Ngày hôm đó trong đội ngũ xếp hàng ở cổng Học viện Mỹ thuật, có tới hơn bảy trăm thí sinh lần lượt tiến vào trường, mà đấy là còn chưa kể những thí sinh thi chuyên ngành Mỹ thuật của những trường trung học ở Bắc Kinh được đề cử, những thí sinh tham gia kỳ thi liên thông và tự đăng ký thi. Lúc đó, trường học chưa mở các chuyên ngành mới mẻ như hoạt hình, truyền thông, quảng cáo,… đa phần các học sinh đều đăng ký khoa hội họa là chuyên ngành truyền thống lâu đời nhất trong hội họa Trung Quốc và phương Tây. Số người chuyên ngành hội họa tuyển sinh mỗi năm dao động lên xuống, năm nay có lẽ tối đa chưa tới 40 người.
Thí sinh đứng trước Mạnh Tiểu Bắc là một cô gái mặc áo khoác lông vũ to, xoa xoa bàn tay nói: “Ôi căng thẳng chết mất, lạnh ghê, cứ lạnh cái là tớ lại càng hồi hộp!”
Ở đằng sau Mạnh Tiểu Bắc có một cậu trai buộc tóc đuôi ngựa, nói: “Run quái gì chứ, ở nhà đã vẽ tới ngàn vạn bức tranh rồi còn gì nữa! Không biết làm cái gì còn nghe được, chẳng lẽ tới vẽ cũng không vẽ nổi?!”
Mạnh Tiểu Bắc khe khẽ lặp đi lặp lại: “Đừng căng thẳng đừng căng thẳng đừng căng thẳng…”
“Kẹo đây kẹo đây! Ăn thôi ăn thôi!”
Thực ra Mạnh Tiểu Bắc cũng hồi hộp, đầu lưỡi trong hàm răng hơi run rẩy, nhưng vẫn không kìm được sự hưng phấn khi đứng trước cuộc thi lớn. Cậu đút tay trong túi quần, móc ra một vốc kẹo cao su to, phân phát cho đám trai gái phía trước phía sau. Hàng ngũ xôn xao, mọi người khẽ cười! Người nào người nấy nhai kẹo, cả miệng ngọt ngào, chìm trong cơn gió lạnh lẽo là những khuôn mặt cóng rét tới mức đỏ bừng nhưng vẫn hừng hực chứa chan hy vọng về tương lai.
Các thí sinh cùng tỉnh bị xáo trộn, phân đến các trường thi khác nhau, bởi vậy bạn thi xung quanh Mạnh Tiểu Bắc đều là những người nói giọng địa phương khác cậu. Rảo bước vào trong giảng đường rộng lớn thoáng đãng, ngắm nhìn cửa sổ và vách tường tràn ngập không khí văn hóa xúc cảm của thời đại dân quốc lưu truyền từ xưa tới nay, bao dồn nén nghẹn ngào trong ngực bỗng như được trút bỏ, cõi lòng bừng sáng rộng mở, khung cửa sổ thủy tinh trong suốt lấp lánh ánh sáng chói lọi mê người, phản chiếu trong đôi mắt Mạnh Tiểu Bắc.
Đây là nơi cậu cực quen thuộc, trước đây cậu đã đến Học viện Mỹ thuật lăn lê học hành suốt hai năm trời, vô hình trung cậu đã có ưu thế trước so với phần lớn các thí sinh ngoại tỉnh ở đây.
Ở trong phòng có hệ thống sưởi ấm áp, bốn mươi người chen chúc nhau trong phòng vẽ tranh, áp lực căng thẳng khiến bầu không khí như bị hun nóng.
Cô bé mặc áo khoác lông vũ to cởi áo ngoài, ngồi chếch trước Mạnh Tiểu Bắc. Cô bé tết tóc qua loa đằng sau, bím tóc mượt mà bóng bẩy, lúc ẩn lúc hiện, y như vật sống. Còn cậu chàng buộc tóc đuôi ngựa thì ngồi sau Tiểu Bắc.
Cô bé lấy ra một đống dầu gió, cao, bôi lên đầu để nâng cao tinh thần, giữ đầu óc tỉnh táo. Mạnh Tiểu Bắc ngồi ở phía sau cũng mượn bôi. Chỉ trong chốc lát, không khí trong phòng đã nồng nặc mùi dầu gió gay mũi!
Cho dù đề thi Mỹ thuật của các tỉnh đều thống nhất với nhau, song đây là cuộc thi tuyển sinh riêng của Học viện Mỹ thuật Trung ương, buổi thi đầu tiên luôn là phác họa.
Thi phác họa diễn ra trong ba giờ, lần này không thi vẽ vật thực, mà là dựa vào trí tưởng tượng vẽ, yêu cầu vẽ toàn thân một người đàn ông ở tư thế ngồi, góc 3/4, hơn nữa yêu cầu đặc tả phần tay.
Cậu chàng tóc đuôi ngựa khẽ than thở: “Thà cho ông đây vẽ tranh tả thực, chứ tưởng tượng thì dễ vẽ xiên vẽ xẹo đi tận đẩu đâu mất!”
Thực ra Mạnh Tiểu Bắc cũng muốn vẽ tranh tả thực hơn, vẽ tranh tượng hoặc người thật sẽ thể hiện được kỹ năng nền tảng hội họa rõ hơn, có thể dễ dàng bóc trần sự chênh lệch dù là nhỏ nhất. Còn vẽ theo tưởng tượng, chỉ có thể dựa vào tranh vẽ, chẳng ai có thể biết được “giống” hay “không giống”.
Giám thị coi thi nói với bọn họ: “Các em muốn vẽ tranh tả thực hả? Trong phòng thi này, số lượng người quá nhiều, chúng tôi mang một đầu tượng đến, hàng phía trước có thể nhìn rõ song hàng phía sau chắc chắn không nhìn rõ lắm, ánh sáng và góc độ không giống nhau, nhất định sẽ có người thiệt người lợi hơn, như vậy làm sao chúng tôi có thể đánh giá chính xác?… Còn vẽ người thực ấy hả? Chúng tôi cũng chẳng kiếm đâu ra nhiều người mẫu phù hợp cho các em như vậy!”
Tay trái Mạnh Tiểu Bắc đeo găng tay len để lộ ngón tay để giữ ấm. Trong túi áo trước ngực cắm bốn bút chì loại 2H, HB, 2B, 4B, độ cứng mềm, đậm nhạt khác nhau.
Chưa cần suy nghĩ tới năm giây, cậu đã bắt đầu vẽ, dựng khung. Người ấy ngồi nghiêng trước bàn, một cánh tay thoải mái phóng khoáng khoát lên lưng ghế, ánh mắt bình thản, tĩnh tại như nước, nhìn về phía ngoài cửa sổ, hình ảnh người ấy không ngừng được tái hiện, mỗi lúc một rõ ràng hơn trong đầu cậu.
Ánh nắng mặt trời từ bên ngoài cửa sổ rọi lên khuôn mặt người ấy như nạm một lớp kim loại lấp lánh sắc vàng, rung động đẹp đẽ, tạo nên những khoảng sáng tối, giữa ngón tay người ấy còn kẹp một mẩu thuốc lá.
Nhớ ngày ấy, đôi uyên ương gặp nhau tại Tây An, lén lút hẹn hò. Trong tiệm bán vụn bánh mì chan canh thịt cừu nhà lão Lưu, bàn vuông ghế gỗ chất phác cổ xưa, xung quanh rộn rã nhộn nhịp, tràn ngập hơi thở cuộc sống, canh cừu dậy mùi hương, nồng nàn ngây ngất nức cả mũi. Lúc ấy, Thiếu Đường rũ mắt tỉ mẩn bẻ từng chút từng chút bẻ bánh mì cho cậu, tạo thành một bát canh với những vụn bánh mì đều tăm tắp như đầu que lấy mật ong. Sau đó Thiếu Đường thở ra một hơi, thoải mái ngả người về phía sau dựa vào ghế, châm một điếu thuốc, ánh mắt nhìn ra ngoài cửa sổ, dõi mắt ngắm nhìn cảnh vật lướt qua.
Trong phòng tràn ngập tiếng hít thở áp lực, tiếng quần áo ma sát lạo xạo cùng âm thanh ngòi bút loạt xoạt vẽ trên trang giấy.
Thỉnh thoảng Mạnh Tiểu Bắc ngẩng đầu lên nhìn, mọi người xung quanh cậu vẽ gì cậu đều thấy được hết. Người mà cô bé bện tóc vẽ chắc chắn là cha, bởi Mạnh Tiểu Bắc mắc bệnh nghề nghiệp, khả năng quan sát cực chuẩn, ánh mắt sắc như cú, vừa nhìn cái là đã nhận ra ngay đường nét khuôn mặt người đàn ông trung niên trên bức tranh với khuôn mặt cô gái như cùng từ một khuôn đúc ra. Chắc hẳn khi ở nhà cô gái này thường xuyên coi cha mình là người mẫu tả thực, đặc tả mặt mày cực kỳ rõ ràng.
