Lão già ấy nheo mắt nhìn Dương Thu Trì tử tế, gật đầu liên tiếp, xem bộ dạng thì đúng là phụ thân của vị tiểu thiếp tương lai của hắn rồi.
Bà mối họ Vương cười hi hi nói với Dương Thu Trì: "Dương thiếu gia, khuê nữ giới thiệu cho ngài đây là người ở châu Lâm Thanh, vùng Sơn Đông, họ Tần, khuê danh là Chỉ Tuệ, ngài xem có ưng ý không?"
Dương Thu Trì vừa vào cửa đã nhìn sững khuê nữ người ta rồi, thậm chí sắp chảy nước miếng đến nơi, bà mối Vương biết vụ này có cửa, trong lòng liền yên tâm, không cần động môi động lưỡi nữa, nói: "Dương thiếu gia, cho dù chúng ta có nói cô gái nhà lành này tốt thế nào, trăm lần nói vạn lần khen cũng chẳng bằng một cái liếc mắt của ngài, ngài nói coi có phải không?"
Lòng Dương Thu Trì rộn ràng như trống trận, muốn lén nhìn cô gái ấy cái nữa, nhưng cảm thấy hơi xấu hổ, nghe bà mối Vương nói tên của khuên nữa này, liền thầm lặp lại : Tần Chỉ Tuệ, Chỉ Tuệ. Sở Từ có câu: "Nguyên hữu chỉ hề lễ hữu lan" (*), từ danh tự mà xét, cô nương này nhất định là thông minh thanh khiết, đa tài cơ trí.
Thấy Dương Thu Trì ngơ ngân ngồi ngây ở đó, Dương mẫu mỉm cười ngoắc tay gọi bà mối. Bà mối Vương bước đến trước mặt Dương mẫu, cúi người xuống lắng nghe. Dương mẫu kè sát tai khẽ hỏi: "Nàng ta là hoàng hoa khuê nữ chưa lấy chồng à?"
Bà mối khoa trương vô cùng, cười nói: "Đương nhiên là hoàng hoa đại khuê nữ rồi, ta làm sao tìm được người đã có chồng nào đến đây lừa bà chứ! Nếu như không phải, bà cứ thẳng thừng bạt tai tôi đây này!"
Tần Chỉ Tuệ nghe lời này, mặt liền đỏ bừng. Dương Thu Trì cũng sướng rơn trong lòng.
Dương mẫu cười hì hì nói: "Được, được, được, vậy thì được!" Nghĩ đi nghĩ lại một chút, bà lại cẩn thận hỏi lão già: "Lão nhân gia, chuyện của hỏi này lão gia ngài muốn bao nhiêu sính lễ ạ?"
Lão già ấy nheo tít hai mắt lại, thở một tiếng dài: 'Ai....! Nói cái gì mà tiền hay không tiền, con gái của ta cực kỳ xuất sắc, nếu không phải trong nhà quá nghèo, ta đâu có nguyện ý để làm thiếp nhà người ta, bà nói có phải không?"
"Đúng vậy, đúng vậy." Dương mẫu cười pha trò vâng vâng dạ dạ.
"Nhưng mà, nói đi còn nói lại, cũng phải tìm cho con một nhà tốt, đối xử tốt với con nó, đừng để ủy khuất cho con là được... Còn về lễ vật... ba xui gái à, xem ra bà là người sảng khoái, ta chỉ nói một lời thôi, thành thì thành, không thành thì thôi vậy." Nói rồi, lão già giương một ngón tay lên.
"Một trăm lượng?" Dương mẫu cẩn thận hỏi.
Lão già gật gật đầu: "Không nhiều đâu, bà coi khuê nữ của ta này..."
Không chờ Dương mẫu đáp, Dương Thu Trì đã buột miệng nói trước: "Không nhiều, không nhiều!..." Một trăm lượng bạc tương đượng với mười vạn nhân dân tệ, thế mà cưới được một cô vợ bé, lại còn xinh đẹp như thế này, chưa kể là hoàng hoa đại khuê nữ nữa, nên chỉ có thế nói một từ: “Đáng!"
