“Em ra sức gõ, kêu, la, nhưng bởi vì đêm đó gió tuyết quá lớn, không ai nghe được, kể cả nhà hàng xóm từng cứu mạng em.”
“Chị có biết cần nhiệt độ thấp đến mức nào, cần bao lâu để đông cứng một người cho đến chết không?” Lư Linh Vận ngửa đầu bật cười: “Em biết, em biết rõ hơn ai hết. Sống đến bây giờ, chết đủ loại đủ kiểu, không phải mấy chục thì cũng mười mấy, nhưng chỉ có lần đó đó, lần đầu tiên, em……”
“Thật ra, cảm giác bị đông cứng đến chết không giống lý thuyết phổ cập khoa học đâu, gì mà giai đoạn k1ch thích, giai đoạn giảm k1ch thích, giai đoạn ức chế, giai đoạn tê liệt hoàn toàn (*). Không, không phải như thế, không phức tạp cũng không ngắn ngủi như họ mô tả.”
(*) Quá trình chết rét có thể chia làm bốn giai đoạn: giai đoạn k1ch thích, giai đoạn giảm k1ch thích, giai đoạn ức chế, và giai đoạn tê liệt hoàn toàn. Các giai đoạn này không tách biệt rõ ràng mà diễn ra liên tiếp nhau.
- Giai đoạn k1ch thích: khi nhiệt độ cơ thể giảm xuống khoảng 36°C ~ 35°C. Ban đầu cảm thấy lạnh, rùng mình, hô hấp và nhịp tim dồn dập, huyết áp tăng cao, thần kinh trong trạng thái bị k1ch thích. Trong giai đoạn này, cơ thể có thể tạo ra một lượng nhiệt đáng kể để duy trì nhiệt độ.
- Giai đoạn giảm k1ch thích: khi nhiệt độ cơ thể giảm xuống khoảng 35°C ~ 30°C. Chức năng tuần hoàn máu và hô hấp dần suy yếu, hô hấp và nhịp tim chậm lại, huyết áp giảm. Cơ thể rơi vào trạng thái mệt mỏi, vận động kém linh hoạt, cũng có thể xuất hiện tình trạng rối loạn ý thức. Trẻ sơ sinh và người mắc bệnh tim dễ tử vong ở giai đoạn này. Giai đoạn này kéo dài khá lâu.
- Giai đoạn ức chế: khi nhiệt độ cơ thể giảm xuống khoảng 30°C ~ 26°C. Nhịp tim, hô hấp và huyết áp tiếp tục giảm, phản ứng với các k1ch thích từ bên ngoài chậm dần, ý thức trở nên mơ hồ. Ở giai đoạn này, nhiệt độ bề mặt cơ thể và nhiệt độ trực tràng có thể xấp xỉ hoặc bằng nhau trong một khoảng thời gian ngắn, dẫn đến hiện tượng “cảm thấy nóng bất thường” hoặc “c ởi quần áo bất thường”. Do độ thấm mao dẫn tăng, xảy ra hiện tượng phù nề mô, ứ máu nội tạng, lượng máu tuần hoàn giảm, thời gian nghỉ của hệ dẫn truyền tim rút ngắn, dẫn đến rung thất tử vong.
- Giai đoạn tê liệt hoàn toàn: khi nhiệt độ cơ thể dưới 25°C, trung tâm điều hòa thân nhiệt suy kiệt, hô hấp và nhịp tim bị ức chế, huyết áp gần như giảm xuống thành đường thẳng, các phản xạ biến mất, không còn phản ứng với k1ch thích bên ngoài. Trung tâm vận mạch và trung tâm hô hấp hoàn toàn tê liệt, dẫn đến tử vong.
“Chỉ có sợ hãi, nỗi sợ không hồi kết, không có gì khác. Chị sẽ không run rẩy, bởi vì chị không còn sức run, thậm chí không đủ sức giơ tay lau nước mũi đóng băng trên mặt. Càng không k1ch thích hay ức chế gì cả, chỉ chìm trong nỗi sợ hãi, cho đến khi nhận ra mình không thể cử động được. Không thể nhìn thấy, không thể nghe thấy, không cảm nhận được gì.”
