Khi Heath dẫn đội cứu nạn xông vào hang động, lần đầu tiên trong đời, August cảm thấy biết ơn số phận, hay nói chính xác thì là tạ ơn Chúa.
Nhiên liệu trong bếp cồn đã cháy hết, không biết anh và Dan đã ngồi bơ vơ trong bóng tối bao lâu. Nghe thấy tiếng thở dốc đau đớn của cậu nhưng anh không có cách nào cứu được. Khi anh cho rằng kết cục sẽ giống như ba năm trước, tiếng bước chân xen lẫn với tiếng hét vọng tới từ bên ngoài.
Anh gần như lăn một vòng dưới đất để đứng dậy, chạy về phía lối vào.
Lối vào đã bị lớp băng nứt chặn đứng, đội cứu nạn ở ngay bức tường đối diện, vừa cố phá băng vừa gọi tên anh và Dan. Khi nhìn thấy bóng người thấp thoáng sau lớp băng, anh gần như không dám tin vào mắt mình. Anh không nhớ nổi đã bao ngày không ăn không uống, như thể quên mất trong ba lô vẫn còn vài gói lương khô có thể ăn cho đỡ đói. Tới khi lớp băng cuối cùng được phá vỡ, anh loạng choạng suýt ngã trước mặt Heath, suy nghĩ đầu tiên trong đầu là: May quá, vẫn còn kịp, Dan được cứu rồi.
…
Ngay lập tức, Dan được đưa lên trực thăng cấp cứu, bay thẳng tới bệnh viện tổng bộ ở Đan Mạch. Vết thương của anh thì không mấy nghiêm trọng, sau khi trở về căn cứ thì xử lý qua, chỉ nghỉ ngơi ba ngày là lại vào guồng công việc.
Là người sống sót sau tai nạn và là đội trưởng của Sao Thiên Lang, anh cần phối hợp công việc với Viện Nghiên cứu Khoa học Hoàng gia. Không chỉ Viện Nghiên cứu Khí tượng, Hiệp hội Địa lý cũng cử người tới. Dữ liệu thu được từ cuộc khảo sát cũng có ý nghĩa rất lớn đối với Sao Thiên Lang. Đồng thời, anh còn phải ứng phó với đủ loại báo cáo từ tổng bộ. Theo một cách nào đó, trong một thời gian ngắn anh phải sẵn sàng đón tiếp các cuộc điều tra từ tổng bộ. Công việc dồn dập khiến anh không còn thời gian nghĩ ngợi đến điều gì khác, hoặc có thể là lảng tránh từ trong tiềm thức. Sau khi chắc chắn Dan không bị nguy hiểm đến tính mạng, anh dặn dò Heath lưu ý tình trạng của Dan, bản thân thì thu xếp đi theo các giáo sư và nghiên cứu viên tới khu vực thềm lục địa nơi xảy ra sự cố.
Bởi đang là đêm vùng cực, xét tới địa hình phức tạp và để tránh bất trắc, tiến độ của cuộc điều tra chậm lại rất nhiều. August theo họ gần một tháng trên cánh đồng băng. Giữa chừng anh nhận được cuộc gọi từ Heath, sau khi báo cáo tình hình căn cứ, hiếm khi y ngập ngừng: “August, ông và Dan… sao vậy?”
Anh cảm thấy mất tự nhiên, bèn hắng giọng: “Không sao.”
“Tôi đang có một báo cáo của Dan…”
“Ông có toàn quyền xử lý.” August ngắt lời y.
Heath im lặng một lúc, như đang cân nhắc điều gì. Ngẫm nghĩ một hồi, y cũng không nhiều lời: “Được rồi, mọi chuyện ở căn cứ vẫn bình thường, tôi đã bố trí một đội khác tiếp tục tuyến đường tuần tra còn lại của hai người. Giữ liên lạc nhé.”
August lơ đễnh đáp lại rồi cúp máy, anh giương mắt nhìn đống lửa cách đó không xa. Trên thực tế, sự vụ cần anh phối hợp đã xong, anh không cần ở lại đây. Nhưng không rõ lòng dạ thế nào mà theo bản năng anh không muốn trở về quá nhanh, không muốn gặp lại người ấy sớm như vậy.
Tới khi công việc của đội thám hiểm khoa học xong xuôi, rốt cuộc anh cũng phải trở về căn cứ cảng Faeringehavn. Lúc này đã là giữa tháng Hai, đêm vùng cực dài đằng đẵng đã kết thúc. Dù ban ngày vẫn còn ngắn ngủi nhưng cuối cùng cũng mang đến chút hy vọng cho mọi người.
