Khi ánh mắt của chúng ta không còn phân rõ đen trắng như hồi bé, thế giới trước mắt chúng ta cũng bắt đầu không rõ đen trắng nữa.
Chân thành, lạnh lùng, dối trá, lương thiện, khen ngợi hay xúc phạm đều mơ hồ, trắng và đen hỗn hợp, quan hệ với những người bạn bắt đầu phức tạp, không còn đơn giản chỉ là bạn tốt với tôi, bạn không tốt với tôi.
Một chân chúng ta ở trong khuôn phép tốt xấu tùy tâm như Lâm Đại Ngọc, một chân khác cũng đã ở nơi khôn khéo như Tiết Bảo Thoa. (hai nữ nhân vật trong Hồng Lâu Mông)
Chúng ta đã ý thức được chung sống giữa con người với nhau cũng là một môn học, nhưng, chúng ta còn chưa hiểu đó thật ra là một môn còn khó hơn, chứa nhiều học vấn sâu xa hơn so với thi vào đại học.
Chuyện lớn đầu tiên
Kết thúc kỳ nghỉ đông, một học kỳ mới lại bắt đầu.
Học kỳ này có hai sự kiện lớn, đầu tiên là chọn chủ tịch hội học sinh, hai là cuộc thi văn nghệ.
Lớp chúng tôi có, nên cuộc thi văn nghệ này vốn không phải chuyện đáng lo, nhưng Đồng Vân Châu mới phẫu thuật viêm ruột thừa cấp tính xong, không thể tham gia cuộc thi văn nghệ vào năm nay, Thẩm Viễn Triết chỉ có thể tự lo toan.
Thẩm Viễn Triết nhức đầu không yên, hết giờ tự học bảo cả lớp ở lại, hỏi ý kiến mọi người, nhưng lớp tôi trừ Đồng Vân Châu ra, thật sự không có nhân tài văn nghệ, đám con trai mỗi người góp một ý, tất cả đều là ý tưởng ngu ngốc, chọc cho cả lớp cười nghiêng ngả, lớp học trở nên ồn ào lộn xộn.
Tôi có tình cảm đặc biệt với Thẩm Viễn Triết, luôn có cảm giác mình nợ cậu ấy cái gì đó, không thể nhìn thấy cậu gặp khó khăn, rõ ràng mình cũng là đứa ngu văn nghệ, nhưng vẫn cố vắt óc nghĩ cách.
Tôi giơ tay: “Tớ có một ý tưởng.”
Thẩm Viễn Triết ý bảo mọi người im lặng, hãy nghe tôi nói.
“Lớp mình nhiều con trai, có thể hát tốp ca nam, hát tốp ca dù hơi nhàm chán, nhưng dù sao cũng là một tiết mục chính thức.”
Chủ nhiệm lớp chúng tôi cuối cùng cũng lên tiếng: “Thầy có thể nhờ giáo viên trong đoàn ca nhạc của trường dạy chúng ta một vài bài hát.”
Thẩm Viễn Triết nói: “Quần áo biểu diễn cũng có thể hỏi mượn giáo viên trong đoàn ca nhạc.”
Đám con trai lại bắt đầu bàn tán xôn xao một trận, quyết định thực hiện phương án đơn giản này.
“Vậy tiết mục thứ hai thì sao? Còn bạn nào có ý tưởng không?”
Tôi lại giơ tay, Thẩm Viễn Triết hơi giật mình, cười ra hiệu mời tôi nói.
“Hồi học trung học cơ sở tớ có một người bạn rất giỏi múa, tớ thấy trang phục biểu diễn cũng rất quan trọng, nhất là với những diễn viên, ca sĩ nghiệp dư như chúng ta. Mấy ngày trước tớ nghe được một bài trên TV, tên là “Mặt nạ hát nói”, tớ rất thích bài đó, thấy nó vừa sôi động vừa tình cảm, có ý nghĩa, nên tớ đã đến thư viện mượn sách kinh kịch để xem.”
Tên gốc của “mặt nạ hát nói” là “Thuyết xướng kiểm phổ”. Bài hát đó đây:
Tôi lấy quyển sách vẽ đã xem hai ngày nay cho mọi người nhìn qua, nói tiếp: “Trường Nhất Trung hình như chưa từng biểu diễn cái gì có nội dung liên quan đến kinh kịch. Hát những bài đang lưu hành thì quá thông thường, múa hiện đại cần có năng khiếu, không cẩn thận còn bị loại ngay từ khi kiểm duyệt, nên lớp nào có khả năng sẽ biểu diễn múa dân tộc, tiết mục của lớp mình lại càng mới mẻ.”
Thẩm Viễn Triết nói: “Ý tưởng rất hay, nhưng thực hiện rất khó, đạo cụ của kinh kịch rất quý, nhất định sẽ không dễ mượn.”
Tôi nói: “Chuyện này tớ cũng nghĩ tới rồi. Có thể dùng quỹ lớp mua vải trắng, sau đó vẽ mặt nạ trong bài “Mặt nạ hát nói”, kết hợp với bài hát, biến đổi đội hình, cái này phụ thuộc vào ý kiến của tất cả mọi người, dù sao mục đích chính là thấy được văn hóa vẽ mặt nạ trong kinh kịch.”
“Rất nhiều việc phải làm đấy, tìm ai vẽ bây giờ?”
Tôi cười nói: “Tớ từng học vẽ, có thể vẽ một chút, cả Vương Thiến cũng biết vẽ, nếu cậu ấy có thể giúp tớ một tay thì tốt rồi.” Khi tôi học ở lớp vẽ đã thấy cô ấy, giáo viên nói cô ấy rất có tài. Tôi đưa quyển sách cho các bạn, để họ truyền cho Vương Thiến.
