Nó bao gồm một nhóm các nhà lý luận, nghệ sĩ, nhạc sĩ và - hầu hết - là các nhà văn, những người tiếp cận của mình bằng việc nhìn nhận vào cuộc sống của những người da đen không phải bằng ánh mắt của những người Mỹ da t
rắng mà là từ chính cách nhìn của họ. Phong trào chấn động này bao gồm cả đàn ông và phụ nữ như các nhà trí thức Marcus Garvey và W.E.B DuBois, nhà văn như Zora Neale Hurston, Claude McKay và Countee Culle, các họa sĩ như William H. Johnson và John T. Biggers, và, tất nhiên, có cả những nghệ sĩ, người mang đến những bản nhạc bất tận, như Duke Ellington, Josephine Baker, W.C. Handy, Eubie Blake.
Trong những tượng đài xuất chúng ấy, thật khó cho bất kỳ một nghệ sĩ nào có thể nổi bật hơn hẳn, nhưng nếu như có một ai làm được điều đó, có lẽ sẽ là nhà thơ, nhà văn Langston Hughes, bởi chính thông điệp toát lên từ những từ ngữ thật giản đơn làm nổi bật ông giữa mọi người:
Điều gì xảy ra với giấc mơ bị trì hoãn?
Nó có bị khô héo như quả nho dưới ánh mặt trời?...
Hay là sẽ bùng lên?
Có rất nhiều khu lưu niệm về Hughes trên khắp đất nước, nhưng chắc chắn một trong những khu lưu niệm lớn nhất và sinh động nhất, và có lẽ là nơi mà hẳn ông sẽ tự hào nhất, là một tòa nhà cổ bốn tầng, xây bằng gạch đỏ ở Harlem, nằm gần Lennox Terrace trên phố 135.
Giống như tất cả các trường học trong phố, trường trung học Langston Hughes có những vấn đề riêng của mình. Ngôi trường vẫn luôn quá tải và không được đầu tư, lại phải đấu tranh trong vô vọng để có và giữ lại những giáo viên tốt - và để giữ các học viên trong lớp nữa. Tỷ lệ tốt nghiệp thấp, bạo lực trong các giảng đường, ma túy, các băng đảng, học sinh trốn học và có thai sớm. Tuy vậy, ngôi trường vẫn sản sinh ra những lứa học sinh, mà họ đã trở thành những luật sư, những doanh nhân thành đạt, bác sĩ, nhà khoa học, nhà văn, vũ công và nhạc sĩ, chính trị gia, giáo sư. Trong đó cũng có những đội tuyển giành chiến thắng trong các cuộc thi, hàng tá những hội sinh viên và các câu lạc bộ nghệ thuật.
Nhưng đối với Geneva Settle, trường trung học Langston Hughes còn hơn cả những thống kê này. Đó là trung tâm cho sự cứu rỗi, một hòn đảo bình yên thoải mái. Như lúc này, khi cô bé nhìn thấy những bức tường gạch bẳn thỉu hiện ra, nỗi sợ hãi và lo lắng ập tới, vây quanh bởi sự việc khủng khiếp ở bảo tàng buổi sáng đã tiêu tan một cách đáng kể.
Thanh tra Bell đỗ xe và sau khi nhìn xung quanh dò xét các mối đe dọa, họ bước ra ngoài. Anh gật đầu về phía một góc phố và nói với viên sĩ quan trẻ, Pulaski: “Cậu đợi ở ngoài này”.
“Vâng, thưa ngài.”
Geneva thêm vào với viên thanh tra: “Chú cũng có thể đợi ở đây, nếu chú muốn”.
Anh cười khúc khích. “Chú chỉ đi loanh quanh với cháu một lúc thôi, cháu đừng quan tâm. Được rồi, chú có thể thấy cháu không thích điều đó. Nhưng dù thế nào đi nữa, chú nghĩ rằng mình vẫn sẽ đi theo.” Anh cài khuy chiếc áo khoác lại để che những khẩu súng. “Sẽ không ai để tâm đến chú đâu.” Anh giơ quyển sách nghiên cứu xã hội lên.
Không trả lời, Geneva nhăn mặt và họ tiến về phía ngôi trường, ở chỗ máy dò kim loại an ninh, cô bé giơ ID của mình ra và thanh tra Bell khéo léo giơ ví của mình lên và được đưa đi vòng sang bên cạnh của thiết bị. Mới chỉ là trước tiết thứ tư, bắt đầu lúc 11 giờ 37 phút, các giảng đường đã đông nghẹt, những đứa nhóc chạy vòng quanh thành từng đám, hướng về phía căng tin hoặc đi ra sân trường hay lên phố để tìm cửa hàng thức ăn nhanh. Chúng chơi đùa, chửi nhau, tán tỉnh, hôn nhau. Một hay hai vụ cãi cọ, đánh nhau. Sự lộn xộn đang thống trị nơi này.
“Bây giờ đang là giờ ăn trưa của cháu”, cô bé nói lớn trong cái không gian ầm ĩ ấy. “Cháu sẽ xuống căng tin và học. Lối này.”
