Quả nhiên, sau ngày ông Công ông Táo trời bắt đầu đổ mưa, kèm theo gió lớn. Thời tiết âm u như báo hiệu điềm chẳng lành. Ông trưởng thôn nhớ lời Kỷ Tri Thanh từng nói, núi ở Ninh Xuyên đã bị người dân khai thác quá mức, gặp mưa lớn rất dễ xảy ra lở đất. Ông lo lắng con đường sắp sửa được hoàn thành sẽ bị phá hỏng, bèn cầm ô định ra ngoài xem tình hình, Lý Cố vội vàng ngăn ông lại, giọng nói có phần gay gắt vì sốt ruột: “Ông muốn gì đây? Lỡ như sạt lở thật, ông đến đó thì làm được gì? Núi có nghe lời ông không? Lỡ bị vùi chết thì ai chôn cất cho ông!”
Ông trưởng thôn lúc này mới nhận ra mình đã quá lo lắng, nhìn thấy vẻ mặt lo lắng của Lý Cố, toàn thân ông như nổi gai ốc, đành nuốt cơn bực tức vào trong, cúi đầu trở vào nhà ngồi im, không chạy lung tung nữa. Mùa đông không có việc đồng áng, cơn mưa này kéo dài suốt một ngày một đêm, mọi người cũng không ai ra khỏi nhà. Ông trưởng thôn đứng bên cửa sổ hút một điếu thuốc, nhìn thấy một cái cây bị gió quật gãy, cả gốc lẫn rễ lăn lóc từ trên núi xuống.
Quả nhiên đất đá trên núi này không thể giữ được, sau cơn mưa này, không biết con đường có còn trụ vững hay không. Ông trưởng thôn nhíu chặt mày, con đường này là công sức của cả làng suốt mấy tháng trời, hơn nữa Ninh Xuyên không còn tiền để mua thêm đá nữa.
Lý Cố nhận ra nỗi lo lắng của ông, bèn lên tiếng, giọng điệu có phần khoa trương, thậm chí là hài hước: “Ông đừng nhìn nữa, sập thì kệ nó. Hôm qua cháu xem TV thấy ở huyện bên cạnh có một người đi học xa trở về, đã cho người tu sửa lại con đường cho cả làng đấy. Cháu cũng sẽ cố gắng học hành, sau này về tu sửa lại con đường cho làng mình, muốn sửa kiểu gì cũng được, muốn rộng bao nhiêu cũng được.” Thực ra trong lòng cậu chẳng có chút tự tin nào, ngay cả việc có thi đỗ trường cấp hai tồi tàn kia hay không còn chưa biết, nhưng bản thân cậu cũng chỉ có một mình, điều duy nhất có thể hứa hẹn chỉ có viễn cảnh xa vời ấy.
Ông trưởng thôn khịt mũi nhìn cậu, dường như cảm thấy được an ủi phần nào. Ông không tiếp tục hút thuốc nữa, đóng cửa sổ lại. Lý Cố thấy ông không còn ý định ra ngoài trong cơn mưa nữa, thầm thở phào nhẹ nhõm, lúc này mới cảm thấy lời nói vừa rồi của mình thật là ngông cuồng. Cậu cúi đầu đọc sách, không nói thêm gì nữa.
Sau khi tạnh mưa, ông trưởng thôn vội vàng chạy ra ngoài kiểm tra tình hình con đường, không ngờ lại phát hiện đá lại bị lấy mất một ít. Ông chửi thề một tiếng, ai lại to gan đến mức trời mưa gió thế này còn đi ăn trộm, chán sống rồi hay sao. Lý Cố đứng bên cạnh nhìn, may mà chỉ mất đá, con đường không bị sập thì vẫn còn may.
