Cuối năm, công ty Phong Thịnh tổ chức đại hội cổ đông để công bố thông tin thay đổi nhân sự quan trọng.
Hàn Thâm, nguyên giám đốc điều hành, sẽ kết thúc nhiệm kỳ và chuyển sang vị trí thành viên hội đồng độc lập, không còn phụ trách các công việc quản lý của công ty nữa.
Tin này vừa tung ra đã khiến toàn bộ công ty chấn động, truyền thông đưa tin rầm rộ, ngay cả cổ phiếu Phong Thịnh cũng xuất hiện dao động nhẹ.
Nhưng Quý Nhiên thì khá bình tĩnh với thông tin này, cậu đã biết tin đó từ lâu, năm nay Hàn Thâm sẽ chính thức tiếp quản sản nghiệp gia đình, không còn thời gian để xử lý những việc ở Phong Thịnh nữa.
Asher được thăng chức lên Phó tổng giám đốc, tạm thay thế vị trí của Hàn Thâm, còn Quý Nhiên nhảy liền hai bậc trở thành trợ lý của Asher. Về phần Luke, cậu ấy sẽ theo Hàn Thâm đến tập đoàn Hàn Sơn, tiếp tục vai trò trợ lý riêng cho anh.
Khi thông báo này được công bố trên mạng nội bộ, các đồng nghiệp cùng đợt vào làm đều đến chúc mừng Quý Nhiên, vì cậu là người có tốc độ thăng tiến nhanh nhất trong nhóm. Dựa theo tốc độ này thì không chừng chỉ vài năm nữa cậu đã có thể thành phó tổng giám đốc với mức lương cả triệu một năm.
Đây là một tin tức đầy phấn khởi, nhưng Quý Nhiên lại cảm thấy không hứng thú là mấy.
Kể từ khi kết hôn với Hàn Thâm. Quý Nhiên đã đạt được tự do tài chính. Hiện tại tài khoản của cậu có nguồn thu nhập liên tục mỗi tháng, vượt xa mức tiêu xài của bản thân.
Nói thật thì Quý Nhiên cũng hơi băn khoăn việc mình nên đi hay ở.
Không phải vì Hàn Thâm rời khỏi công ty nên cậu không muốn tiếp tục ở đây, chỉ là hiện tại cậu đã không cần dựa vào công việc để sống nữa. Khi công việc không còn là nguồn mang lại thu nhập, Quý Nhiên bắt đầu suy nghĩ về giá trị mà công việc này mang lại cho mình.
Trong mắt người ngoài, tình cảnh hiện tại của cậu cực kỳ tốt không còn nghi ngờ. Công việc thuận buồm xuôi gió, cũng có được kinh nghiệm hay mối quan hệ nhất định, trong năm đầu tiên làm việc chính thức đã có tổng thu nhập tính cả lương thưởng vượt quá 500.000 nhân dân tệ. Dù là dân địa phương Thượng Hải đi chăng nữa thì đây là một mức lương vô cùng đáng nể.
Nhưng Quý Nhiên lại chìm vào một tình trạng mơ hồ, cậu thấy mình đang vào giai đoạn bình ổn, không thấy giá trị hay ý nghĩa gì đằng sau công việc này cả.
Cậu đã từng tự hỏi liệu mình thật sự muốn bỏ việc này sao? Có thực sự công nhận giá trị công việc của mình từ tận đáy lòng không?
Và đáp án không nghi ngờ gì đó là, không.
Dù hiện tại công việc cậu thuận buồm xuôi gió, nhưng nói thật, cậu cũng không mấy yêu thích ngành đầu tư này cho lắm. Những thành công ngắn hạn có thể giúp cậu tiến về phía trước, nhưng Quý Nhiên không tìm ra sự tồn tại của mình.
Nhìn bề ngoài thì có thể thấy cậu không thiếu gì cả, lại còn đóng vai trò quan trọng trong các dự án. Nhưng bởi vì có cậu ở đây nên mới coi như quan trong. Chứ thật ra những việc này dù không có cậu cũng sẽ có người khác thay thế.
Ở các công ty lớn, không bao giờ thiếu nhân lực, và mọi người đều chỉ là những bánh răng trong bộ máy lớn này. Ngay cả một vị trí cao như Hàn Thâm, khi anh rời đi, công ty vẫn tiếp tục vận hành bình thường.
Nhưng Hàn Thâm rời Phong Thịnh để làm một việc mà chỉ anh ấy có thể làm.
Nhìn từ góc độ đó thì cậu thật sự ao ước được như anh.
Cậu có một công việc mà bản thân nhất định phải thực hiện, và chỉ có cậu mới có thể làm được công việc này.
Họ có chung một bản chất, đó là đều theo đuổi giá trị duy nhất thuộc về mình.
Hàn Thâm đã tìm được, nhưng Quý Nhiên thì vẫn đang.
