Lạc Hải bỏ ngoài tai yêu cầu của Trịnh Minh Dịch, cứ thế dẫn hắn về phòng y tế phía đối diện.
Ai dè chưa đầy mười phút sau, Lạc Hải lại mang Trịnh Minh Dịch sang, y chán nản bảo Giang Trì Cảnh: “Anh trị không được hắn, cậu làm đi.”
Giang Trì Cảnh ngớ người chẳng hiểu vì sao.
“Anh hỏi lúc hẹn đi chơi với bạn bè thì đến đúng giờ hay không đúng giờ, hắn bảo hắn không đi chơi. Anh hỏi hắn tin vào trực giác hay kinh nghiệm, hắn lại bảo mình tin vào số liệu.”
Giang Trì Cảnh đại khái cũng đã hiểu lí do vì sao Lạc Hải đau đầu rồi, Trịnh Minh Dịch trả lời y như lúc ban nãy trò chuyện cùng anh. Duy có một điểm khác biệt là sau khi anh không hỏi nữa thì Trịnh Minh Dịch lại bắt đầu tỏ ý phối hợp, cơ mà nhìn dáng vẻ này của Lạc Hải thì rõ là Trịnh Minh Dịch không chịu hợp tác luôn rồi.
“Cậu đến hỏi thì hay hơn.” Lạc Hải đặt máy tính bảng lên bàn làm việc của Giang Trì Cảnh đoạn quay người đi, “Làm nhanh nhanh rồi tống hắn về phòng biệt giam đi.”
Quản giáo áp giải Trịnh Minh Dịch đến đây đã đứng ngoài hành lang gác cả buổi, vừa hay Giang Trì Cảnh trông thấy anh ta đang ngó nhìn đồng hồ, xem ra đối phương cũng đang sốt ruột dữ lắm. Giang Trì Cảnh thở dài bất lực, anh hất cằm bảo Trịnh Minh Dịch: “Anh cứ ngồi bên kia đi.”
Trịnh Minh Dịch ngồi lại vị trí ban nãy, hắn yên lặng ngồi đợi Giang Trì Cảnh đặt câu hỏi. Dáng vẻ như vậy nhìn kiểu gì cũng chẳng giống một tên tội phạm đang chống đối quản giáo. Đây mới là kiểu người khó đối phó nhất, bởi bạn không thể nào nhìn ra được hành vi bất hợp tác của hắn ta là đang cố tình hay vô ý.
“Khi phát hiện ra vấn đề của người khác, anh sẽ: A – khéo léo chỉ ra, B – thẳng thắn chỉ ra.” Sợ Trịnh Minh Dịch lại vòng vo tam quốc, Giang Trì Cảnh nhanh chóng nói thêm, “Đừng có nói với tôi là anh lười quan tâm đến vấn đề của kẻ khác.”.
Ngay lúc Giang Trì Cảnh bổ sung câu sau, đáp án vốn đã đến bên môi Trịnh Minh Dịch lập tức chững lại. Hắn hơi ngẩn người, sau đó hỏi vặn: “Sao cậu biết tôi lười quan tâm đến vấn đề của kẻ khác?”
Giang Trì Cảnh thầm nhủ, đến việc ra mở cửa cho nhân viên khu dân cư mà hắn còn lười nữa là dư hơi quan tâm đến ai?
Thế nhưng ngoài mặt anh vẫn không tỏ vẻ gì, chỉ giục: “Chọn A hoặc B thôi.”
“B.” Trịnh Minh Dịch đáp.
Mấy phút tiếp theo, Giang Trì Cảnh đã hỏi xong hết các câu liên quan đến trắc nghiệm tính cách cơ bản. Anh phát hiện, tính cách của Trịnh Minh Dịch cũng không khó lường như mình tưởng, tựu trung hắn là một con người điềm tĩnh, lí trí, nhạy bén và có tư duy hơi nhảy cóc một chút thôi.
Thế nhưng những câu hỏi tiếp theo có nội dung ngày càng kì quặc.
“Anh thường…” Đọc đến đây Giang Trì Cảnh không khỏi nhíu mày, anh cứ ngỡ mình đã nhìn nhầm nên nheo mắt lại dòm sát màn hình, “Anh thường thủ dâm với tần suất thế nào?”
Câu hỏi này vừa thốt ra, ngay cả Giang Trì Cảnh cũng cảm thấy không được tự nhiên cho lắm. Nếu là phạm nhân khác thì còn đỡ, chứ người đang ngồi đối diện lại là đối tượng mà anh từng nhìn lén. Hỏi tới đây khiến Giang Trì Cảnh có cảm giác như mình đang dò xét chuyện riêng tư của người ta một cách quang minh chính đại. Nhưng vấn đề này bắt buộc phải hỏi, bởi rất nhiều kẻ không bình thường về mặt tâm lí đều có nhu cầu tình dục vượt ngưỡng bình thường.
“A – mỗi ngày, B – thường xuyên, C – thi thoảng.” Giang Trì Cảnh đọc đáp án.
