Bên trong nhà thi đấu bóng rổ có hai dãy ghế dài hai bên, giống hệt ghế trong nhà ăn, từng dãy ghế được nối liền không thể tách rời.
Vu Kiều đi theo Trần Nhất Thiên bước vào, trong sân đã có người chơi bóng, tiếng đế giày cọ xát trên sàn gỗ nghe rất đặc biệt, kít kít kít.
Trước mặt cô bé có một nam sinh đang thay quần, lộ ra một phần quần giữ nhiệt. Trần Nhất Thiên quay đầu lại, nói với Vu Kiều: "Em cứ ngồi đây đợi anh." Sau đó, anh mạnh tay vỗ lên lưng nam sinh kia một cái, nói câu gì đó. Nam sinh kia liền chửi thề: "Mẹ nó!", rồi kéo quần lên, cầm bộ đồ định thay, quay đầu nhìn Vu Kiều một cái trước khi theo Trần Nhất Thiên đi sang bên dưới bảng rổ phía xa để thay quần áo.
Lúc đầu, Vu Kiều ngồi gần cửa ra vào. Trần Nhất Thiên chơi hai trận rưỡi thì ra sân uống nước, thấy cô bé vẫn ngồi đó, liền ra hiệu bảo cô bé đến chỗ mình.
Vu Kiều không hiểu gì về bóng rổ, ánh mắt cô bé chỉ chăm chú dõi theo bóng dáng Trần Nhất Thiên trong đám đông.
Trần Nhất Thiên ra sân, cúi người cầm chai nước khoáng lên, ngửa cổ uống cạn nửa chai rồi đóng nắp lại, tiện tay ném sang mép sân, động tác dứt khoát và phóng khoáng, tất cả đều lọt vào mắt Vu Kiều.
Cô bé còn thấy Trần Nhất Thiên nhìn quanh sân bóng một lượt, sau khi tìm thấy cô bé liền dùng tay ra hiệu cho cô bé lại gần.
Bọn họ chơi bóng đến hơn bốn giờ chiều, Trần Nhất Thiên cùng mấy người thay đồ xong thì rủ nhau đi ăn.
Trong nhóm đó có cả nam sinh mặc quần giữ nhiệt. Một cậu bạn đề nghị rủ thêm ai đó, Vu Kiều đi sau nên không nghe rõ tên, nhưng nhìn phản ứng của mấy nam sinh thì có vẻ là con gái.
Mấy người vừa chơi bóng xong, cơ thể toát đầy hơi nóng, bước vào một quán ăn nhỏ ở cổng Tây.
Quán ăn chỉ có một tầng, bên trong cùng vừa khéo có một phòng riêng đang trống, cả nhóm ngồi vào đó.
Khi món ăn mới được dọn lên một nửa, người mà bọn họ nhắc đến trên đường cũng đến. Cậu bạn rủ cô ấy liền vội vàng đứng dậy nhường chỗ cho cô ấy ngồi, đúng ngay bên cạnh Vu Kiều.
Phải thừa nhận rằng, chị gái này rất đẹp. Tóc đen dài thẳng mượt, chạm tới ngang eo, mặc một chiếc áo len cổ chữ V rộng thùng thình, che khuất đường cong phần eo và hông, nhưng chiều cao và khuôn mặt gầy gò của cô ấy lại khiến người ta cảm nhận rõ nét sự thanh mảnh.
Cô ấy vừa ngồi xuống vừa thốt lên một tiếng "Ồ", ngả đầu sang một bên đầy kiểu cách, nhìn Vu Kiều một cái.
Vu Kiều cúi đầu, mắt nhìn mũi, mũi nhìn miệng, miệng nhìn tâm. Những tình huống như thế này cô bé chưa từng trải qua.
Một nam sinh liền vội vàng giới thiệu rằng cô bé là em gái của Trần Nhất Thiên. Người đẹp mảnh mai "Ồ" thêm một tiếng, nhướng đôi mắt nhìn về phía Trần Nhất Thiên.
Trần Nhất Thiên không tỏ thái độ gì, nhưng nam sinh mặc quần giữ nhiệt lên tiếng hỏi: "Tôi nói này, lão Trần, ba mẹ cậu âm thầm sinh thêm em gái hả?"
Trần Nhất Thiên: "Biến! Đây là con nhà họ hàng của tôi." Anh định nói "Con của chị họ tôi", nhưng lại thấy loạn vai vế, nên dứt khoát im lặng.
Người đẹp mảnh mai đưa đôi bàn tay gầy gò của mình ra, tháo bộ bọc đũa và chén trước mặt, đặt bộ đầu tiên vừa mở trước mặt Vu Kiều: "Em mấy tuổi rồi?"