Có đôi khi chính Quý Nhiên cũng thấy khó mà tin nổi, lúc trước có không biết bao lần bị áp lực công việc dồn nén đến mức muốn điên lên, vậy mà chẳng dám từ bỏ. Nhưng giờ mọi thứ đã yên ổn rồi thì cậu không còn muốn ở lại nữa.
Nhưng nếu cậu từ chức thì làm gì nữa? Quý Nhiên tạm thời vẫn chưa tìm được việc mà mình muốn làm.
Chẳng mấy chốc xuân lại đến, thêm vài dự án vẫn chưa xong, Quý Nhiên định năm sau hẫng cân nhắc đến chuyện từ chức này.
Trước mắt còn một chuyện quan trọng gấp rút hơn cần cậu giải quyết, đó là giao thừa năm nay cậu sẽ đưa Hàn Thâm về thăm nhà.
Vào khoảng một tháng trước tết mẹ cậu đã liên tục hỏi năm nay cậu có về nhà ăn tết không. Bà còn nói có người họ hàng xa nhắc tới cậu, còn muốn giới thiệu cô gái sống ở Thượng Hải cho cậu làm quen.
Lúc ấy Quý Nhiên vừa nhận giấy đăng ký kết hôn xong, cậu trả lời thẳng thừng: "Con không đi xem mắt đâu, con đã kết hôn với một người đàn ông rồi. Nếu cha mẹ không làm ầm lên thì tùy tinh hình con sẽ dắt anh ấy về ra mắt."
Bên kia điện thoại im lặng một lúc.
Nửa giờ sau, cuộc gọi lại đến, cha mẹ Quý Nhiên thận trọng hỏi: "Nếu các con đã kết hôn rồi, vậy con đưa người về thăm đi."
Đã một năm trôi qua, họ đã quen với tính cách hay cách làm việc của cậu. Hơn nữa tháng nào cũng nhận được tiền Quý Nhiên gửi về, còn trông cậy vào Quý Nhiên dưỡng già nên cũng không dám làm gì cậu.
Không phải Quý Nhiên muốn dẫn Hàn Thâm về để khoe khoang gì cả, mà vì Hàn Thâm đã giới thiệu tất cả mọi người trong gia đình anh cho cậu, Quý Nhiên không muốn trốn tránh nữa, không thể để anh mãi không có danh phận như vậy được.
Vào đêm giao thừa, Quý Nhiên và Hàn Thâm ăn cơm tất niên tại nhà cũ của nhà họ Hàn.
Ngày mùng hai Tết, Hàn Thâm cùng Nhiên bay về quê.
Cha Quý Nhiên lái xe đến sân bay đón, bảo nếu không thì họ sẽ phải ngồi xe khách thêm vài tiếng nữa. Nhưng dù ông không đến đón thì Quý Nhiên cũng đã định sẽ thuê xe tự lái về nhà.
Ở nhà còn có ông bà ngoại, Quý Nhiên sợ họ lớn tuổi không chịu được cơn sốc này nên chỉ nói Hàn Thâm là sếp của cậu. Hàn Thâm cũng không ngại, quan hệ của anh với cậu không cần người bên ngoài tán thành, lần này về nhà cùng cậu cũng là chiều theo lòng cậu mà thôi.
Quý Nhiên vì chưa thể come out nên cứ áy náy với Hàn Thâm mãi không thôi. Lần này có thể dẫn anh về quê gặp bố mẹ đã là một nỗ lực lớn nên anh không muốn phụ y tốt này của cậu.
Ăn tối xong, Quý Nhiên và Hàn Thâm ra khách sạn.
Lúc đầu cha mẹ cậu có hơi phê bình kín đáo, nói có con cái nào lại ăn tết ở khách sạn? Nhưng đúng là trong nhà không còn chỗ ở nữa, đến cả một căn phòng riêng còn không có.
Căn hộ ba phòng ngủ một phòng khách đã chen chúc 6 người, mỗi lần Quý Nhiên về đều phải ngủ trong phòng của em trai. Bây giờ Hàn Thâm về cùng cậu, chẳng lẽ lại để anh ngủ sofa, Quý Nhiên sao mà nỡ cho được.
Cậu ở khách sạn một đêm với Hàn thâm, hôm sau không về nhà mà định sẽ dắt anh đi tham quan thành phố, nhưng tiếc thay trường cấp ba của cậu là trường nội trú, học sinh đã tốt nghiệp không vào được. Thành phố cấp huyện chẳng có gì thú vị, ngay cả một di tích lịch sử cũng không có.
Sợ Hàn Thâm cảm thấy buồn chán nên cậu hỏi anh có muốn về sớm không. Hàn Thâm lắc đầu, nói muốn thăm quê của cậu.
"Quê của em?" Quý Nhiên hơi ngạc nhiên.
Hàn Thâm: "Ừ, anh muốn xem nơi em lớn lên."
Quý Nhiên hơi do dự, quê cậu thật sự rất rất nghèo, dù đã thoát nghèo nhưng bao nhiêu năm nay nó vẫn chẳng thay đổi được nhiêu.