Vốn dĩ hai bên đang hình thành nhịp điệu tôi hỏi anh đáp một cách nhanh chóng, ai ngờ đến câu này Trịnh Minh Dịch không trả lời ngay mà hỏi ngược lại: “Cậu thì sao?”
“Tôi?” Giang Trì Cảnh bỗng thấy nhột nhạt, chuông cảnh báo trong lòng lập tức kêu vang.
Nietzsche từng có một câu nói nổi tiếng rằng: Khi bạn nhìn chăm chăm xuống vực thẳm, vực thẳm cũng đang đăm đăm nhìn lại bạn.
Có nhiều cách hiểu khác nhau về danh ngôn này, nhưng bỏ qua khái niệm triết học sâu sắc thì nghĩa đen của câu này đang rất giống tình trạng hiện tại của hai người. Giang Trì Cảnh đã quen thói nhìn chằm chằm Trịnh Minh Dịch nên khi hắn bắt đầu đăm đăm nhìn anh, phản ứng đầu tiên của anh là bật chế độ đề phòng.
Đổi lại là một phạm nhân khác hỏi anh câu này, Giang Trì Cảnh sẽ không nhạy cảm đến vậy. Giờ anh thậm chí còn có cảm giác như đang bị ai đó giẫm phải đuôi.
“Tôi đang hỏi anh mà.” Giang Trì Cảnh hiển nhiên không đáp lại câu hỏi ban nãy, giọng điệu anh có hơi mất tự nhiên, “Đừng có đánh trống lảng.”
Trên khuôn mặt của Trịnh Minh Dịch lại xuất hiện nét cười mơ hồ như cái lần anh và hắn im lặng nhìn nhau. Khóe môi Trịnh Minh Dịch nhếch lên rất nhẹ, dường như không thấy cả độ cong, nhưng sự biến hóa trên đường nét gương mặt và ánh sáng lấp lánh trong đôi con ngươi hắn đều đang thay lời nói với Giang Trì Cảnh rằng: Trịnh Minh Dịch đã biết điều gì đó và hắn đang cảm thấy rất thú vị.
“C, thi thoảng.”
Rốt cuộc Trịnh Minh Dịch cũng đưa ra đáp án làm chấm dứt bầu không khí khiến người ta thấy ngột ngạt. Giang Trì Cảnh thầm thở phào nhẹ nhõm, anh nhanh chóng bấm chọn để chuyển sang trang khác, không ngờ câu hỏi lần này vẫn cùng chủ đề như câu trước.
“Lúc anh…” Hai chữ trên màn hình thật khó mở miệng, Giang Trì Cảnh bèn đổi sang cách nói nghe uyển chuyển hơn, “Lúc quan hệ cùng với người khác anh thích bật đèn hay tắt đèn? A – bật đèn, B – tắt đèn.”
“Tôi sao cũng được, tùy vào đối phương.” Nói đến đây dường như Trịnh Minh Dịch cũng biết câu trả lời của mình sẽ khiến Giang Trì Cảnh không hài lòng. Hắn bổ sung: “Cậu thích tắt đèn đúng không? Tôi chọn B vậy.”
Nếu như nói ban nãy Giang Trì Cảnh chỉ cảm giác như mình bị giẫm phải đuôi thì giờ đây anh thấy lưng mình tê dại như bị kim chích. Trịnh Minh Dịch vẫn trả lời theo lối tư duy nhảy cóc như mọi khi, nhưng anh biết động cơ lần này của hắn nhất định không hề đơn giản.
Hai bên gặp nhau mới chỉ có vài lần, sao Trịnh Minh Dịch lại suy đoán về việc anh có thích tắt đèn hay không?
Tựa như lúc Giang Trì Cảnh phân tích người khác, nếu đối phương không ngáp ngắn ngáp dài mấy hôm liền, không đời nào anh lại đoán xem đêm hôm trước họ đã làm gì. Mọi suy đoán trên đời đều tồn tại cái gọi là điểm xuất phát, hay nói đúng hơn là cần một dấu hiệu, một tín hiệu.
Đang yên đang lành không có dấu hiệu gì thì sao Trịnh Minh Dịch có thể liên hệ chuyện tắt đèn với Giang Trì Cảnh cơ chứ?
Chẳng lẽ sai sót ở phòng giải trí hôm nọ đã khiến Trịnh Minh Dịch muốn thăm dò anh ư?
Nội tâm Giang Trì Cảnh vô cùng bình tĩnh, dù thế nào đi chăng nữa anh cũng quyết không để lộ sơ hở lần thứ hai. Anh ngước lên nhìn thẳng vào mắt Trịnh Minh Dịch, bình chân như vại hỏi: “Anh đang quấy rối tình dục quản giáo đó hả?”
Trịnh Minh Dịch hơi nghiêng đầu, trong mắt ánh lên sự hiếu kì: “Vậy cậu định lấy dùi cui đánh tôi sao?”
Lần trước Giang Trì Cảnh sử dụng dùi cui là vì tên côn đồ dám bóp mông anh, chứ có vài ba câu trêu ngươi thế này đã động tay động chân với phạm nhân thì anh bị đuổi việc từ lâu rồi.