Vu Kiều cúi người cảm ơn: "Cảm ơn chị! Em mười một tuổi ạ."
Trên bàn có một đàn anh nghe nói là đang học năm tư đại học. Trong lúc ăn, anh ta kể về chuyện các đơn vị tuyển dụng đến ký túc xá của họ để tuyển người. Anh ta nói rằng họ chỉ vừa mới bước vào năm tư, nhưng đã có các công ty xách theo giới thiệu doanh nghiệp và điều kiện tuyển dụng, đi từng lớp để thuyết phục họ ký hợp đồng làm việc sớm.
Anh ta còn bảo họ thử hỏi thăm các bạn cùng ngành, chỉ cần là nam sinh muốn làm, các công ty đều sẵn sàng nhận.
Mấy tân sinh viên năm nhất nghe thấy lạ liền rối rít hỏi: "Vậy có ai ký chưa?" Đàn anh năm tư nói, cả sáu người trong ký túc xá của anh ấy đều nói sẽ cân nhắc, vì dù sao năm tư cũng vừa bắt đầu, đợt tuyển dụng quy mô lớn của các trường vẫn chưa bắt đầu. Đến học kỳ sau, trường sẽ giới thiệu các vị trí tốt hơn, không ai muốn quyết định quá sớm.
Có người hỏi mức lương thế nào, đàn anh liền nói ra một con số, Vu Kiều nghe cũng thấy khá đáng nể.
Ăn được nửa bữa, nam sinh mặc quần giữ nhiệt rút một bao thuốc, mời các nam sinh ngồi cùng bàn.
Đàn anh năm tư nhận lấy, còn nam sinh ngồi bên cạnh người đẹp mảnh mai thì xua tay từ chối liên tục. Nam sinh mặc quần giữ nhiệt cũng không ép buộc, cười khẩy một tiếng, rồi ném bao thuốc vào người Trần Nhất Thiên.
Người đẹp mảnh mai vẫn giữ tư thế ngồi đoan chính, ánh mắt dõi theo quỹ đạo của bao thuốc, nhìn sang phía Trần Nhất Thiên. Thấy anh lấy điếu thuốc, đầu lọc hướng lên trên, gõ gõ xuống bàn vài cái.
Khi nam sinh mặc quần giữ nhiệt chuẩn bị bật lửa cho anh, người đẹp mảnh mai vẫn giữ dáng ngồi thẳng, đột nhiên nói một câu vô cớ: "Cậu cũng không được hút." Giọng nói mềm mại, cảm xúc như có như không.
Nam sinh mặc quần giữ nhiệt ngớ người, không biết có nên châm lửa nữa hay không.
Nam sinh ngồi cạnh cô ấy vội nói: "Trần Nhất Thiên, đừng giả bộ nữa, không phải cậu từng say thuốc lá sao?"
Người đẹp mảnh mai nghi hoặc nhìn anh, dường như chưa từng nghe đến từ "say thuốc lá".
Nam sinh giải thích thêm: "Tiểu Thi, cậu không biết à? Hồi mới nhập học, Trần Nhất Thiên theo anh cả phòng ký túc của bọn tôi hút một điếu, hút xong liền ngã gục, nằm bẹp cả buổi chiều." Nói xong, anh ta đắc ý nhìn Trần Nhất Thiên, dường như đây là chuyện thật.
Trần Nhất Thiên gõ điếu thuốc trên tay một hồi lâu, bị phanh phui chuyện cũ cũng không giận, chỉ cười bất lực, rồi kẹp điếu thuốc lên tai của Vu Kiều.
———
Ba mẹ của Trần Nhất Thiên có suy nghĩ và hành động đi trước thời đại của họ.
Thời đó, tại nhiều thành phố lớn ở tỉnh Liêu Ninh, có những doanh nghiệp công nghiệp nặng quy mô lớn mang tên thành phố, chẳng hạn như nhà máy thép X, nhà máy luyện kim X, v.v. Những đứa trẻ cùng lứa tuổi với Trần Nhất Thiên đều rất ghen tị với những gia đình mà cả ba lẫn mẹ đều làm việc ở nhà máy thép X. Cảm giác ưu việt và địa vị xã hội của họ thậm chí còn vượt qua cả cơ quan nhà nước hay đơn vị sự nghiệp.
