Nói sinh viên nghệ thuật không giữ được ba thứ là một meme mà gần đây Lương Nguyện Tỉnh hay thấy trên mạng. Thực ra không chỉ có ba thứ đó, còn có cả "làn da không xăm trổ" hay "lá phổi sạch" gì đó nữa.
Đại khái là để miêu tả trạng thái gần như điên loạn của người học nghệ thuật khi học đến cùng. Vậy nên thực ra cậu có thể tránh nhắc đến cái "xu hướng tính dục" cuối cùng kia, thay xu hướng tính dục bằng lá phổi sạch sẽ chẳng hạn. Nhưng cậu không làm thế.
Tay cậu vẫn bị anh nắm chặt, thật ra nó vốn đã không còn lạnh nữa, tay kia cũng vậy. Trong xe, hệ thống sưởi vẫn đang bật. Sau khi đóng cửa sổ, nhiệt độ tăng lên rất nhanh. Lương Nguyện Tỉnh mặc một chiếc áo len cổ lọ màu xám chì dày cộm, lúc này sau gáy cậu đã bắt đầu lấm tấm mồ hôi.
"Tôi... chỉnh gió điều hòa một chút." Lương Nguyện Tỉnh nói.
"Ừ." Đoàn Thanh Thâm buông tay, đổi sang tay phải giữ vô lăng. Lương Nguyện Tỉnh chỉnh gió ấm nhỏ xuống hai nấc.
Tân Cương đất rộng người thưa, có những đoạn dài không thấy xe nào qua lại. Con đường nhỏ bên dưới gần đường cao tốc cũng hoang vắng như chưa từng có ai đặt chân đến.
Tuyết còn chưa kịp phủ trắng núi đồi, nhiệt độ đêm nay sẽ xuống tới âm 10 độ. Vùng đất Bắc Tân Cương hoang vu giữa mùa đông lạnh giá, được nhiều người coi là hình ảnh nguyên sơ nhất của hành tinh này.
Lương Nguyện Tỉnh lại một lần nữa hạ cửa kính xe xuống, cậu đặt ống kính máy ảnh lên thành cửa, tay giữ chặt ống kính. Đoàn Thanh Thâm hiểu ý cậu, anh chuyển sang làn đường ngoài cùng bên phải, như vậy trong khung hình sẽ không xuất hiện hàng rào chắn màu xanh lá cây của đường cao tốc.
Cậu dùng tốc độ màn trập cao để chụp liên tiếp, sau đó rụt tay lại, vội vàng kéo cửa kính lên. Rồi cậu ngồi co ro ở ghế phụ ôm máy ảnh, lật xem lại ảnh vừa chụp.
Đoàn Thanh Thâm thở dài: "Đừng chụp nữa, ai lại đi mở cửa sổ đón gió ở Bắc Tân Cương vào giữa tháng Mười Một chứ."
"Có phải rất ngầu không?"
"Ngầu."
Đường cao tốc không giống như quốc lộ muốn dừng lại chụp ảnh lúc nào cũng được. Vậy nên có bị lạnh một chút cũng không sao, Lương Nguyện Tỉnh nghĩ vậy.
Đoạn đường phía sau vẫn không gặp một chiếc xe nào, hôm nay đúng là lạ. Tuyến cao tốc Liên Vân Cảng – Khorgas này thường được mọi người đùa là "Cao tốc Liên Hàng" vì toàn là xe tải lớn nối đuôi nhau, nhưng từ khi họ đi qua biển chỉ dẫn lối ra 1B, ngoài chiếc xe tải đang chắn gió phía trước ra thì không hề thấy thêm bất kỳ chiếc xe nào khác.
Bốn phía là vùng hoang vu tĩnh mịch, người dân du mục đã đưa gia súc đến bãi chăn thả mùa đông, còn những du khách đi ngắm cảnh tuyết có lẽ phải đến tháng Mười Hai mới tới. Vậy nên khoảng thời gian này, nơi đây chìm trong im lặng, chỉ có tiếng gió hòa vang cùng nhau.
