Nhìn thấy gương mặt bê bết máu của Cảnh Xuyên nằm giữa đống đá, Lý Cố theo bản năng đưa tay che mắt Kỷ Hàn Tinh. Ở bên cạnh ông trưởng thôn lâu như vậy, cậu biết rõ những lời ông vừa nói là giả, nhưng nhìn thấy vẻ mặt kiên định của ông, Lý Cố lại bắt đầu nghi ngờ chính bản thân mình. Kỷ Hàn Tinh ngoan ngoãn đứng im, mặc cho cậu che mắt, hàng mi dài và dày khẽ khàng cọ vào lòng bàn tay Lý Cố. Kỷ Tri Thanh nhìn thấy, ra hiệu cho Lý Cố bỏ tay xuống. Lý Cố do dự một lúc, buông tay ra nhưng lại kéo Kỷ Hàn Tinh ra sau lưng mình.
Nhiều năm sau, Kỷ Hàn Tinh vẫn nhớ như in khoảnh khắc ấy, đó là hai người thân thiết nhất với cậu trong cuộc đời sau này. Một người che mắt cậu trước mặt người chết, không muốn cậu nhìn thấy bất kỳ điều gì tàn nhẫn, một người lại muốn cậu chứng kiến cảnh tượng sinh ly tử biệt, thúc giục cậu nhanh chóng trưởng thành.
Ông trưởng thôn đứng trên con đường bị phá hủy, Lý Cố cảm thấy ông sắp sửa suy sụp, nhưng ông không hề biểu lộ điều gì ra ngoài, chỉ bình tĩnh chỉ huy mọi người đưa thi thể Cảnh Xuyên ra ngoài, đến bữa cũng chẳng buồn ăn. Buổi tối trở về, Lý Cố lấy nước nóng giúp ông ngâm chân, nhỏ giọng hỏi ông có muốn hút thuốc không, ông trưởng thôn im lặng không đáp. Lý Cố càng thêm lo lắng. Cậu có rất nhiều điều muốn hỏi, nhưng lại không dám mở lời.
Ra ngoài đổ nước, tình cờ gặp bà nội Đồ dắt Ngọc Minh đến. Cậu dẫn hai người vào nhà, ông trưởng thôn vừa mới ngâm chân xong, đang xỏ tất vào. Bà cụ không nói gì, lấy từ trong túi áo ra một chiếc khăn vải, bên trong là mấy tờ tiền, so với vẻ mặt bất lực và đau khổ khi mới nghe tin dữ, lúc này bà đã bình tĩnh hơn rất nhiều. Bà đưa tiền cho ông trưởng thôn, tay run run đặt lên ngực mình, nói: “Tôi, bị tiểu đường, không chữa được nữa. Cảnh Xuyên không muốn nhìn tôi cứ như vậy mà ra đi, muốn tôi tiếp tục điều trị, nói với tôi là anh ấy ra ngoài kiếm tiền, bảo tôi đừng lo lắng. Tôi không ngờ anh ấy lại đi kiếm loại tiền này. Già rồi, chết đi cũng chẳng sao, muốn sống mà lại liên lụy đến người trẻ tuổi. Có mặt mọi người ở đây, tôi không dám giấu giếm, tôi cũng sợ sau này Ngọc Minh sống ở làng sẽ khó khăn, nhưng lương tâm tôi day dứt không yên. Trong nhà chỉ còn lại chừng này, không biết có đủ đền bù tiền đá hay không.”
Ông trưởng thôn im lặng lắng nghe, đếm số tiền trong bọc, rút ra một tờ mệnh giá nhỏ nhất, nhét số còn lại vào, trả lại cho bà: “Cứ coi như đã đền rồi.”
Nước mắt bà nội Đồ bất giác tuôn rơi, bà định quỳ xuống, ông trưởng thôn vội vàng đỡ bà dậy: “Không cần như vậy. Sau này cuộc sống có thể sẽ vất vả hơn một chút, Ngọc Minh, còn phải nhờ bà chăm sóc.”
