Tới lúc nào đó bà Raquin muốn tránh phải chịu đựng đau khổ, nảy sinh ý định nhịn đói để chết đi cho rảnh nợ. Nghị lực của bà đã đến mức cùng kiệt, bà không thể chống chọi với sự thống khổ mà những kẻ giết người bắt bà phải gánh chịu bởi sự có mặt thường trực của chúng, bà mơ tưởng tìm kiếm trong cái chết sự khuây khoả cuối cùng. Từng ngày một nỗi lo buồn của bà càng mãnh liệt hơn, khi Thérèse ôm hôn bà, lúc Laurent ẵm bà trong vòng tay của hắn, như một đứa con nít. Bà quyết thoát khỏi những vuốt ve mơn trớn cùng những vòng tay ôm chặt khiến bà ghê tởm khủng khiếp này. Bởi vì bà không còn sống đủ để trả thù cho đứa con trai, bà thích xa lìa cuộc sống mãi mãi để khỏi rơi vào bàn tay của những kẻ sát nhân muốn làm gì tuỳ thích với một xác chết không còn cảm thấy gì nữa cả.
Trong hai ngày, bà khước từ mọi thức ăn, dùng mọi sức lực còn lại để nghiến chặt hai hàm răng, phun ra mọi thứ người ta nhét được vào miệng. Thérèse tuyệt vọng, nàng tự hỏi sẽ quỳ xuống đâu để có thể khóc than và sám hối một khi người cô không còn ở đó nữa. nàng tuôn ra vô tận những lý lẽ để chứng tỏ cho bà thấy rằng bà phải sống, nàng khóc lóc, thậm chí oán hờn, trở lại những cơn giận dữ khi trước, cạy răng người liệt như cạy hàm một con vật ngoan cố. Bà Raquin giữ vững. Đó là một cuộc chiến đấu ghê tởm.
Laurent hoàn toàn đứng giữa và dửng dưng. Hắn ngạc nhiên về cơn cuồng nộ của Thérèse nhằm ngăn cản người bại liệt tự tử. Giờ đây, sự có mặt của bà già đã trở nên vô ích đối với hắn, hắn mong bà chết đi. hắn không muốn giết bà, nhưng vì bà khao khát được chết, hắn thấy không cần thiết khước từ những phương tiện để bà thực hiện điều đó.
- Này! Để yên bà ta! – hắn quát vợ - như thế cũng rảnh nợ..Chúng ta có thể sẽ sung sướng hơn khi bà ta không còn ở đấy nữa.
Câu nói này, được lặp đi lặp lại nhiều lần trước mặt khiến bà Raquin xúc cảm lạ lùng. Bà sợ niềm hy vọng của Laurent sẽ thành thực tế, rằng sau cái chết của bà, đôi vợ chồng sẽ hưởng được những giờ phút yên tĩnh và sung sướng . Bà tự nhủ chết là hèn nhát, bà không có quyền ra đi trước khi chứng kiến đoạn kết của cuộc tình dan díu tai ương này. Chỉ khi đó bà mới có thể đi vào bóng đêm để bảo với Camille rằng "Con đã được báo thù". Ý nghĩ tự sát trở nên nặng nề hơn đối với bà khi đột nhiên bà nghĩ đến sự mờ mịt mình mang xuống nấm mồ. Ở đó bà yên nghỉ mà vĩnh viễn bị giày vò bởi điều bà không xác định được về hình phạt của những tên đao phủ. Để được yên giấc ngủ nghìn thu, bà phải được lịm người đi trong niềm vui thấm thía của sự báo thù, phải mang theo mình giấc mơ của lòng thù hận được thoả mãn, một giấc mơ theo bà đến cùng vĩnh cửu. Bà ăn lại những thức ăn đứa cháu gái đưa cho, bằng lòng tiếp tục sống.
Vả chăng, bà thấy rõ kết cục có lẽ đã gần kề. Tình trạng giữa hai vợ chồng ngày một căng thẳng hơn, khó chịu đựng nhau hơn. Một cơn bùng nổ làm tan tành tất cả sẽ xảy ra chỉ một sớm một chiều. Thérèse và Laurent đối mặt đe doạ lẫn nhau từng giờ từng phút. Không chỉ còn là ban đêm họ chịu đựng nỗi đau khổ thầm kín, mà suốt cả ngày phải trải qua giữa những âu lo, những cơn kích động xót xa. Tất cả trở nên kinh hoàng và đau đớn đối với họ. Họ sống trong một địa ngục, làm thương tổn lẫn nhau, biến mọi chuyện họ làm và họ nói trở thành cay đắng và tàn nhẫn , muốn xô đẩy nhau xuống đáy sâu vực thẳm mà họ cảm thấy ngay dưới chân mình và rơi xuống cùng một lúc.
Ý nghĩ chia tay nhau hẳn đã đến với cả hai. Họ mạnh ai nấy mơ tưởng chuyện trốn chạy ra đi để hưởng được chút yên tĩnh nào đó, lánh xa ngõ Cầu Mới, nơi mà sự ẩm thấp và cáu bẩn như dành sẵn cho cuộc sống sầu não của họ. nhưng họ không dám, họ không thể thoát thân. Không cấu xé nhau, không ở lại đó để đau khổ và làm khổ cho nhau có vẻ như không thể được đối với họ. Họ khư khư lòng thù hận và sự tàn nhẫn. một thứ lực đẩy và lực hút cùng một lúc chia tách họ ra và cầm giữ họ lại. Họ nghiệm thấy một cảm giác kỳ lạ của hai con người sau khi cãi vã nhau, muốn chia tay nhau và dầu vậy luôn luôn quay trở lại để gào thét những lời lăng nhục mới. Thêm vào đó những chướng ng.ai cụ thể ngăn cản sự trốn chạy của họ, họ biết làm sao đây với người tàn phế, cũng không biết nói gì với những người khách ngày thứ năm. Nếu trốn chạy, có thể người ta sẽ đặt ra nghi vấn chuyện gì đó. Thế là họ tưởng tượng cảnh bị người ta truy nã, bị đưa lên máy chém. Và họ ở lại vì hèn nhát, họ ở lại và khốn khổ kéo lê cuộc sống trong nỗi kinh tởm.
