"Chị Tô, hôm qua chị không khỏe à?" Vừa vào làm, Hà Phương đã tiến đến gần.
Tô Chiêu Chiêu đặt túi xuống, nhỏ giọng nói: "Cái kia đến..."
Đều là phụ nữ, nói vậy là hiểu ngay. Hà Phương cũng đôi khi nghỉ phép vì chuyện này, không phải vì đau bụng, mà vì việc dùng băng vệ sinh lúc này rất bất tiện.
Dùng giấy vệ sinh để thay băng còn đỡ, những người điều kiện khó khăn hơn thì phải dùng tro củi để thấm hút.
Nghĩ đến điều này, Tô Chiêu Chiêu cảm thấy may mắn, may mắn vì mình không phải trải qua ở thời kỳ khó khăn kia.
"Vậy 2 ngày này chị nghỉ ngơi đi, có việc gì cứ để em làm."
"Được đó, chị không khách sáo đâu."
Hai người cười đùa một chút, Tiểu Đường mang báo ngày hôm nay vào.
Cô ấy cũng mới vào ca hôm nay. Thời đại này kết hôn không có khái niệm nghỉ phép, phải đi làm đúng giờ, nếu cô ấy được nghỉ thêm một ngày thì chỉ là nghỉ bù.
Tô Chiêu Chiêu nhớ rằng khoảng năm 1959, Bộ Lao động mới chính thức ban hành thông báo về phép cưới và tang lễ.
Trong vòng ba ngày, vẫn được trả lương.
Chắc ở thế giới này cũng tương tự.
Hà Phương trêu: "Đồng chí Tiểu Đường, cảm giác kết hôn thế nào?"
Tiểu Đường tràn đầy năng lượng, rạng rỡ, không chút xấu hổ vì bị trêu, nếu là một người đã kết hôn khác trêu cô có lẽ sẽ thấy ngại, nhưng Hà Phương chỉ là một "cô bé" cái gì cũng không biết, cô không thèm ngượng.
Cô đáp trả: "Muốn biết thế nào thì kết hôn đi! Dù sao khoa mình cũng có sẵn người."
Mặt Hà Phương đỏ bừng lên!
"Nói nhảm gì đấy! Không thèm nói chuyện với cô nữa."
"Ôi trời, đừng có ngại mà."
"Ai ngại chứ? Cô mới ngại!"
"Tôi đâu có đỏ mặt."
Tô Chiêu Chiêu biết người mà Tiểu Đường nói đến là Lục Hạo Nhiên. Nghe nói khi họ vừa vào đơn vị, lãnh đạo có ý định tác hợp cho hai người, nhưng không hiểu sao họ không hợp nhau, sau đó chuyện cũng chẳng đi đến đâu.
Hiện giờ Hà Phương chỉ một lòng muốn quay về thành phố, Trưởng phòng Tạ cũng biết chuyện này.
Hà Phương trêu Tiểu Đường, lại bị Tiểu Đường trêu lại. Đúng lúc Lục Hạo Nhiên bước vào, còn hỏi họ đang nói gì. Hà Phương sợ Tiểu Đường nói điều không nên nói, liền vội nói: "Đi chỗ khác đi, không phải chuyện của anh!"
Lục Hạo Nhiên vốn hỏi han nhẹ nhàng, không ngờ bị cô từ chối phũ phàng, nhưng anh cũng không tức giận, cười đáp: "Cô đang chột dạ à? Có phải đang nói xấu tôi không?"
"Ai nói xấu anh chứ? Tâm địa tiểu nhân."
"Ánh mắt cô né tránh, nhìn không đàng hoàng, chắc chắn là đang chột dạ!"
"Xàm! Anh mới không đàng hoàng ấy!"
"Này! Cô là phụ nữ đấy nhé, có thể lịch sự hơn không?"
"Anh mới không lịch sự!"
"Tôi không lịch sự chỗ nào, tôi có nói chữ kia đâu."
"Lục Hạo Nhiên! Anh nói thêm câu nữa xem!"
"Ôi trời! Giận rồi à, tức quá mà nổi giận rồi."
"Anh..."
Hai người cứ thế tranh cãi qua lại.
Tiểu Đường thấy tình hình như vậy liền nhanh chóng lẻn đi.
