“Con nói gì? Con muốn đi theo mẹ học quản gia?”. Hồ phu nhân giật mình nhìn con gái, giống như đó không phải con gái bà nữa, bà không rõ vì sao một người trước kia không bao giờ muốn đụng tay vào quản mấy việc lặt vặt nay lại đột ngột thay đổi.
“Dạ”. Trước khi nói lời này, Đường Uyển đã biết chắc mẹ thể nào cũng giật mình, nhưng đây là việc nàng suy nghĩ mãi mới quyết định, kiếp trước nàng chỉ thích thơ ca thi phú, cầm kỳ thư họa, không những chẳng hiểu nửa điểm về công việc quản gia mà còn chán ghét nó, cảm thấy làm những việc đó mới tục tằn làm sao. Cha mẹ anh trai yêu thương nàng, tất nhiên không nỡ bắt nàng làm chuyện nàng không thích, hơn nữa nàng thông minh từ nhỏ, tám chín tuổi đã biết làm thơ đối đáp, càng lớn càng nổi danh là tài nữ Sơn Âm, toàn thân tràn ngập phong độ thanh nhã của người trí thức, bọn họ càng không muốn để nàng dính chút hơi thở trần thế khói lửa.
Nhưng khi gả cho Lục Du rồi nàng mới hiểu ra, thì ra chỉ biết ca từ thi phú mà không biết quản gia đối với con gái chưa chồng thì chẳng là chuyện to tát gì, nhưng đối với người làm vợ làm con dâu thì lại là khuyết điểm nguy hiểm. Mẹ chồng trước của nàng là Đường phu nhân thống hận nhất ngoại trừ cho rằng nàng và Lục Du vợ chồng ân ái khiến hắn sa vào ôn hương nhuyễn ngọc không chí tiến thủ ra, còn vì nàng tài hoa hơn người, tinh thông kinh-sử-tử-tập*, nhưng không biết quản gia.
*Cách phân loại sách vở thời xưa: Kinh điển – Lịch sử – Chư tử – Văn tập
Về phần cái gọi là tội danh “không thể sinh con” trong thư bỏ vợ — Đường Uyển cười lạnh, Đường phu nhân lúc vừa vào nhà họ Lục đâu phải có bầu ngay, khi bà ta sinh Lục Du ra thì bà ta đã ba mươi bốn tuổi, gả cho Lục Tể hơn mười năm. Tuy rằng nghe nói trước khi có Lục Du bà ta từng mang bầu, nhưng không thể giữ thai vì đủ loại nguyên nhân. Quan trọng là, dù có nói thế nào đi chăng nữa, mẹ chồng hơn ba mươi tuổi mới nối dõi tông đường cho nhà họ Lục như bà ta thật sự không có lý do gì ghét bỏ con dâu mới cưới vào một năm mà chưa có con, chẳng qua bà ta cần một cái cớ quang minh chính đại đuổi nàng ra cửa.
Đương nhiên, có lẽ nàng thật sự không thể sinh con, Đường Uyển không lo lắng, kiếp trước đến tận lúc chết nàng vẫn chưa từng có con, nhưng chuyện đó ngoài nàng ra có ai biết nữa đâu?
“Tam nương, sao bỗng nhiên con…”. Hồ phu nhân cau mày nhìn Đường Uyển, trong ánh mắt bà ngoại trừ nghi ngờ ra, đa phần là tò mò, bà không hiểu con gái chịu kích thích quá mạnh hay đúng như lời con nói khi vừa tỉnh dậy ngày hôm qua: trong lúc sống chết giao tranh bỗng hiểu ra toàn bộ, chỉ là bà biết rõ bản tính con mình, bà không tin một người trải qua chuyện đó xong sẽ hoàn toàn thay đổi.
“Mẹ nhất định thấy kỳ quái vì sao con lại muốn vậy”. Đường Uyển nhìn mẹ, nàng biết mẹ nhất định sẽ như vậy, sẽ kinh ngạc vì sự thay đổi của nàng, dù sao thay đổi như vậy cũng hơi quá sức, nàng cười thản nhiên, nói. “Thật ra con gái vẫn không có hứng thú gì với việc quản gia, nhưng con muốn tìm chút việc để làm, tránh cho bản thân cả ngày rỗi rảnh nghĩ đông nghĩ tây, như vậy quá hao tổn tinh thần”.
