Vú già lo việc vặt đang đứng tưới mấy bụi chuối tây, vội vàng bẩm: “Đại nhân, Trụy nhi cùng Mặc Nghiên vốn là đứng trông chừng ở hành lang, lúc nãy thấy khó chịu nên xin nghỉ tạm.”
Trụy nhi cùng Mặc Nghiên còn nhỏ, đang là lứa tuổi hoạt bát hiếu động. Bùi Thận bình thường hiếm khi sai sử chúng nó, do vậy cũng lười hỏi hành tung của chúng, chỉ cảm thấy vú già này quả là không hiểu chuyện.
Y xua tay: “Đi gọi Thấm Phương tới.”
Đang nói, Thẩm Lan bưng khay trà nhỏ bước tới, thấy Bùi Thận đứng trước cửa mà không vào, liền nói: “Gia, Triệu nương tử ở phòng bếp làm cho ngài chén nước mơ.”
Bùi Thận đứng trước mành trúc, cúi đầu nhìn thấy trên khay có cái chén trắng nông lòng đựng đầy nước mơ, ánh nâu trong suốt, đá vụn đã tan, bên mép chén còn đọng chút bọt nước, y đứng ngẩn ra.
Bùi Thận bưng lên uống cạn, nước lạnh trôi qua cuống họng, cảm thấy khí nóng trong ruột gan đều tan biến. Uống xong, Bùi Thận tiện tay bỏ lại chén lên khay, hiếm hoi khen một câu: “Có lòng.”
Nói xong, phất tay áo đi vào nhà, Thẩm Lan vội vàng bê chén rỗng chạy theo, nàng hôm nay đến là có việc, cũng không phải đến hầu hạ Bùi Thận uống chén nước.
Vào phòng, Thẩm Lan ân cần hỏi han: “Gia, ngài thấy chén nước mơ này thế nào?”
Bùi Thận ngồi trên giường, Thẩm Lan đã sớm thay đệm hoa sen, bên cạnh đặt hai thau đá, hơi lạnh phả nhè nhẹ làm tâm trạng của Bùi Thận rất tốt.
Y tiện tay lật cuốn sách, nghe vậy đáp: “Tạm được.”
Thẩm Lan: “Ngày mùa hè nắng nóng oi bức, mới rồi Trụy nhi giống như bị cảm nắng, ta bảo em ấy đi rừng trúc sau viện để nghỉ, mong gia thứ tội.”
Bùi Thận khịt mũi: “Cô cũng hay tỏ vẻ lắm.”
Thẩm Lan mấy ngày nay nghiên cứu về Bùi Thận, dần dần cũng có thành quả, biết câu này của y cũng không phải trách nàng, chẳng qua không hài lòng lúc y quay về nhưng trong viện lại không có ai trực mà thôi.
“Gia xưa nay thông cảm cho người nghèo kẻ yếu, ngày hè nóng nực, nếu nha hoàn, vú già trong viện mà cảm nắng thì phiền lắm, nấu thuốc uống thuốc thì cả viện đều ngập trong mùi thuốc, tốn thêm một khoản tiền lại thiếu người hầu hạ Gia. Thay vì vậy, không bằng hai ngày lại phát một chén nước mơ cho họ uống.”
Bùi Thận rất có hứng thú nhìn nàng, Thẩm Lan đã bước bước đầu tiên, tất nhiên sẽ không lùi lại, tiếp tục cúi đầu kính cẩn nói.
“Nước quả mơ giải nhiệt rất tốt, nước Gia dùng là loại đắt đỏ phức tạp, nhưng nếu chỉ là nước mơ cho nha hoàn thị vệ thì không cần trộn thêm nguyên liệu gì cả, chỉ cần nấu mơ nhừ thành mứt là được, cũng không cần bỏ thêm đá, chỉ ngâm trong nước giếng cũng đủ mát rồi.”
Bùi Thận bỏ cuốn sách xuống, cầm lấy quạt Kim Xuyên trên giường phe phẩy, nghe vậy nhàn nhạt nói: “Cô nhiệt tình bưng nước mơ tới, ta còn tưởng là cô hiểu chuyện, hóa ra là muốn mượn ta để tạo quan hệ.”
Thẩm Lan cũng không sợ hãi, mấy ngày sống chung, nàng biết Bùi Thận sáng mắt sáng lòng, rất khó lừa bịp, nhưng việc hôm nay nàng không lừa y.
