Phó giám mục Brabazon
Cô Marple bước vào sảnh của khách sạn, thì cô thường trực tiến đến gần:
- Có phó giám mục Brabazon chờ cô. Ngài biết cô đang ở đây nên nhất thiết muốn gặp trước khi cô đi. Ngài đang chờ trong phòng xem truyền hình . Tôi nghĩ ở đó yên tĩnh hơn ngoài phòng khách.
Phó giám mục Brabazon chính là người cô Marple đã gặp ở nhà thờ. Thấy cô vào, ông đứng dậy:
- Cô Marple phải không? Sáng nay tôi đến dụ lễ tưởng niệm cô Elizabett Temple, cô ấy là bạn lâu năm.
- Mời ông ngồi.
- Cảm ơn . Tôi không còn khoẻ như trước.
Cô Marple cũng ngồi xuống ghế . Viên giáo sỹ nói:
- Cô không biết tôi. Nhưng tôi đã ghé qua bệnh viện Carristown gặp cô y tá trưởng trước khi đến dự lễ, và được biết Elizabett Temple đã gặp cô trước khi chết.
- Đúng như thế, tôi cũng ngạc nhiên sao cô ấy lại gọi tôi.
- Hai người không phải là bạn của nhau?
- Không. Tôi mới quen khi đi trong đoàn du lịch. Có chuyện trò đôi chút và thấy thân ngay, dù sao tôi vẫn lấy làm lạ...
- Như tôi đã nói, Elizabett Temple với tôi là chỗ bạn lâu năm. Tôi ở Fillminter, nơi đoàn dlịch sẽ tới vào ngày kia. Cô ấy chuẩn bị đến thăm tôi, đã viết thư báo trước, nói muốn hỏi ý kiến tôi về một vấn đề cô ấy quan tâm.
- Tôi xin phép hỏi một câu, hy vọng là không quá tọc mạch ?
- Cô cứ nói.
- Cô Temple nói với tôi đi chuyến này không phải để thăm thú lâu đài và vườn tược, mà lo đi như hành hương. Đúng là từ cô ấy đã dùng.
- Quả là đáng chú ý. Và rất có ý nghĩa.
- Ông có cho mục đích cuộc « hành hương » ấy, chính là để gặp ông ?
- Cũng có thể.
- Chúng tôi đã nói chuyện về một cô gái tên là Verity Hunt.
- À, Verity Hunt. Cô gái chết cách đây mấy năm. Cô biết ư?
- Có, tôi biết. Cô Temple cho biết cô ta định đính hôn với con trai một ông tên là Rafiel. Ông Rafiel - giờ đã chết rồi - lại là bạn tôi. Chính ông ta trả tiền cho chuyến đi của tôi, và tôi đoán ông ấy muốn tôi làm quen với cô Temple, vì cô ấy biết một số tin tức.
- Tin tức về Verity ?
- Phải.
- Đó cũng là lý do cô Temple đến gặp tôi. Cô ấy muốn biết thêm một số sự việc.
- Muốn biết tại sao Verity lại bãi hôn với Michael Rafiel, chắc thế.
- Verity không bãi hôn, phó giám mục đáp. Tôi biết chắc.
- Vậy, tại sao hôn nhân không thành ? Ông đừng nghĩ tôi hỏi vì tò mò. Tôi không đi hành hương, mà đi có công việc.
Vị giáo sĩ trân trân nhìn bà cô một lúc.
- Tôi thi hành những ý muốn cuối cùng của cha của Michael Rafiel, Cô Marple nói rõ hơn.
- Tôi chẳng có lý do gì để không nói những điều tôi biết. Đôi trai gái này có ý định kết hôn, họ yêu cầu tôi làm lễ, nhưng giữ bí mật. Cháu verity thì tôi biết từ lúc còn nhỏ, tôi đã rửa tội cho cháu. Hồi đó, tôi hay đến Fallowfiel vào các dịp lễ. Cô Temple là một phụ nữ có bản lĩnh và năng lực, biết cách giáo dục, phát huy mọi ưu điểm của học sinh. Còn Verity là một cô bé rất xuất sắc. Hình thức không đẹp lắm, nhưng đạo đức rất tốt. Khổ một nỗi là chưa đến tuổi trưởng thành thì bố mẹ mất, nên phải về ở với cô Clotilde Bradbury - Scott là bạn của mẹ. Cô hết lòng với cháu, cố gắng để cháu có cuộc sống vui vẻ, đưa cháu hai, ba lần đi chơi nước ngoài, và cháu rất quý cô. Từ khi cháu thôi học, tôi không gặp, cho đến một hôm cháu đến thăm tôi tại nhà, cùng với cậu Michael Rafiel. Họ đã yêu nhau và muốn lấy nhau.