Trong lớp yên lặng một lúc, tất cả đều kích động, cảm thấy chuyện này khá mới mẻ, ý kiến này cũng có thể được, hơn nữa chủ đề vô cùng tích cực, chỉ cần các giáo viên nhìn thấy sẽ thích ngay.
Mã Lực lớn tiếng nói: “Tớ sẽ nhào lộn, trong cảnh đánh nhau, tớ sẽ lao ra, giống như trên TV ấy. Khi còn bé tớ đã tập võ, sau đó lại bỏ vì không chịu khổ được, nhưng nhào lộn mấy vòng thì không thành vấn đề.”
Tôi nhìn cậu ta cười, cậu ta trợn mắt nhìn tôi một cái, đấm đấm về phía tôi, như muốn nói “Lúc ấy tôi không đánh cậu, không phải vì tôi sợ cậu”.
Thầy chủ nhiệm rất hài lòng: “Vậy cứ làm như thế đi, thầy sẽ hỏi giáo viên quản lý tư liệu của trường, nếu có video về kinh kịch, thì thầy sẽ mượn cho các em tham khảo.”
Vương Thiến đã giở xem vài bức hình mặt nạ, cười nói: “Những mặt nạ này cũng không khó vẽ, quan trọng nhất là đảm bảo màu sắc dưới ánh đèn, tớ đảm bảo sẽ hoàn thành nhiệm vụ này.”
Tôi nói: “Trongó một đoạn hát giọng người trẻ tuổi, đoạn này, chúng ta có thể để mấy bạn ăn mặc hiện đại một chút, dùng động tác thoải mái như kẻ lưu manh để biểu diễn.”
Đám con trai cười: “Cái này cũng cần biểu diễn à? Chỉ cần hai vị thiếu gia lắm tiền Mã Lực và Ngô Hạo đi lên là được.”
Cả lớp cười ầm lên.
Tôi cười nói: “Còn cần một người diễn vai ông già, để xem có thể mượn được áo bào xưa và râu bạc không, như vậy sẽ tương phản với người trẻ tuổi có hành động côn đồ, tạo hiệu quả cao trên sân khấu.”
Các bạn trong lớp cùng nghĩ, Triệu Miêu Miêu xấu hổ từ từ giơ tay lên, nhỏ nhẹ nói: “Bà ngoại và mẹ tớ đều là thợ may, ở nhà tớ có rất nhiều bộ trang phục cổ đại.”
Thẩm Viễn Triết cười nói: “Cảm ơn cậu, cậu đã giúp lớp mình giải quyết khó khăn không nhỏ.”
Có lẽ đây là lần đầu tiên Triệu Miêu Miêu được các bạn cười và nhìn về phía mình, cô ấy cúi đầu, nói nhỏ: “Nhà tớ bán vải trắng rẻ hơn những cửa hàng khác.”
Thầy chủ nhiệm và Thẩm Viễn Triết hai miệng một lời: “Tốt quá!”
Đồng phục giải quyết, còn bộ râu trắng thì sao?
Mã Đề cười nói: “Nhà tớ có một cây phất trần trắng, tớ thấy nó cũng rất giống bộ râu, chúng ta cắt tỉa nó thành bộ râu rồi nghĩ cách gián lên mặt là được.” (cây phất trần là cái cây mà những ông tiên hay cầm đó. Cậu này là Mã Đề, không phải Mã Lực, Mã Đề nghĩa là móng ngựa ^^.)
Tất cả mọi người đều cười rộ lên, Thẩm Viễn Triết nói: “Cứ như vậy nhé. Đây là hai tiết mục đầu tiên của lớp mình, ai có sức góp sức, ai có tài năng thì cống hiến tài năng, mọi người cùng góp ý tưởng, có thể nói cho tớ và La Kì Kì biết. Chúng ta cũng không quá hy vọng giành giải thưởng, chỉ cần cả lớp ta cố gắng, làm hết sức mình là được.”
Con trai vỗ tay nhiệt liệt, lên tinh thần tập thể, thầy chủ nhiệm cười không nói, cũng không phản đối điều gì, tôi bắt đầu cảm thấy thầy giáo thư sinh nho nhã này thật ra cũng rất thú vị.
Sau buổi họp lớp, tôi đeo cặp sách ra khỏi lớp học, Thẩm Viễn Triết đuổi theo tôi: “Thật cảm ơn cậu, nhờ ý tưởng của cậu mà tớ mới biết biểu diễn không nhất thiếu cứ phải ca hát hay nhảy múa mới là tốt. Tiết mục của chúng ta cả lớp có thể tham gia, thật sự rất có ý nghĩa.”
Tôi cảm thấy hơi buồn, những hiểu biết của tôi về cách biểu diễn và trang phục đều đến từ Lâm Lam, sáng ý đến từ Tống Thần, lúc ấy, tuy mình đang ở đó, nhưng không hề để tâm, hôm nay, mới phát hiện hóa ra họ đều để lại dấu ấn trong cuộc đời tôi.
Đến cổng trường, tôi tạm biệt cậu ấy, cậu ấy lại hỏi: “Cậu đi về đường nào?”
Tôi chỉ con đường bên phải, cậu nói: “Nhà tớ cũng có thể đi đường đó về, chúng ta cũng thuận đường đấy, có thể cùng đi một đoạn.”
