Hôm nay trong phủ có khách quý, là quan huyện Phạm Ước và Trường sử Lương Khánh đến thăm.
Bao lâu nay sở dĩ quan huyện Ước không dám gây khó dễ cho Bá Khắc một phần nhỏ là vì thân phận Cử nhân của y, một phần khác là thân phận bạn học của quan Trường sử.
Trong triều hiện nay các cấp quan lại chia làm chín phẩm, mà Trường sử Lương Khanh lại là quan tứ phẩm, cho dù ít khi ghé thăm Đào Bá Khắc nhưng cũng coi như là cây trụ lớn cho y.
“Quan anh đường xa đến thăm thật vinh hạnh cho em quá, mời quan anh vào nhà. Chào ông huyện ạ.”
“Không dám không dám, bá hộ Khắc khách khí quá rồi.”
Bá Khắc và quan huyện giả lả chào hỏi mấy câu, suốt cả quá trình cũng không đứng gần quá năm bước, ngay cả Lương Khanh cũng giữ khoảng cách, bởi họ đều biết đến căn bệnh quái đản của bá hộ Khắc.
Mọi người ngồi xuống uống trà nói chuyện phiếm, Văn Phúc luôn theo hầu bên cạnh Bá Khắc, đứng rất gần khiến Lương Khanh kinh ngạc không thôi.
“Khắc em, cậu này là?”
“Bẩm quan anh, đây là người hầu thân cận của em.”
Lương Khanh sửng sốt:
“Căn bệnh kia của em… khỏi rồi?”
Bá Khắc lắc đầu:
“Vẫn chưa, nhưng mà không hiểu sao đứng gần Văn Phúc thì không phát tác, cho nên em để cậu ấy theo hầu.”
Lương Khanh gật gù, nhìn Văn Phúc đánh giá một lượt. Dưới ánh mắt tìm tòi của Lương Khanh, Văn Phúc cũng chỉ nhàn nhạt gật đầu, không vô lễ cũng không khiến người ta cảm thấy hắn đang nịnh nọt.
Quan huyện Ước ngồi được một lúc thì mất kiên nhẫn, đứng lên nói muốn đi dạo xung quanh, Bá Khắc gật đầu sai thằng Chuột dẫn đường cho gã ta. Chờ quan huyện đi rồi, hai người bỏ vẻ ngoài khách sáo đi, trò chuyện vui vẻ như anh em trong nhà.
“Anh Khanh, anh Khanh.”
Đào Bá Minh chạy ào vào trong nhà, guốc gỗ cũng tuột khỏi chân nhưng cậu không để ý, nhào vào lòng Lương Khanh ôm ghì lấy người ta, cười tít mắt. Lương Khanh khẽ cười, xoa tóc Bá Minh đầy cưng chiều, nói:
“Nhóc con, có vợ rồi mà vẫn nghịch ngợm như thế.”
“Hì hì, anh Khanh, lâu lắm anh không đến chơi với em, em nhớ anh lắm.”
“Ừ, anh cũng nhớ bé Minh, còn mang quà về cho em nữa đó.”
Bá Khắc ở một bên chép miệng nói:
“Anh cứ chiều nó quá.”
Lương Khanh cười:
“Có sao đâu, Bá Minh của chúng ta đáng yêu như vậy, chiều một chút thì có làm sao.”
Nói xong hắn bẹo má Bá Minh, đặt cậu ngồi lên ghế bên cạnh, cúi người nhặt guốc gỗ đi vào chân cho cậu, quay sang Bá Khắc nói:
“Anh lần này về ở khoảng ba ngày, buổi tối anh em mình nói chuyện. Đi, Bá Minh, đi xem quà của anh nhé!”
“Vâng ạ!”
Lương Khanh đứng dậy dắt Bá Minh đi, Bá Khắc chỉ khẽ lắc đầu bất đắc dĩ, giọng nói chua lè:
“Không biết ai mới là anh của nó nữa.”
Y chợt liếc thấy Văn Phúc nhìn theo bóng lưng Lương Khanh và Bá Minh rời đi, trong lòng cho rằng hắn hâm mộ thân phận và địa vị của Lương Khanh, cho nên nói:
“Cậu chưa gặp quan anh bao giờ nên chưa biết, anh ấy là bạn học một thầy với tôi từ năm tám tuổi đến năm mười lăm. Sau khi thi Hương, tôi nghỉ học còn anh ấy tiếp tục học lên, sau tham gia thi Hội, rồi thi Đình, đỗ Trạng Nguyên.”
“Ban đầu chỉ là một chức quan thất phẩm nho nhỏ, sau lại kết hôn với con gái Thượng thư bộ Lễ, một bước lên mây.”
“Không biết cậu có may mắn như Lương Khanh hay không nhưng tôi tin cậu có thể thành Lương Khanh thứ hai.”
Văn Phúc không nói gì rũ mắt xuống. Bá Khắc có lẽ không nhận ra nhưng hắn sao có thể không biết Lương Khanh nhìn Đào Bá Minh với ánh mắt gì. Hắn cũng nhìn Đào Bá Khắc bằng ánh mắt như thế.
