Tôi tỉnh dậy khi trời vừa hửng sáng, ngó sang thì thằng Hoàng đã vào ngủ ở giường kế bên từ bao giờ, tôi lấy balô ra để tìm bộ đồ mới rồi ra ngoài tìm chỗ đánh răng rửa mặt và tắm táp. Đưa tay đẩy cánh cửa tôn xập xệ của căn lán làm cho nắng sớm tràng vào trong lóa cả mắt, phải mất mấy giây tôi mới nhìn được cảnh vật bên ngoài. Căn lán này nằm ở ven đường lên núi Sơn trà, xung quanh có khá nhiều nhà cửa, có căn mới xây, có căn đã có từ lâu nhưng nhiều nhất vẫn là những căn lán trại làm bằng tôn hoặc xây bằng gạch đều tăm tắp như những dãy nhà xưởng cho công nhân. Vì khu an toàn này dựa vào thế núi để phòng thủ nên phía trên núi người ta đã khai hoang và xây dựng rất nhiều nhà ở và đường đi, nhìn xa xa cứ như những bản làng của vùng cao.
Tôi ra ngoài đứng chống nạnh ngó nghiên 1 hồi mà không thấy nhà vệ sinh ở đâu, đang tính đi tìm thì 2 cậu lính trẻ ở đâu hùng hổ xách súng chạy tới.
-Nè! Ông kia, đi mô rứa!
-2 Cậu cho hỏi nhà vệ sinh ở đâu. Tôi xởi lởi.
-Quân ở mô, bảng tên đồ mô? 1 cậu nghiêm giọng.
-ah! Tôi bên liên quân, mới áp tải hàng từ Biên Hòa ra tối hôm qua.
-Rứa giấy tờ đâu?
-Giấy gì? Tôi đáp chưng hửng
-Ông ni giỡn chơi hả ông? 1 cậu trợn trừng mắt rồi cả 2 móc súng ở sau vai ra giương lên về trạng thại sẵn sàng chiến đấu.
Tôi thấy tình hình cũng căng, ai mà ngờ trong trại an ninh nghiêm ngặt vậy, tôi liền hạ giọng nghi binh rồi từ từ rút ví giơ thẻ quân nhân ra cho họ xem. Nhùng nhằng 1 hồi 2 cậu kia mới cho tôi đi, không quên chỉ nhà vệ sinh ở đâu.
Tôi tắm táp xong xuôi trở vào thì thằng Hoàng đã dậy từ lâu, lôi đâu về 2 khẩu phần ăn và nhai ngồm ngoàm.
-Thằng Vinh sao rồi.
-Âũ Uật ông ồi ôn ơi…!
-Bác sĩ nói khi nào lành?
-Nanh an tì ai tán…
-Mày ăn xong đi rồi hãy nói.
-BÁC SĨ BẢO 2 THÁNG, ĐIẾC AH! Nó nuốt cái ực rồi quát!
Cái thằng này có dám quát cả tôi, dứ dứ định đấm cho nó cái thì nó toan bê luôn hộp cơm của tôi nên phải giật lại cái đã.
Chúng tôi ăn sáng xong thì có 1 tay y tá ở đâu vào, gọi tên rồi khám sơ cho cả 2, chủ yếu là soi tròng mắt, kiểm tra răng lợi với cơ thể xem có bị gì không. Phần tôi thì có bị con rab cắn tối hôm trước nhưng cũng may sau 1 ngày đã liền miệng chỉ còn vết mờ mờ nên không sao, thêm nữa có lẽ là quân mình nên họ cũng kiểm tra sơ sơ, nếu mà lấy máu có khi tôi bị đuổi ra cũng nên.
-Giờ làm gì? thằng Hoàng hỏi
-Tối hôi qua bên an ninh nói có nhờ gì đó, cứ chơi chơi đi, khi nào họ gọi thì đi.
-Ở đây có gì chơi?
-Đi dạo lòng vòng xem sao, trên núi có chùa Linh Ứng còn bên kia có cái Resort 6 sao mà giờ không biết sao rồi.
-Ờ
Nói rồi 2 thằng chỉnh trang lại quần áo, đeo bảng tên, quân hàm,phù hiệu vào để tránh bị kiểm tra như khi sáng. Vì là lính liên quân nên đồng phục của chúng tôi rất bảnh, có mũ bê rê xanh, không đội thì nhét vào cầu vai, phần nữa là sĩ quan nên đi bốt cao cổ, dáng vẻ phong trần, so với bộ đội nhà mình khác nhau rất xa.
