Lễ Bộ thượng thư vẫn do Lý Lâm Phủ kiêm nhiệm. Cho nên, chức Lễ Bộ thị lang Tiêu Duệ mới nhận này chỉ là một bài trí, chuyện quan trọng đều do Lý Lâm Phủ quyết định xử lý, mà chuyện bình thường đều do quan liêu trung hạ cấp thay quyền, nhàn rỗi nhất chính là Tiêu Duệ. Hắn vui vẻ nhàn nhã tự tại, trong ngày trừ bỏ miễn cưỡng “làm việc đúng giờ” gần một canh giờ ra, trên cơ bản không xuất hiện tại Lễ Bộ nha môn. Đương nhiên, trong mắt người ngoài, đó là kết quả Lý Lâm Phủ cố ý chèn ép.
Lý Tông giám sát, Hoàng Phủ Duy Minh suất lĩnh quân Đường tiến hành mấy chiến dịch nhỏ với người Thổ Phiên, đều lấy được thắng lợi. Mà nương theo quân Đường ép sát từng bước, phòng tuyến người Thổ Phiên đã bắt đầu rút về cảnh nội Thổ Phiên hơn mười dặm, quy mô trận quyết chiến đối diện giữa Đường Phiên hết sức căng thẳng.
Khi mà trong thành Trường An nhận được tin chiến thắng, Lý Long Cơ lại cực kỳ khó chịu. Ừ, rất khó chịu. Thậm chí có thể nói, cực kỳ căm tức cũng cực kỳ nhức đầu. Vì cái gì? Tài chính Đại Đường ---- tức là tình trạng kinh tế xảy ra vấn đề.
Lúc trước đã nói qua, ruộng đất sát nhập trong những năm Khai Nguyên diễn ra mạnh mẽ, rất nhiều nông dân biến thành lưu dân, ca múa sắc đẹp chó ngựa của tầng lớp thống trị cực kỳ xa xỉ, riêng hoàng tộc tiêu phí một năm cũng tới ngàn vạn quán, một là giảm bớt thuế má, một là tiêu xài lãng phí, quốc khố Đại Đường dần dần trống rỗng. Mà chiến tranh là tiêu hao tiền tài nhất, mấy tháng qua, mười vạn quân tiền tuyến của Đại Đường ở Hà Lũng, mỗi giây mỗi phút đều là tiền.
Bởi vậy, cùng vào kinh với tin chiến thắng còn có báo cáo thúc giục tiền lương giống như tuyết rơi. Trước mắt, mười vạn quân mã tiền tuyến thiếu thốn lương thảo, mà quốc khố Đại Đường trước mắt đã không có sức gánh vác chiến tranh quy mô lớn như vậy. Cho nên, Hộ Bộ thượng thư Bùi Khoan dâng tấu mấy ngày liên tục, lúc này Lý Long Cơ mới tỉnh hồn lại: không ngờ Đại Đường không có tiền?
Quân lương báo nguy, quân lương báo nguy.
Giờ phút này chiến tranh giữa Đường Phiên như tên đã lên dây không bắn không được, nếu… Lý Long Cơ không thể tưởng tượng, nếu bởi vì không tiếp tục tiếp viện lương thảo, sẽ xuất hiện hậu quả nghiêm trọng gì.
Nhưng Lý Long Cơ nghĩ như nào cũng không rõ, Đại Đường phồn vinh hùng mạnh, Đại Đường thịnh thế cuộc sống ca múa, làm sao lại không có tiền!
Nhưng tấu biểu của Bùi Khoan không hề nói sai, đối với kiểm kê quốc khố báo lại càng không thể nói láo. Sự thật xảy ra trước mặt Lý Long Cơ, vị hoàng đế luôn hứng thú với đùa giỡn quyền mưu cường thế này, trong nhất thời thậm chí có chút hoảng hồn.
Kỳ thật, quốc khố Đại Đường đã sớm trống rỗng, chẳng qua lúc trước có Lý Lâm Phủ “che dấu”, chuyện này cũng không có đi tới trước mặt hoàng đế, hoàng đế vẫn còn say mê trong cảnh tượng hư ảo phồn vinh thịnh thế. Mấy ngày nay, không biết xuất phát từ ý gì, Lý Lâm Phủ đột nhiên buông tay mặc kệ, tùy ý Bùi Khoan liên tục báo nguy.
