Quyển 1 – Chương 15: Ếch ngồi đánh giếng
– Bá bá định tặng tiểu chất à?
Nói rồi muốn đưa tay ra lấy.
Lão Trình lại trở tay đút vào trong lòng:
– Muốn à? Thắng ba vị tán hoa thì là của ngươi.
Nói rồi vén lều đi ra.
Vân Diệp cuối cùng không cần phải quỳ nữa, vừa rồi ngồi quỳ chẳng khác gì lấy mạng của y, chân tê buốt, mông sưng đau như to lên gấp đôi. Cẩn thận duỗi chân ra, gắp một miếng thịt cho vào miệng, nhai thật khoai khoái, không ngờ là thịt trâu, chẳng phải ở triều Đường giết trâu là phạm pháp à? Sao cái lão già đó có thể thoải mái giết trâu? Nghĩ lại thì đại khái cũng không có kẻ nào mù mắt chạy tới đại doanh Tả Vũ vệ bắt nghi phạm giết trâu.
Ăn vài miếng thịt trâu, vài miếng thịt dê, nửa cái chân hươu, Vân Diệp cảm thấy cuộc sống thật tươi đẹp, cầm ấm trà rót nửa chén, trà triều Đường còn mài thành bột, vị nồng của cỏ xộc thẳng lên óc, cố nhịn mà uống xuống, coi như bổ xung vitamin. Lão Trình còn chưa trở lại, Trình Xử Mặc cũng chẳng thấy đâu, buồn chán, Vân Diệp gối đầu lên tay nằm ngủ.
Vân Diệp nằm thẳng cẳng trên thảm, tiếng gáy đứt đoạn, thi thoảng xen vào tiếng nghẹn ngào, chẳng biết mơ thấy gì mà mặt đầy nước mắt. Trình Xử Mặc nhẹ nhàng đi vào, thấy bộ dạng Vân Diệp như thế thì lắc đầu rồi lại khẽ khàng vén lều đi ra.
Bên ngoài lều có một vị văn sĩ trung niên, mặt ngạo mạn, ông ta vốn bất mãn với việc Trình Giảo Kim muốn mình tỷ thí với Vân Diệp, nghĩ mình nghiên cứu toán học gần 20 năm, hiện lại phải so tài với thằng nhãi miệng còn hôi sữa, nếu chẳng phải đại tướng quân hạ lệnh, ông ta đã phất tay áo bỏ đi. Không ngờ bản thân đã hạ mình tới chỉ điểm tên tiểu tử này, y lại ngáy khò khò, thật không biết điều.
Trình Xử Mặc thấy trung niên văn sĩ mặt mày tím tái thì lòng không vui, huynh đệ của ta vì toàn quân mà ngày đêm làm muối, hôm nay còn đi hơn 60 dặm đường, thằng nhóc mười bốn mười lắm tuổi ngủ có gì thất lễ? Thời gian qua huynh đệ của ta khổ thế nào, không thấy ngủ còn chảy nước mắt à? Ông trừ tính tính toán toán thì có bản lĩnh gì? Nghĩ tới đó sắc mặt càng khó coi.
– Giáo úy đại nhân, thằng nhãi này thật vô lễ, vờ ngủ để trốn tránh kiểm tra, tại hạ vốn có ý chỉ điểm, song gỗ mục không thể trạm khắc, tại hạ cáo lui.
Trung niên văn sĩ cũng mặc kệ khuôn mặt âm trầm của Trình Xử Mặc, chắp tay muốn lui:
Trình Xử Mặc vươn tay tóm lấy ống tay áo ông ta:
– Hoàng tiên sinh chớ nóng, đại tướng quân đã hạ lệnh thì ông cứ ở lại vẫn hơn.
– Thằng nhãi này vô lễ, tài đức ắt có hạn, thằng nhãi quê mùa mà cũng xứng nói tới toán học. Hoàng Chí Ân này thì phí bó tóc đi học tới nay, trải qua bao gập ghềnh mới được bái làm môn hạ Lưu lão quốc tử giám, nghiên cứu bảy năm, mới biết chút đường lối, cầu học không dễ, nể mặt đại tướng quân, Hoàng Chí Ân miễn cưỡng tới đây, không ngờ bị xỉ nhục thế này, Hoàng mỗ cáo từ.