Ba của Trần Nhất Thiên cũng từng có cơ hội vào làm ở nhà máy thép X. Với dáng vẻ cao lớn vạm vỡ của ông, trong số những người mai mối có không ít "bông hoa nhà máy" ở nhà máy thép X hay mỏ X. Nhưng cuối cùng, ông lại tự do yêu đương, kết hôn với mẹ của Trần Nhất Thiên, và vô tình bước vào con đường kinh doanh. Ban đầu, ông chỉ làm ăn nhỏ lẻ ở Thẩm Dương, sau đó để tiết kiệm chi phí đi lại và tiếp cận các giao dịch lớn hơn, ông đưa mẹ của Trần Nhất Thiên vào Chiết Giang, ở đó làm ăn suốt nhiều năm liền.
Bà nội của Trần Nhất Thiên vốn có tư tưởng "nuôi thả" con cái, không bắt buộc phải như thế nào hay nhất định phải ra sao. Không ngờ rằng, nghề nghiệp mà ba mẹ Trần Nhất Thiên chọn – bị xem là không danh giá vào thời điểm đó – lại vô tình giúp họ tránh được một đợt sóng thất nghiệp tràn qua Đông Bắc.
Năm 1998, những biến đổi lớn trong đời sống xã hội ở Thẩm Dương đã bắt đầu. Đây có thể coi là phong trào sa thải lớn nhất từ trước đến nay. Hầu hết các doanh nghiệp nhà nước thời đó đều dùng mức lương thấp và phúc lợi cao để nuôi sống nhân viên, tương đương với việc ký một hợp đồng không bao giờ hết hạn – được gọi là "bát cơm sắt".
Những từ như "thất nghiệp" hay "phân luồng" đột ngột xuất hiện, khiến những người đang cầm chắc "bát cơm sắt" không khỏi bối rối: "Doanh nghiệp không nuôi chúng ta nữa, không trả lương nữa, vậy chúng ta đi đâu? Làm gì? Sống ra sao?" Cú sốc quan niệm và sự tuyệt vọng về sinh kế thực sự đã ảnh hưởng đến cả một thế hệ.
Mùa đông năm đó, nhiều gia đình rơi vào tuyệt vọng, nhiều người vật lộn trong mông lung. Nước mắt, sự chán nản, và cảm giác bất lực len lỏi trong bầu không khí của thị trấn công nghiệp nặng vùng Đông Bắc. Nhưng gia đình Trần Nhất Thiên hoàn toàn không bị ảnh hưởng gì cả.
Vu Kiều giành được nhiều huy chương vàng tại đại hội thể thao, cuộc sống đại học của Trần Nhất Thiên ngày càng khởi sắc, còn bà Trần thì say mê sáng tạo những món ăn gia đình. Bước vào tháng mười một, thành phố bắt đầu được sưởi ấm, Tết Dương lịch cũng đến rất nhanh.
Ba mẹ Trần Nhất Thiên quyết định trở về để đón năm mới cùng ba bà cháu.
Điều này khiến Trần Nhất Thiên khá bất ngờ, vì trước đây ba mẹ anh chỉ về vào dịp Tết Nguyên đán, đến vội rồi đi cũng vội. Kể cả những sự kiện lớn như thi đại học hay nhập học, ba mẹ anh cũng chỉ gọi một cuộc điện thoại, lời động viên cũng qua loa, không có chút sâu sắc nào.
Khi nhận được giấy báo trúng tuyển, nhiều bạn cùng lớp đã được ba mẹ tổ chức tiệc mừng, mời bạn bè, giáo viên chủ nhiệm và người thân đến dự. Nhưng Trần Nhất Thiên thì không, ba mẹ anh thậm chí chẳng hề đề cập đến chuyện này, có lẽ họ đã quên mất.
Ngày 30 tháng 12, Vu Kiều tan học về nhà thì thấy trong nhà có thêm hai người. Nhìn dáng vẻ, có vẻ họ cũng vừa mới đến. Ba của Trần Nhất Thiên đang đứng trong phòng của anh, còn mẹ anh ngồi trên giường cạnh con trai, vòng tay ôm lấy anh. Do Trần Nhất Thiên ngồi rất ngay ngắn, thẳng lưng, nên trông giống như mẹ anh đang "bám" vào người anh.
Trong bếp, tiếng chạm nồi niêu xoong chảo vang lên rộn ràng hơn thường ngày. Mùi cá, mùi tương, mùi ngọt và mùi dầu hòa quyện với nhau lan tỏa khắp căn nhà.
Vu Kiều đeo ba lô đứng ngẩn ngơ trước cửa phòng của Trần Nhất Thiên, băn khoăn không biết nên vào chào hỏi ngay hay đặt ba lô xuống trước.
