Bà Chánh gắt:
- Sao lại chắc với không? Đàn ông hay đàn bà thì phải biết chứ?
Người đàn bà phân trần:
- Bẩm...con...con..có dám..lại gần đâu ạ, nhưng chắc là đàn ông.
Bà Chánh tạm thở phào mừng rỡ trong giây lát, từ hôm Khuê mất đi, bà chỉ có mình cái Cúc cho nên bà lo lắm chỉ sợ có chuyện gì chẳng lành thì bà đành chết theo. Người đàn bà ngồi bệt xuống thềm để thở, ông Chánh bước ra hè cất tiếng gọi:
- Sử, Sử ơi! Lên tao bảo.
Ông quay sang nhìn bà vợ nét mặt nhợt nhạt và nói:
- Để tôi với thằng Sử chạy ra ngoài ấy xem sao.
Dứt lời, ông hỏi người đàn bà lần nữa cho chắc ăn:
- Có thật là có người treo cổ ko hay chỉ là nom gà hóa cuốc?
Người đàn bà gật đầu quả quyết:
- Bẩm cụ Chánh cái xác lù lù như thế thì làm sao có thể nhìn nhầm được ạ?
Từ dưới bếp Sử chạy lên vừa rảo bước vừa gài nút áo, Cúc cũng chạy lên đứng bên mẹ. Bà Chánh nắm chặt cánh tay con gái biểu lộ sự ân cần của mình đối với Cúc. Ông Chánh quay vào lấy ba ton theo thói quen mỗi khi ra đường rồi ra lệnh cho Sử:
- Mày đi với tao.
Bà Chánh hết sức hoang mang trước cái tin quái lạ này, tại sao lại có người tìm đến kho rơm của bà để tự vẩn mà lại treo cổ đúng chổ con gái bà đã chết trước đây. Bà nhớ lại hôm đám tang Khuê, ngoài dân làng kéo theo nườm nượp còn có các ông chức sắc trong toàn tổng giục nhau đến phân ưu. Họ chỉ biết tin Khuê tự tử chứ chưa biết Khuê chửa hoang phải tự tìm cái chết, cho nên ai cũng thương cảm cô gái bạc mệnh.
Trong đám người tiển đưa, đáng chú ý hơn cả là con trai ông Lý Trưởng, từng thầm yêu trộm nhớ Khuê và từng được ông Chánh hứa nhận làm rễ. Anh chàng này là người duy nhất trong làng được lên tỉnh học, chuẩn bị lấy bằng Thành Trung. Nghe tin Khuê chết, anh đạp xe về dự đám tang rồi ngồi thụp trên mô đất cao úp mặt khóc dưới trời mưa lất phất.
Bà Chánh tình cờ nom thấy, lòng se sắt khôn nguôi. Bà tự hỏi hay là cái người vừa treo cổ tự tử ngoài kho rơm của bà chính là cont rai ông Lý Trưởng chăng? Bà nhìn theo chồng rảo bước ra cổng bên cạnh Sử và gnười đàn bà lam lủ. Cúc giật cánh tay mẹ và hỏi:
- Chuyện gì thế hở mẹ?
Bà Chánh thở dài nảo ruột:
- Lại có người thắt cổ chết ngoài kho rơm nhà mình ngay chổ chị mày..
Cúc kinh hãi hỏi thêm:
- Ai thế hở mẹ?
Bà Chánh quay vào:
- Tao cũng chưa biết là ai, bố mày chạy ra xem rồi.
Ngoài đường, người đàn bà vác cuốc lẽo đẽo đi bên cạnh Sử luôn miệng kể lể như muốn tâng công với ông Chánh. Nhưng ông Chánh chớp mắt lo âu, ko nói lời nào. Con đường nhỏ thẳng tắp tàn tre chi chít hai bên đan vào nhau. Hôm nay có lẽ sẽ nắng to bởi lẽ sương sớm dày đặc, cách nhau mươi bước ko nhìn rõ mặt người.
Đang đi, ông Chánh bổng kêu lên một tiếng rồi đứng khựng lại. Trước mặt ông, trên khúc đường mờ mờ hơi sương, cách ông ko xa, có bóng người con gái đứng giữa đường như đang chờ ông. Ông mở to mắt nhìn và nhận ra Khuê, ông dụi mắt nhìn lại thì bóng mờ ấy lại biến đi. Ông thở mạnh và tiếp tục đi. Tới kho rơm, ông đang dợm bước vào, nhìn cái xác và kêu lên:
- Ối giời, hóa ra là thằng Thủ.