Không khí trong ngự thư phòng cực kỳ áp lực và nặng nề, sắc mặt Lý Long Cơ xanh mét nhìn Bùi Khoan, nặng nề nói:
- Bùi Khoan, quốc cố thật sự không có lực gánh vác tiền lương quân phí sao?
- Hồi bẩm hoàng thượng. Chỉ nói riêng chiến tranh, quốc khố có thể miễn cưỡng chống đỡ được. Nhưng quốc vụ Đại Đường ta khổng lồ, vận chuyển triều đình hao tổn của cải thật lớn. Thật sự nếu không…
Bùi Khoan cúi đầu trả lời.
Những lời này không cần Bùi Khoan giải thích nhiều lời, Lý Long Cơ cũng không phải kẻ ngu, hắn tự nhiên hiểu được, đế quốc Đại Đường khổng lồ như vậy cần rất nhiều tiền tài để vận hành. Sau khi hắn trầm ngâm thật lâu, đột nhiên nhìn Lý Lâm Phủ và Chương Cừu Kiêm Quỳnh cười lạnh nói:
- Hai vị ái khanh, ý các khanh như thế nào?
Lý Lâm Phủ trầm ngâm không nói, Chương Cừu Kiêm Quỳnh đứng dậy chậm rãi nói:
- Hoàng thượng, kế hiện giờ, chỉ có một biện pháp tăng thuế.
Bùi Khoan vội vàng tiếp lời:
- Hoàng thượng, tuyệt đối không thể tăng thuế.
Trước mắt thuế của dân chúng Đại Đường ta đã rất nặng. Lại muốn tăng thuế, chỉ sợ sẽ làm cho dân gian náo động, nông dân trôi giạt khắp nơi, trở thành họa lớn.
Chương Cừu Kiêm Quỳnh cười nhàn nhạt, quay lại nói:
- Dựa vào ý tứ của Bùi đại nhân, trước mắt nên làm thế nào?
Khong mắt Bùi Khoan lóe ra một tia âm trầm, khom người thi lễ với Lý Long Cơ:
- Hoàng thượng, thần đề nghị thi hành lệnh cấm rượu ngay lập tức ở Đại Đường.
Lời vừa nói ra, ngay cả Lý Long Cơ, mọi người đều chấn động. Đại Đường là vương triều của rượu, rượu này đã không chỉ là một loại hàng tiêu dùng, mà là một vật phẩm thiết yếu liên quan chặt chẽ tới cuộc sống xã hội Đại Đường, giống như người ta muốn ăn cơm và mặc quần áo. Nếu không có rượu, người Đại Đường còn sống như nào?
Mà đuôi mày Lý Lâm Phủ lại dựng lên, âm thầm cười lạnh trong lòng một tiếng.
- Hoàng thượng, “từ quá thiên” của Mặc Tử nói: “quân thực muốn trị những tật xấu và lộn xộn của thiên hạ, ngay cả ăn uống, cũng phải tiết kiệm”. “Tửu giới” chuyên văn của Đông Tấn Cát Hồng, trình bày về những sự việc có thật trong lịch sử, than thở sự bại vong phát sinh trong chính sự của một quốc gia ‘rượu không phải họa, họa ra từ nó’. Say rượu bại hoại chính sự, nhiễu loạn dân phong, khuyến khích tội ác tính người, ‘dâm loạn sát thương trong hình ngục châu huyện, chín phần đều từ rượu mà ra’.
Dường như Bùi Khoan đã sớm có chuẩn bị, chậm rãi mà nói, nói rất rộng về những ảnh hưởng không tốt của làn gió uống rượu.
Sắc mặt Lý Long Cơ cùng chúng thần có chút âm trầm, tuy rằng không nói gì thêm, nhưng đối với lời nói của Bùi Khoan đều không cho là đúng. Say rượu nháo sự, tội ở người, không thể trách rượu, nếu dựa theo loại lô-gíc này, kỹ nữ trên thế gian này vốn không có tất yếu tồn tại, khuyến khích dân phong làm ác thôi.
