(*) Đây là 2 câu trong bài thơ “Thanh Minh” của Đỗ Mục, dịch nghĩa là: Thanh minh lất phất mưa phùn, khách đi đường thấm nỗi buồn xót xa. (người dịch: Tương Như, nguồn: thivien.net)
Có chiếc xe không hề thức thời muốn chen ngang, Hạ Ương đột ngột giẫm chân ga, rồi mở miệng mắng chửi. Tôi móc lỗ tai, nhìn anh: “Anh chính là loại “lộ nộ tộc*”, một khi chạy xe, văn minh lễ phép gì đó đều không còn.”
(*) 路怒 là Roadrage, chỉ con người mắc chứng bực bội khi lái xe trên đường (ý nói bây giờ xe cộ nhiều, giao thông ách tắc nên tâm trạng con người hay bực dọc) [cảm ơn chị GR]
“Xéo đi,” trời đầy mây thế này anh lại đeo kính râm đen như mực, thật sự khiến người ta có chút lo lắng, “Cùng loại người chen ngang không cần thiết nói đến văn minh!”
Tôi bất đắc dĩ lắc đầu, tiếp tục quay mặt qua chỗ khác.
Từ sau đêm giao thừa khi tôi và Hạ Gia Quốc nói rõ mọi chuyện thì chúng tôi cũng không chạm mặt nhiều. Tuy rằng Hạ Ương thường xuyên mời tôi đến nhà anh ăn cơm, tôi cũng đi vài lần, nhưng hiếm khi thấy Hạ Gia Quốc. Mặc dù biết sự thật ông là ba tôi nhưng không có cách nào làm cho chúng tôi gần gũi hơn. Tôi cảm thấy mình còn chưa chuẩn bị tốt coi ông là ba tôi. Đối với tôi mà nói ông vẫn là người rất xa lạ.
Nhưng mà quan hệ giữa tôi và Hạ Ương đã như là anh trai em gái, không biết vì sao, tôi vẫn cảm thấy hiện tại anh rất vui đối với việc mình có em gái, lúc nhám chán anh thường đến tìm tôi.
Thấm thoát mẹ đã rời khỏi tôi hơn một năm. Cuối tuần trước tôi đến nhà Hạ Ương ăn cơm, do dự hồi lâu tôi vẫn lấy dũng khí hỏi Hạ Gia Quốc có muốn cùng tôi đi tảo mộ không. Ông trấn định mở to mắt, suy nghĩ một chút rồi dùng thanh âm trầm thấp nói: “Không cần.”
Nói xong ông trở về thư phòng.
Nói thật, vào giây phút đó tôi rất thất vọng. Nhưng sau khi về nhà, tĩnh tâm suy nghĩ một hồi, chuyện này kỳ thực hợp tình hợp lý. Cách một ngày Hạ Ương gọi điện đến, nói muốn cùng tôi đi. Tôi hơi kinh ngạc nhưng không từ chối.
Mộ viên cách nội thành không xa, chỉ là gặp phải tiết thanh minh, trên đường xe rất nhiều, có phần chật chội.
Chúng tôi vẫn đang xếp hàng ở lối vào đường cao tốc, Hạ Ương bực bội ló đầu nhìn bầu trời, nói lẩm bẩm: “Thời tiết áp khí thấp làm người ta cảm thấy giống như ngạt thở…”
Có một bó hoa tươi nằm lẳng lặng ở ghế sau, là tôi mua ở cửa tiệm bán hoa sáng nay, lúc mua tôi bỗng nhiên phát hiện ngay cả mẹ mình thích hoa gì tôi cũng không biết…
“Anh có biết mẹ anh thích hoa gì không?” Tôi hỏi Hạ Ương.
Anh nhíu mày nhìn tôi, suy nghĩ vài giây: “Không biết.”
“Em cũng không biết mẹ em thích hoa gì,” tôi nhún vai, “Nhưng bà lại biết trong nhóm Take That em thích Robbie Wiliams nhất…”
Hạ Ương nhín tôi, sau đó cong khoé miệng cười: “Mẹ anh vậy mà cũng biết Saori Hara*.”