Ba người bạn của cô bé đến rất nhanh, Ramona, Challette, Janet. Họ nhảy vào bậc thang bên cạnh cô bé. Đó là những cô gái thông minh, láu lỉnh như Geneva vậy. Vui vẻ, không hề gây ra bất kỳ rắc rối nào, trên con đường học tập. Nhưng - hoặc có thể vì điều này – chúng không thật sự đặc biệt khăng khít; không ai trong số chúng có vẻ như muốn lượn lờ bên ngoài cùng nhau. Họ sẽ về nhà sau giờ học, luyện tập vĩ cầm hay dương cầm do Suzuki biên soạn, làm tình nguyện viên cho các nhóm yêu thích văn học hoặc là làm việc với cuộc thi đánh vần “The Spelling Bee”[3]hay là cuộc thi đấu khoa học Westinghouse, và, tất nhiên, cả học bài. Việc cắm đầu vào học tập thường khiến người ta cô độc. (Thực ra, Geneva cũng có chút ghen tị với các nữ sinh khác ở trường, những đứa có phong cách nổi loạn, những đứa trong nhóm blingstas[4], những đứa ưa thể thao và hội chị em ủng hộ Angela Davis[5]). Nhưng giờ đây thì cả ba cô bạn này đang lượn lòng vòng quanh cô như những “đồng đội” thân thiết nhất, hỏi dồn dập những câu hỏi. Hắn đã chạm vào cậu chưa? Cậu nhìn thấy của quý của hắn chưa? Hắn có thô bạo hay không? Cậu có nhìn thấy cái ông bị bắn không? Cậu đứng gần tới mức nào?
[3] Spelling bee là một cuộc thi trong đó các thí sinh, thông thường là thiếu niên, được yêu cầu đánh vần đúng các từ tiếng Anh đưa ra.
[4] Blingstas: những người thích đeo đồ trang sức lỉnh kỉnh, khuyên, vòng, nhẫn đầy người.
[5] Một nhà vận động chính trị, một học giả, một tác giả người Mỹ.
Tẩt cả họ đã nghe nói - từ những đứa nhóc đến muộn, hoặc những đứa cúp học và đã xem ti vi. Mặc dù những câu chuyện không nhắc đến tên của Geneva, nhưng mọi người đều đã biết cô là trung tâm của sự việc, hẳn là phải cảm ơn Keesh rồi.
Marella - một ngôi sao điền kinh cùng khóa - vừa bước tới vừa nói: “Có chuyện gì vậy các nàng? Cậu ổn chứ?”.
“Ừ, tớ ổn.”
Người bạn cùng lớp cao ráo ngước về thanh tra Bell và hỏi cô bé. “Tại sao một cảnh sát lại cầm sách của cậu vậy Geneva?”
“Hỏi chú ấy.”
Viên cảnh sát cười ngượng nghịu.
Giả vờ như chú là một giáo viên. Này, thế hay đấy...
Keesha Scott, đang tụ tập với nhóm chị em của mình và một vài người bạn trong nhóm blingstas, bỗng nhiên tỏ vẻ quan tâm tới Geneva với điệu bộ khác hẳn mọi khi. “Nhóc, đồ quỷ”, cô la lớn. “Một ai đó đã cho cậu qua, cậu qua rồi đấy. Nghỉ ngơi và nằm nhà mà xem ti vi, hưởng thụ đi.” Cô cười toe toét và hất hàm về phía nhà ăn. “Gặp sau nhé.”
Một vài học viên không thực sự tốt bụng như vậy. Nửa đường tới nhà ăn, cô nghe thấy tiếng một cậu bạn: “Ồ, đây là con điếm của hãng thông tấn Fox News, với một tên cracker[6] đó hả. Nó vẫn còn sống sao?”.
[6] Craker: Chỉ những kẻ da trắng cầm roi da giám sát những nô lệ da đen làm việc, ở đây là ám chỉ thanh tra Bell.
“Cứ tưởng có kẻ nào đã đập chết con điếm này rồi chứ.”
“Mẹ kiếp, cái con quỷ này quá gầy để có thể dùng thứ gì đó để đập, ngoại trừ một cú đánh.”
Những tiếng cười khoái chí nổ ra.
Thanh tra Bell lao nhanh ra nhưng mấy cậu choai choai phát ra những lời ấy đã biến mất vào biển người trong những chiếc áo thể thao và áo len, những chiếc quần hộp và quần rằn ri, đầu trần -thể loại mũ bị cấm sử dụng trong các giảng đường ở Langston Hughes.
“Không sao mà”, Geneva nói, hàm nghiến chặt, cúi gằm xuống. “Một vài người không thích những người quá nghiêm túc với việc học hành. Làm gia tăng khoảng cách, tỷ lệ giữa học sinh giỏi và dốt”. Cô đã từng là sinh viên của tháng rất nhiều lần và có phần thưởng vì sự tham gia tuyệt đối trong tất cả các lớp học trong hai năm học đầu tiên ở đây. Cô thường xuyên có mặt trong danh sách sinh viên danh dự của hiệu trưởng, với điểm trung bình 98%, và đã được cử đi tham dự lễ vinh danh sinh viên xuất sắc Hiệp hội danh dự quốc gia tại một buổi lễ trang trọng mùa xuân vừa qua. “Chẳng làm sao cả.”
Ngay cả với những lời xúc phạm hằn học như “blondie” hay là “debbie”- ám chỉ ao ước của một người da đen muốn trở thành da trắng - không bao giờ chạm được đến cô. Bởi trên một vài phương diện nào đó, thì nó đúng.
Ở cửa phòng ăn, một người phụ nữ da đen to lớn, xinh đẹp và hấp dẫn trong bộ váy màu tím, với một tấm thẻ Ban giám hiệu quấn quanh cổ mình, bước tới phía Bell. Cô tự giới thiệu mình là Barton, một giáo viên cố vấn. Cô đã nghe nói về sự việc xảy ra và muốn biết Geneva có ổn hay không và cô bé có muốn nói chuyện với một ai đó trong văn phòng về chuyện này không.
Ôi trời, một giáo viên cố vấn, Geneva nghĩ, tâm trạng của cô bỗng tụt xuống. Không cần cái sự rắc rối này. “Không sao”, cô nói: “em ổn”.
