Đêm đã khuya, Phương Thố lặng lẽ mở mắt ra nhìn người đàn ông đang ngủ bên cạnh mình – hai người ở sòng bạc đến nửa đêm mới về, Phương Thố đoán người đàn ông chắc là đã thắng tiền nên trông có vẻ tâm trạng rất tốt, ư ử hát một điệu lệch cả nhịp, sau đó dẫn nó ra chợ đêm ăn hoành thánh, hoành thánh ngon đến không thể tin được, lưỡi nó bị nước canh nóng rẫy làm bỏng nhưng vẫn không chịu nhả miếng ngon mềm ngọt ngào trong miệng ra. Đèn chợ đêm vàng tối, côn trùng bay xung quanh ngọn đèn, nó nóng đến toát mồ hôi đầy đầu.
Sau khi về, người đàn ông lao thẳng vào phòng vệ sinh để tắm, để trần cả cánh tay, quăng nó lên giường rồi nói một tiếng, “đi ngủ”, còn mình thì uống hai viên thuốc màu trắng, ngả đầu ngủ luôn.
Phương Thố dán vào rìa giường, nhắm mắt lại, tứ chi cứng ngắc không dám động đậy, cố gắng giảm sự tồn tại của mình hết mức có thể, cứ như vậy mà mơ màng ngủ thiếp đi rồi lại bừng tỉnh, nó len lén quay đầu sang nhìn Phương Mục – tư thế ngủ của người đàn ông rất lạ, như một khúc gỗ vậy, hoàn toàn không có một âm thanh nào. Phương Thố chờ rất lâu mới dám chắc chắn là gã đã ngủ say rồi, thế là nén thở rón rén bò xuống giường, chổng mông lên chui xuống gầm như con chó hoang, kéo một cái ba lô bẩn thỉu ra.
Phương Thố cử động một cái là Phương Mục đã tỉnh dậy rồi, mắt lặng lẽ hé thành một khe hở, nhìn nó loạt soạt bò xuống giường, lôi cái ba lô ra – cái ba lô đó là món đồ duy nhất thuộc về thằng bé, hồi trước khi rời khỏi nhà chú nó, thằng bé chỉ đeo mỗi cái ba lô, Phương Mục cũng chẳng biết bên trong có gì.
Phương Mục thấy nó như vậy còn tưởng thằng bé lúc tối bị gã tát một cái, thế là ấm ức muốn chơi trò bỏ nhà ra đi. Thế là gã không “tỉnh dậy” nữa, chờ xem thằng con nít không biết trời cao đất dày này có thể làm được chuyện gì to lớn.
Phương Thố ngồi dưới đất, cẩn thận kéo khóa ba lô ra, vừa kéo vừa cẩn thận nhìn sang chỗ Phương Mục, thấy Phương Mục vẫn ngủ yên mới an lòng thò tay vào trong ba lô, lục một lúc rồi lấy ra một lọ nước hoa hình vuông, nước hoa bên trong đã không còn nhiều, chỉ còn một lớp mỏng dưới đáy. Thằng bé ghé sát vào, cái mũi hấp háy hít mạnh một cái, mùi hương ngọt ngào quen thuộc vẩn vơ lọt vào mũi.
Là mùi của mẹ.
Thằng bé nhắm mắt lại, ngừng hít thở, giữ làn hương ấm áp đó thật lâu trong lồng ngực. Một lúc lâu sau, nó vội vàng dùng hai tay đậy nắp lọ nước hoa lại, tựa như sợ mùi hương đó sẽ bay đi mất như hoa trong gương trăng trong nước, nó nhẹ nhàng đặt lọ nước hoa vào ngăn trong cùng của ba lô. Làm xong, nó bắt đầu nhặt từng món đồ ra ngoài – nửa cái bánh mỳ bọc trong gói nilon, một miếng sô cô la đã biến dạng, nửa quả táo đã khô quắt.
Nó đặt ngay ngắn từng món đồ trước mặt mình, cẩn thận kiểm tra lại một lượt rồi như đã hạ quyết tâm, một lần nữa nhìn sang Phương Mục đang ngủ say rồi rón rén bò ra khỏi phòng, khi quay vào, nó cầm chiếc hamburger gói về lúc ban ngày, nhẹ nhàng hít hà mùi thơm của chiếc bánh rồi hài lòng thở một cái thật dài, sau đó để hamburger và ba thứ đồ ăn còn lại vào trong ba lô, kéo khóa lại, nhét vào dưới gầm giường.
Làm xong, như đã hoàn thành một việc trọng đại, nó rón rén bò lên giường, vẫn nằm sát mép giường như trước, người co thành một cục, ngủ.
Phương Mục mở mắt ra, trong bóng tối, mắt gã sáng âm u như hắc diệu thạch, gã nhìn đứa bé con nằm cạnh với tâm trạng phức tạp, lòng hơi khó chịu – gã không hề cảm thấy hành vi đó có gì kỳ cục, chú thím của thằng bé đối xử với thằng bé rất không tốt, một đứa trẻ con, chỉ khi thức ăn rất thiếu thốn mới tạo ra thói quen cất giấu thức ăn.
