Cố Linh Dục bị cô kéo thì đầu giật về sau, nhìn cái đầu tròn trặn nhẵn nhụi của hắn, Phó Lan Quân tự nhiên nổi hứng giở trò tinh quái, sờ sờ đỉnh đầu hắn lẩm bẩm: “Bạch Ngọc trên trời cao, mười hai lầu năm thành, tiên nhân vỗ đỉnh đầu, kết tóc được trường sinh.”
*Thiên thượng Bạch Ngọc kinh, thập nhị lâu ngũ thành, tiên nhân phủ ngã đính, kết phát thụ trường sinh - Lý Bạch. Ý nói Bạch Ngọc kinh trên trời có tiên nhân chỉ điểm cho bí quyết sống trường sinh bất lão.
Cố Linh Dục bật cười nắm lấy cổ tay cô: “Đổi câu khác được không?”
“Hả?” Phó Lan Quân nhíu mi lờ mờ.
“Người yêu vỗ chỏm đầu, kết tóc kết đồng tâm.”
Thoắt cái đã đến cuối năm, công việc của Cố gia cũng bận rộn lu bu hẳn, như thể chỉ còn mỗi Cố Linh Dục và Phó Lan Quân là hai kẻ rảnh rang chẳng có gì làm.
Nhìn đám người hầu tất bật chạy đôn chạy đáo, Phó Lan Quân quay sang hỏi Cố Linh Dục: “Đây là lần đầu tiên tôi đón năm mới ở nhà anh đấy.”
Hắn cười thản nhiên: “Tôi cũng là lần đầu tiên.”
Cô khẽ thốt lên tiếng ngạc nhiên rồi vội vàng bụm miệng.
Hắn vẫn cười, giọng đều đều: “Hôm nay Dực Chẩn bảo tôi là sẽ đưa A Bội đến Hàng Châu ở mấy ngày, ngỏ lời muốn chúng ta đi cùng luôn cho vui, em đi không?”
Phó Lan Quân mở cờ trong bụng, việc này chẳng đúng ý cô quá chứ, mong còn không kịp sao nỡ từ chối?
Ngày thứ hai sau khi về nhà, đoàn người Cố Linh Dục, Phó Lan Quân và vợ chồng Dực Chẩn khăn gói đồ đạc lòng đầy khấp khởi lên đường tới Hàng Châu.
Lúc tới nơi Phó Lan Quân mới biết tin hóa ra A Bội đã có bầu ba tháng, quê họ có phong tục là phải để thai nhi yên bình trải qua ba tháng đầu thì mới được thông báo với người khác. Phó Lan Quân vui mừng hết biết, còn tính xin làm mẹ nuôi đứa nhỏ.
Dực Chẩn, phần tử tri thức đau đáu trong mình nỗi lo âu của thiên hạ, vì thế suốt dọc đường đi cứ say sưa thảo luận với Cố Linh Dục về chuyện quốc gia đại sự, xuất phát từ chiến tranh Nga Nhật, rồi thì thu hồi các quyền lợi đường xá, xong đến công cuộc chống Mĩ hóa, Phó Lan Quân nghe mà lỗ tai lùng bùng, mắt díp vào nhau ngủ gà ngủ gật.
Vất vả lắm mới đặt chân được đến đất Hàng Châu, vừa thu xếp ổn thỏa xong thì Dực Chẩn lại sốt sắng đề nghị tới thư viện Dục Anh tham quan, Cố Linh Dục biết tỏng Phó Lan Quân chẳng thèm đi nên đã lấy lý do A Bội ngồi tàu xe mệt nhọc còn đang có thai, bảo cô ở lại chăm sóc cho cô ấy, hắn thì ra ngoài với Dực Chẩn.
Mãi đến sập tối họ mới quay về, Dực Chẩn hãy còn nói hoài không ngớt, liên tục khen lấy khen để thư viện. Mà Cố Linh Dục vẫn giữ nguyên vẻ mặt bình tĩnh không có chút cảm xúc nào đặc biệt như mọi khi.
