Mùa xuân tháng ba, nếu thời điểm này ở Hợp Châu, khắp nơi có thể thấy được sắc xanh của chồi non, chim én rập rìu, nhất là những cô nương thiếu phụ xinh đẹp trút bỏ chiếc áo dày cui xám xịt mùa đông, mặc chiếc áo nhẹ đủ màu sắc, cầm chiếc ô sặc sỡ che mua phùn li ti, nhìn thôi mắt sáng ra vài phần.
Được đi dạo dưới khung cảnh như thế, hòa mình vào thiên nhiên cuộc sống, không gì bằng.
Ấy là Tả Thiếu Dương nghe kể vậy thôi, mùa xuân năm ngoái là khoảng thời gian y không muốn nhở lại, bây giờ tâm trạng không khá hơn, Trương An lạnh khô, lúc này y ra tới đường lớn, chỉ thấy bức tường phường cao chắn hết tầm nhìn, thứ gì trong tầm mắt cũng phủ lớp tuyết trắng đáng ghét, đường phố xe cộ nhiều hơn người bộ hành, cái thành này quá rộng, đi ra ngoài thường nhờ tới chiếc xe ngựa, vì thế chẳng có mấy bóng hình xinh đẹp cho y ngắm.
Buông một tiếng thở dài, đột nhiên phát hiện bên cạnh có một nhóm bách tính đi qua, có già có trẻ, đầu bù tóc rối, nhưng người khoác áo bông, người quấn chăng bông, nụ cười rạng ngời hạnh phúc, vừa đi vừa hưng phấn bàn tán.
- Tốt quá rồi, không cần lo bị chết rét nữa, không biết mọi người ở nơi khác có không.
- Hoàng thượng đúng là yêu dân như con, chuyện này xưa nay đã bao giờ có đâu.
- Còn chẳng phải thế sao, hoàng thượng đăng cơ có mấy năm, vừa chia ruộng cho dân, lại còn giảm thuế.
- Trời cao phù hộ cho hoàng thượng sống lâu muôn tuổi, người nghèo như chúng ta được hưởng phúc.
Tả Thiếu Dương nghe thấy vậy thì tò mò ngăn bọn họ lại:
- Các vị đại bá đại ca, mọi người đang nói chuyện gì thế?
Thấy y mặc quan bào, những người kia có chút khẩn trưởng, một lão giả nhiều tuổi nhất trong nhóm vội đi lên khom người bái lạy:
- Bẩm đại nhân, hôm nay có công công từ trong hoàng cung ra đánh xe đi khắp thành tặng áo ấm chăn bông cho ăn mày, nói rằng hoàng thượng ban tặng, sợ bách tính không nhờ mùa đông chết rét, hoàng thượng đúng là người tốt.
Bọn họ đều là người không được học hành, nói đi nói lại chỉ biết nói hoàng đế là người tốt, nhưng những lời đơn giản mộc mạc đó còn giá trị hơn trăm lần bài văn thơ bay bướm ca tụng công đức.
Hoàng đế sau khi đăng cơ, thuế ruộng không tính theo mẫu nữa, mà tính theo đầu người, lại còn chia ruộng cho người dân, tất nhiên là bách tính hoan hỉ, khơi lên tính tích cực sản xuất của nông dân, giúp sơ Đường thoát ra khỏi phá hoại nghiêm trọng kinh tế xã hội do chiến loạn lâu năm gây ra, cứ thế này thịnh thế không xa nữa.
Nghĩ tới Trinh Quan thịnh thế, Tả Thiếu Dương thấy phấn chấn hẳn lên, phải rồi đương kim hoàng thượng là Lý Thế Dân cơ mà, là vị vua anh minh nhất trong lịch sử, những năm ông ấy làm hoàng đế, nhiều lắm chỉ nghe thấy có mấy vị công chúa hoàng tử dâm dật phóng túng thôi, chẳng hề nói tới có gian thần nào, như Càn Long cũng là thịnh thế hiếm còn xuất hiện một kẻ như Hòa Thân. Đỗ Yểm không thể là một gian thần được, nếu không làm sao được Lý Thế Dân trọng dụng chứ?