Thật ra, tôi rất muốn đi một mình, vì tôi đã quen vừa đi vừa nghĩ về bài tập toán hay lý gì đó, nhưng với sự thân thiện của Thẩm Viễn Triết, tôi không muốn từ chối, cười nói: “Được!”
Cậu dắt xe đạp, vừa đi vừa tán gẫu với tôi, hai người tán gẫu về chuyện hồi còn học cấp Hai, tôi kể cho cậu nghe chuyện mình từng đấu võ mồm với Tống Thần, cùng chơi cờ tướng với Lí Sam, cùng làm báo tường với Quan Hà…
Trong lúc nói chuyện, bỗng thấy mình đã từng trải qua rất nhiều chuyện với họ, rất nhiều kỉ niệm vui vẻ.
Gần đến nhà tôi, mới nhận ra từ nãy đến giờ chỉ có mình tôi nói, hai chúng tôi giống như lần đầu tiên gặp nhau, chủ yếu là tôi kể lể, tôi hơi ngượng, nói: “Tớ về đây, chào cậu.”
Về đến nhà, cảm thấy hơi buồn bã và mệt mỏi. Kể từ khi vào trường trung học phổ thông, mọi người không gặp nhau nữa, Quan Hà dù học cùng trường với tôi, nhưng cũng thỉnh thoảng mới gặp mặt nhau, mỉm cười gật đầu một cái, nói mấy câu rồi lại đi qua.
Vì chuẩn bị cho cuộc thi văn nghệ, tôi và Thẩm Viễn Triết thường xuyên nói chuyện với nhau, hai người đều bận rộn, khi xong việc, cậu liền thuận đường đưa tôi về nhà.
Thẩm Viễn Triết là người biết lắng nghe số một, dường như cậu có thể hiểu được tất cả những gì tôi nói, tôi thường đi dưới bầu trời đầy sao, trong bóng đêm yên tĩnh kể cho cậu nghe những câu chuyện và con người đã đi qua trong cuộc sống của mình, tôi kể cho cậu nghe chuyện Trần Tùng Thanh phải bất đắc dĩ nghỉ học, kể cho cậu về cô bạn Lâm Lam thông tuệ và đa tài, kể cho cậu về sự nông nổi của mình hồi cấp Hai, còn cả chuyện về thầy, cô giáo Từng Hồng…
Nhưng Hiểu Phỉ và Tiểu Ba, tôi không hề nói tới, họ là bí mật và nỗi đau tôi không thể đụng vào.
Theo thời gian, quan hệ giữa chúng tôi ngày càng tốt hơn, dần dần, tôi coi cậu là bạn tốt của mình.
Đôi lúc tôi cũng nghĩ có phải mình nói nhiều quá không, khi ở gần cậu, hình như lúc nào cũng chỉ có tôi nói, cậu luôn lắng nghe, nhưng khi nhìn thấy đôi mắt và nụ cười của cậu, chút lo lắng của tôi rất nhanh đã biến mất.
Học kỳ hai của lớp 10 thật là những ngày tháng vui vẻ, cả lớp tôi đều đồng lòng chuẩn bị cho cuộc thi văn nghệ. Có sức thì góp sức, có ý tưởng thì góp ý tưởng, có thể góp đạo cụ thì góp đạo cụ, cho dù không thể đóng góp gì, cũng có thể giúp tôi và Vương Thiến trộn bảng màu, giúp chúng tôi phơi khô bức vẽ.
Lớp tôi ngày nào cũng rất vui vẻ, tràn ngập tiếng cười, ngay cả cậu bạn Dương Quân đang thất vọng não nề vì chuyện theo đuổi Đồng Vân Châu cũng rất cao hứng.
Trong sự cố gắng, đoàn kết và tiếng cười của cả lớp, ngày biểu diễn cũng đến.
Hiệu trưởng của trường cấp Ba còn rất trẻ, nhưng chính vì trẻ tuổi, nên cũng hay lo lắng quá mức, có nhiều sai lầm, yêu cầu còn nghiêm khắc hơn cả hiệu trưởng trường cấp Hai.
Dưới sự kiểm soát nghiêm ngặt của thầy, chủ đề của cuộc thi văn nghệ cũng phải tích cực lành mạnh, các lớp biểu diễn ca múa cũng phải nằm trong khuôn khổ, nên phong cách cũng không khác mấy so với trường cấp Hai, chỉ có điều tính nghệ thuật của học sinh trường cấp Ba tốt hơn, tài nghệ về vũ điệu và ca hát cao hơn một chút mà thôi.
Quan Hà làm đúng như lời cô ấy từng nói, chuyên tâm học tập, không tham gia vào các cuộc thi văn nghệ nữa.
Hai tiết mục của lớp 10-4 là tiết mục múa nghệ thuật của hai nữ sinh có sở trường, và tiết mục sáu nam sinh múa hiện đại. Nhìn biểu hiện từ trước đến nay của Trương Tuấn, tiết mục múa này cũng khá chu đáo, hơn nữa cậu còn làm lớp trưởng, nhất định phải góp sức cho cuộc thi văn nghệ lần này, nhưng không ngờ cậu lại không tham gia.
Tôi cảm thấy ngạc nhiên và không thoải mái chút nào, cảm thấy dường như cậu cũng giống Quan Hà, cùng thu mình.
Tuy nhiên, rất nhanh cảm thấy bình thường, tôi không tham gia biểu diễn, nhưng tôi cần chuẩn bị ở bên ngoài, may nhờ hai năm góp sức cho cuộc thi văn nghệ với Lâm Lam, lại tham gia diễn kịch với Tống Thần, nên việc chuẩn bị này cũng có chút quen thuộc.
