Vào buổi sáng David bỏ trốn, Stephen Bradley đang đứng trên bục giảng, trình bày về lý thuyết tổ hợp cho sinh viên năm thứ ba tại phân viện toán học Oxford. Sáng nay trong bữa điểm tâm, anh đã đọc thấy tờ Daily Telegraph tin tức về sự sụp đổ của thị trường cổ phiếu Prospecta Oil và cảm thấy rất hoang mang. Ngay lúc đó, anh đã gọi điện cho David Kesler nhưng hình như con người này đã biến đi không để lại dấu vết.
Bài giảng của Stephen không thành công. Ít nhất thì anh cũng tự cảm thấy mình rất lơ đãng. Mong sao các sinh viên sẽ hiểu nhầm sự đãng trí của anh là do anh quá thông minh chứ không phải do anh đang tuyệt vọng. May sao, đây lại là bài giảng cuối cùng của học kỳ.
Cứ vài phút Stephen lại liếc nhìn về phía chiếc đồng hồ ở cuối giảng đường, cho đến khi nó chỉ giờ nút, anh vội cho lớp nghỉ rồi trở về phòng riêng ở phân viện Magdalen. Ngồi đắm mình trong chiếc ghế da cũ kỹ, anh tự hỏi sẽ phải làm gì và bắt đầu từ đâu. Ma quỷ nào đã xui khiến anh đặt cả gia tài vào cái trò chơi được ăn cả ngã về không này? Tại sao anh, một nhà toán học logic, lại có thể ngu ngốc và tham lam quá như vậy? Anh đã tin tưởng vào David. Lẽ ra, anh không nên tin rằng bạn bè ở Harvard bao giờ cũng chân thực. Anh đâu có ngờ rằng David cũng bị thua lỗ. Phải có câu trả lời đn giản nào đó. Nhất định anh phải lấy lại tiền của mình. Chuông điện thoại reo. Có lẽ đó là người môi giới và một số thông tin cụ thể.
Khi nhấc điện thoại, anh mới nhận thấy tay mình đẫm mồ hôi.
- Stephen Bradley đây.
- Chào ngài. Xin lỗi và đã làm phiền ngài. Tôi là thanh tra Clifford Smith, nhân viên đội điều tra chống lừa đảo, thuộc cảnh sát Scotland. Xin ngài cho biết liệu tôi có thể gặp ngài ngay chiều nay không?
Trong một phút, Stephen hoảng sợ vì cho rằng anh đã phạm pháp khi đầu tư vào Prospecta Oil. Nhưng rồi anh vẫn trả lời, dù có hơi ngập ngừng:
- Vâng … thưa ngài thanh tra. Ngài có muốn tôi tới London không?
- Ồ, không. Chúng tôi sẽ tới chỗ ngài. Nếu không có gì thay đổi, tôi sẽ có mặt tại Oxford vào bốn giờ chiều.
- Vâng, tôi sẽ chờ ngài. Tạm biệt!
Stephen đặt ống nói xuống. Họ cần gì ở anh? Anh hiểu biết rất ít về luật pháp của Anh, và rất sợ dính líu tới cảnh sát. Mới sáu tháng trước đây, anh được bổ nhiệm về lại Harvard làm giáo sư. Nhưng bây giờ thì anh nghi ngờ mức độ hiện thực của quyết định này.
Viên thanh tra cao độ 5 foot, trạc tầm tuổi từ 45 đến 50. Hai bên mai, tóc đã bắt đầu bạc, nhưng nhờ có một thứ gôm đặc biệt nào đó nên vẫn đen bóng lên. Stephen cho rằng cái áo vét sờn vai mà ngài thanh tra đang mặc là bằng chứng về đồng lương ít ỏi của ngành cảnh sát chứ không phải là sở thích của ông ta. Thân hình nặng nề dễ làm cho người ta có cảm tưởng ông là một kẻ chậm chạp. Thực ra, ở nước Anh, những thám tử hiểu biết đầy đủ như Smith về bọn tội phạm rất ít. Đã nhiều lần, ông chính thức chỉ huy truy lùng bọn lừa đảo quốc tế, với cái vẻ mệt mỏi của người đã nhiều lần tống giam những kẻ phạm tội tày trời để rồi vài ngày sau lại thấy chúng nhởn nhơ, sung túc bên những đồng tiền bẩn thỉu. Ông biết là bọn tội phạm đã hối lộ. Nhưng ngành cảnh sát cũng có nhiều lỗ hổng tới mức đầy kẻ vô liêm sỉ đã thoát khỏi vòng tay pháp luật mà vẫn không mất một đồng xu. Theo như văn phòng tư vấn các vụ kiện cho biết thì nhiều khi người ta phải tốn khá bộn tiền mới có thể đeo đuổi đến cùng một vụ kiện, chính vì vậy mà pháp luật đã để sổng lưới nhiều con mồi. Mặc khác, đội chống lừa đảo lại không có hậu thuẫn vững chắc.