Thằng bé coi như đã cắm rễ ở chỗ Phương Mục, cuộc sống ăn nhờ ở đậu trước đây khiến nó hiểu được cách làm thế nào để hạ thấp sự tồn tại của mình để tránh khiến người ta ghét, làm thế nào để có thể “cống hiến” một chút, chứng minh được tác dụng của mình, sợ bị người ta vứt bỏ. Từ sau khi thằng bé đến đây, cái nhà như ổ chó của Phương Mục đã trở nên gọn gàng hơn với tốc độ mắt thường có thể nhìn ra được, trông đã giống một nơi dành cho người ở hơn.
Có lúc Phương Thố sẽ muốn về nhà, khi ý nghĩ này hiện lên, trong đầu sẽ xuất hiện vẻ mặt giễu cợt như cười như không của Phương Mục, và cả câu nói “Mày thì có nhà gì” nữa. Phương Thố đương nhiên sẽ không có tình cảm gì với cái nhà của chú nó, nhưng trong cái đầu nhỏ bé của nó cũng có suy nghĩ của riêng mình, nó nghĩ, chỉ cần nó ở nơi đó, rồi sẽ có một ngày mẹ nó quay về đón, nhưng nếu nó đi rồi, mẹ không tìm được nó thì phải làm sao? Cách nghĩ đó khiến nó không thể không sợ hãi lo lắng, nhưng lại không thể nói ra với Phương Mục.
Phương Thố không ngốc mà còn rất thông minh, sau mấy ngày quan sát cẩn thận, nó đã nhận ra Phương Mục là một tên khốn nạn lạnh lùng chẳng chút lòng thương, nó không dám làm gã chướng mắt.
Tiếng gõ cửa vang lên, Phương Thố đang ngồi ngoài ban công, ngồi trên chiếc ghế nhỏ cúi người cố gắng giặt tất thối của Phương Mục. Phương Mục váng vất khoanh chân ngồi trên giường, cứ thế mà trơ mắt ra nhìn, chẳng hề có cảm giác áy náy vì ngược đãi trẻ con tí nào. Nghe thấy tiếng gõ cửa, thằng bé dừng lại, ngẩng đầu nhìn Phương Mục. Phương Mục hất hàm ra lệnh, “Ra mở cửa.”
Thằng bé bỏ cái tất xuống, hai tay ướt đẫm cắp mông chạy ra mở cửa.
Cửa vừa mở, lão Ngũ chui tọt vào với tốc độ nhanh nhẹn hoàn toàn không phù hợp với dáng vóc của hắn.
Lão Ngũ là bạn thân của Phương Mục, từ nhỏ đã cùng nhau ăn hiếp cô bé nhà bên, hồi trung học thì cùng nhau cầm gạch chọi gáy người ta, học theo phim mà tập hợp một đám choai choai nóng đầu kết thành huynh đệ, kéo bạn gọi bè đi uống rượu hút thuốc đánh hội đồng. Tuổi dậy thì qua đi, đám anh em này tất nhiên là bèo dạt mây trôi hết, chỉ còn lại lão Ngũ và Phương Mục. Sau đó nữa, Phương Mục chẳng nói năng gì đã chạy đi nhập ngũ, đi một phát năm năm liền, chẳng có một chút tin tức nào. Về rồi nhìn lại, kinh hãi phát hiện ra thằng bạn nối khố dính với mình như bánh quẩy đã phát triển về bề ngang, cổ đeo sợi dây chuyền vàng to bằng ngón tay, mặt đầy dầu, trở thành bộ dạng trung niên phát tướng mặt mũi đáng ghét.
Lão Ngũ vào nhà, vuốt quả đầu đinh của hắn một cái, bụi rơi lả tả, “Vcl lão Thất mày xem lại chỗ mày ở đi, anh sắp thành đồ cổ mới đào rồi!”
Phương Mục nhếch mí mắt, đáp, “Đừng nhân cơ hội mà nâng giá trị của mình lên ok?”
Lão Ngũ ngoáy tai, hoàn toàn không thèm bỏ câu chế giễu của Phương Mục vào tai, hắn xoa đầu thằng bé con rồi thở than như hát: “Ôi chao, đứa cháu nhỏ đáng thương của chú ơi, nhìn chú mày ngược đãi mày này, nào, xem chú Tôn mang gì ngon đến cho mày đây!” Vừa nói vừa moi cặp giấy tờ màu đen, móc ra một gói kẹo bát bảo định nhét vào tay thằng bé.
Phương Thố bất động, hai tay chắp sau lưng, mắt nhìn về phía Phương Mục.
Phương Mục xua tay, “Cầm ra chỗ khác chơi đi.”
Phương Thố giờ mới lặng lẽ cầm lấy nhưng không ăn, lại đi ra ban công ngồi lên ghế cẩn thận giặt tất.