Rất lâu trước đây, hoàn cảnh gia đình là điều khiến Quý Nhiên tự ti nhất, gần như cậu không bao giờ dám nhắc đến quá khứ của mình cả.
Cậu đã sống ở đây cho đến khi tốt nghiệp cấp ba, trải qua một thời thơ ấu và tuổi trẻ dài đằng đẵng.
Nhưng dù cậu không muốn nhắc đến thì đó vẫn là một phần trong cuộc đời cậu. Mảnh đất, núi non, sông suối, cây cối, bầu trời hẹp dưới chân núi, tất cả những thứ ấy đã tạo thành con người Quý Nhiên trong quá khứ và ảnh hưởng đến cậu tới bây giờ.
Đó là một phần trong lòng cậu, thứ mà cậu không muốn ai thấy.
Cậu từng nghĩ mình sẽ không bao giờ dẫn ai về quên, nhưng bay giờ Hàn Thâm đã đến nơi này.
Khi nghe nói họ muốn về quên, cha Quý Nhiên định sẽ lái xe đưa họ đi nhưng Quý Nhiên không đồng ý mà thuê xe để về.
Đoạn đường này Quý Nhiên rất quen thuộc, hồi học cấp ba cậu đã đi qua không biết bao nhiêu lần. Khi ấy cậu ngồi trên chiếc xe buýt tồi tàn của vùng quê, ôm cặp sách quay mặt ra ngoài cửa sổ, mơ về những khả năng trong cuộc sống.
Lúc đó cậu luôn cảm thấy con đường về nhà rất xa, từ xe khách phải đổi sang xe buýt nhỏ, rồi còn phải đi thêm mười dặm đường núi. Nhưng hôm nay khi tự lái xe về cậu mới nhận ra cả quãng đường chỉ có vài chục cây số, chưa đầy một tiếng đã đến nơi.
Đường núi không dễ đi, những chỗ cua gắt cậu nhường cho Hàn Thâm lái. Vào trong thôn không lái xe được, Hàn Thâm đậu xe ở cổng rồi cùng Quý Nhiên đi bộ vào trong.
Lâu lắm rồi Quý Nhiên không về đây, gần như thông chẳng có gì thay đổi, chỉ có mấy quả đồi trồng thêm cam chanh, cạnh sông thêm vài ao nuôi tôm nuôi cá.
Căn nhà lâu rồi không có ai ở, xung quanh mọc đầy cây cối u sùm, cửa khóa đều rỉ sét hết cả, Quý Nhiên phải tốn khá nhiều sức mới mở ra được.
"Đây là nơi em ngủ." Là một cái giường gỗ cũ nát không tả được.
"Em hay đọc sách ở đây." Một chiếc ghế thấp đặt trước cửa.
"Ở đây có một cây lê, lúc nó nở hoa rất đẹp, cả cây trắng xóa, nhưng quả lê thì lại không ngon lắm."
"Đây vốn là một cái ao, hồi trước đây nuôi cá nhưng bây giờ khô mất rồi."
Cậu lần lượt giới thiệu từng thứ một, Hàn Thâm cũng lắng nghe rất chăm chú, như thể có thể qua những cảnh vật này mà ghép nối lại thành quá khứ của Quý Nhiên.
Khi họ đi vòng ra sân sau, Quý Nhiên nhìn lên tán cây, đôi mắt bỗng sáng lên.
"Hàn Thâm, anh nhìn này," Cậu đi về phía trước, vui vẻ nói: "Cây nhót này là em trồng đấy, em tự tay chôn nó xuống đất, lúc trồng chỉ là cây non thôi không ngờ nó đã lớn đến thế này rồi!"
Cây nhót cao ước chừng mười mấy mét, thân cây thẳng tắp, tán cây như chiếc ô che phủ, vươn lên cao, bảo vệ không khí và đất đai xung quanh. Nhìn cây, Hàn Thâm chợt nhớ đến câu «Hạng tích hiên chí» bên trong "Đình có cây sơn trà" cũng cao vút như vậy.
Quý Nhiên ngẩng đầu nhìn lên tán cây, vẻ mặt mừng rỡ: "Hóa ra đây là «Hạng tích hiên chí» bên trong "Đình có cây sơn trà" ha."
Sự u uất khi trở về quê nhà đã tan biến nhờ cây nhót này, nhìn những cành cây trĩu quả, trong lòng Quý Nhiên dâng lên một cảm xúc lạ lẫm. Ngày ấy cậu chỉ tiện tay đào một cái hố mà thôi, nào ngờ nó lại biến thành một cái cây cao lớn che trời như vậy.
Căn nhà cũ chẳng còn gì đáng xem, chỉ một nửa giờ là đã tham quan hết. Quay lại còn mất thêm chút thời gian, trời cũng đã gần tối nên họ khóa cửa rồi rời đi.
