Là một căn nhà cũ trong ngõ hẻm, tường gạch cửa gỗ, một chiếc ghế mây cũ đặt trước cửa, một số đồ lặt vặt chất đống dưới chân tường. Tôn Bằng gõ cửa, một lúc lâu sau, bên trong có một bà cụ đáp lại.
Bà cụ hơn 80 tuổi, mái tóc bạc lưa thưa, còng lưng, mặc trên người chiếc áo lạnh bông màu đỏ tím. Mở cửa nhìn thấy Tôn Bằng, đôi mắt mờ của bà cụ lập tức sáng lên, bà mỉm cười, mặt đầy nếp nhăn. Bà cụ dẫn Tôn Bằng và Trần Nham vào nhà, bật đèn phòng khách.
Trần Nham ngồi xuống, lẳng lặng ngắm nhìn xung quanh trong ánh sáng lờ mờ.
Căn nhà này thật sự quá cũ, nền xi măng không bằng phẳng, trần xà ngang loang lổ, trên tường toàn là lớp vôi tróc ra. Ở hai bên phòng khách không lớn lắm là căn phòng nhỏ vài mét vuông, phía sau liền với một cái sân, mùi trong không khí khá tệ.
Con mèo già làm ổ dưới chiếc ghế gỗ nhìn thấy người lạ đi vào, sáng mắt ưỡn người, chậm rãi bỏ đi. Bà cụ lấy một nắm kẹo và bánh ngọt trong tủ bát ra, hiếu khách bảo bọn họ ăn.
Tôn Bằng trò chuyện với bà cụ mấy câu, nói cho bà cụ biết Cường Tử có lẽ qua tết mới về, nhờ anh mang năm ngàn đồng cho bà ăn tết. Bà cụ vừa nghe liền xua tay ngay lập tức, “Bà không cần tiền của nó, bà đâu có chỗ nào tiêu tiền đâu. Con cầm về đưa cho nó đi, bảo nó ở bên ngoài đừng đối xử tệ với bản thân, ăn ngon một chút, làm việc chăm chỉ. Qua tết về sớm chút mà thăm bà.”
Tôn Bằng nói cho bà cụ biết bây giờ Cường Tử rất ổn, không thiếu tiền, bảo bà cất tiền đi, đây là lòng hiếu thảo của anh ta. Nếu bà quả thực không có chỗ chi tiêu, thì chờ Cường Tử về đích thân trả lại cho anh ta.
Cuối cùng nói hết lời thì bà cụ cũng giữ tiền lại.
Trước khi đi, Tôn Bằng để lại cho bà cụ bao lì xì một ngàn đồng, nói là mừng tết bà trước. Bà cụ không chịu nhận, sau khi tạm biệt anh kéo Trần Nham ra cửa ngay, không cho bà cụ cơ hội từ chối.
Dọc đường về, Tôn Bằng tán gẫu với Trần Nham mấy chuyện thú vị hồi đi học với Cường Tử. Trần Nham im lặng nghe, nghe đến chỗ hay thì cô mỉm cười đáp lại.
Xuyên ra khỏi ngõ hẻm, đi ngang qua một một loạt căn nhà trệt, Tôn Bằng nói với cô, “Trước kia nhà anh ở đây, đây là căn nhà cũ của ông nội anh, gần nhà Cường Tử, khi đó hay đến nhà cậu ta ăn chực.”
Anh chỉ một căn nhà cũ. Trần Nham nhìn sang, “Bây giờ còn ai ở không?”
“Không có, hai năm trước anh hai anh xây nhà mới là căn nhà bây giờ, chỗ này liền bỏ trống, không ai có thể ở được nữa.”
Anh nói, “Ngày trước anh định nếu quay về thì dỡ chỗ này, xây căn nhà khác.”
Trần Nham gật đầu, không nói gì.
Đi đến ngã ba đường lúc đến đây, Tôn Bằng nói, “Không đi đường cũ nữa, đi hướng đó đi, tiện đường dẫn em đi dạo loanh quanh.”