Dương mẫu xì một tiếng cười nói với con trai: "Coi con kìa, không có quy củ gì hết, gấp đến thành ra dạng như vậy." Kỳ thật Dương mẫu rất vui, hỏi lại Dương Thu Trì: "Sao rồi? Con trai, có muốn cô gái này không?"
Dương Thu trì vừa rồi đã bày tỏ thái độ rõ ràng rồi, hiện giờ Dương mẫu lại hỏi, khiến hắn cảm thấy rất ngượng, nhưng cũng nhanh trí quay sang nhìn Phùng Tiểu Tuyết, hỏi: "Tiểu Tuyết, nàng thấy sao?"
Phung Tiểu Tuyết phì cười: "Là chàng tuyển, sao lại hỏi thiếp."
"Vậy nàng không phải là cả à? Ta không hỏi nàng thì hỏi ai a?" Dương Thu Trì đã xem phim điện ảnh và kịch khá nhiều, nên chuyện phiền phức liên quan đến thê thiếp này đại khái cũng nắm bắt cách ứng phó được mấy phần.
Phùng Tiểu Tuyết đỏ mặt, nghiêng người qua nhìn Tần Chỉ Tuệ tử tế, gật gật đầu: "Thiếp đã xem kỷ rồi, hình dạng xinh tươi, dáng vẻ ôn nhu, thiếp cảm thấy không tệ, không biết phu quân thấy thế nào?"
Dương Thu Trì lập tức đánh rắn thuận theo gậy: "Nếu như nương tử đã nói như vậy, thì mình định như vậy đi!"
"Được! Bà mối Vương ta coi như đã giới thiệu thành mối này!" Bà mối Vương cười ha ha nói, lấy từ trong người ra một mảnh giấy, "Nếu như đã định xong rồi, chúng ta hãy viết văn khế đi thôi."
Trình tự cần thiết duy nhất trong quá trình Nạp thiếp đó là lập khế ước nạp thiếp. Điểm này đã sớm quy định rõ trong "Đường luật sơ nghị". Theo đó, trong quy định "Thú Thiếp Nhưng Lập Hôn Khế" có nói, ký kết hợp đồng hôn ước, trả tiền, dẫn người đi là xong. Từ điểm này có thể thấy, nó giông giống như mua một nha hoàn.
Khế văn đã ký xong, Dương mẫu vào trong phòng lấy ra một trăm lương bạc giao cho lão già. Lão già viết biên nhận rồi thu lấy. Dương mẫu lại đem hồng bao ba lượng bạc tặng cho bà mối, rồi mời lão già và bà mối ở lại uống rượu mừng, nhưng lão già bảo phải về ngay trong đêm, ở nhà còn có người già và trẻ con cần phải chiếu cố. Sau khi dặn dò Tần Chỉ Tuệ vài câu, lão cao cao hứng hứng bỏ đi. Bà mối cũng nói ba điều bốn chuyện một lúc nữa rồi cười hề hề cáo từ ra về.
Dương Thu Trì cứ nhìn lén tiểu thiếp của mình mãi. Cô gái nhỏ này đã là người của mình rồi! Trong lòng hắn mừng như bay tận trời cao.
Dương mẫu kéo Tần Chỉ Tuệ lại trước mặt, nhìn trên nhìn dưới rất cẩn thận, cười nói: "Hài tử, sau này chúng ta là người một nhà rồi. Con yên tâm, người họ Dương chúng ta tâm địa thiện lương, nhất định sẽ đối với con rất tốt. Tiểu Tuyết tỷ tỷ của con, cũng là mợ lớn của con, là một người có lòng dạ cực tốt, sẽ không xử tệ với con đâu."
Tần Chỉ Tuệ khẽ ngẩng đầu, nhìn Dương Thu Trì và Phùng Tiểu Tuyết một cái, mặt lại ửng đỏ, khe khẽ gật đầu nói: "Ân...!" Trong khi nói, một chút âu sầu khó thấy thoáng hiện qua trên mi mắt nàng, lòng Dương Thu Trì chợt động, cô gái nhỏ này nhất định là có tâm sự gì đó.
Hiện giờ trời đã là gần cuối thu, khi trời bắt đầu trở lạnh, Dương Thu Trì thấy Tần Chỉ Tuệ mặc áo quần có vẻ phong phanh, nghĩ đến chuyện mình đã cầm một tấm da hổ ở tiệm. Hiện giờ nhà mình có tiền rồi, cần phải đi chuộc nó về, tặng cho Tần Chỉ Tuệ làm quần áo mùa đông.
