Một mảng không khí nhỏ.
Cha mẹ cô đều là người đi làm, một nhà ba người bình thường, bối cảnh thành viên gia đình đơn giản, không có tài sản gì lớn, không cần từ sáng đến tối lo bị bắt cóc như mắc chứng vọng tưởng bị hại, sổ tiết kiệm có ít tiền, đi siêu thị không tới mức cầm quả cà không nỡ mua quả dưa___tóm lại, mười cô gái trong thành phố thì có bảy tám người như cô, chính là số đông trong truyền thuyết, là một cô gái nhỏ mà người ta vừa nhìn là quên ngay.
Nhưng cô lại có một chút khác biệt, như Hồ Điệp, như Thường Lộ Vận, như Lương Tuyết____nói ra thì, các cô đều có chút khác biệt như thế.
Đặt trong cả thành phố, cả Trung Quốc, các cô là những đứa trẻ bình thường nhất, nhưng nếu thu hẹp tầm nhìn lại, đặt trong một ngôi trường công lập bình thường ở một góc thành phố, một lớp học bình thường, thế là bắt đầu có chút khác thường.
Theo tập tục của loài người, cứ ba sinh vật tụ lại cùng nhau thì phải chia ra tốt - trung bình - kém, trong một lớp luôn có người này nhất cái này, người khác nhất cái khác, sau đó mọi người và những người “bị nhất” bất hạnh kia mơ hồ phân biệt với nhau.
Người lòng dạ tốt chút thì luôn cảm thấy đây là một đám sinh vật đặc thù, thuộc về dạng “có thể nhìn từ xa nhưng không thể khinh nhờn”, không ở chung thế giới với mình, còn những người mà lúc nhỏ không được gia đình giáo dục tốt, tâm lý hơi u ám thì ý nghĩ của họ tương đối nhiều.
Có câu miếu nhỏ gió to, hố cạn cóc nhiều.
Một lớp 40 người, tỉ lệ bất hạnh “bị nhất” là 1/40, còn nếu tính theo số nhân khẩu to lớn của cả Trung Quốc...
Thế là những tập thể nhìn có vẻ nhỏ nhưng thực ra về số lượng thì không nhỏ chút nào...
Chẳng hạn như Hồ Điệp, Hồ Điệp là cô gái xinh đẹp nhất lớp, mấy lời như nghiêng nước nghiêng thành, hoa nhường nguyệt thẹn gì gì đó đương nhiên vô cùng vớ vẩn, có điều trong các hộ dân có tư cách nhập học ở trường trung học số 5 của thành phố, vừa quét mắt nhìn khắp lớp 7/3 thì ánh mắt rất dễ dàng dừng lại trên người cô gái ấy.
Dù sao thế giới này không nhiều những cô gái xinh đẹp bẩm sinh.
Từ hồi tiểu học đã có nam sinh nhét một đống tờ giấy nhỏ đầy lỗi chính tả và ngữ pháp vào hộc bàn cô, nhưng Hồ Điệp là một cô gái kiêu ngạo, vô cùng chướng mắt đám nam sinh đầu to óc như trái nho này, nên đến bây giờ vẫn là một cô gái thuần khiết chưa yêu sớm.
Chẳng hạn như Thường Lộ Vận, cô tương đối bất hạnh, một người chiếm hai chữ “nhất”, nghe nói cha cô là một thầy giáo, ừm, phần tử tri thức, đặt tên cũng thích đặt có ý cảnh tao nhã, cho nên cô có một cái tên nhiều nét nhất (1), và cơ thể mập nhất.
(1) Tên Thường Lộ Vận: 常露韵.
“Mập nhất” là mập cỡ nào?
Nếu vứt cô ấy vào lớp hạt giống tuyển thủ sumo thì chắc chắn cô ấy sẽ giống con gà con ăn không đủ no, nếu đặt cô ấy giữa quần chúng nhân dân to lớn thì cùng lắm chỉ là hơi quá cân, không tới mức ảnh hưởng chức năng tim mạch.
Nhưng dù cả trường có rất nhiều người mập thì xác suất bình quân để phân phối họ vào cùng một lớp là rất hiếm, Thường Lộ Vận ở giữa những thiếu nữ xinh đẹp mảnh mai trông như đà điểu giữa bầy gà.
Dù sao, trong thời đại hòa bình này, nhân số đông đảo, không mấy ai có thể thưởng thức loại người chiếm nhiều không gian.
Cô và Liễu Dung ngồi bàn trước bàn sau, đôi lúc Liễu Dung nhìn phía trước sẽ vô tình dịch bàn mình ra sau một chút, chỉ lo sẽ chen lấn cô gái ấy.