Nhiệt độ buổi tối đột nhiên giảm mạnh, nửa đêm tuyết bắt đầu rơi dày đặc, mãi cho đến sáng sớm vẫn chưa có dấu hiệu ngừng. Màn tuyết trắng xóa mênh mông lấp đi cả mặt trời, bốn bề chung quanh mịt mùng vô tận, chôn vùi những rác rưởi bẩn thỉu, mọi thứ phô ra vẻ đẹp trong lành động lòng người.
Phó Lan Quân đứng dưới vòm mái hiên cong cong nhìn tuyết bay lả tả, hai tay đút vào lò sưởi tay ủ ấm, buột miệng thốt lên: “Một ngày tuyệt vời nếu được đến Hồ Tâm Đình ngắm tuyết!”
Lời vừa dứt khỏi miệng thì chiều hôm đó đã quyết đến Hồ Tâm Đình ngay và luôn.
Dực Chẩn nhờ người bạn tìm một chiếc thuyền, bốn người ngồi lênh đênh trên thuyền nhỏ đi ra Hồ Tâm Đình, mướn nhà đò cả buổi, bảo người ta giúp lo liệu mấy việc vặt như hâm rượu pha trà.
Lúc đến đình rồi mà tuyết vẫn rơi không ngớt, đưa mắt nhìn tứ phía, thế giới chìm trong sắc trắng, trời mưa bụi bay lất phất, mây xám đen kết lại thành từng cụm từng cụm khuất lấp ban mai, hệt như bức thủy mặc ảm đạm bị giọt nước làm nhòe nét mực.
“Hạt sương trong suốt, trời, và đất, và mây, và non nước, chỉ độc một màu trắng. Bóng trên mặt hồ, chỉ còn là dấu vết trải dài bên bờ đê. Hóa ra những thứ mộng mơ bay bổng của văn chương là có thật.” Phó Lan Quân tựa người vào lan can say mê thưởng thức cảnh đẹp trước mắt, lòng không nén nổi cảm khái. Cố Linh Dục kéo cô ngồi xuống, đặt cái lò sưởi nhỏ vào tay cô, rồi khép chặt chiếc áo khoác mà cô đang mặc lại: “Lan can lạnh, cẩn thận bị cảm.”
Nhà đò bận bịu hâm rượu, Dực Chẩn đánh tiếng thở dài: “Năm ấy Trương Đại* đến Hồ Tâm Đình ít nhất còn được tao ngộ với tri âm, chúng ta còn chẳng bằng ông ấy.”
*Trương Đại: Nhà lịch sử, nhà văn cuối thời Minh
Phó Lan Quân xen vào: “Lời này của anh Dực sai rồi, bốn người chúng ta không lẽ không phải tri âm ư? Chẳng qua là đã thân thiết từ trước khi đến Hồ Tâm Đình mà thôi.”
Đang nói rôm rả thì nhà đò bỗng cắt ngang: “Công tử mau nhìn kìa!”
Bốn người tức khắc nhìn theo hướng nhà đò chỉ, từ xa xa có chiếc thuyền hạch* đang chậm rãi tiến đến gần đình, Dực Chẩn vỗ tay cái đét: “Đây quả là đúng với câu ‘Ngắm tuyết Hồ Tâm Đình’, chỉ là không ngờ rằng chúng ta không phải Trương Đại mà vốn đang chờ người của ông ấy.”
*Chị nào biết thuyền này thì cmt cho em biết với nhá:((
Thuyền của “Trương Đại” từ từ đi tới, thuyền dừng lại, có người rảo bước vào đình, là một vị thư sinh trạc trung niên, bím tóc bện gọn gàng, mặc trường sam, thoáng nhìn tinh thần có vẻ sa sút, cả người bao trùm nỗi cô liêu, Dực Chẩn cất tiếng mời: “Huynh đài có muốn đến nếm thử chén rượu?”
Vị thư sinh trung niên đó nhẹ gật đầu rồi ngồi xuống bưng chén lên ngửa đầu rót rượu vào bụng, chẳng nói chẳng rằng, cũng không ngó ngàng gì tới câu hỏi của Dực Chẩn, nhất thời bầu không khí trở nên rất gượng gạo.