Hắn lấy tấm phiếu cầm đồ từ trong lòng ra, đưa cho Dương mẫu, sau đó kề tai nói nhỏ với bà vài tiếng. Dương mẫu mỉm cười gật gật đầu, tiếp lấu phiếu cầm đồ bỏ đi.
Phùng Tiểu Tuyết hiếu kỳ hỏi: "Phu quân, chàng và mẹ nói gì vậy? Mẹ đi đâu đó?"
"Ta nhờ mẹ đếm tiệm cầm đồ chuộc lại tấm da hổ ta đã cầm, sau đó tặng cho Chỉ Tuệ làm quần áo ấm."
"Phu quân quả thật là chu đáo." Phùng Tiểu Tuyết khen.
Tần Chỉ Tuệ nghe nói may y phục cho mình, lại còn là da hổ nữa, ngẩng đầu định cự tuyệt, nhưng không biết nói sao cho phải. Phùng Tiểu Tuyết đoán được lòng nàng, cười nói: "Muội muội, cái da hổ này là do đích thân phu quân của chúng ta đánh chết đấy." Rồi nàng nhìn tới nhìn lui Dương Thu Trì, cười hi hi nói tiếp, "Cái đó khóac lên người muội muội, nhất định sẽ vừa và ấm áp lắm!"
Tần Chỉ Tuệ lắc đầu: "Vậy để cho tỷ tỷ mặc thôi, muội có y phục."
"Muội hiện giờ là người của Dương gia rồi, chàng cấp cho muội một bộ y phục mới, sao lại nói là không nhận chứ." Phùng Tiểu Tuyết cười nói.
Chẳng mấy chốc sau, Dương mẫu đã trở về, bảo: “Ổn rồi, ta đem tấm da hổ đưa cho tiệm may rồi, ngày mai có thể đến lấy."
Trong lúc nói chuyện, lại có người gõ cửa, Phùng Tiểu Tuyết định ra mở, thì Tần Chỉ Tuệ đã giành đứng lên trước, nói: "Mợ cả à, để Chỉ Tuệ đi mở cửa cho." Nói xong, đã bước vội ra phòng khách.
Dương mẫu hiền từ nhìn theo Tần Chỉ Tuệ, gật đầu nói: "Rất tốt, hiểu biết quy củ lắm."
Người vừa vào chính là Cân Ban trưởng tùy trong nội nha của Tống tri huyện. Sau khi làm lễ chào hỏi xong, vị trưởng tùy đó nói: "Lão gia phái ta đến đây hỏi xem, chuyện hôn nhân của Dương gia đã định chưa. Nếu như đã định rồi, lão gia nhà ta sẽ đích thân lo liệu chuyện cưới xin cho Dương gia ngài."
Dương mẫu sửng người, hơi khẩn trương hỏi Dương Thu Trì: 'Con à, chuyện này là thế nào vậy?"
Dương Thu Trì cười, nói với vị trưởng tùy đó: "Chuyện cưới xin đã định rồi, nhưng mà, sao lại để cho tri huyện đại lão gia đích thân làm chuyện này chứ. Chúng tôi chỉ tổ chức một tiệc rượu đơn đơn giản giản, hân hạnh thỉnh tri huyện lão gia đến uống rượu mừng là được rồi."
Trưởng tùy khom người nói: "Cung hỉ Dương gia kỷ kết lương duyên! Tiểu nhân lần này về thưa lại, lão gia đã nói rồi, chuyện lo liệu hôn nhân này Dương gia ngài không cần phải quản gì hết, toàn sẽ do tri huyện đại lão gia phụ trách! Tiểu nhân cáo thối!" Y lại đưa tay ra trước ngực, khom người lui ra khỏi phòng khách, rồi chuyển thân bỏ đi.
Chú thích:
(*) “Nguyên hữu chỉ hề lễ hữu lan”: Sông Nguyên có cỏ Chỉ, sông Lễ có cỏ Lan. Cỏ/hoa lan và cỏ chỉ là loại cỏ quý có mùi thơm. Cỏ chỉ có loại dùng rễ làm thuốc gọi là bạch chỉ.