- Và ông đã đồng ý cử hành hôn lễ ?
- Vâng. Tại sao tôi phải từ chối ? Họ lén đến gặp, không cho cô Clotilde Bradbury biết, chắc là cô ấy không tán thành cuộc hôn nhân. Đó là quyền của cô ấy, vì thực thà mà nó, Michael Rafiel không phải là người chồng lý tưởng cho Verity. Tôi đã nói thẳng với cháu, nhưng hóa ra cháu đã biết hết về quá khứ của vị hôn phu. Anh ta đã hứa sẽ tu tỉnh. Tôi cũng đã khuyên bảo cháu, nói rằng bản chất một con người không dễ thay đổi như thế. Cháu trả lời là cháu cũng biết, và nói : « Cháu biết anh Michael, biết là anh ấy có thể vẫn thế. Nhưng cháu yêu anh ấy và sẵn sàng chấp nhận. » Trong cuộc đời giáo sỹ, tôi đã biết nhiều cặp trai gái, và phân biệt được đâu là tình yêu thực sự. Cho nên tôi có thể khẳng định là họ yêu nhau. Nên tôi nhận lời, quyết định với nhau về ngày, giờ và địa điểm ....
- Và họ muốn cuộc hôn nhân được giữ kín ?
- Phải. Chắc họ sợ bị cản trở. Và có lẽ Verity cũng có cảm giác tự giải phóng, điều đó dễ hiểu, nếu ta biết rõ hoàn cảnh của cháu. Cháu mồ côi cha mẹ ở cái tuổi con gái dễ ngã theo người khác nhất : chọn một người đồng hành nhiều tuổi hơn, một giáo sư chẳng hạn. Tình hình đó chỉ là lâm thời, rồi cháu muốn tìm thấy anh con trai nào để trao trọn tình yêu. Clotilde rất tốt với Verity, thoạt đầu cháu rất gắn bó với cô. Nhưng dần dà, chắc cháu có ý thức về tự do riêng của mình, muốn thoát ra, bỏ trốn nữa. Trốn rồi đi đâu ? Không biết. Cháu chỉ nhận thức được điều đó từ khi gặp Michael. Và cháu muốn tự bay bằng đôi cánh của mình, tự lập một cuộc sống mới bên người mà cháu yêu thích. Tuy nhiên, cháu biết là không thể làm cho Clotilde hiểu điều đó, chắc chắn Clotilde không bao giờ tin giữa Verity và Michael có tình yêu đích thực. Và bây giờ thì tôi hiểu, Clotilde đã có lý nếu nghĩ thế. Vì vậy trong thâm tâm tôi cảm thấy mình có lỗi trong chuyện này. Ý đồ của tôi thì tốt, song ....
Tôi biết Verity, nhưng tôi không biết Michael. Tôi hiểu tại sao Verity muốn giữ bí mật, vì tôi biết Clotilde có cá tính mạnh mẻ, sẽ tìm mọi cách để gây áp lực để bắt con bé từ bỏ hôn nhân.
- Liệu ông có nghĩ rằng Verity đã nói tất cả với Clotilde, và Clotilde đã thuyết phục được cô bé ?
- Không. Nếu vậy thì Verity đã nói với tôi.
- Đến ngày đã định cho hôn lễ, chuyện gì xảy ra?
- Tôi chờ, nhưng không thấy họ đến. Cũng chẳng có một chữ giải thích hoặc xin lỗi. Tôi không hiểu nổi, đến giờ vẫn không hiểu. Vấn đề không phải là họ đến hay không, mà là họ không để lại một thong tin gì. Không hiểu Elizabett Temple trước khi mất, có giải thích gì với cô không. Có thể Verity không nói gì với Clotilde, nhưng tâm sự với Temple thì được
- Con bé chỉ nói với cô ấy là nó sắp lấy Michael Rafiel.
