Nhà Thang Khải Thần ở Bát Quái châu, cha anh ta đã qua đời, chị gái đã xuất giá, trong nhà chỉ còn lại một người mẹ. Anh ta nhiều lần muốn đón mẹ về ở cùng, bà lại nói vẫn không bỏ được vườn rau, tuy nói có thể thuê người trông giúp, nhưng chính mình trông nom vẫn yên tâm hơn, còn muốn thỉnh thoảng trông cháu giúp chị. Hiếm khi có nhiều người đến nhà như vậy, hơn nữa đều là thanh thiếu niên, bà rất vui. Tuy là một người phụ nữ nông thôn, bà lại có một phong thái trí thức lễ nghĩa hiếm thấy, niềm nở nhưng không hời hợt. Bà đặc biệt thích Mặc Đồng, cái cậu thiếu niên này, người thật gầy gò, lại không nhiều lời, giữa đám đông chỉ luôn cười nhẹ, khiến người ta đặc biệt muốn bảo vệ.

Cả bàn đầy thức ăn, tất cả đều theo khẩu vị vùng Giang Chiết, hơn nữa đều vừa hái xuống, đặc biệt tươi ngon. Sau lại còn có một tô lớn bánh trôi gạo nếp ăn tráng miệng.

Bọn thanh niên ăn cơm tối xong, hăng hái đến nỗi không muốn ngủ, bày một cái bàn lớn giữa sảnh chơi thập bát phân [1]. Có hai cậu con trai cùng đùa chú chó nhà bà Thang, vui ngất trời. Còn có hai người nữa bàn bạc đi chơi làng vào ban đêm. Có mỗi Mặc Đồng là không thấy bóng dáng.

Thang Khải Thần đi tìm, đến bên ruộng nước thì gặp được cậu.

Hai mẫu ruộng này bà Thang dùng để trồng lô hao. Đó là một loại rau thủy sinh, là món ăn được người dân N thành yêu thích nhất trong bữa cơm, mang một loại hương thơm mát có lẫn vị nước rất đặc thù.

Thang Khải Thần ngồi xuống cạnh Mặc Đồng.

“Cẩn thận đừng nhúng chân xuống nước, có đỉa.”

Mặc Đồng nói nhỏ, “Thầy Thang.”

Thang Khải Thần nói, “Tôi gọi cậu là Mặc Đồng được không? Mặc Đồng, vì sao luôn có vẻ không vui?”

“Tôi… đâu có.”

“Mặc Đồng, cậu có phải là vì chuyện tình cảm không? Cậu… có phải có một tình yêu cấm kỵ không?”

Mặc Đồng thoắt ngẩng mắt lên, sự bất an và hoảng sợ trong đôi mắt dù trong bóng đêm vẫn có thể thấy rõ ràng.

Thang Khải Thần vỗ vỗ vai cậu, “Đừng sợ Mặc Đồng, không ai nói với tôi cái gì hết, chỉ là, như người ta hay nói, người như chúng ta thường rất dễ phát hiện đồng loại.”

Mặc Đồng hoảng sợ gọi khẽ, “Thầy?!”

“Đúng vậy, Mặc Đồng. Tôi và cậu, chúng ta giống nhau. Khi tôi phát hiện tính hướng [2] của mình thì mới mười sáu tuổi. Khi đó, rất là sợ a, giống như tận thế đến nơi vậy. Thậm chí, tôi còn nghĩ mình không có lý do gì để tồn tại nữa. Sau đó, đọc vài quyển sách mới từ từ bình tĩnh lại. Sau nữa, tôi yêu một người.”

Mặc Đồng trầm ngâm nhìn Thang Khải Thần. Giữa hương thơm dịu ngây ngất, nghe anh ta rủ rỉ kể chuyện ái tình cùng nỗi đau từ rất nhiều năm trước của một cậu thiếu niên, đã cách bao tháng năm nhưng sự bất an cùng thống khổ vẫn giống nhau.