Từ góc nhìn của cô bé, Trần Nhất Thiên không nói chuyện qua lại với ba mẹ, anh chỉ ngồi nghe, nhưng nghe được bao nhiêu thì không rõ.
Khi Vu Kiều còn đang lưỡng lự, Trần Nhất Thiên quay đầu qua khe hở giữa ba mẹ mình, nhìn cô bé và nói: "Vào đi!"
Vu Kiều nghe lệnh, đeo ba lô bước vào.
Mẹ Trần mặc một chiếc áo khoác len màu vàng đất, tóc búi gọn sau đầu, bảo dưỡng rất tốt, khuôn mặt bà mang theo chút vẻ khách sáo của dân kinh doanh: "Đây là con gái của Vu Hương phải không?"
Sự sang trọng của mẹ Trần thì Vu Kiều tất nhiên không hiểu được. Giá trị của chiếc áo khoác len này chưa cần bàn đến, chỉ xét riêng kiểu dáng, thì dù 20 năm sau cũng không bị lỗi mốt. Còn về màu sắc, nó chắc chắn không phải gọi là "màu vàng đất", mà phải gọi là "màu cà phê", "màu caramel" hay "màu kaki" mới đúng.
"Mợ!" Vu Kiều nhanh chóng xác định cách gọi, sau đó quay sang chào ba Trần: "Cậu!"
Ba Trần lúc đó đang nói gì đó, nhưng vì Trần Nhất Thiên gọi Vu Kiều vào nên lời của ông bị cắt ngang.
Ông quan sát Vu Kiều, hỏi vài câu như: "Con mấy tuổi rồi? Học lớp mấy? Cuộc sống có quen không?" Khi họ nói chuyện, Trần Nhất Thiên và mẹ anh đều im lặng.
Vu Kiều đặt ba lô xuống, đi vào bếp để giúp bà Trần làm việc vặt. Bà Trần đưa cho cô một củ tỏi, bảo cô lột sạch rồi giã nhuyễn, Vu Kiều vâng lời, bắt tay vào việc ngay. Mẹ Trần cũng đi theo vào bếp.
Bà đã cởi chiếc áo khoác len, bên trong mặc một chiếc áo len cashmere màu hồng sen, được đính đá lấp lánh.
Bà Trần nói: "Không cần đâu! Hai đứa ngồi xe cả ngày rồi, mau nghỉ ngơi đi. Vu Kiều giúp mẹ làm xong tỏi rồi cũng ra ngoài. Mẹ tự có sắp xếp, mấy đứa ở đây lại thêm rối."
Mẹ Trần nhìn qua góc bếp, thấy một bó tỏi, liền ngồi xuống lột. Vừa lột tỏi, bà vừa bắt chuyện, hỏi thăm bà Trần về vài người thân ở quê. Những người này đều là thân quen của bà Trần, nên bà kể rõ ràng từng chuyện.
Nói xong về họ hàng, mẹ Trần đặt tỏi đã lột xong sang một bên, đứng cạnh bà Trần, nhìn bà thái rau. Rồi tiếp tục tìm chủ đề trò chuyện: "Mẹ, con nhớ mẹ từng làm món cải thảo thịt viên..."
Bà Trần ậm ừ một tiếng, dao trên tay không hề ngừng lại.
Mẹ Trần lại nói tiếp: "Con vẫn nhớ rõ mùi vị món đó. Mẹ làm lại cho con ăn được không?"
Bà Trần khựng lại một chút: "Cải thảo thịt viên gì cơ?"
Vu Kiều chen vào: "Bà ơi, là món Phật Thủ cải thảo đó bà!"
Mẹ Trần vội vàng nói: "Đúng đúng! Là Phật Thủ cải thảo! Con nhớ rồi, món cải thảo bọc thịt, giống như bàn tay mũm mĩm của Phật Di Lặc ấy."
Nói rồi bà nhìn Vu Kiều, nhận được sự đồng tình, Vu Kiều mỉm cười.
Bữa cơm được tổ chức trong phòng của bà Trần. Các món ăn được nấu xong và lần lượt được bưng lên bàn. Trong lúc đi lại bê đồ, Vu Kiều dùng khóe mắt liếc nhìn cha con Trần Nhất Thiên vài lần.
Tư thế của họ không thay đổi. Ba Trần có lẽ đang hỏi chuyện học hành của Trần Nhất Thiên, anh trả lời rành mạch từng câu.
Trong suốt bữa ăn, điện thoại của ba Trần reo vài lần. Ông không tránh mặt Trần Nhất Thiên mà trực tiếp nhận cuộc gọi, vừa đi qua đi lại trên sàn, vừa nói chuyện. Giọng điệu khi gọi điện khác hẳn so với lúc nói chuyện ban nãy.
