“Loài vật cần roi vọt và sự huấn luyện mới chịu nghe lời;
Người thông minh không cần thúc giục mà tự ngộ ra chân lý.”
(Cách ngôn Sakya)
Tháng 6 năm 1262, Hốt Tất Liệt phong người con cả là Hốt Ca Xích làm Vân Nam Vương và lệnh cho cậu ta đi trấn thủ Côn Minh. Trước đó, Vân Nam vốn là vùng đất thuộc quyền cai trị của nước Đại Lý của họ Đoàn và đã trải qua năm trăm năm lịch sử. Việc cử các vương gia đến trấn giữ những vùng biên cương trọng yếu vốn là truyền thống của người Mông Cổ.
Một ngày trước khi Hốt Ca Xích lên đường đi Vân Nam, Yeshe đột ngột xuất hiện ở phủ Quốc sư. Hắn đến để từ biệt, vì Hốt Ca Xích sẽ đưa hắn đi cùng đến Côn Minh. Một năm qua, Yeshe đã được đối xử rất mực trọng vọng trong phủ đệ của Hốt Ca Xích. Hồi đầu năm, Hốt Ca Xích còn sắp đặt cả hôn sự cho hắn. Nhà gái tuy không phải hoàng thân quốc thích nhưng cũng là quý tộc Mông Cổ. Nếu xét về thân phận thì rõ ràng là Yeshe thấp kém hơn vợ.
Nói là đến từ biệt nhưng thái độ của Yeshe vô cùng ngạo mạn. Hắn lạnh lùng nhìn Bát Tư Ba và Kháp Na, cười nham hiểm, miệng lưỡi như thể muốn tuyên chiến:
- Sớm muộn cũng có ngày ta trở lại, giành lấy mọi thứ lẽ ra phải thuộc về ta ở Sakya.
Bát Tư Ba sa sầm mặt mày, nghiêm khắc nhìn Yeshe:
- Tam đệ, Sakya nuôi dưỡng đệ, chưa từng làm điều gì không phải với đệ. Đệ có dám phủ nhận rằng, nếu đệ không phải là hậu thế của giáo phái Sakya thì giờ ddaaay đệ khó mà trở thành thượng sư của vương gia Mông Cổ, càng không thể cưới con gái của quý tộc Mông Cổ làm vợ.
- Các người chèn ép ta, tước đoạt quyền thừa kế của ta, ta không có gì để nói. Ai bảo thân phận của mẹ con ta không bằng các người. Nhưng nếu Kháp Na không thể sinh con thì con cái của ta sau này sẽ là người thừa kế của Sakya.
Yeshe bật cười ác độc rồi ghé sát tai Bát Tư Ba thì thầm:
- Nó sẽ giành lại tất cả cho ta.
Nỗi căm phẫn dâng lên trong mắt Bát Tư Ba, cậu chau mày nhìn Yeshe đầy khinh ghét.
Sau khi Yeshe rời khỏi đó, Bát Tư Ba đứng ngồi không yên, cậu đi đi lại lại trong phòng:
- Kháp Na, đệ có nghe Yeshe nói không? Vợ cậu ta mang thai rồi đó.
Ngừng một lát, rồi chừng như không kiềm chế nổi, cậu ấy trách móc:
- Kháp Na, đệ có hai người vợ mà đến nay vẫn chưa sinh được một mụn con, chuyện gì đang xảy ra vậy? Nếu đệ không có con, con trai của Yeshe sẽ trở thành người thừa kế của Sakya đó.
Kháp Na ngồi trên chiếc giường đệm, vẻ mặt thờ ơ, tự rót cho mình một ly rượu thanh khoa rồi chậm rãi nhấp từng ngụm:
- Đại ca đừng quá lo lắng. Con trai của tam ca cũng là con cháu của giáo phái Sakya, để nó kế thừa giáo phái có sao đâu.
- Đệ nói nhảm gì vậy?
