Buổi trưa tan học, Dương Lạc xách cặp chạy về phía căng tin, trước đó đã hẹn ăn trưa cùng ba.
Quả nhiên, xa xa, đã thấy Dương Trung cầm theo một cặp tài liệu đứng ở cửa chính. Dương Lạc tăng tốc chạy qua: “Ba, ba đợi lâu chưa ạ?”
Dương Trung vỗ vai cậu: “Không sao, dù sao hôm nay cũng là con mời ba. Học xong chắc đói lắm đúng không, ba con mình mau vào thôi nào.”
Dương Lạc gọi hai món xào, một đĩa mực tươi xào ngồng tỏi, một đĩa gà xào váng đậu.
Ba cậu nhìn món ăn trước mặt: “Đa dạng thật đấy. Chờ khi nào xong hội thảo, ba lại đưa con ra ngoài ăn.”
Dương Lạc cười, lại đi qua bưng tới hai bát canh trứng gà rong biển, sau đó đưa thìa và đũa cho ông.
“Vâng, đến lúc đó con ăn bù là được. Ba ăn mau đi ạ, chốc nữa lại nguội mất.”
Dương Trung cầm đũa lên, đầu tiên gắp một miếng râu mực để vào bát con trai: “Hồi bé con chỉ thích ăn cái này, giống y hệt mẹ con.”
Dương Lạc không khách sáo gắp lên, cho vào miệng: “Trước giờ chả khi nào mẹ nhường con cả. Hồi còn bé, tốc độ không nhanh bằng mẹ, đành phải trơ mắt ra nhìn mẹ gắp từng miếng từng miếng khỏi bát mình. Bây giờ nhớ lại con vẫn còn thấy tức.”
Nhớ đến tình cảnh khi ấy, Dương Trung không nhịn được cười. Nuốt xong miếng cơm, bảo cậu: “Đúng rồi, hôm qua trong hội thảo ba gặp được bạn học cũ đấy. Chính là tiến sĩ Ma Tỉnh, trước từng ghé nhà mình chơi. Thầy hướng dẫn làm luận án cho ông ấy giờ đang làm Cơ học chất lưu mà con muốn theo. Ba có cho ông ấy xem mấy bài luận văn mà con từng đăng, ông ấy thấy ưng lắm. Con xem lúc nào có thời gian thì đi nói chuyện với ông ấy, nếu được thì thông qua ông ấy để trao đổi với thầy hướng dẫn.”
“Dù sau này con không theo ngành ấy thì có cơ hội tìm hiểu xu hướng, phương pháp nghiên cứu hàng đầu thế giới, với việc du học của con trong tương lai, cũng là rất tốt.”
Dương Lạc ngậm miếng cơm trong miệng, lẳng lặng gật đầu.
Dương Trung lại bỏ đũa xuống, lấy từ trong cặp ra một tập tài liệu photo dày: “Vừa mới đi photo một ít luận văn có liên quan mà ông ấy cho. Ba xem rồi, toàn là tổng hợp từ mấy tạp chí nước ngoài số mới nhất cả.”
Bàn tay đặt trên mặt bìa của ông vuốt nhẹ: “Trong nước đúng là không theo kịp nữa rồi! Quyển Vật lý Trung Quốc niên san đó, nói ra người ta cười cho, cầm thì mỏng dính, ngay cả năm trang giấy cũng chưa dùng tới.”
“Ba, cơm canh nguội lạnh cả rồi.” Dương Lạc vừa nghe vừa cầm đũa đưa vào tay ông, “Buổi chiều con không có tiết, ba nói bao lâu cũng được.”
Dương Trung ngại ngần cười với cậu, cắm cúi và mấy hớp cơm. Lát sau, lại không kìm được ngẩng đầu lên: “Lạc Lạc này, con đúng là may mắn lắm đó. Từ rất sớm đã biết mình thích nhất thứ gì, lại vừa hay nhà mình có khả năng tạo chút ít điều kiện cho con.”