Bùi Khoan cũng không uống rượu, có tật đau nhức đối với người uống rượu nhất là người say rượu, cho nên hắn thao thao bất tuyệt nói về lệnh cấm rượu, liên hệ cổ kim, thậm chí ngay cả lệnh cấm rượu ở triều Chu cũng nói ra, nói đến chỗ kích động, hắn liền hô:
- Say rượu có thể mất nước, không thể không cấm.
Lý Long Cơ nhíu mày:
- Bùi Khoan, rượu là căn bản của dân, tuyệt đối không thể hạ lệnh cấm rượu, quốc khố còn tiền không?
Bùi Khoan lấy lại bình tĩnh, đột nhiên cao giọng nói:
- Hoàng thượng, trọng yếu hơn là, làm rượu cần hao phí rất nhiều lương thực, nếu tửu phường thiên hạ đều đóng cửa, có thể tiết kiệm bao nhiêu tiền lương cho triều đình?
Lý Long Cơ ngẩn ngơ, đám người Chương Cừu Kiêm Quỳnh cũng âm thầm gật đầu, lời này của Bùi Khoan quả thực nói đến điểm mấu chốt.
Làm rượu hao tổn rất nhiều lương thực, nếu cả nước cấm rượu, vậy cũng có thể tiết kiệm được không ít lương thực.
Lý Long Cơ trầm ngâm, thần tử phía dưới đều nhỏ giọng nghị luận. Thừa dịp mọi người không chú ý, Lý Lâm Phủ trao đổi ánh mắt vơi Tiêu Duệ. Tiêu Duệ cười nhàn nhạt trong lòng, dụng ý này của Bùi Khoan sợ là ý không ở trong lời. Tuy rằng quốc khố Đại Đường trống rỗng, nhưng còn không đến mức ngay cả trận chiến này cũng chống đỡ không nổi, hắn chẳng qua là mượn cơ hội làm khó dễ, cái gọi là cấm rượu, đơn giản là xông tới Tiêu gia.
Mọi người đều biết, tửu phường Tửu Đồ của Tiêu Duệ sản xuất, đã chiếm hơn nửa thị trường rượu Đại Đường, nếu thi hành lệnh cấm rượu, tổn thất lớn nhất chỉ có thể là Tiêu gia.
Nhưng Bùi Khoan không biết là, sản nghiệp khổng lồ của Tiêu Duệ hiện giờ, tửu phường Tửu Đồ chẳng qua chỉ là một trong số đó, nếu tửu phường đóng cửa, tự nhiên tổn thất không nhỏ, nhưng còn không đến mức thương tổn đến nguyên khí. Bằng vào mạng lưới tiêu thụ và tài lực thật lớn, Tiêu gia vẫn quật khởi một lần nữa trong thời gian ngắn nhất. Cho nên, Tiêu Duệ cũng không sợ hãi.
Chỉ có điều hắn thấy, thi hành lệnh cấm rượu trong phạm vi cả nước, căn bản là không thể được, cũng không có khả năng, điều này chủ nghĩa lý tưởng quá mức.
Lý Long Cơ do dự, cấm rượu là tuyệt đối không thể làm được, nhưng lời Bùi Khoan nói lại cũng không phải không có đạo lý ---- nếu không cấm rượu, lấy cái gì để làm đầy quốc khố?
Hắn chậm rãi ngẩng đầu, liếc qua Tiêu Duệ đứng phía sau chúng thần im lặng không nói, thở dài một tiếng:
- Tiêu Duệ, ý khanh thế nào?
Tiêu Duệ mỉm cười, cất cao giọng nói:
- Hoàng thượng, thần nghĩ rằng cấm rượu là tuyệt đối không thể, rượu là vật phẩm thiết yếu trong cuộc sống của người dân, chắc chắn làm lòng dân không ổn định lay động tới nền tảng lập quốc, tuyệt đối không thể.