“Gia, ta mới đến, có ý muốn thay Gia chia sẻ ưu phiền, ngặt nỗi không có kiến thức, nghĩ tới nghĩ lui cũng chỉ có thể nghĩ ra được cách ngốc nghếch thô vụng như vậy thôi.”
Thẩm Lan cúi đầu thấp giọng nói: “Gia ở bên ngoài có cấp dưới quan lại, thị vệ nha sai, khi nắng nóng tặng một chén nước mơ tỏ lòng quan tâm, thỉnh thoảng đổi thành chè đậu xanh, hai tháng hè mà uống hằng ngày thì cũng chỉ tốn đâu đó hai, ba lượng bạc mà thôi.”
Tốn chả bao nhiêu, lại lấy được cái tiếng quan tâm cấp dưới, cũng khiến người ta làm việc tận tâm hơn, cớ sao mà không làm?
Càng đừng nói mới đây Bùi Thận vừa rào rạt quét sạch quan trường ngành muối Dương Châu, người người hoảng sợ, đúng là thời điểm tốt để trấn an mọi người, tỏ lòng ân đức.
Nghe vậy, Bùi Thận kinh ngạc nhìn nàng một cái: “Ta vốn định ban chút vàng bạc châu báu, nhưng biện pháp này của cô lại được lòng người hơn nhiều, cũng có thể đến tận tay những người tầng chót.” Nếu đổi sang tiền bạc, có lẽ khó mà đến được tay những người cấp thấp.
Thẩm Lan thấy hắn tán đồng, nhẹ nhàng thở phào: “Gia cao thượng.”
Một chén canh mơ để trấn an mọi người, cách này vừa được Bùi Thận tán dương, lại có thể ban ơn cho nha hoàn, vú già, thị vệ, nha sai xung quanh, thêm vài mối quan hệ tốt, cớ sao mà không làm?
Đạt được mục đích, Thẩm Lan cúi đầu đứng hầu một bên, mắt nhìn mũi mũi nhìn tim, ngậm chặt miệng, biến thành một món đồ trang trí không nhúc nhích.
Bùi Thận thấy nàng như vậy, nằm nghiêng trên giường cầm cây quạt chỉ chỉ nàng, trêu: “Cô đã thông tuệ như thế, bây giờ còn tỏ ra cẩn thận như vậy để làm gì. Sợ chọc ta tức giận sao?”
Ngữ điệu thân mật, Thẩm Lan biết y vẫn chưa hết kỳ tang, không đến mức muốn trêu đùa nàng lúc này, nên nàng cũng không sợ, chỉ trợn mắt nói dối: “Tính tình Gia tốt, đối xử với mọi người ôn hòa, ta không phải sợ Gia, chỉ là chưa từng học qua phép tắc làm nô tỳ, đành phải đứng sang bên chờ Gia ra lệnh.”
Bùi Thận ngắm nghía chiếc quạt trong tay, nghĩ chưa từng học cũng chẳng sao, dù sao qua hết ba năm kỳ tang, nàng cũng không cần phải làm nô tỳ nữa, học để mà làm gì.
Hai người đang tán gẫu, ngoài cửa chợt có người đến bẩm, nói Hứa đương đầu phái hai thái giám đến tặng quà.
Bùi Thận nhíu mày, Hứa Ích không đến nhà bọn Diêm Thương để gom tiền, tìm y làm gì: “Cho họ vào.” Hai thái giám nho nhỏ thôi, không cần thiết đích thân ra đón.
Thẩm Lan do dự một lát, nhìn nhìn trong phòng, thấy một tấm bình phong gỗ tử đàn khảm đá.
“Cô ra sau bình phong trốn một lát.” Bùi Thận nói. Bệ hạ đang phái Triệu thập nhất lựa chọn con gái vừa độ tuổi nhập cung, dung mạo của Thẩm Lan quá xuất sắc, sợ sinh sự, tránh đi thì tốt hơn.
Nghe vậy, Thẩm Lan thở phào, vội vàng trốn sau bình phong.
Đúng lúc này, hai tiểu thái giám bước vào, cung kính chắp tay thi lễ nói: “Khấu kiến Bùi đại nhân.”
Bùi Thận nhíu mày kiếm: “Hứa công công phái các ngươi đến có chuyện gì?” Nói xong, y liếc nhìn cô gái đi theo sau hai người. Chỉ liếc một cái rồi dời mắt. Nhìn chằm chằm vào nữ tử, không phải hành vi của người quân tử.
