Sáng hôm sau, Tô Chiêu Chiêu theo Chủ nhiệm Lưu vào thành phố.
Từ khi chuyến xe buýt vào thành phố được tăng thêm, nhân viên hợp tác xã đi họp ở thành phố ít khi đi xe đạp nữa, ngồi xe buýt vừa nhanh hơn, lại không phải chịu gió lạnh trong mùa đông.
Đến nơi, mọi thứ vẫn như trước, ký tên nhận phiếu ăn rồi vào nhà ăn dùng bữa.
Đồ ăn ở nhà ăn ở đây cũng không khác mấy nhà ăn khác, tiêu chuẩn rõ ràng đã giảm đi.
Chủ nhiệm Lưu cùng các lãnh đạo của các hợp tác xã khác vừa ăn vừa trò chuyện, chủ đề xoay quanh nguồn cung.
Phùng An nhỏ giọng hỏi Tô Chiêu Chiêu: "Lớp hàm thụ của cô chắc sắp tốt nghiệp rồi nhỉ?"
"Nửa đầu năm sau là có thể lấy bằng rồi."
"Thế thì tốt, có bằng tốt nghiệp đại học thì mức lương của cô sẽ được nâng lên một chút."
Tô Chiêu Chiêu cười, trong lòng cảm thấy vui sướng. Sinh viên đại học vừa tốt nghiệp đã có thể nhận lương bậc năm, mỗi tháng được bốn mươi chín đồng rưỡi. Sau khi chính thức, lại lên thêm một bậc, nhận lương bậc bốn là năm mươi sáu đồng một tháng.
Dù cô chỉ học đại học hàm thụ, nhưng ở điểm này cũng không khác gì so với sinh viên đại học chính quy. Theo như lời Trưởng khoa Tạ và Chủ nhiệm Lưu, sau khi cô lấy bằng tốt nghiệp sẽ được chuyển sang lương bậc bốn.
Lương năm mươi sáu đồng một tháng trong thời buổi này là lương cao rồi.
"Cô có biết chuyện của thầy Bạch không?" Phùng An hỏi rất khẽ.
Tô Chiêu Chiêu gật đầu.
Phùng An thở dài: "Gần đây tôi mới nghe được, trước giờ tôi không biết thầy ấy bị thành như vậy... Nghe nói bây giờ thầy ấy ở nông trường Hồng Tinh, cũng không xa lắm."
"Anh nghe ai nói vậy?"
"Phạm Văn Hà, lần trước tôi vào thành phố gặp cô ấy, viện nghiên cứu của cô ấy ở gần nông trường Hồng Tinh, cô ấy gặp thầy Bạch ở đó."
Chuyện này cô thật sự không biết. Phạm Văn Hà là người tốt, chỗ làm việc của cô ấy gần nông trường, chắc cũng có thể chăm sóc được cho thầy Bạch chút ít.
Nhưng có những việc, học sinh như bọn họ có thể làm được rất hạn chế, không thể giúp đỡ gì nhiều.
Phùng An nhếch môi: "Tôi nghe nói dạo này cuộc sống ở nông thôn cũng khó khăn, chắc ở nông trường cũng không khá hơn."
Tô Chiêu Chiêu liếc nhìn anh: "Anh có suy nghĩ gì thì tự mình nghĩ mà làm, không cần bàn với tôi. Chúng ta ai cũng như ai."
Phùng An hiểu ý, gật đầu và kết thúc cuộc trò chuyện.
Tô Chiêu Chiêu thấy mừng cho thầy Bạch, dù họ chỉ học thầy 3 tháng, nhưng họ vẫn nhớ đến thầy.
Hai giờ chiều, Tô Chiêu Chiêu cuối cùng cũng gặp Chủ nhiệm Nhâm trong phòng họp.
Từ khi bị tố cáo và tạm ngừng công tác đến giờ, cũng đã ba tháng trôi qua. Nhìn ông có gầy đi một chút, nhưng tinh thần vẫn tốt.
Toàn bộ cuộc họp được ông chủ trì vẫn như trước, phong cách nhanh gọn, lời lẽ sắc bén.
Cuộc họp kéo dài hơn ba tiếng mới kết thúc. Sau đó, Chủ nhiệm Lưu tìm Chủ nhiệm Nhâm để báo cáo công việc riêng, Tô Chiêu Chiêu đứng ngoài cửa chờ, không vào cùng.