Nếu Trịnh Minh Dịch đã mong chờ phản ứng của anh đến vậy, thế thì anh sẽ không cho hắn được toại nguyện.
Giang Trì Cảnh thản nhiên chuyển tầm mắt, anh tiếp tục hỏi: “Trong những vật phẩm bên dưới, cái nào sẽ khiến anh cảm thấy bị kích thích? A – tất dài dưới gối, B – đồ lót phụ nữ, C – đồng phục nam, D – không món nào trong ba đáp án trên.”
Nhìn đáp án A, Giang Trì Cảnh không khỏi thầm nghĩ: Đúng là bài kiểm tra tâm lý biến thái mà.
Anh bỗng thấy hơi lo lắng, không biết Trịnh Minh Dịch có đưa ra đáp án nguy hiểm nào không. May thay hắn không do dự mà đáp luôn một chữ: “C.”
Ơn giời hắn không phải là kẻ biến thái rồi.
Bằng không Giang Trì Cảnh thật khó chấp nhận nổi việc bản thân lại đi nhìn lén một tên biến thái lâu đến vậy.
Ơ khoan đã, hình như anh vừa bỏ lỡ chuyện gì đó quan trọng lắm thì phải.
Đồng phục nam?
Giang Trì Cảnh bình tĩnh liếc nhìn bộ đồng phục màu xám trên người mình, anh cảm thấy cực kì không ổn nên vội hỏi tiếp.
Chỉ chốc lát sau phần câu hỏi về phương diện tình dục cũng kết thúc, mấy câu tiếp theo bắt đầu trở nên phức tạp hơn. Có khi chỉ một câu hỏi nhưng lại bao hàm nhiều khía cạnh khác nhau khiến tốc độ trả lời của Trịnh Minh Dịch cũngdần chậm lại.
“Nếu ai đó nhục mạ người yêu của anh ngay trước mặt anh, anh sẽ: A – làm ngơ, B – nói đạo lí với đối phương, C – hứng thú ngồi xem, D – rút lưỡi đối phương.”
Trịnh Minh Dịch ngẫm nghĩ một lúc, lại hỏi: “Có thể đánh gãy răng kẻ đó không? Chứ rút lưỡi thì hơi bẩn đấy.”
Giang Trì Cảnh nói: “Không có đáp án này.”
Trịnh Minh Dịch đáp: “Thế B đi, nói đạo lí với đối phương.”
Giang Trì Cảnh hơi ngạc nhiên, anh cứ nghĩ Trịnh Minh Dịch sẽ chọn D chứ.
Hầu hết mấy câu sau đều liên quan đến khuynh hướng bạo lực và câu trả lời của Trịnh Minh Dịch đều khác xa những gì mà Giang Trì Cảnh dự đoán. Ví như có một câu hỏi rằng: “Nếu thấy kẻ thù sắp rơi xuống vực sâu, bạn sẽ: A – xem như không thấy, B – nhắc nhở đối phương, C – đẩy người đó xuống vực.”
Trịnh Minh Dịch đáp, hắn sẽ nhắc nhở đối phương. Điều này rõ ràng ngược hẳn với nhận thức của anh về hắn. Lúc trước khi Trịnh Minh Dịch đánh nhau với gã áo đen, dù đối phương đã rơi vào thế hạ phong, hắn vẫn thẳng tay đánh kẻ nọ rơi từ lầu hai xuống.
Một người có tính cách như vậy sao có thế nhân từ với địch thủ của mình chứ?
Sự thật chứng minh, suy nghĩ của Giang Trì Cảnh hoàn toàn đúng bởi Lạc Hải cũng cảm thấy như thế.
Sau khi có kết quả buổi trắc nghiệm tâm lý, Lạc Hải cầm xấp giấy A4 đến thư viện, y hỏi Giang Trì Cảnh: “Báo cáo cho rằng hắn ta là người có tính cách ôn hòa, cậu tin không?”
“Em không.” Giang Trì Cảnh nói thẳng.
Trịnh Minh Dịch mà ôn hòa thì Lão Cửu đã không vào viện rồi.
“Cậu biết anh nghĩ gì về Trịnh Minh Dịch không?” Lạc Hải đẩy kính, “Anh cảm thấy hắn đang chọn đáp án chính xác mà thôi.”
“Hay nói đúng hơn là chỉ chọn những đáp án an toàn.” Giang Trì Cảnh đáp.
Kết quả bài kiểm tra tâm lý có ảnh hưởng đến cuộc sống sau này của Trịnh Minh Dịch trong tù, thế nên hắn phải cho ra kết quả càng bình thường càng tốt.
Tình huống này rất giống như khi dùng phép thử Turing với trí thông minh nhân tạo(*). Trí thông minh nhân tạo thật sự đẳng cấp sẽ biết phép thử Turing có ý nghĩa gì. Thế nên ngay cả khi có thể vượt qua được, nó vẫn lựa chọn giả vờ thất bại trước phép thử, cố ý giấu đi trí khôn của mình và chỉ chọn ra những đáp án mang tính an toàn.