Lý Long Cơ còn không nói gì, Bùi Khoan ở một bên cười lạnh một tiếng:
- Sở dĩ Tiêu đại nhân phản đối cấm rượu, sợ là xuất phát từ suy tính lợi ích riêng tư đi. Ai không biết, tửu phường Tửu Đồ dưới danh nghĩa Tiêu đại nhân trải khắp Đại Đường, sản lượng thật lớn thu lợi thật lớn, nếu triều đình cấm rượu, sợ là Tiêu đại nhân không có tiền lợi nhuận…
Đối với sự trào phúng của Bùi Khoan, Tiêu Duệ cũng không có tức giận. Trong mắt hắn, Bùi Khoan này là một quan lại có năng lực, cho dù hắn là một đảng với Lý Tông, xuất phát từ động cơ chính trị nào đó đánh chủ ý tới mình, Tiêu Duệ vẫn duy trì sự khoan dung xứng đáng đối với hắn. Dù sao, vị quan lại có tài cán lại thanh chính liêm khiết này, gắng sức vận chuyển đế quốc Đại Đường. Hơn nữa, nói đến cấm rượu, xưa có tiền lệ, đời sau cũng có “thực tiễn”, tuy rằng chủ nghĩa lý tưởng quá mức, nhưng Bùi Khoan có thể nghĩ tới một chiêu như vậy, cũng coi như có chút ánh mắt.
Tiêu Duệ cười cười, ôn hòa nói:
- Bùi đại nhân, Tiêu mỗ thực sự không phải người thích tiền tài, kinh doanh rượu kiếm lời đơn giản là muốn làm chút chuyện. Tuy rằng Tiêu gia ngày kiếm đấu vàng, nhưng cũng như vậy, mỗi ngày Tiêu gia bỏ ra một đấu vàng, Tiêu mỗ đem tất cả gia tài đều dùng để cứu tế và chẩn giúp, ba viện cứu tế ngoài thành Trường An kia, cũng các chi nhánh cứu tế tửu đồ ở Lạc Dương, Ích Châu, Dương Châu to như vậy, hao phí vô số tiền, nhiều người mắt thấy, trời đất sáng tỏ, Tiêu mỗ không thẹn với lương tâm.
Bùi Khoan nghe vậy ngẩn ra, lập tức á khẩu không trả lời được. Đại danh từ tiện của Tiêu Duệ từ từ tăng cao, hoạt động cứu tế bên ngoài còn không thể biết, nhưng ba viện cứu tế ngoài thành Trường An cũng được tổ chức đến khí thế ngất trời, vô số dân chúng Trường An được Tiêu Duệ giúp đỡ, Bùi Khoan muốn phủ nhận cũng không được.
Lý Lâm Phủ cúi đầu ngồi ở chỗ kia, cười thầm trong lòng một tiếng. Muốn nói Tiêu Duệ tiêu phí không ít vì từ thiện thì hắn tin tưởng, nhưng muốn nói Tiêu Duệ dốc hết tất cả tiến hành từ thiện, Lý Lâm Phủ căn bản không tin.
Tiêu Duệ lại thản nhiên nói:
- Nếu tiền tài của Tiêu mỗ đến từ dân lại trở về với dân, có lệnh cấm rượu hay không, đối với Tiêu mỗ có tổn thất gì?
Nhìn sắc mặt Bùi Khoan có chút đỏ lên, nói không ra lời, khóe miệng Tiêu Duệ lộ ra một nụ cười thản nhiên:
- Hoàng thượng, thần nghĩ rằng, lệnh cấm rượu là tuyệt đối không thể, mời hoàng thượng nghĩ lại.
Lý Long Cơ miễn cưỡng nặn ra vẻ tươi cười:
- Như thế nào không được? Khanh hãy nói thật với trẫm.
- Hoàng thượng, làm rượu đích thật là tốn lương thực, nhưng mà, lương thực hao tổn làm rượu ở dân gian chính là lương thực của dân gian, cho dù thi hành lệnh cấm rượu, lương thực tiết kiệm được cũng không phải sở hữu của triều đình, làm sao có thể làm đầy quốc khố? Nếu triều đình mạnh mẽ trưng thu, có gì khác với tăng thuế má?
Tiêu Duệ khom người thi lễ.
Hắn Lại nói:
- Hoàng thượng, các vị đại nhân, thiên hạ vô số tửu phường, số người làm rượu cũng đến mười vạn, nếu tính thêm số thương nhân dựa vào nghiệp làm rượu để duy trì kế sinh nhai, số người lại càng nhiều. Những người này không có đất, dựa vào làm công ở tửu phường mà sống, nếu tửu phường đóng cửa, kế sinh nhai của những người này duy trì như nào? Còn có, kỹ quán này, tửu quán, nếu không có rượu, sao có thể tồn tại? Bởi vậy, thi hành lệnh cấm rượu, không chỉ là “cấm rượu”, có có thể khiến cho vô số dân chúng Đại Đường mất đi bát cơm, sẽ làm cho thương nghiệp Đại Đường tổn thương nặng nề, hậu quả mang đến thiết nghĩ không chịu nổi, xin hoàng thượng nghĩ lại.