"Nhân viên Tiểu Tô của các anh dạo này thế nào rồi?" Chủ nhiệm Nhâm đột nhiên nhớ đến Tô Chiêu Chiêu.
Chủ nhiệm Lưu đáp: "Lần họp này tôi đưa cô ấy đi cùng, cô ấy đang đứng ngoài cửa."
"Vậy gọi cô ấy vào, tôi muốn hỏi vài điều."
Chủ nhiệm Lưu ra cửa gọi Tô Chiêu Chiêu vào.
"Chủ nhiệm."
Chủ nhiệm Nhâm gật đầu: "Ngồi xuống nói chuyện."
Tô Chiêu Chiêu ngồi xuống đối diện bàn làm việc, giống như Chủ nhiệm Lưu.
Vừa khi cô ngồi xuống, Chủ nhiệm Nhâm liền hỏi: "Tôi nhớ không lầm thì Tiểu Tô đang học đại học hàm thụ phải không?"
"Vâng, tôi đã học được hơn hai năm rồi."
"Vậy là sắp tốt nghiệp rồi nhỉ."
"Năm sau tôi sẽ tốt nghiệp."
Chủ nhiệm Nhâm gật đầu: "Sau khi tốt nghiệp, cô có suy nghĩ gì không?"
Trong đầu Tô Chiêu Chiêu vang lên một tiếng cảnh báo. Khi lãnh đạo hỏi câu này, thường nghĩa là lãnh đạo có kế hoạch gì đó cho mình!
"Tôi thì không có suy nghĩ gì nhiều, chỉ muốn làm việc tốt, áp dụng những gì đã học vào công việc, vừa làm tốt việc, vừa lo cho gia đình."
Chủ nhiệm Nhâm mỉm cười: "Có vẻ Tiểu Tô khá coi trọng gia đình nhỉ."
Chủ nhiệm Lưu cũng cười theo.
Tô Chiêu Chiêu suy nghĩ nhanh: "Tôi là vợ quân nhân mà, vừa muốn thực hiện giá trị bản thân, vừa phải chăm lo cho gia đình con cái để chồng tôi không phải lo lắng gì."
Chủ nhiệm Nhâm gật đầu: "Tôi suýt quên mất cô là vợ quân nhân đấy."
Tô Chiêu Chiêu mỉm cười.
Sau khi ra khỏi văn phòng Chủ nhiệm Nhâm, Chủ nhiệm Lưu nói với cô: "Cô thật ngốc! Chủ nhiệm Nhâm đã hỏi như vậy rồi, chắc chắn khi cô tốt nghiệp, ông ấy sẽ có kế hoạch gì đó cho cô. Tôi thấy ý của ông ấy là muốn điều cô về phân xã đấy."
"Tôi không ngốc. Tôi chỉ muốn ở lại hợp tác xã của chúng ta thôi, không đi đâu cả. Tôi không nỡ rời hợp tác xã."
Hợp tác xã của họ nhàn hạ quá mà!
Mỗi người làm việc của mình, chẳng cần phải bận tâm suy nghĩ nhiều.
Chi nhánh nhiều người, nhiều việc, không chỉ vậy, càng gần trung tâm quyền lực, càng nhiều chuyện đấu đá. Cô không có sức mà đối phó.
Sơ sẩy một chút, có khi bị người khác nắm thóp.
Nhìn Chủ nhiệm Nhâm lần này, chẳng phải suýt bị gán tội rồi sao?
Hơn nữa, không lâu nữa, sẽ có một cơn bão lớn hơn đến, cô mà đi vào trung tâm thì chỉ có dại thôi.
Chủ nhiệm Lưu rất hài lòng, nhân viên không muốn rời khỏi đơn vị mình quản lý, chứng tỏ ông làm lãnh đạo rất tốt!
Nhưng ông vẫn thấy tiếc cho Tô Chiêu Chiêu: "Nếu cô thật sự về phân xã, làm việc với Chủ nhiệm Nhâm, có khi sau này còn có cơ hội thăng chức, ở hợp tác xã của chúng ta thì không biết đến bao giờ."
Tô Chiêu Chiêu: "…Không sao, tôi không vội. Làm ở thành phố xa quá, đi đi về về mất mấy tiếng đồng hồ, ở ký túc xá thì không thể chăm lo cho gia đình."