- Vậy cô Temple cũng không biết gì hơn.
- Ông có đoán được là chuyện gì đã thực xảy ra?
- Không. Nhưng tôi tin là họ sẽ không rời bỏ nhau. Verity và Michael không xóa bỏ lời đính ước.
- Nhưng ít nhất là phải xảy ra chuyện gì chứ!
- Duy nhất có một chuyện có thể làm tan vỡ dự định của họ.
- Cái chết?
Cô Marple nhớ lại từ cô Temple đã thốt. Một từ vang lên như tiếng chuông nguyện.
- Phải, cái chết, phó giám mục nói.
- Tình yêu, cô Marple lẩm bẩm, vẻ trầm ngâm.
- Cô nói gì?
- Tôi chỉ nhắc lại một lời của cô Temple. Khio tôi hỏi Verity chết vì gì, cô ấy đáp: "Vì tình." . Và cô ấy nói thêm: "Tình yêu, một trong những từ cay nghiệt nhất trên đời".
- Tôi hiểu. Hay đúng hơn, tôi nghĩ mình đã hiểu.
- Ông giải thích như thế nào nào?
- Một sự phân đôi tính cách. Cô biết đấy, Jekyll và Hyde là hai nhân vật có thật, không phải là sản phẩm tưởng tượng của Stevenson (1). Michael Rafiel một mặt có thể là chàng trai dễ mến, chỉ mong xây dựng hạnh phúc với người mình yêu, đồng thời mặt khác lại có một tính cách thứ hai thúc đẩy hắn giết chóc. Không phải giết kẻ thù, mà giết người mình yêu quý. Và do đó hắn đã giết Verity, không ý thức được tại sao giết. Hắn phải lên cơn điên thực sự, mới đi đến chỗ bóp cổ vị hôn thê và đập nát mặt như vậy. Có thể nói là ở hắn lúc đó, ông Hude đã thắng thế.
Cô Marple rùng mình.
- Tuy nhiên, giáo sỹ nói tiếp, đôi lúc tôi vẫn hy vọng không phải hắn đã phạm tội ác kinh tởm đó, mà là một kẻ khác, một người lạ mà Verity gặp trên đường ....
- Tất nhiên không nên loại trừ giả thuyết đó.
- Song, phải công nhận là Michael đã gây ấn tượng thật không tốt lắm, cái hôm hắn ra tòa, nói dối một cách ngu xuẩn, dẫn ra những bằng chứng ngoại phạm vô lý không thể tin. Rõ là hắn sợ nên sinh ra cuồng. Hắn không nói gì về dự định kết hôn giữa hắn và Verity, chắc ông luật sư sợ nói thế sẽ bất lợi cho hắn, laà cho thiên hạ tưởng hắn buộc phải lấy cô hái mà thực long không muốn. Chuyện đã lâu, tôi không nhớ hết chi tiết. Nhưng mọi việc đều quay ra chống lại hắn. Hắn thực sự là thủ phạm. Và tòa đã kết hắn là thủ phạm. Tại sao giết Verity? Tại Verity đã mang bầu? Tại hắn đã chạy theo người đàn bà khác? Người ta cũng đặt giả thuyết là Verity đột nhiên nhận ra sai lầm, không muốn lấy hắn nữa, nên hắn tức giận. Thực hư thế nào, khó mà biết.
- Tuy nhiên tôi tin là đôi trẻ yêu nhau đến như ông nói, thì không thể xảy ra tội ác ghê tởm ấy. Có thể trong những hoàn cảnh nhất định, Michael bóp cổ Verity. Nhưng không bao giờ làm biến dạng khuôn mặt mà mình yêu dấu.
Cô Marple đắm mình trong suy nghĩ một lúc lâu, rồi lại lẩm bẩm:
- Tình yêu, tình yêu ....Một từ cay nghiệt.