Thấy ông nhất quyết không chịu nhận, bà nội Đồ bèn bảo Ngọc Minh dập đầu với ông. Ngọc Minh ngơ ngác làm theo. Phải mất một lúc lâu, cậu bé mới hiểu chuyện gì đã xảy ra, ôm chặt quả bóng đá mới tinh mà Cảnh Xuyên mua cho, trong lòng ngổn ngang cảm xúc. Cách đây không lâu, cậu còn cùng Cảnh Xuyên chơi bóng ở sân, được tặng một quả bóng đá mới tinh làm quà Tết. Vậy mà nhanh như vậy, người chơi bóng cùng cậu đã không còn nữa. Cảnh Xuyên còn dặn dò cậu phải học hành cho giỏi, vậy mà cậu còn chưa kịp học viết để viết cho cha xem.
Kỷ Hàn Tinh cũng cuối cùng đã hiểu vì sao đêm hôm đó bà nội Đồ không ăn kẹo vừng cậu tặng. Bà không thể ăn đồ ngọt nữa, trong nhà không có tiền cho bà đi khám bệnh. Chẳng mấy chốc đã đến đêm giao thừa, cái chết của một người đàn ông khỏe mạnh bao trùm lên ngôi làng nhỏ một bầu không khí u ám, nhưng Tết vẫn phải diễn ra. Thời gian vẫn cứ thế trôi đi, không vì bất kỳ ai, bất kỳ điều gì mà dừng lại. Ai đó bị bỏ lại phía sau, nó cũng chẳng mảy may bận tâm, thời gian là thứ không bao giờ ngoảnh lại.
Năm đó, câu đối đỏ mà Kỷ Hàn Tinh tặng cho nhà Ngọc Minh đã không được dùng đến. Cửa nhà cậu bé được dán giấy trắng.
Lý Cố suy nghĩ rất lâu, cậu bắt đầu nhận ra, đói nghèo có thể cướp đi mạng sống của con người. Cậu chăm chỉ học tập hơn bao giờ hết, làm xong việc nhà là chạy sang nhà Kỷ Tri Thanh làm bài tập, có gì không hiểu là hỏi ngay. Yêu cầu đối với học sinh tiểu học ở nông thôn không cao, toán học dựa vào khả năng tính toán là có thể làm được, chủ yếu là vấn đề nhận biết chữ viết và cách phát âm địa phương. Kỷ Tri Thanh rất nghiêm khắc trong việc này, yêu cầu cậu ngày nào cũng phải nghe đài phát thanh để luyện phát âm, chỉnh sửa hoàn toàn giọng địa phương của Lý Cố.
Mùng một Tết, nhà nhà đều đốt pháo chúc mừng năm mới. Trong mỗi dây pháo, luôn có một hai quả không nổ, bọn trẻ con trong làng thường nhặt về châm lửa để nghe tiếng nổ. Khi Lý Cố dẫn Kỷ Hàn Tinh đi chúc Tết nhà Thỏ, trên đường đi có một quả pháo nhỏ phát nổ, Kỷ Hàn Tinh giật mình, đôi mắt mở to, nắm chặt lấy vạt áo Lý Cố. Cách cậu bé thể hiện sự sợ hãi luôn rất dè dặt, không bao giờ chịu nói thẳng ra. Lý Cố nhìn theo hướng quả pháo vừa bị ném, nhưng lũ trẻ nghịch ngợm đã chạy mất dạng.
Chuyện này khiến Lý Cố vô cùng tức giận, trên đường đi, hễ gặp đứa trẻ nào cầm bật lửa định châm pháo chơi là cậu lao đến cướp lấy. Từ trước đến nay, cậu luôn được coi là “đại ca” trong đám trẻ con, nhưng chưa bao giờ thực sự làm “đầu gấu”, lần này nổi giận, lại cảm thấy có chút hả hê. Cậu ném hết số pháo vừa tịch thu được vào vũng nước, có đứa trẻ không phục định chạy đến cãi, Lý Cố nhướng mày, dọa nạt: “Chơi cái gì mà chơi, pháo là thứ đùa được à? Cánh tay nhỏ xíu thế kia, không cẩn thận là nổ banh xác đấy. Lúc đó có khóc cũng muộn rồi, muốn khóc thì tao cột pháo vào mông cho bay lên trời luôn, tin không?” Đám trẻ còn lại nhìn nhau, bĩu môi chạy đi tìm người lớn mách.