Tô Chiêu Chiêu đặt một tờ báo lên bàn Trưởng phòng Tạ, rồi cầm một tờ khác đọc.
Cô cũng không can ngăn làm gì, hai người họ cũng không phải đang cãi nhau thật.
Một người thì tức giận, còn người kia thì cười hì hì.
Tô Chiêu Chiêu đã chứng kiến cảnh này không ít lần.
"Hả?"
Tô Chiêu Chiêu bị một bài báo trên trang thu hút sự chú ý.
Đó là một tin tức do Sở Giáo dục Hải Thành công bố, nói về vấn đề cải cách hệ thống giáo dục, dự kiến từ năm 1957, tiểu học sẽ chuyển thành hệ 5 năm, trung học cơ sở 2 năm, trung học phổ thông 2 năm.
Tô Chiêu Chiêu liền nghĩ đến việc học của hai đứa trẻ ở nhà, năm 1957 hai đứa vừa đúng học lớp 5, với cải cách này, có lẽ chúng sẽ tốt nghiệp đại học trước khi cuộc vận động bắt đầu.
Sau khi Trưởng phòng Tạ bước vào, Hà Phương và Lục Hạo Nhiên cũng dừng lại, việc đầu tiên ông làm là đọc báo.
"... Sao lại đổi hệ thống giáo dục nữa rồi?"
Tô Chiêu Chiêu vội hỏi: "Trưởng khoa, trước đây cũng đã từng thay đổi à?"
"Đúng vậy, trước năm 1952, tiểu học chỉ học 4 năm, sau đó chuyển thành 6 năm, giờ lại đổi thành 5 năm, cả trung học cơ sở và trung học phổ thông cũng thay đổi."
Dương Viễn Chinh nói: "Nghe nói ở một số nơi tiểu học vẫn chỉ học 4 năm, quê nhà vợ tôi là như vậy, trước đây tôi còn nghĩ cả nước đều như thế, hóa ra không phải."
Trưởng phòng Tạ một tay cầm báo, tay kia cầm cốc trà, thỉnh thoảng uống một ngụm, mắt không rời khỏi tờ báo.
"Chuyện này cũng bình thường thôi, do vùng miền khác nhau, đất nước chúng ta mới thành lập được mấy năm, có nơi vừa mới được giải phóng sau khi kiến quốc. Học sinh vào trường có độ tuổi khác nhau, nhiều đứa trẻ 10 mấy tuổi mới học tiểu học, tốt nghiệp sớm thì cũng có thể sớm đi làm, nếu theo tiến độ cũ, không biết học đến bao giờ mới xong!"
Tô Chiêu Chiêu nhớ lại một bình luận từng đọc trên một diễn đàn nào đó. Các bình luận xếp hàng dài nói về vấn đề hệ thống giáo dục trước thập niên 80.
Một người nói rằng cha mình chỉ học tiểu học 4 năm, người khác thì học 5 năm, trung học phổ thông thì 2 hoặc 3 năm đều có, hầu hết đều ở cùng một độ tuổi.
Có một chuyên gia bình luận rằng từ thập niên 50 đến giữa thập niên 80, hệ thống giáo dục thay đổi liên tục nhiều lần. Ở một số nơi, sau khi học xong hệ 4 năm, còn phải học thêm lớp 5 và lớp 6 bổ sung.
Hệ 4 năm tốt nghiệp thì gọi là tốt nghiệp tiểu học cơ bản, học hết 6 năm mới được gọi là tốt nghiệp tiểu học hoàn chỉnh.
Có nơi thì chuyển thành hệ 5 năm, có nơi vẫn giữ nguyên hệ 6 năm, không hủy bỏ.
Do đó, mỗi khu vực lại có hệ thống giáo dục riêng, không đồng nhất.
Trong nguyên tác không đề cập đến vấn đề này, và trong ký ức ban đầu cũng không có những điều này, vì vậy Tô Chiêu Chiêu theo thói quen tính thời gian tốt nghiệp của các con theo hệ thống giáo dục thông thường, không ngờ lại xảy ra sự nhầm lẫn.
Hiện tại, Tô Chiêu Chiêu chỉ hy vọng trong thời gian học của hai đứa, hệ thống giáo dục không thay đổi nữa, để chúng có thể học theo hệ 5+2+2 đến khi tham gia kỳ thi đại học.