(*) Trí thông minh nhân tạo hay AI là trí thông minh được thể hiện bằng máy móc, trái ngược với trí thông minh tự nhiên của con người. Còn phép thử Turing là một bài kiểm tra khả năng trí tuệ của máy tính. Phép thử như sau: một người chơi thực hiện một cuộc thảo luận bằng ngôn ngữ tự nhiên với một con người và một máy tính, cả hai đều cố gắng chứng tỏ mình là con người.
“Xem ra cậu cũng nghĩ như anh.” Lạc Hải nghiêm mặt, “Hắn ta đang cố ý hoàn thành bài kiểm tra tâm lý theo hướng chỉn chu nhất. Kết hợp với việc mắc chứng khó đọc sử dụng bạo lực không biết điểm dừng, anh nghĩ cần phải xếp Trịnh Minh Dịch vào nhóm tội phạm cực kỳ nguy hiểm. “
“Làm gì nghiêm trọng thế.” Giang Trì Cảnh không đồng tình với nhận định của Lạc Hải, “Trịnh Minh Dịch chỉ trả lời không trung thực ở mấy câu cuối thôi, phần đầu hẳn là không cố ý che giấu điều gì đâu.”
“Nhưng mấy câu cuối có liên quan đến vấn đề bạo lực, thế này có thể chứng minh hắn ta tiềm ẩn khuynh hướng thích dùng bạo lực mà.”
Giang Trì Cảnh không ừ hử gì thêm nữa. Anh không có ý thiên vị Trịnh Minh Dịch, chỉ đơn giản là anh cảm thấy vấn đề không phức tạp như Lạc Hải nghĩ.
Cả hai lần Trịnh Minh Dịch ra tay đều là vì đối phương khiêu khích hắn trước. Đúng là cách phản ứng của hắn có hơi ác liệt, nhưng điều này cùng lắm chỉ chứng minh rằng hắn khuyết thiếu sự đồng cảm với kẻ địch. Đổi lại là Giang Trì Cảnh, anh cũng chẳng muốn phô bày điểm này trong bài kiểm tra tâm lý quan trọng mang tính dò xét.
Tương tự như thế, nếu anh bị phát hiện nhìn lén, sau đó có người đến dò xét xem chứng thích nhìn lén của anh nghiêm trọng đến mức nào thì anh cũng sẽ che giấu bản thân mà thôi.
Che giấu chỉ là cơ chế tự bảo vệ chứ chưa hẳn là minh chứng cho việc tâm lí có vấn đề. Giang Trì Cảnh thấy mình rất bình thường, vậy nên anh cũng cảm thấy Trịnh Minh Dịch không có vấn đề gì.
“Cậu không đồng tình.” Lạc Hải đọc ra ý tứ trên gương mặt của Giang Trì Cảnh, y trêu đùa: “Sao nào, bị sắc đẹp của hắn ta mê hoặc rồi hả?”
Giang Trì Cảnh cạn lời, khóe môi giần giật: “Em không có mà.”
“Kết quả chính xác vẫn phải đợi chuyên gia tâm lý xem qua đã, anh có nhìn nhận ra sao cũng chẳng ích gì.”
“Anh biết vậy là tốt.” Giang Trì Cảnh nói, “Mấy câu hỏi này coi vậy chứ toàn bẫy rập bên trong, muốn có kết quả đúng đắn thì phải thông qua nhận định của người có chuyên môn.”
“Nói chứ…” Lạc Hải kéo dài âm cuối, cố ý làm ra vẻ thần bí, “Phản ứng của cậu khiến anh bỗng dưng có cảm giác.”
“Cảm giác gì?” Giang Trì Cảnh hỏi.
“Cậu và hắn ta là đồng loại.”
Giang Trì Cảnh lộ ra vẻ mặt khó hiểu, Lạc Hải bèn nói tiếp: “Là kiểu chín phần rất bình thường nhưng một phần còn lại quyết che giấu bản thân tới cùng.”
Anh lập tức hiểu ra hàm ý trong câu nói của Lạc Hải. Lí do hai người chia tay phần lớn là vì Giang Trì Cảnh không thể mở lòng cùng y. Ngẫm lại có vẻ như Lạc Hải đang bảo rằng: Nội tâm anh bào chữa cho hành vi của Trịnh Minh Dịch cũng chính là đang biện giải cho chính mình.
“Thế anh có thấy em là người nguy hiểm không?” Giang Trì Cảnh nhìn y.
“Anh không.” Lạc Hãi suy nghĩ rồi đáp.
“Không là tốt rồi.”
Giang Trì Cảnh lười biếng nhìn sang chỗ khác, Lạc Hải nghe xong bỗng “chậc” một tiếng đầy ý vị.
Anh chẳng hiểu mô tê gì quay sang thì thấy Lạc Hải đang nhìn mình với vẻ thương xót: “Không ngờ cậu lại đi nói đỡ cho phạm nhân. Quả nhiên là cậu bị nhan sắc của Trịnh Minh Dịch làm cho u mê rồi.”