Mọi người im lặng một lúc, Dực Chẩn cười xòa hòng cứu vãn tình hình: “Hồi bé đọc sách, đọc được cuốn ‘Ngắm tuyết Hồ Tâm Đình’ của Trương Đại liền mong mỏi tương lai được đến Tây Hồ vào một ngày tuyết lớn.”
“Đúng vậy.” Cuối cùng vị tiên sinh trung niên cũng chịu mở miệng:
“Nhưng tôi vẫn cảm thấy, đến Hồ Tâm Đình, một người đi là tốt nhất.”
Phó Lan Quân bắt đầu có hơi bực bội: “Ý chú là chúng tôi đang quấy nhiễu chú?”
Thư sinh đứng dậy cất bước đi tới bên đình, giọng nói bị cơn gió phương Bắc cuốn đi nghe xa xôi vô đình: “Không, tôi chỉ không muốn khiến những người qua đường thấy hoảng sợ.”
Người đó chợt thả mình nhảy xuống Tây Hồ.
Cố Linh Dục chẳng chút do dự nhảy xuống theo, nhanh nhẹn bắt lấy cánh tay người đó kéo lại gần, một tay hắn khẽ đập vào gáy để người đó tạm thời chìm vào hôn mê sau đó đưa lên đình.
Hắn dặn dò nhà đò: “Lên thuyền quay về bờ tìm thầy thuốc, nhanh.”
Nhà đò vội vã chạy tới giúp nâng thư sinh vào trong khoang thuyền rồi lấy chăn bông đắp lại. Cả người Cố Linh Dục ướt như chuột lột, dòng nước lạnh lẽo ngấm vào da thịt hắn, cũng may lúc ra ngoài có mang áo khoác theo, hắn cởi bộ quần áo sũng nước ra thay bằng áo khoác. Phó Lan Quân đưa lò sưởi của mình sang, lo lắng nhìn đôi môi xanh tím vì lạnh của hắn: “Không bị bệnh mới lạ đấy.”
Người suýt nữa thì đóng băng thế mà lòng lại ấm áp dễ chịu đến lạ, chiếc lò sưởi tay be bé kia như nhập vào trong tim, hắn định vươn tay vuốt ve mặt Phó Lan Quân nhưng vừa nghĩ đến thân nhiệt hiện giờ của mình, hắn chỉ đành ngậm ngùi cách lớp quần áo nhéo nhéo cánh tay gầy gò của cô: “Người tôi thiên nóng nên không có vấn đề gì đâu, người kia mới đáng quan ngại.”
Lên bờ tìm được một vị thầy thuốc mà trùng hợp sao thầy thuốc là người quen của thư sinh, ông ấy giới thiệu cho Cố Linh Dục rằng thư sinh trung niên này họ Dương, là hàng xóm láng giềng của ông ấy.
Cố Linh Dục đã thay quần áo mới, trước mặt đặt chậu than đỏ bừng: “Vậy vì sao phải tự tử, thầy thuốc có biết không?”
Thầy thuốc lắc đầu thở dài: “Còn vì sao nữa, chắc chắn là vì chuyện thi cử. Vị láng giềng này của tôi có thể nói là Phạm Tiến phiên bản đời thực, một lòng muốn nhờ vào khoa cử để làm quan, dùi mài kinh sử mấy mươi năm cuối cùng cũng trúng tuyển cử nhân, đâu ngờ năm ngoái lão phật gia và hoàng thượng đột nhiên hạ chỉ hủy bỏ khoa cử. Ban đầu ông ấy không tin, cho rằng hiện tại triều đình thay đổi xoành xoạch rồi mấy bữa nữa lại đổi ý ngay thôi ấy mà. Tuy nhiên tận mắt chứng kiến tình trạng trong thành biến đổi quá nhiều, cấp trên lại trù hoạch thành lập trường sư phạm gì đó, lúc này ông ấy mới chịu chấp nhận sự thật là thời thế đã đổi thay, ngày lại ngày y như người mất hồn, giờ tìm tới cái chết chẳng phải đều vì chuyện này sao?”