Cho tới giờ những điều liên quan tới Đỗ Yểm đều chỉ là nghe đồn, bao gồm cả chuyện liên quan tới Ngưu bả thức, ông ta không có lý do gì để nói dối cả, nhưng điều này cũng không có nghĩa là chủ ý của Đỗ Yểm, có thể là người dưới làm, hoặc đối phương cũng chẳng tử tế gì, đối phó với những kẻ như thế sẽ cần thủ đoạn đặc biệt, nhìn kẻ như huynh đệ Chân thị là biết, ai mà ngờ danh y một đời, tiếng tăm truyền tới sau này lại ra tay giết người như thế, hôm đó không có mình, Đỗ Yểm đã chết thật, gặp phải những kẻ thù như vậy, nhân từ với chúng là tàn nhẫn với chính bản thân.
Tóm lại đương kim hoàng thượng là đấng minh quân, quan viên ông ta trọng dụng hẳn là không có vấn đề lớn, mình không nên nghe linh tinh, chuyện mình biết thì hoàng đế cũng biết, chuyện mình không biết hoàng đế vẫn biết, nếu hoàng đế không cách chức Đỗ Yểm, thì tức là bên trong có nguyên nhân, chả lẽ nhãn quang mình lợi hại hơn Lý Thế Dân, đó là điều không thể, một vị hoàng đế lo lắng cho bách tính, tới cả ăn mày cũng chăm lo thì không thể trọng dụng một tên gian thần.
Vả lại nếu Đỗ Yểm là gian thần, sẽ có luật pháp trừng trị, hoàng đế xử lý, mình là lang trung nghĩ làm cái quái gì, ở thời hiện đại, hung thủ giết người đưa vào bệnh viện cấp cứu, bác sĩ vẫn cứu như thường, hết thảy đã có luật pháp xử lý, ai làm phận sự người đó là đủ.
Nghĩ thông rồi lòng nhẹ nhàng bẫng, cả cái ô đỏ đáng ghét kia trông cũng thuận miệng hơn nhiều, nâng lên xoay xít trên đầu, vừa đi vừa ngâm nga tiểu khúc tới y quán.
Vừa mới đến nơi, hỏa kế chạy tới dắt ngựa, hớn hở nói:
- Tả đại nhân, chuyện ngài trị bệnh cho Ngưu bả thức đã được thái y thự chuyển đi y quán khắp kinh thành rồi.
- Thế à?
Tả Thiếu Dương hời hợt đáp lại, không quá bận tâm, truyền đi thì thế nào, có được đồng nào quái đâu mà mừng, đứng rũ tuyết trên ô, nghe bên trong y quán huyên náo..
Đại sảnh tưng bừng, một y công râu dài cầm công văn đọc ngay tại chỗ, Liêu y giám thần sắc phức tạp, chuyện này ông ta là người đứng đầu đương nhiên cũng được tính công, không phải ông ta ghen tỵ gì với Tả Thiếu Dương, thời gian qua ông cũng nhìn ra vài điều, nói ngắn gọn, y là lang trung tốt, chỉ là vẫn còn lấn cấn về mối thù của Vu thái y.
Tờ công văn không dài, đọc mấy lượt rồi cũng chẳng mất mấy thời gian, y công cười khà khà:
- Chư vị, Tả đại nhân làm y quán chúng ta nở mày nở mặt rồi, chuyện vui thế này phải ăn mừng.
Mã y chính bị gãy hai cái răng, nói chuyện lọt gió, nghe rất buồn cười:
- Đúng thế, tối nay chúng ta phải chúc mừng một phen, tất cả đều tham gia.
Thời đó ăn uống là hình thức giải trí ưa chuộng nhất rồi, tất cả vỗ tay reo hò.
- A, Tả đại nhân đã tới.
Lưu y chính là người thân thiết với Tả Thiếu Dương nhất, đi nhanh tới chắp tay nói:
- Tả đại nhân, vừa nhận công văn của thái y thực, phương thuốc giá rẻ cứu chữa bệnh nhân trúng phong của đại nhân đã được chuyển khắp y quán kinh thành.
Y công kia vội đi nhanh tới đưa công văn cho Tả Thiếu Dương.