Ai dè chưa đầy mười phút sau, Lạc Hải lại mang Trịnh Minh Dịch sang, y chán nản bảo Giang Trì Cảnh: “Anh trị không được hắn, cậu làm đi.”
Giang Trì Cảnh ngớ người chẳng hiểu vì sao.
“Anh hỏi lúc hẹn đi chơi với bạn bè thì đến đúng giờ hay không đúng giờ, hắn bảo hắn không đi chơi. Anh hỏi hắn tin vào trực giác hay kinh nghiệm, hắn lại bảo mình tin vào số liệu.”
Giang Trì Cảnh đại khái cũng đã hiểu lí do vì sao Lạc Hải đau đầu rồi, Trịnh Minh Dịch trả lời y như lúc ban nãy trò chuyện cùng anh. Duy có một điểm khác biệt là sau khi anh không hỏi nữa thì Trịnh Minh Dịch lại bắt đầu tỏ ý phối hợp, cơ mà nhìn dáng vẻ này của Lạc Hải thì rõ là Trịnh Minh Dịch không chịu hợp tác luôn rồi.
“Cậu đến hỏi thì hay hơn.” Lạc Hải đặt máy tính bảng lên bàn làm việc của Giang Trì Cảnh đoạn quay người đi, “Làm nhanh nhanh rồi tống hắn về phòng biệt giam đi.”
Quản giáo áp giải Trịnh Minh Dịch đến đây đã đứng ngoài hành lang gác cả buổi, vừa hay Giang Trì Cảnh trông thấy anh ta đang ngó nhìn đồng hồ, xem ra đối phương cũng đang sốt ruột dữ lắm. Giang Trì Cảnh thở dài bất lực, anh hất cằm bảo Trịnh Minh Dịch: “Anh cứ ngồi bên kia đi.”
Trịnh Minh Dịch ngồi lại vị trí ban nãy, hắn yên lặng ngồi đợi Giang Trì Cảnh đặt câu hỏi. Dáng vẻ như vậy nhìn kiểu gì cũng chẳng giống một tên tội phạm đang chống đối quản giáo. Đây mới là kiểu người khó đối phó nhất, bởi bạn không thể nào nhìn ra được hành vi bất hợp tác của hắn ta là đang cố tình hay vô ý.
“Khi phát hiện ra vấn đề của người khác, anh sẽ: A – khéo léo chỉ ra, B – thẳng thắn chỉ ra.” Sợ Trịnh Minh Dịch lại vòng vo tam quốc, Giang Trì Cảnh nhanh chóng nói thêm, “Đừng có nói với tôi là anh lười quan tâm đến vấn đề của kẻ khác.”.
Ngay lúc Giang Trì Cảnh bổ sung câu sau, đáp án vốn đã đến bên môi Trịnh Minh Dịch lập tức chững lại. Hắn hơi ngẩn người, sau đó hỏi vặn: “Sao cậu biết tôi lười quan tâm đến vấn đề của kẻ khác?”
Giang Trì Cảnh thầm nhủ, đến việc ra mở cửa cho nhân viên khu dân cư mà hắn còn lười nữa là dư hơi quan tâm đến ai?
Thế nhưng ngoài mặt anh vẫn không tỏ vẻ gì, chỉ giục: “Chọn A hoặc B thôi.”
“B.” Trịnh Minh Dịch đáp.
Mấy phút tiếp theo, Giang Trì Cảnh đã hỏi xong hết các câu liên quan đến trắc nghiệm tính cách cơ bản. Anh phát hiện, tính cách của Trịnh Minh Dịch cũng không khó lường như mình tưởng, tựu trung hắn là một con người điềm tĩnh, lí trí, nhạy bén và có tư duy hơi nhảy cóc một chút thôi.
Thế nhưng những câu hỏi tiếp theo có nội dung ngày càng kì quặc.
“Anh thường…” Đọc đến đây Giang Trì Cảnh không khỏi nhíu mày, anh cứ ngỡ mình đã nhìn nhầm nên nheo mắt lại dòm sát màn hình, “Anh thường thủ dâm với tần suất thế nào?”
Câu hỏi này vừa thốt ra, ngay cả Giang Trì Cảnh cũng cảm thấy không được tự nhiên cho lắm. Nếu là phạm nhân khác thì còn đỡ, chứ người đang ngồi đối diện lại là đối tượng mà anh từng nhìn lén. Hỏi tới đây khiến Giang Trì Cảnh có cảm giác như mình đang dò xét chuyện riêng tư của người ta một cách quang minh chính đại. Nhưng vấn đề này bắt buộc phải hỏi, bởi rất nhiều kẻ không bình thường về mặt tâm lí đều có nhu cầu tình dục vượt ngưỡng bình thường.
“A – mỗi ngày, B – thường xuyên, C – thi thoảng.” Giang Trì Cảnh đọc đáp án.