Lão Ngũ nhìn, biểu cảm phức tạp – hắn nhớ đến thằng con của chị mình, thằng cháu trai của hắn cũng tầm tầm như Phương Thố, lần nào gặp cũng moi móc nhà hắn sạch sẽ. Cuối tuần trước, hắn về nhà ăn cơm, câu nói đầu tiên của thằng nhóc kia khi nhìn thấy hắn là “Cháu chào cậu”, câu nói thứ hai là “tháng sau là sinh nhật cháu, cháu muốn một cái PSP mới”.
Lão Ngũ mang cái mặt của nhà tư tưởng vào phòng, buồn rầu hỏi Phương Mục: “Mày tính sao?”
Phương Mục không hiểu gì, “Tính cái gì?”
Lão Ngũ chép miệng hướng ra ngoài ban công, “Thằng nhóc này, mày định nuôi thật à?”
Phương Mục gật đầu không chút nghĩ ngợi, “Nuôi chứ.”
Lão Ngũ tỏ biểu cảm kiểu đầu mày chứa xi măng à, “Mày trêu tao đúng không, mày có biết nuôi trẻ con như nào không? Mày tưởng cho nó cơm ăn, cho nó chỗ ngủ là xong à, mày nhặt chó hoang ngoài đường về hả? Chưa nói sau này vội, nói bây giờ thôi, thằng bé này cũng sáu tuổi rồi nhỉ, đến tuổi đi học rồi đấy, mày đã nghĩ chuyện này chưa?”
Phương Mục ngẩn ra, đến bản thân gã sống như nào cũng chẳng tính trước được, được ngày nào hay ngày đấy, hoàn toàn không nghĩ đến mấy chuyện này, giờ được lão Ngũ nhắc nhở như vậy, lập tức đần ra. Lão Ngũ tiếp tục đau đớn giảng giải đạo lý cho gã, “Mày biết thằng cháu ngoại của tao không, năm xưa đi học mẫu giáo thôi mà phải vận động cả nhà, ông bà nội ngoại của nó, đến cả tao cũng bị lôi ra xoay vòng vòng, cuối cùng cũng xong, mỗi học kỳ nguyên tiền học thôi đã hai, ba vạn rồi, thằng nhóc đấy vẫn không vui, ngày nào cũng khóc vạ với tao…”
Phương Mục chẳng quan tâm lắm, gã chưa gặp thằng cháu ngoại của lão Ngũ bao giờ, nhưng cũng biết đó là trứng phượng hoàng của hai nhà, phụng dưỡng như tiểu tổ tông. Hai thằng nhóc có thể so sánh được à? Cái này người ta gọi là giống người khác mệnh, không thể so được. Ngắt ngang màn lải nhải như phụ nữ tiền mãn kinh, Phương Mục đổi đề tài, “Hôm nay anh sang làm gì?”
Giờ lão Ngũ mới nhớ ra việc chính, nghiêm mặt lại nói: “Lão Thất, mày về cũng được một thời gian rồi, mày xem mày cả ngày cứ chui trong cái Blue house kia cũng chẳng làm được việc gì, giờ còn nuôi thằng bé nữa, kiểu gì thì kiểu cũng phải cũng phải thể hiện hình tượng đứng đắn chứ. Anh mày đợt này có kiếm ít hàng từ phía nam về, bán qua bán lại cũng kiếm được ít tiền. Thế này đi, mày sang làm với anh, anh em ta đồng lòng, cùng nhau kiếm tiền!”
Phương Mục không nói gì, trái tim luôn cứng lạnh thoáng ấm lên, gã biết lão Ngũ không thể chịu nổi bộ dạng du thủ du thực lông bông suốt ngày của gã, chỉ sợ gã bất cẩn mà đi nhầm đường. Tuy biết lão Ngũ có ý tốt, nhưng tính tình Phương Mục chẳng khác nào cục đá trong hố xí, vừa thối vừa cứng, chẳng nhận tấm lòng người ta, gã xua tay rồi bực bội đáp: “Được rồi, tôi tự biết cân nhắc, anh lo lắng linh tinh làm gì!”
Dù ngoài miệng Phương Mục không để tâm, nhưng vẫn nghe lời lão Ngũ. Tuy Phương Thố còn chẳng lớn bằng con gái nhà người ta năm tuổi, nhưng đúng là đã bảy tuổi rồi, đã đến tuổi đi học. Gã biết mình không phải tấm gương tốt, sợ nuôi thằng bé con thành thành phần bất hảo, với cả, cả ngày đi đâu cũng phải kẹp nách một đứa trẻ con, bản thân Phương Mục cũng thấy phiền. Mấy hôm nay Phương Mục để thằng bé ở nhà, còn mình thì ra ngoài nghe ngóng chuyện trường lớp.
Thời hạn đăng ký vào trường tiểu học đã qua, một tuần nữa là khai giảng rồi, hơn nữa hộ khẩu của Phương Thố có vấn đề, Phương Mục chạy suốt mấy ngày, mượn quan hệ khắp nơi, cuối cùng cũng sắp xếp ổn thỏa. Phương Mục về nhà, mua coca với gà rán mệt mỏi lên tầng, vừa mở cửa ra liền trông thấy thằng bé con đang quay lưng về phía gã, nhảy bật dậy khỏi sàn như chim sợ cành cong, hốt hoảng quay lại nhìn gã.