Cùng đi với ngài thanh tra là thám tử - hạ sỹ Ryder. Người này còn khá trẻ, cao chừng 6 foot, mặt xương xẩu, gầy nhom. Đôi mắt to ngay thơ màu nâu của anh ta rất tương phản với màu da ốm yếu. Được cái, anh ta ăn mặc tươm tất hơn so với ngài thanh tra. "Có lẽ vì chưa vợ", Stephen nghĩ.
- Xin lỗi về sự đường đột này, - ngài thanh tra lên tiếng sau khí đã ngả người thoải mái lên chiếc ghế da mà Stephen thường ngồi, nhưng tôi đang điều tra về một công ty có tên là Prospecta Oil. Trước khi đến đây, chúng tôi đã kịp nhận thấy là ông không liên quan trực tiếp tới việc điều hành công ty này, hay nói đúng hơn là sự sụp đổ của nó. Nhưng chúng tôi cần sự giúp đỡ của ông. Tôi muốn hỏi ông một số điều, rất đơn giản và rõ ràng. Tuy vậy, nếu không muốn, ông có thể không trả lời.
Stephen gật đầu.
- Trước hết, cái gì đã khiến ông đầu tư một khoản tiền lớn như vậy và Prospecta Oil?
Trước mặt ngài thanh tra là một bản kê khai các cuộc đầu tư vào công ty Prospecta Oil trong bốn tháng vừa qua.
- Một người bạn khuyên tôi.
- Ông David Kesler?
- Vâng.
- Ông quen ông Kesler trong trường hợp nào?
- Chúng tôi cùng học ở Harvard, và khi cậu ta được làm việc cho một công ty dầu lửa tại nước Anh thì tôi mời cậu ta đến Oxford vì tình bạn cũ.
Stephen tiếp tục kể chi tiết về mối quan hệ giữa anh và David, lý do tại sao anh lại sẵn lòng đầu tư một số tiền lớn như vậy. Anh kết thúc bằng cách hỏi ngài thanh tra, liệu David có thực sự cùng Harvey, làm giá cổ phiếu Prospecta Oil tăng lên và giảm xuống không?
- Không. Theo tôi hiểu thì Kesler, người đã vô tình tham gia điều hành công ty này và đã rời bỏ đất nước này, chỉ là một chú thỏ non trong tay một con cáo. Nhưng chúng tôi vẫn muốn điều tra anh ta, vì vậy, nếu anh ta liên lạc với ông, nhớ cho chúng tôi biết ngay lập tức. Còn bây giờ, tôi sẽ đọc cho ông nghe một loạt các tên, nếu ông biết, hay đã từng được gặp, hoặc nghe nói tới bất cứ ai trong số họ thì hãy cho tôi biết … Harvey Metcalfe?
- Không, - Stephen nói.
- Bernie Silverman?
- Tôi chưa gặơ ông ta bao giờ, nhưng David có nhắc tới tên ông ta trong lần chúng tôi cùng ăn tối ở đây, tại trường này.
Trong khi ngài thanh tra và Stephen nói chuyện, viên hạ sỹ - thám tử cẩn thận ghi chép mọi chi tiết. Stephen nói chậm rãi và rất có phương pháp.
- Richard Elliot?
- Cũng giống như Silverman.
- Alvin Cooper?
- Không
- Đã bao giờ ông liên hệ với bất cứ ai khác là nạn nhân của vụ này chưa?
- Chưa.