(*) ngôi sao nữ người Nhật đóng phim cấp 3
“…”
Chúng tôi trầm mặc nhìn lẫn nhau, sau đó không khỏi đều có chút phiền muộn. Loại phiền muộn này không thể dùng ngôn ngữ biểu đạt, chỉ có thể trở thành một nụ cười khổ.
“Anh nói xem một người phải như thế nào mới có thể hoàn toàn hiểu biết một người khác nhỉ?” Câu này, đến lượt tôi lẩm bẩm.
“Nhất định phải để tâm mới được.” Hạ Ương đáp.
Đối với câu trả lời của anh tôi không tỏ rõ ý kiến. Nhưng tôi biết, mặc dù rất để tâm cũng không nhất định có thể hiểu biết trọn vẹn, nhưng nếu không đủ dụng tâm, như vậy nhất định sẽ không hiểu. Cho nên người xưa thường nói, nếu con người gặp được tri kỷ thì còn cần gì nữa. Rất nhiều người trong chúng ta, có lẽ tìm kiếm cả đời cũng không thể tìm thấy một người hoàn toàn biết rõ và thông hiểu con người của mình.
Sau khi vào đường cao tốc, tuy rằng tốc độ xe không nhanh như dự tính nhưng cũng nhanh chóng tới nơi. Mộ viên nằm ở vùng ngoại ô bên ngoài thị trấn nhỏ, chạy dọc theo đường quốc lộ, cánh đồng hoa cải vàng mênh mông ở hai bên đường. Tôi cho rằng nếu như trời đẹp thì cảnh tượng hoa cải vàng chắc chắn sẽ xinh đẹp lại nguy nga, chỉ tiếc mỗi lần tôi đến, bầu trời đều mờ tối, không thấy được một tia nắng.
Chúng tôi nhanh chóng tới cửa mộ viên, bất ngờ là người đến tảo mộ cũng không nhiều như chúng tôi tưởng tượng, bãi đậu xe ngăn nắp trật tự, cũng không thấy tình trạng người đến người đi ồn ào.
Tôi và Hạ Ương đều không có thói quen mang ô, nhưng may mà mưa dần nhỏ, chúng tôi đều mặc áo gió có nón không thấm nước, xuống xe, chúng tôi đội mũ lên, rồi hướng đến mộ viên.
Tôi chỉ đến vài lần, cho nên không quen đường ở đây, đi dạo vòng quanh vài lần mới tìm được mộ bia của mẹ.
Cách đó không xa có một gia đình đang bái tế, chắc là một ông cụ vừa qua đời, các con đều khóc lóc, người xem không khỏi cay mũi.
Tôi đem bó hoa vừa mua lúc sáng đặt trước mộ của mẹ, sau đó cứ đứng ngây ngốc như vậy, cũng không biết nên nói gì. Một lát sau, vẫn là Hạ Ương vỗ bờ vai tôi nói:
“Em không có gì muốn nói với mẹ em sao?”
“…”
“Muốn anh đứng sang một bên không?”
Tôi vốn định gật đầu, nhưng lập tức thay đổi chủ ý, giữ chặt tay áo anh lắc đầu.
Kỳ thật, tôi sắp khóc đến nơi.
Hạ Ương nhíu đầu lông mày, vẻ mặt như là có chút phức tạp, cuối cùng, anh đưa tay sờ đầu tôi, nói: “Muốn khóc thì hãy khóc đi.”
Nghe anh nói vậy, tôi liền “Oa” một tiếng khóc lên.
Trong những giọt nước mắt này bao hàm rất nhiều cảm xúc, bi thương, khổ sở, hối hận, tiếc nuối… Thực ra tôi cũng không biết phải biểu đạt cảm tình của mình thế nào, phần lớn thời gian, tôi chỉ đem những cảm xúc tiêu cực giấu ở đáy lòng, chậm rãi chờ chúng dần dần tan biến.