Vu Kiều đi theo Trần Nhất Thiên bước vào, trong sân đã có người chơi bóng, tiếng đế giày cọ xát trên sàn gỗ nghe rất đặc biệt, kít kít kít.
Trước mặt cô bé có một nam sinh đang thay quần, lộ ra một phần quần giữ nhiệt. Trần Nhất Thiên quay đầu lại, nói với Vu Kiều: "Em cứ ngồi đây đợi anh." Sau đó, anh mạnh tay vỗ lên lưng nam sinh kia một cái, nói câu gì đó. Nam sinh kia liền chửi thề: "Mẹ nó!", rồi kéo quần lên, cầm bộ đồ định thay, quay đầu nhìn Vu Kiều một cái trước khi theo Trần Nhất Thiên đi sang bên dưới bảng rổ phía xa để thay quần áo.
Lúc đầu, Vu Kiều ngồi gần cửa ra vào. Trần Nhất Thiên chơi hai trận rưỡi thì ra sân uống nước, thấy cô bé vẫn ngồi đó, liền ra hiệu bảo cô bé đến chỗ mình.
Vu Kiều không hiểu gì về bóng rổ, ánh mắt cô bé chỉ chăm chú dõi theo bóng dáng Trần Nhất Thiên trong đám đông.
Trần Nhất Thiên ra sân, cúi người cầm chai nước khoáng lên, ngửa cổ uống cạn nửa chai rồi đóng nắp lại, tiện tay ném sang mép sân, động tác dứt khoát và phóng khoáng, tất cả đều lọt vào mắt Vu Kiều.
Cô bé còn thấy Trần Nhất Thiên nhìn quanh sân bóng một lượt, sau khi tìm thấy cô bé liền dùng tay ra hiệu cho cô bé lại gần.
Bọn họ chơi bóng đến hơn bốn giờ chiều, Trần Nhất Thiên cùng mấy người thay đồ xong thì rủ nhau đi ăn.
Trong nhóm đó có cả nam sinh mặc quần giữ nhiệt. Một cậu bạn đề nghị rủ thêm ai đó, Vu Kiều đi sau nên không nghe rõ tên, nhưng nhìn phản ứng của mấy nam sinh thì có vẻ là con gái.
Mấy người vừa chơi bóng xong, cơ thể toát đầy hơi nóng, bước vào một quán ăn nhỏ ở cổng Tây.
Quán ăn chỉ có một tầng, bên trong cùng vừa khéo có một phòng riêng đang trống, cả nhóm ngồi vào đó.
Khi món ăn mới được dọn lên một nửa, người mà bọn họ nhắc đến trên đường cũng đến. Cậu bạn rủ cô ấy liền vội vàng đứng dậy nhường chỗ cho cô ấy ngồi, đúng ngay bên cạnh Vu Kiều.
Phải thừa nhận rằng, chị gái này rất đẹp. Tóc đen dài thẳng mượt, chạm tới ngang eo, mặc một chiếc áo len cổ chữ V rộng thùng thình, che khuất đường cong phần eo và hông, nhưng chiều cao và khuôn mặt gầy gò của cô ấy lại khiến người ta cảm nhận rõ nét sự thanh mảnh.
Cô ấy vừa ngồi xuống vừa thốt lên một tiếng "Ồ", ngả đầu sang một bên đầy kiểu cách, nhìn Vu Kiều một cái.
Vu Kiều cúi đầu, mắt nhìn mũi, mũi nhìn miệng, miệng nhìn tâm. Những tình huống như thế này cô bé chưa từng trải qua.
Một nam sinh liền vội vàng giới thiệu rằng cô bé là em gái của Trần Nhất Thiên. Người đẹp mảnh mai "Ồ" thêm một tiếng, nhướng đôi mắt nhìn về phía Trần Nhất Thiên.
Trần Nhất Thiên không tỏ thái độ gì, nhưng nam sinh mặc quần giữ nhiệt lên tiếng hỏi: "Tôi nói này, lão Trần, ba mẹ cậu âm thầm sinh thêm em gái hả?"
Trần Nhất Thiên: "Biến! Đây là con nhà họ hàng của tôi." Anh định nói "Con của chị họ tôi", nhưng lại thấy loạn vai vế, nên dứt khoát im lặng.
Người đẹp mảnh mai đưa đôi bàn tay gầy gò của mình ra, tháo bộ bọc đũa và chén trước mặt, đặt bộ đầu tiên vừa mở trước mặt Vu Kiều: "Em mấy tuổi rồi?"