Đây là nguyên nhân đầu tiên Đường Uyển muốn đi theo Hồ phu nhân học quản gia, nàng hy vọng mình có việc để làm, bản thân luôn vây trong trạng thái bận rộn, không cho nàng có thời gian suy nghĩ miên man.
Hồ phu nhân lập tức tin, coi như một trong những thói quen nhỏ Đường Uyển không muốn người ngoài biết, thay vì luôn suy nghĩ lung tung, nàng cố gắng tìm việc làm, để mình lu bù trong công việc, bớt suy nghĩ những chuyện không vui. Nghĩ đến con gái học quản gia vì trốn tránh vết thương lòng, Hồ phu nhân lại ảm đạm và thương tâm một lúc, bà cố gắng tươi cười nhìn Đường Uyển, nói. “Con không phải thích nhất đánh đàn, vẽ tranh sao? Mỗi lần đánh đàn, vẽ tranh, có phiền não thương tâm khổ sở đến đâu con đều có thể ném ra sau đầu, không nhất thiết phải miễn cưỡng theo mẹ học quản gia”.
“Mẹ, con gái không muốn lại chôn thân trong cầm kỳ thi họa, không đụng vào gì khác”. Đường Uyển lắc đầu, cười khổ. “Con nhớ Đường phu nhân từng nói, nữ tử không tài là đức, phụ nữ chỉ biết đánh đàn vẽ tranh, phong hoa tuyết nguyệt, không phải bản thân người ấy không chịu đựng được, mà không có mẹ chồng nào chịu đựng được, trừ phi mẹ chồng cô ta chết sớm, nếu không chung quy trốn không thoát kết cục bị chồng ruồng bỏ”.
“Mụ tú bà đó nói chuyện luôn chanh chua, con nghe lời bà ta làm gì?”. Hồ phu nhân “xí” một tiếng khinh miệt, mắng. “Tam nương nhà chúng ta là tài nữ số một số hai Sơn Âm, Lục Vụ Quan nhà bà ta mười hai tuổi có thơ văn truyền lưu hậu thế, nhưng tam nương nhà chúng ta có kém gì? Nhà họ Lục hắn trước khi cầu thân đã biết, làm sao dám mặt dày mở miệng nói câu đó”.
“Con gái cũng biết đó chẳng qua là cái cớ bà ta tìm để răn dạy con thôi, nhưng con…”. Đường Uyển âu sầu, tất nhiên nàng hiểu Đường phu nhân bới móc, nàng cũng không thật để bụng, hôm nay nhắc đến chuyện này vì nàng muốn đạt được mục đích của mình, nàng nhìn Hồ phu nhân. “Mẹ, con gái về sau không muốn nhắc tới cầm kỳ thi họa, kinh-sử-tử-tập, con chỉ muốn làm một phụ nữ bình thường, không viết thơ ca gì nữa”.
Trước kia nàng yêu nhất là thơ, không thể tưởng tượng ra nếu không có thơ làm bạn sẽ cô đơn cỡ nào, nhưng hiện tại, có nơi nào cô đơn hơn âm phủ ư? Giờ đây, nàng chỉ có cảm giác mâu thuẫn và chán ghét thơ.
Nàng vẫn nhớ bài thơ Cây trâm phượng viết trên tường ở vườn Thẩm khiến người đời chế giễu, nói nàng còn lưu luyến chồng trước, chê cười Tử Quy bất tài, làm Tử Quy không thể giải thích cho cha mẹ, còn có những bài thơ Lục Du làm khi tuổi già quay về Sơn Âm đi thăm vườn Thẩm nhung nhớ nàng, lần nào đi cũng viết, một khi viết thì phải khoe khoang ra, từng chữ từng câu xanh xanh đỏ đỏ tố khổ hết nỗi tưởng niệm của hắn, tỏ lòng trung trinh như một với nàng.