Cô không phản đối.
Bọn họ đi rất chậm, đi mãi đi mãi, đi ngang qua một rừng thông liễu.
Những phiến lá mảnh của thông liễu đã sớm rụng hết, chỉ còn lại từng thân cây với đỉnh nhọn hoắc, thẳng đứng cao ngất dưới ánh mặt trời mùa đông. Một nhánh suối nhỏ chầm chậm chảy qua bên chân, phát ra tiếng nước chảy ào ạt.
Trần Nham đút hai tay trong túi áo khoác, ánh mắt di chuyển tùy ý, khi thì nhìn mây trôi trên bầu trời, khi thì nhìn cỏ dại bị dòng nước chảy qua.
Gió thổi đến, cô giơ tay vén lấy vài sợi tóc bị thổi bay lên, mặc cho ánh nắng ban mai nhàn nhạt rơi trên khuôn mặt.
Tôn Bằng nhìn cô, nhớ lại dáng vẻ của cô lúc mới quen. Mang theo chút kiêu ngạo, một chút hờ hững, một chút phòng bị, và một chút nhiệt tình không dễ nhận ra, gần như không giống với dáng vẻ sau này.
Rõ ràng là dịu dàng tao nhã, nhưng cô lại sẽ vô thức thể hiện thái độ khó gần gũi.
“Tôn Bằng…”
Ánh mắt cô nhìn về con đường phía trước.
“Ừm.” Anh khẽ đáp lại.
“Vẫn chưa hỏi anh, anh nghĩ như thế nào.”
“…”
“Liên quan đến chuyện kết hôn.” Cô bình tĩnh bổ sung.
Ánh mặt trời buổi sáng tinh mơ đi theo bước chân họ, chậm rãi di chuyển trong rừng cây xào xạc, tia sáng ấy như ẩn như hiện, xuyên thấu từng lớp sương mù sớm mai.
Trong lòng Tôn Bằng thoáng căng thẳng. Cô hỏi anh nghĩ như thế nào?
Anh rất muốn nói cho cô biết, trước đêm hôm qua, anh không có một chút suy nghĩ như vậy.
Người đàn ông không có sự nghiệp, không hề có thứ gì thì không thể nghĩ đến hôn nhân. Ngay cả vốn liếng để nuôi gia đình cũng không có, thì lấy cái gì để kết hôn chứ. Trên quãng đường dốc hết sức leo lên này, hôn nhân là gánh nặng, là sợi dây thừng.
Nhưng tối hôm qua, khi bố anh nhắc đến, anh lại như bị chạm một cái.
Tết này, cô 27 tuổi.
Tuổi tác tăng lên không tạo thành áp lực với anh, nhưng với cô thì sao? Cô có cân nhắc chuyện kết hôn hay không? Cô lại có khát khao một quan hệ ổn định hơn hay không?
Anh không biết, cũng sơ suất.
Cho nên, điều anh nghĩ là, nếu như cô muốn kết hôn, thì anh sẽ kết hôn.
Nhưng khi cô nói rõ ràng không muốn, anh không biết đáy lòng mình là mùi vị gì. Nói không có suy nghĩ nào thì đó là đang lừa mình dối người.
Nhìn con đường phía trước, anh không lên tiếng.
Bước chân rơi trên lá khô, trong sự tĩnh lặng, anh nghe thấy cô nói: “Em chưa từng nghĩ tới việc kết hôn sớm như vậy…”
Dừng một chút, cô khẽ nói tiếp, “Hai năm qua em để dành được mấy chục ngàn tệ, có điều tạm thời cho cậu em mượn rồi… Bây giờ tiền tiết kiệm mỗi tháng của em là hơn một ngàn, em nghĩ, chờ thêm hai năm nữa, chờ chúng ta cùng tiết kiệm đủ tiền trả trước, vay tiền mua một căn nhà… đến lúc đó hẵng nghĩ đến chuyện kết hôn…”
“Anh thấy thế nào?” Cô nghiêng mặt sang, hỏi anh.