Vào những thời điểm căng thẳng cấp bách hỗn loạn nhất, trong tiềm thức của chúng ta thường sẽ nghĩ đến người mà mình thân thiết, tin cậy, muốn dựa vào nhất. Người con trai bên phải vẽ thầy cậu ta, người phía sau vẽ bạn cùng phòng ký túc. Còn Mạnh Tiểu Bắc, người mà cậu vẽ chính là người cận kề bên cậu, bóng hình người thân thuộc nhất với cậu, người mà cậu đã khắc sâu ghi tạc trong linh hồn mình.
Ba tiếng đồng dài dằng dặc tra tấn thể lực và cả tinh thần thí sinh, có rất nhiều người bỏ cuộc giữa chừng.
Trong phòng thi, sau khi tiếng thứ nhất kết thúc, tình thế đã bắt đầu rõ ràng, trình độ, phân lớp các thí sinh cũng dần lộ rõ. Có người không kiên trì nổi, nét vẽ dưới ngòi bút bắt đầu nguệch ngoạc, lòi ra sự kém cỏi. Có một nhóm thí sinh thuộc đội “Năng khiếu cấp tốc” của trường phổ thông, trong quá trình học tập xét thấy thành tích văn hóa không đủ, nghe nói năm nay tỉ lệ trúng tuyển vào khoa chính quy sẽ cực thấp, bởi vậy từ nghỉ hè năm lớp 11 và suốt học kỳ một lớp 12 bắt đầu cuống cuồng thay đổi học Mỹ thuật, muốn đi đường tắt, thay đổi phương án, tính dùng phương thức gián tiếp để đạt được mục tiêu vào đại học.
Ở hàng trước, có vài người có tư thế cầm bút rất cứng nhắc, cổ tay không thể giơ quá một tiếng, ngón cái giữ không chắc bút chì, động tác rối loạn, giống như đang cầm bút máy. Vừa mới vẽ thêm một nét mà trên quai hàm người trong bức tranh đã mọc ra ngay vài sợi râu ngoằn ngoèo, cứng đơ, làm người đàn ông nho nhã lập tức biến thành tay bặm trợn mặt sẹo! Những người có nền tảng không vững, không thể điều chỉnh được lực cổ tay, lực vẽ, càng không thể kiểm soát được độ nông sâu đậm nhạt của nét vẽ, hướng vẽ nếp gấp trang phục và đánh bóng đậm nhạt.
Lúc Mạnh Tiểu Bắc tập trung quá độ, lòng bàn tay cậu nhễ mồ hôi, miệng khô khốc. Cậu uống nước, sau đó theo thói quen cọ tay vào quần lau mồ hôi.
Giữa chừng cậu ra ngoài đi vệ sinh, lúc quay lại bỗng nhiên mệt lử đói meo!
Ngồi vẽ trong thời gian dài, xương cổ mỏi vô cùng. Quá tập trung vẽ tranh, trong nháy mắt cơ thể và tinh thần như rơi vào cơn mệt mỏi cùng cực tới tê dại.
Cậu mở cặp sách, bắt đầu ăn bánh mì kẹp thịt có một không hai do Thiếu Đường tự làm. Lúc này cậu mới thấy bản thân sáng nay ăn ít quá đúng là ngu ghê, đáng lẽ ra nên ăn thêm bát mì Thiếu Đường làm cho.
Cậu con trai bên phải cậu đột nhiên kêu lên một tiếng rồi ôm đầu, lẩm bà lẩm bẩm, giống như chỉ muốn xé tranh vẽ lại. Lúc mới vào giờ thi, cậu ta vội vã vẽ, không dựng khung kỹ, nắm không chắc tỷ lệ, vậy nên giờ không có chỗ để vẽ phần tay theo quy định của đề bài! Nhìn cậu ta như muốn khóc tới nơi.
Cả phòng chìm trong sự yên tĩnh ngột ngạt, thỉnh thoảng có tiếng người chạm vào nhau sột soạt cùng tiếng nói chuyện thầm thì. Mạnh Tiểu Bắc mím miệng, cố gắng nhai bánh mì không phát ra tiếng, im lặng liếc mắt nhìn chàng trai đen đủi bên cạnh chán nản rầu rĩ quay qua quay lại quanh giá vẽ, song bất lực chẳng giúp được gì.
Cô bé kết bím tóc phía trước vẽ nhanh như gió, nhưng vẽ quá đậm, làm một con mắt của cha cô gần như biến thành một cục đen sì, y chang con mắt âm dương. Vẽ phác họa tuyệt đối không được vẽ quá đậm, vẽ thì dễ mà tẩy đi thì cực khó, muốn đứt hơi.
Người con trai phía sau cậu vẽ quá mạnh tay, lực mạnh quá nên chệch sang bên, ngòi bút bị gẫy bập một cái.
Cậu trai đập đập vai Mạnh Tiểu Bắc: “Ngại ghê cậu còn bút chì 2B dư không?… 4B cũng được!”
Mạnh Tiểu Bắc lén đưa dao gọt bút chì cho đối phương, khẽ nói: “Tớ nghe ra được là cậu mạnh tay quá.”
“Nghe cứ như không phải cậu đang phác họa mà là đang chạm trổ ấy, cậu dùng dao khắc chắc?”
“Ngòi bút cậu bị gẫy văng cái gáy tớ cũng lõm luôn!”
Mọi người chung quanh bật cười thành tiếng!
Mạnh Tiểu Bắc ăn sạch trơn bánh mì, tiếp tục vẽ nốt bức vẽ dang dở. Cậu nhắm mắt lại, tưởng tượng hình dáng người trong lòng rồi mở mắt ra vẽ.
Vẽ tưởng tượng chính là như vậy đấy, hoàn toàn dựa vào ấn tượng, miêu tả chủ quan của người vẽ, có thể tự do tưởng tượng, chắp cánh ý tưởng bay thật xa, thoải mái thể hiện cảm xúc đối với nhân vật mình chọn. Thế nhưng, người càng đẹp thì vẽ càng khó, bởi vì quá đẹp quá hoàn mỹ, mặt mày cơ thể, tỷ lệ mỗi bộ phận đều rất cân đối.
Thiếu Đường chính là tuýp người rất đẹp trai nên rất nhiều lúc khi vẽ anh, Mạnh Tiểu Bắc không nắm bắt được trọng điểm, rất khó để có thể xác định rõ ràng vẻ đặc biệt, ấn tượng nhất của anh là gì. Đường cong cánh mũi Thiếu Đường dịu dàng mềm mại, lúc lặng im đôi mắt ướt nước, ấy thế nhưng không hề nữ tính một xíu nào, tóc mai cạo sạch toát lên vẻ mạnh mẽ đàn ông.
Riêng đôi mắt Thiếu Đường, Mạnh Tiểu Bắc vẽ mất toi gần một tiếng đồng hồ, cẩn thận tỉ mỉ từng li từng tí đặc tả mí mắt và lông mi. Thời gian giống như những con số chạy đua loang loáng lướt qua trên đồng hồ bấm giây, đến mức sau đó cậu không chịu nổi nữa gỡ đồng hồ, cho vào cặp sách, không xem thời gian nữa. Khi cậu vẽ tay Thiếu Đường, bờ môi cong cong len lén cười. Bàn tay bên phải quá quen thuộc thân thương, từng ngón tay, độ lồi của khớp xương, đường cong bàn tay cho đến móng tay tròn tròn trơn mịn, thậm chí tới mỗi đường vân tay hình lốc xoáy trên đầu ngón tay đều được Mạnh Tiểu Bắc dùng hết thảy các giác quan của bản thân để mô tả rõ ràng chi tiết…
Mạnh Tiểu Bắc đoán trưa hôm nay, lúc Thiếu Đường về đơn vị trực ban thể nào cũng sẽ hắt xì liên tục, cả người ngứa ngáy bứt rứt cho coi! Vẽ vẽ tẩy tẩy suốt ba giờ, ngòi bút chì dưới bàn tay cậu không ngừng khắc họa, phác lên hình ảnh anh.
Tới lúc thi xong thì đã là giữa trưa, thí sinh vội vội vàng vàng vào trong quán cơm ở trường ăn cơm hộp, tới chiều còn có buổi thi quan trọng.
Cô bé bện tóc ở bàn ăn đối diện cười cay đắng: “Tớ vẽ cha tớ suốt ba năm, đây là lần tớ vẽ tệ nhất! Cha tớ đâu có giống như vậy, vừa đen vừa thô kệch, lại còn có cái mũi lỗ rỗ, thật sự tớ chỉ muốn nộp tranh tớ vẽ tập trước đây thôi.”