Trước khi rời đi Quý Nhiên còn nhờ Hàn Thâm chụp giúp mình một bức cùn cây nhót này. Cây cao vút, Hàn Thâm phải đi rất xa mới có thể chụp hết cây vào trong khung hình. Quý Nhiên đứng dưới tàn cây biến thành một đường nét, nhưng trông cậu rất cao.
Trên đường về đầu thôn họ có ngang qua một gia đình, hai đứa trẻ mũi sụt sùi ngồi ở góc đường chơi điện thoại, miệng nói những câu giống như bọn trẻ thành phố lớn.
Trước khi đi Quý Nhiên quay đầu nhìn về phía nhà cũ thêm lần nữa, cậu bỗng nhận ra ngồi nhà ngày xưa sao mà thấp bé quá, cả thôn này sao mà nhỏ bé vậy, ngay cả những ngọn núi bao quanh lấy cậu cũng chỉ là những gò đồi nhỏ không đáng chú ý mà thôi.
Quý Nhiên đứng ở phía giao lộ nhìn ra xa, chợt nhận ra rằng cái nghèo, cái khổ, nỗi đau từ gia đình mà cậu đã từng nghĩ sẽ không thể nào thoát ra được, giờ đây như những thôn làng, những ngọn núi, đã trở nên nhỏ bé thấp dần đi. Chúng dần dần được hóa giải trong suốt quá trình trưởng thành của cậu rồi thành một điều chẳng đáng kể đến.
Cậu đã vươn mình ra khỏi núi rừng, nơi cậu những tưởng đó chính là số phận của bản thân.
Hàn Thâm đã cho cậu can đảm trở về.
Ngày xưa cậu không dám dắt bạn cấp ba về quê, đây là nơi cậu không dám nhắc tới với bất kỳ ai, nhưng giờ cậu đã đưa được Hàn Thâm trở về.
Cậu đã cho Hàn Thâm thấy quá khứ bết bát nhất, sự nghèo khổ và đau đớn nhất của bản thân, cậu hoàn toàn tin vào anh, và Hàn Thâm cũng hoàn toàn bao dung chấp nhận cậu.
Quý Nhiên nghĩ nếu mình không gặp được Hàn Thâm, có khi cậu sẽ không đào ra được dũng cảm để về, mà có về thì cũng không cảm nhận được sự buông bỏ như thế này.
Chiếc xe ô tô chạy chậm trên con đường bê tông hẹp của vùng quê, những cây cối ngoài cửa sổ dần dần lùi lại, trong lòng Quý Nhiên ngày càng trở nên sáng tỏ hơn.
Cậu nói: "Hàn Thâm, em đã biết sau này mình phải làm gì rồi."
Vì đang leo dốc, Hàn Thâm không nhìn cậu mà chỉ hỏi: "Làm gì vậy?"
Chiếc xe ô tô vượt qua một ngọn đồi, con đường trước mắt bỗng chợt mở rộng, từ xa có thể thấy bóng dáng của thị trấn.
Quý Nhiên nhìn về phía những đốm trắng ở xa, nói: "Em muốn về trường học thạc sĩ."
Chỉ trong hai ngày ngắn ngủi, Quý Nhiên từ thành phố Thượng Hải phồn hoa nhất trở về quê hương như của thế kỷ trước, thế giới ngoài kia đang phát triển không ngừng, vậy mà nơi này vẫn giậm chân tại chỗ.
Cậu thật may mắn khi rời khỏi núi rừng, nhưng vẫn còn rất nhiều người còn ở đây.
Quý Nhiên lại nhớ đến lần đầu tiên tham gia cuộc họp nội bộ của chính phủ cùng Hàn Thâm, các nhà kinh tế học và quan chức bàn về vấn đề phát triển, cậu nhớ tới lần đầu tiên nghe về vấn đề nghèo đói trên Diễn đàn kinh tế thế giới, nhớ lại những lời dạy bảo của người hướng dẫn khi cậu tốt nghiệp.
Cậu nghĩ, so với công việc trong ngân hàng đầu tư mà ai cũng có thể thay thế, cậu muốn nghiên cứu ở những nơi như thế này hơn.
Cậu không biết mình có thể làm được đến đâu, thậm chí không rõ liệu nó có thực sự hữu ích hay không nữa, nhưng cậu mơ hồ cảm thấy, đây chính là công việc mà chỉ cậu mới có thể làm.
Sau khi trở lại Thượng Hải, Quý Nhiên đã nhờ giáo sư ở khoa viết một bức thư giới thiệu cho cậu, người nhận thư là một giáo sư của Viện Khoa học Xã hội, chuyên nghiên cứu kinh tế phát triển, đã thúc đẩy nhiều cải cách kinh tế lớn của trung ương.
Trong thư người hướng dẫn đã giới thiệu hồ sơ, thành tích, phẩm hạnh của cậu, đồng thời đề cập đến chủ đề cậu dự định nghiên cứu——làm thế nào để ngăn cản sự nghèo khó truyền thừa qua các thế hệ.