Chú thích:
(1) Liên hệ với tiểu thuyết nổi tiếng của R.L Stevenson: bác sĩ Jekyll và ông Hude ( N.D)
Cô Marple bước vào sảnh của khách sạn, thì cô thường trực tiến đến gần:
- Có phó giám mục Brabazon chờ cô. Ngài biết cô đang ở đây nên nhất thiết muốn gặp trước khi cô đi. Ngài đang chờ trong phòng xem truyền hình . Tôi nghĩ ở đó yên tĩnh hơn ngoài phòng khách.
Phó giám mục Brabazon chính là người cô Marple đã gặp ở nhà thờ. Thấy cô vào, ông đứng dậy:
- Cô Marple phải không? Sáng nay tôi đến dụ lễ tưởng niệm cô Elizabett Temple, cô ấy là bạn lâu năm.
- Mời ông ngồi.
- Cảm ơn . Tôi không còn khoẻ như trước.
Cô Marple cũng ngồi xuống ghế . Viên giáo sỹ nói:
- Cô không biết tôi. Nhưng tôi đã ghé qua bệnh viện Carristown gặp cô y tá trưởng trước khi đến dự lễ, và được biết Elizabett Temple đã gặp cô trước khi chết.
- Đúng như thế, tôi cũng ngạc nhiên sao cô ấy lại gọi tôi.
- Hai người không phải là bạn của nhau?
- Không. Tôi mới quen khi đi trong đoàn du lịch. Có chuyện trò đôi chút và thấy thân ngay, dù sao tôi vẫn lấy làm lạ...
- Như tôi đã nói, Elizabett Temple với tôi là chỗ bạn lâu năm. Tôi ở Fillminter, nơi đoàn dlịch sẽ tới vào ngày kia. Cô ấy chuẩn bị đến thăm tôi, đã viết thư báo trước, nói muốn hỏi ý kiến tôi về một vấn đề cô ấy quan tâm.
- Tôi xin phép hỏi một câu, hy vọng là không quá tọc mạch ?
- Cô cứ nói.
- Cô Temple nói với tôi đi chuyến này không phải để thăm thú lâu đài và vườn tược, mà lo đi như hành hương. Đúng là từ cô ấy đã dùng.
- Quả là đáng chú ý. Và rất có ý nghĩa.
- Ông có cho mục đích cuộc « hành hương » ấy, chính là để gặp ông ?
- Cũng có thể.
- Chúng tôi đã nói chuyện về một cô gái tên là Verity Hunt.
- À, Verity Hunt. Cô gái chết cách đây mấy năm. Cô biết ư?
- Có, tôi biết. Cô Temple cho biết cô ta định đính hôn với con trai một ông tên là Rafiel. Ông Rafiel - giờ đã chết rồi - lại là bạn tôi. Chính ông ta trả tiền cho chuyến đi của tôi, và tôi đoán ông ấy muốn tôi làm quen với cô Temple, vì cô ấy biết một số tin tức.
- Tin tức về Verity ?
- Phải.
- Đó cũng là lý do cô Temple đến gặp tôi. Cô ấy muốn biết thêm một số sự việc.
- Muốn biết tại sao Verity lại bãi hôn với Michael Rafiel, chắc thế.
- Verity không bãi hôn, phó giám mục đáp. Tôi biết chắc.
- Vậy, tại sao hôn nhân không thành ? Ông đừng nghĩ tôi hỏi vì tò mò. Tôi không đi hành hương, mà đi có công việc.
Vị giáo sĩ trân trân nhìn bà cô một lúc.
- Tôi thi hành những ý muốn cuối cùng của cha của Michael Rafiel, Cô Marple nói rõ hơn.
- Tôi chẳng có lý do gì để không nói những điều tôi biết. Đôi trai gái này có ý định kết hôn, họ yêu cầu tôi làm lễ, nhưng giữ bí mật. Cháu verity thì tôi biết từ lúc còn nhỏ, tôi đã rửa tội cho cháu. Hồi đó, tôi hay đến Fallowfiel vào các dịp lễ. Cô Temple là một phụ nữ có bản lĩnh và năng lực, biết cách giáo dục, phát huy mọi ưu điểm của học sinh. Còn Verity là một cô bé rất xuất sắc. Hình thức không đẹp lắm, nhưng đạo đức rất tốt. Khổ một nỗi là chưa đến tuổi trưởng thành thì bố mẹ mất, nên phải về ở với cô Clotilde Bradbury - Scott là bạn của mẹ. Cô hết lòng với cháu, cố gắng để cháu có cuộc sống vui vẻ, đưa cháu hai, ba lần đi chơi nước ngoài, và cháu rất quý cô. Từ khi cháu thôi học, tôi không gặp, cho đến một hôm cháu đến thăm tôi tại nhà, cùng với cậu Michael Rafiel. Họ đã yêu nhau và muốn lấy nhau.