Bà mối họ Vương cười hi hi nói với Dương Thu Trì: "Dương thiếu gia, khuê nữ giới thiệu cho ngài đây là người ở châu Lâm Thanh, vùng Sơn Đông, họ Tần, khuê danh là Chỉ Tuệ, ngài xem có ưng ý không?"
Dương Thu Trì vừa vào cửa đã nhìn sững khuê nữ người ta rồi, thậm chí sắp chảy nước miếng đến nơi, bà mối Vương biết vụ này có cửa, trong lòng liền yên tâm, không cần động môi động lưỡi nữa, nói: "Dương thiếu gia, cho dù chúng ta có nói cô gái nhà lành này tốt thế nào, trăm lần nói vạn lần khen cũng chẳng bằng một cái liếc mắt của ngài, ngài nói coi có phải không?"
Lòng Dương Thu Trì rộn ràng như trống trận, muốn lén nhìn cô gái ấy cái nữa, nhưng cảm thấy hơi xấu hổ, nghe bà mối Vương nói tên của khuên nữa này, liền thầm lặp lại : Tần Chỉ Tuệ, Chỉ Tuệ. Sở Từ có câu: "Nguyên hữu chỉ hề lễ hữu lan" (*), từ danh tự mà xét, cô nương này nhất định là thông minh thanh khiết, đa tài cơ trí.
Thấy Dương Thu Trì ngơ ngân ngồi ngây ở đó, Dương mẫu mỉm cười ngoắc tay gọi bà mối. Bà mối Vương bước đến trước mặt Dương mẫu, cúi người xuống lắng nghe. Dương mẫu kè sát tai khẽ hỏi: "Nàng ta là hoàng hoa khuê nữ chưa lấy chồng à?"
Bà mối khoa trương vô cùng, cười nói: "Đương nhiên là hoàng hoa đại khuê nữ rồi, ta làm sao tìm được người đã có chồng nào đến đây lừa bà chứ! Nếu như không phải, bà cứ thẳng thừng bạt tai tôi đây này!"
Tần Chỉ Tuệ nghe lời này, mặt liền đỏ bừng. Dương Thu Trì cũng sướng rơn trong lòng.
Dương mẫu cười hì hì nói: "Được, được, được, vậy thì được!" Nghĩ đi nghĩ lại một chút, bà lại cẩn thận hỏi lão già: "Lão nhân gia, chuyện của hỏi này lão gia ngài muốn bao nhiêu sính lễ ạ?"
Lão già ấy nheo tít hai mắt lại, thở một tiếng dài: 'Ai....! Nói cái gì mà tiền hay không tiền, con gái của ta cực kỳ xuất sắc, nếu không phải trong nhà quá nghèo, ta đâu có nguyện ý để làm thiếp nhà người ta, bà nói có phải không?"
"Đúng vậy, đúng vậy." Dương mẫu cười pha trò vâng vâng dạ dạ.
"Nhưng mà, nói đi còn nói lại, cũng phải tìm cho con một nhà tốt, đối xử tốt với con nó, đừng để ủy khuất cho con là được... Còn về lễ vật... ba xui gái à, xem ra bà là người sảng khoái, ta chỉ nói một lời thôi, thành thì thành, không thành thì thôi vậy." Nói rồi, lão già giương một ngón tay lên.
"Một trăm lượng?" Dương mẫu cẩn thận hỏi.
Lão già gật gật đầu: "Không nhiều đâu, bà coi khuê nữ của ta này..."
Không chờ Dương mẫu đáp, Dương Thu Trì đã buột miệng nói trước: "Không nhiều, không nhiều!..." Một trăm lượng bạc tương đượng với mười vạn nhân dân tệ, thế mà cưới được một cô vợ bé, lại còn xinh đẹp như thế này, chưa kể là hoàng hoa đại khuê nữ nữa, nên chỉ có thế nói một từ: “Đáng!"
Dương mẫu xì một tiếng cười nói với con trai: "Coi con kìa, không có quy củ gì hết, gấp đến thành ra dạng như vậy." Kỳ thật Dương mẫu rất vui, hỏi lại Dương Thu Trì: "Sao rồi? Con trai, có muốn cô gái này không?"