Khi Laurent không có ở đấy, vào buổi sáng và xế chiều, Thérèse hết từ phòng ăn bước xuống cửa tiệm lòng bất an và bồn chồn, không biết làm gì để lấp đầy khoảng trống ngày càng khoét sâu trong lòng nàng. Nàng thấy mình vô công rồi nghề lúc không quỳ dưới chân bà Raquin than khóc hoặc không được người chồng đánh đập và chửi mắng. Từ lúc nàng một mình trong cửa tiệm, lòng nặng trĩu, nàng đờ đẫn nhìn người qua kẻ lại nơi hành lang dơ bẩn và tối tăm, buồn chết đi được trong đáy hầm âm u bốc mùi nghĩa địa này. Cuối cùng nàng nài nỉ Suzanne đến suốt ngày với nàng, hy vọng rằng sự có mặt của tạo vật đáng thương, dịu dàng và xanh xao đó sẽ làm nàng khuây khoả.
Suzanne chấp nhận lời đề nghị đó với sự vui vẻ, cô luôn luôn yêu nàng bằng một thứ tình bạn kính cẩn, từ lâu cô đã có ý muốn đến làm lụng với nàng trong khi Olivier ở sở làm. Cô mang đồ khâu đến và chiếm chỗ trống của bà Raquin đàng sau quầy hàng.
Thérèse kể từ hôm dó có hơi bỏ bê người cô. Nàng bớt đi việc leo lên khóc lóc trên đầu gối và hôn vào khuôn mặt đã chết của bà. Nàng có một bận bịu khác. Nàng hết sức chú tâm lắng nghe những chuyện tâm tình lê thê của Suzanne về đời sống vợ chồng, về những chuyện linh tinh trong cuộc sống đơn điệu của cô. Điều đó giải thoát nàng ra khỏi chính mình. Đôi lúc nàng chợt thấy mình quan tâm đến những điều ngớ ngẩn, nó khiến nàng sau đó mỉm cười cay đắng.
Dần dần, nàng mất đi mọi khách hàng thường xuyên lui tới cửa tiệm. Từ khi người cô nàng nằm bẹp trên ghế bành ở trên kia, nàng để cửa tiệm tệ hại đi, bỏ mặc hàng háo cho bụi bặm và ẩm thấp. mùi ẩm mốc váng vất khắp nơi, mạng nhện lan ra trần nhà, nền nhà thì hầu như không bao giờ quét dọn. Mặt khác, điều khiến khách hàng xa lánh là cung cách kỳ lạ mà thỉnh thoảng Thérèse tiếp đón họ. Khi nàng đang ở tầng trên, bị Laurent đánh đập hay choáng váng vì một cơn kích động do khiếp đảm thì tiếng chuông gọi cửa vang lên hối hả, nàng phải bước xuống mà hầu như không có thì giờ để cột lại mái tóc hoặc lau khô nước mắt, cứ thế nàng bán hàng cho bà khách đang chờ với thái độ cộc cằn, thậm chí thường khi nàng không chịu khó bước xuống mà dừng lại trả lời trên cầu thang gỗ rằng mình không còn món hàng họ yêu cầu. Những cung cách ít mời mọc này không nhằm giữ khách. Những cô thợ bình thường của khu phố đã quen tính cách nhã nhặn ngọt ngào của bà Raquin phải bỏ đi trước sự thô lỗ và ánh mắt rồ dại của Thérèse. Lúc nàng giữ Suzanne bên cạnh mình thì khách hàng đã xa lánh hẳn. Hai thiếu phụ, để khỏi bị quấy rầy giữa những câu chuyện tâm tình bất tận, đã thu xếp bằng cách tống đi luôn những người khách cuối cùng còn xuất hiện. Từ đó, việc buôn bán tạp hóa thôi không còn đóng góp dù chỉ một xu cho nhu cầu chi tiêu của gia đình. Vậy là phải xâm hại đến nguồn vốn bốn mươi mấy ngàn francs.( Tiến quan cũ của Pháp )
Thỉnh thoảng Thérèse rời khỏi nhà suốt buổi chiều. không ai biết nàng đi đâu. Tất nhiên nàng vẫn giữ Suzanne ở lại với mình, không chỉ để làm bạn mà còn để giữ cửa tiệm những khi nàng đi vắng. Buổi tối khi trở về, người mệt lử, mắt thâm quầng vì kiệt sức, nàng gặp lại cô vợ bé nhỏ của Olivier đàng sau quầy hàng với dáng vẻ bạc nhược, mỉm một nụ cười mơ màng theo cùng một thái độ mà cô đã bày tỏ năm giờ trước đó.
Khoảng năm tháng sau hôn lễ, Thérèse mang một nỗi lo sợ. Nàng đi đến chắc chắn rằng mình đã có thai. Ý nghĩ có một đứa con với Laurent có vẻ quái gở đối với nàng, nhưng nàng không biết giải thích ra sao. Nàng mơ hồ lo lắng đẻ ra một đứa chết trôi. Dường như nàng cảm thấy trong bụng hơi lạnh của một xác chết bị phân huỷ và mềm nhão. Bằng mọi giá, nàng muốn tống khứ đứa con làm mình giá buốt và không thể mang nó lâu hơn được nữa. Nàng không nói gì với chồng mình và một hôm, sau khi hung tợn khiêu khích hắn, lúc hắn nhấc chân lên, nàng đưa bụng mình ra. Nàng mặc cho hắn đấm đạp như thể thừa sống thiếu chết . Ngày hôm sau nàng bị sẩy thai.