Sau khi tốt nghiệp đại học, nhanh chóng tham gia công việc, tốt nhất là vào quân đội, vì trong thập kỷ đó, thân phận quân nhân là an toàn nhất.
Vấn đề cải cách hệ thống giáo dục, trong trường học còn bàn tán nhiều hơn cả phụ huynh.
Các lãnh đạo của trường đã họp với Sở Giáo dục trước khi có tin tức chính thức. Họ đề xuất rằng trước tiên sẽ triển khai lớp thí điểm ở các trường, đẩy nhanh tiến độ, để nhóm học sinh tiểu học hệ 5 năm đầu tiên có thể tốt nghiệp suôn sẻ.
Học sinh lớp 4, 5, 6 không cần tham gia, vì lúc đó các em đã tốt nghiệp, nên lớp thí điểm dành cho những học sinh hiện đang học lớp 3.
Cả Cố Tưởng và Cố Niệm đều được chọn vào lớp thí điểm nhờ thành tích tốt.
Biết Chu Tiểu Quân không được chọn, Vương Xuân Hoa tức điên lên: "Bảo con học hành tử tế thì không nghe, giờ thì hay rồi, đến khi Tiểu Niệm tốt nghiệp tiểu học lên cấp hai, con vẫn còn học cùng bọn trẻ lớp 5, con có thấy nhục không?"
Chu Tiểu Quân vừa chạy vừa cãi lại mẹ: "Rồng sinh rồng, phượng sinh phượng, chuột sinh con thì biết đào hang, liên quan gì đến con?"
Nghe xong câu này, Vương Xuân Hoa cầm cây tre ở góc tường định đánh cậu: "Mẹ mày thì không biết chữ, nhưng bố mày đâu phải người ngu. Thằng nhãi con, mày nói ai là chuột hả?"
"Con chỉ ví dụ thôi! Bố vào quân đội mới học được văn hóa, đợi con sau này nhập ngũ, không chừng con cũng sẽ thông minh lên."
Chu Tiểu Quân chạy vòng quanh sân, tiện thể giẫm đạp luôn cả mấy cây cải mẹ cậu mới trồng mấy hôm trước.
Tô Chiêu Chiêu đặt túi xuống, nhỏ giọng nói: "Cái kia đến..."
Đều là phụ nữ, nói vậy là hiểu ngay. Hà Phương cũng đôi khi nghỉ phép vì chuyện này, không phải vì đau bụng, mà vì việc dùng băng vệ sinh lúc này rất bất tiện.
Dùng giấy vệ sinh để thay băng còn đỡ, những người điều kiện khó khăn hơn thì phải dùng tro củi để thấm hút.
Nghĩ đến điều này, Tô Chiêu Chiêu cảm thấy may mắn, may mắn vì mình không phải trải qua ở thời kỳ khó khăn kia.
"Vậy 2 ngày này chị nghỉ ngơi đi, có việc gì cứ để em làm."
"Được đó, chị không khách sáo đâu."
Hai người cười đùa một chút, Tiểu Đường mang báo ngày hôm nay vào.
Cô ấy cũng mới vào ca hôm nay. Thời đại này kết hôn không có khái niệm nghỉ phép, phải đi làm đúng giờ, nếu cô ấy được nghỉ thêm một ngày thì chỉ là nghỉ bù.
Tô Chiêu Chiêu nhớ rằng khoảng năm 1959, Bộ Lao động mới chính thức ban hành thông báo về phép cưới và tang lễ.
Trong vòng ba ngày, vẫn được trả lương.
Chắc ở thế giới này cũng tương tự.
Hà Phương trêu: "Đồng chí Tiểu Đường, cảm giác kết hôn thế nào?"
Tiểu Đường tràn đầy năng lượng, rạng rỡ, không chút xấu hổ vì bị trêu, nếu là một người đã kết hôn khác trêu cô có lẽ sẽ thấy ngại, nhưng Hà Phương chỉ là một "cô bé" cái gì cũng không biết, cô không thèm ngượng.
Cô đáp trả: "Muốn biết thế nào thì kết hôn đi! Dù sao khoa mình cũng có sẵn người."
Mặt Hà Phương đỏ bừng lên!