Cậu con trai buộc tóc đuôi ngựa ngửa mặt than thở: “Ông đây còn thảm hơn nè, chẳng hiểu sao cái bút chì tốt nhất của ông gọt mãi không được, gọt được một đoạn lại gẫy, gọt đoạn nữa lại gẫy tiếp! Đúng là trời muốn diệt ông đây, chưa chiến đã bại!!!”
Một cậu con trai ngồi sau hỏi Mạnh Tiểu Bắc: “Này, cậu vẽ ai đấy?”
Mạnh Tiểu Bắc đáp: “Cha nuôi tớ.”
Cậu con trai nhận xét: “Tớ ngồi sau cùng, người phía trước vẽ gì tớ gần như có thể nhìn thấy hết, tớ cảm thấy cậu vẽ rất đẹp.”
Giữa trưa, Mạnh Tiểu Bắc đứng ở đầu ngõ nhỏ, giữa dòng xe qua qua lại lại, gọi điện cho Thiếu Đường, không dằn nổi nỗi khát khao muốn nghe thấy giọng đối phương, tìm lại cho mình chút bình yên dịu an.
Thiếu Đường như thể đang ở trong văn phòng canh trước máy điện thoại, chuông vừa mới reo một tiếng, còn chưa tới tiếng thứ hai anh đã lập tức nhận máy: “Sao rồi?”
Mạnh Tiểu Bắc hỏi: “Cha nuôi, hôm nay lúc trực ban cha có thấy người ngợm ngứa ngáy bứt rứt không?”
Thiếu Đường: “… Hả?”
Mạnh Tiểu Bắc: “Cả người cha có ngứa ngáy không Thiếu Đường?”
Thiếu Đường sốt ruột tới độ muốn đập điện thoại: “Đừng có nói luyên thuyên nữa, đâu có mỗi ngứa ngáy bứt rứt không thôi, cả người ông đây như ngồi trên đống lửa đây này, sáng huấn luyện còn mắc lỗi kìa! Rốt cuộc bây thi thế nào, nói thẳng cho cha coi!!!”
Mạnh Tiểu Bắc ủ rũ ỉu xìu nói: “Tàm tạm thôi ạ, nói thật con cũng căng thẳng lắm, chỉ phát huy 70% khả năng thôi!”
Thiếu Đường hơi sửng sốt, theo bản năng an ủi: “Không sao, thả lỏng cơ thể, bây có thi như nào ông đây cũng đều chấp nhận hết, không bao giờ ruồng bỏ bây… Thế lúc thi bây vẽ gì?”
Cuối cùng Mạnh Tiểu Bắc chẳng giả vờ nổi được nữa, bật cười hớn hở: “Con vẽ cha đó!!!”
Thiếu Đường nhíu mày, cũng không kìm được bật cười: “Mẹ nó, nếu thằng nhãi bây mà không đạt điểm cao thì ông đây cũng phải gánh nửa trách nhiệm đúng không hử? Bây vẽ cha đẹp hay không hả bảo bối?”
Mạnh Tiểu Bắc nói: “Vẽ đẹp hay không thì con không dám nói chắc, nhưng từ vẻ mặt của giáo viên thu bài thi, con có thể nhận ra trong số bài thi, cha nhất định chính là người mẫu đẹp trai nhất trong cả phòng!… Cô giáo cầm nhìn lâu ơi là lâu!”
Trong điện thoại, Thiếu Đường khẽ mắng, cái thằng nhãi này, bây có thể nghiêm túc tí không hả, đừng có dìm cha nữa được không? Buổi sáng, ông đây trực ban còn mệt hơn cả bây, thấp thỏm nôn nao, trái tim như treo lơ lửng kìa.
Tới buồi chiều, khi bước vào phòng thi một lần nữa, đánh mắt nhìn quanh, thấy thí sinh thi đã giảm bớt 1/5. Mấy người trong đội “ôn cấp tốc”, người bản địa Bắc Kinh hoàn toàn bị cuộc thi phác thảo buổi sáng đánh gục, biết là không cạnh tranh nổi, buổi chiều về nhà không thi nữa! Những thí sinh còn lại, dù cho trước khi thi đã mài đít miệt mài đêm ngày trong lớp luyện thi, là học sinh của lớp năng khiếu mỹ thuật luyện tập nhiều năm rồi đi chăng nữa, thì khi đứng trước cuộc thi này cũng còn chưa rõ tương lai thắng hay bại, tất cả hẵng còn trông đợi vào sự phát huy năng lực tích lũy suốt bao nhiêu năm qua.
Trong thí sinh lặn lội đường xa từ nơi khác tới Bắc Kinh thi, có rất nhiều người xuất thân từ vùng đồi núi thôn quê, song họ vẫn kiên trì nỗ lực không ngừng, tận đáy lòng mỗi người đều ăm ắp khát khao hy vọng.
Giám thị xuống dưới phát đề, cả phòng thi xôn xao dậy sóng.
Một nhóm con trai ngồi phía sau hoàn toàn sụp đổ ngã ngửa, khẽ giọng chửi bới, con mẹ nó chẳng lẽ không phải vẽ tĩnh vật hả trời, đề thi năm nay bị điên à!!!
Phần thi thứ hai chắc chắn là thi vẽ màu. Trước cuộc thi, trong các lớp ôn thi, trong nhà mọi người đều vẽ tĩnh vật hoa quả suốt mấy tháng trời rồi, đủ loại hoa quả nên chắc chắn vẽ hoa quả là sở trường của tất cả mọi người.
Song năm nay lại oái oăm thay, trường học lại không cho thi vẽ hoa quả, giám thị treo lên một số ảnh phong cảnh đen trắng, đề thi chính là: “Trả lại màu sắc cho bức ảnh đen trắng.”
Cuộc chiến này, kẻ ngã ngựa đã tới một nửa.
Nữ sinh bện tóc khóc nức nở, nghẹn ngào nói, cô đã vẽ tới hàng trăm bức tranh hoa quả, nhưng vẽ tranh phong cảnh màu nước thì chắc chắn chưa vượt quá số ngón trên một bàn tay.
Đám con trai ở hàng phía sau đang cân nhắc nên tô màu như thế nào. Kỳ ôn luyện ròng rã trước khi thi đã khiến đầu óc họ đông đặc, như tiến vào ngõ cụt, chỉ biết nhìn hoa quả thực tô màu đánh khối, còn với tranh phong cảnh thì không có một chút ý tưởng nào, đầu óc trống rỗng. Mạnh Tiểu Bắc cũng không chuẩn bị cho đề tài này, đờ người nhìn ảnh chụp. Ngẩn người một lúc, cậu ôm giá vẽ trước mặt, đập đầu vài ba cái thật vang, trong khổ tìm vui, lại cố gắng kiên trì tiếp tục cầm bút vẽ!
Đây là ảnh chụp phong cảnh sông nước Giang Nam chân thực đẹp đẽ, khung cảnh nơi thị trấn nhỏ bé của thôn Hoành, Tây Đệ. Điểm đặc biệt chính là những ngôi nhà dân tường trắng ngói đen san sát chen chúc nhau giữa vùng sông nước An Huy, hữu tình thú vị… Bức ảnh đen trắng cũ tỏa ra hương vị tháng năm, trong đầu Mạnh Tiểu Bắc hiện lên hình ảnh núi rừng xanh tươi, trong rừng những tán cây đại thụ che rợp trời xanh, ánh sáng xuyên qua khe hở lá cây chiếu xuống con đường mòn trong rừng, một cái đầm nhỏ, nước trong đầm gợn sóng, lăn tăn dập dờn. Cậu tô màu đen, loang màu đậm nhạt phù hợp cho mái nhà cong cong, quét vôi trắng cho tường, nhuộm sắc vàng xen lục lên những rặng núi xa xa, gợi lên nét thu đậm đà. Quét lên từng lớp màu từng lớp màu, màu sắc dần hiện rõ, lá vàng phủ thành tầng, đường nét rõ ràng.
Lúc thi Mạnh Tiểu Bắc đeo một băng đô màu đỏ, gạt hết những sợi tóc vướng víu lòa xòa lên trên trán, lông mày chau lại. Ánh mắt cậu phấn khích chăm chú, hừng hừng khí thế chiến đấu, cực kỳ buồn cười, các giám thị trên bục giảng đều nhìn cậu.
Cậu vẽ rất nhanh, cũng không mất quá nhiều thời gian đắn đo. Mấy bút lông luân phiên sử dụng, màu xanh lá trên bảng màu chảy xuống tay cậu.
Ánh tà dương chiếu rọi, lấp lóa bóng hình trên góc tường trắng. Những tia nắng màu cam rực rỡ buông xuống, vẩy màu điểm xuyết lên con sông trước những ngôi nhà, giống như rắc những mảnh vàng lóng lánh lộng lẫy vào dòng sông.
Đẹp vô cùng.
Mặc cho số phận đi, Mạnh Tiểu Bắc nghĩ thầm. Cậu cố gắng suốt mười năm, hôm nay dốc hết sức lực, chẳng còn gì tiếc nuối.