Lý Tông giám sát, Hoàng Phủ Duy Minh suất lĩnh quân Đường tiến hành mấy chiến dịch nhỏ với người Thổ Phiên, đều lấy được thắng lợi. Mà nương theo quân Đường ép sát từng bước, phòng tuyến người Thổ Phiên đã bắt đầu rút về cảnh nội Thổ Phiên hơn mười dặm, quy mô trận quyết chiến đối diện giữa Đường Phiên hết sức căng thẳng.
Khi mà trong thành Trường An nhận được tin chiến thắng, Lý Long Cơ lại cực kỳ khó chịu. Ừ, rất khó chịu. Thậm chí có thể nói, cực kỳ căm tức cũng cực kỳ nhức đầu. Vì cái gì? Tài chính Đại Đường ---- tức là tình trạng kinh tế xảy ra vấn đề.
Lúc trước đã nói qua, ruộng đất sát nhập trong những năm Khai Nguyên diễn ra mạnh mẽ, rất nhiều nông dân biến thành lưu dân, ca múa sắc đẹp chó ngựa của tầng lớp thống trị cực kỳ xa xỉ, riêng hoàng tộc tiêu phí một năm cũng tới ngàn vạn quán, một là giảm bớt thuế má, một là tiêu xài lãng phí, quốc khố Đại Đường dần dần trống rỗng. Mà chiến tranh là tiêu hao tiền tài nhất, mấy tháng qua, mười vạn quân tiền tuyến của Đại Đường ở Hà Lũng, mỗi giây mỗi phút đều là tiền.
Bởi vậy, cùng vào kinh với tin chiến thắng còn có báo cáo thúc giục tiền lương giống như tuyết rơi. Trước mắt, mười vạn quân mã tiền tuyến thiếu thốn lương thảo, mà quốc khố Đại Đường trước mắt đã không có sức gánh vác chiến tranh quy mô lớn như vậy. Cho nên, Hộ Bộ thượng thư Bùi Khoan dâng tấu mấy ngày liên tục, lúc này Lý Long Cơ mới tỉnh hồn lại: không ngờ Đại Đường không có tiền?
Quân lương báo nguy, quân lương báo nguy.
Giờ phút này chiến tranh giữa Đường Phiên như tên đã lên dây không bắn không được, nếu… Lý Long Cơ không thể tưởng tượng, nếu bởi vì không tiếp tục tiếp viện lương thảo, sẽ xuất hiện hậu quả nghiêm trọng gì.
Nhưng Lý Long Cơ nghĩ như nào cũng không rõ, Đại Đường phồn vinh hùng mạnh, Đại Đường thịnh thế cuộc sống ca múa, làm sao lại không có tiền!
Nhưng tấu biểu của Bùi Khoan không hề nói sai, đối với kiểm kê quốc khố báo lại càng không thể nói láo. Sự thật xảy ra trước mặt Lý Long Cơ, vị hoàng đế luôn hứng thú với đùa giỡn quyền mưu cường thế này, trong nhất thời thậm chí có chút hoảng hồn.
Kỳ thật, quốc khố Đại Đường đã sớm trống rỗng, chẳng qua lúc trước có Lý Lâm Phủ “che dấu”, chuyện này cũng không có đi tới trước mặt hoàng đế, hoàng đế vẫn còn say mê trong cảnh tượng hư ảo phồn vinh thịnh thế. Mấy ngày nay, không biết xuất phát từ ý gì, Lý Lâm Phủ đột nhiên buông tay mặc kệ, tùy ý Bùi Khoan liên tục báo nguy.
Không khí trong ngự thư phòng cực kỳ áp lực và nặng nề, sắc mặt Lý Long Cơ xanh mét nhìn Bùi Khoan, nặng nề nói:
- Bùi Khoan, quốc cố thật sự không có lực gánh vác tiền lương quân phí sao?