Xe bon bon chạy về hướng Hami, Lương Nguyện Tỉnh ngồi ở ghế phụ, đặt laptop lên đùi bắt đầu xử lý ảnh. Tài khoản của họ gần đây duy trì nhịp độ cách một ngày đăng một bài, khi thì video, khi thì ảnh.
Trong phần tin nhắn riêng tư có một số người theo dõi gửi tin nhắn đến, rất may là những người theo dõi kênh của họ đều khá bình thường. Nghe nói có một số blogger nhiếp ảnh mới lập tài khoản đã bị người ta buông lời cay độc, mắng chửi họ vì nghi ngờ ảnh phong cảnh là do AI tạo ra.
Lương Nguyện Tỉnh hiếm khi xem tin nhắn, chỉnh xong video, cậu tiện thể ngó qua mục tin nhắn một cái. Đa phần đều hỏi về thiết bị và thông số, cậu không trả lời. Rồi cậu kéo đến phần cuối video đã chỉnh sửa, thêm dòng phụ đề ghi rõ thiết bị, thông số và ngày chụp.
Sau khi đăng video lên thì phải chờ duyệt, cậu ngáp một cái, gập laptop lại.
"Đăng rồi à?" Đoàn Thanh Thâm hỏi.
"Ừm, đang chờ duyệt." Lương Nguyện Tỉnh dụi mắt, "Hơi chóng mặt."
"Chắc là hơi say xe đấy. Đừng nhìn điện thoại nữa, đến trạm dừng tiếp theo tôi dừng lại cho em nghỉ một lát nhé?"
"Không cần đâu."
Kế hoạch hôm nay của họ là qua đêm ở Hami, trên đường đi có quá nhiều đoạn gió ngang nên xe chạy rất chậm. Khi nhìn thấy biển báo "Hami 95KM", bầu trời đã chuyển từ màu xanh thẫm sang màu cam đỏ một cách kỳ diệu, đó là dấu vết cuối cùng của ánh hoàng hôn còn sót lại trên đường chân trời. Lương Nguyện Tỉnh ngồi trong xe giơ máy ảnh lên.
Vì xe hướng về phía Tây nên mặt trời lặn ở ngay trước mắt, tạo hiệu ứng thị giác cực kỳ mạnh mẽ, đáng tiếc là ảnh chụp ra không được đẹp lắm vì xe hơi rung.
Tiếp đó, những dãy núi xa xa chìm vào màn đêm, cả đất trời tối đen như mực, chỉ có ánh đèn pha soi sáng con đường phía trước. Ở Tân Cương địa hình rộng lớn, đường cao tốc được xây dựng thẳng tắp, khiến người ta có cảm giác như con đường này có thể chạy mãi đến tận cùng thế giới.
Lương Nguyện Tỉnh khe khẽ ngân nga theo nhạc trong xe, Đoàn Thanh Thâm lái xe vững vàng. Ngoài những biển báo cứ lần lượt lướt qua, thì chẳng còn gì khác để làm mốc.
Đến biển báo "Hami 60KM", xe cộ cuối cùng cũng nhiều hơn, toàn là những xe tải lớn mưu sinh. Ánh đèn thành phố cũng đã hiện ra từ xa.
"Đi ô tô vẫn nhanh hơn thật, đi xe máy chắc phải chậm mất nửa thời gian." Lương Nguyện Tỉnh dựa vào ghế phụ nói.
"Tốc độ của xe máy là tốc độ của niềm vui."
Lương Nguyện Tỉnh nghiêng đầu nhìn anh, bật cười: "Đúng vậy."
Cậu nhìn anh một lần, rồi lại nhìn thêm lần nữa, thầm nghĩ người này giờ nói chuyện khéo phết, biết nịnh hẳn hoi.
Nhắc đến xe máy, Đoàn Thanh Thâm chợt nhớ ra: "À đúng rồi, xe máy của em, khi nào về đến nơi có cần nhờ Hiểu Dương tìm chỗ bảo dưỡng giúp không?"
"À không cần đâu, làm phiền người ta quá."