Bát Tư Ba bực bội, hàng lông mày dài xô lại, cậu bước tới trước mặt Kháp Na, giằng lấy ly rượu trong tay em trai:
- Bác và ta đã vất vả bao năm mới gây dựng được giáo phái lớn mạnh như ngày nay, không bao lâu nữa đất Tạng sẽ chấm dứt cục diện chia cắt, và ta có thể hoàn thành tâm nguyện thống nhất đất Tạng của bác chúng ta. Sao ta có thể để một kẻ ích kỷ, vụ lợi như Yeshe hủy hoại mọi thứ?
Kháp Na uể oải tựa lưng vào gối, ngước nhìn gương mặt âu lo của Bát Tư Ba, trầm ngâm một lát rồi cất giọng buồn bã:
- Đại ca, đệ không thể có con.
- Đệ nói sao? – Bát Tư Ba chăm chú nhìn em trai, khó khăn lắm mới thốt ra được câu hỏi. – Lẽ nào… lẽ nào… đệ… mắc bệnh gì?
Không chờ Kháp Na trả lời, cậu lập tức an ủi em trai:
- Không sao, ta sẽ mời thầy thuốc giỏi nhất…
Kháp Na nhếch môi cười chua chát, ngắt lời anh trai:
- Đại ca, đệ chưa bao giờ chung phòng với hai người vợ thì làm sao có con được.
Bát Tư Ba quá kinh ngạc, gạn hỏi:
- Kháp Na, đệ thành thân bao năm rồi, chẳng lẽ… chẳng lẽ… vẫn chưa…
Cậu ấy đỏ bừng mặt, chủ để này với cậu ấy quá khó để mở lời.
Kháp Na trả lời dứt khoát:
- Chưa hề, chưa một lần nào cả.
Bát Tư Ba lắc đầu buồn bã:
- Sao lại như vậy?
Kháp Na bật cười lạnh lùng, gương mặt gầy gò nhuốm vẻ u ẩn, bi thương:
- Lẽ nào huynh không biết hai cô em dâu là người thế nào sao? Bọn họ gây ra biết bao chuyện động trời, cả thành Yên Kinh này không ai không cười nhạo đệ. Huynh nghĩ đệ có thể sinh con với những người phụ nữ như vậy ư?
Nụ cười tắt dần, Kháp Na ngồi thẳng dậy, nghiêm nghị:
- Đệ cảm thấy khiếp sợ họ nên nếu bắt đệ phải thân mật với họ, chi bằng giết quách đệ đi còn hơn.
Bát Tư Ba im lặng không nói, ánh mắt dồn về phía em trai rất lâu:
- Thôi được, nếu đệ không thích họ, ta sẽ sắp xếp một cuộc hôn nhân khác cho đệ…
- Đại ca đừng làm vậy nữa! – Kháp Na chừng như nổi giận, mặt mày tái xanh. Cậu ấy bật dậy, đập thình thịch vào ngực mình, giọng nói chất chứa nỗi phẫn uất đã kìm nén bấy lâu. – Huynh coi đệ là gì vậy hả? Đệ là em trai thân thiết nhất của huynh, không phải loài bò giống!
- Kháp Na!
Tôi lao ngay đến cắn vào ống quần của Kháp Na, ngăn cậu ấy thôi bật ra những lời khiến Bát Tư Ba đau lòng. Có lẽ đã kìm nén quá lâu nên hôm nay cậu ấy muốn trút tất cả. Cậu ấy giật chuỗi tràng hạt trên cổ rơi tung tóe xuống đất, một số hạt rơi trúng đầu tôi khiến tôi đau điếng.
Kháp Na gào lên thê thiết:
- Đệ không muốn kết hôn, không muốn cưới bất cứ người phụ nữ nào, càng không muốn trở thành công cụ sinh đẻ của huynh!
- Sao ta lại coi đệ là công cụ? Ta luôn cầu mong đệ được hạnh phúc kia mà!