“Sau đó, vào một thời điểm nào đó, cả thế giới biến mất, chỉ còn bóng tối và bản thân mình, chị sẽ biết, mình chết rồi.”
“Nhưng chị lại chưa chết, bởi vì não vẫn còn hoạt động. Não của chị vẫn cứ vận hành, trong bóng tối không có gì cả, hồi tưởng lại cuộc đời mình. Hồi tưởng xong, lại nhận ra rằng mình vẫn ở đó, thế là chị lại tìm những thứ khác để nghĩ đến. Đến khi nghĩ hết tất cả những gì có thể, chị sẽ phát hiện ra ý thức của mình vẫn còn đó.”
“Lúc đó, sợ hãi, đau khổ, tuyệt vọng vân vân, tất cả cảm xúc tiêu cực sẽ ập đến cùng một lúc. Chị sẽ cảm thấy toàn thân đau đớn, như thể bị người ta dùng dao cùn lăng trì. Nhưng chị lại nhận ra mình không thể kiểm soát được cơ thể mình, tim của chị không thể đập, chị cũng không thể thở, thậm chí không thể tự kết liễu.”
“Cảm giác này cứ kéo dài, kéo dài, kéo dài…… em không biết kéo dài bao lâu, đó là lần đầu tiên, đồng hồ sinh học của em không nhạy. Có lẽ là vài giây, vài phút, vài giờ, vài năm……”
“Sau đó, chấm dứt, mang theo tất cả đau khổ và tuyệt vọng, chấm dứt cuộc đời mười hai năm buồn cười kia.”
“Kết thúc rồi, chết rét, bị mẹ ruột vứt ngoài cửa, sống sờ sờ chết vì lạnh.”
Một khoảng lặng bao trùm, ngay cả những chiếc xe qua lại dường như cũng đã được gắn bộ giảm âm.
Không rõ yên tĩnh bao lâu, Lư Linh Vận bất ngờ lên tiếng: “Bây giờ chị hỏi em, em hận không? Em nên trả lời thế nào đây?” Khóe mắt liếc qua Bành Toa: “Câu này của chị giống như đang hỏi, ‘những đứa bé bị phá thai có hận cha mẹ mình không’.”
“Em có thể không hận sao? Bà ấy để em chết rét.”
“Nhưng có thể hận sao? Mạng của em vốn là bà ấy ban cho. Không có bà ấy sẽ không có em, bà ấy chỉ thu hồi thứ vốn thuộc về bà ấy mà thôi.”
“Nếu bà ấy cứ hùng hồn nói muốn lấy lại mọi thứ thì cũng thôi, đằng này bà ấy vừa khóc vừa xin lỗi…… Em phải làm sao? Em làm sao mới ổn đây? Thế nào, đối mặt với bà ấy thế nào mới đúng đây?”
“Chị hỏi tại sao em không gặp bà ấy. Em phải gặp thế nào đây, gặp rồi thì nói gì đây?”
“Chào, bất ngờ không, tôi là đứa con gái mà bà đã từng giết đây, chết đi sống lại đấy!”
“Sau đó mọi thứ bắt đầu lại từ đầu, lần nữa mẹ hiền con hiếu? Có thể sao? Những chuyện đã xảy ra là đã xảy ra. Mà đối với người trong cuộc là em, như chị đã nói, dù em dùng năng lực, cũng không thay đổi được cái gì?”
“Hơn nữa, lùi một vạn bước, em không đau, không hận, em có thể chung sống với bà ấy bình thường không?”
“Đối với bà ấy mà nói, em chỉ là Swampman.”
