A Bình đang cùng cậu đóng kệ kê trong phòng ở tiệm bằng mấy cây tràm đốn ở ven sông. Hơn nửa tháng nay, Sinh ca ngủ ở tiệm cùng Bình ca. Sau này Bình ca về Đông Hồ thì có Hữu ca thế, vấn đề là không thể để phu thê Sinh ca ngủ riêng vậy được. Hai người thành thân hơn ba tháng không thể tách ra lâu vậy. Nhà ngoại muốn có cháu chắt nữa chứ. Thế nên phòng ngoài tiệm được sửa sang kín đáo hơn, vợ chồng Sinh ca sẽ ngủ đêm ở đó. Hai người cũng không dị nghị gì, mà Mai cảm thấy như vậy càng tốt, có không gian riêng thoải mái hơn.
Bà ngoại còn mua một cặp ngỗng con nuôi thả ngoài tiệm, ngỗng giữ nhà cũng lợi hại lắm. Chó thì chưa xin được, cứ nuôi ngỗng trước. Con người ít khi chịu được đơn độc, luôn muốn xung quanh mình có chó, heo gà vịt. Bằng không cũng cặm cụi trồng rau trồng hoa, không thể rãnh tay chân được.
Nhìn Bình ca chăm chỉ đẽo gọt, bà ngoại hài lòng mỉm cười. Đứa nhỏ này tính tình thật tốt, khéo tay hay làm. Chợt nghĩ nó cũng mười sáu rồi, năm sau tìm mối kết thân là vừa. Nghĩ là nghĩ vậy thôi, bà không tiện nhúng tay vào, cháu ngoại trai nên để bên nhà sui gia lo liệu, phải coi ý tứ nhà bên đó thế nào mới được.
Bà chợt nhớ đến con trai thứ tư vắng số, nếu nó còn thì giờ nhà cũng không đơn bạc như vậy. Có thêm mấy đứa cháu vui cửa vui nhà. Biết đâu có cháu nội gái cũng nên. Vừa nghĩ đến cháu gái thì ghe mấy đứa nhỏ về tới.
– Nương ơi,, chiều nay nấu canh chua thơm ăn đi.
A Duyên xách sợi gai buộc cuống hai trái thơm vào sân sau, nói với mợ hai. Mợ gật đầu
– Được, hái nhiều không?
– Nhiều, ca đang mang lên.
Nhìn con trai út mồ hôi nhễ nhại chạy tới lui xách thơm mợ vui vẻ hỏi chuyện, còn kéo nhóc lại dùng tay áo lau mồ hôi cho hắn. Thấy bà nội đi ra, hắn nhanh nhảu kể chuyện a Mai lúc sáng; còn làm điệu bộ như diễn tuồng làm hai người lớn bật cười.
Cậu hai ở gần đó cũng nghe thấy, lắc đầu nhìn Mai đi xuống. Nắng làm hai má bé gái hơi ửng đỏ, tinh thần thoải mái, vô tư lự.
Cảm giác mấy ánh mắt khác thường, không đợi Mai kịp suy đoán chuyện gì cậu đã lên tiếng:
– Nghe nói sáng nay a Mai nhà ta lừa bán được tổ ong lớn rồi, ăn mừng đi nương.
Ha, Mai buông mấy trái thơm xuống đất, chạy lại nhéo tai a Duyên làm nhóc la oai oái, giãy thoát rồi chạy ra sau lưng bà ngoại.
– Ta đâu có nói lừa, cha tự nói thôi.
– Hứ,
Mai không thèm nghe hắn biện bạch, cứ dí theo, hai đứa nhỏ vòng vèo quanh người lớn đuổi bắt. Nhóc Duyên này khoẻ thiệt, Mai quệt mồ hôi trên trán nói:
– Lần sau bán mật ong sẽ không dẫn a Duyên theo đâu.
Điểm trúng huyệt hắn rồi! Ha ha.
Nhóc nghe vậy nhăn nhó muốn khóc.
– Mai mốt ta không kể nữa, được không?
Mai không thèm liếc hắn, đi vào nhà rót chén nước uống. Lúc đi ra nói với mợ hai:
– Nước trái thơm pha mật ong rất bổ dưỡng, chút nữa con làm cho ông bà ngoại uống.
– Để mợ xẻ lấy mắc ra cho, con làm không khéo đứt tay.
– Dạ, mợ. Lấy cùi ra luôn đó mợ.
Thấy Mai không thèm để ý mình, còn muốn làm nước thơm mật ong, chắc ngon lắm. A Duyên đành tự mình chạy lại gần nói:
– Nè, nhéo đi.