Nghe thầy thuốc nói xong Cố Linh Dục nheo mắt tư lự: “Hóa ra là vậy. Nếu thầy thuốc là hàng xóm của ông ấy vậy thì phiền ông sau khi quay về hãy báo với người nhà ông ấy một tiếng, mời họ đến đón ông ấy về.”
Thầy thuốc đi khỏi, Dực Chẩn than thở: “Việc năm ngoái hủy bỏ thi cử là đúng đắn, có lợi rất lớn cho nước cho dân, lão nho sinh này đúng là chẳng hiểu đại sự gì cả.”
Cố Linh Dục lại không tán thành: “Mấy chục năm miệt mài học tập, dốc hết tâm huyết, gian khổ có thừa, cuộc đời chỉ xoay quanh Tứ thư Ngũ kinh, nung nấu hy vọng duy nhất là tên của mình được đề trên bảng vàng. Giờ đây ngần ấy năm chịu nhọc chịu khổ tan vỡ sạch sành sanh như bóng nước, lệnh nhà nước giáng xuống đầu tuyên bố nửa đời vất vả vì sự học của mình chốc lát đã trở thành công dã tràng, thử nói xem sao có thể không oán, sao có thể không hận, sao có thể không nản lòng thoái chí đây? Nước và dân đều nhận được lợi lớn, lời này là thật. Nhưng với ông ấy mà nói, đất nước này chỉ là một cái thùng rỗng tuếch, nhân dân lại càng như thế. Đúng, mỗi thời một đổi mới, luôn phải hy sinh, nhưng hy sinh là gì? Là giãy sống trong vô vọng, không có ai từ nhỏ sinh ra vì mục đích trở thành vật hy sinh, cũng không có ai từ nhỏ bị coi là vật hy sinh như một lẽ dĩ nhiên. Anh và tôi, đứng dưới đàn tế, lấy quyền hạn gì để trách móc nỗi không cam của vật hy sinh máu tuôn thành dòng trên bàn tế lễ? Phồn Tinh, cậu luôn bảo cậu làm báo là để vỡ lòng dân trí, nhưng rốt cuộc ‘dân’ cậu nói là ai, cậu biết rõ chứ?”
Dực Chẩn há miệng sững người, vội biện giải: “Nhưng ba chữ ‘vậy hy sinh’ đó cũng hàm chứa nghĩa tốt mà, thánh nhân nói…”
Cố Linh Dục ngắt lời anh ta: “Được khen thưởng ca ngợi là điều bất bình thường. Dùng thái độ bất bình thường đó để đòi hỏi thời cuộc, chỉ e là vĩnh viễn phải nhận lại thất vọng. Cố nhiên con người sống phải có lý tưởng, có thể cao thượng như cậu, sống sót dựa vào lý tưởng, nhưng cậu chẳng thể bắt tất cả mọi người phải giống như cậu. Còn nhớ điển cố ‘Tử Cống chuộc người’ không? Thật ra thánh nhân như ông ấy đã nhìn thấu mọi chuyện từ lâu rồi.”
Dực Chẩn ngớ người, hồi lâu sau mới tìm lại được giọng mình: “Cậu đang phỉ báng thánh nhân đó!”
Cố Linh Dục hết sức bình tĩnh: “Thánh nhân bất tử, đạo tặc liên miên, thánh nhân và đạo tặc vốn là một thể, tôi chỉ đang trần thuật lại sự thật.”
Bầu không khí một lần nữa trở nên xấu hổ lúng túng, Phó Lan Quân ngồi bên cạnh nghe mà ù ù cạc cạc: “Hai anh nói cái gì thế?”
Nghe cô nói Dực Chẩn mỉm cười: “Không ngờ bà chị xuất thân thế gia quan lại mà đối với mấy việc này lại dốt đặc cán mai.”
Phó Lan Quân tức giận hầm hừ: “Cha tôi nói có một số việc biết rồi cũng vô dụng, biết càng nhiều bất lực càng nhiều, nếu đã vậy chi bằng cứ không biết đi.”