- Hồi bẩm hoàng thượng. Chỉ nói riêng chiến tranh, quốc khố có thể miễn cưỡng chống đỡ được. Nhưng quốc vụ Đại Đường ta khổng lồ, vận chuyển triều đình hao tổn của cải thật lớn. Thật sự nếu không…
Bùi Khoan cúi đầu trả lời.
Những lời này không cần Bùi Khoan giải thích nhiều lời, Lý Long Cơ cũng không phải kẻ ngu, hắn tự nhiên hiểu được, đế quốc Đại Đường khổng lồ như vậy cần rất nhiều tiền tài để vận hành. Sau khi hắn trầm ngâm thật lâu, đột nhiên nhìn Lý Lâm Phủ và Chương Cừu Kiêm Quỳnh cười lạnh nói:
- Hai vị ái khanh, ý các khanh như thế nào?
Lý Lâm Phủ trầm ngâm không nói, Chương Cừu Kiêm Quỳnh đứng dậy chậm rãi nói:
- Hoàng thượng, kế hiện giờ, chỉ có một biện pháp tăng thuế.
Bùi Khoan vội vàng tiếp lời:
- Hoàng thượng, tuyệt đối không thể tăng thuế.
Trước mắt thuế của dân chúng Đại Đường ta đã rất nặng. Lại muốn tăng thuế, chỉ sợ sẽ làm cho dân gian náo động, nông dân trôi giạt khắp nơi, trở thành họa lớn.
Chương Cừu Kiêm Quỳnh cười nhàn nhạt, quay lại nói:
- Dựa vào ý tứ của Bùi đại nhân, trước mắt nên làm thế nào?
Khong mắt Bùi Khoan lóe ra một tia âm trầm, khom người thi lễ với Lý Long Cơ:
- Hoàng thượng, thần đề nghị thi hành lệnh cấm rượu ngay lập tức ở Đại Đường.
Lời vừa nói ra, ngay cả Lý Long Cơ, mọi người đều chấn động. Đại Đường là vương triều của rượu, rượu này đã không chỉ là một loại hàng tiêu dùng, mà là một vật phẩm thiết yếu liên quan chặt chẽ tới cuộc sống xã hội Đại Đường, giống như người ta muốn ăn cơm và mặc quần áo. Nếu không có rượu, người Đại Đường còn sống như nào?
Mà đuôi mày Lý Lâm Phủ lại dựng lên, âm thầm cười lạnh trong lòng một tiếng.
- Hoàng thượng, “từ quá thiên” của Mặc Tử nói: “quân thực muốn trị những tật xấu và lộn xộn của thiên hạ, ngay cả ăn uống, cũng phải tiết kiệm”. “Tửu giới” chuyên văn của Đông Tấn Cát Hồng, trình bày về những sự việc có thật trong lịch sử, than thở sự bại vong phát sinh trong chính sự của một quốc gia ‘rượu không phải họa, họa ra từ nó’. Say rượu bại hoại chính sự, nhiễu loạn dân phong, khuyến khích tội ác tính người, ‘dâm loạn sát thương trong hình ngục châu huyện, chín phần đều từ rượu mà ra’.
Dường như Bùi Khoan đã sớm có chuẩn bị, chậm rãi mà nói, nói rất rộng về những ảnh hưởng không tốt của làn gió uống rượu.
Sắc mặt Lý Long Cơ cùng chúng thần có chút âm trầm, tuy rằng không nói gì thêm, nhưng đối với lời nói của Bùi Khoan đều không cho là đúng. Say rượu nháo sự, tội ở người, không thể trách rượu, nếu dựa theo loại lô-gíc này, kỹ nữ trên thế gian này vốn không có tất yếu tồn tại, khuyến khích dân phong làm ác thôi.
Bùi Khoan cũng không uống rượu, có tật đau nhức đối với người uống rượu nhất là người say rượu, cho nên hắn thao thao bất tuyệt nói về lệnh cấm rượu, liên hệ cổ kim, thậm chí ngay cả lệnh cấm rượu ở triều Chu cũng nói ra, nói đến chỗ kích động, hắn liền hô:
- Say rượu có thể mất nước, không thể không cấm.
Lý Long Cơ nhíu mày:
- Bùi Khoan, rượu là căn bản của dân, tuyệt đối không thể hạ lệnh cấm rượu, quốc khố còn tiền không?
