Cha nàng đi lang thang, nàng nối gót theo ông không rời. Thương nhân giàu có thì bày bán trong lều, người nghèo bày ra bên lối đi những đồ lặt vặt trên một tấm vải thủng lỗ chỗ. Những cửa hàng đá quý mức tầm tầm nhiều vô kể. Người ta tìm thấy ở đó từng khối ngọc thạch, đá pha lê đỏ và vàng, ngọc lam và lục bảo. Cha nàng mua những viên đá đen vớt được dưới đáy hồ bùn nhão. Ông sờ nắn, ước lượng trọng lượng, thử độ thanh âm, quan sát màu sắc và gân màu của đá. Sau khi được mài nhẵn bằng vữa, những viên đá này sẽ trở thành những nghiên mực có khắc thêm họa tiết. Khi chà một thanh nhựa thông lên đó, người ta sẽ có mực đen để viết thư pháp và vẽ tranh.
Cha nàng không thèm ngó ngàng gì đến lễ nghi đạo đức hiếu thảo và chỉ tham gia vào những bữa ăn của dòng tộc vào những dịp lễ lớn. Bất chấp các thành viên khác phê phán, ông chỉ thích chăm chú vào những công việc tay chân dành cho đám người bần tiện và nô lệ. Giữa rừng tre, ông cho dựng một mái nhà bằng rơm rạ. Ông ăn ngủ ở đó, giữa những cây đàn cổ cầm đang làm dang dở, những nghiên mực chưa xong và những chai lọ nung mới ra lò. Ngược lại với giới thượng lưu có đôi bàn tay chảy mỡ chỉ có thể nhấc nổi một cây quạt lông vũ, tay cha nàng ngắn, khỏe và biết làm dao, lưỡi bào, cưa và búa. Dưới tay ông, những hình thù thô thiển và tối tăm có được nét mảnh mai, tỷ lệ cân đối, màu sắc nổi bật, có được một cuộc đời đầy xúc cảm và rực rỡ.
Những buổi tối trời sáng ánh trăng, ông vừa chơi đàn cổ cầm trong rừng tre vừa uống rượu say khướt. Càng say, tay trái của ông càng lướt nhanh trên dây đàn được tay phải giữ hợp âm. Nốt khoan nốt nhặt nối tiếp nhau, thành tiếng sóng, tiếng rì rầm của dòng sông. Tiếng ngựa hí dồn và tiếng binh đao khói lửa vút lên, làm thành vọng âm của tiếng chim lảnh lót bay ngang qua nền trời.
Nàng đang ngồi giữa mái lều tranh. Kế bên nàng, cha nàng say khướt đang ngủ. Nàng liều lĩnh cầm lấy cây đàn và bắt chước từng động tác của ông. Đôi tay nhỏ nhắn của nàng di chuyển vụng về trên từng dây đàn. Những ngón tay chạm vào, kéo bung, đưa đẩy, khoan thai, dìu dặt. m thanh cất lên. Tinh tế và rụt rè, đó là một khúc ca ngây thơ, vui vẻ của một cô gái ở thuở ban mai của cuộc đời.
Trước tấm gương tròn, một cô gái trẻ nhảy múa, tay nhịp nhàng trong không khí. Những tà áo dài phập phồng và chiếc váy xếp nếp mở ra như một bông hoa mẫu đơn. Bỗng nhiên nàng dừng lại rồi đến gần chiếc gương. Hai bím tóc nàng buộc lại với nhau bằng một tấm vải đủ màu sắc làm thành hai bó hoa trà sau gáy. Giữa hai hàng lông mày, lấp lánh một mảnh vàng được gia công tinh xảo thành hình con ve sầu. Hai gò má nàng đánh phấn hồng nhạt. Môi nàng điểm xuyết hai chấm đỏ son ở giữa, như hai cánh hoa mận. Nàng đỏ mặt nhìn mình. Nàng đưa tay che mặt rồi nằm sóng soài ra thảm. Nàng đã mười bốn tuổi và người ta đã nói với nàng về hạnh phúc của một người phụ nữ.
Người ta đã xem tuổi và chọn ngày tổ chức hôn lễ. Cô của nàng, đã kết hôn với một quý tộc họ Vương, đứng ra làm mai mối. Cô gái trẻ sẽ kết hôn với một đứa cháu họ Vương, người thừa kế của dòng họ chức tước cao quý và một gia sản rộng mênh mông, nơi những bông hoa mẫu đơn rực rỡ bừng nở giữa mùa xuân.