Nhìn hắn đưa lỗ tai lại gần làm Mai không nhịn được, xém chút đã cười ra tiếng. Kéo cái lỗ tai lại gần miệng nói:
– Không được thèo lẻo, nhớ không?
Nhóc gật đầu ừ rồi đi theo nhìn Mai làm nước ép thơm. Lựa trái thơm chín nhất đưa cho mợ hai. Lúc mợ đang xắc bỏ mắc thơm thì Mai lấy bình mật ong, múc vào mỗi chén một muỗng. Ở đây không có vải mùng lọc nên Mai cắt nhỏ miếng thơm, bỏ lõi ruột ở trong, đổ ít nước ấm vào. Cô quậy đều cho thơm ra nước, vớt bỏ xác; nấu nước vừa pha sôi lên hai lượt, tắt bếp đợi nước bớt nóng thì đổ vào chén mật ong. Ngoài hai chén pha riêng cho ông bà, Mai còn làm thêm một bình để cả nhà uống. Chén nước ấm, ngọt ngọt chua chua của thơm, cộng với hương vị thanh của mật ong uống vào rất dễ chịu:
– Cái này thêm mấy lát gừng nữa, hôm nào trời mưa uống sẽ ngon, phòng cảm lạnh nữa.
– Ừ, ngon thiệt. Vài hôm nữa lên xóm trên hái thêm. Trên đó nhiều bụi lớn lắm, chắc sắp chín rồi.
– Ca kiếm cây con nhổ về trồng trong vườn đi, lúc nào muốn uống cũng được.
Mai vẫn thích tự mình trồng, hái ăn sẽ thoải mái hơn. Mình tốn một chút công tưới nước bón phân bù lại không lo lắng, tranh giành.
– Ừ, trồng trong nhà đi, cái này dễ trồng lắm.
Mấy ngày trôi qua rất nhanh, lúa trên ruộng đã cao qua đầu gối, bắt đầu tẻ nhánh rồi. Mấy cơn mưa liên tục làm mặt sông rộng hơn. Mai thấy hơi nhớ nhà rồi. Nhóc Phúc có mập lên nữa không? Bây giờ ao sen chắc đã tàn, đài sen kết hột non, ăn ngọt giòn.
A, không biết mọi người dựng xong chỗ học và nhà ở cho thầy đồ chưa? Tìm được thầy đồ chưa? Cũng may ở đây mỗi ngày đều dạy a Cơ viết chữ, bản thân mình cũng ôn lại; nếu không chắc đã quên không ít rồi.
Ở nhà không ai nhắc nhở, a An, a Vĩnh có chịu học thêm chữ mới không đây?
Mưa lớn nữa rồi, nước mưa văng lên làm ướt đất ở hiên trước cửa tiệm. Mấy đám lát ven sông oằn mình theo gió, mặt sông dần trắng xoá. Sinh ca thấy mưa lớn vội lấy cuốc đào mấy rãnh đất dẫn nước chảy xuống sông. Sau đó ca ấy không vào nhà mà đi men bờ sông bắt cua. Trời mưa mát mẻ là lúc cua hay bò ra miệng hang nhất, canh lúc nay mà chận miệng hang chụp nó là xong.
Sinh ca lom khom nhìn bờ sông tìm hang cua, Mai đưa mắt nhìn ra giữa sông mờ mịt nước.
“Hình như có ghe đang ở giữa dòng, mưa lớn vầy mà qua sông làm gì?” Thoáng bóng dáng đen đen làm Mai giật mình, nhìn kỹ lại; ‘đúng là có ghe’.
– Ca, nhìn kìa.
Mai la lớn, ngoắc tay nhưng Sinh ca không nghe, không thấy. Hữu ca và a Cơ trong nhà vội vã chạy ra. Thấy Mai chạy vội ra sân, hai đứa cũng chạy ra theo. Lúc đến gần Sinh ca, Mai gọi lớn, tay chỉ về hướng đó.
Chiếc ghe đó chưa chìm hẳn mà còn chòng chành tiến về bên này. Sinh ca quăng mạnh cái đục lên giữa sân, nhảy ào xuống, lội về hướng chiếc ghe. Hữu ca và a Cơ định nhảy theo, Mai kéo lại nói:
– Không được, ca chạy về nhà báo ông ngoại và cậu. Nhanh.
