Tiếng bước chân đi vào làm Mai giật mình thoát khỏi hồi ức, nhắm mắt giả vờ ngủ. Bà vú nhẹ nhàng hong tay trên bếp than rồi hơ khắp người ủ ấm cho đứa bé. Trống điểm canh vang lên, Bùi phu nhân đi vào ra hiệu a Vĩnh và Mai về nghỉ. Đêm nay Mai không cần ngủ ở gian ngoài mà đi về phòng ngủ cùng người nhà; nương và cậu hai cũng còn thức chờ hai đứa về mới vào trong ngủ.
Hôm nay là ngày thứ năm rồi, đứa bé đã biết bú sữa. Mà cái nết bé cũng không vừa, lúc đói bụng cũng é lên rất lớn; xem ra có khí lực rồi. Trần lang y theo sát xem mạch ngày hai lượt, gương mặt ông đã tươi trở lại.
Mấy hôm nay cửa hiệu dược và phòng chẩn bệnh đều đóng cửa, chỉ lo điều tri cho vị khách quý này. Ông đã nói chưởng quầy, cũng là đường đệ của mình dán cáo lỗi cùng khách nhân. Nay sức khỏe của đứa bé có tiến triển, thai phụ đã hồi phục, coi như gánh nặng được cất đi rồi.
Hôm qua, Mạc phu nhân cho mời nương và Ma vào phòng trò chuyện. Nương hơi căng thẳng, lại ít lời nên Mạc phu nhân hỏi han vài câu, nói cảm ơn rồi cho lui ra. Vị Bùi đại nhân không còn túc trực ở đây nữa. Ông để lại lính gác rồi thi thoảng ghé thăm, hỏi thêm vài câu.
Sáng nay, biết Bùi đại nhân đến, cô nhờ Bùi quản gia xin vào gặp mặt. Mai đang cùng cả nhà đứng trong phòng lớn ở sảnh trước. Cô đang thương lượng với Bùi đại nhân để về nhà.
– Ý Trần lang y sao?
Vị Bùi đại nhân này cũng không dễ chọc, hỏi Trần lang y như vậy khác nào nói Mai đẩy trách nhiệm qua cho ông ấy. Ông ấy đương nhiên là muốn Mai ở lại rồi. Nhưng mà Trần lang y còn đang muốn hỏi thêm cô cách chăm sóc trẻ sơ sanh nên cứ nhăn mày chưa trả lời.
Ba bên giằng co không ai lên tiếng. Đúng là không thể đắc tội thầy thuốc và con nít. Cuối cùng Bùi đại nhân đành lên tiếng.
– Ta bảo Bùi quản gia đưa người nhà ngươi về. Biết nhà cửa sau này xin đến hậu tạ.
– Không dám, đa tạ Bùi đại nhân.
Biết nhà đến hậu tạ hay đến sai bảo đây, thôi kệ đi, về nhà trước, chuyện mai mốt tính sau. Năm người nhà Mai chắp tay chào hỏi một lượt rồi lên xe ngựa ra về. Ra đến ngoài đường nương thở dài nhẹ nhõm làm Mai hơi cười. Nương thiệt lạ, ở đây được thảnh thơi cả ngày, ăn uống có người lo mà mặt mày cứ âu sầu.
Thất thúc và a Vĩnh ngồi hai bên người xà ích (đánh xe), vui vẻ hỏi chuyện con ngựa đen đang dùng, hỏi cách thúc ấy đánh xe. Nếu như thân thuộc dám đòi đánh xe thử luôn. Xe ngựa không đi nhanh lắm, nhìn nhà cửa hai bên đường trôi qua cũng thú vị. Nhiều người nhìn theo người nhà Mai ngạc nhiên, có mấy đứa nhóc chỉ trỏ, nói thầm vào tai nhau rồi cười rất vui vẻ; giống như mấy tụi Mai hôm trước quá!
Xe ngựa chạy trên đường đất gần bến ghe thì xốc nảy, không thoải mái lắm. Dưới bến đã có chiếc ghe lớn hai tầng, hai phòng trên có cửa sổ che rèm lụa xanh rất đẹp. Thật sự là dùng ghe này đưa người nhà mình về tận nhà sao? Bùi quản gia cưỡi ngựa theo sau đang vượt lên dặn dò xà ích và nhóm thợ chèo trên ghe.