Tên thái giám cao hơn nở nụ cười, chỉ vào cô gái bên cạnh: “Nàng này là ngựa gầy trong phủ Diêm Thương Lưu Cát, tên là Quỳnh Hoa.”
Quỳnh Hoa sao lại ở chỗ này? Thẩm Lan trốn sau bình phong ngạc nhiên, nhưng suy nghĩ một lát đã hiểu. Hẳn là sau khi nàng chạy trốn, Lưu Cát chọn trúng Quỳnh Hoa để mang đi hiến cho Ngự sử tuần muối Bùi Thận.
Tên thái giám cao tiếp tục nói: “Theo lời nàng kể lại, Lưu Cát mua nàng là để hiến cho Bùi đại nhân. Hứa công công nghe vậy, phái chúng nô tài đưa nàng tới đây.”
Bùi Thận trong lòng biết đây là Hứa công công có qua có lại, muốn cảm ơn y vì đã cho hắn cơ hội đi kê biên tài sản Diêm Thương. Nhưng y đang trong kỳ tang, công khai thu nhận một ngựa gầy do bọn hắn đưa tới, còn muốn danh tiếng và thăng tiến nữa hay không?
Bùi Thận xua tay: “Hứa công công khách khí, chỉ là ta hiện đang để tang cho ân sư, nào dám gần nữ sắc?”
Hai thái giám kia nghe vậy thì có chút khó xử. Hứa công công chỉ kêu bọn hắn dẫn người tới đây, chứ chưa dặn nếu Bùi đại nhân không chịu nhận thì nên làm gì?
Quỳnh Hoa đứng một bên mặt mũi tái nhợt, kinh hoàng thất thố. Nàng mới đầu sống được mấy ngày có người hầu kẻ hạ trong phủ của Lưu Cát, chỉ chờ ngày được dâng cho Ngự sử đại nhân. Ai ngờ chẳng bao lâu, Cẩm Y Vệ cùng Đông Xưởng như sói hổ xông tới.
Hôm nay nếu không thể lưu lại đây, trở về sẽ phải gặp Cẩm Y Vệ cùng với thái giám. Nghĩ đến đây, Quỳnh Hoa bỗng dưng nước mắt ròng ròng, quỳ rạp xuống đất, khóc than: “Mong đại nhân rủ lòng thương! Xin đại nhân rủ lòng thương!”
Thẩm Lan trốn sau bình phong nghe thấy mà chua xót trong lòng. Một cô gái mới mười lăm tuổi, nàng cũng có lòng muốn đưa tay giúp đỡ, nhưng chính nàng cũng đâu có tiếng nói ở đây.
Chọc cho Bùi Thận nổi nóng, chỉ cần gọi môi giới tới bán nàng đi, tuy không đến mức lưu lạc đến chốn phong trần, nhưng với dung mạo này nàng nhất định sẽ lại bị bán đi làm thiếp, đến lúc đó còn có thể may mắn gặp phải một nhà có chủ nhân đang giữ tang sao?
Thẩm Lan khẽ cắn môi, tiếp tục quan sát, chờ thêm một chút.
Tiếng khóc than của Quỳnh Hoa càng lúc càng lớn, mà Bùi Thận vẫn ngồi yên bất động trên ghế thái sư, tâm địa sắt đá. Thời buổi này, người đáng thương rất nhiều, chết bởi hạn hán, chết bởi dịch bệnh hàng ngàn hàng vạn, bị cường quyền địa chủ cướp đất cướp nhà, bị giặc Thát Đát, giặc Oa tàn sát cả nhà nhưng không thể báo thù… Trên đời này ai mà không đáng thương chứ?
Bùi Thận bưng chén trà lên, tỏ ý tiễn khách.
Hai tên thái giám thấy thế, người bên trái người bên phải nâng Quỳnh Hoa dậy, kéo nàng ra cửa.
“Đại nhân! Cầu xin đại nhân cứu mạng! Cứu mạng!” Quỳnh Hoa nước mắt nước mũi chảy ròng ròng.
Thẩm Lan bây giờ bản thân cũng phải làm nô làm tì, con đường tương lai mù mịt, theo lý thật sự không nên ra mặt, nhưng nàng không đành lòng, nên gõ nhẹ lên tấm bình phong.