“Em chắc chứ? Chúng ta có thể có một buổi gặp chiều nay.”
“Thật mà. Em ổn.”
“Tôi nên gọi cho bố mẹ em.”
“Họ không ở đây.”
“Em không ở một mình chứ?”, người phụ nữ cau mày.
“Em đang ở với bác của mình.”
“Và chúng tôi đang bảo vệ cô bé”, viên thanh tra lên tiếng. Geneva để ý thấy người phụ nữ thậm chí còn không hỏi xem ID của chú ấy, thật rõ ràng việc chú ấy là một cảnh sát.
“Khi nào thì họ sẽ về? Bố mẹ của em.”
“Họ đang trở về. Họ đang ở nước ngoài.”
“Em thực sự không cần phải đến lớp ngày hôm nay.”
“Em có hai bài kiểm tra. Và em không muốn lỡ b này.”
Người phụ nữ cười nhạt và nói với thanh tra Bell: “Tôi chưa bao giờ quá nghiêm túc với việc đến lớp như thế này. Đáng ra là đã cần phải thế”. Rồi nhìn về phía cô bé. “Em có chắc là mình không muốn về nhà chứ?”
“Em đã mất bao nhiêu công học hành để chuẩn bị cho hai bài kiểm tra này.” Cô lầm bầm. “Em thực sự muốn làm chúng.”
“Được rồi. Nhưng sau đó, tôi cho rằng em nên về nhà và nghỉ một vài ngày. Chúng ta sẽ lấy bài tập cho em.” Cô Barton nhanh chóng đi tới thật nhanh để ngăn cuộc ẩu đả giữa hai cậu nhóc.
Khi cô đã đi khỏi, viên thanh tra hỏi: “Cháu có vấn đề với cô ấy à?”.
“Chỉ là, những cố vấn... Họ luôn luôn nhúng mũi vào công việc của chúng ta, chú hiểu chứ?”
Nhìn anh có vẻ như là thế, không, anh không hiểu, nhưng tại sao anh cần phải hiểu? Đây không phải thế giới của anh.
Họ bắt đầu tiến về phía căng tin. Khi họ đặt chân vào cái nơi ầm ĩ này, cô bé hất đầu về một góc rẽ dẫn tới khu nhà vệ sinh nữ. “Cháu vào đó có ổn không?”
“Chắc chắn rồi. Nhưng gượm đã.”
Anh tiến về phía một nữ giáo viên và thì thầm gì đó với cô ấy, giải thích tình huống, Geneva cho là vậy.
Người phụ nữ gật đầu rồi bước vào nhà vệ sinh. Lát sau bước ra. “Không có gì cả.”
Thanh tra Bell chặn bên ngoài cánh cửa. “Tôi sẽ bảo đảm rằng chỉ có học sinh mới được vào.”
Geneva bước vào trong, biết ơn cái khoảnh khắc bình yên này, thoát khỏi những cặp mắt chằm chằm nhìn vào mình. Thoát khỏi nỗi lo sợ bởi biết được rằng có một ai đó đang muốn làm hại mình. Trước đó, cô đã rất giận dữ. Trước đó cô đã rất bướng bỉnh. Nhưng giờ đây, sự thật đang bắt đầu lượn qua lượn lại trong lòng và bỏ mặc cô sợ hãi và bối rối.
Cô bước ra ngoài căn buồng vệ sinh rồi rửa tay và mặt. Một cô gái khác đã đi vào và đang trang điểm. Một học sinh năm cuối, cô chắc chắn là vậy. Cao, ưa nhìn, với đôi lông mày được vẽ, tỉa và mái tóc bằng duỗi thẳng hoàn hảo. Cô gái nhìn cô từ đầu xuống chân - mặc dù không phải bởi vì câu chuyện sáng nay. Cô ta đang nhìn và đánh giá những gì Geneva mặc. Ta có thể thấy chuyện này ở đây mỗi lần, từng phút trong một ngày, nhìn và đánh giá lẫn nhau: cô ta đang mặc cái gì, có bao nhiêu khuyên xỏ, là vàng thật hay chỉ là mạ, quá lấp lánh, những bím tóc còn đẹp hay là đã lỏng ra rồi, cô ta đeo một chuỗi khuyên tai hay là chỉ một hoặc hai cái đơn giản mà thôi, những lọn tóc kẹp kia là tóc giả hay là tóc thật? Liệu có phải cô ta đang che giấu cái bụng bầu không nhỉ?
Geneva, sử dụng tất cả các khoản tiền của mình vào sách vở, không phải cho mỹ phẩm hay quần áo, luôn luôn đứng thấp trong bảng xếp hạng đánh giá này.
Không phải lúc nào thứ mà Chúa đã tạo ra cũng có ích. Cô đã phải hít một hơi thật sâu để làm căng cái áo lót, mà bình thường thì cô vẫn chẳng quan tâm tới việc mặc nó vào. Cô là “con quỷ cái ngực lép” trong mắt những cô gái của Dự án Delano, và từng bị gọi là “thằng” hay “cu” hàng chục lần trong năm ngoái. (Điều đau khổ nhất là khi một ai đó thực sự nhầm lẫn cô là một cậu bé, chứ không phải là khi họ giễu cợt.) Rồi sau đó là tóc của cô: Dày và xoăn tít như những sợi len làm bằng sắt. Cô không có thời gian để làm những lọn tóc xoăn hay tết thành hàng. Các bím tóc hay các phụ kiện rất mất thời gian và mặc dù Keesh có thể làm miễn phí cho cô, chúng thực sự làm cho cô nhìn trẻ hơn, giống như cô là một đứa bé được mẹ diện cho quần áo.