Tôi và Thẩm Viễn Triết chạy đi chạy lại trên sân khấu và sau cánh gà, lúc thì lo lá cờ không mở ra được, lúc lại lo tấm vải treo bên trên bị trục trặc gì đó.
Khi gần đến lượt lớp tôi biểu diễn, tôi và Thẩm Viễn Triết mới có thể rảnh rỗi, lo lắng đứng dưới đài nhìn lên.
Sau lưng có người nhỏ giọng gọi tôi: “Kì Kì.”
Tôi quay đầu lại, phát hiện mình đang đứng cạnh lớp 10-4, Quan Hà cười vẫy tôi, hỏi nhỏ: “Cậu tham gia cuộc thi văn nghệ à?”
Người ngồi cạnh Quan Hà chính là Trương Tuấn, nghĩ đến chuyện hai người họ thân mật ngồi gần nhau đến ba, bốn tiếng trong bóng tối, lại cảm thấy nụ cười của cô ấy như thanh kiếm, đâm vào cổ họng tôi đau đớn, một câu cũng không nói ra được, nhưng trên mặt vẫn giữ nụ cười tươi, lắc đầu.
Thẩm Viễn Triết cười nói: “La Kì Kì là tổng đạo diễn của lớp tớ.”
Quan Hà nói: “Vậy lúc vỗ tay nhất định tớ sẽ cố gắng vỗ thật to.”
Giữa lúc đó, người dẫn chương trình đi ra, giới thiệu tiết mục của lớp tôi, chúng tôi không nói chuyện nữa, chăm chú xem biểu diễn.
Tiết mục của lớp tôi rút thăm thứ tự rất sát nhau, không phải thứ tự có lợi, vì mọi người xem diễn vào buổi tối, thân thể mệt mỏi, thẩm mỹ cũng mệt mỏi, chán nản. Nhưng lớp tôi có tinh thần thoải mái, căn bản không cần cố gắng để giành giải thưởng, nên tâm trạng rất tốt.
Chúng tôi không trực tiếp hát ngay, mà để đoạn kinh kịch và tiếng chiêng chống lên trước, pha trộn với tiếng hát và màn biểu diễn hiện đại và cổ đại.
Khi tiếng chiêng chống và tiếng đàn nhị vang lên rung động cả hội trường, những bạn học sinh và giáo viên đang mơ màng buồn ngủ cũng tỉnh táo hẳn.
Tôi mỉm cười nghĩ, không hổ là tinh hoa văn hóa của Trung quốc, rất có sức hút.
Trong bóng tối, tiếng hát vang lên, “Ngày đó ông nội dẫn tôi đi xem há nhìn thấy trên đài có rất nhiều vẻ mặt, đỏ trắng vàng xanh, nhếch miệng lại trợn mắt, vừa hát vừa kêu, wa ya ya ya, giống như tiếng sấm rền vang bên tai…”
Tiếng hát và màn biểu diễn làm sân khấu trở thành cổ điển. Tiết mục này là muốn chiếm được sự chú ý của các giáo viên.
“Mặt xanh là Đậu Nhĩ Đôn, mặt đỏ là Quan Công chinh chiến sa trường, mặt vàng là Điển Vi, mặt trắng là Tào Tháo, mặt đen là Trương Phi…” (*)
Trong tiếng hát, trên đài có năm bức vẽ khổng lồ được giở ra theo thứ tự, mà những bức vẽ đó chính là khuôn mặt xanh, đỏ, vàng, trắng, đen trong câu hát, màu sắc rõ ràng, cực kỳ chói mắt.
Trong lúc hạ xuống những bức vẽ, Ngô Hạo và một nam sinh, hai nữ sinh ăn mặc rất thời trang đi lên sân khấu, vừa đi vừa phối hợp hát nói biểu diễn: “Nói thật mặt nạ trong kinh kịch rất đẹp, nhưng hát nói thì lại khó hiểu, khó nghe, ai ai nha nha dài dòng, tiếng chiêng tiếng trống nhức cả đầu, hát to đến vỡ cổ họng, cái này làm sao theo kịp trào lưu hiện đại, làm sao thu hút được giới trẻ?”
Ngô Hạo thể hiện đầy đủ phong cách của chàng công tử ăn chơi, đầu đội mũ lệch, đeo chiếc kính râm to, nghiêng đầu hếch cằm nhìn xuống sân khấu.
“Thiên Vương màu tím cầm bảo tháp, ma quỷ màu xanh lá, màu vàng kim là Hầu Vương, màu bạc là yêu quái, màu xám tro là tinh linh cười ha ha, ha wa wa…” Giữa tiếng hát đó, bốn nam sinh to cao lớp tôi mặc quần áo và đeo mặt nạ kịch chạy ra múa kiếm, theo thứ tự là Thiên Vương màu tím, ma quỷ màu xanh lá, Hầu Vương màu vàng kim, yêu quái màu bạc. Bốn nam sinh chia ra di chuyển quanh bức vẽ vừa giở xuống.
“Ông nội tôi tức giận nói đây văn hóa truyền thống, là kho báu nghệ thuật của Trung Quốc, ngay cả người nước ngoài cũng vỗ tay khen hay, nghệ thuật kinh kịch thật sự không đơn giản, bạn không hiểu gì thì đừng nói hươu nói vượn, ông tôi giận đến mức bộ râu dựng ngược cả lên …”
Dù chỉ là áo bào cũ kĩ, chống gậy, vuốt bộ râu trắng, vừa đi vừa điểm từng cái mặt nạ, bốn nam sinh phối hợp quơ quơ bức vẽ, Mã Lực mặc bộ đồ võ lộn từ bên trái sang bên phải sân khấu, nhưng dưới đài vẫn rộ lên tiếng vỗ tay cổ vũ.