2 cu cậu bệ vệ rảo bước theo con đường nhựa dẫn lên núi, ban đầu còn háo hức nhưng leo được mấy trăm mét đã bở hơi tai, chưa kể trời đã bắt đầu nắng, may thay đang đuối thì có 1 xe tải chở công nhân dưới núi chạy lên nên chúng tôi được quá giang.
Trong thùng xe đầy bụi đất có gần chục người tay cuốc tay xẻng, tôi hỏi thì họ nói là đi trồng bắp để tăng gia sản xuất. Khu này chỉ có nguồn cá là vô hạn còn mấy thứ rau củ và chất tinh bột vẫn phải tự trồng lấy,ở khu an toàn không tới nối thiếu đói nhưng cả mấy trăm ngàn người ở đây, không lao động thì cũng chẳng biết làm gì khác, thành ra trên núi họ trồng rất nhiều cây trái, rau củ, sáng có xe chở lên lao động, chiều chở người và rau củ về, nhìn chung cũng sống cũng bình dị.
Xe chạy bon bon đến lưng chừng núi thì bác tài rẽ vào con đường đất mới mở, tôi cũng chỉ đi được tới đây nên cảm ơn rồi bước xuống. 2 thằng cuốc bộ thêm khoản nữa thì đã tới cổng chùa Linh Ứng, tính vào chiêm bái thì đã gặp mấy cậu bộ đội mặt mày lạnh tanh chạy ra xua đi vì bảo là khu quân sự, cũng may thằng Hoàng nhanh trí, phân bua là 2 chúng tôi lên đây để khảo sát địa hình, có chuyện gì liên quân từ ngoài biển vào còn biết mà tiếp ứng, mãi 1 hồi họ mới cho qua.
Tôi trước đây đã có dịp viếng chùa 1 lần nên cũng không lạ gì cho lắm nhưng vẫn khá phục người Đà Nẵng, trên đỉnh núi mà lại có thể san bằng 1 diện tích lớn để xây chùa chiền, ngoài ra còn dựng 1 bức tượng phật rất lớn. Có người nói cũng nhờ bức tượng Phật này mà Đà Nẵng mới phát triển, ít bão bùng đến khi có dịch cũng an toàn mà tai qua nạn khỏi.
Vì đây là điểm cao nên quân Việt Nam trên đây bố trí dày đặc các đài quan sát và trọng pháo để bao lấy toàn bộ khu an toàn, chỉ cần có rab ở ngoài vành đai thì sẽ giáng mưa bom bão đạn xuống ngay, đúng là thiên thời địa lợi, thế núi long chầu hổ phục, có muốn đánh từ ngoài vài cũng khong được.
Tôi đi dạo 1 vòng rồi phòng tầm mắt ra xa xa, thấy dưới cảng Tiên Sa có mấy chiếc thiết giáp hạm đang đậu, ở tít ngoài biển thì lấp ló mấy chiếc tàu hộ vệ im lìm xoay nòng pháo vào bờ. Hóa ra ở đây còn có hải quân bảo vệ. Dưới chân núi là dải bờ biển trắng ngà, họ dựng mấy lớp thép gai có vẻ mỏng manh tôi nhưng hỏi 1 cậu lính canh thì được biết là chưa bao giờ thấy rab vào đường biển cả, đề phòng là chủ yếu thôi.
2 thằng đi tới đi lui chán chê xong trở về, đang xuống thì 1 chiếc U Oát 4 chỗ từ thời liên xô chạy tới, 1 cậu sĩ quan thông tin nhảy ra chạy về phía tôi,biết ngay là bên an ninh khu gọi nên chúng tôi lên xe xuống núi luôn.
Ban An ninh ở khu nào cũng vậy, luôn nằm ngay cổng vào,nhìn bên ngoài bố trí không khác gì lô cốt vì đây là chốt chặn cuối cùng nếu bị tấn công. Tôi đi vào sân thì thấy có 3 dãy nhà 2 tầng hình chữ U, giữa sân có mấy chiếc thiết giáp để đi tuần tra nhìn chung khá quy cũ.
Cậu sĩ quan thông tin tên Long dẫn chúng tôi vòng vèo lên lầu 2 là phòng họp thì thấy Vy với mấy sĩ quan khác đang chỉ trỏ lung tung trên Sa Bàn, cô ta thấy tôi vào chỉ gật đầu chào rồi tiếp tục cho xong cuộc họp.