Bên này, nó chạy bên này, cái con bé nhìn như con trai... đập nó xuống.
Cô gái năm cuối đứng cạnh cô ở chỗ những cái bồn rửa mặt quay lại về phía chiếc gương. Cô ta khá xinh và to lớn, quai áo lót sexy của cô ta và cái đai quần lót hở lộ liễu, tóc duỗi thẳng suôn dài, đôi má bóng mượt có màu hồng nhạt. Đôi giày đỏ như kẹo táo. Cô ta có tất cả những thứ mà Geneva không hề có.
Lúc đó, cánh cửa mở ra và tim Geneva đông cứng lại.
Jonette Monroe, một học sinh năm cuối khác bước vào. Không cao hơn Geneva lắm, mặc dù to lớn hơn, ngực to hơn, với đôi vai rắn chắc và những cơ bắp rõ ràng cuồn cuộn. Những hình xăm trên cả hai cánh tay. Một khuôn mặt dài, đen như cà phê mocha. Và đôi mắt lạnh như đá - nheo lại khi nhận ra Geneva, và cô bé ngay lập tức liếc nhìn sang chỗ khác.
Jonette là một rắc rối. Một cô gái du côn. Những lời đồn đại là cô ta đang buôn bán ma túy - có thể cho bạn bất cứ thứ gì bạn muốn, meth[7], crack[8], smack[9]. Và nếu như bạn tìm đến cô ta mà không có tiền, cô ta có thể hạ gục bạn bằng sức của mình - hoặc là cả bạn thân của bạn hay thậm chí mẹ bạn nữa - cho đến khi bạn trả được món nợ. Đã hai lần trong năm nay, cô ta đã bị cảnh sát lôi đi, thậm chí còn đá vào “bi” của một viên
[7] Meth: một loại ma túy tổng hợp, gọi là “đá”.
[8] Crack: một loại côcain có thể hít được.
[9] Smack: heroin.
Geneva lúc này cúi gằm mặt xuống dưới, và nghĩ: Thanh tra Bell không thể biết được Jonette nguy hiểm tới mức nào khi để cho cô ta đi vào đây. Đôi tay và mặt vẫn còn ướt, Geneva bắt đầu bước về phía cửa.
“Này, này, con kia”, Jonette nói với cô, nhìn cô từ trên xuống dưới với ánh mắt lạnh lùng. “À, đúng mày, Martha stewart[10]. Mày có đi đâu không thế.”
[10] Martha Stewart: một doanh nhân tiêu biểu của Mỹ, thành công rồi bỗng nhiên phạm tội và gây dựng lại tất cả sau khi ra tù.
“Em...”
“Im mồm.” Cô ta liếc về phía cô gái có gò má hồng nhạt. “Còn mày, cút ra ngoài.”
Cô ta nặng hơn Jonette đến gần hai lăm kilogram và cao hơn đến tám centimet nhưng vẫn dừng cái việc tô trát lại và chậm rãi thu nhặt những mỹ phẩm. Cô ta cố gắng giữ lại chút vẻ khinh khinh, nói: “Đừng có tỏ thái độ với tôi”.
Jonette không nói gì hết. Cô ta bước tới một bước; cô gái chộp lấy chiếc túi của mình và lướt sang qua cửa.
Chiếc bút kẻ môi rơi xuống sàn. Jonette nhặt nó lên và quẳng cái tuýp vào trong túi mình. Geneva tiếp tục tìm cách chuồn một lần nữa nhưng Jonette đã túm cô lại và lôi tới phía trong của nhà vệ sinh. Khi Geneva đứng đó, căng cứng lên, Jonette chộp lấy cánh tay cô và đẩy mạnh những cánh cửa buồng khác để chắc chắn là không có ai khác.
“Chị muốn gì?”, Geneva thì thào, nửa kháng cự, nửa sợ hãi.
Jonette ngắt lời: “Ngậm mồm lại”.
chết, cô nghĩ, đầy tức giận. Thanh tra Rhyme đã đúng! Cái gã khốn nạn ở thư viện vẫn đang săn đuổi cô. Hắn bằng một cách nào đó đã tìm ra trường của cô và thuê Jonette làm nốt phần việc còn lại. Thế quái nào cô lại muốn đến trường hôm nay chứ? Hét lên, Geneva nói với chính mình.
Và cô làm.
Hoặc đang định làm.
Jonette có thể thấy cô bé định làm điều đó và chợp mắt đã vòng ra sau Geneva, chụm miệng cô bé, ngăn tiếng thét lại. “Im lặng!” Bàn tay còn lại của cô ta thì ghì vòng quanh eo cô bé và lôi cô tới góc xa hơn của căn phòng. Geneva chộp lấy bàn tay và cánh tay của cô ta rồi giật thật mạnh, nhưng cô không phải là đối thủ của Jonette. Cô bé nhìn chằm chằm vào hình xăm chữ thập rỉ máu trên cẳng tay ả và thút thít: “Xin chị đấy...”.
Jonette lục kiếm cái gì đó trong túi và trong cặp của mình. Cái gì? Geneva tự hỏi trong nỗi kinh hãi. Có ánh lóe sáng của kim loại. Một con dao hay khẩu súng? Họ có cái máy dò kim loại để làm gì khi mà có thể dễ dàng mang vũ khí vào trong trường học như thế này chứ?”
Geneva kêu lên the thé, vùng vẫy lăn lộn một cách mạnh mẽ.
Rồi bàn tay của cô gái du côn vung ra phía trước.
Không, không...
Và rồi Geneva phát hiện ra mình đang nhìn vào một cái huy hiệu sở cảnh sát bằng bạc.