Nói đến đây, lần đầu tiên Lư Linh Vận nhìn thẳng vào Bành Toa: “Swampman, chị biết không? Một người bị sét đánh chết bên đầm lầy, nhưng tia sét này ăn no rỗi việc sinh ra phản ứng kỳ lạ với đầm lầy, tạo ra một người giống hệt với người đã chết đó — từ diện mạo cho đến ký ức. Cuộc đời của người đã chết ấy bị Swampman thay thế, nhưng mà, nó và người đã chết ấy có thể là cùng một người sao?” (*)
(*) Swampman: là một thí nghiệm tưởng tượng của nhà triết học người Mỹ Donald Davidson, giới thiệu năm 1987. Thí nghiệm này thường được sử dụng để suy ngẫm về mệnh đề “Tôi là ai” của lý thuyết tự xác minh (self-verification theory). Do hai từ đơn tiếng Anh swamp (đầm lầy) và man (người) tạo thành.
Thí nghiệm diễn ra như sau: Giả sử, một người ra ngoài tản bộ, khi đi ngang qua một đầm lầy thì bất ngờ bị sét đánh trúng rồi tử vong. Đồng thời, bên cạnh người đó, một tia sét khác đồng thời đánh trúng đầm lầy, vô cùng hiếm thấy là tia sét này phản ứng với đầm lầy, tạo ra một sinh vật hoàn toàn giống hệt người vừa chết từ cái cây bên cạnh đầm lầy. Chúng ta gọi sinh vật này là Swampman. Ở cấp độ nguyên tử, Swampman có cấu trúc giống hệt người kia, ngoại hình cũng hoàn toàn giống nhau. Thậm chí, trạng thái não bộ (tức là những ký ức và kiến thức) cũng được sao chép y hệt như trước khi người kia bị sét đánh. Swampman bước ra khỏi đầm lầy, về nhà, mở cửa vào nhà, gọi điện cho gia đình của người vừa chết, rồi đọc nốt cuốn sách mà người đó chưa đọc xong và đi ngủ. Sáng hôm sau, nó thức dậy và đi làm ở công ty của người đã chết.
“Em là Lư Linh Vận, nhưng em — sau khi được ông ngoại hồi tố phục sinh hai năm sau đó, trong mắt của bà ấy, có còn là đứa con gái không có tên của bà ấy không?”
“Con gái của bà ấy đã chết rồi, cuộc đời của nó đã kết thúc trong trận tuyết lớn năm 2008 kia.” Chỉ vào mình: “Còn em, chỉ là một quái vật thay thế cuộc đời của con gái bà ấy thôi, một ‘người đầm lầy’ thật sự, người tuyết, thậm chí là người không nên tồn tại ở thời đại này.”
Trong xe lần nữa chìm trong sự tĩnh mịch. Lư Linh Vận thu hồi ánh mắt, thu lại cơn sóng cuộn trào dữ dội trong lòng, tiếp tục vô cảm nhìn ra ngoài cửa sổ. Còn Bành Toa thì vẫn nhìn chằm chằm vào vô lăng, không biết đang nghĩ gì.
“Em đấy……” Không biết im lặng bao lâu, cuối cùng Bành Toa cũng lên tiếng: “Chuyện giữa hai mẹ con em, nói thật, chị không có tư cách cũng không biết nên nói gì. Nói chung, em…… em tự nghe đi.” Cô ấy đưa cho Lục Linh Vận một chiếc điện thoại đang trong cuộc gọi.
Lư Linh Vận sửng sốt.
“Nó thông minh hơn bất cứ ai trên đời này, chăm chỉ, dịu dàng, chu đáo, hiếu thảo, ngoan ngoãn…… nhưng nó chết rồi. Bị tôi giết. Chính tay tôi giết.” Đầu bên kia điện thoại, vang lên giọng của Lư Ki. Âm thanh không lớn, giống như có người núp ở nơi xa lén ghi âm.
——
Trong nhà hàng, cả hai đã trở về chỗ ngồi của mình, hoàn toàn quên chuyện trà nước.