Vốn dĩ hai bên đang hình thành nhịp điệu tôi hỏi anh đáp một cách nhanh chóng, ai ngờ đến câu này Trịnh Minh Dịch không trả lời ngay mà hỏi ngược lại: “Cậu thì sao?”
“Tôi?” Giang Trì Cảnh bỗng thấy nhột nhạt, chuông cảnh báo trong lòng lập tức kêu vang.
Nietzsche từng có một câu nói nổi tiếng rằng: Khi bạn nhìn chăm chăm xuống vực thẳm, vực thẳm cũng đang đăm đăm nhìn lại bạn.
Có nhiều cách hiểu khác nhau về danh ngôn này, nhưng bỏ qua khái niệm triết học sâu sắc thì nghĩa đen của câu này đang rất giống tình trạng hiện tại của hai người. Giang Trì Cảnh đã quen thói nhìn chằm chằm Trịnh Minh Dịch nên khi hắn bắt đầu đăm đăm nhìn anh, phản ứng đầu tiên của anh là bật chế độ đề phòng.
Đổi lại là một phạm nhân khác hỏi anh câu này, Giang Trì Cảnh sẽ không nhạy cảm đến vậy. Giờ anh thậm chí còn có cảm giác như đang bị ai đó giẫm phải đuôi.
“Tôi đang hỏi anh mà.” Giang Trì Cảnh hiển nhiên không đáp lại câu hỏi ban nãy, giọng điệu anh có hơi mất tự nhiên, “Đừng có đánh trống lảng.”
Trên khuôn mặt của Trịnh Minh Dịch lại xuất hiện nét cười mơ hồ như cái lần anh và hắn im lặng nhìn nhau. Khóe môi Trịnh Minh Dịch nhếch lên rất nhẹ, dường như không thấy cả độ cong, nhưng sự biến hóa trên đường nét gương mặt và ánh sáng lấp lánh trong đôi con ngươi hắn đều đang thay lời nói với Giang Trì Cảnh rằng: Trịnh Minh Dịch đã biết điều gì đó và hắn đang cảm thấy rất thú vị.
“C, thi thoảng.”
Rốt cuộc Trịnh Minh Dịch cũng đưa ra đáp án làm chấm dứt bầu không khí khiến người ta thấy ngột ngạt. Giang Trì Cảnh thầm thở phào nhẹ nhõm, anh nhanh chóng bấm chọn để chuyển sang trang khác, không ngờ câu hỏi lần này vẫn cùng chủ đề như câu trước.
“Lúc anh…” Hai chữ trên màn hình thật khó mở miệng, Giang Trì Cảnh bèn đổi sang cách nói nghe uyển chuyển hơn, “Lúc quan hệ cùng với người khác anh thích bật đèn hay tắt đèn? A – bật đèn, B – tắt đèn.”
“Tôi sao cũng được, tùy vào đối phương.” Nói đến đây dường như Trịnh Minh Dịch cũng biết câu trả lời của mình sẽ khiến Giang Trì Cảnh không hài lòng. Hắn bổ sung: “Cậu thích tắt đèn đúng không? Tôi chọn B vậy.”
Nếu như nói ban nãy Giang Trì Cảnh chỉ cảm giác như mình bị giẫm phải đuôi thì giờ đây anh thấy lưng mình tê dại như bị kim chích. Trịnh Minh Dịch vẫn trả lời theo lối tư duy nhảy cóc như mọi khi, nhưng anh biết động cơ lần này của hắn nhất định không hề đơn giản.
Hai bên gặp nhau mới chỉ có vài lần, sao Trịnh Minh Dịch lại suy đoán về việc anh có thích tắt đèn hay không?
Tựa như lúc Giang Trì Cảnh phân tích người khác, nếu đối phương không ngáp ngắn ngáp dài mấy hôm liền, không đời nào anh lại đoán xem đêm hôm trước họ đã làm gì. Mọi suy đoán trên đời đều tồn tại cái gọi là điểm xuất phát, hay nói đúng hơn là cần một dấu hiệu, một tín hiệu.
Đang yên đang lành không có dấu hiệu gì thì sao Trịnh Minh Dịch có thể liên hệ chuyện tắt đèn với Giang Trì Cảnh cơ chứ?
Chẳng lẽ sai sót ở phòng giải trí hôm nọ đã khiến Trịnh Minh Dịch muốn thăm dò anh ư?
Nội tâm Giang Trì Cảnh vô cùng bình tĩnh, dù thế nào đi chăng nữa anh cũng quyết không để lộ sơ hở lần thứ hai. Anh ngước lên nhìn thẳng vào mắt Trịnh Minh Dịch, bình chân như vại hỏi: “Anh đang quấy rối tình dục quản giáo đó hả?”
Trịnh Minh Dịch hơi nghiêng đầu, trong mắt ánh lên sự hiếu kì: “Vậy cậu định lấy dùi cui đánh tôi sao?”
Lần trước Giang Trì Cảnh sử dụng dùi cui là vì tên côn đồ dám bóp mông anh, chứ có vài ba câu trêu ngươi thế này đã động tay động chân với phạm nhân thì anh bị đuổi việc từ lâu rồi.