Về phần mình, Laurent sống một cuộc sống thảm hại. Ngày tháng đối với hắn dường như đằng đẵng không thể chịu đựng nổi mà từng ngày qua mang lại cùng những nỗi lo âu, những nỗi phiền muộn nặng nề theo chu kỳ nhất định luân phiên giày vò hắn với sự đơn điệu và đều đặn đến ngộp thở. Hắn kéo lê trong cbh sống, tối đến lại bàng hoàng nhớ lại ngày mới qua và chờ đợi ngày hôm sau. Hắn biết rằng kể từ nay, mọi ngày của hắn đều giống nhau và tất cả đều mang lại cho hắn những đau khổ như nhau. Và hắn nhìn thấy những tuần, những tháng, những năm đang chờ đợi mình, chúng tăm tối và âm ỉ không nguôi, lần lượt theo nhau đến, phủ trùm lên hắn và khiến hắn ngày càng nghẹt thở hơn. Khi tương lai không còn hy vọng, hiện tại mang vị đắng ghê tởm, Laurent không chống chọi nữa, hắn bạc nhược đi, buông trôi trong sự trống rỗng xâm chiếm con người hắn. Sự nhàn hạ đã giết hắn. từ sáng sớm hắn ra đi mà không biết đi đâu, chán ngấy với ý nghĩ lập lại những gì đã làm ngày hôm qua và dù không muốn cũng phải ép mìnn làm lại. Hắn đến xưởng vẽ theo thói quen như bị quỷ ám. Căn phòng đó với những bức tường xám xịt, nơi chỉ thấy một khung trời vuông quạnh quẽ, làm chan chứa lòng hắn một nỗi phiền muộn ủ ê. Hắn lăn mình trên đi văng, hai cánh tay buông lỏng, những ý nghĩ nặng trĩu. Vả chăng, hắn không dám đụng tới cọ vẽ nữa. Hắn đã nhiều lần thử cầm lại, và bao giờ cũng là bộ mặt Camille bật lên cười khẩy trên khung vải. để khỏi trượt vào cơn điên loạn, hắn chấm dứt bằng cách quẳng hộp màu vào một xó, rồi tự buộc mình vào cảnh vô công rồi nghề triệt để. Sự lười nhác bắt buộc này khiến hắn ngột ngạt không thể tưởng tượng được.
Buổi chiều hắn bồn chồn tự hỏi minh sẽ phải làm gì. hắn dừng lại nửa giờ trên vỉa hè đường Mazarine để tự tra vấn, phân vân lựa chọn cách tiêu khiển. hắn gạt bỏ ý nghĩ leo trở lên xưởng vẽ, và bao giờ cũng quyết định đi xuống phố Guenégaud, rồi bước dọc theo các cảng. Và đến tận chiều tối, hắn cứ đi thẳng về phía trước, đờ đẫn, người run lên từng chập mỗi khi nhìn xuống dòng sông Seine. Dù đang ở xưởng vẽ của hắn hay trên đường phố, tâm trạng trĩu nặng vẫn như nhau. Ngày hôm sau, hắn bắt đầu lại, cũng trải qua buổi sáng trên đi văng, lê lết buổi chiều dọc theo bến cang. Cứ thế kéo dài nhiều tháng, và cũng có thể nhiều năm.
Đôi lúc Laurent nghĩ lại mình đã giết Camille để rồi sau đó chẳng làm gì cả, và hắn thật ngạc nhiên khi giờ đây hắn không làm gì cả lại phải chịu đựng những nỗi đau khổ như vậy. Hắn những mong ép mình vào hạnh phúc. Hắn tự chứng minh rằng mình đã sai lầm khi chịu đau khổ, rằng hắn vừa đạt tới hạnh phúc tột cùng ở chỗ được ăn không ngồi rồi, và rằng thực ngu ngốc để không yên tâm hưởng thụ hạnh phúc đó. Nhưng những lập luận của hắn đổ nhào trước các sự kiện. Tự thâm tâm hắn buộc phải thừa nhận sự nhàn rỗi khiến những nỗi lo buồn trở nên xót xa hơn khi dành cho hắn tất cả thì giờ của cuộc sống để suy nghĩ về nỗi tuyệt vọng và khoét sâu nỗi chua chát không thể lấp đầy lại được. Sự lười nhác, cuộc sống thú vật mà hắn từng mơ ước này nay trở thành hình phạt của hắn. Đôi lúc hắn thiết tha thèm muốn được bận rộn để dứt mình ra khỏi những suy nghĩ vẩn vơ. Rồi hắn buông trôi, lại ngã quỵ dưới gánh nặng định mệnh ngấm mgầm trói buộc tay chân hắn để yên tâm hơn mà nghiền nát hắn.
Thực ra, hắn chỉ hưởng được phần nào khuây khỏa khi đánh đập Thérèse vào buổi tối. Điều đó giúp hắn thoát khỏi nỗi đau tê dại của mình.
Cơn đau nhức buốt nhất, cơn đau thể chất và tinh thần đến từ vết cắn mà Camille để lại trên cổ hắn. một đôi khi, hắn tưởng như vết thương đó lan khắp cơ thể hắn. thỉnh thoảng hắn bất chợt quên đi quá khứ thì tưởng như hắn cảm thấy một mũi kim châm rất bỏng nhắc nhở thể xác và tinh thần hắn nhớ lại chuyện giết người. Hắn không thể đứng trước gương mà không xảy ra hiện tượng hắn rất thường nhận thấy và luôn luôn khiến hắn kinh hoàngL dưới tác dụng của cảm xúc, máu dồn lên cổ nhuộm đỏ vết thương và vết thương khởi sự gặm nhấm da thịt. Thứ vết thương sống động trên người hắn, tái sinh, ửng đỏ lên và cắn xé theo từng rối loạn nhỏ nhặt nhất, nó khủng bố và tra tấn hắn. cuối cùng hắn tin là răng của người chết trôi cắm sâu ở đó chính là một con thú đang ngấu nghiến hắn . Phần cổ mang vết thương đó dường như không thuộc về cơ thể hắn nữa, như thể đó là da thịt xa lạ được áp vào chỗ đó, như một miếng thịt tẩm độc làm thối rữa thịt da của riêng hắn. Cứ thế hắn mang đi khắp nơi cùng với hồi ức sống động và day dứt của tội ác. Thérèse mỗi lần bị hắn đánh là tìm cách cào cấu vào chỗ đó, đôi khi móng tya nàng cắm sâu vào nó khiến hắn rú lên vì đau đớn. thường thì nàng giả vờ thổn thức khi nhìn thấy vết cắn để Laurent càng thêm đau đớn không chịu nổi. Toàn bộ sự trả thù từ bản chất hung tợn của nàng là hành hạ hắn nhờ vào vết cắn đó.