Kỷ Hàn Tinh im lặng đi theo sau, Lý Cố nghĩ ngợi một lúc rồi quay sang nói với cậu: “Vừa rồi anh chỉ đùa thôi, anh sẽ không bắt nạt người khác đâu.”
Kỷ Hàn Tinh mỉm cười với cậu, ánh mắt như muốn nói: “Ừm, em biết.”
Nhiều năm sau, Kỷ Hàn Tinh vẫn nhớ như in khoảnh khắc ấy, đó là hai người thân thiết nhất với cậu trong cuộc đời sau này. Một người che mắt cậu trước mặt người chết, không muốn cậu nhìn thấy bất kỳ điều gì tàn nhẫn, một người lại muốn cậu chứng kiến cảnh tượng sinh ly tử biệt, thúc giục cậu nhanh chóng trưởng thành.
Ông trưởng thôn đứng trên con đường bị phá hủy, Lý Cố cảm thấy ông sắp sửa suy sụp, nhưng ông không hề biểu lộ điều gì ra ngoài, chỉ bình tĩnh chỉ huy mọi người đưa thi thể Cảnh Xuyên ra ngoài, đến bữa cũng chẳng buồn ăn. Buổi tối trở về, Lý Cố lấy nước nóng giúp ông ngâm chân, nhỏ giọng hỏi ông có muốn hút thuốc không, ông trưởng thôn im lặng không đáp. Lý Cố càng thêm lo lắng. Cậu có rất nhiều điều muốn hỏi, nhưng lại không dám mở lời.
Ra ngoài đổ nước, tình cờ gặp bà nội Đồ dắt Ngọc Minh đến. Cậu dẫn hai người vào nhà, ông trưởng thôn vừa mới ngâm chân xong, đang xỏ tất vào. Bà cụ không nói gì, lấy từ trong túi áo ra một chiếc khăn vải, bên trong là mấy tờ tiền, so với vẻ mặt bất lực và đau khổ khi mới nghe tin dữ, lúc này bà đã bình tĩnh hơn rất nhiều. Bà đưa tiền cho ông trưởng thôn, tay run run đặt lên ngực mình, nói: “Tôi, bị tiểu đường, không chữa được nữa. Cảnh Xuyên không muốn nhìn tôi cứ như vậy mà ra đi, muốn tôi tiếp tục điều trị, nói với tôi là anh ấy ra ngoài kiếm tiền, bảo tôi đừng lo lắng. Tôi không ngờ anh ấy lại đi kiếm loại tiền này. Già rồi, chết đi cũng chẳng sao, muốn sống mà lại liên lụy đến người trẻ tuổi. Có mặt mọi người ở đây, tôi không dám giấu giếm, tôi cũng sợ sau này Ngọc Minh sống ở làng sẽ khó khăn, nhưng lương tâm tôi day dứt không yên. Trong nhà chỉ còn lại chừng này, không biết có đủ đền bù tiền đá hay không.”
Ông trưởng thôn im lặng lắng nghe, đếm số tiền trong bọc, rút ra một tờ mệnh giá nhỏ nhất, nhét số còn lại vào, trả lại cho bà: “Cứ coi như đã đền rồi.”
Nước mắt bà nội Đồ bất giác tuôn rơi, bà định quỳ xuống, ông trưởng thôn vội vàng đỡ bà dậy: “Không cần như vậy. Sau này cuộc sống có thể sẽ vất vả hơn một chút, Ngọc Minh, còn phải nhờ bà chăm sóc.”
Thấy ông nhất quyết không chịu nhận, bà nội Đồ bèn bảo Ngọc Minh dập đầu với ông. Ngọc Minh ngơ ngác làm theo. Phải mất một lúc lâu, cậu bé mới hiểu chuyện gì đã xảy ra, ôm chặt quả bóng đá mới tinh mà Cảnh Xuyên mua cho, trong lòng ngổn ngang cảm xúc. Cách đây không lâu, cậu còn cùng Cảnh Xuyên chơi bóng ở sân, được tặng một quả bóng đá mới tinh làm quà Tết. Vậy mà nhanh như vậy, người chơi bóng cùng cậu đã không còn nữa. Cảnh Xuyên còn dặn dò cậu phải học hành cho giỏi, vậy mà cậu còn chưa kịp học viết để viết cho cha xem.