Kiếp trước nàng cảm thấy hắn đang biểu lộ tình cảm với nàng, hiện giờ nghĩ đến chỉ thấy trái tim băng giá. Lục Du hắn thể không tha cho nàng được hạnh phúc sao? Rõ ràng biết nàng tái giá, rõ ràng biết phụ nữ tái giá luôn bị người ta soi mói, vậy mà hắn vẫn viết bài thơ đó lên tường vườn Thẩm, hắn viết xong chỉ cần phủi tay bỏ đi, nàng lại bị người trước người sau đàm tiếu chỉ trỏ. Kiếp trước nàng vì không chịu nổi, cũng xem không rõ một chữ tình, buồn bực mà chết, chẳng biết có phải vừa lòng hắn rồi không.
Chết đi, nàng đứng trên đài nhìn về quê hương suốt sáu mươi năm, chỉ thấy ghê tởm, Lục Du là hạng người gì nàng rành mạch rõ ràng — thời điểm hắn rời khỏi Sơn Âm gần bốn mươi năm, vợ chồng đằm thắm với Vương thị, sinh sáu con trai một con gái, hắn chưa từng nhớ tới nàng; rượu chè gái gú đến nỗi bị triều đình chỉ trích “Tiệc tùng chè chén suy đồi phóng túng” hắn cũng không nhớ tới nàng; hơn sáu mươi tuổi còn mua tiểu nương tử về làm thiếp hắn cũng không nhớ tới nàng; đợi cho già cả, về tới Sơn Âm hắn mới nhớ tới người phụ nữ từng tri âm là nàng, làm bộ thâm tình chân thành, ngoại trừ ghê tởm ra nàng cũng chỉ ghê tởm.
Đêm qua, Đường Uyển nằm trên giường suy nghĩ một đêm, xác định bản thân cần cải biến, học tập quản gia là cần thiết, thôi buồn xuân thương thu, thôi sa vào thờ từ ca phú cũng là cần thiết.
Đường Uyển cụp mắt, nàng không quên sau khi mình tái giá, một bài thơ Cây trâm phượng khác vẫn lưu truyền lại còn nghe nói là của nàng viết, kiếp này nàng không hy vọng vài năm sau gặp lại hắn, hắn lại lên cơn viết loạn thơ ca gì đó nhớ về quá khứ, rồi lại lưu truyền lung tung thơ thẩn đổ tội là nàng viết, hắt nước bẩn lên thân mình.
“Con…”. Hồ phu nhân thở dài, đây chẳng phải là từ hướng cực đoan này chuyển qua hướng cực đoan khác sao? Nghĩ đến tâm tình con bây giờ, bà nuốt xuống lời đó. “Con đã có tâm muốn học thì cứ theo mẹ học, nếu không kiên nhẫn, cảm thấy rườm rà không thú vị, hối hận cũng chưa muộn”.
Hồ phu nhân chắc chắn con gái theo bà học chừng hai ba ngày thể nào cũng bỏ cuộc, khi nàng mười hai mười ba tuổi, bà từng chủ động dạy nàng, muốn nàng học chút chuyện quản gia, nhưng nàng thật sự không thích, cũng không có thiên phú phương diện này, học mười ngày nửa tháng lại bỏ bê.
“Con gái nghe mẹ”. Đường Uyển gật đầu, nàng biết mẹ không tin nàng có thể kiên trì, nhưng nàng lại cho rằng mình nhất định có thể, dù sao nàng bây giờ đã không còn là nàng của kiếp trước nữa.
“Nhưng chuyện đó phải thư thả sau này đã, hiện tại quan trọng nhất là con phải nghỉ ngơi cho khỏe hẳn”. Hồ phu nhân quan tâm. “Cha con và các anh trai đều rất lo lắng thân mình con, bọn họ lại không thể đến thăm, người trong nhà đều tưởng con bị trúng gió…”.
Giống hệt kiếp trước, mẹ vẫn dùng cớ trúng gió để che giấu việc nàng tự tử, không muốn nàng bị người khác chê cười. Đường Uyển hiểu rõ, cũng thấu hiểu tấm lòng khổ tâm của cha mẹ, nàng cúi đầu. “Đều nghe mẹ, mẹ nói sao, con gái liền làm vậy”.