Tôi với Hoàng ngồi 1 góc nghe lỏm và nhìn sa bàn của thành phố thì hiểu lờ mờ là lượng rab ở phía Bắc và phía Tây dạo này đổ vể tăng bất thường, để đe dọa thành phố thì chưa thể nhưng các điểm cao bên ngoài bắt đầu gặp khó khăn.Tôi nhìn kỹ mới thấy hóa ra Đà Nẵng còn có các cụm phòng thủ bên ngoài là các điểm cao như Hải Vân, Bà Nà và Ngũ Hành Sơn ở 3 phía Bắc, Tây và Nam.
Ở trên các điểm cao này bố trí trọng pháo bao lấy thành phố và có khoản 1 đại đội túc trực cảnh giới, ngoài ra vào sâu hơn thì trên nóc các tòa nhà cao tầng đều có các tiếu đội bắn tỉa. Tôi nhìn sa bàn mà hoa cả mắt, trong bán kính mấy chục cây số mà chi chít chốt gác lẫn căn cứ như thiên la địa võng, 1 con ruồi muốn vào cũng không lọt.
Cô Vy kia họp hành xong cho giải tán rồi mới mời chúng tôi ngồi xuống tiếp chuyện.
-Chà chà, hôm nay nhìn 2 anh sạch sẽ tinh tươm quá đấy.
-Chuyện! Trưởng ban an nình cứ vào thẳng vấn đề luôn đi, tôi cười
-Mà cậu đây là….Vy quay sang Hoàng đưa tay bắt rồi thắc mắc
-Hoàng, trung sĩ, trước cũng bên mình mà tôi rút sang đây.
-Ah! thì ra là vậy. cô nàng bắt tay Hoàng rồi mới bắt đầu, đúng là đàn bà con gái, câu nệ đủ thứ, tôi cười mỉm rồi kéo nghế ngồi xuống, cô nàng rót nước rồi mới chậm rãi.
-Thực ra cũng không có gì phức tạp, cũng là vì lô đạn pháo tối hôm qua thôi. Bên em hiện đang thiếu lực lượng dự bị nên việc đưa lô đạn lên Bà Nà gặp khó khăn, nếu anh Minh và Hoàng đây không phiền thì có thể hộ tống giùm lô đạn này lên trên đó.
-Đúng là không thể từ chối nhưng việc gì cẩn trọng nó vẫn hơn, Vy có thể nói cho tôi biết là trước mắt có những khó khăn gì hay không?
-Thông thường việc áp tải đạn dược và nhu yếu phẩm lên các điểm cao không có gì khó, bộ phận quân nhu và an ninh vẫn làm tốt và thực hiện mỗi tuần, nhưng gần đây số lượng người bệnh bên ngoài tăng đột biến, phải cắt cử thêm nhân lực cho mỗi chuyến hàng nên thành ra việc áp tải bị giảm tần xuất mà anh biết đó. ở trên chốt mà thiếu đạn dược thì coi như vô dụng.
-Việc biết là khó nhưng có thêm 2 người thì liệu giúp ích được gì? Hoàng hỏi
-Thực ra vấn đề ở đây không phải là chuyện hỏa lực vì thật sự không may mới gặp bọn chúng trên đường, 2 anh đây chắc hẳn chạm mặt những thứ ngoài kia không biết đã bao nhiêu lần, chắc cũng rõ càng ngày bọn chúng càng tinh khôn trong khi cảnh vệ chủ yếu là canh gác phòng thủ, khả năng phán đoán và phản xạ chắc chắn thua các anh xa.
Tôi nãy giờ ngồi nghe, thấy vấn đề cũng chẳng có gì để mà dài dòng nhưng chắc chắn còn có ẩn tình gì đó ở đây.
-Vy này. Tính tôi thẳng thắng, việc áp tái lô đạn pháo với 1 cơ sở như Đà Nẵng thật ra có khó thì nhân lực ở đây vẫn đáp ứng được. Nếu còn có nội tình gì thì hãy nói thật cho 2 bên cùng rõ, dù là liên quân hay quân mình thì mục đích cũng chỉ có một, tôi và Hoàng đây có đeo phù hiệu nào đi chăng nữa cũng là người Việt Nam mà thôi, nên có gì hãy cử nói thẳng ra thì hơn.
Cô ta nghe xong thì sắc mặt bỗng nhiêu chùng xuống rồi thở dài 1 hơi như trút đi được gánh nặng.
