Côn Lôn sáu mươi bảy năm, thu, tháng tám.

Đêm đó, Minh Bất Tường chào đời, phụ thân đun nước nóng không cẩn thận đá ngã đổ chảo dầu.

Chẳng may, đốm lửa rơi vào dầu. Đó là một gian nhà tranh, hôm qua trời mưa, bên trong chất đầy thân cây lúa mới thu gom, ngọn lửa trong nháy mắt đã phong tỏa cửa lớn. Bà mụ đỡ đẻ hoảng hốt, cuống rốn đều chưa cắt, lôi đứa trẻ sơ sinh liền với cuống rốn ra khỏi bụng mẹ, giấu trong ngực leo qua cửa sổ chạy thoát thân. Tiếc rằng thân hình bà ta to mập, miễn cưỡng chui ra nửa thân trên, nửa thân dưới lại bị kẹt lại, không thể động đậy. Kẹt thế này, phụ mẫu Minh Bất Tường trong phòng không chỉ không thể chạy thoát, nơi gió lùa duy nhất cũng bị chận kín, lập tức bị khói đặc sặc hôn mê bất tỉnh.

Thế lửa đi cực nhanh, ánh lửa mang theo khói đặc từ trong khe cửa phụt ra, bà đỡ lớn tiếng kêu cứu, tay trượt đi, Minh Bất Tường rơi mạnh trên bùn đất ngoài phòng. Các thôn dân nghe tiếng chạy tới, mấy người vội vàng tìm nước cứu hoả, lại có ba, năm tráng hán tóm lấy bà đỡ lôi kéo, không biết sao bà đỡ kẹt chặt cứng, lại càng không mảy may nhúc nhích. Bà đỡ gào khóc thảm thiết, âm thanh thê lương cực kỳ, lập tức co quắp một trận, hai mắt đảo ngược, khóe miệng sùi bọt mép. Hai tên tráng hán đồng lòng ra sức, cuối cùng lôi bà đỡ ra khỏi cửa sổ, ai có thể nghĩ đến trong phòng nhỏ vốn thiêu đốt nhen nhúm, lỗ thông khí duy nhất này được đả thông, không khí rót vào, cả gian nhà tranh lập tức ầm ầm bốc cháy. Mọi người lấy làm kinh hãi, lại quay đầu nhìn bà đỡ kia, chỉ thấy nửa thân trên bà ta nguyên vẹn, từ eo trở xuống lại cháy đến chín khét, bốc ra từng làn mùi thịt.

Thôn dân cứu hoả nhìn thấy tình trạng bi thảm này, đều nôn mửa, ba tháng sau, nửa số người trong thôn ngửi thấy mỡ heo thì buồn nôn.

Trong hỗn loạn, một thiếu phụ to khỏe bế lấy đứa trẻ mới sinh trên bùn đất, chạy trốn khỏi trận thảm kịch này.

Thôn nhỏ này nằm vào bên trong Đăng Phong, Trịnh Châu, trực thuộc Thiếu Lâm quản hạt. Hai ngày sau, Giám tăng Liễu Tâm của Thiếu Lâm tới, khám nghiệm hiện trường, không khỏi nhíu mày. Hoả hoạn cổ quái như vậy, đặc biệt là tử trạng bi thảm của bà đỡ, thật sự hiếm thấy.

Thôn dân nói, đứa trẻ này vừa sinh ra đã khắc chết phụ mẫu và bà đỡ, là một tai tinh, không dám thu nhận. Liễu Tâm Thiền sư bế lấy đứa trẻ đó, nhìn thấy ánh mắt đờ đẫn của hắn, ít đi phần linh động bình thường của trẻ con, mở khăn quấn ra, thấy sau não có một khối lớn máu ứ đọng, vừa hỏi phía dưới mới biết là bà đỡ sẩy tay để rớt, thế là lại hỏi thêm mấy câu. Chỉ nghe nói đứa trẻ này thật sự dễ nuôi, ít khóc ít quậy, đút ăn là ăn, ỉa đái như thường, chỉ là phụ mẫu mất sớm, họ Minh, chưa có đặt tên.