Anh tự nhốt mình ở một nơi cách biệt với thế giới hơn một tháng, cũng chẳng hiểu mình đang nghĩ gì, sau đó thì không muốn nghĩ ngợi nữa, định giả vờ như chưa từng có chuyện gì xảy ra.
Ngay đêm đầu tiên trở về căn cứ, anh đi tới con hẻm gần cảng như thường lệ.
Vẫn phòng khách ấy, vẫn cây đàn dương cầm ấy, vẫn khán giả ấy, vẫn là bầu không khí ấm áp. Anh vẫn chơi Liszt, vừa mới bắt đầu tiết nhịp* thứ 5, bà lão đã cắt ngang.
(*) Tiết nhịp là những khoảng cách thời gian được chia đều trong tác phẩm âm nhạc.
“Auggie, dạo này có nhiều chuyện xảy ra à?” Giọng bà từ tốn.
August khẽ thở dài: “Quả thực đã xảy ra rất nhiều chuyện.”
Bà lão nhìn anh một lúc rồi cười: “Chơi Bach có lẽ sẽ giúp cháu giải tỏa đầu óc, khỏi nghĩ ngợi nhiều.”
August đã chọn nhưng chơi mà thiếu cảm xúc, anh tự thấy mình mất tập trung.
(*) Biến tấu Goldberg của Bach gồm 1 aria mở đầu, 30 biến tấu và khép lại bằng chính aria mở đầu. Đọc thêm tại đây. Nghe tại đây.
Bà lão đan chiếc mũ len với dáng vẻ khoan thai. Thấy anh dừng lại, bà nhìn qua chiếc kính lão: “Nghỉ một lúc đi, tới đây trò chuyện với bác.”
August câu nệ ngồi xuống ghế sô pha bên cạnh, giúp bà rót đầy tách trà: “Bác muốn nói chuyện gì ạ?”
Động tác trong tay bà dừng lại, suy ngẫm một lúc, bà lại quấn một sợi len màu xanh đậm quanh ngón út: “Tâm sự về Arthur được không.”
Vai August căng cứng, anh không đáp lời.
Bà lão không nhìn anh, nhưng dường như có thể hiểu tâm trạng của anh, bà chậm rãi nói: “Bao nhiêu năm qua, cứ lúc nào có thời gian là cháu tới đây thăm bác, nhưng lại chưa từng nói chuyện với bác về thằng bé. Ngần ấy năm, Auggie, bác đã coi cháu như người con thứ hai. Cháu không thể cứ như thế này mãi.”
August phủ nhận theo bản năng: “Cháu thấy như thế này rất ổn.”
Ánh mắt sắc lẹm của bà bình tĩnh nhìn anh qua cặp kính lão: “Cháu thực sự thấy ổn? Cháu thực sự cảm thấy mọi chuyện đã qua?”
August im lặng.
Bà lão thở dài: “Bác biết cháu cảm thấy có lỗi với Arthur, cảm thấy áy náy với bác, nhưng đó không phải là lỗi của cháu. Cháu cũng nên có cuộc sống của riêng mình. Còn trẻ mà cứ mãi khép mình ở nơi này, cứ mãi giấu mình trong bóng tối của người đã khuất ư?”
August vẫn trầm mặc.
Bà lão run rẩy đứng dậy, cất len và kim móc vào chiếc giỏ trên bàn trà, khẽ đẩy anh: “Muộn rồi, cháu về sớm đi, bác cũng phải nghỉ ngơi.”
Mấy câu này như gõ nhẹ vào nơi nào đó trong trái tim anh. Anh lơ đễnh suốt quãng đường trở về căn cứ, bước vào ký túc xá anh mới chợt phát hiện như thiếu mất điều gì.
Ngồi vào bàn làm việc rồi do dự vài giây, anh giơ tay bấm số Heath.
Đã gần nửa đêm, giọng Heath có vẻ buồn ngủ: “August? Sao vậy?”
“Không sao, tôi chỉ đột nhiên nhớ ra, Dan xuất viện rồi chứ? Sao không thấy cậu ấy?” Anh cố che giấu vẻ mất tự nhiên trong giọng mình.
Có một khoảng lặng, Heath không đáp lời.
August bối rối nhìn màn hình điện thoại: “Alo? Ông có đó không?”