-Đúng là nhờ anh em không lầm người, thật sự trong việc này là có nội tình….đang nói thì Vy bỗng nhìn ra cửa dò xét sau đó đứng dậy khép cửa rồi mới quay lại bàn nói tiếp câu chuyện.
-Phần nào công việc của em là chịu trách nhiệm chi phối phối lực lượng, Quyền hạn em không nhiều và ở trên còn có nhiều sếp, nói nghét em cũng không phải nhưng ý kiến đưa lên không có bằng chứng cũng không thuyết phục được ai.
Núi Bà Nà là thành trì bảo vệ Đà Nẵng ở phía Tây cũng là phía nguy hiểm nhất, dạo này số lượng người bệnh tăng đột biến ở gần nội đô chắc chắn là do điểm cao này có vấn đề. Cụ thể ra sao em có cho người dò la nhưng thông tin vẫn rất mơ hồ nhưng khả năng là do năng lực chiến đấu giảm sút, việc trực chiến tác chiến không đúng kỷ luật hay thậm chí là do xa ban chỉ huy nên lực lượng ở chốt đã thoái hóa.
Ở mỗi điểm cao đều có chính trị viên nhưng đường xa trắc trở muốn kiểm tra cũng không được, tất cả thông tin đều là do họ gửi về sao thì biết vậy. Em đã nhiều lần để xuất cho thay đổi lực lượng trực chiến nhằm “thay máu” nhưng liên tiếp bị phản đối vì cấp trên cho rằng những người đang ở đó đã là những người tốt nhất.
Vì vậy lần này nếu anh nghé qua đó, tìm hiểu sự tình và viết 1 bài báo cáo khách quan cho ban an ninh khu thì có thể giúp em được rất nhiều.
Chưa đợi tôi trả lời thằng Hoàng đã quay qua tỏ vẻ háo hức:
-Kiểu như James Bond vậy hơ! Không để nó nói thêm tôi tiếp lời
-Việc này thì đúng là không khó, vì tôi cũng làm ở vị trí điều phối lực lượng nên nhìn qua là sẽ nắm được tình hình ở đó thôi. Có điều tra ra được gì thêm thì tôi không chắc nhưng đánh giá năng lực chiến đấu thì cô cứ yên tâm.
Nhưng mà cái gì cũng cần thời gian, ít nhất cũng cần vài ngày để quan sát tìm hiểu thì liệu có ốn không?
-Cái đó anh đừng lo, chỉ huy trưởng ở chốt đó hiện không khỏe, nhân đây phải về nghỉ phép 1 thời gian. Anh cứ tạm thời lên hỗ trợ 1 vài ngày. Chuyện cậu thương binh kia ở đây đã có em lo.
Tôi nghe xong thì quay qua nhìn thằng Hoàng, nó thì khi nào chẳng thích đi đây đi đó nên đã thấy chữ “Ngay và Luôn” trên mặt, phần tôi thì coi như đây là 1 chuyến nghỉ dưỡng cũng được vì Bà Nà khí hậu mát mẻ, cứ như Đà Lạt ở miền trung. Đánh đấm cũng đã lâu, giờ cũng cần phải nghỉ ngơi nên quay sang gật đầu.
-Đoàn xe sẽ khởi hành vào sáng mai, 2 anh cứ thoải mái tự nhiên thăm thú xung quanh, đến chiều sẽ có công lệnh điều động.
Tới đây thì mọi chuyện cũng đã rõ ràng, chúng tôi thống nhất xong xuôi thì đứng dậy đi về, vừa ra khỏi cổng thằng Hoàng đã hỏi ngay:
-Quân trên đó cũng dưới quyền ban an ninh ở đây, có gì mà nhờ tới mình vậy?
-Dài dòng lắm, chuyện quản lý lực lượng bên đây là cực kỳ phức tạp, cả cái ban an ninh đó có biết bao nhiêu tướng tá, chuyện điều phối chỉ huy hay thay toàn bộ đại đội trực chiến đâu phải dễ. Chắc nội bộ cũng chia bè kéo cánh, lời nói đôi bên đều không có trọng lượng nên mới phải nhờ đến bên thứ 3 giám sát cho khách quan.
-Chả khác gì đại đội cũ của em.
-Hồi anh tìm ra mày thì cũng mới xong mấy tháng tân binh, làm gì đã mò lên tới được ban chỉ huy mà cứ tỏ vẻ
-Ông thì biết đếch gì, để tôi nói cho mà nghe…
-Thôi! thôi… sang chỗ thằng Vinh coi nó sống chết sao rồi. Tôi phẩy tay rồi lùa nó đi để khỏi phải dài dòng nữa.