Chẳng hạn như Lương Tuyết, nhà Lương Tuyết nghèo, cha là người tàn tật, mẹ không có lương tâm, bỏ chạy theo người đàn ông khác từ lâu, trong nhà, người duy nhất có quyền lên tiếng với người ngoài là bà nội dũng mãnh tóc bạc phơ. Bà nội của Lương Tuyết là lời giải thích hùng hồn cho thế nào là “cô đọng ra tinh hoa”, một bà lão khô khan nhỏ gầy xông pha chiến đấu đánh nhau mắng chửi mà phong thái không kém năm xưa, nghiễm nhiên có khí thế kinh người “phụ nữ chua ngoa đanh đá nhất thành phố trừ ta ra còn ai”.
Nhưng bà nội Lương đã hơn 60 tuổi còn phải chống đỡ một gia đình đổ nát như vậy, dù bà có dũng mãnh thì nhà cửa vẫn bốn bề lộng gió. Thế là Lương Tuyết trở thành cô gái lôi thôi nhất, nhà nghèo nhất lớp.
Cuối cùng, chẳng hạn như Liễu Dung.
Lúc nhỏ, mẹ Liễu Dung luôn cảm thấy đứa trẻ này ngơ ngác không lanh lợi, không chơi cùng đám bạn nhỏ, nên nhất thời xúc động, đưa cô đi kiểm tra IQ, kết quả lại trúng giải lớn____đo ra được cô có chỉ số IQ là 150.
Trình độ này nếu đặt ở lớp huấn luyện thần đồng hay câu lạc bộ thiên tài gì đó trên TV thì tuyệt đối là rất bình thường, đại chúng, nhưng cha mẹ Liễu Dung sau khi nghiêm túc thảo luận lại kiên định cho rằng, con cái nên trưởng thành trong một môi trường bình thường mạnh khỏe, nên ở cùng tất cả bạn bè đồng trang lứa, nên đi từng bước vững chắc chứ không làm các trò như nhảy lớp vượt cấp, phải đàng hoàng nghiêm chỉnh đến trường.
Thế là cô từ từ đặc biệt, phần lớn thời gian ở trường, cô đều rất rảnh rỗi, thái độ sinh hoạt bình thường là thả hồn tận đẩu tận đâu, đề tài người khác nói chuyện thì cô không hứng thú, đề tài cô hứng thú thì người khác nghe không hiểu, ngay cả thầy cô cũng nói, em học sinh Liễu Dung rất thông minh, chỉ là hơi dị dị, không hòa hợp với mọi người.
Nhưng có biện pháp gì đây?
Cô, Hồ Điệp, Thường Lộ Vận, Lương Tuyết, không một ai hòa hợp với mọi người, bất kể các cô có lý tưởng cuộc đời thú vị thế nào, tương lai có phương hướng trưởng thành khác nhau một trời một vực ra sao, trong tuổi dậy thì này, các cô có một điểm giống nhau rất lớn, đó là các cô đều hoặc rõ ràng hoặc âm thầm – bị cô lập.
Lúc kiểm tra khảo sát đầu năm, Liễu Dung dùng điểm cao tuyệt đối đứng số 1 trong lớp, là lần đầu tiên cô thể hiện “tài năng xuất chúng”, dù sao hồi tiểu học vẫn có vài bạn được 100 điểm, cô ngoại trừ ngốc một chút thì không có gì đặc biệt.
Nhưng ngờ đâu kỳ kiểm tra khảo sát đầu năm của trường trung học số 5 vô cùng thất đức, vào lúc bọn trẻ đã chơi đùa sung sướng cả kỳ nghỉ hè, kiến thức trong đầu còn sạch hơn cả túi thì nhà trường lại tập kích bất ngờ, cho một bài kiểm tra tổng hợp tất cả kiến thức tiểu học từ lớp 1 đến lớp 6.
Có ma nào mà nhớ? Tiếng than dậy khắp đất trời.
Không phụ kỳ vọng của mọi người, kết quả kiểm tra vô cùng thê thảm, tâm lý âm u của các thầy cô được thỏa mãn, cảm thấy có đòn phủ đầu này thì có thể khiến bọn trẻ có động lực học hành, ngày ngày tiến bộ.
Người kiểm tra được điểm cao, ngoại trừ loại quái thú không cẩn thận nhớ hết toàn bộ như Liễu Dung thì là những đứa trẻ ngoan đến mức nghỉ hè còn chăm chỉ học hành__đương nhiên, theo kinh nghiệm cho thấy, loại thứ hai còn quái thú hơn cả quái thú.
Liễu Dung rất mơ màng, ngày đầu tiên nhập học báo danh, giáo viên chủ nhiệm Triệu Hồng đặc biệt gọi tên cô, hai người mắt to trừng mắt nhỏ quan sát nhau nửa ngày, cuối cùng Triệu Hồng gật gật đầu, răn dạy:
- Thầy thấy thành tích của em không tệ, gần như là top 10 của lớp, xem ra thời tiểu học của em rất huy hoàng nhỉ.