Trình Xử Mặc lấy đại tướng quân ra cảnh cáo, Hoàng Chí Ân không áp được lửa giận nữa, phẩy tay bỏ đi, vừa mới quay người đã nghe thấy một giọng uể oải truyền tới:
– Học bảy năm không dễ, có biết giải cửu cung? Thừng đo giếng có biết? Cách tính câu cổ có hay? Thái Sơn cao bao nhiêu? Hoàng Hà có bao cát?
*** Câu cổ: Cách tính ba cạnh, kiểu định lý pitago.
Hoàng Chí Ân nhìn Vân Diệp đứng dựa ở cửa lều, run giọng nói:
– Hai bốn làm vai, sáu tám làm chân, trái bảy phải ba, từ chín tới một, là cách giải cửu cung. Giếng không biết sâu bao nhiêu, thừng không rõ dài thế nào, gấp ba vào giếng hơn bốn xích, gấp bốn vào giếng dư một xích, giếng sâu tám xích, thừng dài ba sáu xích. Thiên câu cổ nói: Câu ba cổ bốn huyền năm, tại hạ biết nhưng không tán đồng. Thái Sơn cao bao nhiêu? Hoàng Hà chứa bao cát, chỉ trời mới biết.
– Thiên hạ không gì không đo được, lấy bóng núi đo chiều cao, lấy đấu nước đo Hoàng Hà, tiên sinh không biết sao? Theo Vân Diệp biết cách tính câu cổ không dưới năm trăm loại, học được phải đem dùng, nếu không học làm cái gì?
– Làm sao ngươi biết? Trong quốc tử giám ta chỉ nghe ân sư nhắc tới, không ngờ ngươi lại biết rõ, đây là lý gì?
– Cao thủ toán học thiên hạ nhiều cỡ nào, vì sao ông chỉ biết quốc tử giám, cửu cung giải được, thập lục cung có giải được không? Tam thập lục cung có giải được không? Mấy đề bài thôi mà đám các ông coi như trâu báu, giữ rịt lấy không truyền ra ngoài, thật đáng cười, mấy cái đề đó chỉ là trò chơi của tại hạ khi còn nhỏ, đám ếch ngồi đáy giếng mà dám bình luận trời lớn nhỏ, thực đáng cười.
Hoàng Chí Ân cảm thấy lỗ tai bùng nhùng, lời Vân Diệp nói một số chỉ là truyền thuyết, có cái chưa từng nghe tháy? Ông ta là người nhà nghề, biết Vân Diệp không phải thuận miệng nói bừa, đừng nói bản thân, cho dù là ân sư ở đây, chỉ e không khá hơn là bao.
Vân Diệp tới trước mặt Hoàng Chí Ân, nhặt một cành cây, thuận tay vẽ trên mặt đất hình câu cổ viên phương đồ, câu cổ khếch phương đồ, sau đó ném cành cây đi, phủi bụi trên tay, thản nhiên nói:
– Hôm nay tại hạ vô lễ trước, câu cổ viên phương đồ của tiên triết Triệu Sảng, câu cổ khuếch phương đồ của gia sư, coi như để bồi tội.
Tâm thần Hoàng Chí Ân sớm không còn để ý tới sự vô lễ của Vân Diệp, bò ra đất miệng lẩm bẩm, tay vẽ vẽ, còn để ý gì nữa.
Trình Xử Mặc vỗ mạnh Vân Diệp một cái:
– Không thẹn là huynh đệ của ta, ta biết ngươi không thua toan đinh mà, quả nhiên là thế, trong quân không cho uống rượu, nếu không huynh đệ ta không say không thôi.
Vân Diệp xoa bả vai, mặt u oán, cha con nhà này kẻ đánh mông, kẻ đánh vai, căn bản không quan tâm người ta chịu không nổi. Vội vàng ngăn cản bản tay sắp vỗ xuống, vỗ nữa tan xương mất.
– Huynh đệ, tiểu đệ đi đường cả buổi sáng, toàn thân toàn mồ hôi, gặp lại Trình bá bá rất là vô lễ, để tiểu đệ tắm rửa thay y phục mới được.
Vân Diệp hiện cảm thấy mông đau như kim châm, Lão Trình đét đít đâu phải ai cũng chịu nổi.
Nhìn Vân Diệp xoa mông, mặt Trình Xử Mặc đầy đồng tình, có vẻ bản thân cũng ăn đòn không ít:
– Đi cùng, hiện giờ ta một ngày không tắm cảm thấy toàn thân khó chịu, quái thật, trước kia ở kinh thành mẹ ta lấy chổi lông gà ép ta tắm, hiện giờ không ai ép, ta không tắm không chịu được, đây là đạo lý gì? Chẳng lẽ ta thành con lừa, đánh không đi, kéo không lùi?