Với câu cuối của Bá Khắc, Văn Phúc không cho là đúng. Hắn không phải là người vì công danh mà kết thân với người mình không yêu, lại chỉ có thể dùng danh nghĩa anh trai để đến thăm người trong lòng.
Dùng sự giả tạo che giấu tình yêu trong tim, hắn không làm được. Cho dù cả đời này không thổ lộ, cho dù Bá Khắc mãi mãi không biết được tình yêu của hắn dành cho y, hắn cũng sẽ không rời y nửa bước.
…
“Anh Khanh, anh thấy Văn Phúc thế nào?”
“Cảm giác rất sáng sủa, là người có triển vọng. Sao đột nhiên lại hỏi cái này?”
Bá Khắc mở tráp lấy một phong thư, đưa cho Lương Khanh:
“Đây là đơn xin tự lập môn hộ* em viết thay cho Văn Phúc, còn cả giấy giải trừ quan hệ chủ tớ, mấy hôm nữa tiện đường về kinh đô, anh nhờ vả quan tri phủ giúp em một tiếng.”
Lương Khanh ngỡ ngàng nhìn phong thư trong tay, thắc mắc:
“Vì sao em lại cho phép cậu ta tự lập môn hộ?”
Bá Khắc không nói ngay mà lấy một cuốn sổ khác đưa cho Lương Khanh, nói:
“Em dạy cậu ta tập đọc tập viết từ đầu tháng mười hai, chỉ vỏn vẹn có ba tháng cậu ta đã có thể thuộc làu làu Tứ thư, Ngũ Kinh,… ngay cả Bách gia chư tử* cũng có thể lý giải được gần hết. Anh nói xem, nếu tiếp tục mài giũa đến kỳ thi Hương bốn năm sau, vậy thì người này sẽ đạt được thành tựu gì?”
Lương Khanh hít sâu một hơi, cái khác không nói, mới chỉ học chữ được ba tháng, đã có thể sao chép lại toàn bộ Bách gia chư tử, nét chữ ngay ngắn đoan chính, lý lẽ phân tích đánh dấu trong đó cũng vô cùng hợp lý. Đây không phải là hiền tài thì còn ai là hiền tài nữa.
Tuy nhiên, nghĩ đến điều gì đó, Lương Khanh lắc đầu:
“Hiện giờ triều đình mục nát thối rữa, chốn quan trường như một hố phân vậy, nếu em để cậu ta tự lập môn hộ, thi lấy cái danh Cống sỹ hay Cử nhân làm nền móng phát triển thì được, muốn làm quan e là vùi dập nhân tài.”
“Em có điều không biết, Đức Ngài năm nay đã già yếu, thái tử lại nhiễm thói hư tật xấu, nếu hắn ta lên ngôi, triều đại này sớm muộn cũng sụp đổ, cho nên, không bước chân vào vũng lầy này mới là tốt nhất.”
“Anh nói thật là, anh sớm thất vọng với triều đình rồi, chờ thêm vài năm nữa, nếu không tìm được hy vọng, anh cũng xin cáo quan về quê, làm một Đốc học* cũng không tồi.”
Bá Khắc cũng gật đầu, quả thực y không hiểu rõ về chốn quan trường nhưng thông qua sưu thuế hàng năm là có thể hiểu được ít nhiều. Y nói:
“Mặc kệ thế nào cứ giúp cậu ấy lập môn hộ trước đã. Còn tương lai sau này do cậu ấy quyết định.”
“Ừm, sao em lại tốt với người này như vậy?”
Lương Khanh chớp mắt tò mò nhìn Bá Khắc, y nhìn sang hướng khác, bàn tay hơi vò ống quần.
“Có lẽ… chắc đại khái là em coi cậu ấy giống Bá Minh đi.”
Nhìn những tia tình tự thoáng lướt qua trên mặt Bá Khắc, Lương Khanh sao lại không hiều, mím môi cười khổ trong lòng.
Đàn em này của hắn cũng giống như hắn, yêu người cùng giới, lại không có can đảm để vượt qua.
……
*Tự lập môn hộ: Người rời khỏi gia phả của dòng họ, làm đơn xin tự lập môn hộ có xác nhận điểm chỉ của cha mẹ hoặc người giám hộ, tự thành lập họ riêng của mình, có thể thay tên đổi họ, sau khi được phê duyệt sẽ được ghi vào sổ sách nhân thân của huyện, tỉnh đó.
*Tứ thư, Ngũ kinh: những sách kinh điển của Nho giáo, sau khi học trò học xong Sơ học vấn tâm (nghe, nói, đọc, viết), Tam tự kinh,… thì bắt đầu học những thứ này.
*Bách gia chư tử: là những cuốn sách của các triết gia Trung Quốc thời cổ đại, Đường thi, Tống thi, những áng văn tiêu biểu trong lịch sử Việt Nam và Trung Quốc.
*Đốc học: Chức quan dạy học ở trường cấp tỉnh