- Và ông đã đồng ý cử hành hôn lễ ?
- Vâng. Tại sao tôi phải từ chối ? Họ lén đến gặp, không cho cô Clotilde Bradbury biết, chắc là cô ấy không tán thành cuộc hôn nhân. Đó là quyền của cô ấy, vì thực thà mà nó, Michael Rafiel không phải là người chồng lý tưởng cho Verity. Tôi đã nói thẳng với cháu, nhưng hóa ra cháu đã biết hết về quá khứ của vị hôn phu. Anh ta đã hứa sẽ tu tỉnh. Tôi cũng đã khuyên bảo cháu, nói rằng bản chất một con người không dễ thay đổi như thế. Cháu trả lời là cháu cũng biết, và nói : « Cháu biết anh Michael, biết là anh ấy có thể vẫn thế. Nhưng cháu yêu anh ấy và sẵn sàng chấp nhận. » Trong cuộc đời giáo sỹ, tôi đã biết nhiều cặp trai gái, và phân biệt được đâu là tình yêu thực sự. Cho nên tôi có thể khẳng định là họ yêu nhau. Nên tôi nhận lời, quyết định với nhau về ngày, giờ và địa điểm ....
- Và họ muốn cuộc hôn nhân được giữ kín ?
- Phải. Chắc họ sợ bị cản trở. Và có lẽ Verity cũng có cảm giác tự giải phóng, điều đó dễ hiểu, nếu ta biết rõ hoàn cảnh của cháu. Cháu mồ côi cha mẹ ở cái tuổi con gái dễ ngã theo người khác nhất : chọn một người đồng hành nhiều tuổi hơn, một giáo sư chẳng hạn. Tình hình đó chỉ là lâm thời, rồi cháu muốn tìm thấy anh con trai nào để trao trọn tình yêu. Clotilde rất tốt với Verity, thoạt đầu cháu rất gắn bó với cô. Nhưng dần dà, chắc cháu có ý thức về tự do riêng của mình, muốn thoát ra, bỏ trốn nữa. Trốn rồi đi đâu ? Không biết. Cháu chỉ nhận thức được điều đó từ khi gặp Michael. Và cháu muốn tự bay bằng đôi cánh của mình, tự lập một cuộc sống mới bên người mà cháu yêu thích. Tuy nhiên, cháu biết là không thể làm cho Clotilde hiểu điều đó, chắc chắn Clotilde không bao giờ tin giữa Verity và Michael có tình yêu đích thực. Và bây giờ thì tôi hiểu, Clotilde đã có lý nếu nghĩ thế. Vì vậy trong thâm tâm tôi cảm thấy mình có lỗi trong chuyện này. Ý đồ của tôi thì tốt, song ....
Tôi biết Verity, nhưng tôi không biết Michael. Tôi hiểu tại sao Verity muốn giữ bí mật, vì tôi biết Clotilde có cá tính mạnh mẻ, sẽ tìm mọi cách để gây áp lực để bắt con bé từ bỏ hôn nhân.
- Liệu ông có nghĩ rằng Verity đã nói tất cả với Clotilde, và Clotilde đã thuyết phục được cô bé ?
- Không. Nếu vậy thì Verity đã nói với tôi.
- Đến ngày đã định cho hôn lễ, chuyện gì xảy ra?
- Tôi chờ, nhưng không thấy họ đến. Cũng chẳng có một chữ giải thích hoặc xin lỗi. Tôi không hiểu nổi, đến giờ vẫn không hiểu. Vấn đề không phải là họ đến hay không, mà là họ không để lại một thong tin gì. Không hiểu Elizabett Temple trước khi mất, có giải thích gì với cô không. Có thể Verity không nói gì với Clotilde, nhưng tâm sự với Temple thì được
- Con bé chỉ nói với cô ấy là nó sắp lấy Michael Rafiel.