Liễu Tâm sợ đứa trẻ mới sinh này có chứa ẩn tật, không dám đưa người khác nuôi dưỡng, thế là mang về trong chùa, bẩm báo trụ trì Giác Kiến Thiền sư Chính Nghiệp đường. Giác Kiến chỉ nói: "Nếu đã có nhân duyên, vậy thì hãy thu nhận đi. Đặt tên hay chưa?"

Liễu Tâm nói: "Hắn sinh ra mang tai ách, có lẽ là nhân quả, nếu đã không biết kỳ danh, vậy gọi là Bất Tường."

Lúc đầu, Liễu Tâm thay Minh Bất Tường tìm một hộ gia đình có vú tại Phật đô. Minh Bất Tường đói bụng cũng không khóc quấy, nhũ mẫu cảm thấy kinh ngạc, bóp mấy lần, hắn hơi giãy dụa liền bất động, nhũ mẫu dùng cọng rơm cào khóe mắt hắn, lệ chảy ra, nhưng lại không gào ra tiếng, nhũ mẫu lúc này mới cho bú. Lúc Liễu Tâm đến xem, nhũ mẫu nói đứa trẻ này sợ là khờ khạo, nuôi lớn vô dụng, Liễu Tâm chỉ đưa ngân lượng dặn dò chăm sóc tốt.

Sau khi Côn Lôn cùng bàn bạc, hoàng triều cũ được thay thế bằng cửu đại môn phái, gọi chung là "Cửu đại gia". Cửu đại gia phân trì thiên hạ, một quyết nghị trong đó chính là "ngông cuồng xưng đế, thiên hạ cùng đánh", sau lần đó thế gian không còn hoàng đế, cũng không có quan phủ. Cửu đại gia định lập chế độ điều lệ riêng từng người, lại quản hạt riêng phần mình rất nhiều môn phái nhỏ bên trong. Những môn phái này quản hạt địa phương tương ứng, không chỉ thay thế sự giám sát của quan phủ và nha môn triều cũ, mà còn có sự hiểu biết và sức ảnh hưởng của hương thân địa phương đối với phong tục địa phương, hệt như trở lại thời kỳ xuân thu chiến quốc hơn ngàn năm trước. Cửu đại gia nghiễm nhiên chính là chín vị chư hầu, dẫn đầu nhiều tiểu chư hầu bên dưới, cùng duy trì trật tự quan nội.

Liễu Tâm là "Giám tăng" của Thiếu Lâm. Theo quy chế của Thiếu Lâm, chùa chiền và môn phái các nơi trong hạt đều có tăng nhân đóng quân và làm việc, chức trách của Giám tăng là giám sát hết thảy chuyện vi phạm quy luật và bắt giữ phạm nhân hạt trong. Liễu Tâm vì là Giám tăng, thường xuyên cần đi xa tuần tra, cho nên Minh Bất Tường mới vừa cai sữa, Liễu Tâm đã giao hắn cho tăng Liễu Hư bên cạnh chăm sóc khi rời đi.

Hai năm đầu, bất luận Liễu Tâm dạy thế nào, Minh Bất Tường trước sau không nói lời nào, Liễu Tâm có lần hoài nghi hắn là kẻ câm, cũng hoài nghi như nhũ mẫu nói, Minh Bất Tường đúng là kẻ khờ khạo.

Năm thứ tư, một hôm nọ, Liễu Tâm trì tụng khóa sớm, niệm đến《Kim Cương kinh Vô Đắc Vô Thuyết Phân Đệ Thất》, thở dài một hơi, đang muốn niệm tiếp, Minh Bất Tường ở một bên lắng nghe đột nhiên mở miệng, niệm tiếp theo: "Này Tu Bồ Đề! Ý ông thế nào, Như Lai có đạt được A nậu đa la tam miệu tam Bồ đề không? Như Lai có nói pháp gì không..."

Cứ như vậy, Minh Bất Tường niệm xong cả đoạn kinh văn, mở to hai mắt nhìn Liễu Tâm, dường như đang đợi phản ứng của Liễu Tâm.