Ha ha, a Phúc, a Duyên thấy chiếc ghe này chắc thích mê luôn, tiếc là tụi nó không được ngồi, cũng không được đi xe ngựa!
Hai phòng trên chắc dành cho mấy phu nhân tiểu thơ ngồi và nghỉ ngơi lúc đêm. Mọi người cũng không vào khoang trong bên dưới mà ra ngồi cùng Bùi quản gia ở khoang ngoài. Nắng bắt đầu gay gắt nhưng có gió từ mặt sông nên cũng rất dễ chịu. Sau mấy ngày quanh quẩn trong phòng kín giờ được ra ngoài hít khí trời giống như chim xanh được thả về rừng.
– Bùi bá, ghe này đóng ở đâu vậy? Đẹp quá!
Nghe Mai hỏi, Bùi quản gia vui vẻ nói:
– Đóng ở vùng Mang Thít đưa vào đây (1). Cái này trước đây có buồm đi biển được. Lão gia tìm người sửa đổi để phu nhân dùng đi trên sông thuận tiện hơn.
Thì ra là vậy, mọi người đều chăm chú lắng nghe Bùi quản gia chỉ mấy chỗ đã sửa.
– Từ Mang Thít vào đây xa không bá?
– Theo hải trình từ Mang Thít vào Trấn Biên thuận lợi thì mười ngày nửa tháng, mùa mưa bão có khi gần một tháng. Từ Trấn Biên về đây thì không xa lắm.
Bùi quản gia vừa trả lời vừa liếc nhanh ánh mắt Mai. Ông có cảm giác tiểu cô nương ‘đã đến đó’ rồi thì phải, giống như người ta hỏi về một nơi mình đã từng đi qua. Nhưng chuyện này sao có được, mình nhìn lầm rồi! – Gần nhà cháu ở Đông Hồ có Nguyễn thúc thúc đi Chánh Dinh hồi sau Tết, mất gần hai tháng đó.
Mai như vô tình nói chuyện Nguyễn gia làm Bùi quản gia hiểu ra: thì ra đã nghe chuyện này.
– Đi Chánh Dinh vậy là mau rồi.
Đây là lần đầu tiên đi trên sông Hậu, mặt sông rộng mênh mông, ngút tầm mắt. Cô chỉ thấy màu xanh rừng cây và màu mây trời hòa quyện. Hai bên bờ rừng cây rậm rạp, từng rặng dừa nước, cây bần, lát chen nhau. Mặt sông rộng nước đầy màu vàng đục ngầu phù sa; giữa sông mặt nước loáng ánh nắng chói chang.
Bùi quản gia và cậu hai thỉnh thoảng nói chuyện lúa gạo, thương lái mua bán nông sản từ Trấn Giang đi Trấn Biên.
– Năm rồi, trên đó lập Dinh, đưa mấy ngàn binh từ Mang Thít vào. Sắp tới sẽ thêm nữa. Nhóm người Tàu ở Cù Lao Phố thấy động đã bắt đầu tản đi. Lại thêm mấy năm trước giữa họ cũng có khúc mắc, sẽ tản về miệt này nhiều.
– Ta cũng nghe nói vậy. Miệt Đông Hồ, Rạch Giá giờ do Mạc đại quan nhân trông coi, mong là không còn nạn cướp, giặc giã,..
A, Mại đại quan nhân, Mạc phu nhân,… không lẽ là?
Nhìn thấy mọi người như giật mình nhớ ra rồi nhìn mình dò hỏi. Bùi quản gia bất đắc dĩ cười nói:
– Đâu có nhiều Mạc gia vậy, đúng rồi.
A, mình vậy mà gặp được nhà quan lại rồi sao! Lại chính là Mạc đại quan cai quản vùng này.
Thông tin này làm mọi người chấn động, ai cũng có suy nghĩ riêng.
Bùi quản gia như có như không liếc nhanh quan sát khuôn mặt mọi người. Ông tự nghĩ “Biết được rồi, tiếp theo họ sẽ làm gì? Hai họ Bùi Mạc kết thông gia không phải ngẫu nhiên. Bên ngoài nhìn vào thì Mạc gia giao thiệp rộng. Các thế lực nhà Chúa Đàng Trong, Tân Quốc Vương Chân Lạp hoặc Xiêm La, Lao Ai đều có giao tình với họ Mạc, lại thêm nhóm người Tàu vượt biển lưu vong.