Ngay sau hôn lễ, dì của nàng rủ nàng đi tản bộ. Chính cha nàng, người lẩn tránh thế gian, cũng buộc phải theo đám rước. Sau hai ngày đi thuyền, người ta cắm neo và đi bộ lên chùa. Sau khi đã thắp hương và dâng lễ vật lên các sư, cả gia đình nghỉ ngơi bên bờ sông, dưới bóng một cây lê đang nở hoa, trước khi gặp một gia đình khác đi xe ngựa đến. Sau màn chào hỏi xã giao lịch thiệp, thành viên của hai gia đình ngồi hai bên lối đi. Nhạc nổi lên và một nhóm kiều nữ xuất hiện, nhảy múa. Họ duyên dáng chuyển động từng cánh tay vải vóc thêu thùa. Trong những tia sáng mặt trời, tay họ hạ thấp xuống rồi cong lên và xoay vòng.
Người ta mang đồ ăn đến nhưng cô gái trẻ chỉ ăn với vẻ gượng gạo. Nàng đỏ mặt ngượng ngùng không thôi. Mặt cúi gằm, nàng không dám rời mắt khỏi những đĩa đồ ăn chay đựng trong cái liễn sơn mài. Bên kia rừng vũ nữ là vị hôn phu của nàng.
Sau chuyến tản bộ, nàng cảm thấy mình đã thành phụ nữ. Nàng xoay vòng trước gương, tự hỏi mình có đẹp không. Buổi tối, khi nàng đi ngủ, khuôn mặt vị hôn phu lấp ló sau quần là áo lượt của những vũ công lại hiện ra. Đôi má trẻ con của nàng, đôi môi hồng của nàng làm chàng trai cũng ngượng ngùng và hồi hộp. Nàng hốt hoảng nghĩ đến việc họ sẽ sớm chung chăn gối.
Của hồi môn đã được mang đến. Nhà họ Vương gửi đến những thỏi vàng hình chiếc ủng, những cuộn vải lụa, vịt và ngỗng. Của hồi môn do cha mẹ chàng trai chuẩn bị được đặt trong phòng nơi phụ mẫu sẽ ngắm nhìn và thêm vào đó những quà cáp khác. Cô gái trẻ nấp trong phòng nhưng vẫn nghe rõ tiếng chúc tụng. Những cô em họ của nàng đếm vải vóc, màn trướng, váy áo, chén đĩa, đồ đạc rồi phàn nàn sao chưa được lấy chồng.
Nàng lẻn ra khỏi phòng khi đêm đến. Tay cầm chiếc đèn lồng, nàng đi lang thang giữa đống đồ đạc bằng gỗ quý và những chiếc rương đầy vải vóc, lụa là, chén đĩa. Những chiếc váy treo trên móc có nẹp như cánh bướm còn mép váy xòe như quạt. Hoa cỏ, chim chóc, cây cối, mây trời, núi non và biển cả được thêu tỉ mỉ và viền chỉ vàng. Trên một chiếc bàn thấp, nàng phát hiện thấy một chiếc đàn cổ cầm hình một chiếc lá chuối sơn mài màu đen ngọc đã rạn. Tim nàng thắt lại. Nàng nhận ra vật quý nhất trong bộ sưu tập của gia đình, cây đàn mà Mẹ Lưu đã lấy ra khỏi tủ và chùi cẩn thận như một cây đàn mới tinh. Nàng đặt một tay lên đó.
“Cảm ơn cha!” Nàng thì thầm. Những dòng nước ngập đôi mắt nàng. Khi đã kết hôn, nàng sẽ không còn được cùng cha đến chợ, không được đi chọn đá và thân gỗ! Nàng sẽ không còn được giúp cha tìm những dụng cụ mà ông để mất liên tục, không còn được canh lò nấu cho cha luôn có rượu nóng, không còn được thổi tiêu khi cha chơi đàn cổ cầm.