Tả Thiếu Dương lúc ở ngoài đã nghe được quá nửa nội dung, đọc lướt qua, đại khái nói Y chính Tả Thiếu Dương y quán đông nam có phương thuốc trúng phong giá rẻ, lệnh y quán khác nếu có bách tính trúng phong không có điều kiện kinh tế thì chuyển tới y quán đông nam chữa trị, đừng nói tới tiền thưởng mà khen ngợi cũng chẳng có, lãnh đạo thời nào cũng khốn kiếp như nhau, đâm bực mình với công văn này, cố ý bới móc:
- Ngưu lão bá mặc dù bệnh có chuyển biến tốt, nhưng nói xuống giường đi lại được thì thổi phồng quá.
- Không hề.
Mã y chính bị người y quán gọi lén sau lưng là Mã bợ đít, mặt cực dày, mới cách đây không lâu còn âm mưu hãm hại Tả Thiếu Dương, giờ thấy Liêu y giám có vẻ thái độ đã hòa hoãn, ông ta cũng thay đổi luôn, thanh đổi rất nhanh, rất triệt để:
- Với tốc độ hồi phục của Ngưu bả thức thì chẳng mấy chốc có thể xuống giường rồi, khà khà, đám người quan liêu đó làm việc chậm chạp, nếu chỉ nói có tiến triển, có khi công văn vứt sang một bên.
- Tả đại nhân đúng là tài cao gan lớn, phụ tử bằng phương pháp bào chế mới có thể dùng vượt giới hạn, không những không trúng độc mà còn tăng thêm dược hiệu, làm người ta tán thưởng, có cái này, rất nhiều loại bệnh sẽ trị được rồi.
Lưu y chính vuốt râu:
- Cái này nên phân ra thành báo cáo khác, trở thành hai điểm sáng của y quán chúng ta.
Mỗi người một lời, vui hơn Tết.
Tất nhiên không phải ai cũng vui vẻ, một số vẫn có thành kiến với Tả Thiếu Dương, ví như một y công cao tuổi mỉa mai:
- Vậy từ nay y quán chúng ta nhiều bệnh án khó, bây giờ đưa cả cho Tả đại nhân chữa, chúng ta tiếp tục mở rộng tầm mắt.
Y công này họ Mạc, trên sáu mươi rồi, nhiều tuổi hơn cả Mã bợ đít, là người tư cách lão thành nhất, tính cách cổ hủ cố chấp, làm suốt từ thời Tùy tới thời Đường, vẫn chỉ là đại phu bình thường.
Được đi dạo dưới khung cảnh như thế, hòa mình vào thiên nhiên cuộc sống, không gì bằng.
Ấy là Tả Thiếu Dương nghe kể vậy thôi, mùa xuân năm ngoái là khoảng thời gian y không muốn nhở lại, bây giờ tâm trạng không khá hơn, Trương An lạnh khô, lúc này y ra tới đường lớn, chỉ thấy bức tường phường cao chắn hết tầm nhìn, thứ gì trong tầm mắt cũng phủ lớp tuyết trắng đáng ghét, đường phố xe cộ nhiều hơn người bộ hành, cái thành này quá rộng, đi ra ngoài thường nhờ tới chiếc xe ngựa, vì thế chẳng có mấy bóng hình xinh đẹp cho y ngắm.
Buông một tiếng thở dài, đột nhiên phát hiện bên cạnh có một nhóm bách tính đi qua, có già có trẻ, đầu bù tóc rối, nhưng người khoác áo bông, người quấn chăng bông, nụ cười rạng ngời hạnh phúc, vừa đi vừa hưng phấn bàn tán.
- Tốt quá rồi, không cần lo bị chết rét nữa, không biết mọi người ở nơi khác có không.
- Hoàng thượng đúng là yêu dân như con, chuyện này xưa nay đã bao giờ có đâu.
- Còn chẳng phải thế sao, hoàng thượng đăng cơ có mấy năm, vừa chia ruộng cho dân, lại còn giảm thuế.
- Trời cao phù hộ cho hoàng thượng sống lâu muôn tuổi, người nghèo như chúng ta được hưởng phúc.
Tả Thiếu Dương nghe thấy vậy thì tò mò ngăn bọn họ lại:
- Các vị đại bá đại ca, mọi người đang nói chuyện gì thế?