Rất nhiều lần trong lúc cạo râu, hắn bị cám dỗ bởi ý nghĩ hớt đi phần cổ nhằm xoá đi những vết răng của người chết trôi. Trước gương, khi giơ cằm lên nhìn thấy đốm đỏ, đằng sau đám bọt xà phòng trắng, bất chợt hắn điên tiết lên tỳ sát dao cạo gần như cắt sâu vào thịt. Nhưng cái lạnh của lưỡi dao luôn luôn nhắc hắn nhớ lại mình, hắn nhũn người, buộc phải ngồi trở lại và chờ đến khi nào sự hèn nhát được trấn an cho phép hắn hoàn thành việc cạo râu.
Buổi tối, hắn dứt ra khỏi tình trạng đờ đẫn chỉ để đi vào những cơn giận dữ mù quáng và trẻ con. Khi đã cãi cọ và đánh đập Thérèse đến chán ngấy, như trẻ con, hắn vung chân đá vào tường, tìm cái gì đó để đập phá. Điều đó làm hắn dịu đi. Hắn đặc biệt thù ghét con mèo vằn Francois mà ngay khi hắn bước vào, nó đã lỉnh trốn ở trên gối của người tàn phế. Laurent sở dĩ chưa giết nó chỉ vì hắn không dám tóm lấy nó. Con mèo nhìn hắn bằng cặp mắt tròn to với vẻ trừng trừng quỷ quái. Chính cặp mắt đó luôn luôn mở to hướng về hắn khiến gã đàn ông điên tiết, hắn tự nhủ đôi mắt đó muốn gì ở hắn mà không chịu rời hắn ra, cuối cùng thì hắn kinh hoàng thực sự, tưởng tượng nhiều chuyện phi lý. Lúc vào bàn ăn, trong bất kỳ lúc nào, giữa một cuộc cãi vã hay là một lúc im lặng kéo dài, nếu bất chợt quay đầu lại, là hắn nhận ra những tia mắt của con Francois quan sát hắn với một vẻ nặng trĩu và sôi sục. hắn tái mặt cuống lên suýt bật ra câu quát mắng như "Nói đi, cuối cùng mày muốn gì ở tao?". Lúc có thể bẻ gãy một cái chân hay đuôi của nó, hắn đã làm với một niềm vui ghê gớm, và khi ấy tiếng kêu meo meo của con vật đáng thương trút đầy trong hắn một nỗi khiếp sợ mơ hồ như thể hắn nghe tiếng kêu đau đớn của một con người. Đúng ra là Laurent sợ con Francois. Nhất là từ lúc con vật sống ở đầu gối người liệt, như ở giữa lòng một pháo đài bất khả xâm phạm, ở đó nó yên ổn giương đôi mắt xanh thẳm hướng về kẻ thù, tên giết người tin rằng có một sự giống nhau lờ mờ giữa con vật tức tối đó và người bại liệt. hắn nhủ thầm rằng con mèo, cũng như bà Raquin, biết được tội ác và sẽ tố cáo hắn nếu ngày nào đó nói ra được.
Thế rồi một buổi tối, con Francois nhìn Laurent chòng chọc đến độ hắn nổi xung lên tột độ, quyết định phải chấm dứt đi cho rảnh. Hắn mở toang cánh cửa sổ phòng ăn rồi tóm lấy da cổ con mèo. Bà Raquin hiểu ra, hai dòng nước mắt chảy dài trên má. Con vật bắt đầu kêu gào, căng cứng thân mình, cố quay lại để cánh vào bàn tay Laurent. Nhưng hắn giữ chặt quá, hắn quay nó hai, ba vòng, rồi bằng tất cả sức lực, ném tung nó vào bức tường màu đen phía đối diện. Con Francois bẹp dí, gãy ngang sống lưng rồi rơi xuống mái kính của hành lang. Suốt đêm con vật tội nghiệp lê lết dọc theo máng xối với sống lưng gãy, kêu lên những tiếng meo meo khàn đục. Đêm hôm ấy, bà Raquin khóc than con Francois cũng bằng như đã than khóc Camille, còn Thérèse thì lên cơn động kinh tồi tệ. tiếng kêu rên của con mèo nghe sầu thảm trong bóng đêm, dưới các bậu cửa sổ.
Chẳng bao lâu Laurent lại có những nỗi lo âu mới. Hắn khiếp sợ trước một vài thay đổi mà hắn nhận ra được qua thái độ của vợ mình.
Thérèse trở nên ủ ê, trầm mặc. Nàng không còn những bỉêu lộ tràn trề nỗi ăn năn, những nụ hôn biết ơn nữa. Trước mắt người liệt, nàng trở lại vẻ nhẫn tâm lạnh lùng, dửng dưng ích kỷ. Có vẻ như nàng đã cố gắng sám hối, nhưng sự sám hối không làm nàng nguôi ngoai, thế là nàng chuyển sang một phương cách mới. Hẳn là nỗi phiền muộn đến từ sự bất lực không xoa dịu được cuộc sống. Nàng nhìn người liệt với một vẻ khinh thị, như một thứ đồ vật vô tích sự thậm chí không thể dùng để giải khuây được nữa. Nàng chỉ còn dành cho bà những chăm sóc cần thiết để bà không chết vì đói. Kể từ lúc đó, câm nín, ủ rũ, nàng lay lắt trong nhà. Những lần ra khỏi nhà cũng tăng lên, nàng thường vắng mặt bốn hoặc năm lần trong tuần.
Những thay đổi đó khiến Laurent ngạc nhiên và cảnh báo hắn. Hắn cho rằng niềm hối hận mang một hình thức mới nơi Thérèse, giờ đây biểu hiện bằng nỗi buồn phiền ủ ê mà hắn nhận ra ở nàng. Nỗi phiền muộn này đối với hắn dường như đáng lo ngại hơn nỗi tuyệt vọng thành lời từng đè nặng hắn khi trước. Nàng không nói gì nữa cả, cũng không cãi cọ gì nữa, dường như nàng giữ tất cả trong đáy lòng. Hắn thích nghe nàng trút cạn nỗi đau khổ hơn là thấy nàng cuộn mình lặng lẽ như vậy. Hắn ngại rằng ngày nào đó nghẹt thở vì lo âu, để nhẹ mình, nàng sẽ đến kể hết mọi chuyện với một linh mục hay một viên dự thẩm.