"Nói nhảm gì đấy! Không thèm nói chuyện với cô nữa."
"Ôi trời, đừng có ngại mà."
"Ai ngại chứ? Cô mới ngại!"
"Tôi đâu có đỏ mặt."
Tô Chiêu Chiêu biết người mà Tiểu Đường nói đến là Lục Hạo Nhiên. Nghe nói khi họ vừa vào đơn vị, lãnh đạo có ý định tác hợp cho hai người, nhưng không hiểu sao họ không hợp nhau, sau đó chuyện cũng chẳng đi đến đâu.
Hiện giờ Hà Phương chỉ một lòng muốn quay về thành phố, Trưởng phòng Tạ cũng biết chuyện này.
Hà Phương trêu Tiểu Đường, lại bị Tiểu Đường trêu lại. Đúng lúc Lục Hạo Nhiên bước vào, còn hỏi họ đang nói gì. Hà Phương sợ Tiểu Đường nói điều không nên nói, liền vội nói: "Đi chỗ khác đi, không phải chuyện của anh!"
Lục Hạo Nhiên vốn hỏi han nhẹ nhàng, không ngờ bị cô từ chối phũ phàng, nhưng anh cũng không tức giận, cười đáp: "Cô đang chột dạ à? Có phải đang nói xấu tôi không?"
"Ai nói xấu anh chứ? Tâm địa tiểu nhân."
"Ánh mắt cô né tránh, nhìn không đàng hoàng, chắc chắn là đang chột dạ!"
"Xàm! Anh mới không đàng hoàng ấy!"
"Này! Cô là phụ nữ đấy nhé, có thể lịch sự hơn không?"
"Anh mới không lịch sự!"
"Tôi không lịch sự chỗ nào, tôi có nói chữ kia đâu."
"Lục Hạo Nhiên! Anh nói thêm câu nữa xem!"
"Ôi trời! Giận rồi à, tức quá mà nổi giận rồi."
"Anh..."
Hai người cứ thế tranh cãi qua lại.
Tiểu Đường thấy tình hình như vậy liền nhanh chóng lẻn đi.
Tô Chiêu Chiêu đặt một tờ báo lên bàn Trưởng phòng Tạ, rồi cầm một tờ khác đọc.
Cô cũng không can ngăn làm gì, hai người họ cũng không phải đang cãi nhau thật.
Một người thì tức giận, còn người kia thì cười hì hì.
Tô Chiêu Chiêu đã chứng kiến cảnh này không ít lần.
"Hả?"
Tô Chiêu Chiêu bị một bài báo trên trang thu hút sự chú ý.
Đó là một tin tức do Sở Giáo dục Hải Thành công bố, nói về vấn đề cải cách hệ thống giáo dục, dự kiến từ năm 1957, tiểu học sẽ chuyển thành hệ 5 năm, trung học cơ sở 2 năm, trung học phổ thông 2 năm.
Tô Chiêu Chiêu liền nghĩ đến việc học của hai đứa trẻ ở nhà, năm 1957 hai đứa vừa đúng học lớp 5, với cải cách này, có lẽ chúng sẽ tốt nghiệp đại học trước khi cuộc vận động bắt đầu.
Sau khi Trưởng phòng Tạ bước vào, Hà Phương và Lục Hạo Nhiên cũng dừng lại, việc đầu tiên ông làm là đọc báo.
"... Sao lại đổi hệ thống giáo dục nữa rồi?"
Tô Chiêu Chiêu vội hỏi: "Trưởng khoa, trước đây cũng đã từng thay đổi à?"
"Đúng vậy, trước năm 1952, tiểu học chỉ học 4 năm, sau đó chuyển thành 6 năm, giờ lại đổi thành 5 năm, cả trung học cơ sở và trung học phổ thông cũng thay đổi."
Dương Viễn Chinh nói: "Nghe nói ở một số nơi tiểu học vẫn chỉ học 4 năm, quê nhà vợ tôi là như vậy, trước đây tôi còn nghĩ cả nước đều như thế, hóa ra không phải."
Trưởng phòng Tạ một tay cầm báo, tay kia cầm cốc trà, thỉnh thoảng uống một ngụm, mắt không rời khỏi tờ báo.