Kỷ Hàn Tinh cũng cuối cùng đã hiểu vì sao đêm hôm đó bà nội Đồ không ăn kẹo vừng cậu tặng. Bà không thể ăn đồ ngọt nữa, trong nhà không có tiền cho bà đi khám bệnh. Chẳng mấy chốc đã đến đêm giao thừa, cái chết của một người đàn ông khỏe mạnh bao trùm lên ngôi làng nhỏ một bầu không khí u ám, nhưng Tết vẫn phải diễn ra. Thời gian vẫn cứ thế trôi đi, không vì bất kỳ ai, bất kỳ điều gì mà dừng lại. Ai đó bị bỏ lại phía sau, nó cũng chẳng mảy may bận tâm, thời gian là thứ không bao giờ ngoảnh lại.
Năm đó, câu đối đỏ mà Kỷ Hàn Tinh tặng cho nhà Ngọc Minh đã không được dùng đến. Cửa nhà cậu bé được dán giấy trắng.
Lý Cố suy nghĩ rất lâu, cậu bắt đầu nhận ra, đói nghèo có thể cướp đi mạng sống của con người. Cậu chăm chỉ học tập hơn bao giờ hết, làm xong việc nhà là chạy sang nhà Kỷ Tri Thanh làm bài tập, có gì không hiểu là hỏi ngay. Yêu cầu đối với học sinh tiểu học ở nông thôn không cao, toán học dựa vào khả năng tính toán là có thể làm được, chủ yếu là vấn đề nhận biết chữ viết và cách phát âm địa phương. Kỷ Tri Thanh rất nghiêm khắc trong việc này, yêu cầu cậu ngày nào cũng phải nghe đài phát thanh để luyện phát âm, chỉnh sửa hoàn toàn giọng địa phương của Lý Cố.
Mùng một Tết, nhà nhà đều đốt pháo chúc mừng năm mới. Trong mỗi dây pháo, luôn có một hai quả không nổ, bọn trẻ con trong làng thường nhặt về châm lửa để nghe tiếng nổ. Khi Lý Cố dẫn Kỷ Hàn Tinh đi chúc Tết nhà Thỏ, trên đường đi có một quả pháo nhỏ phát nổ, Kỷ Hàn Tinh giật mình, đôi mắt mở to, nắm chặt lấy vạt áo Lý Cố. Cách cậu bé thể hiện sự sợ hãi luôn rất dè dặt, không bao giờ chịu nói thẳng ra. Lý Cố nhìn theo hướng quả pháo vừa bị ném, nhưng lũ trẻ nghịch ngợm đã chạy mất dạng.
Chuyện này khiến Lý Cố vô cùng tức giận, trên đường đi, hễ gặp đứa trẻ nào cầm bật lửa định châm pháo chơi là cậu lao đến cướp lấy. Từ trước đến nay, cậu luôn được coi là “đại ca” trong đám trẻ con, nhưng chưa bao giờ thực sự làm “đầu gấu”, lần này nổi giận, lại cảm thấy có chút hả hê. Cậu ném hết số pháo vừa tịch thu được vào vũng nước, có đứa trẻ không phục định chạy đến cãi, Lý Cố nhướng mày, dọa nạt: “Chơi cái gì mà chơi, pháo là thứ đùa được à? Cánh tay nhỏ xíu thế kia, không cẩn thận là nổ banh xác đấy. Lúc đó có khóc cũng muộn rồi, muốn khóc thì tao cột pháo vào mông cho bay lên trời luôn, tin không?” Đám trẻ còn lại nhìn nhau, bĩu môi chạy đi tìm người lớn mách.
Kỷ Hàn Tinh im lặng đi theo sau, Lý Cố nghĩ ngợi một lúc rồi quay sang nói với cậu: “Vừa rồi anh chỉ đùa thôi, anh sẽ không bắt nạt người khác đâu.”
Kỷ Hàn Tinh mỉm cười với cậu, ánh mắt như muốn nói: “Ừm, em biết.”