Hàn Thâm, nguyên giám đốc điều hành, sẽ kết thúc nhiệm kỳ và chuyển sang vị trí thành viên hội đồng độc lập, không còn phụ trách các công việc quản lý của công ty nữa.
Tin này vừa tung ra đã khiến toàn bộ công ty chấn động, truyền thông đưa tin rầm rộ, ngay cả cổ phiếu Phong Thịnh cũng xuất hiện dao động nhẹ.
Nhưng Quý Nhiên thì khá bình tĩnh với thông tin này, cậu đã biết tin đó từ lâu, năm nay Hàn Thâm sẽ chính thức tiếp quản sản nghiệp gia đình, không còn thời gian để xử lý những việc ở Phong Thịnh nữa.
Asher được thăng chức lên Phó tổng giám đốc, tạm thay thế vị trí của Hàn Thâm, còn Quý Nhiên nhảy liền hai bậc trở thành trợ lý của Asher. Về phần Luke, cậu ấy sẽ theo Hàn Thâm đến tập đoàn Hàn Sơn, tiếp tục vai trò trợ lý riêng cho anh.
Khi thông báo này được công bố trên mạng nội bộ, các đồng nghiệp cùng đợt vào làm đều đến chúc mừng Quý Nhiên, vì cậu là người có tốc độ thăng tiến nhanh nhất trong nhóm. Dựa theo tốc độ này thì không chừng chỉ vài năm nữa cậu đã có thể thành phó tổng giám đốc với mức lương cả triệu một năm.
Đây là một tin tức đầy phấn khởi, nhưng Quý Nhiên lại cảm thấy không hứng thú là mấy.
Kể từ khi kết hôn với Hàn Thâm. Quý Nhiên đã đạt được tự do tài chính. Hiện tại tài khoản của cậu có nguồn thu nhập liên tục mỗi tháng, vượt xa mức tiêu xài của bản thân.
Nói thật thì Quý Nhiên cũng hơi băn khoăn việc mình nên đi hay ở.
Không phải vì Hàn Thâm rời khỏi công ty nên cậu không muốn tiếp tục ở đây, chỉ là hiện tại cậu đã không cần dựa vào công việc để sống nữa. Khi công việc không còn là nguồn mang lại thu nhập, Quý Nhiên bắt đầu suy nghĩ về giá trị mà công việc này mang lại cho mình.
Trong mắt người ngoài, tình cảnh hiện tại của cậu cực kỳ tốt không còn nghi ngờ. Công việc thuận buồm xuôi gió, cũng có được kinh nghiệm hay mối quan hệ nhất định, trong năm đầu tiên làm việc chính thức đã có tổng thu nhập tính cả lương thưởng vượt quá 500.000 nhân dân tệ. Dù là dân địa phương Thượng Hải đi chăng nữa thì đây là một mức lương vô cùng đáng nể.
Nhưng Quý Nhiên lại chìm vào một tình trạng mơ hồ, cậu thấy mình đang vào giai đoạn bình ổn, không thấy giá trị hay ý nghĩa gì đằng sau công việc này cả.
Cậu đã từng tự hỏi liệu mình thật sự muốn bỏ việc này sao? Có thực sự công nhận giá trị công việc của mình từ tận đáy lòng không?
Và đáp án không nghi ngờ gì đó là, không.
Dù hiện tại công việc cậu thuận buồm xuôi gió, nhưng nói thật, cậu cũng không mấy yêu thích ngành đầu tư này cho lắm. Những thành công ngắn hạn có thể giúp cậu tiến về phía trước, nhưng Quý Nhiên không tìm ra sự tồn tại của mình.
Nhìn bề ngoài thì có thể thấy cậu không thiếu gì cả, lại còn đóng vai trò quan trọng trong các dự án. Nhưng bởi vì có cậu ở đây nên mới coi như quan trong. Chứ thật ra những việc này dù không có cậu cũng sẽ có người khác thay thế.
Ở các công ty lớn, không bao giờ thiếu nhân lực, và mọi người đều chỉ là những bánh răng trong bộ máy lớn này. Ngay cả một vị trí cao như Hàn Thâm, khi anh rời đi, công ty vẫn tiếp tục vận hành bình thường.
Nhưng Hàn Thâm rời Phong Thịnh để làm một việc mà chỉ anh ấy có thể làm.
Nhìn từ góc độ đó thì cậu thật sự ao ước được như anh.
Cậu có một công việc mà bản thân nhất định phải thực hiện, và chỉ có cậu mới có thể làm được công việc này.
Họ có chung một bản chất, đó là đều theo đuổi giá trị duy nhất thuộc về mình.
Hàn Thâm đã tìm được, nhưng Quý Nhiên thì vẫn đang.