Nếu Trịnh Minh Dịch đã mong chờ phản ứng của anh đến vậy, thế thì anh sẽ không cho hắn được toại nguyện.
Giang Trì Cảnh thản nhiên chuyển tầm mắt, anh tiếp tục hỏi: “Trong những vật phẩm bên dưới, cái nào sẽ khiến anh cảm thấy bị kích thích? A – tất dài dưới gối, B – đồ lót phụ nữ, C – đồng phục nam, D – không món nào trong ba đáp án trên.”
Nhìn đáp án A, Giang Trì Cảnh không khỏi thầm nghĩ: Đúng là bài kiểm tra tâm lý biến thái mà.
Anh bỗng thấy hơi lo lắng, không biết Trịnh Minh Dịch có đưa ra đáp án nguy hiểm nào không. May thay hắn không do dự mà đáp luôn một chữ: “C.”
Ơn giời hắn không phải là kẻ biến thái rồi.
Bằng không Giang Trì Cảnh thật khó chấp nhận nổi việc bản thân lại đi nhìn lén một tên biến thái lâu đến vậy.
Ơ khoan đã, hình như anh vừa bỏ lỡ chuyện gì đó quan trọng lắm thì phải.
Đồng phục nam?
Giang Trì Cảnh bình tĩnh liếc nhìn bộ đồng phục màu xám trên người mình, anh cảm thấy cực kì không ổn nên vội hỏi tiếp.
Chỉ chốc lát sau phần câu hỏi về phương diện tình dục cũng kết thúc, mấy câu tiếp theo bắt đầu trở nên phức tạp hơn. Có khi chỉ một câu hỏi nhưng lại bao hàm nhiều khía cạnh khác nhau khiến tốc độ trả lời của Trịnh Minh Dịch cũngdần chậm lại.
“Nếu ai đó nhục mạ người yêu của anh ngay trước mặt anh, anh sẽ: A – làm ngơ, B – nói đạo lí với đối phương, C – hứng thú ngồi xem, D – rút lưỡi đối phương.”
Trịnh Minh Dịch ngẫm nghĩ một lúc, lại hỏi: “Có thể đánh gãy răng kẻ đó không? Chứ rút lưỡi thì hơi bẩn đấy.”
Giang Trì Cảnh nói: “Không có đáp án này.”
Trịnh Minh Dịch đáp: “Thế B đi, nói đạo lí với đối phương.”
Giang Trì Cảnh hơi ngạc nhiên, anh cứ nghĩ Trịnh Minh Dịch sẽ chọn D chứ.
Hầu hết mấy câu sau đều liên quan đến khuynh hướng bạo lực và câu trả lời của Trịnh Minh Dịch đều khác xa những gì mà Giang Trì Cảnh dự đoán. Ví như có một câu hỏi rằng: “Nếu thấy kẻ thù sắp rơi xuống vực sâu, bạn sẽ: A – xem như không thấy, B – nhắc nhở đối phương, C – đẩy người đó xuống vực.”
Trịnh Minh Dịch đáp, hắn sẽ nhắc nhở đối phương. Điều này rõ ràng ngược hẳn với nhận thức của anh về hắn. Lúc trước khi Trịnh Minh Dịch đánh nhau với gã áo đen, dù đối phương đã rơi vào thế hạ phong, hắn vẫn thẳng tay đánh kẻ nọ rơi từ lầu hai xuống.
Một người có tính cách như vậy sao có thế nhân từ với địch thủ của mình chứ?
Sự thật chứng minh, suy nghĩ của Giang Trì Cảnh hoàn toàn đúng bởi Lạc Hải cũng cảm thấy như thế.
Sau khi có kết quả buổi trắc nghiệm tâm lý, Lạc Hải cầm xấp giấy A4 đến thư viện, y hỏi Giang Trì Cảnh: “Báo cáo cho rằng hắn ta là người có tính cách ôn hòa, cậu tin không?”
“Em không.” Giang Trì Cảnh nói thẳng.
Trịnh Minh Dịch mà ôn hòa thì Lão Cửu đã không vào viện rồi.
“Cậu biết anh nghĩ gì về Trịnh Minh Dịch không?” Lạc Hải đẩy kính, “Anh cảm thấy hắn đang chọn đáp án chính xác mà thôi.”
“Hay nói đúng hơn là chỉ chọn những đáp án an toàn.” Giang Trì Cảnh đáp.
Kết quả bài kiểm tra tâm lý có ảnh hưởng đến cuộc sống sau này của Trịnh Minh Dịch trong tù, thế nên hắn phải cho ra kết quả càng bình thường càng tốt.
Tình huống này rất giống như khi dùng phép thử Turing với trí thông minh nhân tạo(*). Trí thông minh nhân tạo thật sự đẳng cấp sẽ biết phép thử Turing có ý nghĩa gì. Thế nên ngay cả khi có thể vượt qua được, nó vẫn lựa chọn giả vờ thất bại trước phép thử, cố ý giấu đi trí khôn của mình và chỉ chọn ra những đáp án mang tính an toàn.