Thế là những lần ra khỏi nhà thường xuyên của Thérèse mang một ý nghĩa đáng sợ đối với hắn. hắn nghĩ rằng nàng tìm một kẻ tâm tình ở bên ngoài, rằng nàng sắp sửa phản bội hắn. Đã hai lần hắn theo dõi nàng và mất dấu trên đường phố. Hắn bắt đầu một cuộc rình rập mới. Một ý nghĩ khăng khăng xâm chiếm hắn: Thérèse đã bị đẩy đến tận nỗi đau khổ, sắp sửa tiết lộ, và hắn phải bịt miệng nàng lại, chặn ngang cổ họng nàng những lời tự thú.
Trong hai ngày, bà khước từ mọi thức ăn, dùng mọi sức lực còn lại để nghiến chặt hai hàm răng, phun ra mọi thứ người ta nhét được vào miệng. Thérèse tuyệt vọng, nàng tự hỏi sẽ quỳ xuống đâu để có thể khóc than và sám hối một khi người cô không còn ở đó nữa. nàng tuôn ra vô tận những lý lẽ để chứng tỏ cho bà thấy rằng bà phải sống, nàng khóc lóc, thậm chí oán hờn, trở lại những cơn giận dữ khi trước, cạy răng người liệt như cạy hàm một con vật ngoan cố. Bà Raquin giữ vững. Đó là một cuộc chiến đấu ghê tởm.
Laurent hoàn toàn đứng giữa và dửng dưng. Hắn ngạc nhiên về cơn cuồng nộ của Thérèse nhằm ngăn cản người bại liệt tự tử. Giờ đây, sự có mặt của bà già đã trở nên vô ích đối với hắn, hắn mong bà chết đi. hắn không muốn giết bà, nhưng vì bà khao khát được chết, hắn thấy không cần thiết khước từ những phương tiện để bà thực hiện điều đó.
- Này! Để yên bà ta! – hắn quát vợ - như thế cũng rảnh nợ..Chúng ta có thể sẽ sung sướng hơn khi bà ta không còn ở đấy nữa.
Câu nói này, được lặp đi lặp lại nhiều lần trước mặt khiến bà Raquin xúc cảm lạ lùng. Bà sợ niềm hy vọng của Laurent sẽ thành thực tế, rằng sau cái chết của bà, đôi vợ chồng sẽ hưởng được những giờ phút yên tĩnh và sung sướng . Bà tự nhủ chết là hèn nhát, bà không có quyền ra đi trước khi chứng kiến đoạn kết của cuộc tình dan díu tai ương này. Chỉ khi đó bà mới có thể đi vào bóng đêm để bảo với Camille rằng "Con đã được báo thù". Ý nghĩ tự sát trở nên nặng nề hơn đối với bà khi đột nhiên bà nghĩ đến sự mờ mịt mình mang xuống nấm mồ. Ở đó bà yên nghỉ mà vĩnh viễn bị giày vò bởi điều bà không xác định được về hình phạt của những tên đao phủ. Để được yên giấc ngủ nghìn thu, bà phải được lịm người đi trong niềm vui thấm thía của sự báo thù, phải mang theo mình giấc mơ của lòng thù hận được thoả mãn, một giấc mơ theo bà đến cùng vĩnh cửu. Bà ăn lại những thức ăn đứa cháu gái đưa cho, bằng lòng tiếp tục sống.
Vả chăng, bà thấy rõ kết cục có lẽ đã gần kề. Tình trạng giữa hai vợ chồng ngày một căng thẳng hơn, khó chịu đựng nhau hơn. Một cơn bùng nổ làm tan tành tất cả sẽ xảy ra chỉ một sớm một chiều. Thérèse và Laurent đối mặt đe doạ lẫn nhau từng giờ từng phút. Không chỉ còn là ban đêm họ chịu đựng nỗi đau khổ thầm kín, mà suốt cả ngày phải trải qua giữa những âu lo, những cơn kích động xót xa. Tất cả trở nên kinh hoàng và đau đớn đối với họ. Họ sống trong một địa ngục, làm thương tổn lẫn nhau, biến mọi chuyện họ làm và họ nói trở thành cay đắng và tàn nhẫn , muốn xô đẩy nhau xuống đáy sâu vực thẳm mà họ cảm thấy ngay dưới chân mình và rơi xuống cùng một lúc.
Ý nghĩ chia tay nhau hẳn đã đến với cả hai. Họ mạnh ai nấy mơ tưởng chuyện trốn chạy ra đi để hưởng được chút yên tĩnh nào đó, lánh xa ngõ Cầu Mới, nơi mà sự ẩm thấp và cáu bẩn như dành sẵn cho cuộc sống sầu não của họ. nhưng họ không dám, họ không thể thoát thân. Không cấu xé nhau, không ở lại đó để đau khổ và làm khổ cho nhau có vẻ như không thể được đối với họ. Họ khư khư lòng thù hận và sự tàn nhẫn. một thứ lực đẩy và lực hút cùng một lúc chia tách họ ra và cầm giữ họ lại. Họ nghiệm thấy một cảm giác kỳ lạ của hai con người sau khi cãi vã nhau, muốn chia tay nhau và dầu vậy luôn luôn quay trở lại để gào thét những lời lăng nhục mới. Thêm vào đó những chướng ng.ai cụ thể ngăn cản sự trốn chạy của họ, họ biết làm sao đây với người tàn phế, cũng không biết nói gì với những người khách ngày thứ năm. Nếu trốn chạy, có thể người ta sẽ đặt ra nghi vấn chuyện gì đó. Thế là họ tưởng tượng cảnh bị người ta truy nã, bị đưa lên máy chém. Và họ ở lại vì hèn nhát, họ ở lại và khốn khổ kéo lê cuộc sống trong nỗi kinh tởm.
Khi Laurent không có ở đấy, vào buổi sáng và xế chiều, Thérèse hết từ phòng ăn bước xuống cửa tiệm lòng bất an và bồn chồn, không biết làm gì để lấp đầy khoảng trống ngày càng khoét sâu trong lòng nàng. Nàng thấy mình vô công rồi nghề lúc không quỳ dưới chân bà Raquin than khóc hoặc không được người chồng đánh đập và chửi mắng. Từ lúc nàng một mình trong cửa tiệm, lòng nặng trĩu, nàng đờ đẫn nhìn người qua kẻ lại nơi hành lang dơ bẩn và tối tăm, buồn chết đi được trong đáy hầm âm u bốc mùi nghĩa địa này. Cuối cùng nàng nài nỉ Suzanne đến suốt ngày với nàng, hy vọng rằng sự có mặt của tạo vật đáng thương, dịu dàng và xanh xao đó sẽ làm nàng khuây khoả.