Nhưng thực hư, lợi hại bên trong không phải ai cũng rõ. Tiềm lực Bùi gia không nhỏ, nếu không thì làm sao nhị tiểu thơ Bùi gia làm chánh thất họ Mạc được? Mấy mươi năm nay Bùi gia đã âm thầm gầy dựng thế lực nơi này. Trong tối, ngoài sáng khó người nào biết tường tận.
Thật ra vị Mạc gia kia cũng có mắt nhìn người, chuyện ông chủ động đề nghị kết thân luôn khiến Bùi lão gia suy đoán, Mạc gia biết được bao nhiêu về Bùi gia? Cái vỏ bọc thương gia bên ngoài che dấu bên trong là gì? Thân sơ thế nào?
Nhưng chuyện kết thân ông vẫn quyết làm. Ban đầu Tam thiếu phản đối, nhưng không làm thay đổi được lão gia. Mấy năm nay tam thiếu gia vẫn còn bất mãn, thành ra xuôi ngược bên ngoài, ít về TRấn Biên. Nhị phu nhân tìm cách theo con trai về đây, lão gia cũng không quản. So tài trí, bản lĩnh thì thế hệ Bùi gia tiếp theo chỉ trông cậy vào Tam thiếu gia. Lão gia không thể già néo đứt dây. Ông tạm lui để mặc con trai ngang dọc.
Chuyện trong ngoài xưa nay ít người phân biệt rõ, Bùi quản gia hy vọng một nhà tiểu cô nương biết lẽ hơn thiệt.
Vị phu phân đó là Mạc phu nhân sao? Còn trẻ như vậy? Nếu theo cô nhớ thì Mạc đại nhân năm nay đã ngũ tuần rồi, vị phu nhân kia còn chưa quá ba mươi. Mạc phu nhân không phải vợ đầu tiên, chắc cũng phải người trẻ nhất trong nhóm thê thiếp của ông rồi. Lần mang thai này lại là tiểu thơ, hai nhà Bùi Mạc có thất vọng không?
Haiz, những chuyện này sao tự nhiên lien quan đến nhà mình rồi? Nên cách xa một chút, Mai tự nhắc trong lòng. Mai nhìn sang cậu hai và nương hơi im lặng, ít lời hơn. Xem ra là mọi người cùng ý nghĩ rồi. Muốn dựa hơi người sang, cũng cần có bản lĩnh. Nhà mình làm nông dân sống nhàn nhã với cá đồng tôm sông, ngày đủ hai bữa là tốt rồi.
(1): Mang Thít là tên gọi cũ của Phan Thiết ngày nay
Hôm nay là ngày thứ năm rồi, đứa bé đã biết bú sữa. Mà cái nết bé cũng không vừa, lúc đói bụng cũng é lên rất lớn; xem ra có khí lực rồi. Trần lang y theo sát xem mạch ngày hai lượt, gương mặt ông đã tươi trở lại.
Mấy hôm nay cửa hiệu dược và phòng chẩn bệnh đều đóng cửa, chỉ lo điều tri cho vị khách quý này. Ông đã nói chưởng quầy, cũng là đường đệ của mình dán cáo lỗi cùng khách nhân. Nay sức khỏe của đứa bé có tiến triển, thai phụ đã hồi phục, coi như gánh nặng được cất đi rồi.
Hôm qua, Mạc phu nhân cho mời nương và Ma vào phòng trò chuyện. Nương hơi căng thẳng, lại ít lời nên Mạc phu nhân hỏi han vài câu, nói cảm ơn rồi cho lui ra. Vị Bùi đại nhân không còn túc trực ở đây nữa. Ông để lại lính gác rồi thi thoảng ghé thăm, hỏi thêm vài câu.
Sáng nay, biết Bùi đại nhân đến, cô nhờ Bùi quản gia xin vào gặp mặt. Mai đang cùng cả nhà đứng trong phòng lớn ở sảnh trước. Cô đang thương lượng với Bùi đại nhân để về nhà.
– Ý Trần lang y sao?
Vị Bùi đại nhân này cũng không dễ chọc, hỏi Trần lang y như vậy khác nào nói Mai đẩy trách nhiệm qua cho ông ấy. Ông ấy đương nhiên là muốn Mai ở lại rồi. Nhưng mà Trần lang y còn đang muốn hỏi thêm cô cách chăm sóc trẻ sơ sanh nên cứ nhăn mày chưa trả lời.