“Hắn…… tên khốn Lý Phúc ấy, hắn muốn bán con bé cho bọn buôn người. Hắn nói dù sao…… dù sao con bé……” Câu này, Lư Ki lặp đi lặp lại vô số lần mới có thể thốt ra trọn vẹn: “Con bé…… trông thế kia thì không thể gả được cho ai, giờ mắt lại không thấy rõ, thì càng chẳng ai thèm……”
“Mắt?” Đổng Thạc nhạy bén chú ý tới chi tiết này.
“Tôi……” Lư Ki bật khóc: “Tôi…… là hắn, là Lý Phúc. Tôi cũng…… tôi cũng không biết rốt cuộc là sao, hình như do chấn thương đầu hay sao ấy, hình như con bé không thấy rõ nhiều thứ, nhưng không phải mù. Tôi không rõ lắm…… bác sĩ không tìm ra nguyên nhân, chính con bé cũng luôn giấu…… Tôi…… hắn…… Lý Phúc chưa bao giờ xem con bé là con gái mình, cứ đánh đập nó, không có cớ thì tìm cớ để đánh.”
“Rõ ràng một đứa bé tốt như thế, vậy mà lại gặp cha mẹ tệ nhất thế giới như chúng tôi……” Lư Ki bắt đầu nói năng không mạch lạc: “Hắn muốn bán con bé, bán cho bọn buôn người, tiền cọc cũng đã nhận. Tôi nhớ đám người kia, bởi vì…… bởi vì năm xưa tôi…… tôi……”
Bà dùng đôi tay thô ráp che mặt: “Tôi vốn là người thành phố, gia cảnh giàu có, không lo ăn không lo mặc, tiền tiêu vặt xài không hết. Cha là lãnh đạo cấp cao của xí nghiệp đa quốc gia, đi đâu cũng có tài xế và thư ký theo sau, quanh năm bay khắp thế giới, tôi giống như bông hoa trồng trong lồ ng kính, thành tích học tập không tệ, có bạn trai, không buồn không lo…… Cho đến khi tôi đến tỉnh khác học đại học……”
“Hôm đó…… ngày nghỉ hôm đó, tôi ngồi tàu hỏa về nhà, sau khi xuống ga tôi đứng ở chỗ cũ chờ tài xế của cha đến đón, nhưng kết quả…… bọn chúng bắt tôi……” Bà lắc đầu nguầy nguậy: “Lọt vào tay bọn buôn người, cảm giác muốn sống không được muốn chết không xong ấy…… Trước khi mua bán, chúng sẽ thuần phục cậu, biến cậu từ một con người thành một con súc vật, cả về thể xác lẫn tinh thần, hình như tôi cũng thế. Lúc đó tôi đã hai mươi tuổi…… còn con bé, nó chỉ là một đứa bé mười hai tuổi.”
“Khi tôi vừa nghe Lý Phúc nói chuyện đó, vừa thấy đám người kia, tôi……” Hạ tay xuống khỏi mặt, bàn tay siết chặt lấy mép bàn: “Tôi điên rồi. Tôi nghĩ…… thay vì để con gái tôi trải qua tuyệt vọng tôi từng trải qua, chi bằng……” Cắn môi, không thể nói trọn vẹn những lời còn lại.