“Dạ”. Trước khi nói lời này, Đường Uyển đã biết chắc mẹ thể nào cũng giật mình, nhưng đây là việc nàng suy nghĩ mãi mới quyết định, kiếp trước nàng chỉ thích thơ ca thi phú, cầm kỳ thư họa, không những chẳng hiểu nửa điểm về công việc quản gia mà còn chán ghét nó, cảm thấy làm những việc đó mới tục tằn làm sao. Cha mẹ anh trai yêu thương nàng, tất nhiên không nỡ bắt nàng làm chuyện nàng không thích, hơn nữa nàng thông minh từ nhỏ, tám chín tuổi đã biết làm thơ đối đáp, càng lớn càng nổi danh là tài nữ Sơn Âm, toàn thân tràn ngập phong độ thanh nhã của người trí thức, bọn họ càng không muốn để nàng dính chút hơi thở trần thế khói lửa.
Nhưng khi gả cho Lục Du rồi nàng mới hiểu ra, thì ra chỉ biết ca từ thi phú mà không biết quản gia đối với con gái chưa chồng thì chẳng là chuyện to tát gì, nhưng đối với người làm vợ làm con dâu thì lại là khuyết điểm nguy hiểm. Mẹ chồng trước của nàng là Đường phu nhân thống hận nhất ngoại trừ cho rằng nàng và Lục Du vợ chồng ân ái khiến hắn sa vào ôn hương nhuyễn ngọc không chí tiến thủ ra, còn vì nàng tài hoa hơn người, tinh thông kinh-sử-tử-tập*, nhưng không biết quản gia.
*Cách phân loại sách vở thời xưa: Kinh điển – Lịch sử – Chư tử – Văn tập
Về phần cái gọi là tội danh “không thể sinh con” trong thư bỏ vợ — Đường Uyển cười lạnh, Đường phu nhân lúc vừa vào nhà họ Lục đâu phải có bầu ngay, khi bà ta sinh Lục Du ra thì bà ta đã ba mươi bốn tuổi, gả cho Lục Tể hơn mười năm. Tuy rằng nghe nói trước khi có Lục Du bà ta từng mang bầu, nhưng không thể giữ thai vì đủ loại nguyên nhân. Quan trọng là, dù có nói thế nào đi chăng nữa, mẹ chồng hơn ba mươi tuổi mới nối dõi tông đường cho nhà họ Lục như bà ta thật sự không có lý do gì ghét bỏ con dâu mới cưới vào một năm mà chưa có con, chẳng qua bà ta cần một cái cớ quang minh chính đại đuổi nàng ra cửa.
Đương nhiên, có lẽ nàng thật sự không thể sinh con, Đường Uyển không lo lắng, kiếp trước đến tận lúc chết nàng vẫn chưa từng có con, nhưng chuyện đó ngoài nàng ra có ai biết nữa đâu?
“Tam nương, sao bỗng nhiên con…”. Hồ phu nhân cau mày nhìn Đường Uyển, trong ánh mắt bà ngoại trừ nghi ngờ ra, đa phần là tò mò, bà không hiểu con gái chịu kích thích quá mạnh hay đúng như lời con nói khi vừa tỉnh dậy ngày hôm qua: trong lúc sống chết giao tranh bỗng hiểu ra toàn bộ, chỉ là bà biết rõ bản tính con mình, bà không tin một người trải qua chuyện đó xong sẽ hoàn toàn thay đổi.
“Mẹ nhất định thấy kỳ quái vì sao con lại muốn vậy”. Đường Uyển nhìn mẹ, nàng biết mẹ nhất định sẽ như vậy, sẽ kinh ngạc vì sự thay đổi của nàng, dù sao thay đổi như vậy cũng hơi quá sức, nàng cười thản nhiên, nói. “Thật ra con gái vẫn không có hứng thú gì với việc quản gia, nhưng con muốn tìm chút việc để làm, tránh cho bản thân cả ngày rỗi rảnh nghĩ đông nghĩ tây, như vậy quá hao tổn tinh thần”.