…
Thi xong buổi thi thứ hai, Mạnh Tiểu Bắc ngồi xe buýt về nhà, trên xe buýt có vài nữ sinh quay đầu nhìn cậu rồi cười.
Cậu cũng cười với đối phương.
Ngoài đường vành đai 3 phía Nam, nơi đã từng là những dãy nhà cấp bốn, giờ cần trục mọc lên như rừng, từng tòa từng tòa nhà cao tầng đang thi công đứng lặng trong gió rét.
Mạnh Tiểu Bắc đi tới gần cửa khu tập thể nhỏ mới, từ xa xa nhìn thấy anh em chí cốt của mình!
Cậu vẫy tay điên cuồng, kích động hét lớn: “Lượng Lượng!!!”
Kỳ Lượng đeo cặp sách một bên vai, mặc áo khoác dạ khuy sừng, mái tóc đẹp đẽ bị gió thổi tung, nhúm tóc ở đỉnh đầu bay tán loạn, trong đám đông bản mặt Kỳ Lượng đúng kiểu “ông đây cực ngầu cực oách cực oai, đẹp trai giàu có chết người”. Kỳ Lượng cũng cười, ánh mắt hai người đồng thời hướng về đối phương, mau mắn chạy tới. Hai cơ thể rắn chắc đụng mạnh vào nhau đau đớn, siết sao ôm chặt.
Mạnh Tiểu Bắc suýt nữa muốn ôm Lượng Lượng hôn một cái để thể hiện tình cảm nhớ nhung.
Kỳ Lượng đối mặt với Mạnh Tiểu Bắc, cười phì một cái, chỉ vào mặt Mạnh Tiểu Bắc nói: “Nhìn cái mặt khôi hài của mày kìa, có khác gì cái bảng pha màu không hả! Tao chỉ cần nhìn thấy cái bản mặt mày là đã biết ngay hôm nay mày vẽ cái gì!”
“Đ*t mẹ!…” Sắc mặt Mạnh Tiểu Bắc thoắt chuyển, lau lau ra mấy vết màu xanh màu vàng: “Tao kể mày nghe, trên xe chẳng hiểu sao có mấy cô gái nhìn tao, còn cười ngọt ngào với tao, tao còn tưởng bởi vì tao rất đẹp trai, rất hấp dẫn!”
Hai người trêu chọc sỉ vả nhau, cười to, trong chớp mắt đã khôi phục dáng vẻ chân thật của hai thằng oắt con mất nết ngông nghênh, lưu manh khi ở bên nhau trong mấy năm xưa.
Mạnh Tiểu Bắc ôm Lượng Lượng đi về phía nhà, kéo nửa điếu thuốc trên tay Kỳ Lượng qua: “Mau đưa tao hút hai ngụm cái nào.”
Kỳ Lượng: “Sao mà nghiện vậy?!”
Mạnh Tiểu Bắc nói: “Nội quy trường thi rất nghiêm, trong hành lang, nhà vệ sinh cũng không được hút thuốc, chịu đựng cả ngày trời, khó chịu chết mất thôi, tao ở chỗ thi mà cứ buồn ngủ mãi thôi!”
Bình thường Mạnh Tiểu Bắc thức khuya thành thói, phải dựa vào thuốc lá và cà phê để chống chọi, cũng chính là bệnh nghề nghiệp của cái ngành này. Ngồi lâu, hại mắt, làm việc nghỉ ngơi lung tung, sức khỏe càng ngày càng tệ. Hơn nữa, xương cổ cậu không tốt, cột sống bị lệch, cong vẹo, đi đường hơi còng lưng. Từ khi đó, Thiếu Đường đã bắt đầu âu lo cho vấn đề sức khỏe nghỉ ngơi của bảo bối nhà mình.
Kỳ Lượng vào đến cửa nhà, ngó mắt quan sát đánh giá, khen: “Chậc chậc, Mạnh Tiểu Bắc, mày cũng có ngày hôm nay đó ha, giàu có bộn tiền rồi! Cậu ấm nhà giàu ha!”
Mạnh Tiểu Bắc lắc đầu: “Thực sự tao cảm giác như thể mình bị bao nuôi vậy á, làm tình nhân của người ta ấy. Dù thế nào trong tương lai cũng phải là tao bao nuôi Thiếu Đường mới đúng chớ.”
Mạnh Tiểu Bắc đưa Kỳ Lượng vào xem phòng ngủ, chỉ tay vào giường lớn: “Tạm thời vật dụng trong nhà chỉ có vầy thôi, đây là nơi hai chúng tao ‘làm việc chính’ đó!”
Kỳ Lượng chỉ vào cái giường ván gỗ trong phòng khách: “Vậy cái giường kia thì sao? Là nơi hai người bọn mày ‘làm việc phụ’ hả?”
Mạnh Tiểu Bắc cũng không xấu hổ, hớn hở nói: “Hụ hụ, để mày cười vào mặt rồi, hai phòng hai chỗ thay nhau làm.”
Mạnh Tiểu Bắc hỏi Lượng Lượng: “Mà sao mày lại biết địa chỉ nhà chúng tao?”
Kỳ Lượng nói: “Tao gọi điện hỏi thẳng người đàn ông của mày đó! Thiếu Đường nói cho tao biết, nói buổi tối sẽ tranh thủ về đây.”
Từ trên bàn, Kỳ Lượng cầm lấy máy nhắn tin của Mạnh Tiểu Bắc ngắm nghía, mở ra tin nhắn hôm qua gửi tới, vừa nhìn đã nói: “Hôm qua tao đâu có gửi câu này! Tao nói “Mạnh Tiểu Bắc mẹ nó mày quá là trâu bò, ông đây nhớ mày muốn chết!” Tao nói với bà cô trực tổng đài như vậy, cuối cùng bà cô ấy gửi cho mày lại thành “Mày thật trâu bò! Nhớ mày”, cái bà cô này thật là quá cứng nhắc ha.”
Kỳ Lượng trợn đôi mắt xinh đẹp, môi dưới phùng lên.
Lượng Lượng vẫn chưa thay đổi một chút nào, vẫn là thằng nhóc vừa xấu xa lại vừa thô bỉ năm đó. Mạnh Tiểu Bắc thích ơi là thích, không kìm được ôm Kỳ Lượng hôn một cái lên lỗ tai. Cậu cũng chẳng có ý đồ sâu xa gì, chỉ là thấy rất vui vẻ, khoái chí, muốn giỡn trêu. Thế mà Kỳ Lượng lại khoát tay, né cậu, không cho hôn: “Đừng quậy, đừng trêu tao!”
Mạnh Tiểu Bắc đểu giả trêu đối phương: “Sao thế hử, hồi tiểu học ai hôn môi tao hử? Nụ hôn năm đó là nụ hôn đầu của tao đó!”
Vẻ mặt Kỳ Lượng hơi mất tự nhiên: “Lúc đó mày nhiêu tuổi? Mới có học tiểu học… Không cho mày hôn bậy đâu!!!”
Khi Kỳ Lượng ra ngoài, trên cổ quàng một chiếc khăn lông cừu, màu xanh lam nhạt, toát lên vẻ sạch sẽ, trí thức văn hóa. Mạnh Tiểu Bắc thấy cái khăn đó cực kỳ cực kỳ quen mắt, hình như trước đây cũng có ai đó dù chẳng có việc gì cũng rất thích quàng khăn quàng cổ. Giống ai nhỉ? Nhất thời cậu vẫn chưa nhớ ngay ra được.
Hai người ngồi sánh đôi trên cái giường gỗ trong phòng khách, ánh nắng rực rỡ bên ngoài cửa sổ chiếu vào, rơi rớt những vệt sáng lộng lẫy trên bả vai hai người. Kỳ Lượng mở phanh áo bành tô, Mạnh Tiểu Bắc bỗng phát hiện trên thắt lưng thằng nhóc giàu sụ này cũng có những ba cái máy nhắn tin!
Mạnh Tiểu Bắc không kìm được hỏi: “Đủ lắm rồi đó nha, nhà mày bán sỉ máy nhắn tin hả?”
Kỳ Lượng híp mắt, gật đầu: “Mạnh Tiểu Bắc mày chỉ được cái nói đúng, giờ tao đang bán sỉ máy nhắn tin đó.”
Mạnh Tiểu Bắc: “… @#￥%&*!”
Khuôn mặt Kỳ Lượng bình tĩnh, giọng nói y chang con buôn: “Giờ ngoài giờ học thì tao có kinh doanh, tao bán toàn là máy nhắn tin hàng ngon đó, Motorola, Panasonic, đều là hàng nhập khẩu, hàng đểu ông đây không bán đâu! Hơn nữa, tao bán rẻ hơn giá thị trường, còn khuyến mại 15% phí kết nối mạng cho người trong trường đấy, giáo viên trong khối tao toàn mua máy nhắn tin của tao hết đó.”