Bùi Khoan lấy lại bình tĩnh, đột nhiên cao giọng nói:
- Hoàng thượng, trọng yếu hơn là, làm rượu cần hao phí rất nhiều lương thực, nếu tửu phường thiên hạ đều đóng cửa, có thể tiết kiệm bao nhiêu tiền lương cho triều đình?
Lý Long Cơ ngẩn ngơ, đám người Chương Cừu Kiêm Quỳnh cũng âm thầm gật đầu, lời này của Bùi Khoan quả thực nói đến điểm mấu chốt.
Làm rượu hao tổn rất nhiều lương thực, nếu cả nước cấm rượu, vậy cũng có thể tiết kiệm được không ít lương thực.
Lý Long Cơ trầm ngâm, thần tử phía dưới đều nhỏ giọng nghị luận. Thừa dịp mọi người không chú ý, Lý Lâm Phủ trao đổi ánh mắt vơi Tiêu Duệ. Tiêu Duệ cười nhàn nhạt trong lòng, dụng ý này của Bùi Khoan sợ là ý không ở trong lời. Tuy rằng quốc khố Đại Đường trống rỗng, nhưng còn không đến mức ngay cả trận chiến này cũng chống đỡ không nổi, hắn chẳng qua là mượn cơ hội làm khó dễ, cái gọi là cấm rượu, đơn giản là xông tới Tiêu gia.
Mọi người đều biết, tửu phường Tửu Đồ của Tiêu Duệ sản xuất, đã chiếm hơn nửa thị trường rượu Đại Đường, nếu thi hành lệnh cấm rượu, tổn thất lớn nhất chỉ có thể là Tiêu gia.
Nhưng Bùi Khoan không biết là, sản nghiệp khổng lồ của Tiêu Duệ hiện giờ, tửu phường Tửu Đồ chẳng qua chỉ là một trong số đó, nếu tửu phường đóng cửa, tự nhiên tổn thất không nhỏ, nhưng còn không đến mức thương tổn đến nguyên khí. Bằng vào mạng lưới tiêu thụ và tài lực thật lớn, Tiêu gia vẫn quật khởi một lần nữa trong thời gian ngắn nhất. Cho nên, Tiêu Duệ cũng không sợ hãi.
Chỉ có điều hắn thấy, thi hành lệnh cấm rượu trong phạm vi cả nước, căn bản là không thể được, cũng không có khả năng, điều này chủ nghĩa lý tưởng quá mức.
Lý Long Cơ do dự, cấm rượu là tuyệt đối không thể làm được, nhưng lời Bùi Khoan nói lại cũng không phải không có đạo lý ---- nếu không cấm rượu, lấy cái gì để làm đầy quốc khố?
Hắn chậm rãi ngẩng đầu, liếc qua Tiêu Duệ đứng phía sau chúng thần im lặng không nói, thở dài một tiếng:
- Tiêu Duệ, ý khanh thế nào?
Tiêu Duệ mỉm cười, cất cao giọng nói:
- Hoàng thượng, thần nghĩ rằng cấm rượu là tuyệt đối không thể, rượu là vật phẩm thiết yếu trong cuộc sống của người dân, chắc chắn làm lòng dân không ổn định lay động tới nền tảng lập quốc, tuyệt đối không thể.
Lý Long Cơ còn không nói gì, Bùi Khoan ở một bên cười lạnh một tiếng:
- Sở dĩ Tiêu đại nhân phản đối cấm rượu, sợ là xuất phát từ suy tính lợi ích riêng tư đi. Ai không biết, tửu phường Tửu Đồ dưới danh nghĩa Tiêu đại nhân trải khắp Đại Đường, sản lượng thật lớn thu lợi thật lớn, nếu triều đình cấm rượu, sợ là Tiêu đại nhân không có tiền lợi nhuận…
Đối với sự trào phúng của Bùi Khoan, Tiêu Duệ cũng không có tức giận. Trong mắt hắn, Bùi Khoan này là một quan lại có năng lực, cho dù hắn là một đảng với Lý Tông, xuất phát từ động cơ chính trị nào đó đánh chủ ý tới mình, Tiêu Duệ vẫn duy trì sự khoan dung xứng đáng đối với hắn. Dù sao, vị quan lại có tài cán lại thanh chính liêm khiết này, gắng sức vận chuyển đế quốc Đại Đường. Hơn nữa, nói đến cấm rượu, xưa có tiền lệ, đời sau cũng có “thực tiễn”, tuy rằng chủ nghĩa lý tưởng quá mức, nhưng Bùi Khoan có thể nghĩ tới một chiêu như vậy, cũng coi như có chút ánh mắt.