Cố Linh Dục nắm tay cô kéo cô ngồi xuống cạnh mình: “Câu này của cha vợ trái lại có phần chưa thấu đáo, chỉ mong cô ngốc nhà em có thể giữ được được vận may càng lâu càng tốt.”
Phó Lan Quân véo hắn một cái: “Anh mới là tên ngốc!”
*Thiên thượng Bạch Ngọc kinh, thập nhị lâu ngũ thành, tiên nhân phủ ngã đính, kết phát thụ trường sinh - Lý Bạch. Ý nói Bạch Ngọc kinh trên trời có tiên nhân chỉ điểm cho bí quyết sống trường sinh bất lão.
Cố Linh Dục bật cười nắm lấy cổ tay cô: “Đổi câu khác được không?”
“Hả?” Phó Lan Quân nhíu mi lờ mờ.
“Người yêu vỗ chỏm đầu, kết tóc kết đồng tâm.”
Thoắt cái đã đến cuối năm, công việc của Cố gia cũng bận rộn lu bu hẳn, như thể chỉ còn mỗi Cố Linh Dục và Phó Lan Quân là hai kẻ rảnh rang chẳng có gì làm.
Nhìn đám người hầu tất bật chạy đôn chạy đáo, Phó Lan Quân quay sang hỏi Cố Linh Dục: “Đây là lần đầu tiên tôi đón năm mới ở nhà anh đấy.”
Hắn cười thản nhiên: “Tôi cũng là lần đầu tiên.”
Cô khẽ thốt lên tiếng ngạc nhiên rồi vội vàng bụm miệng.
Hắn vẫn cười, giọng đều đều: “Hôm nay Dực Chẩn bảo tôi là sẽ đưa A Bội đến Hàng Châu ở mấy ngày, ngỏ lời muốn chúng ta đi cùng luôn cho vui, em đi không?”
Phó Lan Quân mở cờ trong bụng, việc này chẳng đúng ý cô quá chứ, mong còn không kịp sao nỡ từ chối?
Ngày thứ hai sau khi về nhà, đoàn người Cố Linh Dục, Phó Lan Quân và vợ chồng Dực Chẩn khăn gói đồ đạc lòng đầy khấp khởi lên đường tới Hàng Châu.
Lúc tới nơi Phó Lan Quân mới biết tin hóa ra A Bội đã có bầu ba tháng, quê họ có phong tục là phải để thai nhi yên bình trải qua ba tháng đầu thì mới được thông báo với người khác. Phó Lan Quân vui mừng hết biết, còn tính xin làm mẹ nuôi đứa nhỏ.
Dực Chẩn, phần tử tri thức đau đáu trong mình nỗi lo âu của thiên hạ, vì thế suốt dọc đường đi cứ say sưa thảo luận với Cố Linh Dục về chuyện quốc gia đại sự, xuất phát từ chiến tranh Nga Nhật, rồi thì thu hồi các quyền lợi đường xá, xong đến công cuộc chống Mĩ hóa, Phó Lan Quân nghe mà lỗ tai lùng bùng, mắt díp vào nhau ngủ gà ngủ gật.
Vất vả lắm mới đặt chân được đến đất Hàng Châu, vừa thu xếp ổn thỏa xong thì Dực Chẩn lại sốt sắng đề nghị tới thư viện Dục Anh tham quan, Cố Linh Dục biết tỏng Phó Lan Quân chẳng thèm đi nên đã lấy lý do A Bội ngồi tàu xe mệt nhọc còn đang có thai, bảo cô ở lại chăm sóc cho cô ấy, hắn thì ra ngoài với Dực Chẩn.
Mãi đến sập tối họ mới quay về, Dực Chẩn hãy còn nói hoài không ngớt, liên tục khen lấy khen để thư viện. Mà Cố Linh Dục vẫn giữ nguyên vẻ mặt bình tĩnh không có chút cảm xúc nào đặc biệt như mọi khi.
Nhiệt độ buổi tối đột nhiên giảm mạnh, nửa đêm tuyết bắt đầu rơi dày đặc, mãi cho đến sáng sớm vẫn chưa có dấu hiệu ngừng. Màn tuyết trắng xóa mênh mông lấp đi cả mặt trời, bốn bề chung quanh mịt mùng vô tận, chôn vùi những rác rưởi bẩn thỉu, mọi thứ phô ra vẻ đẹp trong lành động lòng người.