Liễu Dung mở to mắt cố gắng trưng biểu cảm thành kính nhìn thầy giáo mập, thầm nghĩ thầy giáo cấp 2 đúng là có trình độ, ngay cả răn dạy cũng ra vẻ đạo mạo như thế, lại còn “huy hoàng”.
Triệu Hồng nói tiếp:
- Không được kiêu ngạo nhé, trung học khác tiểu học, yêu cầu cao hơn, độ khó chương trình học cũng nâng lên nhiều nấc, hi vọng em có thể giữ gìn được sự “huy hoàng” của mình, nâng lên một tầm cao mới.
Nói rồi thầy giơ nắm đấm đưa lên trên.
Liễu Dung liền nhớ tới “Nhà độc tài vĩ đại” do Chaplin diễn, thế là bắt đầu lo sợ, thầm nhủ hóa ra học cấp 2 gian nan khổ sở như vậy à____có điều chỉ một tuần sau là cô hiểu, kỳ thực thầy chủ nhiệm nói lời này chỉ là nói theo khuôn mẫu bình thường của giáo viên trong trường mà thôi.
Tiết toán đầu tiên, học chưa tới 10 phút, Liễu Dung liền bắt đầu thả hồn rong chơi. Cô có một cái tật rất lớn, đó là không tập trung.
Tâm lý học chủ nghĩa cổ điển có một lý luận rằng khi trẻ con 5 - 6 tuổi, bắt đầu tiếp xúc giáo dục vỡ lòng, sẽ thông qua nỗ lực của bản thân để thu được tri thức và tiến bộ, cảm giác thành công trong quá trình đó sẽ giúp trẻ phát triển phẩm chất tốt là kiên trì, học được làm thế nào để tập trung sự chú ý, làm thế nào để thiết lập mục tiêu và nỗ lực, cùng với thưởng thức niềm vui của thành công.
Rất nhiều năm sau, khi Liễu Dung biết lý luận này đã cảm thấy rất oán giận.
Nhớ khi 5 – 6 tuổi cô làm gì? Cô giáo dạy đếm và dạy phép cộng trừ, nhận biết mấy chữ như chữ “Thiên” chữ “Điền” (2), mấy thứ này hồi còn rất nhỏ trong nhà đã dạy cô rồi, khiến cô có ảo giác là mình sinh ra đã biết, thế là rất bất hạnh khiến giai đoạn tuổi quan trọng này trôi qua trong mơ mơ màng màng.
(2) Chữ “Thiên” (天), chữ “Điền” (田) là các chữ đơn giản trong tiếng Trung.
Kể từ đó, đối với cô, tập trung sự chú ý là một trong những việc khó khăn nhất.
Lần này cô lại phân tâm đánh giá Thường Lộ Vận đằng trước, thầm nghĩ cô gái này đúng là có thịt, đã tháng chín rồi mà còn mồ hôi nhễ nhại, sau lưng ướt đẫm, sau đó suy nghĩ của cô lại nhảy đi, bắt đầu cân nhắc cái ghế này thật cứng, nghe nói cấp 2 không có nhiều thời gian hoạt động ngoại khóa, tan học cũng muộn, tan học rồi phải đi mua vở bài tập... ừ, tối còn đang chiếu “Thần điêu đại hiệp” mới quay, đài truyền hình thật đáng ghét, tám giờ mới bắt đầu chiếu, mà chiếu tới gần mười giờ, trong khi mới qua tám giờ rưỡi là mẹ ép cô đi ngủ, phải thu lại để trưa hôm sau xem xem phần sau sẽ thế nào...
Cô toán đã dạy học hơn mười năm, vừa liếc mắt liền biết ngay ai không tập trung, cô tự cho rằng mình giảng bài rất trầm bổng du dương đặc sắc, nhưng ngày đầu tiên tiết đầu tiên chính thức học, học sinh bên dưới ai nấy đều mở to mắt chăm chú lắng nghe, chỉ có cô bé trong góc là không biết đang làm gì, mắt hồi lâu cũng không dao động.
Thế là cô toán cảm thấy trái tim pha lê của mình bị tổn thương, tức giận gọi đích danh:
- Em nữ áo vàng, em nữ áo vàng kia, em trả lời câu hỏi này!
Ồ, cô giáo gọi tên trả lời câu hỏi, ai xui xẻo thế... Liễu Dung quay đầu, phát hiện cả lớp đang nhìn mình, cô từ từ cúi đầu, nhận ra mình bất hạnh chính là “em nữ áo vàng”. Cô đành đứng dậy, nhanh chóng quét mắt một lượt trên bảng đen, biết cô giáo đang giảng gì, rồi lại nhìn vị trí cô giáo đặt phấn.