Suốt hơn một giờ đồng hồ, ngài thanh tra vặn vẹo Stephen về vụ đầu tư vào Prospecta Oil kể từ những điều nhỏ nhặt, vu vơ nhất, nhưng anh không thể giúp được gì nhiều, mặc dầu anh cũng giữ một bản sao báo cáo địa chất.
- Vâng, chúng tôi cũng có một tài liệu như thế này, - ngài thanh tra nói- nhưng từ ngữ trong đó rất thông minh. Tôi e rằng chúng ta không thể coi đó là một bằng chứng.
Stephen thở dài, rồi mời hai người uống rượu whisky và tự rót cho mình một cốc rượu mạnh sherry.
- Chứng cứ chống lại ai và để làm gì, ngài thanh tra? – Anh nói khi đã ngồi vào ghế. – Rõ ràng là tôi vừa bị làm mồi. Có lẽ tôi không cần phải nói với ngài là tôi đã ngu ngốc như thế nào. Tôi đầu tư và Prospecta Oil bởi vì có vẻ như công ty này đang tìm ra dầu lửa. Nhưng cuối cùng, tôi đã mất tất cả. Tất cả đã biến mất không còn lại một dấu vết nào. Điều gì đã thực sự xảy ra ở cái công ty Prospecta Oil này?
- Ồ, ông sẽ thông cảm cho tôi chứ, có những điều mà tôi không được phép tiết lộ. Thực ra, còn có nhiều điều chưa rõ ràng đối với chúng tôi. Cái trò này thì không có gì là mới mẻ, song nó được thu xếp bởi một tay già đời lọc lõi, quỷ quyệt. Thường thì như thế này. Họ dựng nên một công ty ma. Công ty này được đặt dưới sự kiểm soát của một nhóm những kẻ tội phạm, cũng đồng thời là kẻ đã mua hầu hết các cổ phiếu của Công ty. Sau đó, bọn họ bịa ra một câu chuyện thật thần kỳ là công ty đã phát hiện ra dầu lửa khiến cho giá cổ phiếu tăng dần. Sau khi bán hết số cổ phiếu với giá rất cao trên thị trường, bọn chúng cuốn gói sạch sẽ với toàn bộ lợi nhuận. Lúc đó, thị trường các cổ phiếu này sẽ sụp đổ vì thực chất chúng là những cổ phiếu không có giá trị. Tôi rất lấy làm tiếc cho ngài vì chúng tôi hầu như không bao giờ có thể lần ra dấu vết của tiền bạc, thậm chí, ngay cả khi có đủ bằng chứng. Bọn chúng đã phân tán số tiền đó đi mọi nơi trên thế giới trước khi ngài kịp nói về chỉ số Dow – Jones.
Stephen nghiến răng:
- Lạy chúa, theo như ngài nói thì mọi việc quá dễ dàng. Vậy bản báo cáo địa chất cũng là giả sao?
- Không hẳn. Đây lại là một báo cáo dễ gây ấn tượng nhưng lại có quá nhiều những chữ "nếu" và "nhưng".
Stephen vùi đầu vào hai bàn tay, nguyền rủa cái ngày anh gặp David Kesler.
- Ngài thanh tra, ai đã giật dây Kesler? Cái đầu nào đứng sau tất cả những trò này?
Ngài thanh tra nhận thấy Stephen đang phải chịu đựng một nỗi thống khổ. Suốt bao nhiêu năm làm việc, ông đã gặp gỡ rất nhiều trường hợp tương tự và ông cảm thấy biết ơn sự công tác của Stephen.
- Tôi sẽ trả lời bất cứ câu hỏi nào mà tôi cảm thấy không làm hỏng cuộc điều tra. Tuy thế, chẳng có gì là nghiêm trọng nếu tôi nói với ngài kẻ mà chúng ta đang muốn đóng đinh lên. Hắn tên là Harvey Metcalfe.
- Harvey Metcalfe là ai?