(*) Trí thông minh nhân tạo hay AI là trí thông minh được thể hiện bằng máy móc, trái ngược với trí thông minh tự nhiên của con người. Còn phép thử Turing là một bài kiểm tra khả năng trí tuệ của máy tính. Phép thử như sau: một người chơi thực hiện một cuộc thảo luận bằng ngôn ngữ tự nhiên với một con người và một máy tính, cả hai đều cố gắng chứng tỏ mình là con người.
“Xem ra cậu cũng nghĩ như anh.” Lạc Hải nghiêm mặt, “Hắn ta đang cố ý hoàn thành bài kiểm tra tâm lý theo hướng chỉn chu nhất. Kết hợp với việc mắc chứng khó đọc sử dụng bạo lực không biết điểm dừng, anh nghĩ cần phải xếp Trịnh Minh Dịch vào nhóm tội phạm cực kỳ nguy hiểm. “
“Làm gì nghiêm trọng thế.” Giang Trì Cảnh không đồng tình với nhận định của Lạc Hải, “Trịnh Minh Dịch chỉ trả lời không trung thực ở mấy câu cuối thôi, phần đầu hẳn là không cố ý che giấu điều gì đâu.”
“Nhưng mấy câu cuối có liên quan đến vấn đề bạo lực, thế này có thể chứng minh hắn ta tiềm ẩn khuynh hướng thích dùng bạo lực mà.”
Giang Trì Cảnh không ừ hử gì thêm nữa. Anh không có ý thiên vị Trịnh Minh Dịch, chỉ đơn giản là anh cảm thấy vấn đề không phức tạp như Lạc Hải nghĩ.
Cả hai lần Trịnh Minh Dịch ra tay đều là vì đối phương khiêu khích hắn trước. Đúng là cách phản ứng của hắn có hơi ác liệt, nhưng điều này cùng lắm chỉ chứng minh rằng hắn khuyết thiếu sự đồng cảm với kẻ địch. Đổi lại là Giang Trì Cảnh, anh cũng chẳng muốn phô bày điểm này trong bài kiểm tra tâm lý quan trọng mang tính dò xét.
Tương tự như thế, nếu anh bị phát hiện nhìn lén, sau đó có người đến dò xét xem chứng thích nhìn lén của anh nghiêm trọng đến mức nào thì anh cũng sẽ che giấu bản thân mà thôi.
Che giấu chỉ là cơ chế tự bảo vệ chứ chưa hẳn là minh chứng cho việc tâm lí có vấn đề. Giang Trì Cảnh thấy mình rất bình thường, vậy nên anh cũng cảm thấy Trịnh Minh Dịch không có vấn đề gì.
“Cậu không đồng tình.” Lạc Hải đọc ra ý tứ trên gương mặt của Giang Trì Cảnh, y trêu đùa: “Sao nào, bị sắc đẹp của hắn ta mê hoặc rồi hả?”
Giang Trì Cảnh cạn lời, khóe môi giần giật: “Em không có mà.”
“Kết quả chính xác vẫn phải đợi chuyên gia tâm lý xem qua đã, anh có nhìn nhận ra sao cũng chẳng ích gì.”
“Anh biết vậy là tốt.” Giang Trì Cảnh nói, “Mấy câu hỏi này coi vậy chứ toàn bẫy rập bên trong, muốn có kết quả đúng đắn thì phải thông qua nhận định của người có chuyên môn.”
“Nói chứ…” Lạc Hải kéo dài âm cuối, cố ý làm ra vẻ thần bí, “Phản ứng của cậu khiến anh bỗng dưng có cảm giác.”
“Cảm giác gì?” Giang Trì Cảnh hỏi.
“Cậu và hắn ta là đồng loại.”
Giang Trì Cảnh lộ ra vẻ mặt khó hiểu, Lạc Hải bèn nói tiếp: “Là kiểu chín phần rất bình thường nhưng một phần còn lại quyết che giấu bản thân tới cùng.”
Anh lập tức hiểu ra hàm ý trong câu nói của Lạc Hải. Lí do hai người chia tay phần lớn là vì Giang Trì Cảnh không thể mở lòng cùng y. Ngẫm lại có vẻ như Lạc Hải đang bảo rằng: Nội tâm anh bào chữa cho hành vi của Trịnh Minh Dịch cũng chính là đang biện giải cho chính mình.
“Thế anh có thấy em là người nguy hiểm không?” Giang Trì Cảnh nhìn y.
“Anh không.” Lạc Hãi suy nghĩ rồi đáp.
“Không là tốt rồi.”
Giang Trì Cảnh lười biếng nhìn sang chỗ khác, Lạc Hải nghe xong bỗng “chậc” một tiếng đầy ý vị.
Anh chẳng hiểu mô tê gì quay sang thì thấy Lạc Hải đang nhìn mình với vẻ thương xót: “Không ngờ cậu lại đi nói đỡ cho phạm nhân. Quả nhiên là cậu bị nhan sắc của Trịnh Minh Dịch làm cho u mê rồi.”