Có đôi khi chính Quý Nhiên cũng thấy khó mà tin nổi, lúc trước có không biết bao lần bị áp lực công việc dồn nén đến mức muốn điên lên, vậy mà chẳng dám từ bỏ. Nhưng giờ mọi thứ đã yên ổn rồi thì cậu không còn muốn ở lại nữa.
Nhưng nếu cậu từ chức thì làm gì nữa? Quý Nhiên tạm thời vẫn chưa tìm được việc mà mình muốn làm.
Chẳng mấy chốc xuân lại đến, thêm vài dự án vẫn chưa xong, Quý Nhiên định năm sau hẫng cân nhắc đến chuyện từ chức này.
Trước mắt còn một chuyện quan trọng gấp rút hơn cần cậu giải quyết, đó là giao thừa năm nay cậu sẽ đưa Hàn Thâm về thăm nhà.
Vào khoảng một tháng trước tết mẹ cậu đã liên tục hỏi năm nay cậu có về nhà ăn tết không. Bà còn nói có người họ hàng xa nhắc tới cậu, còn muốn giới thiệu cô gái sống ở Thượng Hải cho cậu làm quen.
Lúc ấy Quý Nhiên vừa nhận giấy đăng ký kết hôn xong, cậu trả lời thẳng thừng: "Con không đi xem mắt đâu, con đã kết hôn với một người đàn ông rồi. Nếu cha mẹ không làm ầm lên thì tùy tinh hình con sẽ dắt anh ấy về ra mắt."
Bên kia điện thoại im lặng một lúc.
Nửa giờ sau, cuộc gọi lại đến, cha mẹ Quý Nhiên thận trọng hỏi: "Nếu các con đã kết hôn rồi, vậy con đưa người về thăm đi."
Đã một năm trôi qua, họ đã quen với tính cách hay cách làm việc của cậu. Hơn nữa tháng nào cũng nhận được tiền Quý Nhiên gửi về, còn trông cậy vào Quý Nhiên dưỡng già nên cũng không dám làm gì cậu.
Không phải Quý Nhiên muốn dẫn Hàn Thâm về để khoe khoang gì cả, mà vì Hàn Thâm đã giới thiệu tất cả mọi người trong gia đình anh cho cậu, Quý Nhiên không muốn trốn tránh nữa, không thể để anh mãi không có danh phận như vậy được.
Vào đêm giao thừa, Quý Nhiên và Hàn Thâm ăn cơm tất niên tại nhà cũ của nhà họ Hàn.
Ngày mùng hai Tết, Hàn Thâm cùng Nhiên bay về quê.
Cha Quý Nhiên lái xe đến sân bay đón, bảo nếu không thì họ sẽ phải ngồi xe khách thêm vài tiếng nữa. Nhưng dù ông không đến đón thì Quý Nhiên cũng đã định sẽ thuê xe tự lái về nhà.
Ở nhà còn có ông bà ngoại, Quý Nhiên sợ họ lớn tuổi không chịu được cơn sốc này nên chỉ nói Hàn Thâm là sếp của cậu. Hàn Thâm cũng không ngại, quan hệ của anh với cậu không cần người bên ngoài tán thành, lần này về nhà cùng cậu cũng là chiều theo lòng cậu mà thôi.
Quý Nhiên vì chưa thể come out nên cứ áy náy với Hàn Thâm mãi không thôi. Lần này có thể dẫn anh về quê gặp bố mẹ đã là một nỗ lực lớn nên anh không muốn phụ y tốt này của cậu.
Ăn tối xong, Quý Nhiên và Hàn Thâm ra khách sạn.
Lúc đầu cha mẹ cậu có hơi phê bình kín đáo, nói có con cái nào lại ăn tết ở khách sạn? Nhưng đúng là trong nhà không còn chỗ ở nữa, đến cả một căn phòng riêng còn không có.
Căn hộ ba phòng ngủ một phòng khách đã chen chúc 6 người, mỗi lần Quý Nhiên về đều phải ngủ trong phòng của em trai. Bây giờ Hàn Thâm về cùng cậu, chẳng lẽ lại để anh ngủ sofa, Quý Nhiên sao mà nỡ cho được.
Cậu ở khách sạn một đêm với Hàn thâm, hôm sau không về nhà mà định sẽ dắt anh đi tham quan thành phố, nhưng tiếc thay trường cấp ba của cậu là trường nội trú, học sinh đã tốt nghiệp không vào được. Thành phố cấp huyện chẳng có gì thú vị, ngay cả một di tích lịch sử cũng không có.
Sợ Hàn Thâm cảm thấy buồn chán nên cậu hỏi anh có muốn về sớm không. Hàn Thâm lắc đầu, nói muốn thăm quê của cậu.
"Quê của em?" Quý Nhiên hơi ngạc nhiên.
Hàn Thâm: "Ừ, anh muốn xem nơi em lớn lên."
Quý Nhiên hơi do dự, quê cậu thật sự rất rất nghèo, dù đã thoát nghèo nhưng bao nhiêu năm nay nó vẫn chẳng thay đổi được nhiêu.