Mạnh Tiểu Bắc lắc đầu: “Đúng là cái thằng chết dẫm… Trên lưng đeo ba cái, lúc đi đường nhỡ mà ba cái máy nhắn tin cùng kêu bíp bíp bíp thì cả người mày cũng vang ầm lên như thế, mày không cảm thấy mày quá là phô trương khoe khoang à, như thể bị thần kinh ấy!!!”
Kỳ Lượng cười phá lên, sau đó bị Mạnh Tiểu Bắc đè ngã tẩn cho.
Thí sinh đứng trước Mạnh Tiểu Bắc là một cô gái mặc áo khoác lông vũ to, xoa xoa bàn tay nói: “Ôi căng thẳng chết mất, lạnh ghê, cứ lạnh cái là tớ lại càng hồi hộp!”
Ở đằng sau Mạnh Tiểu Bắc có một cậu trai buộc tóc đuôi ngựa, nói: “Run quái gì chứ, ở nhà đã vẽ tới ngàn vạn bức tranh rồi còn gì nữa! Không biết làm cái gì còn nghe được, chẳng lẽ tới vẽ cũng không vẽ nổi?!”
Mạnh Tiểu Bắc khe khẽ lặp đi lặp lại: “Đừng căng thẳng đừng căng thẳng đừng căng thẳng…”
“Kẹo đây kẹo đây! Ăn thôi ăn thôi!”
Thực ra Mạnh Tiểu Bắc cũng hồi hộp, đầu lưỡi trong hàm răng hơi run rẩy, nhưng vẫn không kìm được sự hưng phấn khi đứng trước cuộc thi lớn. Cậu đút tay trong túi quần, móc ra một vốc kẹo cao su to, phân phát cho đám trai gái phía trước phía sau. Hàng ngũ xôn xao, mọi người khẽ cười! Người nào người nấy nhai kẹo, cả miệng ngọt ngào, chìm trong cơn gió lạnh lẽo là những khuôn mặt cóng rét tới mức đỏ bừng nhưng vẫn hừng hực chứa chan hy vọng về tương lai.
Các thí sinh cùng tỉnh bị xáo trộn, phân đến các trường thi khác nhau, bởi vậy bạn thi xung quanh Mạnh Tiểu Bắc đều là những người nói giọng địa phương khác cậu. Rảo bước vào trong giảng đường rộng lớn thoáng đãng, ngắm nhìn cửa sổ và vách tường tràn ngập không khí văn hóa xúc cảm của thời đại dân quốc lưu truyền từ xưa tới nay, bao dồn nén nghẹn ngào trong ngực bỗng như được trút bỏ, cõi lòng bừng sáng rộng mở, khung cửa sổ thủy tinh trong suốt lấp lánh ánh sáng chói lọi mê người, phản chiếu trong đôi mắt Mạnh Tiểu Bắc.
Đây là nơi cậu cực quen thuộc, trước đây cậu đã đến Học viện Mỹ thuật lăn lê học hành suốt hai năm trời, vô hình trung cậu đã có ưu thế trước so với phần lớn các thí sinh ngoại tỉnh ở đây.
Ở trong phòng có hệ thống sưởi ấm áp, bốn mươi người chen chúc nhau trong phòng vẽ tranh, áp lực căng thẳng khiến bầu không khí như bị hun nóng.
Cô bé mặc áo khoác lông vũ to cởi áo ngoài, ngồi chếch trước Mạnh Tiểu Bắc. Cô bé tết tóc qua loa đằng sau, bím tóc mượt mà bóng bẩy, lúc ẩn lúc hiện, y như vật sống. Còn cậu chàng buộc tóc đuôi ngựa thì ngồi sau Tiểu Bắc.
Cô bé lấy ra một đống dầu gió, cao, bôi lên đầu để nâng cao tinh thần, giữ đầu óc tỉnh táo. Mạnh Tiểu Bắc ngồi ở phía sau cũng mượn bôi. Chỉ trong chốc lát, không khí trong phòng đã nồng nặc mùi dầu gió gay mũi!
Cho dù đề thi Mỹ thuật của các tỉnh đều thống nhất với nhau, song đây là cuộc thi tuyển sinh riêng của Học viện Mỹ thuật Trung ương, buổi thi đầu tiên luôn là phác họa.
Thi phác họa diễn ra trong ba giờ, lần này không thi vẽ vật thực, mà là dựa vào trí tưởng tượng vẽ, yêu cầu vẽ toàn thân một người đàn ông ở tư thế ngồi, góc 3/4, hơn nữa yêu cầu đặc tả phần tay.
Cậu chàng tóc đuôi ngựa khẽ than thở: “Thà cho ông đây vẽ tranh tả thực, chứ tưởng tượng thì dễ vẽ xiên vẽ xẹo đi tận đẩu đâu mất!”
Thực ra Mạnh Tiểu Bắc cũng muốn vẽ tranh tả thực hơn, vẽ tranh tượng hoặc người thật sẽ thể hiện được kỹ năng nền tảng hội họa rõ hơn, có thể dễ dàng bóc trần sự chênh lệch dù là nhỏ nhất. Còn vẽ theo tưởng tượng, chỉ có thể dựa vào tranh vẽ, chẳng ai có thể biết được “giống” hay “không giống”.
Giám thị coi thi nói với bọn họ: “Các em muốn vẽ tranh tả thực hả? Trong phòng thi này, số lượng người quá nhiều, chúng tôi mang một đầu tượng đến, hàng phía trước có thể nhìn rõ song hàng phía sau chắc chắn không nhìn rõ lắm, ánh sáng và góc độ không giống nhau, nhất định sẽ có người thiệt người lợi hơn, như vậy làm sao chúng tôi có thể đánh giá chính xác?… Còn vẽ người thực ấy hả? Chúng tôi cũng chẳng kiếm đâu ra nhiều người mẫu phù hợp cho các em như vậy!”
Tay trái Mạnh Tiểu Bắc đeo găng tay len để lộ ngón tay để giữ ấm. Trong túi áo trước ngực cắm bốn bút chì loại 2H, HB, 2B, 4B, độ cứng mềm, đậm nhạt khác nhau.
Chưa cần suy nghĩ tới năm giây, cậu đã bắt đầu vẽ, dựng khung. Người ấy ngồi nghiêng trước bàn, một cánh tay thoải mái phóng khoáng khoát lên lưng ghế, ánh mắt bình thản, tĩnh tại như nước, nhìn về phía ngoài cửa sổ, hình ảnh người ấy không ngừng được tái hiện, mỗi lúc một rõ ràng hơn trong đầu cậu.
Ánh nắng mặt trời từ bên ngoài cửa sổ rọi lên khuôn mặt người ấy như nạm một lớp kim loại lấp lánh sắc vàng, rung động đẹp đẽ, tạo nên những khoảng sáng tối, giữa ngón tay người ấy còn kẹp một mẩu thuốc lá.
Nhớ ngày ấy, đôi uyên ương gặp nhau tại Tây An, lén lút hẹn hò. Trong tiệm bán vụn bánh mì chan canh thịt cừu nhà lão Lưu, bàn vuông ghế gỗ chất phác cổ xưa, xung quanh rộn rã nhộn nhịp, tràn ngập hơi thở cuộc sống, canh cừu dậy mùi hương, nồng nàn ngây ngất nức cả mũi. Lúc ấy, Thiếu Đường rũ mắt tỉ mẩn bẻ từng chút từng chút bẻ bánh mì cho cậu, tạo thành một bát canh với những vụn bánh mì đều tăm tắp như đầu que lấy mật ong. Sau đó Thiếu Đường thở ra một hơi, thoải mái ngả người về phía sau dựa vào ghế, châm một điếu thuốc, ánh mắt nhìn ra ngoài cửa sổ, dõi mắt ngắm nhìn cảnh vật lướt qua.
Trong phòng tràn ngập tiếng hít thở áp lực, tiếng quần áo ma sát lạo xạo cùng âm thanh ngòi bút loạt xoạt vẽ trên trang giấy.
Thỉnh thoảng Mạnh Tiểu Bắc ngẩng đầu lên nhìn, mọi người xung quanh cậu vẽ gì cậu đều thấy được hết. Người mà cô bé bện tóc vẽ chắc chắn là cha, bởi Mạnh Tiểu Bắc mắc bệnh nghề nghiệp, khả năng quan sát cực chuẩn, ánh mắt sắc như cú, vừa nhìn cái là đã nhận ra ngay đường nét khuôn mặt người đàn ông trung niên trên bức tranh với khuôn mặt cô gái như cùng từ một khuôn đúc ra. Chắc hẳn khi ở nhà cô gái này thường xuyên coi cha mình là người mẫu tả thực, đặc tả mặt mày cực kỳ rõ ràng.
Vào những thời điểm căng thẳng cấp bách hỗn loạn nhất, trong tiềm thức của chúng ta thường sẽ nghĩ đến người mà mình thân thiết, tin cậy, muốn dựa vào nhất. Người con trai bên phải vẽ thầy cậu ta, người phía sau vẽ bạn cùng phòng ký túc. Còn Mạnh Tiểu Bắc, người mà cậu vẽ chính là người cận kề bên cậu, bóng hình người thân thuộc nhất với cậu, người mà cậu đã khắc sâu ghi tạc trong linh hồn mình.