Cây đàn có sáu dây lụa mới lên. Khi nàng vuốt qua, nhạc cụ cất tiếng, trầm và đơn điệu, như khi người ta thổi vào một chiếc tù và của bộ tộc man di. Cây đàn thuộc về nàng thơ Sái Văn Cơ sống cách đó hai trăm năm dưới triều nhà Hán. Cha nàng là Sái Ung, nhà thơ nổi tiếng, một tay viết thư pháp, một tay chơi đàn cổ cầm, có nhiều học trò, trong đó có những người nổi tiếng trong chiến tranh và những hoàng đế Hoa Hạ. Khi triều nhà Hán sụp đổ, khoảng thời gian chia cắt và những cuộc chiến tranh đẫm máu bắt đầu. Sái Ung chết trong tù. Một bộ tộc man di đã cướp phá kinh đô nhà Hán. Nàng Sái Văn Cơ bị bắt đem đến những thảo nguyên Tây Bắc. Nàng mới chỉ hai mươi ba tuổi. Nàng sống trong gió lạnh, uống sữa bò Tây Tạng suốt mười hai năm và sinh hạ hai người con trai cho tộc trưởng. Khi tướng Tào Tháo, một học trò của cha nàng, trở thành quân vương mới của Trung Hoa, ông ta ột xe chở đầy vàng và ngọc trắng đến bộ tộc dã man để chuộc nàng về. Sái Văn Cơ phải xa con và trở về giữa những người Hoa Hạ. Nàng viết mười tám điệu phách cho đàn theo thanh âm của tộc người man và để lại một tập thơ viết về nỗi buồn đau của mình.
Cô gái trẻ khóc vì hạnh phúc và buồn tủi. Những giấc mơ và nỗi nhớ của nàng thổi mạnh trong lòng nàng từng cơn nóng lạnh. Nàng không còn biết cuộc đời nữa và trên hết là dửng dưng với những đám mây đang đổ dồn về phía chân trời và với cuộc chiến sắp nổ ra.
Nàng không biết rằng một đạo sĩ tên Tôn n đã tuyên bố mình được phó thác ột sứ mệnh thiêng liêng rồi dấy quân chống hoàng đế nhà Đông Tấn. Lời hiệu triệu của ông ta đến tất cả những người theo đạo giáo đã làm tám tỉnh cùng nổi dậy. Người ta ném những dãy hàng rào ra đường; những dòng sông đầy thuyền chiến; các toán kỵ binh mang đầy vũ khí ngang dọc những cánh đồng để gia nhập với quân nổi loạn. Triều đình vội họp quần thần, bắt tội phạm đi lính và kêu gọi các băng đảng để tiêu diệt những kẻ nổi dậy. Hai đạo quân đối đầu nhau dọc bờ Nam sông Dương Tử.
Một đêm nọ, cô gái trẻ bị mẹ đánh thức. Quân đội triều đình đã đến vùng đất của họ. Quân đội tàn sát, cướp phá và đốt tất cả những gì chúng đi ngang qua. Gia đình phải đi lánh nạn ngay lập tức sau những tường thành cao của kinh thành được lính ly khai bảo vệ. Vào lúc bình minh, cô gái trẻ xuống thuyền. Siết chặt trong tay một chiếc rương nhỏ đựng cây đàn của Sái Văn Cơ, nàng để lại sau lưng mình toàn bộ vải vóc, lụa là của đêm tân hôn. Con thuyền nhổ neo và chìm vào làn sương mờ buổi sớm tinh mơ. Bất chợt nàng nghĩ đến cây đàn có thể mang cho nàng số phận bất hạnh của người chủ cũ.
Bóng quân lính qua lại trên bờ thành. Trống, tù và cùng những tiếng thét gào của chiến tranh vang lên. Quân triều đình và những người hung dữ xuất hiện như một bầy chim tham mồi rồi bao vây kinh thành. Những mũi tên lửa từ trên trời rớt xuống và những con kênh bốc cháy. Đến ngày thứ bảy, sự im lặng đè nặng kinh thành khi mặt trời lặn xuống dưới mép thành. Đêm im lặng đến mức làm người ta thấy sợ. Cô gái trẻ không thể chợp mắt. Nàng thức dậy, nắm lấy cây đàn rồi đi ngủ, siết chặt nó trước ngực.