“Ba nhớ từng đọc báo, thấy Bill Gates nói rằng mỗi sáng khi ông ta thức dậy, vừa nghĩ đến những công việc cần phải xử lí, cùng với những phát minh về kĩ thuật sẽ mang lại ảnh hưởng và biến chuyển lớn cho con người, thì ông ta sẽ vô cùng hào hứng và phấn khích. Lạc Lạc, một người có thể tìm được công việc mà bản thân sẵn sàng đặt tất cả cuộc sống vào đó, thì thật sự rất đáng quý.”
Ông đưa tay ra, vỗ nhẹ hai cái lên đầu con trai: “Cứ nghĩ đến con là ba sẽ thấy rất tự hào, nhưng cũng ghen tị lắm đó.”
Dương Lạc bưng đĩa thức ăn lên, gạt hết thức ăn còn lại vào bát ông: “Con biết rồi, thưa ba, ba mau ăn đi. Không thì con đi đổi hai món xào mới.”
“Được được được, ba ăn. Con nói xem lúc nào rảnh, ba đi hẹn trước với người ta một câu.”
Nhìn ánh mắt đong đầy ý cười của ba, lòng Dương Lạc bất chợt run lên, cúi đầu xuống.
Nói ngay bây giờ ư? Ngay khi ba đang vui vẻ như thế? Nhưng mà, nếu cứ giấu tiếp, cứ không chịu quyết định, thì cuối cùng ba sẽ càng khó chấp nhận hơn.
“Nếu là để ông ấy viết thư giới thiệu hay gì, thì con nghĩ không cần đâu ạ.” Cậu do dự, sau đó chật vật nói tiếp, “Ba ơi, thật ra, sau khi tốt nghiệp con đã không muốn đi du học nữa rồi.”
Dương Trung sững người, nụ cười trên mặt đông cứng, sau đó chậm rãi tan đi.
“Con chỉ mới nghĩ vậy thôi, vẫn chưa quyết định, cũng chưa nói với ba mẹ.” Dương Lạc nhìn dáng vẻ ông, thật sự không nhẫn tâm được, “Ba cũng biết, thỉnh thoảng con sẽ nảy ra ý nghĩ đột phát như thế, biết đâu một thời gian sau con lại thay đổi.”
Dương Trung lắc đầu: “Chuyện lớn như thế, nếu con không cân nhắc kĩ lưỡng thì sẽ không nói với ba đâu.” Ông dần bình tĩnh lại, “Không sao, có lẽ tại đột ngột quá. Nhưng mà, Lạc Lạc, con có thể cho ba biết tại sao được không?”
Dương Lạc lặng tinh. Lý do nghĩ sẵn đã chực tuôn bên môi, nay lại nuốt xuống. Hình bóng Thẩm Hàm bất chợt thoảng qua tâm trí cậu.
Con không muốn bỏ đi khi người ấy còn chưa quyết định. Con không muốn buông tay. Con không yên lòng.
Nhưng, ba à…
Nom gương mặt con trai hiện lên nét mệt mỏi khó lòng diễn tả, Dương Trung hạ giọng: “Lạc Lạc, ba mẹ hi vọng con đi du học, một mặt vì có rất nhiều chỗ tốt, nhưng mà, cũng có phần lớn là từ tư tâm của ba. Vậy nên, nếu đây là lựa chọn của con, thì ba sẽ ủng hộ con.” Ông cười trấn an Dương Lạc, “Khi nào con đưa ra quyết định cuối cùng thì nói cho ba nhé. Có điều đừng cho chú hai con biết vội. Chú ấy vẫn canh cánh nghĩ hồi đó làm liên luỵ ba, vẫn luôn muốn giúp ba đạt thành tâm nguyện này thông qua con.”
“Lạc Lạc à, con vui là được rồi.” Ông ngoảnh nhìn tập tài liệu kia, lại đưa tay vuốt lên mặt bìa, “Con cứ cầm cái này đi, đọc chút ít cũng tốt.”
Dương Lạc gắng gượng cười, trong lòng vô cùng chua chát.