“Cậu ấy là bạn học của tôi, cùng cấp nhưng khác lớp. Người rất điềm đạm ít nói, còn có chút nhút nhát. Chúng tôi thường hẹn nhau cùng làm bài tập, cùng đi chơi, cùng trốn trong góc thư viện đọc truyện, cùng dựng mô hình. Chúng tôi hẹn cùng thi vào đại học D, nhưng vừa vào cấp ba thì chúng tôi… bị phát hiện. Gia đình cậu ấy thuộc tầng lớp trí thức, đối với những chuyện như vậy rất để ý, gần như hôm sau cậu ấy liền chuyển trường. Tôi còn nhớ rõ, trước đó một hôm, ánh mắt cậu ấy nhìn tôi khi đến gặp tôi trước khi đi, cái loại tuyệt vọng đến thấu xương đó, rất nhiều năm đã qua nhưng vẫn hiện rõ trước mắt tôi. Từ đó về sau, tôi chưa từng gặp lại cậu ấy. Cậu ấy đi, còn lại mình tôi, một mình đối mặt với những ánh mắt khinh bỉ nhạo báng trong trường. Những ngày đen tối đó, chút nữa khiến tôi sụp đổ. May mà tôi có được một người mẹ tốt. Mẹ tôi vốn là người Tô Châu, tham gia đội sản xuất [3] đến Tô Bắc, quen cha tôi rồi kết hôn, lại cùng dạy học ở một trường tiểu học nhỏ ở địa phương. Bà vốn có cơ hội trở về thành phố, nhưng vì cha tôi là người địa phương nên bà ở lại. Sau khi mẹ tôi biết chuyện, bà không trách tôi một lời nào, chỉ nhốt mình trong phòng thật lâu. Sau đó, bà từ chức ở trường, bà sợ người thân ở quê nhà biết chuyện sẽ khinh thường tôi nên dẫn tôi đến đây học. Khi đó, cha tôi đã mất vì bệnh, bà một mình dẫn theo tôi cùng chị hai định cư ở đây, thuê một mảnh vường trồng rau, chu cấp cho tôi học xong thạc sĩ. Tôi nghĩ, tôi cả đời sẽ luôn nhớ mãi ngày cuối cùng ở cái trường trung học kia. Mẹ tôi và tôi ở trong phòng học dọn đồ xong, hành lang trường có trần nhà cao cao hình vòng, u ám sâu thẳm, mẹ tôi nắm tay tôi, từng bước từng bước một đi qua. Tôi biết, sau cánh cửa mỗi phòng học đều có những ánh mắt khinh bỉ như nhìn thấy yêu nghiệt, nhưng, bàn tay của mẹ rất ấm áp kiên định. Bà nói, bất luận thế nào, tôi vẫn là con trai của bà, những lúc thế này, ngoại trừ mẹ ra thì con còn có thể dựa vào ai. Bởi vậy, Mặc Đồng, tôi luôn nghĩ, tôi là người may mắn nhất trên thế giới này.”

Mặc Đồng xa xăm nói, “Tôi chỉ mong kiếp sau có thể đầu thai làm con bà ấy.”

Thang Khải Thần nhẹ nhàng vỗ vỗ vai Mặc Đồng.

“Vậy… Người yêu của thầy… Anh ta sau này thế nào?”

“Cậu ấy… Rất nhiều năm sau tôi mới biết, thật ra, sau khi chuyển trường một tuần, cậu ấy… nhảy lầu tự sát. Trước đó, cậu ấy còn… cắt cổ tay. Một người ôn hòa, nhút nhát như vậy, nhưng lại mang quyết tâm phải chết như thế. Mặc Đồng, tôi nói những lời này là muốn cho cậu biết, sinh mệnh vốn vô tội, sự tồn tại của bất luận người nào đều đáng trân trọng.”

Thang Khải Thần đứng dậy, “Đừng ngồi lâu quá, ở đây hơi nước dày.” Đi vài bước, lại quay lại, “Mặc Đồng, thật ra tôi cũng không phải hoàn toàn dựa vào bản năng mà nhận ra cậu giống tôi. Tối hôm say rượu, cậu luôn gọi tên một người đàn ông.”