Dương Thu trì vừa rồi đã bày tỏ thái độ rõ ràng rồi, hiện giờ Dương mẫu lại hỏi, khiến hắn cảm thấy rất ngượng, nhưng cũng nhanh trí quay sang nhìn Phùng Tiểu Tuyết, hỏi: "Tiểu Tuyết, nàng thấy sao?"
Phung Tiểu Tuyết phì cười: "Là chàng tuyển, sao lại hỏi thiếp."
"Vậy nàng không phải là cả à? Ta không hỏi nàng thì hỏi ai a?" Dương Thu Trì đã xem phim điện ảnh và kịch khá nhiều, nên chuyện phiền phức liên quan đến thê thiếp này đại khái cũng nắm bắt cách ứng phó được mấy phần.
Phùng Tiểu Tuyết đỏ mặt, nghiêng người qua nhìn Tần Chỉ Tuệ tử tế, gật gật đầu: "Thiếp đã xem kỷ rồi, hình dạng xinh tươi, dáng vẻ ôn nhu, thiếp cảm thấy không tệ, không biết phu quân thấy thế nào?"
Dương Thu Trì lập tức đánh rắn thuận theo gậy: "Nếu như nương tử đã nói như vậy, thì mình định như vậy đi!"
"Được! Bà mối Vương ta coi như đã giới thiệu thành mối này!" Bà mối Vương cười ha ha nói, lấy từ trong người ra một mảnh giấy, "Nếu như đã định xong rồi, chúng ta hãy viết văn khế đi thôi."
Trình tự cần thiết duy nhất trong quá trình Nạp thiếp đó là lập khế ước nạp thiếp. Điểm này đã sớm quy định rõ trong "Đường luật sơ nghị". Theo đó, trong quy định "Thú Thiếp Nhưng Lập Hôn Khế" có nói, ký kết hợp đồng hôn ước, trả tiền, dẫn người đi là xong. Từ điểm này có thể thấy, nó giông giống như mua một nha hoàn.
Khế văn đã ký xong, Dương mẫu vào trong phòng lấy ra một trăm lương bạc giao cho lão già. Lão già viết biên nhận rồi thu lấy. Dương mẫu lại đem hồng bao ba lượng bạc tặng cho bà mối, rồi mời lão già và bà mối ở lại uống rượu mừng, nhưng lão già bảo phải về ngay trong đêm, ở nhà còn có người già và trẻ con cần phải chiếu cố. Sau khi dặn dò Tần Chỉ Tuệ vài câu, lão cao cao hứng hứng bỏ đi. Bà mối cũng nói ba điều bốn chuyện một lúc nữa rồi cười hề hề cáo từ ra về.
Dương Thu Trì cứ nhìn lén tiểu thiếp của mình mãi. Cô gái nhỏ này đã là người của mình rồi! Trong lòng hắn mừng như bay tận trời cao.
Dương mẫu kéo Tần Chỉ Tuệ lại trước mặt, nhìn trên nhìn dưới rất cẩn thận, cười nói: "Hài tử, sau này chúng ta là người một nhà rồi. Con yên tâm, người họ Dương chúng ta tâm địa thiện lương, nhất định sẽ đối với con rất tốt. Tiểu Tuyết tỷ tỷ của con, cũng là mợ lớn của con, là một người có lòng dạ cực tốt, sẽ không xử tệ với con đâu."
Tần Chỉ Tuệ khẽ ngẩng đầu, nhìn Dương Thu Trì và Phùng Tiểu Tuyết một cái, mặt lại ửng đỏ, khe khẽ gật đầu nói: "Ân...!" Trong khi nói, một chút âu sầu khó thấy thoáng hiện qua trên mi mắt nàng, lòng Dương Thu Trì chợt động, cô gái nhỏ này nhất định là có tâm sự gì đó.
Hiện giờ trời đã là gần cuối thu, khi trời bắt đầu trở lạnh, Dương Thu Trì thấy Tần Chỉ Tuệ mặc áo quần có vẻ phong phanh, nghĩ đến chuyện mình đã cầm một tấm da hổ ở tiệm. Hiện giờ nhà mình có tiền rồi, cần phải đi chuộc nó về, tặng cho Tần Chỉ Tuệ làm quần áo mùa đông.