Ở thời hiện đại, đi làm xa ba, bốn tiếng cũng là chuyện bình thường. Cô mà ở thập niên 50 này vẫn phải đi lại như thế thì chắc là điên mất.
Thăng chức cũng không thể cám dỗ cô!
Chủ nhiệm Lưu gật đầu: "Đúng là hơi xa thật."
Trên đường về từ thành phố, đến nơi cũng là giờ tan làm, Tô Chiêu Chiêu về thẳng nhà.
Trong sân, Cố Tưởng và Cố Niệm đang tưới rau và cây cảnh.
"Mẹ về rồi."
Tô Chiêu Chiêu gật đầu, vào phòng đặt túi xuống, rồi lấy kéo ra ngoài để tỉa cây hoa hồng.
Dạo trước bận rộn quá nên cô quên mất.
Cố Niệm đi lại giúp mẹ.
"Tiểu Niệm, con mang phân dê mà bố con vừa mang về ra đây, chuẩn bị ủ phân bón cho mùa đông. Đến xuân năm sau, cây hoa hồng sẽ phát triển tốt hơn."
Cây hồng trong sân đã được trồng hơn ba năm, càng ngày cành càng nhiều, đến mùa xuân và mùa hè, hoa nở đầy tường, trông rất đẹp.
Rau trong vườn phần lớn là cải và củ cải mà Cố Hành đã trồng, đến mùa đông chỉ có hai loại này là phát triển tốt.
Đang bận rộn thì Cố Hành về đến nhà: "Để đó cho anh."
Tô Chiêu Chiêu đưa kéo cho anh: "Vậy em đi nấu cơm, tối nay mọi người muốn ăn gì?"
"Ăn gì cũng được."
"Còn Cố Tưởng và Cố Niệm, các con muốn ăn gì?"
"Mẹ ơi, con muốn ăn miến khoai lang." Cố Tưởng nói.
"Được, vậy mẹ sẽ nấu lẩu miến cho mọi người."
Miến khoai lang ở nhà không còn nhiều, trước đây người dân xung quanh còn mang miến, gà vịt tự nuôi và rau tự trồng đến bán, giờ cũng không còn nữa.
Số miến trong nhà là do Tô Chiêu Chiêu mua hồi đầu năm.
Từ khi chuyến xe buýt vào thành phố được tăng thêm, nhân viên hợp tác xã đi họp ở thành phố ít khi đi xe đạp nữa, ngồi xe buýt vừa nhanh hơn, lại không phải chịu gió lạnh trong mùa đông.
Đến nơi, mọi thứ vẫn như trước, ký tên nhận phiếu ăn rồi vào nhà ăn dùng bữa.
Đồ ăn ở nhà ăn ở đây cũng không khác mấy nhà ăn khác, tiêu chuẩn rõ ràng đã giảm đi.
Chủ nhiệm Lưu cùng các lãnh đạo của các hợp tác xã khác vừa ăn vừa trò chuyện, chủ đề xoay quanh nguồn cung.
Phùng An nhỏ giọng hỏi Tô Chiêu Chiêu: "Lớp hàm thụ của cô chắc sắp tốt nghiệp rồi nhỉ?"
"Nửa đầu năm sau là có thể lấy bằng rồi."
"Thế thì tốt, có bằng tốt nghiệp đại học thì mức lương của cô sẽ được nâng lên một chút."
Tô Chiêu Chiêu cười, trong lòng cảm thấy vui sướng. Sinh viên đại học vừa tốt nghiệp đã có thể nhận lương bậc năm, mỗi tháng được bốn mươi chín đồng rưỡi. Sau khi chính thức, lại lên thêm một bậc, nhận lương bậc bốn là năm mươi sáu đồng một tháng.
Dù cô chỉ học đại học hàm thụ, nhưng ở điểm này cũng không khác gì so với sinh viên đại học chính quy. Theo như lời Trưởng khoa Tạ và Chủ nhiệm Lưu, sau khi cô lấy bằng tốt nghiệp sẽ được chuyển sang lương bậc bốn.
Lương năm mươi sáu đồng một tháng trong thời buổi này là lương cao rồi.
"Cô có biết chuyện của thầy Bạch không?" Phùng An hỏi rất khẽ.
Tô Chiêu Chiêu gật đầu.