Suzanne chấp nhận lời đề nghị đó với sự vui vẻ, cô luôn luôn yêu nàng bằng một thứ tình bạn kính cẩn, từ lâu cô đã có ý muốn đến làm lụng với nàng trong khi Olivier ở sở làm. Cô mang đồ khâu đến và chiếm chỗ trống của bà Raquin đàng sau quầy hàng.
Thérèse kể từ hôm dó có hơi bỏ bê người cô. Nàng bớt đi việc leo lên khóc lóc trên đầu gối và hôn vào khuôn mặt đã chết của bà. Nàng có một bận bịu khác. Nàng hết sức chú tâm lắng nghe những chuyện tâm tình lê thê của Suzanne về đời sống vợ chồng, về những chuyện linh tinh trong cuộc sống đơn điệu của cô. Điều đó giải thoát nàng ra khỏi chính mình. Đôi lúc nàng chợt thấy mình quan tâm đến những điều ngớ ngẩn, nó khiến nàng sau đó mỉm cười cay đắng.
Dần dần, nàng mất đi mọi khách hàng thường xuyên lui tới cửa tiệm. Từ khi người cô nàng nằm bẹp trên ghế bành ở trên kia, nàng để cửa tiệm tệ hại đi, bỏ mặc hàng háo cho bụi bặm và ẩm thấp. mùi ẩm mốc váng vất khắp nơi, mạng nhện lan ra trần nhà, nền nhà thì hầu như không bao giờ quét dọn. Mặt khác, điều khiến khách hàng xa lánh là cung cách kỳ lạ mà thỉnh thoảng Thérèse tiếp đón họ. Khi nàng đang ở tầng trên, bị Laurent đánh đập hay choáng váng vì một cơn kích động do khiếp đảm thì tiếng chuông gọi cửa vang lên hối hả, nàng phải bước xuống mà hầu như không có thì giờ để cột lại mái tóc hoặc lau khô nước mắt, cứ thế nàng bán hàng cho bà khách đang chờ với thái độ cộc cằn, thậm chí thường khi nàng không chịu khó bước xuống mà dừng lại trả lời trên cầu thang gỗ rằng mình không còn món hàng họ yêu cầu. Những cung cách ít mời mọc này không nhằm giữ khách. Những cô thợ bình thường của khu phố đã quen tính cách nhã nhặn ngọt ngào của bà Raquin phải bỏ đi trước sự thô lỗ và ánh mắt rồ dại của Thérèse. Lúc nàng giữ Suzanne bên cạnh mình thì khách hàng đã xa lánh hẳn. Hai thiếu phụ, để khỏi bị quấy rầy giữa những câu chuyện tâm tình bất tận, đã thu xếp bằng cách tống đi luôn những người khách cuối cùng còn xuất hiện. Từ đó, việc buôn bán tạp hóa thôi không còn đóng góp dù chỉ một xu cho nhu cầu chi tiêu của gia đình. Vậy là phải xâm hại đến nguồn vốn bốn mươi mấy ngàn francs.( Tiến quan cũ của Pháp )
Thỉnh thoảng Thérèse rời khỏi nhà suốt buổi chiều. không ai biết nàng đi đâu. Tất nhiên nàng vẫn giữ Suzanne ở lại với mình, không chỉ để làm bạn mà còn để giữ cửa tiệm những khi nàng đi vắng. Buổi tối khi trở về, người mệt lử, mắt thâm quầng vì kiệt sức, nàng gặp lại cô vợ bé nhỏ của Olivier đàng sau quầy hàng với dáng vẻ bạc nhược, mỉm một nụ cười mơ màng theo cùng một thái độ mà cô đã bày tỏ năm giờ trước đó.
Khoảng năm tháng sau hôn lễ, Thérèse mang một nỗi lo sợ. Nàng đi đến chắc chắn rằng mình đã có thai. Ý nghĩ có một đứa con với Laurent có vẻ quái gở đối với nàng, nhưng nàng không biết giải thích ra sao. Nàng mơ hồ lo lắng đẻ ra một đứa chết trôi. Dường như nàng cảm thấy trong bụng hơi lạnh của một xác chết bị phân huỷ và mềm nhão. Bằng mọi giá, nàng muốn tống khứ đứa con làm mình giá buốt và không thể mang nó lâu hơn được nữa. Nàng không nói gì với chồng mình và một hôm, sau khi hung tợn khiêu khích hắn, lúc hắn nhấc chân lên, nàng đưa bụng mình ra. Nàng mặc cho hắn đấm đạp như thể thừa sống thiếu chết . Ngày hôm sau nàng bị sẩy thai.
Về phần mình, Laurent sống một cuộc sống thảm hại. Ngày tháng đối với hắn dường như đằng đẵng không thể chịu đựng nổi mà từng ngày qua mang lại cùng những nỗi lo âu, những nỗi phiền muộn nặng nề theo chu kỳ nhất định luân phiên giày vò hắn với sự đơn điệu và đều đặn đến ngộp thở. Hắn kéo lê trong cbh sống, tối đến lại bàng hoàng nhớ lại ngày mới qua và chờ đợi ngày hôm sau. Hắn biết rằng kể từ nay, mọi ngày của hắn đều giống nhau và tất cả đều mang lại cho hắn những đau khổ như nhau. Và hắn nhìn thấy những tuần, những tháng, những năm đang chờ đợi mình, chúng tăm tối và âm ỉ không nguôi, lần lượt theo nhau đến, phủ trùm lên hắn và khiến hắn ngày càng nghẹt thở hơn. Khi tương lai không còn hy vọng, hiện tại mang vị đắng ghê tởm, Laurent không chống chọi nữa, hắn bạc nhược đi, buông trôi trong sự trống rỗng xâm chiếm con người hắn. Sự nhàn hạ đã giết hắn. từ sáng sớm hắn ra đi mà không biết đi đâu, chán ngấy với ý nghĩ lập lại những gì đã làm ngày hôm qua và dù không muốn cũng phải ép mìnn làm lại. Hắn đến xưởng vẽ theo thói quen như bị quỷ ám. Căn phòng đó với những bức tường xám xịt, nơi chỉ thấy một khung trời vuông quạnh quẽ, làm chan chứa lòng hắn một nỗi phiền muộn ủ ê. Hắn lăn mình trên đi văng, hai cánh tay buông lỏng, những ý nghĩ nặng trĩu. Vả chăng, hắn không dám đụng tới cọ vẽ nữa. Hắn đã nhiều lần thử cầm lại, và bao giờ cũng là bộ mặt Camille bật lên cười khẩy trên khung vải. để khỏi trượt vào cơn điên loạn, hắn chấm dứt bằng cách quẳng hộp màu vào một xó, rồi tự buộc mình vào cảnh vô công rồi nghề triệt để. Sự lười nhác bắt buộc này khiến hắn ngột ngạt không thể tưởng tượng được.