Sau lần này, Minh Bất Tường coi như là đã biết nói.

Liễu Tâm vừa mừng vừa sợ, ông là Chính tăng, không giống với Tục tăng, là người tu hành thành tâm giữ giới. Ông nhận định Minh Bất Tường có duyên với Phật, bèn đem chuyện lạ này bẩm lên Giác Kiến.

Giác Kiến nhíu mày hỏi: "Thật có chuyện này ư?"

Liễu Tâm bẩm nói: "Đệ tử sao dám dối gạt?"

Giác Kiến nói rằng: "Dưỡng tử này có duyên với Phật, tự mình đến gần Phật pháp, nhập tự tu hành, con có ý này sao?"

Liễu Tâm nghe ra ý tại ngôn ngoại, mặt đỏ lên, vội nói: "Trụ trì không tin, con sẽ đưa Tường nhi đến."

Giác Kiến phẩy tay: "Không cần đâu, con chăm chỉ cố gắng, thầy vốn có ý cho con nhập đường, không cần miễn cưỡng dưỡng tử của con. Đứa trẻ này, nên tùy vào tính tình tự hắn."

Liễu Tâm vốn là Giám tăng ngoài Thiếu Lâm tự, xử lý chuyện vi phạm quy luật ở địa phương, nhập đường là tiến vào bên trong tứ viện bát đường, lệ thuộc trung ương, xử lý chuyện nội vụ Thiếu Lâm, tuy vẫn là Giám tăng, nhưng chức quyền lại khá khác nhau, không chỉ có thể chuyển vào ở trong Thiếu Lâm tự. Sau khi chết, tro cốt càng có thể được Thiếu Lâm thu xếp cung phụng. Rất nhiều tăng nhân tha thiết ước mơ, đó là cầu được một ghế nhập đường, đặc biệt Chính tăng cần mẫn nhất, ai cũng coi nhập đường lấy làm vinh hiển.

Liễu Tâm biết trụ trì hiểu lầm, thở dài, cũng không phân biệt giải, dẫn theo Minh Bất Tường chuyển vào ở trong một gian lưỡng thất trống bên trong Thiếu Lâm tự. Trong phòng có một sảnh, ngoại trừ làm Phật đường trì tụng sớm tối, còn là phòng khách, tuy nhỏ, nhưng cũng chứa được hai chiếc ghế, một bàn trà và mấy giá sách.

Sau lần đó, Liễu Tâm ở ngay trong Chính Nghiệp đường xử lý công vụ.

Minh Bất Tường lúc này tuy rằng đã biết nói, nhưng hiếm khi mở miệng. Liễu Tâm phát hiện, hầu hết thời gian đứa trẻ này đều đang nhìn, nhìn mình, nhìn mình cùng tăng nhân khác nói chuyện phiếm, hoặc nhìn những tăng nhân khác nói chuyện phiếm. Ngoại trừ nhìn, hắn còn nghe, trống chiều chuông sớm, khóa kinh sớm tối, hắn đều nghe. Liễu Tâm lo lắng đứa trẻ buồn chán, lúc ra ngoài đặc biệt mua một số đồ chơi trẻ em cho Minh Bất Tường, nhưng bất luận diều giấy, trống lục lạc, cửu liên hoàn hay trống bác lãng, Minh Bất Tường chỉ cầm chơi hơn là chơi, Liễu Tâm không nhìn ra đứa trẻ này đến cùng thông minh hay là ngu đần.

Đến bảy tuổi hơn, một hôm nọ, Minh Bất Tường lẳng lặng lắng nghe Liễu Tâm kết thúc khóa sớm như thường ngày, đột nhiên hỏi: "Phàm những gì có hình tướng đều là hư vọng, là có ý nghĩa gì?"

Liễu Tâm nhất thời trở nên hưng phấn. Từ năm Minh Bất Tường bốn tuổi, ông đã vững tin rằng đứa trẻ này có duyên với Phật, đợi ba năm Minh Bất Tường mới mở miệng hỏi câu hỏi đầu tiên, mà lại lại là kinh văn trong《Kim Cương kinh》, ông vừa vui mừng, lại nơm nớp lo sợ, sợ mình giảng giải không thấu suốt, Minh Bất Tường tu hành sai, cẩn thận nghĩ qua mới mở miệng.