Phùng An thở dài: "Gần đây tôi mới nghe được, trước giờ tôi không biết thầy ấy bị thành như vậy... Nghe nói bây giờ thầy ấy ở nông trường Hồng Tinh, cũng không xa lắm."
"Anh nghe ai nói vậy?"
"Phạm Văn Hà, lần trước tôi vào thành phố gặp cô ấy, viện nghiên cứu của cô ấy ở gần nông trường Hồng Tinh, cô ấy gặp thầy Bạch ở đó."
Chuyện này cô thật sự không biết. Phạm Văn Hà là người tốt, chỗ làm việc của cô ấy gần nông trường, chắc cũng có thể chăm sóc được cho thầy Bạch chút ít.
Nhưng có những việc, học sinh như bọn họ có thể làm được rất hạn chế, không thể giúp đỡ gì nhiều.
Phùng An nhếch môi: "Tôi nghe nói dạo này cuộc sống ở nông thôn cũng khó khăn, chắc ở nông trường cũng không khá hơn."
Tô Chiêu Chiêu liếc nhìn anh: "Anh có suy nghĩ gì thì tự mình nghĩ mà làm, không cần bàn với tôi. Chúng ta ai cũng như ai."
Phùng An hiểu ý, gật đầu và kết thúc cuộc trò chuyện.
Tô Chiêu Chiêu thấy mừng cho thầy Bạch, dù họ chỉ học thầy 3 tháng, nhưng họ vẫn nhớ đến thầy.
Hai giờ chiều, Tô Chiêu Chiêu cuối cùng cũng gặp Chủ nhiệm Nhâm trong phòng họp.
Từ khi bị tố cáo và tạm ngừng công tác đến giờ, cũng đã ba tháng trôi qua. Nhìn ông có gầy đi một chút, nhưng tinh thần vẫn tốt.
Toàn bộ cuộc họp được ông chủ trì vẫn như trước, phong cách nhanh gọn, lời lẽ sắc bén.
Cuộc họp kéo dài hơn ba tiếng mới kết thúc. Sau đó, Chủ nhiệm Lưu tìm Chủ nhiệm Nhâm để báo cáo công việc riêng, Tô Chiêu Chiêu đứng ngoài cửa chờ, không vào cùng.
"Nhân viên Tiểu Tô của các anh dạo này thế nào rồi?" Chủ nhiệm Nhâm đột nhiên nhớ đến Tô Chiêu Chiêu.
Chủ nhiệm Lưu đáp: "Lần họp này tôi đưa cô ấy đi cùng, cô ấy đang đứng ngoài cửa."
"Vậy gọi cô ấy vào, tôi muốn hỏi vài điều."
Chủ nhiệm Lưu ra cửa gọi Tô Chiêu Chiêu vào.
"Chủ nhiệm."
Chủ nhiệm Nhâm gật đầu: "Ngồi xuống nói chuyện."
Tô Chiêu Chiêu ngồi xuống đối diện bàn làm việc, giống như Chủ nhiệm Lưu.
Vừa khi cô ngồi xuống, Chủ nhiệm Nhâm liền hỏi: "Tôi nhớ không lầm thì Tiểu Tô đang học đại học hàm thụ phải không?"
"Vâng, tôi đã học được hơn hai năm rồi."
"Vậy là sắp tốt nghiệp rồi nhỉ."
"Năm sau tôi sẽ tốt nghiệp."
Chủ nhiệm Nhâm gật đầu: "Sau khi tốt nghiệp, cô có suy nghĩ gì không?"
Trong đầu Tô Chiêu Chiêu vang lên một tiếng cảnh báo. Khi lãnh đạo hỏi câu này, thường nghĩa là lãnh đạo có kế hoạch gì đó cho mình!
"Tôi thì không có suy nghĩ gì nhiều, chỉ muốn làm việc tốt, áp dụng những gì đã học vào công việc, vừa làm tốt việc, vừa lo cho gia đình."
Chủ nhiệm Nhâm mỉm cười: "Có vẻ Tiểu Tô khá coi trọng gia đình nhỉ."
Chủ nhiệm Lưu cũng cười theo.
Tô Chiêu Chiêu suy nghĩ nhanh: "Tôi là vợ quân nhân mà, vừa muốn thực hiện giá trị bản thân, vừa phải chăm lo cho gia đình con cái để chồng tôi không phải lo lắng gì."
Chủ nhiệm Nhâm gật đầu: "Tôi suýt quên mất cô là vợ quân nhân đấy."