Buổi chiều hắn bồn chồn tự hỏi minh sẽ phải làm gì. hắn dừng lại nửa giờ trên vỉa hè đường Mazarine để tự tra vấn, phân vân lựa chọn cách tiêu khiển. hắn gạt bỏ ý nghĩ leo trở lên xưởng vẽ, và bao giờ cũng quyết định đi xuống phố Guenégaud, rồi bước dọc theo các cảng. Và đến tận chiều tối, hắn cứ đi thẳng về phía trước, đờ đẫn, người run lên từng chập mỗi khi nhìn xuống dòng sông Seine. Dù đang ở xưởng vẽ của hắn hay trên đường phố, tâm trạng trĩu nặng vẫn như nhau. Ngày hôm sau, hắn bắt đầu lại, cũng trải qua buổi sáng trên đi văng, lê lết buổi chiều dọc theo bến cang. Cứ thế kéo dài nhiều tháng, và cũng có thể nhiều năm.
Đôi lúc Laurent nghĩ lại mình đã giết Camille để rồi sau đó chẳng làm gì cả, và hắn thật ngạc nhiên khi giờ đây hắn không làm gì cả lại phải chịu đựng những nỗi đau khổ như vậy. Hắn những mong ép mình vào hạnh phúc. Hắn tự chứng minh rằng mình đã sai lầm khi chịu đau khổ, rằng hắn vừa đạt tới hạnh phúc tột cùng ở chỗ được ăn không ngồi rồi, và rằng thực ngu ngốc để không yên tâm hưởng thụ hạnh phúc đó. Nhưng những lập luận của hắn đổ nhào trước các sự kiện. Tự thâm tâm hắn buộc phải thừa nhận sự nhàn rỗi khiến những nỗi lo buồn trở nên xót xa hơn khi dành cho hắn tất cả thì giờ của cuộc sống để suy nghĩ về nỗi tuyệt vọng và khoét sâu nỗi chua chát không thể lấp đầy lại được. Sự lười nhác, cuộc sống thú vật mà hắn từng mơ ước này nay trở thành hình phạt của hắn. Đôi lúc hắn thiết tha thèm muốn được bận rộn để dứt mình ra khỏi những suy nghĩ vẩn vơ. Rồi hắn buông trôi, lại ngã quỵ dưới gánh nặng định mệnh ngấm mgầm trói buộc tay chân hắn để yên tâm hơn mà nghiền nát hắn.
Thực ra, hắn chỉ hưởng được phần nào khuây khỏa khi đánh đập Thérèse vào buổi tối. Điều đó giúp hắn thoát khỏi nỗi đau tê dại của mình.
Cơn đau nhức buốt nhất, cơn đau thể chất và tinh thần đến từ vết cắn mà Camille để lại trên cổ hắn. một đôi khi, hắn tưởng như vết thương đó lan khắp cơ thể hắn. thỉnh thoảng hắn bất chợt quên đi quá khứ thì tưởng như hắn cảm thấy một mũi kim châm rất bỏng nhắc nhở thể xác và tinh thần hắn nhớ lại chuyện giết người. Hắn không thể đứng trước gương mà không xảy ra hiện tượng hắn rất thường nhận thấy và luôn luôn khiến hắn kinh hoàngL dưới tác dụng của cảm xúc, máu dồn lên cổ nhuộm đỏ vết thương và vết thương khởi sự gặm nhấm da thịt. Thứ vết thương sống động trên người hắn, tái sinh, ửng đỏ lên và cắn xé theo từng rối loạn nhỏ nhặt nhất, nó khủng bố và tra tấn hắn. cuối cùng hắn tin là răng của người chết trôi cắm sâu ở đó chính là một con thú đang ngấu nghiến hắn . Phần cổ mang vết thương đó dường như không thuộc về cơ thể hắn nữa, như thể đó là da thịt xa lạ được áp vào chỗ đó, như một miếng thịt tẩm độc làm thối rữa thịt da của riêng hắn. Cứ thế hắn mang đi khắp nơi cùng với hồi ức sống động và day dứt của tội ác. Thérèse mỗi lần bị hắn đánh là tìm cách cào cấu vào chỗ đó, đôi khi móng tya nàng cắm sâu vào nó khiến hắn rú lên vì đau đớn. thường thì nàng giả vờ thổn thức khi nhìn thấy vết cắn để Laurent càng thêm đau đớn không chịu nổi. Toàn bộ sự trả thù từ bản chất hung tợn của nàng là hành hạ hắn nhờ vào vết cắn đó.
Rất nhiều lần trong lúc cạo râu, hắn bị cám dỗ bởi ý nghĩ hớt đi phần cổ nhằm xoá đi những vết răng của người chết trôi. Trước gương, khi giơ cằm lên nhìn thấy đốm đỏ, đằng sau đám bọt xà phòng trắng, bất chợt hắn điên tiết lên tỳ sát dao cạo gần như cắt sâu vào thịt. Nhưng cái lạnh của lưỡi dao luôn luôn nhắc hắn nhớ lại mình, hắn nhũn người, buộc phải ngồi trở lại và chờ đến khi nào sự hèn nhát được trấn an cho phép hắn hoàn thành việc cạo râu.