Phó Lan Quân đứng dưới vòm mái hiên cong cong nhìn tuyết bay lả tả, hai tay đút vào lò sưởi tay ủ ấm, buột miệng thốt lên: “Một ngày tuyệt vời nếu được đến Hồ Tâm Đình ngắm tuyết!”
Lời vừa dứt khỏi miệng thì chiều hôm đó đã quyết đến Hồ Tâm Đình ngay và luôn.
Dực Chẩn nhờ người bạn tìm một chiếc thuyền, bốn người ngồi lênh đênh trên thuyền nhỏ đi ra Hồ Tâm Đình, mướn nhà đò cả buổi, bảo người ta giúp lo liệu mấy việc vặt như hâm rượu pha trà.
Lúc đến đình rồi mà tuyết vẫn rơi không ngớt, đưa mắt nhìn tứ phía, thế giới chìm trong sắc trắng, trời mưa bụi bay lất phất, mây xám đen kết lại thành từng cụm từng cụm khuất lấp ban mai, hệt như bức thủy mặc ảm đạm bị giọt nước làm nhòe nét mực.
“Hạt sương trong suốt, trời, và đất, và mây, và non nước, chỉ độc một màu trắng. Bóng trên mặt hồ, chỉ còn là dấu vết trải dài bên bờ đê. Hóa ra những thứ mộng mơ bay bổng của văn chương là có thật.” Phó Lan Quân tựa người vào lan can say mê thưởng thức cảnh đẹp trước mắt, lòng không nén nổi cảm khái. Cố Linh Dục kéo cô ngồi xuống, đặt cái lò sưởi nhỏ vào tay cô, rồi khép chặt chiếc áo khoác mà cô đang mặc lại: “Lan can lạnh, cẩn thận bị cảm.”
Nhà đò bận bịu hâm rượu, Dực Chẩn đánh tiếng thở dài: “Năm ấy Trương Đại* đến Hồ Tâm Đình ít nhất còn được tao ngộ với tri âm, chúng ta còn chẳng bằng ông ấy.”
*Trương Đại: Nhà lịch sử, nhà văn cuối thời Minh
Phó Lan Quân xen vào: “Lời này của anh Dực sai rồi, bốn người chúng ta không lẽ không phải tri âm ư? Chẳng qua là đã thân thiết từ trước khi đến Hồ Tâm Đình mà thôi.”
Đang nói rôm rả thì nhà đò bỗng cắt ngang: “Công tử mau nhìn kìa!”
Bốn người tức khắc nhìn theo hướng nhà đò chỉ, từ xa xa có chiếc thuyền hạch* đang chậm rãi tiến đến gần đình, Dực Chẩn vỗ tay cái đét: “Đây quả là đúng với câu ‘Ngắm tuyết Hồ Tâm Đình’, chỉ là không ngờ rằng chúng ta không phải Trương Đại mà vốn đang chờ người của ông ấy.”
*Chị nào biết thuyền này thì cmt cho em biết với nhá:((
Thuyền của “Trương Đại” từ từ đi tới, thuyền dừng lại, có người rảo bước vào đình, là một vị thư sinh trạc trung niên, bím tóc bện gọn gàng, mặc trường sam, thoáng nhìn tinh thần có vẻ sa sút, cả người bao trùm nỗi cô liêu, Dực Chẩn cất tiếng mời: “Huynh đài có muốn đến nếm thử chén rượu?”
Vị thư sinh trung niên đó nhẹ gật đầu rồi ngồi xuống bưng chén lên ngửa đầu rót rượu vào bụng, chẳng nói chẳng rằng, cũng không ngó ngàng gì tới câu hỏi của Dực Chẩn, nhất thời bầu không khí trở nên rất gượng gạo.
Mọi người im lặng một lúc, Dực Chẩn cười xòa hòng cứu vãn tình hình: “Hồi bé đọc sách, đọc được cuốn ‘Ngắm tuyết Hồ Tâm Đình’ của Trương Đại liền mong mỏi tương lai được đến Tây Hồ vào một ngày tuyết lớn.”