Ba bên giằng co không ai lên tiếng. Đúng là không thể đắc tội thầy thuốc và con nít. Cuối cùng Bùi đại nhân đành lên tiếng.
– Ta bảo Bùi quản gia đưa người nhà ngươi về. Biết nhà cửa sau này xin đến hậu tạ.
– Không dám, đa tạ Bùi đại nhân.
Biết nhà đến hậu tạ hay đến sai bảo đây, thôi kệ đi, về nhà trước, chuyện mai mốt tính sau. Năm người nhà Mai chắp tay chào hỏi một lượt rồi lên xe ngựa ra về. Ra đến ngoài đường nương thở dài nhẹ nhõm làm Mai hơi cười. Nương thiệt lạ, ở đây được thảnh thơi cả ngày, ăn uống có người lo mà mặt mày cứ âu sầu.
Thất thúc và a Vĩnh ngồi hai bên người xà ích (đánh xe), vui vẻ hỏi chuyện con ngựa đen đang dùng, hỏi cách thúc ấy đánh xe. Nếu như thân thuộc dám đòi đánh xe thử luôn. Xe ngựa không đi nhanh lắm, nhìn nhà cửa hai bên đường trôi qua cũng thú vị. Nhiều người nhìn theo người nhà Mai ngạc nhiên, có mấy đứa nhóc chỉ trỏ, nói thầm vào tai nhau rồi cười rất vui vẻ; giống như mấy tụi Mai hôm trước quá!
Xe ngựa chạy trên đường đất gần bến ghe thì xốc nảy, không thoải mái lắm. Dưới bến đã có chiếc ghe lớn hai tầng, hai phòng trên có cửa sổ che rèm lụa xanh rất đẹp. Thật sự là dùng ghe này đưa người nhà mình về tận nhà sao? Bùi quản gia cưỡi ngựa theo sau đang vượt lên dặn dò xà ích và nhóm thợ chèo trên ghe.
Ha ha, a Phúc, a Duyên thấy chiếc ghe này chắc thích mê luôn, tiếc là tụi nó không được ngồi, cũng không được đi xe ngựa!
Hai phòng trên chắc dành cho mấy phu nhân tiểu thơ ngồi và nghỉ ngơi lúc đêm. Mọi người cũng không vào khoang trong bên dưới mà ra ngồi cùng Bùi quản gia ở khoang ngoài. Nắng bắt đầu gay gắt nhưng có gió từ mặt sông nên cũng rất dễ chịu. Sau mấy ngày quanh quẩn trong phòng kín giờ được ra ngoài hít khí trời giống như chim xanh được thả về rừng.
– Bùi bá, ghe này đóng ở đâu vậy? Đẹp quá!
Nghe Mai hỏi, Bùi quản gia vui vẻ nói:
– Đóng ở vùng Mang Thít đưa vào đây (1). Cái này trước đây có buồm đi biển được. Lão gia tìm người sửa đổi để phu nhân dùng đi trên sông thuận tiện hơn.
Thì ra là vậy, mọi người đều chăm chú lắng nghe Bùi quản gia chỉ mấy chỗ đã sửa.
– Từ Mang Thít vào đây xa không bá?
– Theo hải trình từ Mang Thít vào Trấn Biên thuận lợi thì mười ngày nửa tháng, mùa mưa bão có khi gần một tháng. Từ Trấn Biên về đây thì không xa lắm.
Bùi quản gia vừa trả lời vừa liếc nhanh ánh mắt Mai. Ông có cảm giác tiểu cô nương ‘đã đến đó’ rồi thì phải, giống như người ta hỏi về một nơi mình đã từng đi qua. Nhưng chuyện này sao có được, mình nhìn lầm rồi! – Gần nhà cháu ở Đông Hồ có Nguyễn thúc thúc đi Chánh Dinh hồi sau Tết, mất gần hai tháng đó.
Mai như vô tình nói chuyện Nguyễn gia làm Bùi quản gia hiểu ra: thì ra đã nghe chuyện này.
– Đi Chánh Dinh vậy là mau rồi.
Đây là lần đầu tiên đi trên sông Hậu, mặt sông rộng mênh mông, ngút tầm mắt. Cô chỉ thấy màu xanh rừng cây và màu mây trời hòa quyện. Hai bên bờ rừng cây rậm rạp, từng rặng dừa nước, cây bần, lát chen nhau. Mặt sông rộng nước đầy màu vàng đục ngầu phù sa; giữa sông mặt nước loáng ánh nắng chói chang.