Hắn là người Mỹ, số lần hắn nhúng tay vào các vụ làm ăn mờ ám ở Boston còn nhiều hơn số lần ngài được ăn cơm nóng. Để trở thành triệu phú, hắn đã làm phá sản vô số những con người bất hạnh. Cách làm ăn của hắn rất chuyên nghiệp và có thể dự đoán được nên chúng tôi có thể ngửi thấy hắn từ xa một dặm. Cũng chẳng thú vị gì nếu ngài biết thêm hắn là người tài trợ vĩ đại của Harvard. Từ xưa tới nay chưa bao giờ chúng tôi sờ được gáy hắn, và rất có thể lần này cũng vậy
Bài giảng của Stephen không thành công. Ít nhất thì anh cũng tự cảm thấy mình rất lơ đãng. Mong sao các sinh viên sẽ hiểu nhầm sự đãng trí của anh là do anh quá thông minh chứ không phải do anh đang tuyệt vọng. May sao, đây lại là bài giảng cuối cùng của học kỳ.
Cứ vài phút Stephen lại liếc nhìn về phía chiếc đồng hồ ở cuối giảng đường, cho đến khi nó chỉ giờ nút, anh vội cho lớp nghỉ rồi trở về phòng riêng ở phân viện Magdalen. Ngồi đắm mình trong chiếc ghế da cũ kỹ, anh tự hỏi sẽ phải làm gì và bắt đầu từ đâu. Ma quỷ nào đã xui khiến anh đặt cả gia tài vào cái trò chơi được ăn cả ngã về không này? Tại sao anh, một nhà toán học logic, lại có thể ngu ngốc và tham lam quá như vậy? Anh đã tin tưởng vào David. Lẽ ra, anh không nên tin rằng bạn bè ở Harvard bao giờ cũng chân thực. Anh đâu có ngờ rằng David cũng bị thua lỗ. Phải có câu trả lời đn giản nào đó. Nhất định anh phải lấy lại tiền của mình. Chuông điện thoại reo. Có lẽ đó là người môi giới và một số thông tin cụ thể.
Khi nhấc điện thoại, anh mới nhận thấy tay mình đẫm mồ hôi.
- Stephen Bradley đây.
- Chào ngài. Xin lỗi và đã làm phiền ngài. Tôi là thanh tra Clifford Smith, nhân viên đội điều tra chống lừa đảo, thuộc cảnh sát Scotland. Xin ngài cho biết liệu tôi có thể gặp ngài ngay chiều nay không?
Trong một phút, Stephen hoảng sợ vì cho rằng anh đã phạm pháp khi đầu tư vào Prospecta Oil. Nhưng rồi anh vẫn trả lời, dù có hơi ngập ngừng:
- Vâng … thưa ngài thanh tra. Ngài có muốn tôi tới London không?
- Ồ, không. Chúng tôi sẽ tới chỗ ngài. Nếu không có gì thay đổi, tôi sẽ có mặt tại Oxford vào bốn giờ chiều.
- Vâng, tôi sẽ chờ ngài. Tạm biệt!
Stephen đặt ống nói xuống. Họ cần gì ở anh? Anh hiểu biết rất ít về luật pháp của Anh, và rất sợ dính líu tới cảnh sát. Mới sáu tháng trước đây, anh được bổ nhiệm về lại Harvard làm giáo sư. Nhưng bây giờ thì anh nghi ngờ mức độ hiện thực của quyết định này.
Viên thanh tra cao độ 5 foot, trạc tầm tuổi từ 45 đến 50. Hai bên mai, tóc đã bắt đầu bạc, nhưng nhờ có một thứ gôm đặc biệt nào đó nên vẫn đen bóng lên. Stephen cho rằng cái áo vét sờn vai mà ngài thanh tra đang mặc là bằng chứng về đồng lương ít ỏi của ngành cảnh sát chứ không phải là sở thích của ông ta. Thân hình nặng nề dễ làm cho người ta có cảm tưởng ông là một kẻ chậm chạp. Thực ra, ở nước Anh, những thám tử hiểu biết đầy đủ như Smith về bọn tội phạm rất ít. Đã nhiều lần, ông chính thức chỉ huy truy lùng bọn lừa đảo quốc tế, với cái vẻ mệt mỏi của người đã nhiều lần tống giam những kẻ phạm tội tày trời để rồi vài ngày sau lại thấy chúng nhởn nhơ, sung túc bên những đồng tiền bẩn thỉu. Ông biết là bọn tội phạm đã hối lộ. Nhưng ngành cảnh sát cũng có nhiều lỗ hổng tới mức đầy kẻ vô liêm sỉ đã thoát khỏi vòng tay pháp luật mà vẫn không mất một đồng xu. Theo như văn phòng tư vấn các vụ kiện cho biết thì nhiều khi người ta phải tốn khá bộn tiền mới có thể đeo đuổi đến cùng một vụ kiện, chính vì vậy mà pháp luật đã để sổng lưới nhiều con mồi. Mặc khác, đội chống lừa đảo lại không có hậu thuẫn vững chắc.