Toàn bộ thể xác và tinh thần Tôn Bằng đã rơi vào trong lời nói của cô, khoảnh khắc giọng cô hạ xuống, ánh mắt nhìn sang, anh nghiêng mặt nhìn chân trời xanh biếc, cố hết sức tránh cái nhìn đối diện của cô.
Gió thổi vào mắt, cay xè, khó chịu, anh cảm thấy chỉ cần cô nói ra một từ nữa, thì nước mắt anh cũng sẽ rơi xuống.
Đã sống 30 năm, ngoại trừ cái mạng này ra, tất cả mọi thứ, anh gần như dựa vào hai bàn tay tạo nên, chưa bao giờ biết may mắn là thứ gì.
Chỉ duy nhất có cô là không phải.
Trong con đường họ cùng đi song song này, anh không trả giá lớn lao để đấu tranh cho cái gì, cô là tự mình đi đến, mang theo lòng tốt cùng sự dịu dàng không cần đền đáp.
Anh không biết bản thân với hai bàn tay trắng dựa vào cái gì mà có một người phụ nữ như vậy, giờ phút này đây, song song với sự rung động và cảm động, đối với hết thảy những điều này, anh cảm thấy nỗi lo sợ và không chân thật to lớn.
Rất lâu không nhận được câu trả lời của anh, cô không nói thêm gì nữa, vẫn chậm rãi đi về phía trước cùng anh.
Nhưng những hạt bụi trong lòng đều bay xa theo gió cùng lời vừa nói ra.
Giờ phút này, cô mới hiểu, sở dĩ mình chọn người này, là bởi vì mỗi khi cô đứng bên cạnh anh, cô mới thật sự được sống đúng với bản thân mình.
Anh rất giống cánh rừng này, trống trải, không có gì cả.
Không có đèn đóm của phồn hoa, ánh mặt trời mới nhẹ nhàng ấm ấp chân thật như thế. Không có tiếng người ồn ào, dòng nước mới đặc biệt thanh tịnh, trong veo và đẹp đẽ.
Cô rốt cuộc đã tìm được một người như thế, để cô có thể làm được những điều thẳng thắn như sâu trong nội tâm hằng ước ao.
Không biết đã im lặng bao lâu, Tôn Bằng mới từ từ mở lời:
“Những thứ đó đều không phải là chuyện em nên suy nghĩ. Nhà cũng được, kết hôn cũng được… Nham Nham, em hãy cho anh thêm một chút thời gian… Nói cho anh biết, thế nào thì em có thể vui vẻ hơn…”
Trần Nham nhìn con đường phía trước, mím môi khẽ mỉm cười: “Bây giờ em rất vui…”
“Tôn Bằng… Anh cứ từ từ đi, em không vội.”
Đoạn đường sau đó, không ai nói thêm gì nữa, để mặc cho phong cảnh làng quê biến đổi từng cảnh bên cạnh họ.
Trong lòng họ đều được vật mềm mại nào đó lấp đầy, tự im lặng tan ra, thấm thoát đã đi đến trước cửa nhà.
Cánh cổng rộng mở, bên trong tiếng cười vui vẻ lộ ra từng đợt, họ dừng bước, nhìn nhau mỉm cười, anh nắm tay cô đi vào.
Bọn họ vừa vào sân, trong nhà liền có người vừa đi ra vừa la: “Ông anh cuối cùng cũng chờ chú về được rồi!”
Là một người đàn ông hơn ba mươi tuổi, dáng người không cao lắm, đầu rất to, mặc áo khoác nỉ màu đen trông khá đắt tiền, mang giày da sáng bóng. Một cô gái ăn mặc thời thượng đi theo phía sau.
Tôn Bằng nhìn người nọ, vui mừng, “Mã Quân? Anh về lúc nào vậy?”