“Cô sẽ im lặng chứ?”, Jonette hỏi, giọng bực tức.
“Em...”
“Im lặng?”
Gật đầu.
Jonette nói: “Tôi không muốn bất cứ ai ở bên ngoài nghe thấy một âm thanh gì... Được chứ?”.
Geneva gật đầu một lần nữa và Jonette thả cô ra.
“Chị là...”
“Cớm... ừ.”
Geneva quờ quạng lung tung và áp lưng dựa vào tường, thở thật sâu, khi Jonette đi tới cánh cửa, mở he hé ra một chút. Cô thì thầm điều gì đó và thanh tra Bell bước vào trong, khóa cánh cửa lại.
“Vậy, hai người đã gặp nhau rồi?” anh nói.
“Kiểu như thế”, Geneva nói. “Chị ấy là cớm thật à?”
Viên thanh tra giải thích: “Tất cả các trường học đều có cảnh sát chìm. Họ thường là phụ nữ, đóng vai một sinh viên năm thứ ba hoặc năm thứ tư. Hay cháu đã nói gì nhỉ? ’Giả vờ’”.
“Tại sao chú không nói cho cháu biết.” Geneva thốt lên.
Jonette liếc về phía những buồng vệ sinh. “Tôi không biết là không có ai khác ngoài chúng ta. Xin lỗi vì đã thô lỗ. Nhưng tôi không thể nói bất cứ điều gì có thể thổi bay vỏ bọc của mình.” Nữ cảnh sát nhìn Geneva, lắc đầu. “Đáng xấu hổ là điều này lại xảy ra với em. Em là một trong những sinh viên tốt. Tôi chưa bao giờ phải e ngại gì về em cả.”
“Một tay cớm chìm”, Geneva thầm thì nghi ngờ.
Jonette cười bằng một giọng cao, đầy nữ tính. “Tôi là một người đàn ông. Đúng thế.”
“Chị thật tuyệt”, Geneva nói. “Em không thể nào đoán được.”
Bell nói: “Cháu có nhớ vụ những sinh viên năm cuối mang lậu súng vào trường bị bắt một vài tuần trước không?”.
Geneva gật đầu. “Có cả một quả bom ống nữa[11] hay một cái gì đại loại như thế.”
[11] Bom ống: một thiết bị nổ tự tạo, bằng các ống bên trong nhồi chất nổ.
“Nơi đây đã có thể sẽ giống như vụ thảm sát ở
trường trung học Columbine[12]”, người đàn ông nói với giọng chậm rãi: “Jonette chính là người đã nghe thông tin về việc đó và ngăn chặn tất cả mọi việc”.
[12] Vụ thảm sát trường Trung học Columbine xảy ra ngày 20/04/1999 ở quận Jefferson, tiểu bang Colorado; thủ phạm là hai học sinh, giết 1 giáo viên, 12 học sinh, và làm bị thương 24 người khác và sau đó tự sát.
“Tôi cần phải giữ lại vỏ bọc của mình, bởi vậy tôi đã không thể tự mình tóm cổ chúng.” Cô nói như thể hối tiếc vì đã không có khả năng tự tay làm điều đó. “Bây giờ, miễn là em còn ở trong trường, mà tôi cho là không được hay cho lắm, nhưng đó là một câu chuyện khác, chừng nào em còn ở trong trường, tôi sẽ để mắt đến em. Nếu thấy bất cứ điều gì khiến em cảm thấy không thoải mái, hãy ra hiệu cho tôi biết.”
“Ra ký hiệu kiểu băng đảng?”
Jonette cười. “Em có thể đóng vai một thành viên trong bất cứ băng đảng nào, Gen, không có gì quá riêng biệt. Em đi và vẫy tay về phía tôi, thì bất cứ ai cũng sẽ biết là có gì đó sắp xảy ra. Tốt hơn hết là em chỉ cần gãi tai mình. Như thế này thì sao?”
“Chắc chắn rồi.”
“Rồi sau đó tôi sẽ tiến đến và gây lộn với em một chút. Làm em phải bối rối. Lôi em ra khỏi cái chỗ mà em đang đứng. Như thế em thoải mái chứ? Tôi sẽ không làm em đau đâu. Có thể chỉ xô đẩy em lòng vòng một chút thôi.”
“Được rồi, hay lắm... Nghe này, em cảm ơn vì tất cả những điều đó. Và em sẽ không hé nửa lời về chị.”
“Tôi biết như vậy trước khi cho em biết mọi việc.” Jonette nói. Rồi cô nhìn về phía viên cảnh sát. “Anh muốn làm luôn bây giờ không?”
“Hẳn rồi.”
Nói rồi viên cảnh sát hòa nhã vui vẻ với giọng nói xuồng xã, nhìn với ánh mắt hằm hằm và hét lên: “Mày đang làm cái quái gì ở đây vậy?”.
Rồi một tiếng thét: “Bỏ bàn tay bẳn thỉu ra khỏi người tôi, đồ khốn kiếp”. Jonette đã lại hóa thân vào vai diễn của mình.
Viên thanh tra tóm lấy cánh tay cô ấy và đẩy ra khỏi cánh cửa. Cô ấy trượt chân lao vào bức tường.
“Đồ khốn! Mẹ kiếp, tao sẽ kiện mày vì tội lạm dụng.” Cô gái phủi cánh tay mình. “Mày không được chạm vào tao. Như thế là phạm pháp, đồ chó chết!” Nói rồi cô cuốn đi nhanh như một cơn lốc xuống giảng đường. Một lát sau thanh tra Bell và Geneva bước vào căng tin một cách đường hoàng.
“Quả là một diễn viên tài ba”, Geneva thầm thì.