Ba tiếng đồng dài dằng dặc tra tấn thể lực và cả tinh thần thí sinh, có rất nhiều người bỏ cuộc giữa chừng.
Trong phòng thi, sau khi tiếng thứ nhất kết thúc, tình thế đã bắt đầu rõ ràng, trình độ, phân lớp các thí sinh cũng dần lộ rõ. Có người không kiên trì nổi, nét vẽ dưới ngòi bút bắt đầu nguệch ngoạc, lòi ra sự kém cỏi. Có một nhóm thí sinh thuộc đội “Năng khiếu cấp tốc” của trường phổ thông, trong quá trình học tập xét thấy thành tích văn hóa không đủ, nghe nói năm nay tỉ lệ trúng tuyển vào khoa chính quy sẽ cực thấp, bởi vậy từ nghỉ hè năm lớp 11 và suốt học kỳ một lớp 12 bắt đầu cuống cuồng thay đổi học Mỹ thuật, muốn đi đường tắt, thay đổi phương án, tính dùng phương thức gián tiếp để đạt được mục tiêu vào đại học.
Ở hàng trước, có vài người có tư thế cầm bút rất cứng nhắc, cổ tay không thể giơ quá một tiếng, ngón cái giữ không chắc bút chì, động tác rối loạn, giống như đang cầm bút máy. Vừa mới vẽ thêm một nét mà trên quai hàm người trong bức tranh đã mọc ra ngay vài sợi râu ngoằn ngoèo, cứng đơ, làm người đàn ông nho nhã lập tức biến thành tay bặm trợn mặt sẹo! Những người có nền tảng không vững, không thể điều chỉnh được lực cổ tay, lực vẽ, càng không thể kiểm soát được độ nông sâu đậm nhạt của nét vẽ, hướng vẽ nếp gấp trang phục và đánh bóng đậm nhạt.
Lúc Mạnh Tiểu Bắc tập trung quá độ, lòng bàn tay cậu nhễ mồ hôi, miệng khô khốc. Cậu uống nước, sau đó theo thói quen cọ tay vào quần lau mồ hôi.
Giữa chừng cậu ra ngoài đi vệ sinh, lúc quay lại bỗng nhiên mệt lử đói meo!
Ngồi vẽ trong thời gian dài, xương cổ mỏi vô cùng. Quá tập trung vẽ tranh, trong nháy mắt cơ thể và tinh thần như rơi vào cơn mệt mỏi cùng cực tới tê dại.
Cậu mở cặp sách, bắt đầu ăn bánh mì kẹp thịt có một không hai do Thiếu Đường tự làm. Lúc này cậu mới thấy bản thân sáng nay ăn ít quá đúng là ngu ghê, đáng lẽ ra nên ăn thêm bát mì Thiếu Đường làm cho.
Cậu con trai bên phải cậu đột nhiên kêu lên một tiếng rồi ôm đầu, lẩm bà lẩm bẩm, giống như chỉ muốn xé tranh vẽ lại. Lúc mới vào giờ thi, cậu ta vội vã vẽ, không dựng khung kỹ, nắm không chắc tỷ lệ, vậy nên giờ không có chỗ để vẽ phần tay theo quy định của đề bài! Nhìn cậu ta như muốn khóc tới nơi.
Cả phòng chìm trong sự yên tĩnh ngột ngạt, thỉnh thoảng có tiếng người chạm vào nhau sột soạt cùng tiếng nói chuyện thầm thì. Mạnh Tiểu Bắc mím miệng, cố gắng nhai bánh mì không phát ra tiếng, im lặng liếc mắt nhìn chàng trai đen đủi bên cạnh chán nản rầu rĩ quay qua quay lại quanh giá vẽ, song bất lực chẳng giúp được gì.
Cô bé kết bím tóc phía trước vẽ nhanh như gió, nhưng vẽ quá đậm, làm một con mắt của cha cô gần như biến thành một cục đen sì, y chang con mắt âm dương. Vẽ phác họa tuyệt đối không được vẽ quá đậm, vẽ thì dễ mà tẩy đi thì cực khó, muốn đứt hơi.
Người con trai phía sau cậu vẽ quá mạnh tay, lực mạnh quá nên chệch sang bên, ngòi bút bị gẫy bập một cái.
Cậu trai đập đập vai Mạnh Tiểu Bắc: “Ngại ghê cậu còn bút chì 2B dư không?… 4B cũng được!”
Mạnh Tiểu Bắc lén đưa dao gọt bút chì cho đối phương, khẽ nói: “Tớ nghe ra được là cậu mạnh tay quá.”
“Nghe cứ như không phải cậu đang phác họa mà là đang chạm trổ ấy, cậu dùng dao khắc chắc?”
“Ngòi bút cậu bị gẫy văng cái gáy tớ cũng lõm luôn!”
Mọi người chung quanh bật cười thành tiếng!
Mạnh Tiểu Bắc ăn sạch trơn bánh mì, tiếp tục vẽ nốt bức vẽ dang dở. Cậu nhắm mắt lại, tưởng tượng hình dáng người trong lòng rồi mở mắt ra vẽ.
Vẽ tưởng tượng chính là như vậy đấy, hoàn toàn dựa vào ấn tượng, miêu tả chủ quan của người vẽ, có thể tự do tưởng tượng, chắp cánh ý tưởng bay thật xa, thoải mái thể hiện cảm xúc đối với nhân vật mình chọn. Thế nhưng, người càng đẹp thì vẽ càng khó, bởi vì quá đẹp quá hoàn mỹ, mặt mày cơ thể, tỷ lệ mỗi bộ phận đều rất cân đối.
Thiếu Đường chính là tuýp người rất đẹp trai nên rất nhiều lúc khi vẽ anh, Mạnh Tiểu Bắc không nắm bắt được trọng điểm, rất khó để có thể xác định rõ ràng vẻ đặc biệt, ấn tượng nhất của anh là gì. Đường cong cánh mũi Thiếu Đường dịu dàng mềm mại, lúc lặng im đôi mắt ướt nước, ấy thế nhưng không hề nữ tính một xíu nào, tóc mai cạo sạch toát lên vẻ mạnh mẽ đàn ông.
Riêng đôi mắt Thiếu Đường, Mạnh Tiểu Bắc vẽ mất toi gần một tiếng đồng hồ, cẩn thận tỉ mỉ từng li từng tí đặc tả mí mắt và lông mi. Thời gian giống như những con số chạy đua loang loáng lướt qua trên đồng hồ bấm giây, đến mức sau đó cậu không chịu nổi nữa gỡ đồng hồ, cho vào cặp sách, không xem thời gian nữa. Khi cậu vẽ tay Thiếu Đường, bờ môi cong cong len lén cười. Bàn tay bên phải quá quen thuộc thân thương, từng ngón tay, độ lồi của khớp xương, đường cong bàn tay cho đến móng tay tròn tròn trơn mịn, thậm chí tới mỗi đường vân tay hình lốc xoáy trên đầu ngón tay đều được Mạnh Tiểu Bắc dùng hết thảy các giác quan của bản thân để mô tả rõ ràng chi tiết…
Mạnh Tiểu Bắc đoán trưa hôm nay, lúc Thiếu Đường về đơn vị trực ban thể nào cũng sẽ hắt xì liên tục, cả người ngứa ngáy bứt rứt cho coi! Vẽ vẽ tẩy tẩy suốt ba giờ, ngòi bút chì dưới bàn tay cậu không ngừng khắc họa, phác lên hình ảnh anh.
Tới lúc thi xong thì đã là giữa trưa, thí sinh vội vội vàng vàng vào trong quán cơm ở trường ăn cơm hộp, tới chiều còn có buổi thi quan trọng.
Cô bé bện tóc ở bàn ăn đối diện cười cay đắng: “Tớ vẽ cha tớ suốt ba năm, đây là lần tớ vẽ tệ nhất! Cha tớ đâu có giống như vậy, vừa đen vừa thô kệch, lại còn có cái mũi lỗ rỗ, thật sự tớ chỉ muốn nộp tranh tớ vẽ tập trước đây thôi.”
Cậu con trai buộc tóc đuôi ngựa ngửa mặt than thở: “Ông đây còn thảm hơn nè, chẳng hiểu sao cái bút chì tốt nhất của ông gọt mãi không được, gọt được một đoạn lại gẫy, gọt đoạn nữa lại gẫy tiếp! Đúng là trời muốn diệt ông đây, chưa chiến đã bại!!!”
Một cậu con trai ngồi sau hỏi Mạnh Tiểu Bắc: “Này, cậu vẽ ai đấy?”
Mạnh Tiểu Bắc đáp: “Cha nuôi tớ.”