Vừa nói, Mai vừa tháo dây neo buộc chiếc ghe nhỏ, đẩy hai anh em lên ghe. Giữa dòng sông sâu, a Hữu còn không chắc chống được nói gì đến a Cơ. Hai đứa con trai cũng liệu sức mình, vội chống ghe nhanh về nhà.
Mai lo lắng nhìn bóng Sinh ca dưới dòng nước, trời mưa lạnh mà lưng cô ra mồ hôi từng dòng; tim đập nhanh ầm ầm trong tai. Chợt nhớ phía trước chợ phiên hay có ghe thương lái neo lại chờ con nước. Cô chạy nhanh trên đường đất lầy lội về phía trước, nước mưa chảy trên mắt không mở được, cô vẫn cứ chạy.
May quá, có ghe neo lại, tiếng chân chạy trên cầu ván làm chiếc ghe hơi lắc, một bóng người trên ghe ló ra. Mai nói từng câu ngắn, chỉ về hướng giữa sông.
– Lấy ghe nhà cháu, ghe mới nhẹ hơn.
Ghe thương lái lúc nào cũng chở khẳm đồ hàng, làm sao ra đó kịp, nghe Mai nói hai người vội chạy nhanh đi trước. Lúc Mai đến chỗ neo ghe nhà mình thì thấy hai vị thúc bá ấy đã chèo ra được một đoạn. Tầm mắt Mai không thấy được Sinh ca hay chiếc ghe kia nữa. Mưa nặng hạt, gió mạnh hơn, nước sông cuồn cuộn.
Đã qua bao lâu rồi? Một khắc? Nửa canh giờ? Vẫn chưa thấy cậu hai ra, mà hướng Sinh ca cũng không có ai! Không cần tự nhát mình. Sinh ca rất khoẻ, lại sống ở đây hiểu rõ con sông này, ca ấy sẽ qua được.
Rốt cuộc cậu hai và Bình ca đến, Mai kể lại rất nhanh tình hình.
– Con vào nhà đi, ông ngoại đến ngay.
Nói rồi cậu chèo nhanh theo hướng Mai chỉ. Lát sau, ông ngoại chở Hữu ca và bà ngoại đến. Bà kéo Mai vào nhà, lấy quần áo mang theo ra cho cô thay. Bà nấu nước nóng pha bình trà gừng để sẵn trên bếp. Ông ngoại và Hữu ca đội nón lá, mặc nốp đứng trên cầu ván quan sát.
Lúc bà ngoại biết có thêm hai người đi trước cậu hai thì có vẻ yên tâm hơn. Bà đi quanh dọn dẹp trong tiệm, xếp lại mấy bảng gỗ học chữ trên bàn. Đốt nén nhang trên trang thờ rồi ngó chừng bếp lửa.
Bà ngoại còn mua một cặp ngỗng con nuôi thả ngoài tiệm, ngỗng giữ nhà cũng lợi hại lắm. Chó thì chưa xin được, cứ nuôi ngỗng trước. Con người ít khi chịu được đơn độc, luôn muốn xung quanh mình có chó, heo gà vịt. Bằng không cũng cặm cụi trồng rau trồng hoa, không thể rãnh tay chân được.
Nhìn Bình ca chăm chỉ đẽo gọt, bà ngoại hài lòng mỉm cười. Đứa nhỏ này tính tình thật tốt, khéo tay hay làm. Chợt nghĩ nó cũng mười sáu rồi, năm sau tìm mối kết thân là vừa. Nghĩ là nghĩ vậy thôi, bà không tiện nhúng tay vào, cháu ngoại trai nên để bên nhà sui gia lo liệu, phải coi ý tứ nhà bên đó thế nào mới được.
Bà chợt nhớ đến con trai thứ tư vắng số, nếu nó còn thì giờ nhà cũng không đơn bạc như vậy. Có thêm mấy đứa cháu vui cửa vui nhà. Biết đâu có cháu nội gái cũng nên. Vừa nghĩ đến cháu gái thì ghe mấy đứa nhỏ về tới.
– Nương ơi,, chiều nay nấu canh chua thơm ăn đi.
A Duyên xách sợi gai buộc cuống hai trái thơm vào sân sau, nói với mợ hai. Mợ gật đầu
– Được, hái nhiều không?
– Nhiều, ca đang mang lên.
Nhìn con trai út mồ hôi nhễ nhại chạy tới lui xách thơm mợ vui vẻ hỏi chuyện, còn kéo nhóc lại dùng tay áo lau mồ hôi cho hắn. Thấy bà nội đi ra, hắn nhanh nhảu kể chuyện a Mai lúc sáng; còn làm điệu bộ như diễn tuồng làm hai người lớn bật cười.