– Đây là vấn đề thói quen, một người mười lăm ngày có thể nuôi thành một loại thói quen, không tin ngươi kiếm một con lợn, trước khi cho ăn gõ máng, mười mấy ngày sau, dù ngươi không cho ăn, chỉ cần gõ máng là con lợn sẽ chạy tới.
– Thật là thần kỳ, ta gõ bát của ngươi, mười mấy ngày sau ngươi nghe tiếng gõ bát sẽ chạy tới chỗ ta?
Tên chết tiệt này, mình tốt bụng giảng dạy cho hắn kiến thức khoa học mà hắn lại chửi xéo mình là lợn, Vân Diệp muốn đá cho Trình Xử Mặc một phát, nhưng mà mông tên này ngồi ngựa nhiều, chai mông còn cứng hơn đá, đá hắn chẳng khác gì chịu tội, đành thôi vậy.
***
Toán học cổ của TQ thì mình chả hiểu, dịch có gì sai các bác bỏ qua cho nhé.
Câu cổ viên phương đồ của Triệu Sảng
câu cổ khuếch phương đồ
Quyển 1 – Chương 16: Tước gia
Khỏi phải nói chuyện hai huynh đệ bá vai bá cổ đi tắm rửa, Trình đại tướng quân ngồi ở trong lều đợi mãi chẳng thấy người đâu, lòng lẩm bẩm, chẳng lẽ tên tiểu tử đó có tài thực? Mình không tới kiểm tra trước mặt là giữ lại vài phần thể diện cho tên tiểu tử đó, không ngờ tên tiểu tử này có thể đối trận với Hoàng Chí Ân lâu như thế, thật lợi hại.
Hoàng Chí Ân cũng có thể coi là người tài toán học trong thành, vì giải quyết vấn đề hậu cần đại quân, mình phải bỏ thể diện tìm Lưu Tín Hào mấy lần, cái lão già đó còn lên mặt với mình, nể lắm mới bảo Hoàng Chí Ân tới giúp mình, Hoàng Chí Ân cũng không uổng tài danh, hậu cần trong quân thuận lợi hơn nhiều, giờ Vân tiểu tử có thể so tài với hắn lâu như thế, thật không dễ dàng.
Lão phu nhìn lầm rồi, chú nhóc 14 tuổi có thể so tài với trung niên 40 tuổi mà không thua kém, sau khi lớn lên sẽ thành loại yêu nghiệt gì đây.
Nghĩ tới đó Lão Trình không ngồi yên được nữa, đứng dậy đi tới lều soái, từ xa xa đã thấy một đám người đứng vây quanh cửa lều, nhưng lại im phăng phắc. Đám quân sĩ thấy đại tướng quân tới thì tản đi hết, chỉ thấy Hoàng Chí Ân phủ phục trên mặt đất, miệng lẩm bẩm luôn mồm, tay gạch gạch vẽ vẽ, người đầy bụi đất cứ như bị điên, còn bóng dáng Vân Diệp không thấy đâu.
Lão Trình nổi lòng hiếu kỳ, gọi thân vệ tới hỏ có chuyện gì, Vân Diệp đi đâu? Thân vệ kia cũng theo Trình Xử Mực đi tới mỏ muối, được thấy chuyện làm muối, nghe sự tích thần kỳ của hầu vương, sớm phục Vân Diệp sát đất, đợi đại tướng quân hỏi mình lâu rồi, mặt khinh bỉ kể chuyện Vân Diệp vài ba lời làm Hoàng Chí Ân bị điên ra sao.
Lão Trình nhìn Hoàng Chí Ân vẫn bò ra đất tính toán, bảo thân vệ mang cho ông ta cái dù che nắng, chuẩn bị sẵn trà nước rồi trở về lều soái. Vừa mới vào lều, một tiếng cười lớn cực kỳ thống khoái truyền ra ngoài.
…..