Buổi tối, hắn dứt ra khỏi tình trạng đờ đẫn chỉ để đi vào những cơn giận dữ mù quáng và trẻ con. Khi đã cãi cọ và đánh đập Thérèse đến chán ngấy, như trẻ con, hắn vung chân đá vào tường, tìm cái gì đó để đập phá. Điều đó làm hắn dịu đi. Hắn đặc biệt thù ghét con mèo vằn Francois mà ngay khi hắn bước vào, nó đã lỉnh trốn ở trên gối của người tàn phế. Laurent sở dĩ chưa giết nó chỉ vì hắn không dám tóm lấy nó. Con mèo nhìn hắn bằng cặp mắt tròn to với vẻ trừng trừng quỷ quái. Chính cặp mắt đó luôn luôn mở to hướng về hắn khiến gã đàn ông điên tiết, hắn tự nhủ đôi mắt đó muốn gì ở hắn mà không chịu rời hắn ra, cuối cùng thì hắn kinh hoàng thực sự, tưởng tượng nhiều chuyện phi lý. Lúc vào bàn ăn, trong bất kỳ lúc nào, giữa một cuộc cãi vã hay là một lúc im lặng kéo dài, nếu bất chợt quay đầu lại, là hắn nhận ra những tia mắt của con Francois quan sát hắn với một vẻ nặng trĩu và sôi sục. hắn tái mặt cuống lên suýt bật ra câu quát mắng như "Nói đi, cuối cùng mày muốn gì ở tao?". Lúc có thể bẻ gãy một cái chân hay đuôi của nó, hắn đã làm với một niềm vui ghê gớm, và khi ấy tiếng kêu meo meo của con vật đáng thương trút đầy trong hắn một nỗi khiếp sợ mơ hồ như thể hắn nghe tiếng kêu đau đớn của một con người. Đúng ra là Laurent sợ con Francois. Nhất là từ lúc con vật sống ở đầu gối người liệt, như ở giữa lòng một pháo đài bất khả xâm phạm, ở đó nó yên ổn giương đôi mắt xanh thẳm hướng về kẻ thù, tên giết người tin rằng có một sự giống nhau lờ mờ giữa con vật tức tối đó và người bại liệt. hắn nhủ thầm rằng con mèo, cũng như bà Raquin, biết được tội ác và sẽ tố cáo hắn nếu ngày nào đó nói ra được.
Thế rồi một buổi tối, con Francois nhìn Laurent chòng chọc đến độ hắn nổi xung lên tột độ, quyết định phải chấm dứt đi cho rảnh. Hắn mở toang cánh cửa sổ phòng ăn rồi tóm lấy da cổ con mèo. Bà Raquin hiểu ra, hai dòng nước mắt chảy dài trên má. Con vật bắt đầu kêu gào, căng cứng thân mình, cố quay lại để cánh vào bàn tay Laurent. Nhưng hắn giữ chặt quá, hắn quay nó hai, ba vòng, rồi bằng tất cả sức lực, ném tung nó vào bức tường màu đen phía đối diện. Con Francois bẹp dí, gãy ngang sống lưng rồi rơi xuống mái kính của hành lang. Suốt đêm con vật tội nghiệp lê lết dọc theo máng xối với sống lưng gãy, kêu lên những tiếng meo meo khàn đục. Đêm hôm ấy, bà Raquin khóc than con Francois cũng bằng như đã than khóc Camille, còn Thérèse thì lên cơn động kinh tồi tệ. tiếng kêu rên của con mèo nghe sầu thảm trong bóng đêm, dưới các bậu cửa sổ.
Chẳng bao lâu Laurent lại có những nỗi lo âu mới. Hắn khiếp sợ trước một vài thay đổi mà hắn nhận ra được qua thái độ của vợ mình.
Thérèse trở nên ủ ê, trầm mặc. Nàng không còn những bỉêu lộ tràn trề nỗi ăn năn, những nụ hôn biết ơn nữa. Trước mắt người liệt, nàng trở lại vẻ nhẫn tâm lạnh lùng, dửng dưng ích kỷ. Có vẻ như nàng đã cố gắng sám hối, nhưng sự sám hối không làm nàng nguôi ngoai, thế là nàng chuyển sang một phương cách mới. Hẳn là nỗi phiền muộn đến từ sự bất lực không xoa dịu được cuộc sống. Nàng nhìn người liệt với một vẻ khinh thị, như một thứ đồ vật vô tích sự thậm chí không thể dùng để giải khuây được nữa. Nàng chỉ còn dành cho bà những chăm sóc cần thiết để bà không chết vì đói. Kể từ lúc đó, câm nín, ủ rũ, nàng lay lắt trong nhà. Những lần ra khỏi nhà cũng tăng lên, nàng thường vắng mặt bốn hoặc năm lần trong tuần.
Những thay đổi đó khiến Laurent ngạc nhiên và cảnh báo hắn. Hắn cho rằng niềm hối hận mang một hình thức mới nơi Thérèse, giờ đây biểu hiện bằng nỗi buồn phiền ủ ê mà hắn nhận ra ở nàng. Nỗi phiền muộn này đối với hắn dường như đáng lo ngại hơn nỗi tuyệt vọng thành lời từng đè nặng hắn khi trước. Nàng không nói gì nữa cả, cũng không cãi cọ gì nữa, dường như nàng giữ tất cả trong đáy lòng. Hắn thích nghe nàng trút cạn nỗi đau khổ hơn là thấy nàng cuộn mình lặng lẽ như vậy. Hắn ngại rằng ngày nào đó nghẹt thở vì lo âu, để nhẹ mình, nàng sẽ đến kể hết mọi chuyện với một linh mục hay một viên dự thẩm.
Thế là những lần ra khỏi nhà thường xuyên của Thérèse mang một ý nghĩa đáng sợ đối với hắn. hắn nghĩ rằng nàng tìm một kẻ tâm tình ở bên ngoài, rằng nàng sắp sửa phản bội hắn. Đã hai lần hắn theo dõi nàng và mất dấu trên đường phố. Hắn bắt đầu một cuộc rình rập mới. Một ý nghĩ khăng khăng xâm chiếm hắn: Thérèse đã bị đẩy đến tận nỗi đau khổ, sắp sửa tiết lộ, và hắn phải bịt miệng nàng lại, chặn ngang cổ họng nàng những lời tự thú.