“Hơn nữa,” Hít sâu một hơi: “Hắn không phải bán nó đi làm con dâu nuôi từ bé, mà là bán đến vùng Đông Nam làm nô lệ, là loại nô lệ bị chà đạp tùy ý! Tôi…… Nó là con gái tôi, là máu thịt của tôi, sao tôi có thể để nó bị…… tôi……”
“Tôi nhu nhược, tôi ích kỷ, tôi không dám cùng Lý Phúc…… cho nên tôi……” Toàn thân Lư Ki run rẩy: “Tôi vốn muốn đi cùng con bé, muốn hai mẹ con ra đi êm ái không đau đớn, cho nên tôi bảo cha của Lý Phúc dẫn Tường Bình sang nhà hàng xóm, sau đó nhóm than, đóng cửa sổ……”
“Nhưng đêm đó gió quá lớn, cửa sổ không kín, tôi đợi đến nửa đêm, vẫn chẳng có chuyện gì cả. Hôm đó Lý Phúc đi nhậu với đám buôn người kia, chúng định uống xong thì sẽ về lúc bốn năm giờ sáng, thừa dịp trời chưa sáng mang người đi. Tôi thấy chúng sắp về, nhưng khí than…… tôi không biết phải làm sao, tôi định dẫn con bé bỏ trốn, nhưng hôm đó tuyết lớn ngập núi, hơn nữa tôi chạy mười mấy hai mươi năm mà cũng không thoát được ngọn núi đó, tôi……”
“Tôi…… tôi không biết mình nghĩ thế nào, thế mà tôi…… thế mà tôi dẫn con bé ra ngoài, không khoác thêm cho con bé chiếc áo nào. Bên ngoài lạnh lắm, lúc đó tôi nghĩ, liệu rét buốt có thể được giải thoát ngay không? Tôi cứ đứng đó cùng con bé, đứng mãi, đứng mãi…… rồi……”
Bà lại che mặt: “Tôi nhìn sang nhà hàng xóm, nghĩ đến Tường Bình đang mơ đẹp, nghĩ đến sáng mai khi thằng bé tỉnh dậy, vẫn chờ tôi ôm hôn. Tôi…… tôi bèn……”
“Tôi bèn bỏ con bé ở đó, một mình bước vào nhà.”
Căn phòng nho nhỏ lặng ngắt như tờ.
Đổng Thạc mở miệng vài lần, nhưng không thể phát ra bất cứ âm thanh nào. Hình ảnh Lư Linh Vận hôm ấy, vẻ sợ hãi và mơ hồ của cô dưới ánh chiều tà, cứ tua đi tua lại trong đầu anh. Còn có nụ cười hiếm khi rõ ràng của cô, vẻ mặt lạnh lùng khi dọa người của cô, vẻ mặt thờ ơ như thể mọi chuyện chẳng liên quan đến mình của cô.
Tim của Đổng Thạc, quặn đau.
“Chuyện sau đó,” Không biết từ khi nào, Lư Ki đã bình tĩnh lại, bà cúi đầu nhìn hai tay mình: “Chắc cậu cũng biết. Tôi muốn giết Lý Phúc, nhưng thất bại. Tôi muốn giết chính mình, cũng thất bại. Người duy nhất mà tôi giết, chỉ có……”
Bầu không khí trong phòng khiến Đổng Thạc cảm thấy ngạt thở, hiếm khi anh vứt bỏ phép lịch sự và lễ độ, đứng phắt dậy, đẩy cửa rời đi mà không chào câu nào. Anh phớt lờ phục vụ mang thực đơn đến, cũng phớt lờ Lư Ki đã hóa đá trong phòng.
Ra khỏi nhà hàng, anh hít một hơi thật sâu, bước nhanh về phía bãi đỗ xe, nhưng ánh mắt lại chạm phải một người…… Người mà anh không biết mình có muốn gặp, có nên gặp hay không. Người nọ đang cúi đầu băng qua đường, thấy cảnh này, đầu óc Đổng Thạc trống rỗng, chưa kịp nghĩ ngợi gì đã lao tới kéo người nọ trở lại lối đi bộ.
Nhưng khi cả hai dừng lại, ánh mắt chạm vào nhau, Đổng Thạc lại không nói nên lời.
“Đừng nhìn tôi như vậy, tôi có bóng mà.” Là giọng của Lư Linh Vận, cô vẫn dùng giọng điệu bình thản pha chút ngứa đón. Nói xong câu này, cô giật tay mình ra khỏi tay Đổng Thạc, sau đó nhỏ giọng bổ sung thêm: “Tuy rằng, chuyện ma không có bóng, hoàn toàn là lời đồn nhảm nhí.”
Cơ thể của Đổng Thạc, theo phản xạ có điều kiện, rùng mình một cái.