Heath hít một hơi sâu, như thể đưa ra quyết định nào đó: “Dan đi rồi.”
Trong giây lát August không kịp hiểu y đang nói gì: “Đi rồi? Đi đâu?”
“Tôi còn tưởng ông quên luôn sự tồn tại của cậu ấy.” Giọng Heath chứa đầy ẩn ý: “Nửa tháng trước cậu ấy xuất viện thì ông không hỏi lấy một câu. Giờ mới nhớ tới tìm người?”
August bỗng thấy nôn nóng, anh lúng túng nói: “Dạo trước tôi hơi bận, phối hợp với công tác nghiên cứu khoa học, ông cũng biết mà. Lúc đó tôi không nhớ ra.”
“Chờ ông nhớ ra thì cũng đã trễ. Cậu ấy đi rồi.” Giọng Heath tàn nhẫn.
“Cậu ấy có thể đi đâu? Tôi không nhớ đã nhận được đơn xin nghỉ nào từ cậu ấy.” August vô thức to tiếng.
“Ông có nhớ dạo trước tôi từng nhắc tới báo cáo của Dan không? Lúc đó ông bảo tôi có toàn quyền xử lý, thế nên tôi xử lý rồi.” Giọng Heath rất bình tĩnh.
August sửng sốt một lúc, rốt cục cũng tìm được một đoạn hội thoại từ sâu trong trí nhớ: “Hình như thế.”
“Bản báo cáo của Dan là đơn xin điều chuyển. Tổng bộ đã xem xét tình trạng sức khỏe của cậu ấy, cộng thêm không biết bên Thợ Săn moi tin được kiểu gì mà đòi cướp người, tôi đã phê duyệt.”
“Gì cơ? Tên khốn nào cho phép ông phê duyệt?!” Hiếm khi August thốt ra một câu thô tục.
Giọng Heath không hề xao động: “Nếu ông nhất quyết muốn hỏi ‘tên khốn’ này là ai thì xin lỗi, đó chính là ông.”
August không nhớ mình đã cúp máy như thế nào.
Trong ký túc xá tối om, anh ngồi bần thần hồi lâu, rồi lấy bao thuốc lá trong ngăn kéo dưới cùng bên tay phải, đốt một điếu.
Ánh đỏ của tàn thuốc le lói trong đêm tối, trông như một ánh mắt giễu cợt.
Nhiên liệu trong bếp cồn đã cháy hết, không biết anh và Dan đã ngồi bơ vơ trong bóng tối bao lâu. Nghe thấy tiếng thở dốc đau đớn của cậu nhưng anh không có cách nào cứu được. Khi anh cho rằng kết cục sẽ giống như ba năm trước, tiếng bước chân xen lẫn với tiếng hét vọng tới từ bên ngoài.
Anh gần như lăn một vòng dưới đất để đứng dậy, chạy về phía lối vào.
Lối vào đã bị lớp băng nứt chặn đứng, đội cứu nạn ở ngay bức tường đối diện, vừa cố phá băng vừa gọi tên anh và Dan. Khi nhìn thấy bóng người thấp thoáng sau lớp băng, anh gần như không dám tin vào mắt mình. Anh không nhớ nổi đã bao ngày không ăn không uống, như thể quên mất trong ba lô vẫn còn vài gói lương khô có thể ăn cho đỡ đói. Tới khi lớp băng cuối cùng được phá vỡ, anh loạng choạng suýt ngã trước mặt Heath, suy nghĩ đầu tiên trong đầu là: May quá, vẫn còn kịp, Dan được cứu rồi.
…
Ngay lập tức, Dan được đưa lên trực thăng cấp cứu, bay thẳng tới bệnh viện tổng bộ ở Đan Mạch. Vết thương của anh thì không mấy nghiêm trọng, sau khi trở về căn cứ thì xử lý qua, chỉ nghỉ ngơi ba ngày là lại vào guồng công việc.
Là người sống sót sau tai nạn và là đội trưởng của Sao Thiên Lang, anh cần phối hợp công việc với Viện Nghiên cứu Khoa học Hoàng gia. Không chỉ Viện Nghiên cứu Khí tượng, Hiệp hội Địa lý cũng cử người tới. Dữ liệu thu được từ cuộc khảo sát cũng có ý nghĩa rất lớn đối với Sao Thiên Lang. Đồng thời, anh còn phải ứng phó với đủ loại báo cáo từ tổng bộ. Theo một cách nào đó, trong một thời gian ngắn anh phải sẵn sàng đón tiếp các cuộc điều tra từ tổng bộ. Công việc dồn dập khiến anh không còn thời gian nghĩ ngợi đến điều gì khác, hoặc có thể là lảng tránh từ trong tiềm thức. Sau khi chắc chắn Dan không bị nguy hiểm đến tính mạng, anh dặn dò Heath lưu ý tình trạng của Dan, bản thân thì thu xếp đi theo các giáo sư và nghiên cứu viên tới khu vực thềm lục địa nơi xảy ra sự cố.