Trên đường trở về, họ nhìn thấy ông Cảnh Xuyên với ống quần dính đầy bùn đất. Lý Cố từ xa đã gọi với: “Chú Cảnh Xuyên, hôm nay đường trơn, chú đừng đi hái thuốc nữa!” Cảnh Xuyên khựng lại một lúc, đáp: “Mưa tạnh rồi, không sao đâu.” “Đừng đi nữa!” Lý Cố hét lớn, “Thầy Kỷ nói trời còn mưa, rất nguy hiểm.” “À, được được.” Cảnh Xuyên gật đầu lia lịa.
Đúng như dự báo trên đài phát thanh mà Kỷ Tri Thanh nghe, chưa đến tối, trời lại đổ mưa, lần này mưa to đến mức có vẻ như muốn cuốn trôi cả những ngôi nhà. Lý Cố lo lắng cho ông trưởng thôn, cứ đi đi lại lại, thi thoảng lại len lén nhìn ông. Ông trưởng thôn cúi đầu, gõ nhẹ lên bàn: “Lo mà học bài đi, đừng nghĩ lung tung nữa.”
Ngày hôm sau, quả nhiên con đường đã bị nước lũ cuốn trôi hơn phân nửa. Nhìn từ xa, những gốc cây trơ trọi nằm ngổn ngang giữa đống đá vụn, tình hình thế nào, không cần nói cũng biết. May mà trời đã tạnh hẳn, bầu trời quang đãng. Kỷ Tri Thanh dẫn Kỷ Hàn Tinh đến, có lẽ anh cũng biết con đường bị phá hỏng, trong lòng ông trưởng thôn chắc chắn rất buồn. Mọi người đều nhìn ông, ông ngược lại không hề tỏ ra nao núng, đưa tay lau mặt, cố gắng nở nụ cười: “Mọi người đều biết câu chuyện “Ngu Công dời núi” chứ? Chỉ là một con đường thôi mà, chúng ta còn người, đời này qua đời khác, chắc chắn sẽ tìm được lối ra.”
Khi quay lưng lại, Lý Cố nhìn thấy đôi mắt đỏ hoe của ông. Bao nhiêu thế hệ, thế hệ trước để lại gánh nặng này, thế hệ sau còn chưa kịp lớn, giờ đây gánh nặng ấy lại đổ lên vai ông. Không phải đời này qua đời khác, mà chỉ có một mình ông.
Sắp đến đêm giao thừa rồi, ông trưởng thôn cố gắng gạt chuyện này sang một bên, định bụng sau Tết sẽ tìm người dọn dẹp đống đá vụn. Ai ngờ đâu, lúc này Thỏ lại chạy đến, đôi mắt đỏ hoe. Cậu bé chạy một mạch, bùn đất bắn tung tóe, ôm chặt lấy chân ông trưởng thôn, vừa khóc vừa nói: “Cha cháu, cha cháu mất tích rồi!”
Tim hai người lớn như thắt lại, chẳng còn tâm trí đâu mà nghĩ đến chuyện ăn Tết nữa, vội vàng chạy đi gọi tất cả đàn ông trong làng, mang theo dụng cụ đến con đường đó. Không cần đào bới lâu, họ đã nhìn thấy một ống quần dính đầy bùn đất giữa đống đá.
Cảnh Xuyên cứ như vậy mà ra đi. Ngoài sự bàng hoàng, mọi người còn cảm thấy khó hiểu. Tiếng xì xào bàn tán càng lúc càng lớn, một số người biết chuyện đá bị mất trộm cũng không khỏi nhìn về phía ông trưởng thôn. Trong thâm tâm, họ đã tự rút ra kết luận, chờ đợi ông trưởng thôn đứng ra phân xử. Tin tức về cái chết của người đàn ông nhanh chóng lan truyền khắp nơi, người dân trong làng lần lượt kéo đến, cha mẹ lấy tay che mắt con cái nhưng vẫn không thể nào che giấu được ánh mắt tò mò xen lẫn sợ hãi của chúng.