“Đúng vậy.” Cuối cùng vị tiên sinh trung niên cũng chịu mở miệng:
“Nhưng tôi vẫn cảm thấy, đến Hồ Tâm Đình, một người đi là tốt nhất.”
Phó Lan Quân bắt đầu có hơi bực bội: “Ý chú là chúng tôi đang quấy nhiễu chú?”
Thư sinh đứng dậy cất bước đi tới bên đình, giọng nói bị cơn gió phương Bắc cuốn đi nghe xa xôi vô đình: “Không, tôi chỉ không muốn khiến những người qua đường thấy hoảng sợ.”
Người đó chợt thả mình nhảy xuống Tây Hồ.
Cố Linh Dục chẳng chút do dự nhảy xuống theo, nhanh nhẹn bắt lấy cánh tay người đó kéo lại gần, một tay hắn khẽ đập vào gáy để người đó tạm thời chìm vào hôn mê sau đó đưa lên đình.
Hắn dặn dò nhà đò: “Lên thuyền quay về bờ tìm thầy thuốc, nhanh.”
Nhà đò vội vã chạy tới giúp nâng thư sinh vào trong khoang thuyền rồi lấy chăn bông đắp lại. Cả người Cố Linh Dục ướt như chuột lột, dòng nước lạnh lẽo ngấm vào da thịt hắn, cũng may lúc ra ngoài có mang áo khoác theo, hắn cởi bộ quần áo sũng nước ra thay bằng áo khoác. Phó Lan Quân đưa lò sưởi của mình sang, lo lắng nhìn đôi môi xanh tím vì lạnh của hắn: “Không bị bệnh mới lạ đấy.”
Người suýt nữa thì đóng băng thế mà lòng lại ấm áp dễ chịu đến lạ, chiếc lò sưởi tay be bé kia như nhập vào trong tim, hắn định vươn tay vuốt ve mặt Phó Lan Quân nhưng vừa nghĩ đến thân nhiệt hiện giờ của mình, hắn chỉ đành ngậm ngùi cách lớp quần áo nhéo nhéo cánh tay gầy gò của cô: “Người tôi thiên nóng nên không có vấn đề gì đâu, người kia mới đáng quan ngại.”
Lên bờ tìm được một vị thầy thuốc mà trùng hợp sao thầy thuốc là người quen của thư sinh, ông ấy giới thiệu cho Cố Linh Dục rằng thư sinh trung niên này họ Dương, là hàng xóm láng giềng của ông ấy.
Cố Linh Dục đã thay quần áo mới, trước mặt đặt chậu than đỏ bừng: “Vậy vì sao phải tự tử, thầy thuốc có biết không?”
Thầy thuốc lắc đầu thở dài: “Còn vì sao nữa, chắc chắn là vì chuyện thi cử. Vị láng giềng này của tôi có thể nói là Phạm Tiến phiên bản đời thực, một lòng muốn nhờ vào khoa cử để làm quan, dùi mài kinh sử mấy mươi năm cuối cùng cũng trúng tuyển cử nhân, đâu ngờ năm ngoái lão phật gia và hoàng thượng đột nhiên hạ chỉ hủy bỏ khoa cử. Ban đầu ông ấy không tin, cho rằng hiện tại triều đình thay đổi xoành xoạch rồi mấy bữa nữa lại đổi ý ngay thôi ấy mà. Tuy nhiên tận mắt chứng kiến tình trạng trong thành biến đổi quá nhiều, cấp trên lại trù hoạch thành lập trường sư phạm gì đó, lúc này ông ấy mới chịu chấp nhận sự thật là thời thế đã đổi thay, ngày lại ngày y như người mất hồn, giờ tìm tới cái chết chẳng phải đều vì chuyện này sao?”
Nghe thầy thuốc nói xong Cố Linh Dục nheo mắt tư lự: “Hóa ra là vậy. Nếu thầy thuốc là hàng xóm của ông ấy vậy thì phiền ông sau khi quay về hãy báo với người nhà ông ấy một tiếng, mời họ đến đón ông ấy về.”