Bát Tư Ba vội bước đến, giữ chặt cơ thể đang vật vã dữ dội của Kháp Na, mắt cậu ấy đỏ lên, giọng nói nghẹn ngào:
- Kháp Na, đệ chưa từng thích cô gái nào sao? Đại ca không ép đệ lấy người đệ không muốn lấy nữa. Hãy cho ta biết, đệ muốn lấy ai?
Kháp Na nhìn anh trai, con bão táp cuồn cuộn dâng trong mắt khi nãy bỗng chốc biến mất. Tôi ngập ngừng lên tiếng:
- Kháp Na, đừng đối xử với Lâu Cát như vậy, cậu ấy là người thân thiết nhất trên đời của cậu kia mà.
Kháp Na khẽ rùng mình, đầu cúi thấp, gắng hít thở nhiều lần, cuối cùng cũng lấy lại được bình tĩnh, nhìn Bát Tư Ba bằng ánh mắt lạnh nhạt:
- Đại ca, đừng khuyên đệ nữa, chi bằng huynh kết hôn đi.
Bát Tư Ba đỏ bừng mặt, lắc đầu quầy quậy:
- Kháp Na, đệ nói bậy gì thế, đệ quên rằng ta đã thề trước mặt bác rồi ư? Ta đã là người nhà Phật, cả đời này không thể thành thân.
- Vì sao không thể? Các giáo phái Phật giáo khác không cho phép kết hôn, nhưng giáo phái của chúng ta thì khác. Tổ tiên ba đời của giáo phái Sakya vẫn vừa kết hôn, sinh con đẻ cái vừa làm pháp vương đó thôi. Họ đã sáng lập ra giáo phái và được chúng sinh sùng bái. Vì sao đến đời huynh thì không thể? Cưới vợ đâu có gây ra trở ngại khiến huynh không thể hoàn thành tâm nguyện hoằng dương Phật pháp và thống nhất đất Tạng của huynh!
Người thông minh không cần thúc giục mà tự ngộ ra chân lý.”
(Cách ngôn Sakya)
Tháng 6 năm 1262, Hốt Tất Liệt phong người con cả là Hốt Ca Xích làm Vân Nam Vương và lệnh cho cậu ta đi trấn thủ Côn Minh. Trước đó, Vân Nam vốn là vùng đất thuộc quyền cai trị của nước Đại Lý của họ Đoàn và đã trải qua năm trăm năm lịch sử. Việc cử các vương gia đến trấn giữ những vùng biên cương trọng yếu vốn là truyền thống của người Mông Cổ.
Một ngày trước khi Hốt Ca Xích lên đường đi Vân Nam, Yeshe đột ngột xuất hiện ở phủ Quốc sư. Hắn đến để từ biệt, vì Hốt Ca Xích sẽ đưa hắn đi cùng đến Côn Minh. Một năm qua, Yeshe đã được đối xử rất mực trọng vọng trong phủ đệ của Hốt Ca Xích. Hồi đầu năm, Hốt Ca Xích còn sắp đặt cả hôn sự cho hắn. Nhà gái tuy không phải hoàng thân quốc thích nhưng cũng là quý tộc Mông Cổ. Nếu xét về thân phận thì rõ ràng là Yeshe thấp kém hơn vợ.
Nói là đến từ biệt nhưng thái độ của Yeshe vô cùng ngạo mạn. Hắn lạnh lùng nhìn Bát Tư Ba và Kháp Na, cười nham hiểm, miệng lưỡi như thể muốn tuyên chiến:
- Sớm muộn cũng có ngày ta trở lại, giành lấy mọi thứ lẽ ra phải thuộc về ta ở Sakya.