Bùi quản gia và cậu hai thỉnh thoảng nói chuyện lúa gạo, thương lái mua bán nông sản từ Trấn Giang đi Trấn Biên.
– Năm rồi, trên đó lập Dinh, đưa mấy ngàn binh từ Mang Thít vào. Sắp tới sẽ thêm nữa. Nhóm người Tàu ở Cù Lao Phố thấy động đã bắt đầu tản đi. Lại thêm mấy năm trước giữa họ cũng có khúc mắc, sẽ tản về miệt này nhiều.
– Ta cũng nghe nói vậy. Miệt Đông Hồ, Rạch Giá giờ do Mạc đại quan nhân trông coi, mong là không còn nạn cướp, giặc giã,..
A, Mại đại quan nhân, Mạc phu nhân,… không lẽ là?
Nhìn thấy mọi người như giật mình nhớ ra rồi nhìn mình dò hỏi. Bùi quản gia bất đắc dĩ cười nói:
– Đâu có nhiều Mạc gia vậy, đúng rồi.
A, mình vậy mà gặp được nhà quan lại rồi sao! Lại chính là Mạc đại quan cai quản vùng này.
Thông tin này làm mọi người chấn động, ai cũng có suy nghĩ riêng.
Bùi quản gia như có như không liếc nhanh quan sát khuôn mặt mọi người. Ông tự nghĩ “Biết được rồi, tiếp theo họ sẽ làm gì? Hai họ Bùi Mạc kết thông gia không phải ngẫu nhiên. Bên ngoài nhìn vào thì Mạc gia giao thiệp rộng. Các thế lực nhà Chúa Đàng Trong, Tân Quốc Vương Chân Lạp hoặc Xiêm La, Lao Ai đều có giao tình với họ Mạc, lại thêm nhóm người Tàu vượt biển lưu vong.
Nhưng thực hư, lợi hại bên trong không phải ai cũng rõ. Tiềm lực Bùi gia không nhỏ, nếu không thì làm sao nhị tiểu thơ Bùi gia làm chánh thất họ Mạc được? Mấy mươi năm nay Bùi gia đã âm thầm gầy dựng thế lực nơi này. Trong tối, ngoài sáng khó người nào biết tường tận.
Thật ra vị Mạc gia kia cũng có mắt nhìn người, chuyện ông chủ động đề nghị kết thân luôn khiến Bùi lão gia suy đoán, Mạc gia biết được bao nhiêu về Bùi gia? Cái vỏ bọc thương gia bên ngoài che dấu bên trong là gì? Thân sơ thế nào?
Nhưng chuyện kết thân ông vẫn quyết làm. Ban đầu Tam thiếu phản đối, nhưng không làm thay đổi được lão gia. Mấy năm nay tam thiếu gia vẫn còn bất mãn, thành ra xuôi ngược bên ngoài, ít về TRấn Biên. Nhị phu nhân tìm cách theo con trai về đây, lão gia cũng không quản. So tài trí, bản lĩnh thì thế hệ Bùi gia tiếp theo chỉ trông cậy vào Tam thiếu gia. Lão gia không thể già néo đứt dây. Ông tạm lui để mặc con trai ngang dọc.
Chuyện trong ngoài xưa nay ít người phân biệt rõ, Bùi quản gia hy vọng một nhà tiểu cô nương biết lẽ hơn thiệt.
Vị phu phân đó là Mạc phu nhân sao? Còn trẻ như vậy? Nếu theo cô nhớ thì Mạc đại nhân năm nay đã ngũ tuần rồi, vị phu nhân kia còn chưa quá ba mươi. Mạc phu nhân không phải vợ đầu tiên, chắc cũng phải người trẻ nhất trong nhóm thê thiếp của ông rồi. Lần mang thai này lại là tiểu thơ, hai nhà Bùi Mạc có thất vọng không?
Haiz, những chuyện này sao tự nhiên lien quan đến nhà mình rồi? Nên cách xa một chút, Mai tự nhắc trong lòng. Mai nhìn sang cậu hai và nương hơi im lặng, ít lời hơn. Xem ra là mọi người cùng ý nghĩ rồi. Muốn dựa hơi người sang, cũng cần có bản lĩnh. Nhà mình làm nông dân sống nhàn nhã với cá đồng tôm sông, ngày đủ hai bữa là tốt rồi.
(1): Mang Thít là tên gọi cũ của Phan Thiết ngày nay