***
Thẩm Hàm ngồi trên giường, đầu óc như mớ bòng bong.
Hôm qua Nhan Thanh ghé qua, hỏi anh có muốn đến một trường học đặc biệt ở ngoại ô làm thầy giáo không.
Tất nhiên là muốn chứ, Thẩm Hàm tự mình bật cười, cảm thấy cuộc sống không còn gì tốt đẹp hơn thế nữa.
Nhưng, ngày đầu tiên biết giảng gì đây?
Anh cau mày.
Đều là lũ trẻ chưa từng học Vật lý, phải giảng giải sinh động một chút, nếu không đập tan hứng thú ngay từ tiết học đầu tiên mất.
Nhà của Newton nuôi một con mèo và một con chó, để chúng dễ dàng ra vào, trên cửa có khoét hai cái lỗ một nhỏ một to. Kết quả có đứa nhóc hỏi anh, không phải mèo cũng có thể đi qua cái lỗ to hay sao? Vậy tại sao phải khoét hai lỗ…
Không được, câu chuyện như thế, chỉ có học hành chuyên sâu, si mê rồi, mới cảm nhận được ý nghĩa của các loại công thức trong đầu. Nhưng trong cuộc sống thì tuyệt nhiên chẳng có gì buồn cười hết.
Thẩm Hàm nằm ngửa trên giường, nghĩ về những đứa trẻ đã có khiếm khuyết cơ thể từ bẩm sinh, hoặc từ rất sớm sau khi chào đời.
Có lẽ chúng cũng như mình, đang khép chặt cánh cửa, ngày ngày ngồi trước bàn, tự hỏi thế giới bây giờ có dáng vẻ thế nào.
Vậy thì giảng về Jules Verne đi.
Ông tổ của tiểu thuyết khoa học viễn tưởng. Từng có người ví von rằng, giới khoa học ở sau lưng ông, tất cả đều là con cháu của ông ấy.
Trí tưởng tượng không giới hạn của nhà văn hào ấy, đôi khi ngôn ngữ chính xác đến nỗi người ta vừa phải giật mình, cũng khiến người ta không sao lý giải nổi. Chiếc tàu ngầm Nautilus trong cuốn Hai vạn dặm dưới đáy biển rất gần gũi với tàu ngầm hiện đại; trang thiết bị cứu hộ tàu ngầm trong Hòn đảo bí ẩn thì gần như giống với trang thiết bị hiện đại.
Mỗi một trang giấy đều tản ra hào quang lấp lánh, đủ các loại phát minh sáng chế muôn hình vạn trạng.
Vậy nhưng, hầu hết thời gian trong cả cuộc đời, ông ấy đều náu mình trong phòng sáng tác. Ông ấy chỉ từng ghé thăm châu Mỹ tám ngày, khinh khí cầu chỉ ngồi hai mươi tư phút. Tuy ông có một chiếc thuyền, nhưng chưa từng dùng đến. Trí tưởng tượng của ông gần như đều xuất phát từ lòng nhiệt thành phi thường của ông dành cho khoa học.
Thẩm Hàm gắng sức giơ tay về trước, như thể muốn bắt lấy thứ gì.
Cho dù sinh sống trong một không gian chật chội, cho dù khép kín bản thân với thế giới bên ngoài; thì tư tưởng, cũng có thể đâm chồi ở nơi không có ranh giới.
Khoé môi Thẩm Hàm chậm rãi nhếch lên.
Cái này, rất thích hợp.
Anh trở người, dì có còn bận rộn ở ngoài đó không? Chắc phải bảy, tám giờ rồi, có lẽ trời cũng tối rồi.
Hay là để dì về sớm đi thôi.
Đang nghĩ ngợi thì bỗng nhiên trong bếp truyền đến tiếng bát đĩa rơi vỡ loảng xoảng.
“Oái!” Anh nghe tiếng dì sợ hãi.
Lòng Thẩm Hàm trầm xuống: “Dì ơi, dì đừng sợ. Con tới ngay.” Anh đứng dậy, lần mò đi về phía bếp.