Rất lâu trước đây, hoàn cảnh gia đình là điều khiến Quý Nhiên tự ti nhất, gần như cậu không bao giờ dám nhắc đến quá khứ của mình cả.
Cậu đã sống ở đây cho đến khi tốt nghiệp cấp ba, trải qua một thời thơ ấu và tuổi trẻ dài đằng đẵng.
Nhưng dù cậu không muốn nhắc đến thì đó vẫn là một phần trong cuộc đời cậu. Mảnh đất, núi non, sông suối, cây cối, bầu trời hẹp dưới chân núi, tất cả những thứ ấy đã tạo thành con người Quý Nhiên trong quá khứ và ảnh hưởng đến cậu tới bây giờ.
Đó là một phần trong lòng cậu, thứ mà cậu không muốn ai thấy.
Cậu từng nghĩ mình sẽ không bao giờ dẫn ai về quên, nhưng bay giờ Hàn Thâm đã đến nơi này.
Khi nghe nói họ muốn về quên, cha Quý Nhiên định sẽ lái xe đưa họ đi nhưng Quý Nhiên không đồng ý mà thuê xe để về.
Đoạn đường này Quý Nhiên rất quen thuộc, hồi học cấp ba cậu đã đi qua không biết bao nhiêu lần. Khi ấy cậu ngồi trên chiếc xe buýt tồi tàn của vùng quê, ôm cặp sách quay mặt ra ngoài cửa sổ, mơ về những khả năng trong cuộc sống.
Lúc đó cậu luôn cảm thấy con đường về nhà rất xa, từ xe khách phải đổi sang xe buýt nhỏ, rồi còn phải đi thêm mười dặm đường núi. Nhưng hôm nay khi tự lái xe về cậu mới nhận ra cả quãng đường chỉ có vài chục cây số, chưa đầy một tiếng đã đến nơi.
Đường núi không dễ đi, những chỗ cua gắt cậu nhường cho Hàn Thâm lái. Vào trong thôn không lái xe được, Hàn Thâm đậu xe ở cổng rồi cùng Quý Nhiên đi bộ vào trong.
Lâu lắm rồi Quý Nhiên không về đây, gần như thông chẳng có gì thay đổi, chỉ có mấy quả đồi trồng thêm cam chanh, cạnh sông thêm vài ao nuôi tôm nuôi cá.
Căn nhà lâu rồi không có ai ở, xung quanh mọc đầy cây cối u sùm, cửa khóa đều rỉ sét hết cả, Quý Nhiên phải tốn khá nhiều sức mới mở ra được.
"Đây là nơi em ngủ." Là một cái giường gỗ cũ nát không tả được.
"Em hay đọc sách ở đây." Một chiếc ghế thấp đặt trước cửa.
"Ở đây có một cây lê, lúc nó nở hoa rất đẹp, cả cây trắng xóa, nhưng quả lê thì lại không ngon lắm."
"Đây vốn là một cái ao, hồi trước đây nuôi cá nhưng bây giờ khô mất rồi."
Cậu lần lượt giới thiệu từng thứ một, Hàn Thâm cũng lắng nghe rất chăm chú, như thể có thể qua những cảnh vật này mà ghép nối lại thành quá khứ của Quý Nhiên.
Khi họ đi vòng ra sân sau, Quý Nhiên nhìn lên tán cây, đôi mắt bỗng sáng lên.
"Hàn Thâm, anh nhìn này," Cậu đi về phía trước, vui vẻ nói: "Cây nhót này là em trồng đấy, em tự tay chôn nó xuống đất, lúc trồng chỉ là cây non thôi không ngờ nó đã lớn đến thế này rồi!"
Cây nhót cao ước chừng mười mấy mét, thân cây thẳng tắp, tán cây như chiếc ô che phủ, vươn lên cao, bảo vệ không khí và đất đai xung quanh. Nhìn cây, Hàn Thâm chợt nhớ đến câu «Hạng tích hiên chí» bên trong "Đình có cây sơn trà" cũng cao vút như vậy.
Quý Nhiên ngẩng đầu nhìn lên tán cây, vẻ mặt mừng rỡ: "Hóa ra đây là «Hạng tích hiên chí» bên trong "Đình có cây sơn trà" ha."
Sự u uất khi trở về quê nhà đã tan biến nhờ cây nhót này, nhìn những cành cây trĩu quả, trong lòng Quý Nhiên dâng lên một cảm xúc lạ lẫm. Ngày ấy cậu chỉ tiện tay đào một cái hố mà thôi, nào ngờ nó lại biến thành một cái cây cao lớn che trời như vậy.
Căn nhà cũ chẳng còn gì đáng xem, chỉ một nửa giờ là đã tham quan hết. Quay lại còn mất thêm chút thời gian, trời cũng đã gần tối nên họ khóa cửa rồi rời đi.