Tô Chiêu Chiêu mỉm cười.
Sau khi ra khỏi văn phòng Chủ nhiệm Nhâm, Chủ nhiệm Lưu nói với cô: "Cô thật ngốc! Chủ nhiệm Nhâm đã hỏi như vậy rồi, chắc chắn khi cô tốt nghiệp, ông ấy sẽ có kế hoạch gì đó cho cô. Tôi thấy ý của ông ấy là muốn điều cô về phân xã đấy."
"Tôi không ngốc. Tôi chỉ muốn ở lại hợp tác xã của chúng ta thôi, không đi đâu cả. Tôi không nỡ rời hợp tác xã."
Hợp tác xã của họ nhàn hạ quá mà!
Mỗi người làm việc của mình, chẳng cần phải bận tâm suy nghĩ nhiều.
Chi nhánh nhiều người, nhiều việc, không chỉ vậy, càng gần trung tâm quyền lực, càng nhiều chuyện đấu đá. Cô không có sức mà đối phó.
Sơ sẩy một chút, có khi bị người khác nắm thóp.
Nhìn Chủ nhiệm Nhâm lần này, chẳng phải suýt bị gán tội rồi sao?
Hơn nữa, không lâu nữa, sẽ có một cơn bão lớn hơn đến, cô mà đi vào trung tâm thì chỉ có dại thôi.
Chủ nhiệm Lưu rất hài lòng, nhân viên không muốn rời khỏi đơn vị mình quản lý, chứng tỏ ông làm lãnh đạo rất tốt!
Nhưng ông vẫn thấy tiếc cho Tô Chiêu Chiêu: "Nếu cô thật sự về phân xã, làm việc với Chủ nhiệm Nhâm, có khi sau này còn có cơ hội thăng chức, ở hợp tác xã của chúng ta thì không biết đến bao giờ."
Tô Chiêu Chiêu: "…Không sao, tôi không vội. Làm ở thành phố xa quá, đi đi về về mất mấy tiếng đồng hồ, ở ký túc xá thì không thể chăm lo cho gia đình."
Ở thời hiện đại, đi làm xa ba, bốn tiếng cũng là chuyện bình thường. Cô mà ở thập niên 50 này vẫn phải đi lại như thế thì chắc là điên mất.
Thăng chức cũng không thể cám dỗ cô!
Chủ nhiệm Lưu gật đầu: "Đúng là hơi xa thật."
Trên đường về từ thành phố, đến nơi cũng là giờ tan làm, Tô Chiêu Chiêu về thẳng nhà.
Trong sân, Cố Tưởng và Cố Niệm đang tưới rau và cây cảnh.
"Mẹ về rồi."
Tô Chiêu Chiêu gật đầu, vào phòng đặt túi xuống, rồi lấy kéo ra ngoài để tỉa cây hoa hồng.
Dạo trước bận rộn quá nên cô quên mất.
Cố Niệm đi lại giúp mẹ.
"Tiểu Niệm, con mang phân dê mà bố con vừa mang về ra đây, chuẩn bị ủ phân bón cho mùa đông. Đến xuân năm sau, cây hoa hồng sẽ phát triển tốt hơn."
Cây hồng trong sân đã được trồng hơn ba năm, càng ngày cành càng nhiều, đến mùa xuân và mùa hè, hoa nở đầy tường, trông rất đẹp.
Rau trong vườn phần lớn là cải và củ cải mà Cố Hành đã trồng, đến mùa đông chỉ có hai loại này là phát triển tốt.
Đang bận rộn thì Cố Hành về đến nhà: "Để đó cho anh."
Tô Chiêu Chiêu đưa kéo cho anh: "Vậy em đi nấu cơm, tối nay mọi người muốn ăn gì?"
"Ăn gì cũng được."
"Còn Cố Tưởng và Cố Niệm, các con muốn ăn gì?"
"Mẹ ơi, con muốn ăn miến khoai lang." Cố Tưởng nói.
"Được, vậy mẹ sẽ nấu lẩu miến cho mọi người."
Miến khoai lang ở nhà không còn nhiều, trước đây người dân xung quanh còn mang miến, gà vịt tự nuôi và rau tự trồng đến bán, giờ cũng không còn nữa.
Số miến trong nhà là do Tô Chiêu Chiêu mua hồi đầu năm.