Vu Kiều cúi người cảm ơn: "Cảm ơn chị! Em mười một tuổi ạ."
Trên bàn có một đàn anh nghe nói là đang học năm tư đại học. Trong lúc ăn, anh ta kể về chuyện các đơn vị tuyển dụng đến ký túc xá của họ để tuyển người. Anh ta nói rằng họ chỉ vừa mới bước vào năm tư, nhưng đã có các công ty xách theo giới thiệu doanh nghiệp và điều kiện tuyển dụng, đi từng lớp để thuyết phục họ ký hợp đồng làm việc sớm.
Anh ta còn bảo họ thử hỏi thăm các bạn cùng ngành, chỉ cần là nam sinh muốn làm, các công ty đều sẵn sàng nhận.
Mấy tân sinh viên năm nhất nghe thấy lạ liền rối rít hỏi: "Vậy có ai ký chưa?" Đàn anh năm tư nói, cả sáu người trong ký túc xá của anh ấy đều nói sẽ cân nhắc, vì dù sao năm tư cũng vừa bắt đầu, đợt tuyển dụng quy mô lớn của các trường vẫn chưa bắt đầu. Đến học kỳ sau, trường sẽ giới thiệu các vị trí tốt hơn, không ai muốn quyết định quá sớm.
Có người hỏi mức lương thế nào, đàn anh liền nói ra một con số, Vu Kiều nghe cũng thấy khá đáng nể.
Ăn được nửa bữa, nam sinh mặc quần giữ nhiệt rút một bao thuốc, mời các nam sinh ngồi cùng bàn.
Đàn anh năm tư nhận lấy, còn nam sinh ngồi bên cạnh người đẹp mảnh mai thì xua tay từ chối liên tục. Nam sinh mặc quần giữ nhiệt cũng không ép buộc, cười khẩy một tiếng, rồi ném bao thuốc vào người Trần Nhất Thiên.
Người đẹp mảnh mai vẫn giữ tư thế ngồi đoan chính, ánh mắt dõi theo quỹ đạo của bao thuốc, nhìn sang phía Trần Nhất Thiên. Thấy anh lấy điếu thuốc, đầu lọc hướng lên trên, gõ gõ xuống bàn vài cái.
Khi nam sinh mặc quần giữ nhiệt chuẩn bị bật lửa cho anh, người đẹp mảnh mai vẫn giữ dáng ngồi thẳng, đột nhiên nói một câu vô cớ: "Cậu cũng không được hút." Giọng nói mềm mại, cảm xúc như có như không.
Nam sinh mặc quần giữ nhiệt ngớ người, không biết có nên châm lửa nữa hay không.
Nam sinh ngồi cạnh cô ấy vội nói: "Trần Nhất Thiên, đừng giả bộ nữa, không phải cậu từng say thuốc lá sao?"
Người đẹp mảnh mai nghi hoặc nhìn anh, dường như chưa từng nghe đến từ "say thuốc lá".
Nam sinh giải thích thêm: "Tiểu Thi, cậu không biết à? Hồi mới nhập học, Trần Nhất Thiên theo anh cả phòng ký túc của bọn tôi hút một điếu, hút xong liền ngã gục, nằm bẹp cả buổi chiều." Nói xong, anh ta đắc ý nhìn Trần Nhất Thiên, dường như đây là chuyện thật.
Trần Nhất Thiên gõ điếu thuốc trên tay một hồi lâu, bị phanh phui chuyện cũ cũng không giận, chỉ cười bất lực, rồi kẹp điếu thuốc lên tai của Vu Kiều.
———
Ba mẹ của Trần Nhất Thiên có suy nghĩ và hành động đi trước thời đại của họ.
Thời đó, tại nhiều thành phố lớn ở tỉnh Liêu Ninh, có những doanh nghiệp công nghiệp nặng quy mô lớn mang tên thành phố, chẳng hạn như nhà máy thép X, nhà máy luyện kim X, v.v. Những đứa trẻ cùng lứa tuổi với Trần Nhất Thiên đều rất ghen tị với những gia đình mà cả ba lẫn mẹ đều làm việc ở nhà máy thép X. Cảm giác ưu việt và địa vị xã hội của họ thậm chí còn vượt qua cả cơ quan nhà nước hay đơn vị sự nghiệp.