Bệnh viện cách nhà chỉ huy không xa, đi bộ tầm 200m đã tới, tôi cũng không biết nó được hoán cải từ cái gì nhưng trông cũng sạch sẽ tinh tươm và lắm người ra người vào.
Chúng tôi lách nhanh qua hơn chục người đang chờ khám bệnh rồi đi qua mấy dãy hành lang tới phòng hồi sức, thằng Vinh nằm trong đây chèo queo, giò bị cột lên treo lủng là lủng lẳng.
-Sao, có đỡ hơn chưa.Tôi hỏi
-Đau thấu xương chứ đỡ….Nó nhăn nhó
-Cũng phải rồi, người ta bắt vít vào trong xương để cố định mà.
-Bác sĩ nói phải mấy tháng mới lành…
-Còn hơn thọt giò luôn đến cuối đời, vác được chú ra đây đã là may rồi, có nằm nghỉ mà cũng than vãn nữa
-Này! có em y tá nào ngon không. Thằng Hoàng nháy mắt hỏi
-Chưa thấy, toàn quá phụ thôi, vậy mới chán chứ.
2 thằng ôn vật này đi đâu cũng gái với gú, tôi thì chán chẳng muốn nghe. 3 thằng ba hoa bốc phét về vụ ngày mai lên Bà Nà 1 hồi thì tới giờ cơm, Y tá vào phát cho thằng Vinh 1 hộp cơm với cá kho, chúng tôi thấy cũng đói bụng nên chửi bới thêm vài câu rồi ra ngoài đi kiếm gì ăn.
Nhà ăn quân đội là 1 dãy nhà bằng gỗ lợp tôn, không có tường hay gì che chắn, ờ giữa có xếp năm bảy chục bộ bàn nghế nhựa đều tăm tắp. Phía đầu kia là bếp cũng như quầy bán đồ, lương thực ở đây được cấp phát bằng tem phiếu nên mọi người cứ xếp hàng đưa tem, bấm lỗ rồi chọn đồ ăn. Cũng may khi nãy Vy đã đưa cho tôi mấy cái tem có mộc đỏ của bộ chỉ huy, là suất ăn của sĩ quan đàng hoàng nên 2 thằng vào hàng mà cứ cố nhướng lên xem được ăn cái gì.
Sau 1 hồi chờ đợi quầy thức ăn đã hiện ra nhưng 2 thằng nhìn 1 lượt cũng thở dài ngao ngán, cũng là cơm độn với rau củ quả, được cái là có nhiều cá tươi. Xuất ăn sĩ quan thì thêm được 1 lon nước và 1 trái chuối. Đúng là hy vọng càng nhiều thì càng thất vọng. Chúng tôi bưng phần cơm ra 1 góc ngồi đánh chén mà mồ hôi nhỏ lỏng tỏng vì nắng nóng, do đây là nhà mái tôn nên cứ như cái lò thiêu.
2 đứa ngồi 1 hồi chịu không nổi tính mò ra biển cho mát nhưng sực nhớ ngoài đó toàn hàng rào thép gai đành đổi hướng qua khu dân cư xem sao. Chúng tôi đi 1 hồi mới định hình được hoàn toàn khu này, thì ra ở vòng ngoài và trục đường chính là các khu quân sự như nhà chỉ huy, đồn bốt, trại lính còn sâu bên trong và trên sườn núi là nhà dân. Mỗi khu ở đây cứ chừng 1000 mét vuông lại có hàng rào và cổng thép gai cách biệt phòng khi có biến nhưng bình thường thì vẫ mở ra.
Cư dân ở đây 1 phần là người Đà Nẵng 1 phần là người tị nạn, nhà cửa ngày trước còn lại không cần biết là của ai đều được chia cho mọi người ở, tiện nghi cũng không có nhiều, chủ yếu là đủ để sinh sống, nhà cấp 4 thì ở 6-8 người, nhà 1-2 lầu thì ở nhiều hơn nhưng đa số là những dãy nhà cấp 4 mới được xây bằng gạch hay xà bần, đây là thứ gạch người ta gỡ ra từ các công trình khác rồi đem về xây lại, tường thì cũng chẳng có xi măng mà tô nên nhìn mấy căn nhà không có gì bắt mắt, nhưng suy cho cùng đời sống tập thể và để che nắng che mưa như vậy là tốt rồi. Khu này nằm dưới sự kiểm soát của quân đội nên mọi thứ đều quy cũ và sạch sẽ, trước nhà đều có ruộng rau hay trồng vài thứ cây hoa.