Quả nhiên, xa xa, đã thấy Dương Trung cầm theo một cặp tài liệu đứng ở cửa chính. Dương Lạc tăng tốc chạy qua: “Ba, ba đợi lâu chưa ạ?”
Dương Trung vỗ vai cậu: “Không sao, dù sao hôm nay cũng là con mời ba. Học xong chắc đói lắm đúng không, ba con mình mau vào thôi nào.”
Dương Lạc gọi hai món xào, một đĩa mực tươi xào ngồng tỏi, một đĩa gà xào váng đậu.
Ba cậu nhìn món ăn trước mặt: “Đa dạng thật đấy. Chờ khi nào xong hội thảo, ba lại đưa con ra ngoài ăn.”
Dương Lạc cười, lại đi qua bưng tới hai bát canh trứng gà rong biển, sau đó đưa thìa và đũa cho ông.
“Vâng, đến lúc đó con ăn bù là được. Ba ăn mau đi ạ, chốc nữa lại nguội mất.”
Dương Trung cầm đũa lên, đầu tiên gắp một miếng râu mực để vào bát con trai: “Hồi bé con chỉ thích ăn cái này, giống y hệt mẹ con.”
Dương Lạc không khách sáo gắp lên, cho vào miệng: “Trước giờ chả khi nào mẹ nhường con cả. Hồi còn bé, tốc độ không nhanh bằng mẹ, đành phải trơ mắt ra nhìn mẹ gắp từng miếng từng miếng khỏi bát mình. Bây giờ nhớ lại con vẫn còn thấy tức.”
Nhớ đến tình cảnh khi ấy, Dương Trung không nhịn được cười. Nuốt xong miếng cơm, bảo cậu: “Đúng rồi, hôm qua trong hội thảo ba gặp được bạn học cũ đấy. Chính là tiến sĩ Ma Tỉnh, trước từng ghé nhà mình chơi. Thầy hướng dẫn làm luận án cho ông ấy giờ đang làm Cơ học chất lưu mà con muốn theo. Ba có cho ông ấy xem mấy bài luận văn mà con từng đăng, ông ấy thấy ưng lắm. Con xem lúc nào có thời gian thì đi nói chuyện với ông ấy, nếu được thì thông qua ông ấy để trao đổi với thầy hướng dẫn.”
“Dù sau này con không theo ngành ấy thì có cơ hội tìm hiểu xu hướng, phương pháp nghiên cứu hàng đầu thế giới, với việc du học của con trong tương lai, cũng là rất tốt.”
Dương Lạc ngậm miếng cơm trong miệng, lẳng lặng gật đầu.
Dương Trung lại bỏ đũa xuống, lấy từ trong cặp ra một tập tài liệu photo dày: “Vừa mới đi photo một ít luận văn có liên quan mà ông ấy cho. Ba xem rồi, toàn là tổng hợp từ mấy tạp chí nước ngoài số mới nhất cả.”
Bàn tay đặt trên mặt bìa của ông vuốt nhẹ: “Trong nước đúng là không theo kịp nữa rồi! Quyển Vật lý Trung Quốc niên san đó, nói ra người ta cười cho, cầm thì mỏng dính, ngay cả năm trang giấy cũng chưa dùng tới.”
“Ba, cơm canh nguội lạnh cả rồi.” Dương Lạc vừa nghe vừa cầm đũa đưa vào tay ông, “Buổi chiều con không có tiết, ba nói bao lâu cũng được.”
Dương Trung ngại ngần cười với cậu, cắm cúi và mấy hớp cơm. Lát sau, lại không kìm được ngẩng đầu lên: “Lạc Lạc này, con đúng là may mắn lắm đó. Từ rất sớm đã biết mình thích nhất thứ gì, lại vừa hay nhà mình có khả năng tạo chút ít điều kiện cho con.”