Thấy y mặc quan bào, những người kia có chút khẩn trưởng, một lão giả nhiều tuổi nhất trong nhóm vội đi lên khom người bái lạy:
- Bẩm đại nhân, hôm nay có công công từ trong hoàng cung ra đánh xe đi khắp thành tặng áo ấm chăn bông cho ăn mày, nói rằng hoàng thượng ban tặng, sợ bách tính không nhờ mùa đông chết rét, hoàng thượng đúng là người tốt.
Bọn họ đều là người không được học hành, nói đi nói lại chỉ biết nói hoàng đế là người tốt, nhưng những lời đơn giản mộc mạc đó còn giá trị hơn trăm lần bài văn thơ bay bướm ca tụng công đức.
Hoàng đế sau khi đăng cơ, thuế ruộng không tính theo mẫu nữa, mà tính theo đầu người, lại còn chia ruộng cho người dân, tất nhiên là bách tính hoan hỉ, khơi lên tính tích cực sản xuất của nông dân, giúp sơ Đường thoát ra khỏi phá hoại nghiêm trọng kinh tế xã hội do chiến loạn lâu năm gây ra, cứ thế này thịnh thế không xa nữa.
Nghĩ tới Trinh Quan thịnh thế, Tả Thiếu Dương thấy phấn chấn hẳn lên, phải rồi đương kim hoàng thượng là Lý Thế Dân cơ mà, là vị vua anh minh nhất trong lịch sử, những năm ông ấy làm hoàng đế, nhiều lắm chỉ nghe thấy có mấy vị công chúa hoàng tử dâm dật phóng túng thôi, chẳng hề nói tới có gian thần nào, như Càn Long cũng là thịnh thế hiếm còn xuất hiện một kẻ như Hòa Thân. Đỗ Yểm không thể là một gian thần được, nếu không làm sao được Lý Thế Dân trọng dụng chứ?
Cho tới giờ những điều liên quan tới Đỗ Yểm đều chỉ là nghe đồn, bao gồm cả chuyện liên quan tới Ngưu bả thức, ông ta không có lý do gì để nói dối cả, nhưng điều này cũng không có nghĩa là chủ ý của Đỗ Yểm, có thể là người dưới làm, hoặc đối phương cũng chẳng tử tế gì, đối phó với những kẻ như thế sẽ cần thủ đoạn đặc biệt, nhìn kẻ như huynh đệ Chân thị là biết, ai mà ngờ danh y một đời, tiếng tăm truyền tới sau này lại ra tay giết người như thế, hôm đó không có mình, Đỗ Yểm đã chết thật, gặp phải những kẻ thù như vậy, nhân từ với chúng là tàn nhẫn với chính bản thân.
Tóm lại đương kim hoàng thượng là đấng minh quân, quan viên ông ta trọng dụng hẳn là không có vấn đề lớn, mình không nên nghe linh tinh, chuyện mình biết thì hoàng đế cũng biết, chuyện mình không biết hoàng đế vẫn biết, nếu hoàng đế không cách chức Đỗ Yểm, thì tức là bên trong có nguyên nhân, chả lẽ nhãn quang mình lợi hại hơn Lý Thế Dân, đó là điều không thể, một vị hoàng đế lo lắng cho bách tính, tới cả ăn mày cũng chăm lo thì không thể trọng dụng một tên gian thần.
Vả lại nếu Đỗ Yểm là gian thần, sẽ có luật pháp trừng trị, hoàng đế xử lý, mình là lang trung nghĩ làm cái quái gì, ở thời hiện đại, hung thủ giết người đưa vào bệnh viện cấp cứu, bác sĩ vẫn cứu như thường, hết thảy đã có luật pháp xử lý, ai làm phận sự người đó là đủ.
Nghĩ thông rồi lòng nhẹ nhàng bẫng, cả cái ô đỏ đáng ghét kia trông cũng thuận miệng hơn nhiều, nâng lên xoay xít trên đầu, vừa đi vừa ngâm nga tiểu khúc tới y quán.
Vừa mới đến nơi, hỏa kế chạy tới dắt ngựa, hớn hở nói:
- Tả đại nhân, chuyện ngài trị bệnh cho Ngưu bả thức đã được thái y thự chuyển đi y quán khắp kinh thành rồi.
- Thế à?