Đây là nguyên nhân đầu tiên Đường Uyển muốn đi theo Hồ phu nhân học quản gia, nàng hy vọng mình có việc để làm, bản thân luôn vây trong trạng thái bận rộn, không cho nàng có thời gian suy nghĩ miên man.
Hồ phu nhân lập tức tin, coi như một trong những thói quen nhỏ Đường Uyển không muốn người ngoài biết, thay vì luôn suy nghĩ lung tung, nàng cố gắng tìm việc làm, để mình lu bù trong công việc, bớt suy nghĩ những chuyện không vui. Nghĩ đến con gái học quản gia vì trốn tránh vết thương lòng, Hồ phu nhân lại ảm đạm và thương tâm một lúc, bà cố gắng tươi cười nhìn Đường Uyển, nói. “Con không phải thích nhất đánh đàn, vẽ tranh sao? Mỗi lần đánh đàn, vẽ tranh, có phiền não thương tâm khổ sở đến đâu con đều có thể ném ra sau đầu, không nhất thiết phải miễn cưỡng theo mẹ học quản gia”.
“Mẹ, con gái không muốn lại chôn thân trong cầm kỳ thi họa, không đụng vào gì khác”. Đường Uyển lắc đầu, cười khổ. “Con nhớ Đường phu nhân từng nói, nữ tử không tài là đức, phụ nữ chỉ biết đánh đàn vẽ tranh, phong hoa tuyết nguyệt, không phải bản thân người ấy không chịu đựng được, mà không có mẹ chồng nào chịu đựng được, trừ phi mẹ chồng cô ta chết sớm, nếu không chung quy trốn không thoát kết cục bị chồng ruồng bỏ”.
“Mụ tú bà đó nói chuyện luôn chanh chua, con nghe lời bà ta làm gì?”. Hồ phu nhân “xí” một tiếng khinh miệt, mắng. “Tam nương nhà chúng ta là tài nữ số một số hai Sơn Âm, Lục Vụ Quan nhà bà ta mười hai tuổi có thơ văn truyền lưu hậu thế, nhưng tam nương nhà chúng ta có kém gì? Nhà họ Lục hắn trước khi cầu thân đã biết, làm sao dám mặt dày mở miệng nói câu đó”.
“Con gái cũng biết đó chẳng qua là cái cớ bà ta tìm để răn dạy con thôi, nhưng con…”. Đường Uyển âu sầu, tất nhiên nàng hiểu Đường phu nhân bới móc, nàng cũng không thật để bụng, hôm nay nhắc đến chuyện này vì nàng muốn đạt được mục đích của mình, nàng nhìn Hồ phu nhân. “Mẹ, con gái về sau không muốn nhắc tới cầm kỳ thi họa, kinh-sử-tử-tập, con chỉ muốn làm một phụ nữ bình thường, không viết thơ ca gì nữa”.
Trước kia nàng yêu nhất là thơ, không thể tưởng tượng ra nếu không có thơ làm bạn sẽ cô đơn cỡ nào, nhưng hiện tại, có nơi nào cô đơn hơn âm phủ ư? Giờ đây, nàng chỉ có cảm giác mâu thuẫn và chán ghét thơ.
Nàng vẫn nhớ bài thơ Cây trâm phượng viết trên tường ở vườn Thẩm khiến người đời chế giễu, nói nàng còn lưu luyến chồng trước, chê cười Tử Quy bất tài, làm Tử Quy không thể giải thích cho cha mẹ, còn có những bài thơ Lục Du làm khi tuổi già quay về Sơn Âm đi thăm vườn Thẩm nhung nhớ nàng, lần nào đi cũng viết, một khi viết thì phải khoe khoang ra, từng chữ từng câu xanh xanh đỏ đỏ tố khổ hết nỗi tưởng niệm của hắn, tỏ lòng trung trinh như một với nàng.