Tiêu Duệ cười cười, ôn hòa nói:
- Bùi đại nhân, Tiêu mỗ thực sự không phải người thích tiền tài, kinh doanh rượu kiếm lời đơn giản là muốn làm chút chuyện. Tuy rằng Tiêu gia ngày kiếm đấu vàng, nhưng cũng như vậy, mỗi ngày Tiêu gia bỏ ra một đấu vàng, Tiêu mỗ đem tất cả gia tài đều dùng để cứu tế và chẩn giúp, ba viện cứu tế ngoài thành Trường An kia, cũng các chi nhánh cứu tế tửu đồ ở Lạc Dương, Ích Châu, Dương Châu to như vậy, hao phí vô số tiền, nhiều người mắt thấy, trời đất sáng tỏ, Tiêu mỗ không thẹn với lương tâm.
Bùi Khoan nghe vậy ngẩn ra, lập tức á khẩu không trả lời được. Đại danh từ tiện của Tiêu Duệ từ từ tăng cao, hoạt động cứu tế bên ngoài còn không thể biết, nhưng ba viện cứu tế ngoài thành Trường An cũng được tổ chức đến khí thế ngất trời, vô số dân chúng Trường An được Tiêu Duệ giúp đỡ, Bùi Khoan muốn phủ nhận cũng không được.
Lý Lâm Phủ cúi đầu ngồi ở chỗ kia, cười thầm trong lòng một tiếng. Muốn nói Tiêu Duệ tiêu phí không ít vì từ thiện thì hắn tin tưởng, nhưng muốn nói Tiêu Duệ dốc hết tất cả tiến hành từ thiện, Lý Lâm Phủ căn bản không tin.
Tiêu Duệ lại thản nhiên nói:
- Nếu tiền tài của Tiêu mỗ đến từ dân lại trở về với dân, có lệnh cấm rượu hay không, đối với Tiêu mỗ có tổn thất gì?
Nhìn sắc mặt Bùi Khoan có chút đỏ lên, nói không ra lời, khóe miệng Tiêu Duệ lộ ra một nụ cười thản nhiên:
- Hoàng thượng, thần nghĩ rằng, lệnh cấm rượu là tuyệt đối không thể, mời hoàng thượng nghĩ lại.
Lý Long Cơ miễn cưỡng nặn ra vẻ tươi cười:
- Như thế nào không được? Khanh hãy nói thật với trẫm.
- Hoàng thượng, làm rượu đích thật là tốn lương thực, nhưng mà, lương thực hao tổn làm rượu ở dân gian chính là lương thực của dân gian, cho dù thi hành lệnh cấm rượu, lương thực tiết kiệm được cũng không phải sở hữu của triều đình, làm sao có thể làm đầy quốc khố? Nếu triều đình mạnh mẽ trưng thu, có gì khác với tăng thuế má?
Tiêu Duệ khom người thi lễ.
Hắn Lại nói:
- Hoàng thượng, các vị đại nhân, thiên hạ vô số tửu phường, số người làm rượu cũng đến mười vạn, nếu tính thêm số thương nhân dựa vào nghiệp làm rượu để duy trì kế sinh nhai, số người lại càng nhiều. Những người này không có đất, dựa vào làm công ở tửu phường mà sống, nếu tửu phường đóng cửa, kế sinh nhai của những người này duy trì như nào? Còn có, kỹ quán này, tửu quán, nếu không có rượu, sao có thể tồn tại? Bởi vậy, thi hành lệnh cấm rượu, không chỉ là “cấm rượu”, có có thể khiến cho vô số dân chúng Đại Đường mất đi bát cơm, sẽ làm cho thương nghiệp Đại Đường tổn thương nặng nề, hậu quả mang đến thiết nghĩ không chịu nổi, xin hoàng thượng nghĩ lại.