Tôi và Thẩm Viễn Triết đều thở phào nhẹ nhõm, cười nhìn nhau và cùng vỗ tay. Đây là những kỹ thuật khó nhất trong tiết mục hôm nay, Mã Lực đã hoàn toàn thành công.
“Ông nđừng giận, cho phép tôi phân biệt, cũng giống như sơn hào hải vị ăn mãi cũng chán, nghệ thuật không thể cách quá xa với thời đại, phải thay đổi mới phát triển được, wa ha ha, phải để cho tất cả thanh niên nam nữ, già trẻ đều thích xem, văn hóa của dân tộc mới có thể truyền từ đời này sang đời khác.” Ngô Hạo cúi người nói trước mặt ông già, hai nữ sinh cũng đứng vịn vào người ông.
“Một bức tranh uyên ương tươi sáng, từng nhóm vẽ nên Bồ Tát, từng cây bút miêu tả nên khung cảnh, từng khuôn mặt xinh đẹp được vẽ ra…” Trong tiếng hát, Bốn người Ngô Hạo đi tới chỗ góc lá cờ, vừa đi vừa mở lá cờ, những khuôn mặt trong kinh kịch được lộ ra rõ ràng.
Tiếng hát kết thúc, tiếng nhạc cũng dừng, ánh đèn dần tối, trong không gian mờ ảo, những bức vẽ mặt nạ cũng biến đổi, giống như cuộc sống, mà ông già đang chống gậy, quay lưng về phía người xem, thâm tình ngắm nhìn tinh hoa văn hóa của dân tộc.
Trước mặt ông già là bốn người trẻ tuổi, có người ngửa đầu, có người nghiêng đầu, có người đang cười, có người mệt mỏi, đều nhìn mặt nạ, trên tay họ và văn hóa dân tộc được kế thừa.
Biểu diễn còn thành công hơn cả tưởng tượng của tôi, tôi cũng bị những bức vẽ mặt nạ lớn nhỏ đó làm rung động, mọi người trong hội trường vỗ tay nhiệt liệt.
Cả lớp tôi đứng lên vỗ tay vui mừng, tôi và Thẩm Viễn Triết cũng kích động, tôi mừng rỡ định đưa tay lên miệng huýt sáo, Thẩm Viễn Triết thấy vậy, vội vàng kéo tay tôi xuống. Tôi vùng khỏi tay cậu ấy, lè lưỡi cười, thầy hiệu trưởng ngồi cách đó không xa, không thể để tiếng huýt sáo của tôi làm hỏng hình tượng được.
Quan Hà dùng sức vỗ tay, vừa cười vừa chúc mừng chúng tôi: “Hay quá, đây là sáng ý của ai thế?”
Tôi không trả lời, Thẩm Viễn Triết nói: “Tất cả cảnh diễn đều là La Kì Kì dàn dựng, những bức vẽ mặt nạ kia cũng là cậu ấy vẽ một nửa.”
Quan Hà sợ hãi than: “Kì Kì, năm đó cậu cũng giấu tài quá nhé!”
Tôi cười, làm như không nhìn Trương Tuấn, nhưng khóe mắt lại lướt nhìn cậu, cậu cười nói với Quan Hà, ánh mắt thỉnh thoảng cũng đảo qua tôi, lạnh như băng, không biết có phải tức giận không mà vỗ tay cứ như không có sức, đập đập mấy cái tượng trưng.
Lòng tôi thất vọng nặng nề, trong lòng cậu ta tôi còn không bằng một người bạn học bình th ngay cả chút xíu tán thưởng cậu ta cũng keo kiệt.
Tiết mục hai người múa nghệ thuật của lớp 10-4 được giải nhì, tiết mục “Mặt nạ hát nói” của lớp tôi giành được cảm tình của giám khảo, được giải nhất. Lúc thầy hiệu trưởng trao giải cho lớp tôi, còn cố ý biểu dương chúng tôi, khích lệ tất cả học sinh cũng phải phát huy tính sáng tạo, chủ đề của lớp 10-5 có tính tích cực, lành mạnh cao, mà lại không buồn tẻ, nhàm chán.
Lớp tôi mừng như điên, ai cũng cười vui, bởi tiết mục này tất cả mọi người đều có công.
Sau cuộc vui, mọi người cùng giải tán, Thẩm Viễn Triết gọi Vương Thiến và tôi lại: “Lần này toàn là công của hai cậu, hai cậu lại cứ về như vậy à? Nếu không có việc gì vội, tớ mời hai cậu ra chợ đêm ăn cái gì đó, tỏ lòng cảm ơn.”
Vương Thiến cười nói: “Vậy tớ không khách khí, tớ muốn ăn món cay nóng, thịt xiên nướng.”
Ba người ở chợ đêm vừa ăn vừa nói chuyện, tôi và Vương Thiến khen ngợi lẫn nhau, tôi nói người có công lớn nhất là cô ấy, cô ấy lại nói tôi là người có công lớn nhất, Thẩm Viễn Triết cười đưa đồ uống cho chúng tôi: “Ai cũng có công lớn, cảm ơn hai cô nương lần này đã hết lòng giúp sức.”
Ăn xong, ba người rời đi, khi đi qua một gian hàng trong chợ đêm, Thẩm Viễn Triết đột nhiên dừng lại, chào hỏi Trương Tuấn đang ngồi ăn gì đó. Chắc cũng là lớp trưởng đang “thưởng tiệc đêm” cho mọi người, ngồi đối diên Trương Tuấn là hai cô gái đã múa nghệ thuật và giành giải thưởng cho lớp cậu.