Trải qua hai tháng bôn ba gian khổ, Vân Diệp sống cuộc sống như lợn, mỗi ngày ngủ tới lúc chán chê thì tỉnh, không cần lo thiếu thức ăn, không phải lo thiếu áo mặc. Buổi sáng có người bê nước nới cho rửa mặt, ngay cả gậy chải răng cũng chuẩn bị sẵn, gậy chải răng là một cái gậy nhỏ một đầu làm ít lông, chấm ít muối để đánh răng, loại bàn chải đơn giản. Có điều Vân Diệp có bàn chải, không cần dùng tới cành cây, chỉ là khi y đang dùng bàn chải của mình vừa rung đùi vừa đánh răng thì gặp phải tai họa bất ngờ.
Trình Xử Mặc thấy Vân Diệp miệng đầy bọt trắng, toàn thân run rẩy liền phi thân tới, đè chặt Vân Diệp xuống đất, cố gắng kéo thẳng tứ chi của y ra, bóp miệng y, nhét khăn vào đồng thời buộc ở sau đầu. Cởi đai lưng ra, vòng mấy vòng trên đùi, tay cũng bị trói vào hông, toàn thân bị trói thành cái bánh tét, Vân Diệp cứ trừng mắt nhìn Trình Xử Mặc không hiểu ra sao, vừa xong còn yên lành đánh răng với nhau, đột nhiên lại trói mình, còn trói biến thái như thế, chẳng lẽ tên này có sở thích đặc biệt gì?
Trình Xử Mặc lúc này mới thở phào, xoay người chạy, vừa chạy vừa hô:
– Đại phu, đại phu mau tới đây, huynh đệ của ta bị động kinh.
Nghe tên khốn đó hô như thế, Vân Diệp muốn đập đầu chết luôn, lão tử chỉ đánh răng thôi mà, có cần trói lại, còn vu khống lão tử bị động kinh không? Con mẹ ngươi, dùng cái gì nhét miệng ta thế, đừng nói là khăn tay của ngươi, hôm qua còn thấy hắn dùng để lau nách. Nghĩ tới đó đủ thứ mùi vị cổ quái truyền ra, Vân Diệp mắt trợn trừng, ngất luôn.
Khi tỉnh lại thì bản thân nằm trong quân trướng, Vân Diệp nhìn thấy Trình Giảo Kim mặt đầy âu lo, vừa định lên tiếng thì Lão Trình chặn miệng Vân Diệp lại, thương tiếc nói:
– Hiền chất chớ nói nhiều, cứ an tâm dưỡng bệnh làm trọng, từ xưa trên đời không có chuyện gì thập toàn thập mỹ, hiền chất là tuấn tài hiếm có trên đời, cái khác chưa nói, riêng thuật làm muối, đừng nói là vì Đại Đường ta thêm một cách cứu mạng, riêng giải nỗi khổ thiếu muối đất Lung có thể nói ân trạch của chúng sinh, một đề toán học có thể khiến Hoàng Chí Ân xưa nay kiêu ngạo phải cúi đầu, cầm đuốc bò dưới đất tính toán cả đêm xưng là kỳ tài. Trời cao bất nhân, lại khiến hiền chất gặp phải bệnh dữ này, thật khiến người ta oán tiếc. Cứ dưỡng bệnh cho tốt, đừng suy nghĩ nhiều, bệnh khỏi rồi, chỗ lão phu cần nhờ cậy còn nhiều.
Vân Diệp đưa tay ra run rẩy chỉ vào Trình Xử Mặc dương dương đắc ý đứng bên cạnh, Trình Xử Mặc nhét ngay tay y vào trong chăn, mặt chưa hoàn hồn:
– Huynh đệ đừng nói nhiều, an tâm dưỡng bệnh đi, may mà ngu huynh thấy tình thế không ổn, ra tay nhanh, nếu không huynh đệ đã cắn đứt lưỡi thì nguy rồi, lời cảm tạ không cần nói nữa, ai bảo chúng ta là huynh đệ.
Nghe lời vô sỉ như thế, Vân Diệp đang định nhảy lên bóp chết tên khốn này thì bên ngoài lều truyền tới một trận huyên náo, tiếng kéo dài chói tai vang lên:
– Thiên sứ tới, Vân Diệp thư ký hành quân Lan Châu vệ tiếp chỉ.
Vân Diệp vừa định nhảy lên lập tức chui lại vào chăn, y không biết tiếp chỉ ra sao, rồi vì sao lại có ý chỉ truyền cho mình, chẳng lẽ Lý Nhị bệ hạ đã biết tới sự tồn tại của mình, chuyện này đáng sợ. Thường nghe người xưa còn có thể bấm quẻ tính cổ kim, có khi gốc gác của mình đều bị người ta biết rõ, bằng vào chút tài vặt của mình, làm ăn được cái gì? Đang tiến thoái lưỡng nan thì nghe Trình Giảo Kim nói:
– Quái lạ, tấu của lão phu mới đưa lên hơn tháng, sao hôm nay đã có ý chỉ hạ xuống, để lão phu xem sao.