Ông quay vội đi, ko dám nhìn mặt người chết đã xám ngắt, và cái lưỡi lè ra một cách quái gỡ. Thủ treo cổ bằng chính cái vơng mà anh và Khuê thường nằm với nhau lúc mới hẹn hò. Ông Chánh bảo Sử tháo cái vơng xuống, hạ cái xác Thủ xuống, còn ông thì thừ người nhớ đến con gái, lắc đầu nói một mình:
- Cái thằng phải gió này chui rúc ở đâu cả mấy tháng nay, bây giờ bổng mò về đây để tự vẩn.
Sử đang loay hoay tháo cái vơng để hạ xác Thủ xuống thì ông Chánh giơ tay ngăn lại:
- Hẳn khoan, hẳn khoan. Cứ để đấy, tao quên. Mày chạy đi báo Lý Trưởng đã để ông ấy đến làm biên bản. Làm biên bản xong, ông Lý sẽ cho người gọi mẹ thằng Thủ đến nhận xác con mà chôn. Mình ko việc gì phải mó tay vào.
Sử ngừng lại ngẩm nghỉ một chút rồi quay sang nói nhỏ với ông Chánh:
- Bẩm ông, con thì con thấy cô Khuê con linh thiêng lắm, cho nên cậu Thủ đã đăng lính để đi thật xa mà còn quay về chết bên cạnh cô con
Ông Chánh giờ này cũng tin như vậy nhưng ông bướng bỉnh ko bao giờ nói ra. Ông mừng vì thằng Thủ đã đền tội, ông ko cần phải ra tay nữa, ông nói lại:
- Mày chạy đi gọi ông Lý nhanh nhanh lên.
Dứt lời ông quay ra cổng, Sử lật đật chạy theo bên cạnh và nói vớt vát:
- Bẩm ông, chốc nữa người ta tháo xác cậu Thủ xuống, con xin phép ông con đem chôn bỏ cái vơng ông nhé. Cái vơng đó giết đến hai mạng người rồi đấy ông ạ.
Ông Chánh đang ưu tư nên gật đầu đáp cho qua chuyện:
- Ừ, đem chôn hoặc đốt đi chứ để làm gì.
Sau cái chết của Thủ, dân làng càng bàn tán dữ dội. Có người vốn ghét ông Chánh Tổng, nên nhân dịp này bình phẩm:
- Chả ai giàu ba họ, chả ai khó ba đời. Nhà lão Chánh đến ngày hết phúc rồi, quả là Giời có mắt.
- Sao lại chắc với không? Đàn ông hay đàn bà thì phải biết chứ?
Người đàn bà phân trần:
- Bẩm...con...con..có dám..lại gần đâu ạ, nhưng chắc là đàn ông.
Bà Chánh tạm thở phào mừng rỡ trong giây lát, từ hôm Khuê mất đi, bà chỉ có mình cái Cúc cho nên bà lo lắm chỉ sợ có chuyện gì chẳng lành thì bà đành chết theo. Người đàn bà ngồi bệt xuống thềm để thở, ông Chánh bước ra hè cất tiếng gọi:
- Sử, Sử ơi! Lên tao bảo.
Ông quay sang nhìn bà vợ nét mặt nhợt nhạt và nói:
- Để tôi với thằng Sử chạy ra ngoài ấy xem sao.
Dứt lời, ông hỏi người đàn bà lần nữa cho chắc ăn:
- Có thật là có người treo cổ ko hay chỉ là nom gà hóa cuốc?
Người đàn bà gật đầu quả quyết:
- Bẩm cụ Chánh cái xác lù lù như thế thì làm sao có thể nhìn nhầm được ạ?
Từ dưới bếp Sử chạy lên vừa rảo bước vừa gài nút áo, Cúc cũng chạy lên đứng bên mẹ. Bà Chánh nắm chặt cánh tay con gái biểu lộ sự ân cần của mình đối với Cúc. Ông Chánh quay vào lấy ba ton theo thói quen mỗi khi ra đường rồi ra lệnh cho Sử:
- Mày đi với tao.
Bà Chánh hết sức hoang mang trước cái tin quái lạ này, tại sao lại có người tìm đến kho rơm của bà để tự vẩn mà lại treo cổ đúng chổ con gái bà đã chết trước đây. Bà nhớ lại hôm đám tang Khuê, ngoài dân làng kéo theo nườm nượp còn có các ông chức sắc trong toàn tổng giục nhau đến phân ưu. Họ chỉ biết tin Khuê tự tử chứ chưa biết Khuê chửa hoang phải tự tìm cái chết, cho nên ai cũng thương cảm cô gái bạc mệnh.