Hắn lấy tấm phiếu cầm đồ từ trong lòng ra, đưa cho Dương mẫu, sau đó kề tai nói nhỏ với bà vài tiếng. Dương mẫu mỉm cười gật gật đầu, tiếp lấu phiếu cầm đồ bỏ đi.
Phùng Tiểu Tuyết hiếu kỳ hỏi: "Phu quân, chàng và mẹ nói gì vậy? Mẹ đi đâu đó?"
"Ta nhờ mẹ đếm tiệm cầm đồ chuộc lại tấm da hổ ta đã cầm, sau đó tặng cho Chỉ Tuệ làm quần áo ấm."
"Phu quân quả thật là chu đáo." Phùng Tiểu Tuyết khen.
Tần Chỉ Tuệ nghe nói may y phục cho mình, lại còn là da hổ nữa, ngẩng đầu định cự tuyệt, nhưng không biết nói sao cho phải. Phùng Tiểu Tuyết đoán được lòng nàng, cười nói: "Muội muội, cái da hổ này là do đích thân phu quân của chúng ta đánh chết đấy." Rồi nàng nhìn tới nhìn lui Dương Thu Trì, cười hi hi nói tiếp, "Cái đó khóac lên người muội muội, nhất định sẽ vừa và ấm áp lắm!"
Tần Chỉ Tuệ lắc đầu: "Vậy để cho tỷ tỷ mặc thôi, muội có y phục."
"Muội hiện giờ là người của Dương gia rồi, chàng cấp cho muội một bộ y phục mới, sao lại nói là không nhận chứ." Phùng Tiểu Tuyết cười nói.
Chẳng mấy chốc sau, Dương mẫu đã trở về, bảo: “Ổn rồi, ta đem tấm da hổ đưa cho tiệm may rồi, ngày mai có thể đến lấy."
Trong lúc nói chuyện, lại có người gõ cửa, Phùng Tiểu Tuyết định ra mở, thì Tần Chỉ Tuệ đã giành đứng lên trước, nói: "Mợ cả à, để Chỉ Tuệ đi mở cửa cho." Nói xong, đã bước vội ra phòng khách.
Dương mẫu hiền từ nhìn theo Tần Chỉ Tuệ, gật đầu nói: "Rất tốt, hiểu biết quy củ lắm."
Người vừa vào chính là Cân Ban trưởng tùy trong nội nha của Tống tri huyện. Sau khi làm lễ chào hỏi xong, vị trưởng tùy đó nói: "Lão gia phái ta đến đây hỏi xem, chuyện hôn nhân của Dương gia đã định chưa. Nếu như đã định rồi, lão gia nhà ta sẽ đích thân lo liệu chuyện cưới xin cho Dương gia ngài."
Dương mẫu sửng người, hơi khẩn trương hỏi Dương Thu Trì: 'Con à, chuyện này là thế nào vậy?"
Dương Thu Trì cười, nói với vị trưởng tùy đó: "Chuyện cưới xin đã định rồi, nhưng mà, sao lại để cho tri huyện đại lão gia đích thân làm chuyện này chứ. Chúng tôi chỉ tổ chức một tiệc rượu đơn đơn giản giản, hân hạnh thỉnh tri huyện lão gia đến uống rượu mừng là được rồi."
Trưởng tùy khom người nói: "Cung hỉ Dương gia kỷ kết lương duyên! Tiểu nhân lần này về thưa lại, lão gia đã nói rồi, chuyện lo liệu hôn nhân này Dương gia ngài không cần phải quản gì hết, toàn sẽ do tri huyện đại lão gia phụ trách! Tiểu nhân cáo thối!" Y lại đưa tay ra trước ngực, khom người lui ra khỏi phòng khách, rồi chuyển thân bỏ đi.
Chú thích:
(*) “Nguyên hữu chỉ hề lễ hữu lan”: Sông Nguyên có cỏ Chỉ, sông Lễ có cỏ Lan. Cỏ/hoa lan và cỏ chỉ là loại cỏ quý có mùi thơm. Cỏ chỉ có loại dùng rễ làm thuốc gọi là bạch chỉ.