Cậu hai ở gần đó cũng nghe thấy, lắc đầu nhìn Mai đi xuống. Nắng làm hai má bé gái hơi ửng đỏ, tinh thần thoải mái, vô tư lự.
Cảm giác mấy ánh mắt khác thường, không đợi Mai kịp suy đoán chuyện gì cậu đã lên tiếng:
– Nghe nói sáng nay a Mai nhà ta lừa bán được tổ ong lớn rồi, ăn mừng đi nương.
Ha, Mai buông mấy trái thơm xuống đất, chạy lại nhéo tai a Duyên làm nhóc la oai oái, giãy thoát rồi chạy ra sau lưng bà ngoại.
– Ta đâu có nói lừa, cha tự nói thôi.
– Hứ,
Mai không thèm nghe hắn biện bạch, cứ dí theo, hai đứa nhỏ vòng vèo quanh người lớn đuổi bắt. Nhóc Duyên này khoẻ thiệt, Mai quệt mồ hôi trên trán nói:
– Lần sau bán mật ong sẽ không dẫn a Duyên theo đâu.
Điểm trúng huyệt hắn rồi! Ha ha.
Nhóc nghe vậy nhăn nhó muốn khóc.
– Mai mốt ta không kể nữa, được không?
Mai không thèm liếc hắn, đi vào nhà rót chén nước uống. Lúc đi ra nói với mợ hai:
– Nước trái thơm pha mật ong rất bổ dưỡng, chút nữa con làm cho ông bà ngoại uống.
– Để mợ xẻ lấy mắc ra cho, con làm không khéo đứt tay.
– Dạ, mợ. Lấy cùi ra luôn đó mợ.
Thấy Mai không thèm để ý mình, còn muốn làm nước thơm mật ong, chắc ngon lắm. A Duyên đành tự mình chạy lại gần nói:
– Nè, nhéo đi.
Nhìn hắn đưa lỗ tai lại gần làm Mai không nhịn được, xém chút đã cười ra tiếng. Kéo cái lỗ tai lại gần miệng nói:
– Không được thèo lẻo, nhớ không?
Nhóc gật đầu ừ rồi đi theo nhìn Mai làm nước ép thơm. Lựa trái thơm chín nhất đưa cho mợ hai. Lúc mợ đang xắc bỏ mắc thơm thì Mai lấy bình mật ong, múc vào mỗi chén một muỗng. Ở đây không có vải mùng lọc nên Mai cắt nhỏ miếng thơm, bỏ lõi ruột ở trong, đổ ít nước ấm vào. Cô quậy đều cho thơm ra nước, vớt bỏ xác; nấu nước vừa pha sôi lên hai lượt, tắt bếp đợi nước bớt nóng thì đổ vào chén mật ong. Ngoài hai chén pha riêng cho ông bà, Mai còn làm thêm một bình để cả nhà uống. Chén nước ấm, ngọt ngọt chua chua của thơm, cộng với hương vị thanh của mật ong uống vào rất dễ chịu:
– Cái này thêm mấy lát gừng nữa, hôm nào trời mưa uống sẽ ngon, phòng cảm lạnh nữa.
– Ừ, ngon thiệt. Vài hôm nữa lên xóm trên hái thêm. Trên đó nhiều bụi lớn lắm, chắc sắp chín rồi.
– Ca kiếm cây con nhổ về trồng trong vườn đi, lúc nào muốn uống cũng được.
Mai vẫn thích tự mình trồng, hái ăn sẽ thoải mái hơn. Mình tốn một chút công tưới nước bón phân bù lại không lo lắng, tranh giành.
– Ừ, trồng trong nhà đi, cái này dễ trồng lắm.
Mấy ngày trôi qua rất nhanh, lúa trên ruộng đã cao qua đầu gối, bắt đầu tẻ nhánh rồi. Mấy cơn mưa liên tục làm mặt sông rộng hơn. Mai thấy hơi nhớ nhà rồi. Nhóc Phúc có mập lên nữa không? Bây giờ ao sen chắc đã tàn, đài sen kết hột non, ăn ngọt giòn.
A, không biết mọi người dựng xong chỗ học và nhà ở cho thầy đồ chưa? Tìm được thầy đồ chưa? Cũng may ở đây mỗi ngày đều dạy a Cơ viết chữ, bản thân mình cũng ôn lại; nếu không chắc đã quên không ít rồi.