Thầy thuốc đi khỏi, Dực Chẩn than thở: “Việc năm ngoái hủy bỏ thi cử là đúng đắn, có lợi rất lớn cho nước cho dân, lão nho sinh này đúng là chẳng hiểu đại sự gì cả.”
Cố Linh Dục lại không tán thành: “Mấy chục năm miệt mài học tập, dốc hết tâm huyết, gian khổ có thừa, cuộc đời chỉ xoay quanh Tứ thư Ngũ kinh, nung nấu hy vọng duy nhất là tên của mình được đề trên bảng vàng. Giờ đây ngần ấy năm chịu nhọc chịu khổ tan vỡ sạch sành sanh như bóng nước, lệnh nhà nước giáng xuống đầu tuyên bố nửa đời vất vả vì sự học của mình chốc lát đã trở thành công dã tràng, thử nói xem sao có thể không oán, sao có thể không hận, sao có thể không nản lòng thoái chí đây? Nước và dân đều nhận được lợi lớn, lời này là thật. Nhưng với ông ấy mà nói, đất nước này chỉ là một cái thùng rỗng tuếch, nhân dân lại càng như thế. Đúng, mỗi thời một đổi mới, luôn phải hy sinh, nhưng hy sinh là gì? Là giãy sống trong vô vọng, không có ai từ nhỏ sinh ra vì mục đích trở thành vật hy sinh, cũng không có ai từ nhỏ bị coi là vật hy sinh như một lẽ dĩ nhiên. Anh và tôi, đứng dưới đàn tế, lấy quyền hạn gì để trách móc nỗi không cam của vật hy sinh máu tuôn thành dòng trên bàn tế lễ? Phồn Tinh, cậu luôn bảo cậu làm báo là để vỡ lòng dân trí, nhưng rốt cuộc ‘dân’ cậu nói là ai, cậu biết rõ chứ?”
Dực Chẩn há miệng sững người, vội biện giải: “Nhưng ba chữ ‘vậy hy sinh’ đó cũng hàm chứa nghĩa tốt mà, thánh nhân nói…”
Cố Linh Dục ngắt lời anh ta: “Được khen thưởng ca ngợi là điều bất bình thường. Dùng thái độ bất bình thường đó để đòi hỏi thời cuộc, chỉ e là vĩnh viễn phải nhận lại thất vọng. Cố nhiên con người sống phải có lý tưởng, có thể cao thượng như cậu, sống sót dựa vào lý tưởng, nhưng cậu chẳng thể bắt tất cả mọi người phải giống như cậu. Còn nhớ điển cố ‘Tử Cống chuộc người’ không? Thật ra thánh nhân như ông ấy đã nhìn thấu mọi chuyện từ lâu rồi.”
Dực Chẩn ngớ người, hồi lâu sau mới tìm lại được giọng mình: “Cậu đang phỉ báng thánh nhân đó!”
Cố Linh Dục hết sức bình tĩnh: “Thánh nhân bất tử, đạo tặc liên miên, thánh nhân và đạo tặc vốn là một thể, tôi chỉ đang trần thuật lại sự thật.”
Bầu không khí một lần nữa trở nên xấu hổ lúng túng, Phó Lan Quân ngồi bên cạnh nghe mà ù ù cạc cạc: “Hai anh nói cái gì thế?”
Nghe cô nói Dực Chẩn mỉm cười: “Không ngờ bà chị xuất thân thế gia quan lại mà đối với mấy việc này lại dốt đặc cán mai.”
Phó Lan Quân tức giận hầm hừ: “Cha tôi nói có một số việc biết rồi cũng vô dụng, biết càng nhiều bất lực càng nhiều, nếu đã vậy chi bằng cứ không biết đi.”
Cố Linh Dục nắm tay cô kéo cô ngồi xuống cạnh mình: “Câu này của cha vợ trái lại có phần chưa thấu đáo, chỉ mong cô ngốc nhà em có thể giữ được được vận may càng lâu càng tốt.”
Phó Lan Quân véo hắn một cái: “Anh mới là tên ngốc!”