Ông trưởng thôn rít hai hơi thuốc, khi hiểu ra chuyện gì đã xảy ra, ông đã từng tức giận, nhưng rồi nhanh chóng đưa ra quyết định. Đây là chuyện lớn, mọi người vây thành một vòng tròn, im lặng chờ đợi ông lên tiếng.
Ngọc Minh được bà nội dìu, cậu bé vẫn còn đang sững sờ, không dám tin rằng người đàn ông nằm bất động giữa đống đá kia chính là cha mình. Ông trưởng thôn nhìn hai bà cháu, giơ tay ra hiệu cho mọi người im lặng.
“Mấy hôm trước, đá để sửa đường liên tục bị mất. Lúc đó nghi ngờ có người ăn trộm, nhưng vì không muốn làm ảnh hưởng đến việc ăn Tết của mọi người nên tôi đã không nói với ai. Tôi, vì già rồi, mặt dày mày dạn, đã đến tìm Cảnh Xuyên, nhờ cậu ấy giúp tôi trông coi. Hôm đầu tiên trời mưa, tôi không gọi cậu ấy đến, tên trộm nhân cơ hội đó đã lấy trộm đá. Hôm sau trời mưa, tôi dặn cậu ấy đừng đến, không ngờ đứa nhỏ thật thà này vẫn đến…” Nói đến đây, mọi người đều đã hiểu chuyện gì xảy ra. Ban đầu, một số người còn nghi ngờ, giờ đây nhìn thấy ông trưởng thôn cúi người xuống, tự tay bốc đá để đưa thi thể Cảnh Xuyên ra ngoài, họ cũng hiểu được mình nên làm gì. Mọi người cùng xúm vào, khiêng những tảng đá trên người Cảnh Xuyên ra ngoài.
Đôi mắt đục ngầu của bà nội Đồ ngấn lệ, bà mấp máy môi nhưng cuối cùng không nói gì. Một người đàn ông trong làng nhìn thấy bà như vậy, thở dài, an ủi: “Bà yên tâm, Cảnh Xuyên vì mọi người mà ra đi, dân làng chúng tôi sẽ không bạc đãi hai bà cháu đâu.” Lời này vừa dứt, mọi người đều phụ họa. Ngọc Minh lau nước mắt, cúi đầu nói lời cảm ơn. Ông trưởng thôn nhìn hai bà cháu đang được mọi người vây quanh an ủi, sau đó gọi Lý Cố đang đứng ngây người ra giúp đỡ, khiêng những tảng đá trên người Cảnh Xuyên ra ngoài.
Ông trưởng thôn lúc này mới nhận ra mình đã quá lo lắng, nhìn thấy vẻ mặt lo lắng của Lý Cố, toàn thân ông như nổi gai ốc, đành nuốt cơn bực tức vào trong, cúi đầu trở vào nhà ngồi im, không chạy lung tung nữa. Mùa đông không có việc đồng áng, cơn mưa này kéo dài suốt một ngày một đêm, mọi người cũng không ai ra khỏi nhà. Ông trưởng thôn đứng bên cửa sổ hút một điếu thuốc, nhìn thấy một cái cây bị gió quật gãy, cả gốc lẫn rễ lăn lóc từ trên núi xuống.
Quả nhiên đất đá trên núi này không thể giữ được, sau cơn mưa này, không biết con đường có còn trụ vững hay không. Ông trưởng thôn nhíu chặt mày, con đường này là công sức của cả làng suốt mấy tháng trời, hơn nữa Ninh Xuyên không còn tiền để mua thêm đá nữa.
Lý Cố nhận ra nỗi lo lắng của ông, bèn lên tiếng, giọng điệu có phần khoa trương, thậm chí là hài hước: “Ông đừng nhìn nữa, sập thì kệ nó. Hôm qua cháu xem TV thấy ở huyện bên cạnh có một người đi học xa trở về, đã cho người tu sửa lại con đường cho cả làng đấy. Cháu cũng sẽ cố gắng học hành, sau này về tu sửa lại con đường cho làng mình, muốn sửa kiểu gì cũng được, muốn rộng bao nhiêu cũng được.” Thực ra trong lòng cậu chẳng có chút tự tin nào, ngay cả việc có thi đỗ trường cấp hai tồi tàn kia hay không còn chưa biết, nhưng bản thân cậu cũng chỉ có một mình, điều duy nhất có thể hứa hẹn chỉ có viễn cảnh xa vời ấy.