“Mẹ nó buổi sáng anh vừa về đến nhà, vừa nghe chú về, không phải là đến thăm chú sao.” Mã Quân đi tới mỉm cười nện mạnh vai anh, dời tầm mắt, ánh mắt rơi vào người Tràn Nham.
“Đây là… em dâu ư?”
Tôn Bằng cười cười, “Đây là Trần Nham.”
Trần Nham mỉm cười, “Chào anh.”
“Chào em chào em, chào em, Trần Nham…” Anh ta nhếch miệng nhìn Tôn Bằng, trong nụ cười có thêm phần mờ ám, “Chú được đấy…”
Anh ta cũng giới thiệu đơn giản cô gái bên cạnh mình, “Nào nào nào, đây là Nghê Tiểu Mẫn.”
Cô gái mỉm cười với họ.
Mã Quân lớn hơn anh hai tuổi, mối quan hệ với Tôn Bằng là sau khi trưởng thành thân thiết hơn.
Có một năm, trong thôn mưa như thác đổ, không ít đồng ruộng bị ngập, mấy chàng trai trẻ cường tráng đều được gọi đi khiêng máy bơm nước thoát nước. Lúc đó Mã Quân này trượt chân ngã xuống sông, nước sông quá xiết, không ai dám xuống, chỉ một mình Tôn Bằng không nói hai lời nhảy xuống ngay, vớt lại một mạng của anh ta.
Mã Quân từ nhỏ đã lưu manh, nhưng nhiều năm trôi qua như vậy, anh ta vẫn luôn nhớ phần ân tình này của Tôn Bằng, tết mỗi năm đều tới tìm anh, chỉ duy nhất có năm ngoái là không xuất hiện, chỉ gọi cho anh một cú điện thoại, thần thần bí bí nói gặp may, sắp phát tài rồi.
Hai người ở trong sân trò chuyện một lúc, Mã Quân dẫn Tôn Bằng ra ngoài xem xe anh ta lái tới.
Sợ chặn đường nên Mã Quân đậu xe dưới cái cây lớn ở đầu đường.
BMW hơn bốn trăm ngàn, xa xa, anh ta nhấn chìa khóa một cái, xe kêu tít một tiếng, hai đôi đèn đồng thời lóe lên.
Anh ta và Tôn Bằng cùng lên xe, ngậm điếu thuốc trong miệng, xoay chìa khóa khởi động.
Thân xe hơi rung lên, như tích lũy sức mạnh chờ lao ra.
Anh ta bật nhạc, trong tiếng nhạc nước ngoài sống động, anh ta liếc mắt cười nhìn Tôn Bằng, “Chiếc xe này thế nào, người anh em?”
Tôn Bằng đặt bàn tay kẹp thuốc ra ngoài cửa sổ, dò xét trong xe một vòng, “Rất tốt.”
Mã Quân cười cười, “Chú không biết đấy, bắt đầu từ năm ngoái, ông anh chú đã đổi đời, tổ tiên hiển linh rồi.”
Một tay anh ta nắm tay lái, một tay lấy điếu thuốc trên môi xuống, anh ta không nói tỉ mỉ quá trình, chỉ nói: “Bây giờ anh mở một nhà máy ở thành phố S, toàn bộ tiền bạc ném cả vào đó, tổng cộng khoảng hai triệu tệ.” Anh ta cười cười với Tôn Bằng, “Thế nào?”
Tôn Bằng nhìn anh ta, khẽ cười một cái.
“Đừng không nói câu nào chứ, chú đã nói thế nào?” Mã Quân cười khẩy chỉ vào anh, “Mẹ nó chú nói có phục hay không?”
Tôn Bằng bị anh ta làm cho quả thực không kềm được, cười không thành tiếng, vứt tàn thuốc ra xa ngoài cửa sổ.
Một lát sau, Mã Quân nhấn tắt nhạc, mở cửa sổ trời, dựa lưng ra sau, chỉnh lưng ghế.