Bởi đang là đêm vùng cực, xét tới địa hình phức tạp và để tránh bất trắc, tiến độ của cuộc điều tra chậm lại rất nhiều. August theo họ gần một tháng trên cánh đồng băng. Giữa chừng anh nhận được cuộc gọi từ Heath, sau khi báo cáo tình hình căn cứ, hiếm khi y ngập ngừng: “August, ông và Dan… sao vậy?”
Anh cảm thấy mất tự nhiên, bèn hắng giọng: “Không sao.”
“Tôi đang có một báo cáo của Dan…”
“Ông có toàn quyền xử lý.” August ngắt lời y.
Heath im lặng một lúc, như đang cân nhắc điều gì. Ngẫm nghĩ một hồi, y cũng không nhiều lời: “Được rồi, mọi chuyện ở căn cứ vẫn bình thường, tôi đã bố trí một đội khác tiếp tục tuyến đường tuần tra còn lại của hai người. Giữ liên lạc nhé.”
August lơ đễnh đáp lại rồi cúp máy, anh giương mắt nhìn đống lửa cách đó không xa. Trên thực tế, sự vụ cần anh phối hợp đã xong, anh không cần ở lại đây. Nhưng không rõ lòng dạ thế nào mà theo bản năng anh không muốn trở về quá nhanh, không muốn gặp lại người ấy sớm như vậy.
Tới khi công việc của đội thám hiểm khoa học xong xuôi, rốt cuộc anh cũng phải trở về căn cứ cảng Faeringehavn. Lúc này đã là giữa tháng Hai, đêm vùng cực dài đằng đẵng đã kết thúc. Dù ban ngày vẫn còn ngắn ngủi nhưng cuối cùng cũng mang đến chút hy vọng cho mọi người.
Anh tự nhốt mình ở một nơi cách biệt với thế giới hơn một tháng, cũng chẳng hiểu mình đang nghĩ gì, sau đó thì không muốn nghĩ ngợi nữa, định giả vờ như chưa từng có chuyện gì xảy ra.
Ngay đêm đầu tiên trở về căn cứ, anh đi tới con hẻm gần cảng như thường lệ.
Vẫn phòng khách ấy, vẫn cây đàn dương cầm ấy, vẫn khán giả ấy, vẫn là bầu không khí ấm áp. Anh vẫn chơi Liszt, vừa mới bắt đầu tiết nhịp* thứ 5, bà lão đã cắt ngang.
(*) Tiết nhịp là những khoảng cách thời gian được chia đều trong tác phẩm âm nhạc.
“Auggie, dạo này có nhiều chuyện xảy ra à?” Giọng bà từ tốn.
August khẽ thở dài: “Quả thực đã xảy ra rất nhiều chuyện.”
Bà lão nhìn anh một lúc rồi cười: “Chơi Bach có lẽ sẽ giúp cháu giải tỏa đầu óc, khỏi nghĩ ngợi nhiều.”
August đã chọn nhưng chơi mà thiếu cảm xúc, anh tự thấy mình mất tập trung.
(*) Biến tấu Goldberg của Bach gồm 1 aria mở đầu, 30 biến tấu và khép lại bằng chính aria mở đầu. Đọc thêm tại đây. Nghe tại đây.
Bà lão đan chiếc mũ len với dáng vẻ khoan thai. Thấy anh dừng lại, bà nhìn qua chiếc kính lão: “Nghỉ một lúc đi, tới đây trò chuyện với bác.”
August câu nệ ngồi xuống ghế sô pha bên cạnh, giúp bà rót đầy tách trà: “Bác muốn nói chuyện gì ạ?”
Động tác trong tay bà dừng lại, suy ngẫm một lúc, bà lại quấn một sợi len màu xanh đậm quanh ngón út: “Tâm sự về Arthur được không.”
Vai August căng cứng, anh không đáp lời.