Cậu con trai nhận xét: “Tớ ngồi sau cùng, người phía trước vẽ gì tớ gần như có thể nhìn thấy hết, tớ cảm thấy cậu vẽ rất đẹp.”
Giữa trưa, Mạnh Tiểu Bắc đứng ở đầu ngõ nhỏ, giữa dòng xe qua qua lại lại, gọi điện cho Thiếu Đường, không dằn nổi nỗi khát khao muốn nghe thấy giọng đối phương, tìm lại cho mình chút bình yên dịu an.
Thiếu Đường như thể đang ở trong văn phòng canh trước máy điện thoại, chuông vừa mới reo một tiếng, còn chưa tới tiếng thứ hai anh đã lập tức nhận máy: “Sao rồi?”
Mạnh Tiểu Bắc hỏi: “Cha nuôi, hôm nay lúc trực ban cha có thấy người ngợm ngứa ngáy bứt rứt không?”
Thiếu Đường: “… Hả?”
Mạnh Tiểu Bắc: “Cả người cha có ngứa ngáy không Thiếu Đường?”
Thiếu Đường sốt ruột tới độ muốn đập điện thoại: “Đừng có nói luyên thuyên nữa, đâu có mỗi ngứa ngáy bứt rứt không thôi, cả người ông đây như ngồi trên đống lửa đây này, sáng huấn luyện còn mắc lỗi kìa! Rốt cuộc bây thi thế nào, nói thẳng cho cha coi!!!”
Mạnh Tiểu Bắc ủ rũ ỉu xìu nói: “Tàm tạm thôi ạ, nói thật con cũng căng thẳng lắm, chỉ phát huy 70% khả năng thôi!”
Thiếu Đường hơi sửng sốt, theo bản năng an ủi: “Không sao, thả lỏng cơ thể, bây có thi như nào ông đây cũng đều chấp nhận hết, không bao giờ ruồng bỏ bây… Thế lúc thi bây vẽ gì?”
Cuối cùng Mạnh Tiểu Bắc chẳng giả vờ nổi được nữa, bật cười hớn hở: “Con vẽ cha đó!!!”
Thiếu Đường nhíu mày, cũng không kìm được bật cười: “Mẹ nó, nếu thằng nhãi bây mà không đạt điểm cao thì ông đây cũng phải gánh nửa trách nhiệm đúng không hử? Bây vẽ cha đẹp hay không hả bảo bối?”
Mạnh Tiểu Bắc nói: “Vẽ đẹp hay không thì con không dám nói chắc, nhưng từ vẻ mặt của giáo viên thu bài thi, con có thể nhận ra trong số bài thi, cha nhất định chính là người mẫu đẹp trai nhất trong cả phòng!… Cô giáo cầm nhìn lâu ơi là lâu!”
Trong điện thoại, Thiếu Đường khẽ mắng, cái thằng nhãi này, bây có thể nghiêm túc tí không hả, đừng có dìm cha nữa được không? Buổi sáng, ông đây trực ban còn mệt hơn cả bây, thấp thỏm nôn nao, trái tim như treo lơ lửng kìa.
Tới buồi chiều, khi bước vào phòng thi một lần nữa, đánh mắt nhìn quanh, thấy thí sinh thi đã giảm bớt 1/5. Mấy người trong đội “ôn cấp tốc”, người bản địa Bắc Kinh hoàn toàn bị cuộc thi phác thảo buổi sáng đánh gục, biết là không cạnh tranh nổi, buổi chiều về nhà không thi nữa! Những thí sinh còn lại, dù cho trước khi thi đã mài đít miệt mài đêm ngày trong lớp luyện thi, là học sinh của lớp năng khiếu mỹ thuật luyện tập nhiều năm rồi đi chăng nữa, thì khi đứng trước cuộc thi này cũng còn chưa rõ tương lai thắng hay bại, tất cả hẵng còn trông đợi vào sự phát huy năng lực tích lũy suốt bao nhiêu năm qua.
Trong thí sinh lặn lội đường xa từ nơi khác tới Bắc Kinh thi, có rất nhiều người xuất thân từ vùng đồi núi thôn quê, song họ vẫn kiên trì nỗ lực không ngừng, tận đáy lòng mỗi người đều ăm ắp khát khao hy vọng.
Giám thị xuống dưới phát đề, cả phòng thi xôn xao dậy sóng.
Một nhóm con trai ngồi phía sau hoàn toàn sụp đổ ngã ngửa, khẽ giọng chửi bới, con mẹ nó chẳng lẽ không phải vẽ tĩnh vật hả trời, đề thi năm nay bị điên à!!!
Phần thi thứ hai chắc chắn là thi vẽ màu. Trước cuộc thi, trong các lớp ôn thi, trong nhà mọi người đều vẽ tĩnh vật hoa quả suốt mấy tháng trời rồi, đủ loại hoa quả nên chắc chắn vẽ hoa quả là sở trường của tất cả mọi người.
Song năm nay lại oái oăm thay, trường học lại không cho thi vẽ hoa quả, giám thị treo lên một số ảnh phong cảnh đen trắng, đề thi chính là: “Trả lại màu sắc cho bức ảnh đen trắng.”
Cuộc chiến này, kẻ ngã ngựa đã tới một nửa.
Nữ sinh bện tóc khóc nức nở, nghẹn ngào nói, cô đã vẽ tới hàng trăm bức tranh hoa quả, nhưng vẽ tranh phong cảnh màu nước thì chắc chắn chưa vượt quá số ngón trên một bàn tay.
Đám con trai ở hàng phía sau đang cân nhắc nên tô màu như thế nào. Kỳ ôn luyện ròng rã trước khi thi đã khiến đầu óc họ đông đặc, như tiến vào ngõ cụt, chỉ biết nhìn hoa quả thực tô màu đánh khối, còn với tranh phong cảnh thì không có một chút ý tưởng nào, đầu óc trống rỗng. Mạnh Tiểu Bắc cũng không chuẩn bị cho đề tài này, đờ người nhìn ảnh chụp. Ngẩn người một lúc, cậu ôm giá vẽ trước mặt, đập đầu vài ba cái thật vang, trong khổ tìm vui, lại cố gắng kiên trì tiếp tục cầm bút vẽ!
Đây là ảnh chụp phong cảnh sông nước Giang Nam chân thực đẹp đẽ, khung cảnh nơi thị trấn nhỏ bé của thôn Hoành, Tây Đệ. Điểm đặc biệt chính là những ngôi nhà dân tường trắng ngói đen san sát chen chúc nhau giữa vùng sông nước An Huy, hữu tình thú vị… Bức ảnh đen trắng cũ tỏa ra hương vị tháng năm, trong đầu Mạnh Tiểu Bắc hiện lên hình ảnh núi rừng xanh tươi, trong rừng những tán cây đại thụ che rợp trời xanh, ánh sáng xuyên qua khe hở lá cây chiếu xuống con đường mòn trong rừng, một cái đầm nhỏ, nước trong đầm gợn sóng, lăn tăn dập dờn. Cậu tô màu đen, loang màu đậm nhạt phù hợp cho mái nhà cong cong, quét vôi trắng cho tường, nhuộm sắc vàng xen lục lên những rặng núi xa xa, gợi lên nét thu đậm đà. Quét lên từng lớp màu từng lớp màu, màu sắc dần hiện rõ, lá vàng phủ thành tầng, đường nét rõ ràng.
Lúc thi Mạnh Tiểu Bắc đeo một băng đô màu đỏ, gạt hết những sợi tóc vướng víu lòa xòa lên trên trán, lông mày chau lại. Ánh mắt cậu phấn khích chăm chú, hừng hừng khí thế chiến đấu, cực kỳ buồn cười, các giám thị trên bục giảng đều nhìn cậu.
Cậu vẽ rất nhanh, cũng không mất quá nhiều thời gian đắn đo. Mấy bút lông luân phiên sử dụng, màu xanh lá trên bảng màu chảy xuống tay cậu.
Ánh tà dương chiếu rọi, lấp lóa bóng hình trên góc tường trắng. Những tia nắng màu cam rực rỡ buông xuống, vẩy màu điểm xuyết lên con sông trước những ngôi nhà, giống như rắc những mảnh vàng lóng lánh lộng lẫy vào dòng sông.
Đẹp vô cùng.
Mặc cho số phận đi, Mạnh Tiểu Bắc nghĩ thầm. Cậu cố gắng suốt mười năm, hôm nay dốc hết sức lực, chẳng còn gì tiếc nuối.
…
Thi xong buổi thi thứ hai, Mạnh Tiểu Bắc ngồi xe buýt về nhà, trên xe buýt có vài nữ sinh quay đầu nhìn cậu rồi cười.
Cậu cũng cười với đối phương.
Ngoài đường vành đai 3 phía Nam, nơi đã từng là những dãy nhà cấp bốn, giờ cần trục mọc lên như rừng, từng tòa từng tòa nhà cao tầng đang thi công đứng lặng trong gió rét.