Cùng đi với ngài thanh tra là thám tử - hạ sỹ Ryder. Người này còn khá trẻ, cao chừng 6 foot, mặt xương xẩu, gầy nhom. Đôi mắt to ngay thơ màu nâu của anh ta rất tương phản với màu da ốm yếu. Được cái, anh ta ăn mặc tươm tất hơn so với ngài thanh tra. "Có lẽ vì chưa vợ", Stephen nghĩ.
- Xin lỗi về sự đường đột này, - ngài thanh tra lên tiếng sau khí đã ngả người thoải mái lên chiếc ghế da mà Stephen thường ngồi, nhưng tôi đang điều tra về một công ty có tên là Prospecta Oil. Trước khi đến đây, chúng tôi đã kịp nhận thấy là ông không liên quan trực tiếp tới việc điều hành công ty này, hay nói đúng hơn là sự sụp đổ của nó. Nhưng chúng tôi cần sự giúp đỡ của ông. Tôi muốn hỏi ông một số điều, rất đơn giản và rõ ràng. Tuy vậy, nếu không muốn, ông có thể không trả lời.
Stephen gật đầu.
- Trước hết, cái gì đã khiến ông đầu tư một khoản tiền lớn như vậy và Prospecta Oil?
Trước mặt ngài thanh tra là một bản kê khai các cuộc đầu tư vào công ty Prospecta Oil trong bốn tháng vừa qua.
- Một người bạn khuyên tôi.
- Ông David Kesler?
- Vâng.
- Ông quen ông Kesler trong trường hợp nào?
- Chúng tôi cùng học ở Harvard, và khi cậu ta được làm việc cho một công ty dầu lửa tại nước Anh thì tôi mời cậu ta đến Oxford vì tình bạn cũ.
Stephen tiếp tục kể chi tiết về mối quan hệ giữa anh và David, lý do tại sao anh lại sẵn lòng đầu tư một số tiền lớn như vậy. Anh kết thúc bằng cách hỏi ngài thanh tra, liệu David có thực sự cùng Harvey, làm giá cổ phiếu Prospecta Oil tăng lên và giảm xuống không?
- Không. Theo tôi hiểu thì Kesler, người đã vô tình tham gia điều hành công ty này và đã rời bỏ đất nước này, chỉ là một chú thỏ non trong tay một con cáo. Nhưng chúng tôi vẫn muốn điều tra anh ta, vì vậy, nếu anh ta liên lạc với ông, nhớ cho chúng tôi biết ngay lập tức. Còn bây giờ, tôi sẽ đọc cho ông nghe một loạt các tên, nếu ông biết, hay đã từng được gặp, hoặc nghe nói tới bất cứ ai trong số họ thì hãy cho tôi biết … Harvey Metcalfe?
- Không, - Stephen nói.
- Bernie Silverman?
- Tôi chưa gặơ ông ta bao giờ, nhưng David có nhắc tới tên ông ta trong lần chúng tôi cùng ăn tối ở đây, tại trường này.
Trong khi ngài thanh tra và Stephen nói chuyện, viên hạ sỹ - thám tử cẩn thận ghi chép mọi chi tiết. Stephen nói chậm rãi và rất có phương pháp.
- Richard Elliot?
- Cũng giống như Silverman.
- Alvin Cooper?
- Không
- Đã bao giờ ông liên hệ với bất cứ ai khác là nạn nhân của vụ này chưa?
- Chưa.
Suốt hơn một giờ đồng hồ, ngài thanh tra vặn vẹo Stephen về vụ đầu tư vào Prospecta Oil kể từ những điều nhỏ nhặt, vu vơ nhất, nhưng anh không thể giúp được gì nhiều, mặc dầu anh cũng giữ một bản sao báo cáo địa chất.