“Ba nhớ từng đọc báo, thấy Bill Gates nói rằng mỗi sáng khi ông ta thức dậy, vừa nghĩ đến những công việc cần phải xử lí, cùng với những phát minh về kĩ thuật sẽ mang lại ảnh hưởng và biến chuyển lớn cho con người, thì ông ta sẽ vô cùng hào hứng và phấn khích. Lạc Lạc, một người có thể tìm được công việc mà bản thân sẵn sàng đặt tất cả cuộc sống vào đó, thì thật sự rất đáng quý.”
Ông đưa tay ra, vỗ nhẹ hai cái lên đầu con trai: “Cứ nghĩ đến con là ba sẽ thấy rất tự hào, nhưng cũng ghen tị lắm đó.”
Dương Lạc bưng đĩa thức ăn lên, gạt hết thức ăn còn lại vào bát ông: “Con biết rồi, thưa ba, ba mau ăn đi. Không thì con đi đổi hai món xào mới.”
“Được được được, ba ăn. Con nói xem lúc nào rảnh, ba đi hẹn trước với người ta một câu.”
Nhìn ánh mắt đong đầy ý cười của ba, lòng Dương Lạc bất chợt run lên, cúi đầu xuống.
Nói ngay bây giờ ư? Ngay khi ba đang vui vẻ như thế? Nhưng mà, nếu cứ giấu tiếp, cứ không chịu quyết định, thì cuối cùng ba sẽ càng khó chấp nhận hơn.
“Nếu là để ông ấy viết thư giới thiệu hay gì, thì con nghĩ không cần đâu ạ.” Cậu do dự, sau đó chật vật nói tiếp, “Ba ơi, thật ra, sau khi tốt nghiệp con đã không muốn đi du học nữa rồi.”
Dương Trung sững người, nụ cười trên mặt đông cứng, sau đó chậm rãi tan đi.
“Con chỉ mới nghĩ vậy thôi, vẫn chưa quyết định, cũng chưa nói với ba mẹ.” Dương Lạc nhìn dáng vẻ ông, thật sự không nhẫn tâm được, “Ba cũng biết, thỉnh thoảng con sẽ nảy ra ý nghĩ đột phát như thế, biết đâu một thời gian sau con lại thay đổi.”
Dương Trung lắc đầu: “Chuyện lớn như thế, nếu con không cân nhắc kĩ lưỡng thì sẽ không nói với ba đâu.” Ông dần bình tĩnh lại, “Không sao, có lẽ tại đột ngột quá. Nhưng mà, Lạc Lạc, con có thể cho ba biết tại sao được không?”
Dương Lạc lặng tinh. Lý do nghĩ sẵn đã chực tuôn bên môi, nay lại nuốt xuống. Hình bóng Thẩm Hàm bất chợt thoảng qua tâm trí cậu.
Con không muốn bỏ đi khi người ấy còn chưa quyết định. Con không muốn buông tay. Con không yên lòng.
Nhưng, ba à…
Nom gương mặt con trai hiện lên nét mệt mỏi khó lòng diễn tả, Dương Trung hạ giọng: “Lạc Lạc, ba mẹ hi vọng con đi du học, một mặt vì có rất nhiều chỗ tốt, nhưng mà, cũng có phần lớn là từ tư tâm của ba. Vậy nên, nếu đây là lựa chọn của con, thì ba sẽ ủng hộ con.” Ông cười trấn an Dương Lạc, “Khi nào con đưa ra quyết định cuối cùng thì nói cho ba nhé. Có điều đừng cho chú hai con biết vội. Chú ấy vẫn canh cánh nghĩ hồi đó làm liên luỵ ba, vẫn luôn muốn giúp ba đạt thành tâm nguyện này thông qua con.”
“Lạc Lạc à, con vui là được rồi.” Ông ngoảnh nhìn tập tài liệu kia, lại đưa tay vuốt lên mặt bìa, “Con cứ cầm cái này đi, đọc chút ít cũng tốt.”
Dương Lạc gắng gượng cười, trong lòng vô cùng chua chát.
***
Thẩm Hàm ngồi trên giường, đầu óc như mớ bòng bong.