Trong đám người tiển đưa, đáng chú ý hơn cả là con trai ông Lý Trưởng, từng thầm yêu trộm nhớ Khuê và từng được ông Chánh hứa nhận làm rễ. Anh chàng này là người duy nhất trong làng được lên tỉnh học, chuẩn bị lấy bằng Thành Trung. Nghe tin Khuê chết, anh đạp xe về dự đám tang rồi ngồi thụp trên mô đất cao úp mặt khóc dưới trời mưa lất phất.
Bà Chánh tình cờ nom thấy, lòng se sắt khôn nguôi. Bà tự hỏi hay là cái người vừa treo cổ tự tử ngoài kho rơm của bà chính là cont rai ông Lý Trưởng chăng? Bà nhìn theo chồng rảo bước ra cổng bên cạnh Sử và gnười đàn bà lam lủ. Cúc giật cánh tay mẹ và hỏi:
- Chuyện gì thế hở mẹ?
Bà Chánh thở dài nảo ruột:
- Lại có người thắt cổ chết ngoài kho rơm nhà mình ngay chổ chị mày..
Cúc kinh hãi hỏi thêm:
- Ai thế hở mẹ?
Bà Chánh quay vào:
- Tao cũng chưa biết là ai, bố mày chạy ra xem rồi.
Ngoài đường, người đàn bà vác cuốc lẽo đẽo đi bên cạnh Sử luôn miệng kể lể như muốn tâng công với ông Chánh. Nhưng ông Chánh chớp mắt lo âu, ko nói lời nào. Con đường nhỏ thẳng tắp tàn tre chi chít hai bên đan vào nhau. Hôm nay có lẽ sẽ nắng to bởi lẽ sương sớm dày đặc, cách nhau mươi bước ko nhìn rõ mặt người.
Đang đi, ông Chánh bổng kêu lên một tiếng rồi đứng khựng lại. Trước mặt ông, trên khúc đường mờ mờ hơi sương, cách ông ko xa, có bóng người con gái đứng giữa đường như đang chờ ông. Ông mở to mắt nhìn và nhận ra Khuê, ông dụi mắt nhìn lại thì bóng mờ ấy lại biến đi. Ông thở mạnh và tiếp tục đi. Tới kho rơm, ông đang dợm bước vào, nhìn cái xác và kêu lên:
- Ối giời, hóa ra là thằng Thủ.
Ông quay vội đi, ko dám nhìn mặt người chết đã xám ngắt, và cái lưỡi lè ra một cách quái gỡ. Thủ treo cổ bằng chính cái vơng mà anh và Khuê thường nằm với nhau lúc mới hẹn hò. Ông Chánh bảo Sử tháo cái vơng xuống, hạ cái xác Thủ xuống, còn ông thì thừ người nhớ đến con gái, lắc đầu nói một mình:
- Cái thằng phải gió này chui rúc ở đâu cả mấy tháng nay, bây giờ bổng mò về đây để tự vẩn.
Sử đang loay hoay tháo cái vơng để hạ xác Thủ xuống thì ông Chánh giơ tay ngăn lại:
- Hẳn khoan, hẳn khoan. Cứ để đấy, tao quên. Mày chạy đi báo Lý Trưởng đã để ông ấy đến làm biên bản. Làm biên bản xong, ông Lý sẽ cho người gọi mẹ thằng Thủ đến nhận xác con mà chôn. Mình ko việc gì phải mó tay vào.
Sử ngừng lại ngẩm nghỉ một chút rồi quay sang nói nhỏ với ông Chánh:
- Bẩm ông, con thì con thấy cô Khuê con linh thiêng lắm, cho nên cậu Thủ đã đăng lính để đi thật xa mà còn quay về chết bên cạnh cô con
Ông Chánh giờ này cũng tin như vậy nhưng ông bướng bỉnh ko bao giờ nói ra. Ông mừng vì thằng Thủ đã đền tội, ông ko cần phải ra tay nữa, ông nói lại:
- Mày chạy đi gọi ông Lý nhanh nhanh lên.
Dứt lời ông quay ra cổng, Sử lật đật chạy theo bên cạnh và nói vớt vát:
- Bẩm ông, chốc nữa người ta tháo xác cậu Thủ xuống, con xin phép ông con đem chôn bỏ cái vơng ông nhé. Cái vơng đó giết đến hai mạng người rồi đấy ông ạ.
Ông Chánh đang ưu tư nên gật đầu đáp cho qua chuyện:
- Ừ, đem chôn hoặc đốt đi chứ để làm gì.
Sau cái chết của Thủ, dân làng càng bàn tán dữ dội. Có người vốn ghét ông Chánh Tổng, nên nhân dịp này bình phẩm:
- Chả ai giàu ba họ, chả ai khó ba đời. Nhà lão Chánh đến ngày hết phúc rồi, quả là Giời có mắt.