Tôi kéo Vương Thiến muốn đi, lại có người gọi tôi: “Kì Kì.”
Lúc này tôi mới phát hiện người ngồi cạnh Trương Tuấn là Quan Hà, cô ấy rướn cổ nhìn ra ngoài, cười gọi tôi: “Kì Kì, vào đây ăn cùng bọn tớ đi.”
Tôi cười nói: “Không cần, bọn tớ ăn cùng Thẩm Viễn Triết rồi.”
Sau khi về nhà, mặc dù mệt nhọc cả ngày, nhưng tôi lại không hề thấy buồn ngủ. Chăm chú nhìn ra ngoài cửa sổ, mãi vẫn không thể ngủ được.
Đã hơn một năm Trương Tuấn không có bạn gái, Quan Hà có phải sẽ là bạn gái thứ tư của cậu không?
Tôi đã không còn quan tâm đến bạn gái của cậu nữa, nếu cậu lại có bạn gái mới, có lẽthể cho tôi cảm xúc gì, nhưng Quan Hà là ngoại lệ duy nhất, bởi tôi có một cảm giác kì lạ, Trương Tuấn có lẽ không thật sự thích ba cô bạn gái trước, trái tim cậu từ trước đến giờ luôn có Quan Hà.
Cô ấy là người đầu tiên trong trái tim cậu!
Mặc dù năm đó Quan Hà từ chối cậu, nhưng bây giờ cậu không còn là nam sinh cao gầy, có mái đầu con nhím nữa, mà đã là một cậu thiếu niên cao ráo, anh tuấn, cũng không còn chơi bời với đám lưu manh nữa, trở thành một cán bộ lớp ưu tú, tài giỏi.
Bốn năm trôi qua, cậu thay đổi thật nhiều.
Bốn năm trôi qua, cô ấy lại trở về bên cạnh cậu.
Nhưng còn tôi đây? Từ đầu đến cuối, ngay cả một vai phụ xuất hiện thoáng qua trong ống kính tôi cũng không có, chỉ có thể ẩn núp trong góc tối đau buồn và ghen tị.
(*)Mặt nạ Kinh kịch là dùng các loại bột màu tô vẽ lên mặt diễn viên, để tượng trưng cho tính cách, phẩm chất, vận mệnh nhân vật. Thường thì, màu đỏ mang nghĩa bóng, tiêu biểu cho trung nghĩa dũng cảm; màu đen thuộc trung tính, tiêu biểu cho dũng mãnh và mưu trí; màu lam và màu xanh lá cây cũng thuộc trung tính, tiêu biểu cho anh hùng rơm; màu vàng và màu trắng phần lớn mang nghĩa đen, tiêu biểu cho hung ác và gian trá; màu vàng và màu bạc tiêu biểu cho thần bí và thần tiên yêu quái.
Điển Vi: là tướng phục vụ dưới quyền Tào Tháo
Đậu Nhĩ Đôn (1680—1720), là người tỉnh Hà Bắc, là thủ lĩnh khởi nghĩa nông dân ở thời nhà Minh (1368-1644).
Từ khi bắt đầu học kỳ hai, ngoài việc giúp lớp chuẩn bị cuộc thi văn nghệ, Thẩm Viễn Triết vẫn đang chuẩn bị cạnh tranh cho chức chủ tịch hội học sinh của trường.
Tôi thấy cậu không có vấn đề gì, biết ăn nói, dựa vào sự yêu thích của những với cậu, cậu cũng có thể nhận được chức chủ tịch đó; cẩn thận mà nói, cậu đã có được những thành tích rõ ràng ở hội học sinh trong năm nay, hơn nữa cậu từng có kinh nghiệm từ hồi cấp Hai, được nhận chức là chuyện đương nhiên.
Cho tới nay, danh tiếng của Thẩm Viễn Triết trong đám bạn học là tương đối cao, cũng không biết bắt đầu từ khi nào, khối 10 truyền lưu câu nói: Thẩm Viễn Triết thật ra là kẻ đạo đức giả.
Làm học sinh trung học, chúng tôi cũng coi như là một nửa người lớn, chúng tôi cũng có không ít suy tính thực dụng. Ví dụ như, khi chúng tôi còn chưa rõ vai trò của Đảng, cũng đã có vô cùng người làm đơn xin vào Đảng, vì đảng viên trẻ sẽ mang đến nhiều điều tốt. Nếu sau này muốn tiến vào cơ quan nhà nước làm việc hay làm việc trong doanh nghiệp nhà nước, thì có phải tấm bằng đại học quan trọng hơn không.
Thẩm Viễn Triết chính là học sinh duy nhất trong khối tôi nộp đơn xin vào Đảng. Nhìn từ điểm đó, có thể thấy cậu là một người rất thực dụng, rất khôn khéo, khi đám bạn cùng lứa còn đang mải ăn mải chơi, coi kỳ thi tốt nghiệp và đại học là áp lực duy nhất, thì Thẩm Viễn Triết đã làm báo cáo tư tưởng hàng tháng với Đảng, lập kế hoạch và mở đường cho tương lai.