Ba của Trần Nhất Thiên cũng từng có cơ hội vào làm ở nhà máy thép X. Với dáng vẻ cao lớn vạm vỡ của ông, trong số những người mai mối có không ít "bông hoa nhà máy" ở nhà máy thép X hay mỏ X. Nhưng cuối cùng, ông lại tự do yêu đương, kết hôn với mẹ của Trần Nhất Thiên, và vô tình bước vào con đường kinh doanh. Ban đầu, ông chỉ làm ăn nhỏ lẻ ở Thẩm Dương, sau đó để tiết kiệm chi phí đi lại và tiếp cận các giao dịch lớn hơn, ông đưa mẹ của Trần Nhất Thiên vào Chiết Giang, ở đó làm ăn suốt nhiều năm liền.
Bà nội của Trần Nhất Thiên vốn có tư tưởng "nuôi thả" con cái, không bắt buộc phải như thế nào hay nhất định phải ra sao. Không ngờ rằng, nghề nghiệp mà ba mẹ Trần Nhất Thiên chọn – bị xem là không danh giá vào thời điểm đó – lại vô tình giúp họ tránh được một đợt sóng thất nghiệp tràn qua Đông Bắc.
Năm 1998, những biến đổi lớn trong đời sống xã hội ở Thẩm Dương đã bắt đầu. Đây có thể coi là phong trào sa thải lớn nhất từ trước đến nay. Hầu hết các doanh nghiệp nhà nước thời đó đều dùng mức lương thấp và phúc lợi cao để nuôi sống nhân viên, tương đương với việc ký một hợp đồng không bao giờ hết hạn – được gọi là "bát cơm sắt".
Những từ như "thất nghiệp" hay "phân luồng" đột ngột xuất hiện, khiến những người đang cầm chắc "bát cơm sắt" không khỏi bối rối: "Doanh nghiệp không nuôi chúng ta nữa, không trả lương nữa, vậy chúng ta đi đâu? Làm gì? Sống ra sao?" Cú sốc quan niệm và sự tuyệt vọng về sinh kế thực sự đã ảnh hưởng đến cả một thế hệ.
Mùa đông năm đó, nhiều gia đình rơi vào tuyệt vọng, nhiều người vật lộn trong mông lung. Nước mắt, sự chán nản, và cảm giác bất lực len lỏi trong bầu không khí của thị trấn công nghiệp nặng vùng Đông Bắc. Nhưng gia đình Trần Nhất Thiên hoàn toàn không bị ảnh hưởng gì cả.
Vu Kiều giành được nhiều huy chương vàng tại đại hội thể thao, cuộc sống đại học của Trần Nhất Thiên ngày càng khởi sắc, còn bà Trần thì say mê sáng tạo những món ăn gia đình. Bước vào tháng mười một, thành phố bắt đầu được sưởi ấm, Tết Dương lịch cũng đến rất nhanh.
Ba mẹ Trần Nhất Thiên quyết định trở về để đón năm mới cùng ba bà cháu.
Điều này khiến Trần Nhất Thiên khá bất ngờ, vì trước đây ba mẹ anh chỉ về vào dịp Tết Nguyên đán, đến vội rồi đi cũng vội. Kể cả những sự kiện lớn như thi đại học hay nhập học, ba mẹ anh cũng chỉ gọi một cuộc điện thoại, lời động viên cũng qua loa, không có chút sâu sắc nào.
Khi nhận được giấy báo trúng tuyển, nhiều bạn cùng lớp đã được ba mẹ tổ chức tiệc mừng, mời bạn bè, giáo viên chủ nhiệm và người thân đến dự. Nhưng Trần Nhất Thiên thì không, ba mẹ anh thậm chí chẳng hề đề cập đến chuyện này, có lẽ họ đã quên mất.
Ngày 30 tháng 12, Vu Kiều tan học về nhà thì thấy trong nhà có thêm hai người. Nhìn dáng vẻ, có vẻ họ cũng vừa mới đến. Ba của Trần Nhất Thiên đang đứng trong phòng của anh, còn mẹ anh ngồi trên giường cạnh con trai, vòng tay ôm lấy anh. Do Trần Nhất Thiên ngồi rất ngay ngắn, thẳng lưng, nên trông giống như mẹ anh đang "bám" vào người anh.
Trong bếp, tiếng chạm nồi niêu xoong chảo vang lên rộn ràng hơn thường ngày. Mùi cá, mùi tương, mùi ngọt và mùi dầu hòa quyện với nhau lan tỏa khắp căn nhà.
Vu Kiều đeo ba lô đứng ngẩn ngơ trước cửa phòng của Trần Nhất Thiên, băn khoăn không biết nên vào chào hỏi ngay hay đặt ba lô xuống trước.
Từ góc nhìn của cô bé, Trần Nhất Thiên không nói chuyện qua lại với ba mẹ, anh chỉ ngồi nghe, nhưng nghe được bao nhiêu thì không rõ.