Tả Thiếu Dương hời hợt đáp lại, không quá bận tâm, truyền đi thì thế nào, có được đồng nào quái đâu mà mừng, đứng rũ tuyết trên ô, nghe bên trong y quán huyên náo..
Đại sảnh tưng bừng, một y công râu dài cầm công văn đọc ngay tại chỗ, Liêu y giám thần sắc phức tạp, chuyện này ông ta là người đứng đầu đương nhiên cũng được tính công, không phải ông ta ghen tỵ gì với Tả Thiếu Dương, thời gian qua ông cũng nhìn ra vài điều, nói ngắn gọn, y là lang trung tốt, chỉ là vẫn còn lấn cấn về mối thù của Vu thái y.
Tờ công văn không dài, đọc mấy lượt rồi cũng chẳng mất mấy thời gian, y công cười khà khà:
- Chư vị, Tả đại nhân làm y quán chúng ta nở mày nở mặt rồi, chuyện vui thế này phải ăn mừng.
Mã y chính bị gãy hai cái răng, nói chuyện lọt gió, nghe rất buồn cười:
- Đúng thế, tối nay chúng ta phải chúc mừng một phen, tất cả đều tham gia.
Thời đó ăn uống là hình thức giải trí ưa chuộng nhất rồi, tất cả vỗ tay reo hò.
- A, Tả đại nhân đã tới.
Lưu y chính là người thân thiết với Tả Thiếu Dương nhất, đi nhanh tới chắp tay nói:
- Tả đại nhân, vừa nhận công văn của thái y thực, phương thuốc giá rẻ cứu chữa bệnh nhân trúng phong của đại nhân đã được chuyển khắp y quán kinh thành.
Y công kia vội đi nhanh tới đưa công văn cho Tả Thiếu Dương.
Tả Thiếu Dương lúc ở ngoài đã nghe được quá nửa nội dung, đọc lướt qua, đại khái nói Y chính Tả Thiếu Dương y quán đông nam có phương thuốc trúng phong giá rẻ, lệnh y quán khác nếu có bách tính trúng phong không có điều kiện kinh tế thì chuyển tới y quán đông nam chữa trị, đừng nói tới tiền thưởng mà khen ngợi cũng chẳng có, lãnh đạo thời nào cũng khốn kiếp như nhau, đâm bực mình với công văn này, cố ý bới móc:
- Ngưu lão bá mặc dù bệnh có chuyển biến tốt, nhưng nói xuống giường đi lại được thì thổi phồng quá.
- Không hề.
Mã y chính bị người y quán gọi lén sau lưng là Mã bợ đít, mặt cực dày, mới cách đây không lâu còn âm mưu hãm hại Tả Thiếu Dương, giờ thấy Liêu y giám có vẻ thái độ đã hòa hoãn, ông ta cũng thay đổi luôn, thanh đổi rất nhanh, rất triệt để:
- Với tốc độ hồi phục của Ngưu bả thức thì chẳng mấy chốc có thể xuống giường rồi, khà khà, đám người quan liêu đó làm việc chậm chạp, nếu chỉ nói có tiến triển, có khi công văn vứt sang một bên.
- Tả đại nhân đúng là tài cao gan lớn, phụ tử bằng phương pháp bào chế mới có thể dùng vượt giới hạn, không những không trúng độc mà còn tăng thêm dược hiệu, làm người ta tán thưởng, có cái này, rất nhiều loại bệnh sẽ trị được rồi.
Lưu y chính vuốt râu:
- Cái này nên phân ra thành báo cáo khác, trở thành hai điểm sáng của y quán chúng ta.
Mỗi người một lời, vui hơn Tết.
Tất nhiên không phải ai cũng vui vẻ, một số vẫn có thành kiến với Tả Thiếu Dương, ví như một y công cao tuổi mỉa mai:
- Vậy từ nay y quán chúng ta nhiều bệnh án khó, bây giờ đưa cả cho Tả đại nhân chữa, chúng ta tiếp tục mở rộng tầm mắt.
Y công này họ Mạc, trên sáu mươi rồi, nhiều tuổi hơn cả Mã bợ đít, là người tư cách lão thành nhất, tính cách cổ hủ cố chấp, làm suốt từ thời Tùy tới thời Đường, vẫn chỉ là đại phu bình thường.