Trên người Thẩm Viễn Triết có một sức mạnh kỳ lạ, cậu có thể làm hiệu trưởng, các giáo viên, thầy chủ nhiệm coi mình là người lớn, họ đều tín nhiệm cậu, có thể làm cho tất cả bạn học coi cậu như anh cả, thổ lộ bí mật với cậu. Nhưng dưới sự ảnh hưởng của những lời đồn đại, cậu vẫn làm việc hiệu quả, không có sơ hở, tạo ra nhiều câu hỏi từ phía bạn học, về chuyện cậu xin vào Đảng, về chuyện cậu đạo đức giả, tin đồn lan rộng cả trường, hơn nữa chắc chắn không ít người nghĩ như vậy.
Khoảng thời gian đó, ngay cả tôi cũng có đôi chút băn khoăn.
Thẩm Viễn Triết bên ngoài nhìn rất ấm áp thân thiết, nhưng trên thực tế, con người thật của cậu và vẻ ngoài hoàn toàn khác nhau
Tôi và cậu cũng gọi là thân quen, cho rằng mình và cậu đã thành bạn tốt, nhưng tĩnh tâm suy ngẫm một chút, liền phát hiện, trao đổi giữa tôi và cậu vẫn chỉ là đơn hướng mà thôi.
Tôi kể cho cậu nghe vô số chuyện của mình, ngay cả những suy nghĩ nông cạn và có chút hèn hạ cũng kể với cậu, nhưng cậu chưa từng kể lể về mình, dường như cậu chỉ luôn mỉm cười lắng nghe, lúc thích hợp sẽ nói vài câu, để cho tôi vô tình càng nói càng nhiều, mà tôi càng nói nhiều, càng cảm thấy mình thân mật với cậu hơn, coi cậu như anh bạn tri kỷ. Thật ra, tôi cũng hiểu ít nhiều về cậu, nhưng lại không nhiều hơn chút nào từ khi mới quen đến giờ.
Càng ngày càng có nhiều người nói cậu thông minh nhiều mưu kế, tâm tư sâu xa, đạo đức giả.
Tôi bối rối suy nghĩ, có thật như vậy không?
Tôi đây ngay cả Đoàn thanh niên cũng không tham gia, mà cậu đã nộp đơn xin vào Đảng, hàng tháng đều viết báo cáo. Tôi vừa thấy giáo viên đã cảm thấy có áp lực trong lòng, ngay cả trao đổi bình thường cũng thấy khó khăn, mà cậu với thầy hiệu trưởng và thầy chủ nhiệm lại có thể thầy thầy trò trò nói chuyện thoải mái.
Thẩm Viễn Triết là người hoàn toàn khác so với tôi, tôi hoàn toàn không hiểu cậu.
Song, tôi đã sớm nghĩ thông suốt, cậu ấy là loại người gì có quan trọng không? Tôi chỉ cần nhớ vào một buổi chiều khi tôi còn học cấp Hai, đang lúc tôi buồn bã khóc thút thít, trong lớp không có một bạn nào để ý đến tôi, chính cậu đã mang lại hơi ấm cho tôi, dùng sự thân thiện của mình xua tan đi cái rét lạnh quanh tôi.
Cho dù cậu giả dối, nhưng có thể giả đến trình độ mang lại ấm áp cho một người xa lạ sao, sự giả dối như vậy còn đắt giá hơn bất kỳ sự chân thật nào.
Chuyện chân thành không mấy quan tâm, treo lên thật cao; chuyện dối trá lại chú ý lắng nghe, giải quyết vấn đề, tôi tình nguyện làm người sau.
Trong khi những tin đồn không tốt về Thẩm Viễn Triết được lan truyền, cuộc cạnh tranh vào ghế chủ tịch hội học sinh cũng được diễn ra, một là Thẩm Viễn Triết, người kia là Trịnh An Quốc.
Trịnh An Quốc là cán bộ về thể dục ở lớp 10-4, làm công việc liên quan đến thể dục thể thao trong hội học sinh, chơi bóng rổ rất giỏi. Vì chơi bóng rổ, nên cậu ta cũng thân quen với nhiều nam sinh. Cậu lại ở ký túc xá của trường, tương đối đoàn kết với những học sinh cũng ở ký túc xá trong trường Nhất Trung, cho nên gần như cậu được tất cả học sinh ở ký túc xá ủng hộ. Hiện chức chủ tịch hội học sinh mới của trường Nhất Trung, đương nhiên nghiêng về phía Trịnh An Quốc.
Trải qua cuộc cạnh tranh khốc liệt, Trịnh An Quốc đã giành chiến thắng, trở thành tân chủ tịch hội học sinh.
Trịnh An Quốc muốn mời đối thủ của mình làm trưởng mảng thể dục thể thao, thể hiện phong độ hoàn mỹ, nhưng Thẩm Viễn Triết từ chối, mỉm cười rời khỏi hội học sinh.
Đối với Thẩm Viễn Triết mà nói đây là lần thất bại rất lớn, vì cậu muốn vào Đảng, nên chức chủ tịch hội học sinh này rất quan trọng với cậu, vượt xa ý nghĩa và danh tiếng đối với các bạn học.
Tuy nhiên, ngoài mặt không thể nhìn ra Thẩm Viễn Triết có tâm trạng gì, cậu vẫn giống trước kia, nụ cười ấm áp như ánh mặt trời, chuyên tâm chuẩn bị cho cuộc thi văn nghệ.
Thật ra, tôi rất muốn an ủi cậu một chút, nhưng tôi không biết nên nói cái gì, cũng không biết rốt cuộc trong lòng cậu nghĩ gì, nếu cậu cũng giống tôi, nằm gục trên bàn khóc lóc, thì thật dễ làm. Nhưng cậu vẫn đang mỉm cười, nhẹ nhàng tựa như chưa xảy ra chuyện gì, tôi không biết mình có thể làm gì, chỉ có thể hết chuẩn bị xong cho cuộc thi văn nghệ, cũng coi như là giúp cậu giải quyết được một vấn đề.