Ông trưởng thôn khịt mũi nhìn cậu, dường như cảm thấy được an ủi phần nào. Ông không tiếp tục hút thuốc nữa, đóng cửa sổ lại. Lý Cố thấy ông không còn ý định ra ngoài trong cơn mưa nữa, thầm thở phào nhẹ nhõm, lúc này mới cảm thấy lời nói vừa rồi của mình thật là ngông cuồng. Cậu cúi đầu đọc sách, không nói thêm gì nữa.
Sau khi tạnh mưa, ông trưởng thôn vội vàng chạy ra ngoài kiểm tra tình hình con đường, không ngờ lại phát hiện đá lại bị lấy mất một ít. Ông chửi thề một tiếng, ai lại to gan đến mức trời mưa gió thế này còn đi ăn trộm, chán sống rồi hay sao. Lý Cố đứng bên cạnh nhìn, may mà chỉ mất đá, con đường không bị sập thì vẫn còn may.
Trên đường trở về, họ nhìn thấy ông Cảnh Xuyên với ống quần dính đầy bùn đất. Lý Cố từ xa đã gọi với: “Chú Cảnh Xuyên, hôm nay đường trơn, chú đừng đi hái thuốc nữa!” Cảnh Xuyên khựng lại một lúc, đáp: “Mưa tạnh rồi, không sao đâu.” “Đừng đi nữa!” Lý Cố hét lớn, “Thầy Kỷ nói trời còn mưa, rất nguy hiểm.” “À, được được.” Cảnh Xuyên gật đầu lia lịa.
Đúng như dự báo trên đài phát thanh mà Kỷ Tri Thanh nghe, chưa đến tối, trời lại đổ mưa, lần này mưa to đến mức có vẻ như muốn cuốn trôi cả những ngôi nhà. Lý Cố lo lắng cho ông trưởng thôn, cứ đi đi lại lại, thi thoảng lại len lén nhìn ông. Ông trưởng thôn cúi đầu, gõ nhẹ lên bàn: “Lo mà học bài đi, đừng nghĩ lung tung nữa.”
Ngày hôm sau, quả nhiên con đường đã bị nước lũ cuốn trôi hơn phân nửa. Nhìn từ xa, những gốc cây trơ trọi nằm ngổn ngang giữa đống đá vụn, tình hình thế nào, không cần nói cũng biết. May mà trời đã tạnh hẳn, bầu trời quang đãng. Kỷ Tri Thanh dẫn Kỷ Hàn Tinh đến, có lẽ anh cũng biết con đường bị phá hỏng, trong lòng ông trưởng thôn chắc chắn rất buồn. Mọi người đều nhìn ông, ông ngược lại không hề tỏ ra nao núng, đưa tay lau mặt, cố gắng nở nụ cười: “Mọi người đều biết câu chuyện “Ngu Công dời núi” chứ? Chỉ là một con đường thôi mà, chúng ta còn người, đời này qua đời khác, chắc chắn sẽ tìm được lối ra.”
Khi quay lưng lại, Lý Cố nhìn thấy đôi mắt đỏ hoe của ông. Bao nhiêu thế hệ, thế hệ trước để lại gánh nặng này, thế hệ sau còn chưa kịp lớn, giờ đây gánh nặng ấy lại đổ lên vai ông. Không phải đời này qua đời khác, mà chỉ có một mình ông.