Hạ Ương giang cánh tay ôm tôi, tôi khó chịu nói: “Em xin lỗi…Em xin lỗi…”
Anh vỗ nhẹ tôi: “Em không cần xin lỗi, thật đấy…”
Thực ra một câu “Xin lỗi” này tôi phải nói với rất nhiều người. Tôi thường hay chuyên quyền độc đoán, lại rất tuỳ hứng, nhưng lúc nào tôi cũng gặp được người tốt, bọn họ bao dung tôi, tha thứ cho tôi, dùng cách thức tôi không thể nhận ra, dùng thái độ mà tôi quen thuộc… Vì vậy tôi hay không ý thức được điểm này. Cho đến khi tôi trải qua một việc, tôi trưởng thành, tôi trở nên chín chắn, tôi cũng có thể dùng ánh mắt khoan dung để nhìn thế giới này, tôi phát hiện, hoá ra từ lâu rồi, tôi đã có được hạnh phúc được nuông chiều. Hoá ra tôi may mắn như thế, vốn không cần oán trách bất cứ ai, cũng không cần than phiền sự bất công của số phận.
Có lẽ cuộc đời của tôi thật sự có khuyết điểm, nhưng mà ai không có khuyết điểm chứ? Đây mới là bản chất của cuộc đời: không ngừng theo đuổi giấc mơ toàn vẹn của bạn.
Mà lời xin lỗi này, tôi đặc biệt muốn nói cho mẹ nghe.
Mặc dù hơi muộn màng, mặc dù bà đã không còn nghe được, nhưng tôi muốn nói, ngần ấy năm, khúc mắc giữa tôi và bà đã được tháo bỏ. Cho dù ba tôi là ai, cho dù bà đối với tôi thế nào, bà yêu tôi như mạng sống, bà là mẹ của tôi…
Cuối cùng tôi có thể khóc thành tiếng, rốt cục có thể nói với bà: con xin lỗi.
Từ mộ viên lái xe ra, mưa vẫn rơi. Tôi khóc đến mức hơi mệt mỏi, im lặng ngồi suy nghĩ tâm sự, Hạ Ương cũng im lặng lái xe, chúng tôi không ai nói gì, cả xe chỉ nghe tiếng cần gạt nước đong đưa, giống như tiếng đập của máy móc có quy luật, quả thật giống như đang thôi miên.
Khi đi qua cánh đồng hoa cải vàng, tôi bỗng nhiên dùng thanh âm hơi khàn vì khóc quá nhiều mà hỏi Hạ Ương: “Vì sao anh vẫn đối xử tốt với em như vậy? Anh nên hận em… Nếu là em, em nghĩ rằng em sẽ hận anh.”
Hạ Ương chẳng ừ ử gì cả mà chỉ mỉm cười, từ góc độ của tôi nhìn qua, trong ánh mắt anh có một tia chua xót lướt qua: “Đó cũng…không hẳn.”
“?”
Tôi đợi anh nói tiếp, nhưng anh lại trầm mặc.
Xe chạy qua cánh đồng hoa cải vàng rồi tiến vào đường cao tốc. Xung quanh không có xe, chỉ có chúng tôi lẻ loi trên mặt đường. Làm cho người ta không khỏi có cảm giác cô độc như sắp chạy đến vùng hoang vu.
“Khi mẹ anh nói chuyện này cho anh biết, anh thật sự rất tức giận,” Hạ Ương bỗng nhiên nói, “Nhưng cách một ngày, mẹ lại nói một số điều với anh… Lúc ấy anh không hiểu, nhưng sau khi bà đi anh từ từ hiểu được.”
“?”
“Bà bảo anh đừng hận ba anh, cũng không cần hận hai người. Bà nói, mỗi người đều có thể phạm sai lầm, bà không phạm sai lầm thế này cũng không đại diện bà không phạm sai lầm ở chuyện khác, ngược lại ba phản bội bà, cũng không đại diện ông là người có phẩm cách thấp kém. Một người, sẽ làm chuyện thế nào, nguyên nhân trong đó rất phức tạp, nhất là ba anh có yêu cầu nghiêm khắc với bản thân như vậy. Trong chuyện này, tất nhiên ba anh là người bội bạc, nhưng cuối cùng, ông vẫn lựa chọn ở lại… Mẹ anh nói, bà lựa chọn tha thứ cho ông ấy, tha thứ cho mẹ em, bởi vì bà biết bọn họ rất nhiều năm, ít nhiều hiểu được tính tình của bọn họ, mỗi khi bà vì chuyện này mà cảm thấy đau khổ, bà sẽ bắt buộc bản thân đứng ở một góc độ khách quan đi xem kỹ vấn đề. Bà nói với anh, con muốn tha thứ một người hay không, không chỉ căn cứ vào chuyện này, hay là căn cứ vào người này, con nên suy nghĩ một chút, người này có đáng để con tha thứ hay không.”