Khi Vu Kiều còn đang lưỡng lự, Trần Nhất Thiên quay đầu qua khe hở giữa ba mẹ mình, nhìn cô bé và nói: "Vào đi!"
Vu Kiều nghe lệnh, đeo ba lô bước vào.
Mẹ Trần mặc một chiếc áo khoác len màu vàng đất, tóc búi gọn sau đầu, bảo dưỡng rất tốt, khuôn mặt bà mang theo chút vẻ khách sáo của dân kinh doanh: "Đây là con gái của Vu Hương phải không?"
Sự sang trọng của mẹ Trần thì Vu Kiều tất nhiên không hiểu được. Giá trị của chiếc áo khoác len này chưa cần bàn đến, chỉ xét riêng kiểu dáng, thì dù 20 năm sau cũng không bị lỗi mốt. Còn về màu sắc, nó chắc chắn không phải gọi là "màu vàng đất", mà phải gọi là "màu cà phê", "màu caramel" hay "màu kaki" mới đúng.
"Mợ!" Vu Kiều nhanh chóng xác định cách gọi, sau đó quay sang chào ba Trần: "Cậu!"
Ba Trần lúc đó đang nói gì đó, nhưng vì Trần Nhất Thiên gọi Vu Kiều vào nên lời của ông bị cắt ngang.
Ông quan sát Vu Kiều, hỏi vài câu như: "Con mấy tuổi rồi? Học lớp mấy? Cuộc sống có quen không?" Khi họ nói chuyện, Trần Nhất Thiên và mẹ anh đều im lặng.
Vu Kiều đặt ba lô xuống, đi vào bếp để giúp bà Trần làm việc vặt. Bà Trần đưa cho cô một củ tỏi, bảo cô lột sạch rồi giã nhuyễn, Vu Kiều vâng lời, bắt tay vào việc ngay. Mẹ Trần cũng đi theo vào bếp.
Bà đã cởi chiếc áo khoác len, bên trong mặc một chiếc áo len cashmere màu hồng sen, được đính đá lấp lánh.
Bà Trần nói: "Không cần đâu! Hai đứa ngồi xe cả ngày rồi, mau nghỉ ngơi đi. Vu Kiều giúp mẹ làm xong tỏi rồi cũng ra ngoài. Mẹ tự có sắp xếp, mấy đứa ở đây lại thêm rối."
Mẹ Trần nhìn qua góc bếp, thấy một bó tỏi, liền ngồi xuống lột. Vừa lột tỏi, bà vừa bắt chuyện, hỏi thăm bà Trần về vài người thân ở quê. Những người này đều là thân quen của bà Trần, nên bà kể rõ ràng từng chuyện.
Nói xong về họ hàng, mẹ Trần đặt tỏi đã lột xong sang một bên, đứng cạnh bà Trần, nhìn bà thái rau. Rồi tiếp tục tìm chủ đề trò chuyện: "Mẹ, con nhớ mẹ từng làm món cải thảo thịt viên..."
Bà Trần ậm ừ một tiếng, dao trên tay không hề ngừng lại.
Mẹ Trần lại nói tiếp: "Con vẫn nhớ rõ mùi vị món đó. Mẹ làm lại cho con ăn được không?"
Bà Trần khựng lại một chút: "Cải thảo thịt viên gì cơ?"
Vu Kiều chen vào: "Bà ơi, là món Phật Thủ cải thảo đó bà!"
Mẹ Trần vội vàng nói: "Đúng đúng! Là Phật Thủ cải thảo! Con nhớ rồi, món cải thảo bọc thịt, giống như bàn tay mũm mĩm của Phật Di Lặc ấy."
Nói rồi bà nhìn Vu Kiều, nhận được sự đồng tình, Vu Kiều mỉm cười.
Bữa cơm được tổ chức trong phòng của bà Trần. Các món ăn được nấu xong và lần lượt được bưng lên bàn. Trong lúc đi lại bê đồ, Vu Kiều dùng khóe mắt liếc nhìn cha con Trần Nhất Thiên vài lần.
Tư thế của họ không thay đổi. Ba Trần có lẽ đang hỏi chuyện học hành của Trần Nhất Thiên, anh trả lời rành mạch từng câu.
Trong suốt bữa ăn, điện thoại của ba Trần reo vài lần. Ông không tránh mặt Trần Nhất Thiên mà trực tiếp nhận cuộc gọi, vừa đi qua đi lại trên sàn, vừa nói chuyện. Giọng điệu khi gọi điện khác hẳn so với lúc nói chuyện ban nãy.