Bát Tư Ba sa sầm mặt mày, nghiêm khắc nhìn Yeshe:
- Tam đệ, Sakya nuôi dưỡng đệ, chưa từng làm điều gì không phải với đệ. Đệ có dám phủ nhận rằng, nếu đệ không phải là hậu thế của giáo phái Sakya thì giờ ddaaay đệ khó mà trở thành thượng sư của vương gia Mông Cổ, càng không thể cưới con gái của quý tộc Mông Cổ làm vợ.
- Các người chèn ép ta, tước đoạt quyền thừa kế của ta, ta không có gì để nói. Ai bảo thân phận của mẹ con ta không bằng các người. Nhưng nếu Kháp Na không thể sinh con thì con cái của ta sau này sẽ là người thừa kế của Sakya.
Yeshe bật cười ác độc rồi ghé sát tai Bát Tư Ba thì thầm:
- Nó sẽ giành lại tất cả cho ta.
Nỗi căm phẫn dâng lên trong mắt Bát Tư Ba, cậu chau mày nhìn Yeshe đầy khinh ghét.
Sau khi Yeshe rời khỏi đó, Bát Tư Ba đứng ngồi không yên, cậu đi đi lại lại trong phòng:
- Kháp Na, đệ có nghe Yeshe nói không? Vợ cậu ta mang thai rồi đó.
Ngừng một lát, rồi chừng như không kiềm chế nổi, cậu ấy trách móc:
- Kháp Na, đệ có hai người vợ mà đến nay vẫn chưa sinh được một mụn con, chuyện gì đang xảy ra vậy? Nếu đệ không có con, con trai của Yeshe sẽ trở thành người thừa kế của Sakya đó.
Kháp Na ngồi trên chiếc giường đệm, vẻ mặt thờ ơ, tự rót cho mình một ly rượu thanh khoa rồi chậm rãi nhấp từng ngụm:
- Đại ca đừng quá lo lắng. Con trai của tam ca cũng là con cháu của giáo phái Sakya, để nó kế thừa giáo phái có sao đâu.
- Đệ nói nhảm gì vậy?
Bát Tư Ba bực bội, hàng lông mày dài xô lại, cậu bước tới trước mặt Kháp Na, giằng lấy ly rượu trong tay em trai:
- Bác và ta đã vất vả bao năm mới gây dựng được giáo phái lớn mạnh như ngày nay, không bao lâu nữa đất Tạng sẽ chấm dứt cục diện chia cắt, và ta có thể hoàn thành tâm nguyện thống nhất đất Tạng của bác chúng ta. Sao ta có thể để một kẻ ích kỷ, vụ lợi như Yeshe hủy hoại mọi thứ?
Kháp Na uể oải tựa lưng vào gối, ngước nhìn gương mặt âu lo của Bát Tư Ba, trầm ngâm một lát rồi cất giọng buồn bã:
- Đại ca, đệ không thể có con.
- Đệ nói sao? – Bát Tư Ba chăm chú nhìn em trai, khó khăn lắm mới thốt ra được câu hỏi. – Lẽ nào… lẽ nào… đệ… mắc bệnh gì?
Không chờ Kháp Na trả lời, cậu lập tức an ủi em trai:
- Không sao, ta sẽ mời thầy thuốc giỏi nhất…
Kháp Na nhếch môi cười chua chát, ngắt lời anh trai:
- Đại ca, đệ chưa bao giờ chung phòng với hai người vợ thì làm sao có con được.
Bát Tư Ba quá kinh ngạc, gạn hỏi:
- Kháp Na, đệ thành thân bao năm rồi, chẳng lẽ… chẳng lẽ… vẫn chưa…
Cậu ấy đỏ bừng mặt, chủ để này với cậu ấy quá khó để mở lời.
Kháp Na trả lời dứt khoát:
- Chưa hề, chưa một lần nào cả.
Bát Tư Ba lắc đầu buồn bã:
- Sao lại như vậy?