Miệng vẫn ngậm điếu thuốc, anh ta cũng không hỏi nữa, hai tay gối sau gáy, xuyên qua chạc cây nhìn mảnh bầu trời nhỏ bé, trong kẽ hở của đôi môi chậm rãi phả khói thuốc.
Cảm xúc của người này giống như bầu không khí bỗng nhiên yên tĩnh lại trong xe, anh ta thở dài một tiếng không biết là thoải mái hay phiền não.
Tôn Bằng nhìn anh ta.
“Nhà máy thì đã mở rồi, có điều bây giờ anh cũng trở thành một cái thùng rỗng, không có một xu, ít nhất phải chịu đựng đến cuối năm sau. Chiếc xe này còn là vay tiền mua. Anh nói cho chú biết, bây giờ lăn lộn trong cái xã hội này ấy à, trước tiên cần phải mặt dày lên, để người ta không biết chú rốt cuộc có bao nhiêu cân lượng…”
Anh ta chợt nhìn về phía Tôn Bằng, giọng điệu nghiêm túc, “Đại Bằng, tới giúp anh đi. Hai anh em chúng ta cùng nhau làm, cùng nhau bắt đầu sự nghiệp… Lần này anh đặc biệt về tìm chú, anh không tin được một ai cả, chỉ tin chú thôi.”
Tôn Bằng nhìn anh ta không nói gì, hai giây sau, khẽ mỉm cười.
“Mã Quân, bây giờ em và Cường Tử đã mở một quán cơm nhỏ, không giúp anh được rồi.”
Mắt Mã Quân sáng lên, “Không phải chứ. Trước đây trong điện thoại không phải chú còn nói với anh định về xây nhà, mở cửa hàng nhỏ à? Sao ổn định bên ngoài rồi?”
“Đó là cú điện thoại năm nào? Lúc đó em một mình, có thể giống bây giờ sao?”
Mã Quân sửng sốt, rồi lại cười khàn, “Mẹ nó chứ, không nhìn ra chú còn là một thằng tình cảm vậy đấy. Chú đùa hay thật vậy?”
Tôn Bằng nhìn anh ta, không đáp lại.
Mã Quân nhìn anh, nhất thời không nói nên lời, qua rất lâu, anh ta mới miễn cưỡng nói, “Hâm mộ chú lắm, chú em à.”
Mã Quân nói tiếp, “Anh vừa nhìn thấy cô nhóc kia là biết chú sắp phất rồi, rất khá, rất tốt. Nhớ lúc đầu khi anh vừa đến thành phố, không chạm được đến người phụ nữ nào. Bây giờ, từng người một nhào vào anh như lang như hổ, bố đây cũng không chịu nổi.
Mấy người phụ nữ trước vừa nghe chúng ta từ dưới quê lên làm việc, thì liếc mắt nhìn bao nhiêu chứ? Bây giờ bố đây làm ông chủ, người ta vừa nghe anh từ đâu đến, chú biết nói thế nào không, đều khen ngợi không ngớt ấy, không khí trong lành, nước sạch, người giỏi đất thiêng, mẹ nó toàn là đánh rắm. Cái người chú vừa thấy ấy, tưởng trong túi anh giấu bao nhiêu cơ đấy, thật ra mẹ nó anh một xu cũng không có, ha ha ha…”
Tàn thuốc bỗng đứt đoạn, khiến Mã Quân giật mình ngồi bật dậy như một con cá chép vứt đầu thuốc ra ngoài cửa sổ, phủi tro thuốc trên người. Làm xong, anh ta ngồi nghiêng, nhìn Tôn Bằng, mỉm cười, trong lời nói bỗng có chút ẩn ý trịnh trọng:
“Đại Bằng, dù sao thì lời anh trai nói hôm nay là để đó, bất cứ lúc nào chú đến anh cũng chào đón.”
Tôn Bằng nhìn anh ta, cười cười, “Em cũng chào đón anh đến quán em ăn cơm bất cứ lúc nào, giảm hai mươi phần trăm.”
Mã Quân cười mắng, “Mẹ chú chứ…”