“2a = b => a =?”
Liễu Dung đáp ngay:
- 1/2b.
Cô toán nhìn cô, nói rất không tình nguyện:
- Ngồi xuống đi.
Nghĩ nghĩ, cô giáo lại đặt phấn xuống:
- Các em, các em đừng cảm thấy mấy thứ này nghe có vẻ rất dễ, đây là tri thức nhập môn đại số, bây giờ không học tốt cơ sở thì sau này làm sao đây? Cấp 2 không giống như tiểu học...
Cô ấy là cô giáo chủ nhiệm lớp 7/4 sát vách kiêm giáo viên toán lớp 7/3, đa phần giáo viên chủ nhiệm đều nghiện thuyết giáo, thao thao bất tuyệt được một nửa thì hồn phách Liễu Dung lại không biết đã trôi tận phương trời nào.
Cô toán liếc mắt nhìn cô, lòng cảm thán, em học sinh này đúng là bùn nhão không thể trát tường.
Tiết học vẫn tiếp tục, cuối cùng trước khi hết tiết, cô giáo vì để làm quen học sinh mới nên cố tình chừa lại mấy phút, điểm danh từng người trong danh sách, hiển nhiên, cái tên “Liễu Dung” cũng là đối tượng quan tâm trọng điểm của cô giáo nên khi gọi đến cái tên này, cô giáo cố ý đỡ kính mắt lên, rất tò mò muốn biết đó là ai.
Bi kịch xảy ra, đợi Liễu Dung lần thứ hai đứng dậy, biểu cảm thất vọng của cô giáo thực sự là muốn che giấu cũng khó.
Thế là lại biểu lộ cảm xúc, lại một bài diễn thuyết về “kết quả học tiểu học tốt không có nghĩa là kết quả học trung học tốt, tuyệt đối không được kiêu căng tự mãn”.
Cô giáo vui vẻ làm lố giờ.
Trước khi tan học ngày đầu tiên, theo lệ thường là phải chọn ban cán bộ lớp tạm thời. Triệu Hồng đặc biệt nói:
- Đây chỉ là tạm thời, mọi người đều chưa quen thuộc nhau, sau một tháng chúng ta sẽ chọn lại lần nữa.
Kế đó thầy hỏi:
- Ai tình nguyện làm cán bộ lớp, hoặc ai trước đây từng làm cán bộ lớp?
Vài cánh tay lác đác giơ lên, bao gồm Thường Lộ Vận phía trước Liễu Dung. Tuy Liễu Dung lúc này không giỏi bắt chuyện với bạn học nhưng chống không lại sự nhiệt tình của cô bạn cùng bàn, qua một ngày học tập, cô gái tên Vu Hiểu Lệ đó đã làm quen hết mọi người xung quanh, bao gồm cả Thường Lộ Vận.
Tiện thể nói, Vu Hiểu Lệ lúc này vẫn chưa biết Liễu Dung là số 1 xui xẻo của cả lớp, thông qua quan sát, cô ấy thấy cô bạn cùng bàn này trông thông minh nhưng thực tế phản ứng hơi trì độn, lúc học tiết chính trị, cô ấy còn nhiệt tình nhắc nhở:
- Thầy giảng đến trang thứ 5 rồi, sao cậu còn đang ở trang mục lục?
Liễu Dung nhỏ giọng hỏi:
- Cậu từng làm chức gì?
Thường Lộ Vận nói:
- Ban đầu mình là lớp phó sinh hoạt của lớp.
Liễu Dung cảm thấy bóng Thường Lộ Vận chợt trở nên cao lớn.
Triệu Hồng đếm số cánh tay, thấy không đủ, lại hỏi:
- Còn ai từng làm cán bộ lớp nữa không? Phục vụ mọi người mà, tích cực lên nào các em.
Liễu Dung hồi học tiểu học rảnh rỗi nên từng tham gia rất nhiều hoạt động ngoại khóa như đội hợp xướng đội vũ đạo, trước đây là lớp phó văn nghệ của lớp, về cơ bản ngoại trừ biểu diễn ngày quốc tế thiếu nhi thì chính là một chức vụ nhàn, cô nghĩ nghĩ rồi cũng giơ tay.
Triệu Hồng gật đầu:
- Được rồi, các em khác về đi, các em giơ tay ở lại.
Mọi người vui vẻ tan học, trong nháy mắt Liễu Dung liền hối hận, cảm giác mình đúng là ăn no rửng mỡ, bị thầy giữ lại thì phim hoạt hình Saint Seiya cô đợi về nhà xem cũng xong luôn.