Kiếp trước nàng cảm thấy hắn đang biểu lộ tình cảm với nàng, hiện giờ nghĩ đến chỉ thấy trái tim băng giá. Lục Du hắn thể không tha cho nàng được hạnh phúc sao? Rõ ràng biết nàng tái giá, rõ ràng biết phụ nữ tái giá luôn bị người ta soi mói, vậy mà hắn vẫn viết bài thơ đó lên tường vườn Thẩm, hắn viết xong chỉ cần phủi tay bỏ đi, nàng lại bị người trước người sau đàm tiếu chỉ trỏ. Kiếp trước nàng vì không chịu nổi, cũng xem không rõ một chữ tình, buồn bực mà chết, chẳng biết có phải vừa lòng hắn rồi không.
Chết đi, nàng đứng trên đài nhìn về quê hương suốt sáu mươi năm, chỉ thấy ghê tởm, Lục Du là hạng người gì nàng rành mạch rõ ràng — thời điểm hắn rời khỏi Sơn Âm gần bốn mươi năm, vợ chồng đằm thắm với Vương thị, sinh sáu con trai một con gái, hắn chưa từng nhớ tới nàng; rượu chè gái gú đến nỗi bị triều đình chỉ trích “Tiệc tùng chè chén suy đồi phóng túng” hắn cũng không nhớ tới nàng; hơn sáu mươi tuổi còn mua tiểu nương tử về làm thiếp hắn cũng không nhớ tới nàng; đợi cho già cả, về tới Sơn Âm hắn mới nhớ tới người phụ nữ từng tri âm là nàng, làm bộ thâm tình chân thành, ngoại trừ ghê tởm ra nàng cũng chỉ ghê tởm.
Đêm qua, Đường Uyển nằm trên giường suy nghĩ một đêm, xác định bản thân cần cải biến, học tập quản gia là cần thiết, thôi buồn xuân thương thu, thôi sa vào thờ từ ca phú cũng là cần thiết.
Đường Uyển cụp mắt, nàng không quên sau khi mình tái giá, một bài thơ Cây trâm phượng khác vẫn lưu truyền lại còn nghe nói là của nàng viết, kiếp này nàng không hy vọng vài năm sau gặp lại hắn, hắn lại lên cơn viết loạn thơ ca gì đó nhớ về quá khứ, rồi lại lưu truyền lung tung thơ thẩn đổ tội là nàng viết, hắt nước bẩn lên thân mình.
“Con…”. Hồ phu nhân thở dài, đây chẳng phải là từ hướng cực đoan này chuyển qua hướng cực đoan khác sao? Nghĩ đến tâm tình con bây giờ, bà nuốt xuống lời đó. “Con đã có tâm muốn học thì cứ theo mẹ học, nếu không kiên nhẫn, cảm thấy rườm rà không thú vị, hối hận cũng chưa muộn”.
Hồ phu nhân chắc chắn con gái theo bà học chừng hai ba ngày thể nào cũng bỏ cuộc, khi nàng mười hai mười ba tuổi, bà từng chủ động dạy nàng, muốn nàng học chút chuyện quản gia, nhưng nàng thật sự không thích, cũng không có thiên phú phương diện này, học mười ngày nửa tháng lại bỏ bê.
“Con gái nghe mẹ”. Đường Uyển gật đầu, nàng biết mẹ không tin nàng có thể kiên trì, nhưng nàng lại cho rằng mình nhất định có thể, dù sao nàng bây giờ đã không còn là nàng của kiếp trước nữa.
“Nhưng chuyện đó phải thư thả sau này đã, hiện tại quan trọng nhất là con phải nghỉ ngơi cho khỏe hẳn”. Hồ phu nhân quan tâm. “Cha con và các anh trai đều rất lo lắng thân mình con, bọn họ lại không thể đến thăm, người trong nhà đều tưởng con bị trúng gió…”.
Giống hệt kiếp trước, mẹ vẫn dùng cớ trúng gió để che giấu việc nàng tự tử, không muốn nàng bị người khác chê cười. Đường Uyển hiểu rõ, cũng thấu hiểu tấm lòng khổ tâm của cha mẹ, nàng cúi đầu. “Đều nghe mẹ, mẹ nói sao, con gái liền làm vậy”.