Đêm đó, Mặc Đồng ngồi bên bờ nước thật lâu.

Sau đó, Mặc Đồng dường như cởi mở hơn một chút, cả kỳ nghỉ hè thường hoạt động ở câu lạc bộ, còn xin Thang Khải Thần sách giáo khoa cũ của học kỳ tới, bắt đầu chuẩn bị cho chương trình học năm 3. Trong lòng cậu có một ý tưởng mơ hồ dần dần thành hình, cậu nghĩ, có thể tốt nghiệp sớm một chút, biết đâu có thể sớm một chút đứng chung một chỗ với người kia một cách bình đẳng.

Nhưng tất cả cũng không như cậu tưởng tượng.

Ngày đầu tiên khai giảng, Mặc Đồng liền nghe nói, giáo sư Thang Khải Thần đã từ chức.

Hôm đó, trời mưa một trận lớn nhất suốt cả mùa hè.

Hôm đó, cậu báo danh xong, trở về khoa, thấy trước bảng thông báo của khoa có rất nhiều người vây quanh, chật cứng như nêm. Khi cậu đến gần, ánh mắt mọi người xuyên qua không khí mà quất vào mặt cậu, trên mỗi gương mặt là một biểu tình khác nhau.

Mặc Đồng chậm rãi đi qua, đám đông tách ra mở đường cho cậu, cậu đi đến trước bảng thông báo, trên đó dán một mẩu thông báo nhỏ.

“Tôi An XX là học sinh năm 3 của khoa, vốn là nam kỹ được một tay nhà giàu bao dưỡng, không biết lãnh đạo khoa và nhà trường sẽ có thái độ như thế nào với chuyện này?

Ngoài ra: nghe nói người này có liên quan đến việc một giáo sư của khoa từ chức.”

Giấy trắng mực đen, vẽ một khuôn mặt kinh hãi, một dấu chấm than màu đỏ, đỏ tươi như máu.

Mặc Đồng chậm rãi lùi lại, từng bước từng bước đều gian nan.

Quay đầu lại, thoáng nhìn thấy khuôn mặt đầy đắc ý của Đàm Lực.

Đi ra khỏi đám đông, ra khỏi đại sảnh, tiến vào mưa.

Giữa cơn mưa giăng khắp trời, trên con đường dài dằng dặc rợp bóng cây, Mặc Đồng một mình đi, có đôi tay ấm áp nào nâng đỡ?

Ra đến cổng trường, cậu bắt đầu chạy như điên.

Chạy về nhà, cậu đóng cửa thật chặt, kéo hết rèm cửa lại, cả người ướt đẫm cuộn chặt trong chăn.

Khi dì Vu phát hiện sự bất thường của Mặc Đồng thì đã là chạng vạng ngày hôm sau.

Cậu ngủ trên giường, người phát sốt nóng hổi nhưng lại rất tỉnh táo, mắt mở to, hỏi cái gì cậu cũng không có phản ứng.

Dì Vu gọi điện tìm Chu Thích Hoài.

Khi Chu Thích Hoài xuất hiện trước giường Mặc Đồng sau mấy tháng trời không gặp, ánh mắt cậu bắt đầu chậm rãi chuyển động, dừng lại trên mặt Chu Thích Hoài, đột nhiên môi cậu nứt ra một nụ cười, buồn bã như hoa bên đình [4], thở dài, “Được rồi. Tôi ngay cả một quả táo cuối cùng cũng không có.”

…………………………………

[1] Một kiểu chơi bài.

[2] ***ual preference.

[3] Chương trình đưa trí thức xuống nông thôn làm việc trong thời kỳ Cách mạng Văn hóa.

[4] Có lẽ là lấy ý từ câu này 莫雨惆怅情, 黯然花榭愁– Mạc vũ trù trướng tình, ảm nhiên hoa tạ sầu: Không nói đến người thấy mưa thì lòng phiền muộn, ngay cả hoa bên đình cũng ủ rũ.