Khi mặt trời ném xuống cửa sổ một tấm mạng đỏ rực, tiếng xì xào qua lại trên kênh: quân lính đã làm phản tổng đốc. Họ chém đầu ông ta và dâng kinh thành cho quân triều đình. Cánh cửa phòng nàng mở ra thật mạnh. Anh nàng nói nàng đến phòng thờ Phật. Phòng thờ của gia đình đen nghịt người. Tất cả thành viên của gia tộc đã đến đó cầu nguyện. Nàng quỳ sụp xuống thảm bên cạnh mẹ.
Nàng không thể tập trung vào những lời cầu nguyện và nhìn ngang dọc tìm cha. Không thấy ông trong đám đông, nàng tuồn ra cửa sổ. Qua chấn song cửa sổ, nàng thấy ông ở giữa sân, tay cầm kiếm, xung quanh là những người hầu lăm lăm vũ khí. Những âm thanh đáng sợ, một tiếng ù ù dội lên từ con kênh và tỏa ra khắp ngôi nhà. Bất thình lình, cánh cổng rung lên và bung ra thành trăm mảnh. Lũ người huơ cao đao kiếm vừa ùa vào vừa thét lên những âm thanh man dại. Nàng nhắm chặt mắt và bịt tai. Khi nàng mở mắt ra, nàng thấy cha mình lảo đảo và ngã úp xuống.
- Cha!
- Ở yên đây!
Mẹ nàng giữ nàng lại dưới váy của bà. Nhưng bị một sức mạnh như quỷ ám kích động, nàng vùng chạy ào ra khỏi phòng, dọc theo hành lang, không nghe thấy cả tiếng chân mình. Nàng nghe thấy tiếng bình lọ bị vỡ, đồ đạc rơi xuống, màn cửa bị xé toạc, nhưng nàng không hề thấy sợ.
Một toán lính nhào đến. Một lưỡi gươm lóe lên trong không trung rồi một nhúm tóc bay ra. Chết lặng vì kinh hoàng, nàng nhắm chặt mắt, lùi về bên trái và đập vào một bức tường. Bức tường bỗng chuyển động và giữ lấy vai nàng. Nàng mở mắt, hốt hoảng và thấy đó là một người lính nhỏ con mặt ngăm đen. Đồng tử sáng quắc lên dưới nón giáp trang hoàng bằng lông màu cam. Hắn nhìn nàng, đẩy nàng ra và ra lệnh mang nàng đi nhưng không được ngược đãi nàng.
Nàng bị nhốt trong một căn phòng, nàng thu mình trong một góc và áp tai vào tường. Tiếng ồn ào có vẻ đã ngưng, nhưng âm thanh nhỏ nhất cũng làm nàng run lên vì sợ hãi. Cửa phòng mở ra vào buổi chiều. Mẹ nàng bước vào, cùng với toán lính. Mẹ nàng nói viên chỉ huy của đoàn quân lấy làm tiếc về cái chết của cha nàng và để chuộc lại lỗi lầm của quân lính, hắn quyết định sẽ cưới con gái ông. Nàng gục đầu, không nói nên lời. Mẹ nàng kìm nén nước mắt rồi đi chuẩn bị phòng tân hôn. Cô gái trẻ muốn một bồn tắm nước nóng. Đó là yêu cầu duy nhất của nàng. Viên chỉ huy nói không cần thiết.
Nàng núp mình trần truồng dưới tấm chăn. Căn phòng đen tối đến mức nàng không còn khái niệm thời gian. Những bồn chồn của phụ nữ ập đến với nàng; nàng có cảm giác như đang ngủ trong một cỗ quan tài và người ta đang khóc than cái chết của nàng. Cánh cửa bật mở rồi một bóng đen tiến tới, tay cầm một ngọn nến. Một người đàn ông cởi bỏ trang phục, thổi tắt nến rồi lật tấm chăn lên.
Hai bàn tay nặng và cứng tóm lấy hai bầu ngực của cô gái trẻ. Nàng không dám phàn nàn cũng chẳng dám thở. Cả cơ thể nàng run lên rồi căng cứng lại. Bất thình lình, nàng cảm nhận hai đầu gối lạnh lẽo giữa đùi mình.
- Mẹ ơi!
Nàng la lên một tiếng.