“Một trong những người giỏi nhất.” Viên cảnh sát nói.
“Cô ấy là người thuộc dạng sẽ thổi bay vỏ bọc của ta ra.”
Anh trả cuốn sách nghiên cứu xã hội, cười toe toét. “Không thực sự có tác dụng lắm.”
Geneva ngồi xuống một cái bàn trong góc và lôi quyển sách nghệ thuật ngôn ngữ ra khỏi ba lô.
Thanh tra Bell hỏi: “Cháu không ăn à?”.
“Không.”
“Bác của cháu đã cho cháu tiền ăn trưa chưa vậy?”
“Cháu thực sự không thấy đói lắm.”
“Bác cháu quên mất rồi phải không? Với tất cả tôn trọng, ta dám chắc ông ấy chưa từng làm một người cha. Ta có thể nói điều đó. Ta sẽ chuẩn bị cho cháu một ít vậy.”
“Không, thực sự...”
“Sự thực là ta đói hơn cả một người nông dân lúc mặt trời lặn. Và đã hằng năm rồi ta chưa được ăn một đĩa tetrazzini[13] gà tây trong trường trung học. Ta định đi lấy một ít món đó. Và sẽ chẳng vấn đề gì khi muốn lấy một đĩa thứ hai. Cháu thích sữa chứ?”
[13] Món ăn được chế biến bằng mì sợi, nấm, quả hạnh và nước xốt kem với pho mát Pác ma.
Cô bé cãi. “Chắc chắn rồi. Cháu sẽ gửi trả lại cho chú.”
“Chúng ta sẽ để việc đó sau.”
Anh bước vào hàng. Geneva vừa mới quay lại với quyển vở thì thấy một anh chàng nhìn về phía mình và vẫy vẫy tay. Cô quay lại nhìn phía sau xem cậu ta đang ra hiệu với ai. Chẳng có ai cả. Cô khẽ há hốc miệng, nhận ra rằng cậu ta đang ám chỉ mình.
Kevin Cheany đứng dậy khỏi cái bàn mà cậu và lũ bạn ngồi rồi bắt đầu nhảy tung tăng về phía cô. Ôi Chúa ơi! Liệu có đúng là cậu ta đang đi về phía này không?... Kevin trông giống hệt Will Smith. Hình dáng, cặp môi hoàn hảo. Cậu ta, người có thể lướt nhẹ trong sân bóng rổ, có thể di chuyển như một vũ công breakdance trong một trận đấu của giải B-Boy. Kevin là một viên than [14] nổi tiếng tại mọi giải đấu.
[14] Nguyên văn: coal institution. Ám chỉ cậu bé da đen này nổi tiếng ở mọi giải đấu breakdance.
Đang đứng trong hàng, thanh tra Bell gồng lên và bắt đầu bước tới trước nhưng Geneva lắc đầu ra hiệu mọi việc vẫn ổn.
Đúng là vẫn ổn. Thậm chí còn hơn cả thế. Hoàn toàn tuyệt ý chứ. Kevin đã được sắp xếp đến Connecticut hoặc Duke để học theo diện học bổng. Có thể là một vận động viên - cậu ấy đã từng là đội trưởng của đội đã giành giải vô địch cuộc thi bóng rổ PSAL năm ngoái. Nhưng cậu ấy cũng làm được điều đó cả với những điểm số học tập. Có thể cậu ấy không có chung tình yêu dành cho sách vở và trường lớp như Geneva, nhưng cậu ấy vẫn luôn trong top 5% của cả lớp. Họ biết nhau một cách rất ngẫu nhiên - cùng lớp toán học kỳ này và cũng tình cờ gặp nhau trong sành hay ở sân trường lần này sang lần khác - một sự trùng hợp, Geneva tự nói với mình. Nhưng, được rồi, sự thật là cô luôn bị hút về phía cậu ấy đang đứng hay ngồi.
Hầu hết những đứa nhóc lờ đi hoặc khinh thường cô; dù vậy, Kevin luôn nói “chào” hết lần này đến lần khác. Cậu ấy có thể hỏi cô một câu hỏi về bài tập toán hay sử, hoặc chỉ dừng lại và tán gẫu một vài phút.
Tất nhiên, cậu ta không hề rủ cô đi chơi - điều đó chưa bao giờ xảy ra - nhưng cậu ấy đối xử với cô như với một con người.
Cậu ấy thậm chí còn đi bộ về nhà cùng cô từ Langston Hughes vào một ngày mùa xuân năm ngoái.
Một ngày đẹp trời, cô vẫn còn nhớ rõ như thể mình có chiếc đĩa DVD ghi lại ngày hôm ấy.
Ngày 21 tháng 4.
Thường thì Kevin sẽ lang thang với một vài cô người mẫu mảnh mai đang cố đánh bóng tên tuổi - hoặc với những cô gái ngổ ngáo - những cô gái blingstas. (Cậu ấy thậm chí còn tán tỉnh Lakeesha vài lần, và điều đó làm Geneva cực kỳ tức giận, trong khi phải chịu đựng cơn ghen tức với một nụ cười rắn rỏi vô tư lự.)
Vậy cậu ấy định làm gì lúc này?
“Ồ, nhóc, cậu ổn chứ?” Cậu ta hỏi, cau mày và nhảy vào chiếc ghế mạ chrom cũ kỹ méo mó bên cạnh cô, trải đôi chân dài thượt ra.
“Ừ.” Cô nuốt ực một cái, lưỡi như bị xoắn lại. Tâm trí hoàn toàn trống rỗng.