"Muốn hiểu câu nói này, trước tiên phải hiểu rõ ý nghĩa của 'tướng'." Liễu Tâm nói rằng: "Tướng, là mắt chúng ta nhìn thấy, mũi chúng ta ngửi thấy, tai chúng ta nghe, lưỡi chúng ta nếm thấy, thân chúng ta cảm thấy, tâm chúng ta suy nghĩ thấy, các loại mặt ngoài của thế gian, đều là tướng."

"Các loại mặt ngoài của thế gian?" Minh Bất Tường đặt câu hỏi nhưng không hề lộ ra vẻ nghi hoặc, mà phải qua một lúc, mới "nặn ra" vẻ nghi hoặc. Liễu Tâm đã quen với tình huống như thế, cảm xúc của đứa trẻ này luôn chậm hơn một chút, biểu cảm cũng rất cứng nhắc, như là vụng về bắt chước theo.

Liễu Tâm nói tiếp: "Không sai, phàm những gì con cảm nhận được, đều không phải chân thực, là hư vọng, giả. Tướng, vẫn bao hàm cái khác, chấp nhất, ý nghĩ trong lòng con, đều là tướng, thí dụ..."

Liễu Tâm cầm lấy cái dùi gỗ sử dụng lúc tụng kinh, hỏi: "Cái dùi gỗ này cứng hay mềm?"

"Cứng."

Liễu Tâm khép song chưởng giữ dùi gỗ, âm thầm vận hành chưởng lực mạnh như yếu, dùi gỗ bị cự lực ép, lõm thành như thìa cơm.

"Thầy lại thấy thứ này mềm." Liễu Tâm nói.

Minh Bất Tường gật gật đầu: "Mềm cứng trái ngược nhau. Con cho rằng cứng, sư phụ thầy cho rằng mềm."

"Con cảm thấy cứng, thầy cảm thấy mềm, đây đều là ý nghĩ. Ý nghĩ, cũng là một loại tướng, quan niệm vào trước là chủ là sai lầm."

Minh Bất Tường lại hỏi: "Nếu như những thứ này đều là giả, cái gì mới là thật?"

Liễu Tâm trả lời: "Khi con cố chấp thật giả, con cũng chạm tướng, con có tâm phân biệt thật, giả."

Một lát sau, Minh Bất Tường lại nặn ra vẻ mặt nghi hoặc.

"Không cần phân biệt chân giả hư thực. Con là giả, cơm cũng là giả, nhưng con đói bụng vẫn phải ăn cơm. Hiểu rõ phàm những thứ có tướng đều là hư vọng, người lúc thuận cảnh có thể không chí kiêu ý mãn, lúc nghịch cảnh cũng sẽ không oán trời trách đất. Thật sự muốn khám phá được hư thực, đó lại là một cảnh giới khác, sư phụ con thầy đây còn kém xa nữa."

Dứt lời, Liễu Tâm cười ha ha. Một lúc sau, Minh Bất Tường cũng lộ ra nụ cười mỉm, lại hỏi: "Vậy ai đã đến cảnh giới đó? Giác Kiến trụ trì sao?"

Liễu Tâm lắc đầu: "Giác Kiến trụ trì cũng chưa tới."

"Giác Không thủ tọa thì sao?"

"Con ngược lại là nhớ tới tên của Giác Không thủ tọa, gặp gỡ ông ấy khi nào?"

"Nghe sư phụ cùng những người khác nhắc qua."

Giác Không là thủ tọa Phổ Hiền viện, Phổ Hiền viện là thượng viện của Chính Nghiệp đường, vai vế cao lại được kính trọng, nhưng Giác Không lại là "Tục tăng", Liễu Tâm cho rằng, so với loại "Chính tăng" là mình, bàn về Phật pháp, ông ấy còn kém xa.