“Có đáng hay không…” Tôi bất giác lặp lại những lời này.
“Lúc ấy anh cảm thấy lời mẹ anh nói chính là nói xằng vô nghĩa, anh thậm chí cảm thấy trong chuyện này biểu hiện của bà thật sự yếu đuối, qua vài chục năm mà không nói chữ nào, đến lúc trước khi đi mới nói ra. Lúc ấy anh tức muốn chết.” Khi nói những lời này, Hạ Ương cực kỳ bình tĩnh.
“…”
“Sau khi mẹ anh mất, anh và ba anh sống cuộc sống của hai người. Lúc đầu anh vẫn rất tức giận, luôn luôn chiến tranh lạnh với ông ấy, mỗi ngày đều về nhà rất khuya, về rồi một câu cũng không nói mà vào tắm rửa, cuối tuần hoặc là ra ngoài hoặc là một mình ở trong phòng, tóm lại cự tuyệt nói chuyện với ông ấy.”
“…”
“Nhưng ông ấy không bực bội chút nào, trước kia khi mẹ anh vẫn còn sống, đều là do bà nấu cơm, dọn dẹp, giặt quần áo, đóng tiền điện nước… Sau đó có một ngày, anh bỗng nhiên phát hiện, mặc dù mẹ anh qua đời, trong nhà vẫn như ban đầu, chỉ là thiếu một người mà thôi, tất cả chuyện khác đều gọn gàng ngăn nắp…” Nói tới đây anh chợt dừng lại, ngơ ngẩn nhìn phía trước, “Anh không biết em có thể hiểu được cảm nhận này không, chính là… Trong nhà thiếu một người, trật tự vốn có sẽ bị làm xáo trộn… Thế nhưng không có, vẫn là bộ dáng ban đầu, em sẽ không biết, ở chỗ em không nhìn thấy, có người dốc nhiều sức lực đi làm để tất cả mọi chuyện duy trì vẻ ban đầu…”
“Đừng nói những việc nấu cơm giặt quần áo, ngay cả đến đâu nộp phí, tài khoản ngân hàng và mật mã, khi nào đến kỳ hạn bảo hiểm, vải may quần áo đặt ở đâu…vân vân, duy trì cách hoạt động vốn có trong gia đình, cho dù em có biết hay không, có quen thuộc tất cả không, hiện tại những việc này đều rơi xuống đầu em, em đều phải đi làm, chuyện đó cần tốn rất nhiều thời gian, quan trọng nhất là, em phải có dũng khí.”
“…” Tôi nhìn sườn mặt anh, há hốc miệng, lại không nói ra câu nào.
“Nhưng ba làm được,” khoé miệng anh có một tia cười khổ, “Điều này chứng minh… ông ấy muốn cố gắng duy trì gia đình này cỡ nào. Lúc này anh lại nghĩ đến những lời nói kia của mẹ anh, rốt cuộc ba anh có đáng để tha thứ hay không…”
Anh xoay lại nhìn tôi, nói: “Anh nghĩ là đáng giá.”
Nói xong anh lại quay đầu đi, tiếp tục nghiêm túc lái xe.
Tôi nghĩ lời anh nói khi nãy, lần đầu tiên, tôi sinh ra cảm xúc…tò mò đối với Hạ Gia Quốc. Giống như tôi muốn bắt đầu tìm hiểu rốt cuộc ông là một người như thế nào.
“Anh còn nhớ lần trước em nói với anh, ba nói với em, ông ấy và mẹ em vốn hẹn ở sân bay, nhưng cuối cùng bọn họ không đi phải không?” Hạ Ương còn nói.
“Vâng…” Tôi gật đầu. Về Hạ Gia Quốc và mẹ, kỳ thật tôi không muốn nghe bất cứ chữ nào, tôi luôn cảm thấy khó có thể chịu đựng —— ba mẹ tôi lại làm ra chuyện bội bạc thế này.
“…Thực ra ông ấy đã đi.”
“?!” Tôi quay đầu, kinh ngạc nhìn Hạ Ương.