Vốn tưởng rằng chuyện chủ tịch hội học sinh đã được phủi bụi, không ngờ cũng không lâu sau, xuất hiện chuyển biến lớn.
Tối chủ nhật, tôi đi học giờ tự học như mọi ngày, vừa đi tới cổng trường, một nhóm người đột nhiên cầm gậy sắt, cầm côn xông vào trường tôi, tóm được mấy nam sinh liền đánh ngay. Từ ba khu phòng học của trường, có rất nhiều nam sinh đang chạy vọt ra, đánh trả bọn họ.
Luống hoa bên cạnh đang được sửa lại, rất nhiều viên gạch xếp ở đó, nhiều nam sinh cần gạch đánh vào đầu đối phương. Dần dần, càng có nhiều nam sinh gia nhập.
Cảnh trước mắt khiến tôi giật mình, nhớ lại cảnh tượng hồi cấp Hai. Tôi vẫn sống cuộc sống đơn giản, vui vẻ từ khi lên cấp Ba, cảm thấy cuộc sống chưa bao giờ đơn thuần như thế, nhưng không biết thì ra chẳng qua là do tôi chọn cuộc sống đơn thuần, mà không phải cuộc sống của mình đơn thuần.
Các bạn học sinh sợ hãi trốn vào lớp học, nhưng vẫn còn kích động túm tụm ở cửa sổ xem náo nhiệt.
Quán karaoke và vũ trường cũng là nơi thường xảy ra đánh đấm, tôi đã sớm nhìn quen, không có chút hứng thú nào mang cặp sách đi về phía lớp học.
Lên tới tầng hai, nhìn thấy Trương Tuấn đang ngăn cản ở cầu thang, không cho lớp mình xuống tham gia đánh nhau. Đám con trai tức miệng mắng to, vừa đẩy vừa đánh, Trương Tuấn vẫn không để bọn họ đi, đẩy họ lại, mắt thấy họ sắp đánh Trương Tuấn, bên ngoài cũng vang lên tiếng còi.
Trương Tuấn lui sang một bên, một đám con trai lập tức chạy ào xuống cầu thang, tôi vội nép người vào vách tường, nhường đường cho họ, cảm thấy thật nực cười, không nghe thấy tiếng còi à? Ai còn chờ các cậu hả? Đã sớm tan cuộc rồi!
Sau khi đám con trai như gió lốc vụt qua, tôi xoay người ngẩng đầu, khi bước lên bậc thang, nhìn thấy Trương Tuấn vẫn đứng ở trên, cúi đầu chăm chú nhìn tôi. Trong khoảnh khắc đó, trên cầu thang chỉ có tôi và cậu, không gian bé nhỏ cao thấp làm tôi nảy sinh ảo giác, dường như chúng tôi đang ở rất gần, chỉ cần tôi đưa tay, là có thể bắt được cậu, tôi ngẩn ngơ, dời tầm mắt, mặt không hề thay đổi ôm cặp, đi qua người cậu.
Lần này do học sinh trường kỹ thuật khơi mào, đây là trận đánh nhau lớn đầu tiên mà cả ba khối của trường Nhất Trung đều tham gia, ảnh hưởng cực kỳ ác liệt, hai học sinh bị chém thương ở tay, một học sinh bị gạch đập vào đầu, còn có vô số học sinh bị thương nhẹ. Nhà trường đuổi học hai học sinh, cảnh cáo, kỷ luật rất nhiều học sinh khác.
Trong trận đánh đấm lần này, lớp 10-4 không có một học sinh nào tham dự, nhà trường khen ngợi cả tập thể lớp đó.
Trịnh An Quốc là nhân vật quan trọng trong hội học sinh, khi xảy ra đánh nhau, vẫn còn tránh trong phòng học. Vào buổi chào cờ thứ hai đầu tuần, cậu chủ động kiểm điểm lỗi lầm với toàn trường, từ chức chủ tịch hội học sinh, để Thẩm Viễn Triết tiếp nhận.
Không lâu sau, tin tức Thẩm Viễn Triết được công nhận làm Đảng viên dự bị được truyền ra, có thể nói là niềm vui nhân đôi.
Sau đó, từ lời của Mã Lực, tôi mới biết đám học sinh trường kỹ thuật vốn hướng về phía Trịnh An Quốc, nhưng Trịnh An Quốc lại không dám đi ra, còn vì sao bọn họ lại muốn đánh Trịnh An Quốc, cậu ta lại không rõ, chỉ nói anh em cậu quen biết ở trường kỹ thuật nói vậy, đại khái là Trịnh An Quốc đã chơi xấu!
Trải qua trận náo loạn ấy, anh em của Trịnh An Quốc cảm thấy cậu quá hèn nhát, cũng cùng trở mặt với cậu, không ai muốn làm bạn với cậu nữa. Trịnh An Quốc ở trọ, bố mẹ đều không ở gần, sau mấy năm ở trường Nhất Trung, cậu muốn hòa nhập với mọi người, mọi người lại xa lánh cậu, cậu chỉ có thể cô đơn mình, tuy nhiên, bởi vì không có ai chơi, Trịnh An Quốc chỉ có thể đem toàn bộ thời gian đầu tư vào chuyện học hành, sau đấy cậu đã thi đỗ vào trường đại học Bắc Kinh danh tiếng. Có lẽ, đây chính là lời cô giáo Cao nói, ” đôi khi mất đi là để nhận lại”.