Người lớn có lẽ đã đi trồng hoa màu trên núi hết nên bên trong cũng vắng vẻ, trong nhà có mấy đứa nhỏ tụ tập chơi mấy trò chơi con nít, đứa lớn trông đứa bé, đứa này đút đứa kia ăn. 2 thằng tôi lê lết 1 hồi thì tới mấy dãy nhà xưởng, bên trong công nhân đang nghỉ ngơi nhưng cũng thấy có 1 số máy móc như máy may, máy xay xát rồi gò hàn, khu này cứ như 1 khu công nghiệp thu nhỏ với đủ thứ nghành nghề, có lẽ ở đây họ tự cung tự cấp được cái gì hay cái đó.
Đang lẩn tha lẫn thẩn thì 1 mùi cực kỳ khó chịu theo cơn gió từ đâu bay tới khiến chúng tôi phải bịt mũi, nghó nghiên 1 hồi thì hóa ra là xưởng nước mắm và làm khô cá. Ở đây đúng là khó khăn về mọi mặt nhưng cá thì nhiều vô kể, từ hồi đại dịch chắc chẳng còn ai ra biển đánh cá nữa nên hải sản lại được dịp sinh sôi nảy nở. Ở đây họ có xăng dầu, xây dựng lại đội tàu ra biển tha hồ mà bắt
Trời nắng và đi chơi 1 hồi cũng chán nên chúng tôi quay lại căn lán đề nghỉ ngơi, tranh thủ giặt giũ, gói nghém đồ đạt cho chuyến đi ngày mai. Vừa xong thì cậu lính thông tin khi sáng cũng đã tới, đem theo mấy bộ quân phục và quân hàm của bộ đội kèm tờ lệnh nghi mỗi chữ “Mật” ở bên ngoài. Tôi bốc ra xem thấy đây lệnh thay thế chỉ huy khu an toàn và có kèm tờ giấy nhỏ của Vy, cô ta nghi mấy chữ dặn là trường hợp đặc biệt mới phải dùng đến còn không thì làm tiểu tốt là được rồi.
Đạn dược chúng tôi mang theo không nhiều và cỡ đạn nhỏ nên tôi nhờ cậu Long kia đem về 2 khẩu AK với mấy hộp đạn,súng dự trữ lâu rồi không bắn nên cân chỉnh và tra lại dầu mỡ đến sẩm tối mới xong.
2 thằng ra ngoài tắm táp để đi ăn thì bỗng nhiên có mấy tiếng Ầm Ầm trầm đục vang lên làm rung chuyển cả lu nước, thằng Hoàng tưởng sấm sét nên nhìn lên trời coi sao.
-Nhìn cái gì, pháo kích đó.
-Pháo gì bắn vào giờ này ông nội?
-Giờ nào mà chẳng bắn được, chuẩn bị 3 phát nữa nè…
-Ầm… Ầm… Ầm…
-Đó! mày tin chưa
-Ờ!
Cơm nước xong chúng tôi lại đi dạo lần nữa, ban đêm dân cư đã về đủ nên nhộn nhịp hơn hẳn, vì điện bị hạn chế, mỗi nhà chỉ có 1 bóng đèn chữ U tù mù và đóng kín cửa không cho ánh sáng ra ngoài, phương tiện giải trí chẳng có gì nên họ đổ hết ra ngoài đường tụm năm tụm 3, người kể chuyện mùa vụ, người kể chuyện đánh cá. Mấy cụ già thì đi bộ, tre trẻ thì đạp xe đạp hoặc ngồi ba hoa khoát lát.
Quân với dân như cá với nước, mấy cậu lính trẻ áo còn bỏ trong thùng, súng vác trên vai vào khu này tán gái, khi thấy Quân cảnh đạp xe đạp tới thì bỏ chạy té đái, nhảy vào cả bồn nước nhà người ta làm xôn xao cả 1 góc phố.
2 thằng tôi không hẹn mà gặp, không nói mà hiểu cũng ngó nghiên xem có em nào không nhưng cứ tối mù tối mờ như thế này dẫu có em nào xinh cũng chẳng biết mà lại làm quen. Xà quần tới gần 9 giờ tối, dân chúng đi ngủ hết chúng tôi cũng vác xác về đi về.