Ngay trước bình minh, từ tường thành cao, ai đó thổi tù và. Người đàn ông đã trở thành hôn phu của nàng thức dậy. Hai bồn nước nóng đã được đặt sẵn trong phòng. Nàng đau khắp người, nhưng nàng trở dậy và vội vàng mặc quần áo để hoàn thành nhiệm vụ của hôn thê. Nàng im lặng đặt đầu của người đàn ông úp trên đùi nàng rồi dỡ búi tóc của hắn ra, búi tóc bốc mùi thật ghê tởm. Tóc dài và cứng trải ra trong bồn nước, nhả ra mùi mồ hôi, bùn, máu và những mùi khác không thể tả nổi. Nàng gội mái tóc đó thật lâu bằng vỏ cây phủ rêu, xoa nhẹ lớp da lông lá, đổ từng làn nước lên cơ thể hắn rồi dùng khăn kì cọ lưng hắn. Nàng cúi gằm mặt, tránh nhìn những cơ bắp và vết sẹo. Nàng nhìn chằm chằm vào bàn tay mình, bàn tay dường như trong mờ trên làn da của người đàn ông, làn da bị những vũ khí rạch ngang dọc.
Nàng cho hắn ngồi xuống trước gương ở bàn trang điểm rồi chải mái tóc đã vắt khô nước của hắn. Nàng lén nhìn vào mặt hắn. Không có mũ giáp che mặt, nàng không nhận ra hắn. Có lẽ đó không phải là kẻ nàng đã gặp trong hành lang. Hắn cũng nhìn nàng chằm chằm qua gương. Nàng quay đi.
- Gia đình nàng từ nay nằm dưới sự bảo vệ của ta, - hắn nói với nàng. Đó là lời đầu tiên hắn nói với nàng từ đêm qua tới giờ. - Hãy lấy đồ đạc của nàng. Chúng ta sắp lên đường.
Cổ họng nàng nghẹn lại đến mức nàng muốn nôn.
- Chính nàng đã chọn ta, - hắn nói qua gương.
Trong số những đồ quý hiếm mà gia đình nàng sở hữu, nàng chỉ lấy cây đàn cổ cầm của nàng Sái Văn Cơ. Nàng leo lên xe, vừa khóc vừa siết chặt cây đàn trước ngực.
Con la đi chậm lại. Bây giờ Bà Mẹ Trẻ đã nhận ra tiếng của những chiếc xe khác chở phụ nữ và lương thực. Gió làm cánh cửa đập đập và thổi vào mũi mùi hơi mưa ẩm ướt. Giống cây đàn cha nàng từng chơi, gió cũng than oán và rên rỉ.
Mưa vội vã đến. Từng hạt đập vào trướng làm nàng nhớ đến tiếng tỳ bà lảnh lót, loại nhạc cụ ông nội nàng ưa thích. Bà Mẹ Trẻ bịt tai lại. Tối nay, những người chết trở lại dương gian. Băng qua những tầng mây, ông nội và cha nàng chơi song tấu bằng những nhạc cụ yêu thích của mình. Họ nói với nàng về sự sinh thành hay về cái chết?
Những cơn co thắt liên tục làm nàng phải thở hắt ra. Chiếc xe dừng lại. Một tên lính mở cửa, bước lên. Không nói không rằng, hắn nắm tay nàng và vác nàng ra khỏi xe như vác một bao gạo. Nàng muốn dùng tay banh phắt ruột của mình ra. Mưa nghiến nát khuôn mặt nàng đang nhăn nhó và chảy vào miệng nàng. Nàng uống nước mưa để làm dịu từng tế bào thần kinh. Tên lính đạp cửa, xông vào một ngôi nhà. Một mùi kinh khủng xộc lên. Hắn đặt nàng vào một cái chuồng ngựa, xuống một đống rơm rồi bỏ đi. Bà Mẹ Trẻ mò mẫm bò đi. Hổn hển, nàng cởi bỏ quần áo lót rồi giạng chân ra. Đùi nàng rách toạc. Nàng ngất đi.
Khi nàng mở mắt ra, nàng thấy trong bóng đêm những người phụ nữ đang vội vã và nghe những con trâu đang rống lên.
- Chúng ta đang ở đâu vậy…? - Nàng hỏi
Một người phụ nữ đặt tay lên miệng nàng.