- Vâng, chúng tôi cũng có một tài liệu như thế này, - ngài thanh tra nói- nhưng từ ngữ trong đó rất thông minh. Tôi e rằng chúng ta không thể coi đó là một bằng chứng.
Stephen thở dài, rồi mời hai người uống rượu whisky và tự rót cho mình một cốc rượu mạnh sherry.
- Chứng cứ chống lại ai và để làm gì, ngài thanh tra? – Anh nói khi đã ngồi vào ghế. – Rõ ràng là tôi vừa bị làm mồi. Có lẽ tôi không cần phải nói với ngài là tôi đã ngu ngốc như thế nào. Tôi đầu tư và Prospecta Oil bởi vì có vẻ như công ty này đang tìm ra dầu lửa. Nhưng cuối cùng, tôi đã mất tất cả. Tất cả đã biến mất không còn lại một dấu vết nào. Điều gì đã thực sự xảy ra ở cái công ty Prospecta Oil này?
- Ồ, ông sẽ thông cảm cho tôi chứ, có những điều mà tôi không được phép tiết lộ. Thực ra, còn có nhiều điều chưa rõ ràng đối với chúng tôi. Cái trò này thì không có gì là mới mẻ, song nó được thu xếp bởi một tay già đời lọc lõi, quỷ quyệt. Thường thì như thế này. Họ dựng nên một công ty ma. Công ty này được đặt dưới sự kiểm soát của một nhóm những kẻ tội phạm, cũng đồng thời là kẻ đã mua hầu hết các cổ phiếu của Công ty. Sau đó, bọn họ bịa ra một câu chuyện thật thần kỳ là công ty đã phát hiện ra dầu lửa khiến cho giá cổ phiếu tăng dần. Sau khi bán hết số cổ phiếu với giá rất cao trên thị trường, bọn chúng cuốn gói sạch sẽ với toàn bộ lợi nhuận. Lúc đó, thị trường các cổ phiếu này sẽ sụp đổ vì thực chất chúng là những cổ phiếu không có giá trị. Tôi rất lấy làm tiếc cho ngài vì chúng tôi hầu như không bao giờ có thể lần ra dấu vết của tiền bạc, thậm chí, ngay cả khi có đủ bằng chứng. Bọn chúng đã phân tán số tiền đó đi mọi nơi trên thế giới trước khi ngài kịp nói về chỉ số Dow – Jones.
Stephen nghiến răng:
- Lạy chúa, theo như ngài nói thì mọi việc quá dễ dàng. Vậy bản báo cáo địa chất cũng là giả sao?
- Không hẳn. Đây lại là một báo cáo dễ gây ấn tượng nhưng lại có quá nhiều những chữ "nếu" và "nhưng".
Stephen vùi đầu vào hai bàn tay, nguyền rủa cái ngày anh gặp David Kesler.
- Ngài thanh tra, ai đã giật dây Kesler? Cái đầu nào đứng sau tất cả những trò này?
Ngài thanh tra nhận thấy Stephen đang phải chịu đựng một nỗi thống khổ. Suốt bao nhiêu năm làm việc, ông đã gặp gỡ rất nhiều trường hợp tương tự và ông cảm thấy biết ơn sự công tác của Stephen.
- Tôi sẽ trả lời bất cứ câu hỏi nào mà tôi cảm thấy không làm hỏng cuộc điều tra. Tuy thế, chẳng có gì là nghiêm trọng nếu tôi nói với ngài kẻ mà chúng ta đang muốn đóng đinh lên. Hắn tên là Harvey Metcalfe.
- Harvey Metcalfe là ai?
Hắn là người Mỹ, số lần hắn nhúng tay vào các vụ làm ăn mờ ám ở Boston còn nhiều hơn số lần ngài được ăn cơm nóng. Để trở thành triệu phú, hắn đã làm phá sản vô số những con người bất hạnh. Cách làm ăn của hắn rất chuyên nghiệp và có thể dự đoán được nên chúng tôi có thể ngửi thấy hắn từ xa một dặm. Cũng chẳng thú vị gì nếu ngài biết thêm hắn là người tài trợ vĩ đại của Harvard. Từ xưa tới nay chưa bao giờ chúng tôi sờ được gáy hắn, và rất có thể lần này cũng vậy