“Mẹ anh nói, ông ấy đã đi, nhưng cuối cùng…lại trở về.”
“…”
“Anh không biết, có lẽ mẹ em cũng đi, có lẽ không đi, có lẽ bà ấy đi sau đó thuyết phục ba anh trở về, có lẽ bọn họ cùng nhau quyết định trở về… Nhưng tóm lại, ba anh đã trở về, giống như mẹ anh nói, cuối cùng ông ấy lựa chọn…cuộc sống này. Vì vậy em hỏi anh vì sao không hận hai người, không phải không hận, mà là nỗi oán hận đã qua đi. Tất cả chuyện này, đã là quá khứ từ lâu, anh còn có gì cần phải hận chứ.”
“…”
“Tây Vĩnh,” anh đưa tay sờ đầu tôi, trịnh trọng nói, “Quan trọng không phải là quá khứ đã xảy ra chuyện gì, mà là tương lai sẽ xảy ra chuyện gì! Đừng mãi vướng mắc sai lầm của người khác, nên suy nghĩ nhiều xem cuộc sống của bản thân thế nào…được không?”
Câu “được không” cuối cùng của anh như là một loại khích lệ, hoặc là một loại khẩn cầu. Tâm tình của tôi vẫn rối bời, dường như còn rất nhiều thứ cần tôi sắp xếp lại. Nhưng không biết vì sao, tôi rất muốn nghe theo lời anh nói, buông xuống quá khứ, buông tất cả những chuyện khiến người ta khổ sở hoặc khó xử, hãy suy nghĩ nhiều cho cuộc sống sau này.
Tối nay tôi không về căn hộ chung cư, mà trở về nhà, ngôi nhà tôi và mẹ từng sống với nhau. Sau khi mẹ mất, tôi có tới vài lần, vì sợ lâu ngày tích bụi, tất cả đồ dùng trong nhà đều được một lớp vải trắng mỏng đậy lên. Sau khi vào cửa, tôi nhìn xung quanh một vòng, sau đó bỏ ba lô xuống, cởi áo khoác, cuộn tay áo lên, mở vải trắng lên, sau đó bắt đầu dọn dẹp làm vệ sinh.
Làm xong tổng vệ sinh thì đã đến sáu giờ chiều. Bụng đói của tôi kêu vang, thế nhưng nằm trên sofa trong phòng khách, nhìn tất cả ở trước mắt, tôi lại có cảm giác…hạnh phúc. Giống như nơi này không thay đổi, vẫn còn giống như lúc mẹ vẫn ở đây.
Nhìn hết thảy, tôi chợt phát hiện, hình như tôi có thể hiểu bọn họ —— những “người lớn” này. Phản bội, đau xót, khoan dung, tha thứ… Bọn họ đã tồn tại trên thế giới này từ lâu, mà chúng ta có thể sẽ trải qua một lần, con của chúng ta, có thể cũng sẽ trải qua… Đó là cuộc sống. Có tốt có xấu. Thời điểm tốt thì phải biết quý trọng, thời điểm xấu cũng đừng nên nản lòng.
Đây chính là điều mà tôi tự hiểu, cũng là điều bọn họ dạy cho tôi.
Tôi đứng trước cửa sổ, nhìn ánh đèn rực rỡ vừa sáng lên ở ngã tư đường. Trong loa ở phòng khách đang phát lên bài “Ca khúc chia tay” của Chopin, đây là bản nhạc mẹ tôi rất thích khi còn sống —— cũng là thứ duy nhất bà thích mà tôi khẳng định. Bởi vì mỗi khi tôi chọc giận bà, bà sẽ ngồi trong phòng khách, rót một tách trà nóng, vừa uống vừa nghe. Bản nhạc đàn dương cầm này giống như thần chú, đi theo tôi mãi đến khi tôi rời khỏi ngôi nhà này.
Hiện giờ tôi trở về đây, chỉ còn lại một mình tôi, thế nhưng “Ca khúc chia tay” này, hình như không quá bi thương, ngược lại, nó ngược lại có sức mạnh khiến trong lòng người ta bình tĩnh lại.
Tôi rốt cục hiểu được, trên đời này tình yêu không phải đáng quý nhất, mà là tình yêu không cần báo đáp.