Cậu ta nói: “Tớ đã nghe về chuyện xảy ra. Quả thật, đó là một chuyện kỳ lạ, ai đó lại cố đánh và bóp nghẹt cậu chứ. Tớ đã rất lo lắng”.
“Thật
“Thật.”
“Chỉ là kỳ lạ mà thôi.”
“Miễn là cậu ổn, thế là tốt rồi.”
Cô cảm thấy mặt mình nóng ran lên. Kevin thực sự đang nói điều này với cô sao?
“Tại sao cậu không về nhà?”, cậu ta hỏi. “Cậu đang làm gì ở đây vậy?”
“Bài kiểm tra nghệ thuật ngôn ngữ. Rồi bài kiểm tra toán của chúng ta nữa.”
Cậu ta cười. “Chết tiệt. Cậu vẫn đến trường học tiếp, sau tất cả những chuyện như vậy sao?”
“Ừ. Không thể bỏ những bài kiểm tra đó được.”
“Và cậu giỏi toán hả?”
Đó chỉ đơn giản là cộng cộng trừ trừ. Không có gì lớn lắm. “Ừ, tớ đã học hết rồi. Không có gì quá khó.”
“Nói thẳng. Dù gì thì. Tớ chỉ muốn nói rằng, đầy người quanh đây chẳng ưa gì cậu, tớ biết điều đó. Và cậu chỉ im lặng. Nhưng họ sẽ không đi và đến đây ngày hôm nay, như cách cậu làm. Cậu có sức mạnh thật phi thường, nhóc.”
Ngừng thở bởi những lời khen ngợi, Geneva chỉ cúi nhìn xuống và nhún vai.
“Giờ, tớ thực sự nhận ra cậu như thế nào, cậu và tớ, nhóc à, chúng mình nên đi chơi với nhau nhiều hơn. Nhưng cậu chẳng bao giờ có thời gian đi chơi cả.”
“Chỉ là, cậu biết đấy, trường lớp và những việc vớ vẩn.” Cẩn thận, cô tự cảnh báo mình. Mày không cần phải nói theo cách của cậu ta.
Kevin đùa: “Nhóc, không phải là như thế. Tớ biết đâu là sự thật. Cậu bán ma túy ở BK chứ gì”.
“Tớ…” gần như là chữ “không”. Cô không cho phép nó bật ra. Geneva cười một cách tự tin, cúi xuống nhìn cái sàn nhà mòn vẹt. “Tớ không bán ở Brooklyn. Chỉ ở Queens mà thôi, ở đó họ có nhiều tiền hơn.” Xấu hổ, xấu hổ, xấu hổ quá. Ôi, mày thật là đáng thương. Lòng bàn tay cô nhễ nhại mồ hôi.
Nhưng Kevin cười lớn. Rồi lắc lắc đầu. “Giờ thì tớ biết tại sao tớ lại lẫn lộn rồi. Đáng lẽ phải là mẹ cậu buôn ma túy ở Brooklyn mới đúng.”
Nghe có vẻ như một lời xúc phạm, nhưng nó thực ra lại là một lời mời. Kevin đang rủ cô chơi trò đối đáp[15]. Đó là cách mà những người già vẫn gọi. Giờ thì ta gọi đó là “snapping”, đối đáp nhau bằng những lời xúc phạm. Một phần trong truyền thống lâu đời các cuộc thi đấu thơ ca và kể chuyện của người da đen, snapping là một cuộc tấu hài, một cuộc chiến bằng lời nói, ném về phía nhau những lời nhạo báng, chế nhạo. Những snapper có thể biểu diễn trên sân khấu, mặc dù hầu hết các cuộc đấu khẩu diễn ra trong phòng khách, sân trường, các quầy pizza, quán bar, các hộp đêm hay trên các bậc thềm và thường là về những chuyện buồn như kiểu mà Kevin mới nói trong loạt tấn công trước của mình, kiểu như “mẹ mày thật ngốc, đi hỏi hóa đơn ở cửa hàng giá một đô”; “Chị gái mày thật xấu xỉ, chẳng có ai thèm làm tình với cô ta nếu cô ta là một viên gạch”.
[15] Nguyên văn: play the dozens.
Nhưng ngày hôm nay, ở đây, vấn đề chẳng có gì liên quan đến việc cần phải hài hước, dí dỏm, thông minh. Bởi vì chơi trò đối đáp truyền thống là giữa những chàng trai hoặc giữa những cô gái với nhau. Khi một cậu trai gạ một cô gái chơi trò này, nó chỉ có duy nhất một ý nghĩa: tán tỉnh.
Geneva suy nghĩ, điều này kỳ cục tới mức nào? Nó khiến cô cảm thấy việc bị tấn công làm cho mọi người tôn trọng mình. Cha cô thường nói rằng điều tốt nhất có thể đến từ điều tồi tệ nhất.
Chà, tiến lên, nhóc; đáp trả đi. Cái trò này ngốc nghếch và trẻ con một cách lố bịch, nhưng cô biết đáp trả thế nào; cô cùng với Keesh và chị gái của Keesh có thể đối đáp nhau cả tiếng đồng hồ liên tục. Mẹ mày thật béo đến mức nhóm máu là RAGU. Con xe Chevy của mày cũ rách tới mức bọn trộm lẩy đi chiếc CLUB và vứt con xe lại... Nhưng, trái tim cô đang đập một cách mạnh mẽ và dữ dội, Geneva giờ chỉ đơn giản cười trừ và toát mồ hôi trộm. Cô cố gắng một cách liều lĩnh để nghĩ ra cái gì đó để nói.
Nhưng đó chỉ là một mình Kevin Cheany mà thôi. Ngay cả nếu có thể kích thích lòng dũng cảm để phản pháo lại những lời châm chích về mẹ cậu ấy nhưng tâm trí cô hoàn toàn bị đóng băng.