Những tiếng kim loại đều đặn vang lên. Áp tai vào kẽ tường, nàng biết là mưa đã ngớt. Vô số đuốc trôi đi trong đêm và lính tráng đấu kiếm. Những cơn đau thắt lại đến. Nàng bật ra một tiếng la. Những người phụ nữ nhào đến bên nàng, bịt miệng nàng bằng chiếc váy của họ. Nàng ưỡn ngực vẻ đau đớn rồi cơ thể nàng vã mồ hôi. Tiếng thét của những người đàn ông đến gần. Nàng cắn mạnh hết sức vào nùi vải đã được nhét vào giữa hai môi nàng. Tai nàng ù đặc. Nàng không còn nghe được tiếng trái tim mình đập ngày càng nhanh và mạnh, một cú, hai cú rồi ba cú… Chính là con nàng đang hối hả lao vào cuộc đời trong cơn thịnh nộ như lính tráng đang trên đường lao về cái chết.
Cánh cửa bật ra thật mạnh rồi một tên lính nhảy vào trong. Mình mẩy đầy máu me, mắt hắn quắc lên. Hắn lảo đảo như say, nhấc đuốc lên rồi huơ thanh kiếm vẫn dính máu chảy ròng ròng. Những người phụ nữ hét lên. Bà Mẹ Trẻ nhắm mắt lại. Khi nàng mở mắt ra, tên lính đã buông kiếm, người hắn đang co giật. Trên cổ hắn, một mẩu kim loại xuyên qua. Tên lính ngã xuống, úp mặt xuống đất, để lộ ra một mũi tên cắm vào gáy. Tay chân hắn giật lên liên hồi, nhiều lần hắn cố đứng dậy. Mỗi chuyển động của hắn đều làm những người phụ nữ hoảng sợ. Họ hốt hoảng ôm chặt nhau. Ngọn đuốc hắn làm rơi xuống đã đốt cháy đám rơm rạ.
Bà Mẹ Trẻ không còn cảm nhận được tay chân mình nữa. Những đợt đau thắt trong bụng nàng đã dứt. Nàng đờ đẫn và lạnh lẽo cùng cực. Đầu óc nàng lơ lửng rồi nàng cảm thấy một mùi rất nặng. Phải chăng kẻ thù đã chiếm được ngôi làng? Nàng khát nước. Nhưng nàng không còn đủ sức hé môi. Nàng bị những cột đen ngòm xoáy thẳng lên trời bao quanh.
Nàng nghe những tiếng hét quanh mình:
- Nước trong máng!
- … Một xô!
- Đưa váy chị đây…
- Giữ cô ta tỉnh!
- A, ra máu rồi!
- Cái đầu ra rồi…
- Từ từ thôi… Kéo!
- Nó không động đậy nữa…
- Đặt tay lên cổ nó… Từ từ thôi!…
- Đừng chết!… Hít vào đi…
- Đẩy… đẩy!
- Xoa bóp bụng nó…
Chết? Sống? Với nàng, cái nào cũng như nhau thôi. Nỗi buồn đè nặng lên nàng nhưng Bà Mẹ Trẻ mỉm cười. Nàng ngừng cuộc tự đấu tranh. Một cái nóng dịu ngọt mang nàng sang một thế giới khác, một thế giới tốt đẹp hơn.
Trên cây, chim chóc mặc kệ chiến tranh và ca hót líu lo. Bà Mẹ Trẻ nháy mắt rồi mở cặp lông mi nặng nề. Người ta mang đến cho nàng một đứa trẻ nhăn nheo, quấn trong những mẩu vải xé ra từ chiếc váy. Nàng nhận ra tiếng chim chóc thật ra là tiếng đứa trẻ mà nàng đã thai nghén đang khóc.
Bình minh đã vào đến chuồng ngựa rồi trải ra như một dòng sông sữa. Nàng ngạc nhiên thấy rằng nỗi buồn, sự đau đớn, nỗi sợ hãi, tất cả đều biến mất sau một giấc ngủ. Cuộc đời cuối cùng đã cho nàng niềm hạnh phúc của một người phụ nữ. Một cảm giác run rẩy nhẹ nhàng chưa từng có. Như một cốc trà sau chuyến đi đường dài, như bông hoa xuân đầu tiên hé nở bên đường. Một cảm giác bình yên lâng lâng vỗ về hai gò má nàng và làm chân tay nàng đang mỏi mệt được dãn ra.