Ở nhà không ai nhắc nhở, a An, a Vĩnh có chịu học thêm chữ mới không đây?
Mưa lớn nữa rồi, nước mưa văng lên làm ướt đất ở hiên trước cửa tiệm. Mấy đám lát ven sông oằn mình theo gió, mặt sông dần trắng xoá. Sinh ca thấy mưa lớn vội lấy cuốc đào mấy rãnh đất dẫn nước chảy xuống sông. Sau đó ca ấy không vào nhà mà đi men bờ sông bắt cua. Trời mưa mát mẻ là lúc cua hay bò ra miệng hang nhất, canh lúc nay mà chận miệng hang chụp nó là xong.
Sinh ca lom khom nhìn bờ sông tìm hang cua, Mai đưa mắt nhìn ra giữa sông mờ mịt nước.
“Hình như có ghe đang ở giữa dòng, mưa lớn vầy mà qua sông làm gì?” Thoáng bóng dáng đen đen làm Mai giật mình, nhìn kỹ lại; ‘đúng là có ghe’.
– Ca, nhìn kìa.
Mai la lớn, ngoắc tay nhưng Sinh ca không nghe, không thấy. Hữu ca và a Cơ trong nhà vội vã chạy ra. Thấy Mai chạy vội ra sân, hai đứa cũng chạy ra theo. Lúc đến gần Sinh ca, Mai gọi lớn, tay chỉ về hướng đó.
Chiếc ghe đó chưa chìm hẳn mà còn chòng chành tiến về bên này. Sinh ca quăng mạnh cái đục lên giữa sân, nhảy ào xuống, lội về hướng chiếc ghe. Hữu ca và a Cơ định nhảy theo, Mai kéo lại nói:
– Không được, ca chạy về nhà báo ông ngoại và cậu. Nhanh.
Vừa nói, Mai vừa tháo dây neo buộc chiếc ghe nhỏ, đẩy hai anh em lên ghe. Giữa dòng sông sâu, a Hữu còn không chắc chống được nói gì đến a Cơ. Hai đứa con trai cũng liệu sức mình, vội chống ghe nhanh về nhà.
Mai lo lắng nhìn bóng Sinh ca dưới dòng nước, trời mưa lạnh mà lưng cô ra mồ hôi từng dòng; tim đập nhanh ầm ầm trong tai. Chợt nhớ phía trước chợ phiên hay có ghe thương lái neo lại chờ con nước. Cô chạy nhanh trên đường đất lầy lội về phía trước, nước mưa chảy trên mắt không mở được, cô vẫn cứ chạy.
May quá, có ghe neo lại, tiếng chân chạy trên cầu ván làm chiếc ghe hơi lắc, một bóng người trên ghe ló ra. Mai nói từng câu ngắn, chỉ về hướng giữa sông.
– Lấy ghe nhà cháu, ghe mới nhẹ hơn.
Ghe thương lái lúc nào cũng chở khẳm đồ hàng, làm sao ra đó kịp, nghe Mai nói hai người vội chạy nhanh đi trước. Lúc Mai đến chỗ neo ghe nhà mình thì thấy hai vị thúc bá ấy đã chèo ra được một đoạn. Tầm mắt Mai không thấy được Sinh ca hay chiếc ghe kia nữa. Mưa nặng hạt, gió mạnh hơn, nước sông cuồn cuộn.
Đã qua bao lâu rồi? Một khắc? Nửa canh giờ? Vẫn chưa thấy cậu hai ra, mà hướng Sinh ca cũng không có ai! Không cần tự nhát mình. Sinh ca rất khoẻ, lại sống ở đây hiểu rõ con sông này, ca ấy sẽ qua được.
Rốt cuộc cậu hai và Bình ca đến, Mai kể lại rất nhanh tình hình.
– Con vào nhà đi, ông ngoại đến ngay.
Nói rồi cậu chèo nhanh theo hướng Mai chỉ. Lát sau, ông ngoại chở Hữu ca và bà ngoại đến. Bà kéo Mai vào nhà, lấy quần áo mang theo ra cho cô thay. Bà nấu nước nóng pha bình trà gừng để sẵn trên bếp. Ông ngoại và Hữu ca đội nón lá, mặc nốp đứng trên cầu ván quan sát.
Lúc bà ngoại biết có thêm hai người đi trước cậu hai thì có vẻ yên tâm hơn. Bà đi quanh dọn dẹp trong tiệm, xếp lại mấy bảng gỗ học chữ trên bàn. Đốt nén nhang trên trang thờ rồi ngó chừng bếp lửa.