Quỳnh Hoa đang khóc lớn, nên hai tên thái giám không nghe thấy tiếng gõ nhẹ này, nhưng Bùi Thận là người tập võ, lập tức nhìn về phía sau tấm bình phong.
Thẩm Lan lấy ngón tay làm bút, viết chữ trong không khí. Bùi Thận nhìn kỹ, thấy nàng viết hai chữ “nô tịch”.
Thì sao? Bùi Thận hớp ngụm nước trà, không nói một lời.
Thẩm Lan quýnh lên, vội vàng chỉ về phía chiếc bàn bằng gỗ đàn, bên trên vẫn còn đặt khay trà nhỏ cùng chén nước mơ rỗng.
Vừa mới hiến kế dùng nước mơ để lấy tiếng thơm, mới được mười lăm phút liền dùng để trao đổi quyền lợi. Bùi Thận bất mãn trong lòng, vẫn ngồi im như cũ.
Thẩm Lan hết cách, chỉ đành cầu xin, chắp tay thi lễ. Nàng xưa nay bình tĩnh thong dong, hiếm khi tỏ rõ vui giận ra mặt, càng đừng nói đến lúc này chau đôi mày liễu, vẻ mặt sầu bi.
Bùi Thận nhìn nàng một cái, buông chén trà, nhàn nhạt nói: “Hai vị xin dừng bước, nàng này nhìn cũng là người đáng thương. Nếu thẩm tra xong mà không liên quan gì đến tội của Lưu Cát, vậy xóa nô tịch của nàng, cho nàng trở về nhà đi thôi.”
Quỳnh Hoa nghe vậy, thoáng chốc xụi lơ trên mặt đất, lại bỗng nhiên khóc lớn.
Hai thái giám nhìn nhau, đành phải cười nịnh nói vài câu “Đại nhân nhân hậu”, “Yêu dân” linh tinh, rồi túm Quỳnh Hoa lên, cáo từ rời đi.
Phía sau bình phong, Thẩm Lan thở phào, trong lòng lại thấy mờ mịt. Nàng không có khả năng yêu cầu Bùi Thận thu Quỳnh Hoa làm nha hoàn hoặc thiếp thất. Thứ nhất Bùi Thận nhất định sẽ không đáp ứng, thứ hai việc này rất có thể sẽ chọc giận Bùi Thận, liên lụy đến chính bản thân Thẩm Lan.
Nhưng chỉ cần Bùi Thận chịu vì Quỳnh Hoa nói một câu, Cẩm Y Vệ cùng Đông Xưởng sẽ buông tha nàng. Chỉ là nếu Quỳnh Hoa vẫn mang nô tịch, vẫn như cũ không thể làm chủ vận mệnh của mình. Thẩm Lan liền xin Bùi Thận giúp xóa bỏ nô tịch cho nàng.
Sau khi trở thành lương dân, nếu Quỳnh Hoa có chút thông minh, đoàn kết với các cô nương còn lại trong viện của Lưu mụ mụ, không cần lo sợ du côn lưu manh tìm tới ăn hiếp. Lúc đó lại trau dồi kỹ thuật thêu thùa, tương lai mở cái xưởng may, cố gắng sinh sống.
“Đi ra đi.” Thấy người đi hết, Bùi Thận mở miệng nói.
Thẩm Lan không nhúc nhích, Bùi Thận nhìn sang, chỉ thấy Thẩm Lan ngơ ngẩn đứng tại chỗ, không biết đang suy nghĩ gì.
Bùi Thận thấy thế, đùa: “Vừa nãy không phải to gan lắm sao, sao giờ lại sững ra rồi? Chẳng lẽ sợ ta trách tội cô?”
Thẩm Lan tỉnh táo lại, cười nói: “Gia, không có gì, ta chỉ là hơi thất thần thôi.” Nàng nở nụ cười, nhưng tươi cười vương vài nỗi chua xót.
Nàng một lòng muốn được xóa bỏ nô tịch, Quỳnh Hoa đã đạt được. Vinh hoa phú quý mà Quỳnh Hoa ao ước, lại bày ra trước mặt Thẩm Lan.
Chuyện trên đời luôn là như thế. Muốn, mà không được. Không muốn, mà lại được.
Chú thích:
(1) Cầu bất đắc: 1 trong 7 thứ khổ của nhà Phật