Nói xong bước khỏi quân trướng.
Trình Xử Mặc nói nhỏ với Vân Diệp:
– Cha báo công lao của đệ lên trên, bệ hạ phê rồi, để ca ca đi xem.
Nói rồi cũng chạy nốt.
Vân Diệp co mình trong chăn, đầu óc bấn loạn, trong thời gian ngắn không nghĩ được cái gì, cho dù trước kia đã tưởng tượng ra cảnh này, nhưng khi chuyện tới lại trù trừ, không biết phải đối diện ra sao. Cũng tốt, giả bệnh cũng là một loại lựa chọn.
Không lâu sau, Trình Giảo Kim cùng một người trẻ tuổi đi vào, thấy hắn đầu đội mũ, trên khảm một miếng bạch ngọc, người mặc áo bào cổ tròn, hông thắt đai, chân đi đôi giày đế mỏng, trông rất có tinh thần, mặt trắng không râu, song hai mắt linh động vô cùng, chưa nói đã cười:
– Choa choa, đây chính là Vân công tử kỳ chiêu giải nguy sao, bệ hạ nghe nói công tử ở Lũng dùng kỹ xảo thần kỳ chế muối giải nỗi khổ thiếu muối nơi này, lòng nhan mừng rỡ, đặc biệt lệnh cha gia ngày đêm đi gấp tới Lũng, thay bệ hạ nhìn cho kỹ kỳ tài mười bốn tuổi, hôm nay được gặp quả nhiên là nhân tài.
– Đại nhân chê cười rồi, đại nhân tới tuyên chỉ, Vân Diệp lại vướng bệnh nằm giường, thất lễ quá.
Vân Diệp không biết xưng hô với thái giám ra sao, liền dùng đại nhân thay thế, dù sao chỉ cần là quan thì không sai được, thái giám cũng là quan mà, nói xong vờ vịt muốn bò dậy:
Viên thái giám kia vội ấn Vân Diệp xuống, giọng vẫn cứ the thé:
– Vân công tử có bệnh trên người, quốc công gia đã nói rồi, không cần ngồi dậy nữa, bệ hạ xưa nay cầu hiền tài như khát nước, ắt không trách sự thất lễ nhỏ này, gia gia cũng không xứng gọi là đại nhân, công tử cứ gọi Lưu nội thị là được.
Rồi đứng phía nam xoay lưng về hướng bắc, Lão Trình đứng sang một bên, Lưu nội thị hắng giọng:
– Phụng thiên thừa vận, thiên tử chiếu viết, nay có lương gia tử họ Vân tên Diệp, từ nhỏ ….
Viên thái giám đọc đúng một tuần trà, trừ cái phần mở đầu thì Vân Diệp không hiểu đoạn cổ văn này rốt cuộc nói cái gì, khó khăn lắm mới nghe thấy tước vị Bình An huyện nam, đại khái là phong mình tước vị, minh cũng là tước gia rồi?
Đợi Lưu nội thị đọc xong, Trình Giảo Kim đỡ Vân Diệp ở trên giường ba quỳ chín lạy. Lưu nội thị lập tức đổi sang bộ mặt tươi cười, liên tục chắp tay thi lễ:
– Chúc mừng tước gia, chúc mừng tước gia, mười bốn tuổi phong nam, ngày sau phong hầu có thể thấy được rồi.
Vân Diệp biết cái tên này đang đòi tiền mừng, sờ khắp toàn thân chẳng có châu báu ngọc ngà gì để thưởng, đang xấu hổ thì Trình Xử Mặc bê một cái khay vào, cười hì hì nói với Lưu nội thị:
– Làm phiền nội thị bôn ba ngàn dặm, huynh đệ của ta cảm kích bất tận, sao có thể để nội thị tay không trở về, chút lòng thành nho nhỏ, mong nội thị chớ chê.
Lưu nội thị là người khôn khéo, cười tủm tỉm nhận lấy cái khay, thi lễ với Vân Diệp:
– Đa tạ tước gia ban thưởng.
Lại thi lễ với Trình Giảo Kim rồi mới bê khay lui khỏi lều.