Bà lão không nhìn anh, nhưng dường như có thể hiểu tâm trạng của anh, bà chậm rãi nói: “Bao nhiêu năm qua, cứ lúc nào có thời gian là cháu tới đây thăm bác, nhưng lại chưa từng nói chuyện với bác về thằng bé. Ngần ấy năm, Auggie, bác đã coi cháu như người con thứ hai. Cháu không thể cứ như thế này mãi.”
August phủ nhận theo bản năng: “Cháu thấy như thế này rất ổn.”
Ánh mắt sắc lẹm của bà bình tĩnh nhìn anh qua cặp kính lão: “Cháu thực sự thấy ổn? Cháu thực sự cảm thấy mọi chuyện đã qua?”
August im lặng.
Bà lão thở dài: “Bác biết cháu cảm thấy có lỗi với Arthur, cảm thấy áy náy với bác, nhưng đó không phải là lỗi của cháu. Cháu cũng nên có cuộc sống của riêng mình. Còn trẻ mà cứ mãi khép mình ở nơi này, cứ mãi giấu mình trong bóng tối của người đã khuất ư?”
August vẫn trầm mặc.
Bà lão run rẩy đứng dậy, cất len và kim móc vào chiếc giỏ trên bàn trà, khẽ đẩy anh: “Muộn rồi, cháu về sớm đi, bác cũng phải nghỉ ngơi.”
Mấy câu này như gõ nhẹ vào nơi nào đó trong trái tim anh. Anh lơ đễnh suốt quãng đường trở về căn cứ, bước vào ký túc xá anh mới chợt phát hiện như thiếu mất điều gì.
Ngồi vào bàn làm việc rồi do dự vài giây, anh giơ tay bấm số Heath.
Đã gần nửa đêm, giọng Heath có vẻ buồn ngủ: “August? Sao vậy?”
“Không sao, tôi chỉ đột nhiên nhớ ra, Dan xuất viện rồi chứ? Sao không thấy cậu ấy?” Anh cố che giấu vẻ mất tự nhiên trong giọng mình.
Có một khoảng lặng, Heath không đáp lời.
August bối rối nhìn màn hình điện thoại: “Alo? Ông có đó không?”
Heath hít một hơi sâu, như thể đưa ra quyết định nào đó: “Dan đi rồi.”
Trong giây lát August không kịp hiểu y đang nói gì: “Đi rồi? Đi đâu?”
“Tôi còn tưởng ông quên luôn sự tồn tại của cậu ấy.” Giọng Heath chứa đầy ẩn ý: “Nửa tháng trước cậu ấy xuất viện thì ông không hỏi lấy một câu. Giờ mới nhớ tới tìm người?”
August bỗng thấy nôn nóng, anh lúng túng nói: “Dạo trước tôi hơi bận, phối hợp với công tác nghiên cứu khoa học, ông cũng biết mà. Lúc đó tôi không nhớ ra.”
“Chờ ông nhớ ra thì cũng đã trễ. Cậu ấy đi rồi.” Giọng Heath tàn nhẫn.
“Cậu ấy có thể đi đâu? Tôi không nhớ đã nhận được đơn xin nghỉ nào từ cậu ấy.” August vô thức to tiếng.
“Ông có nhớ dạo trước tôi từng nhắc tới báo cáo của Dan không? Lúc đó ông bảo tôi có toàn quyền xử lý, thế nên tôi xử lý rồi.” Giọng Heath rất bình tĩnh.
August sửng sốt một lúc, rốt cục cũng tìm được một đoạn hội thoại từ sâu trong trí nhớ: “Hình như thế.”
“Bản báo cáo của Dan là đơn xin điều chuyển. Tổng bộ đã xem xét tình trạng sức khỏe của cậu ấy, cộng thêm không biết bên Thợ Săn moi tin được kiểu gì mà đòi cướp người, tôi đã phê duyệt.”
“Gì cơ? Tên khốn nào cho phép ông phê duyệt?!” Hiếm khi August thốt ra một câu thô tục.
Giọng Heath không hề xao động: “Nếu ông nhất quyết muốn hỏi ‘tên khốn’ này là ai thì xin lỗi, đó chính là ông.”
August không nhớ mình đã cúp máy như thế nào.
Trong ký túc xá tối om, anh ngồi bần thần hồi lâu, rồi lấy bao thuốc lá trong ngăn kéo dưới cùng bên tay phải, đốt một điếu.
Ánh đỏ của tàn thuốc le lói trong đêm tối, trông như một ánh mắt giễu cợt.