- Vậy cô Temple cũng không biết gì hơn.
- Ông có đoán được là chuyện gì đã thực xảy ra?
- Không. Nhưng tôi tin là họ sẽ không rời bỏ nhau. Verity và Michael không xóa bỏ lời đính ước.
- Nhưng ít nhất là phải xảy ra chuyện gì chứ!
- Duy nhất có một chuyện có thể làm tan vỡ dự định của họ.
- Cái chết?
Cô Marple nhớ lại từ cô Temple đã thốt. Một từ vang lên như tiếng chuông nguyện.
- Phải, cái chết, phó giám mục nói.
- Tình yêu, cô Marple lẩm bẩm, vẻ trầm ngâm.
- Cô nói gì?
- Tôi chỉ nhắc lại một lời của cô Temple. Khio tôi hỏi Verity chết vì gì, cô ấy đáp: "Vì tình." . Và cô ấy nói thêm: "Tình yêu, một trong những từ cay nghiệt nhất trên đời".
- Tôi hiểu. Hay đúng hơn, tôi nghĩ mình đã hiểu.
- Ông giải thích như thế nào nào?
- Một sự phân đôi tính cách. Cô biết đấy, Jekyll và Hyde là hai nhân vật có thật, không phải là sản phẩm tưởng tượng của Stevenson (1). Michael Rafiel một mặt có thể là chàng trai dễ mến, chỉ mong xây dựng hạnh phúc với người mình yêu, đồng thời mặt khác lại có một tính cách thứ hai thúc đẩy hắn giết chóc. Không phải giết kẻ thù, mà giết người mình yêu quý. Và do đó hắn đã giết Verity, không ý thức được tại sao giết. Hắn phải lên cơn điên thực sự, mới đi đến chỗ bóp cổ vị hôn thê và đập nát mặt như vậy. Có thể nói là ở hắn lúc đó, ông Hude đã thắng thế.
Cô Marple rùng mình.
- Tuy nhiên, giáo sỹ nói tiếp, đôi lúc tôi vẫn hy vọng không phải hắn đã phạm tội ác kinh tởm đó, mà là một kẻ khác, một người lạ mà Verity gặp trên đường ....
- Tất nhiên không nên loại trừ giả thuyết đó.
- Song, phải công nhận là Michael đã gây ấn tượng thật không tốt lắm, cái hôm hắn ra tòa, nói dối một cách ngu xuẩn, dẫn ra những bằng chứng ngoại phạm vô lý không thể tin. Rõ là hắn sợ nên sinh ra cuồng. Hắn không nói gì về dự định kết hôn giữa hắn và Verity, chắc ông luật sư sợ nói thế sẽ bất lợi cho hắn, laà cho thiên hạ tưởng hắn buộc phải lấy cô hái mà thực long không muốn. Chuyện đã lâu, tôi không nhớ hết chi tiết. Nhưng mọi việc đều quay ra chống lại hắn. Hắn thực sự là thủ phạm. Và tòa đã kết hắn là thủ phạm. Tại sao giết Verity? Tại Verity đã mang bầu? Tại hắn đã chạy theo người đàn bà khác? Người ta cũng đặt giả thuyết là Verity đột nhiên nhận ra sai lầm, không muốn lấy hắn nữa, nên hắn tức giận. Thực hư thế nào, khó mà biết.
- Tuy nhiên tôi tin là đôi trẻ yêu nhau đến như ông nói, thì không thể xảy ra tội ác ghê tởm ấy. Có thể trong những hoàn cảnh nhất định, Michael bóp cổ Verity. Nhưng không bao giờ làm biến dạng khuôn mặt mà mình yêu dấu.
Cô Marple đắm mình trong suy nghĩ một lúc lâu, rồi lại lẩm bẩm:
- Tình yêu, tình yêu ....Một từ cay nghiệt.
Chú thích:
(1) Liên hệ với tiểu thuyết nổi tiếng của R.L Stevenson: bác sĩ Jekyll và ông Hude ( N.D)