Cô nhìn vào chiếc đồng hồ của mình, rồi lại liếc xuống cuốn sách nghệ thuật ngôn ngữ. Lạy Chúa, đồ chán chết, cô nổi giận với chính mình. Nói điều gì đi nào!
Nhưng chẳng có đến một âm tiết lọt ra khỏi miệng. Cô biết Kevin định nhìn cô theo cái cách mà cô biết rất rõ, kiểu tôi chẳng rảnh rỗi để nhìn cái kẻ nhạt nhẽo như cô, và bước đi. Nhưng, không, có vẻ như cậu ấy cho rằng cô chỉ đơn giản không có tâm trạng để chơi lắm, hẳn là do vẫn sợ hãi bởi sự việc lúc sáng, và như vậy sẽ không có vấn đề gì với cậu ta. Cậu ấy chỉ nói: “Mình nghiêm túc đấy, Gen, cậu còn hơn cả những cô gái suốt ngày bình luận về nhạc nhẽo, rồi tóc tai, và đồ trang sức vớ vẩn. Đó là gì, cậu thông minh. Thật tuyệt khi được nói chuyện với một ai đó thông minh. Những anh bạn của tớ”, cậu hất đầu về phía chiếc bàn mà nhóm của mình đang ngồi “họ không hoàn toàn là những nhà khoa học về tên lửa, cậu hiểu ý tớ nói chứ?”.
Một tia chớp lóe lên trong đầu. Tiến lên, nhóc. “Ừ”, cô nói: “Một vài người trong số họ thật là ngu ngốc, nếu để họ bộc lộ suy nghĩ của mình, họ sẽ chẳng có gì để nói cả”.
“Chuẩn, nhóc! Chính là thế.” Cười thật to, cậu giơ tay chạm nắm đấm của mình vào cô, và có một luồng điện chạy qua người cô gái. Cô cố gắng để không cười; sẽ không hay nếu như ta cười vào chính câu bỡn cợt của mình.
Rồi, trong suốt khoảnh khắc vui vẻ ấy, cô nghĩ xem cậu ta đúng bao nhiêu, và nó hiếm khi xảy ra tới mức nào, việc nói chuyện với ai đó thông minh dí dỏm, ai đó biết lắng nghe, ai đó quan tâm tới những gì bạn nói.
Kevin nhướn lông mày nhìn về phía thanh tra Bell, khi ông đang trả tiền thức ăn, và nói: “Tớ biết cái ông đang đóng giả giáo viên kia là cớm”.
Cô thì thầm: “Có vẻ như là ông ấy có chữ ‘cớm’ viết trên trán mình”.
“Chắc chắn rồi”, Kevin nói, cười lớn. “Tớ biết ông ấy đang bước về phía cậu và thế là ổn rồi. Nhưng tớ cũng muốn nói là tớ cũng sẽ để mắt đến cậu nữa. Và cả những người bạn của tớ. Nếu thấy bất cứ điều gì kỳ lạ, chúng tớ sẽ báo cho ông ấy biết.”
Cô thực sự đã xúc động vì câu nói đó.
Nhưng rồi rắc rối. Sẽ ra sao nếu Kevin hoặc một trong những người bạn của cậu ấy bị thương bởi cái gã nguy hiểm ở thư viện ấy? Cô vẫn còn cảm thấy đau xót với việc tiến sĩ Barry đã bị giết vì mình, cả người phụ nữ đứng trên vỉa hè bị thương nữa. Cô có một linh cảm khủng khiếp rằng: Kevin nằm trong một phòng của nhà tang lễ Williams, giống như rất nhiều cậu nhóc khác ở Harlem, bị bắn chết trên phố.
“Cậu không cần phải làm thế”, cô nói, không cười.
“Tớ biết mình không cần”, cậu nói. “Tớ muốn làm. Sẽ không có ai làm hại cậu hết. Tớ hứa. Được rồi. Tớ phải ra với mấy đây. Gặp cậu sau? Trước giờ vào lớp toán?”
Tim đập thình thịch, cô lắp bắp nói: “Chắc chắn rồi”.
Họ lại chạm nắm đấm vào nhau một lần nữa và cậu ấy bước đi. Nhìn Kevin rời đi, cô cảm thấy bồn chồn, bắt tay tạm biệt. Cô nghĩ, xin đừng để bất cứ điều gì xảy ra vói cậu ấy...
“Geneva?”
Cô ngước lên, chớp mắt.
Thanh tra Bell đang đặt khay đồ ăn xuống. Nó toát ra mùi thật tuyệt... Cô thậm chí còn đói hơn cả mình đã nghĩ nên nhìn chằm chằm vào chiếc đĩa đang bốc khói nghi ngút.
“Cháu biết cậu ấy à?”, viên cảnh sát hỏi.
“Vâng. Cậu ấy rất thú vị. Chúng cháu học cùng một lớp mà. Cháu biết cậu ấy mấy năm rồi.”
“À, ta không biết điều đó.”
“Nhưng chuyện ấy không liên quan gì tới những việc xảy ra ở bảo tàng chứ?”, anh hỏi với một nụ cười.
Cô quay sang hướng khác, cảm giác mặt mình nóng bừng lên.
“Giờ thì..viên thanh tra nói, đặt chiếc đĩa đang bốc khói xuống trước mặt cô: “Ăn đi. Không có gì bằng một đĩa tetrazzini gà tây để xoa dịu một tâm hồn đang có nhiều chuyện phải suy nghĩ. Cháu biết đấy, ta đáng ra chỉ cần hỏi họ về cách làm”.