Kháp Na bật cười lạnh lùng, gương mặt gầy gò nhuốm vẻ u ẩn, bi thương:
- Lẽ nào huynh không biết hai cô em dâu là người thế nào sao? Bọn họ gây ra biết bao chuyện động trời, cả thành Yên Kinh này không ai không cười nhạo đệ. Huynh nghĩ đệ có thể sinh con với những người phụ nữ như vậy ư?
Nụ cười tắt dần, Kháp Na ngồi thẳng dậy, nghiêm nghị:
- Đệ cảm thấy khiếp sợ họ nên nếu bắt đệ phải thân mật với họ, chi bằng giết quách đệ đi còn hơn.
Bát Tư Ba im lặng không nói, ánh mắt dồn về phía em trai rất lâu:
- Thôi được, nếu đệ không thích họ, ta sẽ sắp xếp một cuộc hôn nhân khác cho đệ…
- Đại ca đừng làm vậy nữa! – Kháp Na chừng như nổi giận, mặt mày tái xanh. Cậu ấy bật dậy, đập thình thịch vào ngực mình, giọng nói chất chứa nỗi phẫn uất đã kìm nén bấy lâu. – Huynh coi đệ là gì vậy hả? Đệ là em trai thân thiết nhất của huynh, không phải loài bò giống!
- Kháp Na!
Tôi lao ngay đến cắn vào ống quần của Kháp Na, ngăn cậu ấy thôi bật ra những lời khiến Bát Tư Ba đau lòng. Có lẽ đã kìm nén quá lâu nên hôm nay cậu ấy muốn trút tất cả. Cậu ấy giật chuỗi tràng hạt trên cổ rơi tung tóe xuống đất, một số hạt rơi trúng đầu tôi khiến tôi đau điếng.
Kháp Na gào lên thê thiết:
- Đệ không muốn kết hôn, không muốn cưới bất cứ người phụ nữ nào, càng không muốn trở thành công cụ sinh đẻ của huynh!
- Sao ta lại coi đệ là công cụ? Ta luôn cầu mong đệ được hạnh phúc kia mà!
Bát Tư Ba vội bước đến, giữ chặt cơ thể đang vật vã dữ dội của Kháp Na, mắt cậu ấy đỏ lên, giọng nói nghẹn ngào:
- Kháp Na, đệ chưa từng thích cô gái nào sao? Đại ca không ép đệ lấy người đệ không muốn lấy nữa. Hãy cho ta biết, đệ muốn lấy ai?
Kháp Na nhìn anh trai, con bão táp cuồn cuộn dâng trong mắt khi nãy bỗng chốc biến mất. Tôi ngập ngừng lên tiếng:
- Kháp Na, đừng đối xử với Lâu Cát như vậy, cậu ấy là người thân thiết nhất trên đời của cậu kia mà.
Kháp Na khẽ rùng mình, đầu cúi thấp, gắng hít thở nhiều lần, cuối cùng cũng lấy lại được bình tĩnh, nhìn Bát Tư Ba bằng ánh mắt lạnh nhạt:
- Đại ca, đừng khuyên đệ nữa, chi bằng huynh kết hôn đi.
Bát Tư Ba đỏ bừng mặt, lắc đầu quầy quậy:
- Kháp Na, đệ nói bậy gì thế, đệ quên rằng ta đã thề trước mặt bác rồi ư? Ta đã là người nhà Phật, cả đời này không thể thành thân.
- Vì sao không thể? Các giáo phái Phật giáo khác không cho phép kết hôn, nhưng giáo phái của chúng ta thì khác. Tổ tiên ba đời của giáo phái Sakya vẫn vừa kết hôn, sinh con đẻ cái vừa làm pháp vương đó thôi. Họ đã sáng lập ra giáo phái và được chúng sinh sùng bái. Vì sao đến đời huynh thì không thể? Cưới vợ đâu có gây ra trở ngại khiến huynh không thể hoàn thành tâm nguyện hoằng dương Phật pháp và thống nhất đất Tạng của huynh!