Mạnh Tiểu Bắc đi tới gần cửa khu tập thể nhỏ mới, từ xa xa nhìn thấy anh em chí cốt của mình!
Cậu vẫy tay điên cuồng, kích động hét lớn: “Lượng Lượng!!!”
Kỳ Lượng đeo cặp sách một bên vai, mặc áo khoác dạ khuy sừng, mái tóc đẹp đẽ bị gió thổi tung, nhúm tóc ở đỉnh đầu bay tán loạn, trong đám đông bản mặt Kỳ Lượng đúng kiểu “ông đây cực ngầu cực oách cực oai, đẹp trai giàu có chết người”. Kỳ Lượng cũng cười, ánh mắt hai người đồng thời hướng về đối phương, mau mắn chạy tới. Hai cơ thể rắn chắc đụng mạnh vào nhau đau đớn, siết sao ôm chặt.
Mạnh Tiểu Bắc suýt nữa muốn ôm Lượng Lượng hôn một cái để thể hiện tình cảm nhớ nhung.
Kỳ Lượng đối mặt với Mạnh Tiểu Bắc, cười phì một cái, chỉ vào mặt Mạnh Tiểu Bắc nói: “Nhìn cái mặt khôi hài của mày kìa, có khác gì cái bảng pha màu không hả! Tao chỉ cần nhìn thấy cái bản mặt mày là đã biết ngay hôm nay mày vẽ cái gì!”
“Đ*t mẹ!…” Sắc mặt Mạnh Tiểu Bắc thoắt chuyển, lau lau ra mấy vết màu xanh màu vàng: “Tao kể mày nghe, trên xe chẳng hiểu sao có mấy cô gái nhìn tao, còn cười ngọt ngào với tao, tao còn tưởng bởi vì tao rất đẹp trai, rất hấp dẫn!”
Hai người trêu chọc sỉ vả nhau, cười to, trong chớp mắt đã khôi phục dáng vẻ chân thật của hai thằng oắt con mất nết ngông nghênh, lưu manh khi ở bên nhau trong mấy năm xưa.
Mạnh Tiểu Bắc ôm Lượng Lượng đi về phía nhà, kéo nửa điếu thuốc trên tay Kỳ Lượng qua: “Mau đưa tao hút hai ngụm cái nào.”
Kỳ Lượng: “Sao mà nghiện vậy?!”
Mạnh Tiểu Bắc nói: “Nội quy trường thi rất nghiêm, trong hành lang, nhà vệ sinh cũng không được hút thuốc, chịu đựng cả ngày trời, khó chịu chết mất thôi, tao ở chỗ thi mà cứ buồn ngủ mãi thôi!”
Bình thường Mạnh Tiểu Bắc thức khuya thành thói, phải dựa vào thuốc lá và cà phê để chống chọi, cũng chính là bệnh nghề nghiệp của cái ngành này. Ngồi lâu, hại mắt, làm việc nghỉ ngơi lung tung, sức khỏe càng ngày càng tệ. Hơn nữa, xương cổ cậu không tốt, cột sống bị lệch, cong vẹo, đi đường hơi còng lưng. Từ khi đó, Thiếu Đường đã bắt đầu âu lo cho vấn đề sức khỏe nghỉ ngơi của bảo bối nhà mình.
Kỳ Lượng vào đến cửa nhà, ngó mắt quan sát đánh giá, khen: “Chậc chậc, Mạnh Tiểu Bắc, mày cũng có ngày hôm nay đó ha, giàu có bộn tiền rồi! Cậu ấm nhà giàu ha!”
Mạnh Tiểu Bắc lắc đầu: “Thực sự tao cảm giác như thể mình bị bao nuôi vậy á, làm tình nhân của người ta ấy. Dù thế nào trong tương lai cũng phải là tao bao nuôi Thiếu Đường mới đúng chớ.”
Mạnh Tiểu Bắc đưa Kỳ Lượng vào xem phòng ngủ, chỉ tay vào giường lớn: “Tạm thời vật dụng trong nhà chỉ có vầy thôi, đây là nơi hai chúng tao ‘làm việc chính’ đó!”
Kỳ Lượng chỉ vào cái giường ván gỗ trong phòng khách: “Vậy cái giường kia thì sao? Là nơi hai người bọn mày ‘làm việc phụ’ hả?”
Mạnh Tiểu Bắc cũng không xấu hổ, hớn hở nói: “Hụ hụ, để mày cười vào mặt rồi, hai phòng hai chỗ thay nhau làm.”
Mạnh Tiểu Bắc hỏi Lượng Lượng: “Mà sao mày lại biết địa chỉ nhà chúng tao?”
Kỳ Lượng nói: “Tao gọi điện hỏi thẳng người đàn ông của mày đó! Thiếu Đường nói cho tao biết, nói buổi tối sẽ tranh thủ về đây.”
Từ trên bàn, Kỳ Lượng cầm lấy máy nhắn tin của Mạnh Tiểu Bắc ngắm nghía, mở ra tin nhắn hôm qua gửi tới, vừa nhìn đã nói: “Hôm qua tao đâu có gửi câu này! Tao nói “Mạnh Tiểu Bắc mẹ nó mày quá là trâu bò, ông đây nhớ mày muốn chết!” Tao nói với bà cô trực tổng đài như vậy, cuối cùng bà cô ấy gửi cho mày lại thành “Mày thật trâu bò! Nhớ mày”, cái bà cô này thật là quá cứng nhắc ha.”
Kỳ Lượng trợn đôi mắt xinh đẹp, môi dưới phùng lên.
Lượng Lượng vẫn chưa thay đổi một chút nào, vẫn là thằng nhóc vừa xấu xa lại vừa thô bỉ năm đó. Mạnh Tiểu Bắc thích ơi là thích, không kìm được ôm Kỳ Lượng hôn một cái lên lỗ tai. Cậu cũng chẳng có ý đồ sâu xa gì, chỉ là thấy rất vui vẻ, khoái chí, muốn giỡn trêu. Thế mà Kỳ Lượng lại khoát tay, né cậu, không cho hôn: “Đừng quậy, đừng trêu tao!”
Mạnh Tiểu Bắc đểu giả trêu đối phương: “Sao thế hử, hồi tiểu học ai hôn môi tao hử? Nụ hôn năm đó là nụ hôn đầu của tao đó!”
Vẻ mặt Kỳ Lượng hơi mất tự nhiên: “Lúc đó mày nhiêu tuổi? Mới có học tiểu học… Không cho mày hôn bậy đâu!!!”
Khi Kỳ Lượng ra ngoài, trên cổ quàng một chiếc khăn lông cừu, màu xanh lam nhạt, toát lên vẻ sạch sẽ, trí thức văn hóa. Mạnh Tiểu Bắc thấy cái khăn đó cực kỳ cực kỳ quen mắt, hình như trước đây cũng có ai đó dù chẳng có việc gì cũng rất thích quàng khăn quàng cổ. Giống ai nhỉ? Nhất thời cậu vẫn chưa nhớ ngay ra được.
Hai người ngồi sánh đôi trên cái giường gỗ trong phòng khách, ánh nắng rực rỡ bên ngoài cửa sổ chiếu vào, rơi rớt những vệt sáng lộng lẫy trên bả vai hai người. Kỳ Lượng mở phanh áo bành tô, Mạnh Tiểu Bắc bỗng phát hiện trên thắt lưng thằng nhóc giàu sụ này cũng có những ba cái máy nhắn tin!
Mạnh Tiểu Bắc không kìm được hỏi: “Đủ lắm rồi đó nha, nhà mày bán sỉ máy nhắn tin hả?”
Kỳ Lượng híp mắt, gật đầu: “Mạnh Tiểu Bắc mày chỉ được cái nói đúng, giờ tao đang bán sỉ máy nhắn tin đó.”
Mạnh Tiểu Bắc: “… @#￥%&*!”
Khuôn mặt Kỳ Lượng bình tĩnh, giọng nói y chang con buôn: “Giờ ngoài giờ học thì tao có kinh doanh, tao bán toàn là máy nhắn tin hàng ngon đó, Motorola, Panasonic, đều là hàng nhập khẩu, hàng đểu ông đây không bán đâu! Hơn nữa, tao bán rẻ hơn giá thị trường, còn khuyến mại 15% phí kết nối mạng cho người trong trường đấy, giáo viên trong khối tao toàn mua máy nhắn tin của tao hết đó.”
Mạnh Tiểu Bắc lắc đầu: “Đúng là cái thằng chết dẫm… Trên lưng đeo ba cái, lúc đi đường nhỡ mà ba cái máy nhắn tin cùng kêu bíp bíp bíp thì cả người mày cũng vang ầm lên như thế, mày không cảm thấy mày quá là phô trương khoe khoang à, như thể bị thần kinh ấy!!!”
Kỳ Lượng cười phá lên, sau đó bị Mạnh Tiểu Bắc đè ngã tẩn cho.