Sắp đến đêm giao thừa rồi, ông trưởng thôn cố gắng gạt chuyện này sang một bên, định bụng sau Tết sẽ tìm người dọn dẹp đống đá vụn. Ai ngờ đâu, lúc này Thỏ lại chạy đến, đôi mắt đỏ hoe. Cậu bé chạy một mạch, bùn đất bắn tung tóe, ôm chặt lấy chân ông trưởng thôn, vừa khóc vừa nói: “Cha cháu, cha cháu mất tích rồi!”
Tim hai người lớn như thắt lại, chẳng còn tâm trí đâu mà nghĩ đến chuyện ăn Tết nữa, vội vàng chạy đi gọi tất cả đàn ông trong làng, mang theo dụng cụ đến con đường đó. Không cần đào bới lâu, họ đã nhìn thấy một ống quần dính đầy bùn đất giữa đống đá.
Cảnh Xuyên cứ như vậy mà ra đi. Ngoài sự bàng hoàng, mọi người còn cảm thấy khó hiểu. Tiếng xì xào bàn tán càng lúc càng lớn, một số người biết chuyện đá bị mất trộm cũng không khỏi nhìn về phía ông trưởng thôn. Trong thâm tâm, họ đã tự rút ra kết luận, chờ đợi ông trưởng thôn đứng ra phân xử. Tin tức về cái chết của người đàn ông nhanh chóng lan truyền khắp nơi, người dân trong làng lần lượt kéo đến, cha mẹ lấy tay che mắt con cái nhưng vẫn không thể nào che giấu được ánh mắt tò mò xen lẫn sợ hãi của chúng.
Ông trưởng thôn rít hai hơi thuốc, khi hiểu ra chuyện gì đã xảy ra, ông đã từng tức giận, nhưng rồi nhanh chóng đưa ra quyết định. Đây là chuyện lớn, mọi người vây thành một vòng tròn, im lặng chờ đợi ông lên tiếng.
Ngọc Minh được bà nội dìu, cậu bé vẫn còn đang sững sờ, không dám tin rằng người đàn ông nằm bất động giữa đống đá kia chính là cha mình. Ông trưởng thôn nhìn hai bà cháu, giơ tay ra hiệu cho mọi người im lặng.
“Mấy hôm trước, đá để sửa đường liên tục bị mất. Lúc đó nghi ngờ có người ăn trộm, nhưng vì không muốn làm ảnh hưởng đến việc ăn Tết của mọi người nên tôi đã không nói với ai. Tôi, vì già rồi, mặt dày mày dạn, đã đến tìm Cảnh Xuyên, nhờ cậu ấy giúp tôi trông coi. Hôm đầu tiên trời mưa, tôi không gọi cậu ấy đến, tên trộm nhân cơ hội đó đã lấy trộm đá. Hôm sau trời mưa, tôi dặn cậu ấy đừng đến, không ngờ đứa nhỏ thật thà này vẫn đến…” Nói đến đây, mọi người đều đã hiểu chuyện gì xảy ra. Ban đầu, một số người còn nghi ngờ, giờ đây nhìn thấy ông trưởng thôn cúi người xuống, tự tay bốc đá để đưa thi thể Cảnh Xuyên ra ngoài, họ cũng hiểu được mình nên làm gì. Mọi người cùng xúm vào, khiêng những tảng đá trên người Cảnh Xuyên ra ngoài.
Đôi mắt đục ngầu của bà nội Đồ ngấn lệ, bà mấp máy môi nhưng cuối cùng không nói gì. Một người đàn ông trong làng nhìn thấy bà như vậy, thở dài, an ủi: “Bà yên tâm, Cảnh Xuyên vì mọi người mà ra đi, dân làng chúng tôi sẽ không bạc đãi hai bà cháu đâu.” Lời này vừa dứt, mọi người đều phụ họa. Ngọc Minh lau nước mắt, cúi đầu nói lời cảm ơn. Ông trưởng thôn nhìn hai bà cháu đang được mọi người vây quanh an ủi, sau đó gọi Lý Cố đang đứng ngây người ra giúp đỡ, khiêng những tảng đá trên người Cảnh Xuyên ra ngoài.