Hôm qua Nhan Thanh ghé qua, hỏi anh có muốn đến một trường học đặc biệt ở ngoại ô làm thầy giáo không.
Tất nhiên là muốn chứ, Thẩm Hàm tự mình bật cười, cảm thấy cuộc sống không còn gì tốt đẹp hơn thế nữa.
Nhưng, ngày đầu tiên biết giảng gì đây?
Anh cau mày.
Đều là lũ trẻ chưa từng học Vật lý, phải giảng giải sinh động một chút, nếu không đập tan hứng thú ngay từ tiết học đầu tiên mất.
Nhà của Newton nuôi một con mèo và một con chó, để chúng dễ dàng ra vào, trên cửa có khoét hai cái lỗ một nhỏ một to. Kết quả có đứa nhóc hỏi anh, không phải mèo cũng có thể đi qua cái lỗ to hay sao? Vậy tại sao phải khoét hai lỗ…
Không được, câu chuyện như thế, chỉ có học hành chuyên sâu, si mê rồi, mới cảm nhận được ý nghĩa của các loại công thức trong đầu. Nhưng trong cuộc sống thì tuyệt nhiên chẳng có gì buồn cười hết.
Thẩm Hàm nằm ngửa trên giường, nghĩ về những đứa trẻ đã có khiếm khuyết cơ thể từ bẩm sinh, hoặc từ rất sớm sau khi chào đời.
Có lẽ chúng cũng như mình, đang khép chặt cánh cửa, ngày ngày ngồi trước bàn, tự hỏi thế giới bây giờ có dáng vẻ thế nào.
Vậy thì giảng về Jules Verne đi.
Ông tổ của tiểu thuyết khoa học viễn tưởng. Từng có người ví von rằng, giới khoa học ở sau lưng ông, tất cả đều là con cháu của ông ấy.
Trí tưởng tượng không giới hạn của nhà văn hào ấy, đôi khi ngôn ngữ chính xác đến nỗi người ta vừa phải giật mình, cũng khiến người ta không sao lý giải nổi. Chiếc tàu ngầm Nautilus trong cuốn Hai vạn dặm dưới đáy biển rất gần gũi với tàu ngầm hiện đại; trang thiết bị cứu hộ tàu ngầm trong Hòn đảo bí ẩn thì gần như giống với trang thiết bị hiện đại.
Mỗi một trang giấy đều tản ra hào quang lấp lánh, đủ các loại phát minh sáng chế muôn hình vạn trạng.
Vậy nhưng, hầu hết thời gian trong cả cuộc đời, ông ấy đều náu mình trong phòng sáng tác. Ông ấy chỉ từng ghé thăm châu Mỹ tám ngày, khinh khí cầu chỉ ngồi hai mươi tư phút. Tuy ông có một chiếc thuyền, nhưng chưa từng dùng đến. Trí tưởng tượng của ông gần như đều xuất phát từ lòng nhiệt thành phi thường của ông dành cho khoa học.
Thẩm Hàm gắng sức giơ tay về trước, như thể muốn bắt lấy thứ gì.
Cho dù sinh sống trong một không gian chật chội, cho dù khép kín bản thân với thế giới bên ngoài; thì tư tưởng, cũng có thể đâm chồi ở nơi không có ranh giới.
Khoé môi Thẩm Hàm chậm rãi nhếch lên.
Cái này, rất thích hợp.
Anh trở người, dì có còn bận rộn ở ngoài đó không? Chắc phải bảy, tám giờ rồi, có lẽ trời cũng tối rồi.
Hay là để dì về sớm đi thôi.
Đang nghĩ ngợi thì bỗng nhiên trong bếp truyền đến tiếng bát đĩa rơi vỡ loảng xoảng.
“Oái!” Anh nghe tiếng dì sợ hãi.
Lòng Thẩm Hàm trầm xuống: “Dì ơi, dì đừng sợ. Con tới ngay.” Anh đứng dậy, lần mò đi về phía bếp.