"Chuyện này cũng bình thường thôi, do vùng miền khác nhau, đất nước chúng ta mới thành lập được mấy năm, có nơi vừa mới được giải phóng sau khi kiến quốc. Học sinh vào trường có độ tuổi khác nhau, nhiều đứa trẻ 10 mấy tuổi mới học tiểu học, tốt nghiệp sớm thì cũng có thể sớm đi làm, nếu theo tiến độ cũ, không biết học đến bao giờ mới xong!"
Tô Chiêu Chiêu nhớ lại một bình luận từng đọc trên một diễn đàn nào đó. Các bình luận xếp hàng dài nói về vấn đề hệ thống giáo dục trước thập niên 80.
Một người nói rằng cha mình chỉ học tiểu học 4 năm, người khác thì học 5 năm, trung học phổ thông thì 2 hoặc 3 năm đều có, hầu hết đều ở cùng một độ tuổi.
Có một chuyên gia bình luận rằng từ thập niên 50 đến giữa thập niên 80, hệ thống giáo dục thay đổi liên tục nhiều lần. Ở một số nơi, sau khi học xong hệ 4 năm, còn phải học thêm lớp 5 và lớp 6 bổ sung.
Hệ 4 năm tốt nghiệp thì gọi là tốt nghiệp tiểu học cơ bản, học hết 6 năm mới được gọi là tốt nghiệp tiểu học hoàn chỉnh.
Có nơi thì chuyển thành hệ 5 năm, có nơi vẫn giữ nguyên hệ 6 năm, không hủy bỏ.
Do đó, mỗi khu vực lại có hệ thống giáo dục riêng, không đồng nhất.
Trong nguyên tác không đề cập đến vấn đề này, và trong ký ức ban đầu cũng không có những điều này, vì vậy Tô Chiêu Chiêu theo thói quen tính thời gian tốt nghiệp của các con theo hệ thống giáo dục thông thường, không ngờ lại xảy ra sự nhầm lẫn.
Hiện tại, Tô Chiêu Chiêu chỉ hy vọng trong thời gian học của hai đứa, hệ thống giáo dục không thay đổi nữa, để chúng có thể học theo hệ 5+2+2 đến khi tham gia kỳ thi đại học.
Sau khi tốt nghiệp đại học, nhanh chóng tham gia công việc, tốt nhất là vào quân đội, vì trong thập kỷ đó, thân phận quân nhân là an toàn nhất.
Vấn đề cải cách hệ thống giáo dục, trong trường học còn bàn tán nhiều hơn cả phụ huynh.
Các lãnh đạo của trường đã họp với Sở Giáo dục trước khi có tin tức chính thức. Họ đề xuất rằng trước tiên sẽ triển khai lớp thí điểm ở các trường, đẩy nhanh tiến độ, để nhóm học sinh tiểu học hệ 5 năm đầu tiên có thể tốt nghiệp suôn sẻ.
Học sinh lớp 4, 5, 6 không cần tham gia, vì lúc đó các em đã tốt nghiệp, nên lớp thí điểm dành cho những học sinh hiện đang học lớp 3.
Cả Cố Tưởng và Cố Niệm đều được chọn vào lớp thí điểm nhờ thành tích tốt.
Biết Chu Tiểu Quân không được chọn, Vương Xuân Hoa tức điên lên: "Bảo con học hành tử tế thì không nghe, giờ thì hay rồi, đến khi Tiểu Niệm tốt nghiệp tiểu học lên cấp hai, con vẫn còn học cùng bọn trẻ lớp 5, con có thấy nhục không?"
Chu Tiểu Quân vừa chạy vừa cãi lại mẹ: "Rồng sinh rồng, phượng sinh phượng, chuột sinh con thì biết đào hang, liên quan gì đến con?"
Nghe xong câu này, Vương Xuân Hoa cầm cây tre ở góc tường định đánh cậu: "Mẹ mày thì không biết chữ, nhưng bố mày đâu phải người ngu. Thằng nhãi con, mày nói ai là chuột hả?"
"Con chỉ ví dụ thôi! Bố vào quân đội mới học được văn hóa, đợi con sau này nhập ngũ, không chừng con cũng sẽ thông minh lên."
Chu Tiểu Quân chạy vòng quanh sân, tiện thể giẫm đạp luôn cả mấy cây cải mẹ cậu mới trồng mấy hôm trước.