Trước khi rời đi Quý Nhiên còn nhờ Hàn Thâm chụp giúp mình một bức cùn cây nhót này. Cây cao vút, Hàn Thâm phải đi rất xa mới có thể chụp hết cây vào trong khung hình. Quý Nhiên đứng dưới tàn cây biến thành một đường nét, nhưng trông cậu rất cao.
Trên đường về đầu thôn họ có ngang qua một gia đình, hai đứa trẻ mũi sụt sùi ngồi ở góc đường chơi điện thoại, miệng nói những câu giống như bọn trẻ thành phố lớn.
Trước khi đi Quý Nhiên quay đầu nhìn về phía nhà cũ thêm lần nữa, cậu bỗng nhận ra ngồi nhà ngày xưa sao mà thấp bé quá, cả thôn này sao mà nhỏ bé vậy, ngay cả những ngọn núi bao quanh lấy cậu cũng chỉ là những gò đồi nhỏ không đáng chú ý mà thôi.
Quý Nhiên đứng ở phía giao lộ nhìn ra xa, chợt nhận ra rằng cái nghèo, cái khổ, nỗi đau từ gia đình mà cậu đã từng nghĩ sẽ không thể nào thoát ra được, giờ đây như những thôn làng, những ngọn núi, đã trở nên nhỏ bé thấp dần đi. Chúng dần dần được hóa giải trong suốt quá trình trưởng thành của cậu rồi thành một điều chẳng đáng kể đến.
Cậu đã vươn mình ra khỏi núi rừng, nơi cậu những tưởng đó chính là số phận của bản thân.
Hàn Thâm đã cho cậu can đảm trở về.
Ngày xưa cậu không dám dắt bạn cấp ba về quê, đây là nơi cậu không dám nhắc tới với bất kỳ ai, nhưng giờ cậu đã đưa được Hàn Thâm trở về.
Cậu đã cho Hàn Thâm thấy quá khứ bết bát nhất, sự nghèo khổ và đau đớn nhất của bản thân, cậu hoàn toàn tin vào anh, và Hàn Thâm cũng hoàn toàn bao dung chấp nhận cậu.
Quý Nhiên nghĩ nếu mình không gặp được Hàn Thâm, có khi cậu sẽ không đào ra được dũng cảm để về, mà có về thì cũng không cảm nhận được sự buông bỏ như thế này.
Chiếc xe ô tô chạy chậm trên con đường bê tông hẹp của vùng quê, những cây cối ngoài cửa sổ dần dần lùi lại, trong lòng Quý Nhiên ngày càng trở nên sáng tỏ hơn.
Cậu nói: "Hàn Thâm, em đã biết sau này mình phải làm gì rồi."
Vì đang leo dốc, Hàn Thâm không nhìn cậu mà chỉ hỏi: "Làm gì vậy?"
Chiếc xe ô tô vượt qua một ngọn đồi, con đường trước mắt bỗng chợt mở rộng, từ xa có thể thấy bóng dáng của thị trấn.
Quý Nhiên nhìn về phía những đốm trắng ở xa, nói: "Em muốn về trường học thạc sĩ."
Chỉ trong hai ngày ngắn ngủi, Quý Nhiên từ thành phố Thượng Hải phồn hoa nhất trở về quê hương như của thế kỷ trước, thế giới ngoài kia đang phát triển không ngừng, vậy mà nơi này vẫn giậm chân tại chỗ.
Cậu thật may mắn khi rời khỏi núi rừng, nhưng vẫn còn rất nhiều người còn ở đây.
Quý Nhiên lại nhớ đến lần đầu tiên tham gia cuộc họp nội bộ của chính phủ cùng Hàn Thâm, các nhà kinh tế học và quan chức bàn về vấn đề phát triển, cậu nhớ tới lần đầu tiên nghe về vấn đề nghèo đói trên Diễn đàn kinh tế thế giới, nhớ lại những lời dạy bảo của người hướng dẫn khi cậu tốt nghiệp.
Cậu nghĩ, so với công việc trong ngân hàng đầu tư mà ai cũng có thể thay thế, cậu muốn nghiên cứu ở những nơi như thế này hơn.
Cậu không biết mình có thể làm được đến đâu, thậm chí không rõ liệu nó có thực sự hữu ích hay không nữa, nhưng cậu mơ hồ cảm thấy, đây chính là công việc mà chỉ cậu mới có thể làm.
Sau khi trở lại Thượng Hải, Quý Nhiên đã nhờ giáo sư ở khoa viết một bức thư giới thiệu cho cậu, người nhận thư là một giáo sư của Viện Khoa học Xã hội, chuyên nghiên cứu kinh tế phát triển, đã thúc đẩy nhiều cải cách kinh tế lớn của trung ương.
Trong thư người hướng dẫn đã giới thiệu hồ sơ, thành tích, phẩm hạnh của cậu, đồng thời đề cập đến chủ đề cậu dự định nghiên cứu——làm thế nào để ngăn cản sự nghèo khó truyền thừa qua các thế hệ.