"Không sao mà. Em đã chạy hơn ba nghìn cây số rồi, lỡ có vấn đề gì thì phát hiện sớm vẫn hơn."
Lương Nguyện Tỉnh nghĩ một lúc, rồi vẫn lắc đầu: "Xe đâu phải người đi khám bệnh, dù có hỏng thì kéo đi sửa là được, không sao đâu, thôi khỏi."
"Vậy cũng được."
Lại nói đến chuyện người đi khám bệnh, Lương Nguyện Tỉnh cảm thấy việc không nên trì hoãn bệnh tình có lẽ là suy nghĩ bản năng của bác sĩ. Nghĩ vậy, cậu nói: "Này... anh Thâm."
"Ôi chao, không dám ạ."
"..." Lương Nguyện Tỉnh thu lại nét mặt, "Hỏi anh một chuyện nghiêm túc."
"Em hỏi đi."
"Tại sao anh lại nghỉ việc?" Lương Nguyện Tỉnh hỏi.
Nghe cậu hỏi vậy, Đoàn Thanh Thâm hơi khựng lại, sau đó anh nhanh chóng liếc mắt sang, hỏi: "Trước tiên, em nói xem em đã nhịn không hỏi câu này suốt bao lâu rồi?"
"Nhịn suốt cả quãng đường luôn."
"Giỏi nhịn thật đấy Tỉnh Tỉnh, nhịn đến giờ mới hỏi."
"Tôi muốn hỏi từ lâu rồi, nhưng sợ mạo phạm anh." Lương Nguyện Tỉnh giải thích.
"Hai đứa mình quen nhau cũng được ba năm rồi, em còn sợ mạo phạm tôi á?"
Được rồi, bị anh bắt thóp rồi. Đây là kiểu trò chơi đánh theo lượt à? Lương Nguyện Tỉnh nhất thời nghẹn lời, sau đó nhìn anh với vẻ khó tin: "Ơ hay?"
Đoàn Thanh Thâm bật cười, anh cười hai tiếng rồi nói: "Không sao, không mạo phạm. Nghỉ việc ấy à... ờ, thật ra tôi... tôi đúng là hơi không muốn nói."
"Vậy thì thôi." Lương Nguyện Tỉnh lại nhìn về phía trước, "Tôi chỉ tò mò thôi, không phải kiểu nhất định phải biết. Không sao đâu, không nói cũng được."
"Không." Đoàn Thanh Thâm li.ếm môi, "Không phải kiểu không muốn nói với em, mà là... Tôi cảm thấy lý do nghỉ việc của mình sẽ khiến tôi trông có vẻ... hèn nhát."
"Sao lại thế được." Lương Nguyện Tỉnh phản bác, "Anh đừng nhìn nhận sự việc theo một góc độ duy nhất. Người hèn nhát sẽ chẳng chạy mấy nghìn cây số đến Burqin chụp tuyết, cũng chẳng mua một cái cưa để trong xe, càng không thể bắt đầu một cuộc sống mới ở tuổi ba mươi."
... Đoàn Thanh Thâm hơi ngơ ngác.
Nhưng anh phải bình tĩnh, bởi vì anh đang lái xe, lại còn lái xe ban đêm. Anh nuốt khan một cái, nói: "Cảm, cảm ơn."
"Không có gì."
Một lát sau, Đoàn Thanh Thâm điều chỉnh lại hơi thở, kéo câu chuyện về chủ đề chính, nói: "Đầu năm nay, Trung tâm Tiểu hành tinh Quốc tế công bố phát hiện một sao chổi. Lúc đó, sao chổi này đang nằm ngoài quỹ đạo sao Mộc. Các nhà thiên văn học ước tính rằng vào tháng Tám, nó sẽ đi qua quỹ đạo Trái Đất."
"Ừm." Lương Nguyện Tỉnh gật đầu.
"Lúc ấy vẫn chưa có nhiều người quan tâm, dù sao thì ngôi sao vẫn chưa tới gần. Sau đó, tôi muốn xin nghỉ phép để đi chụp nó, nhưng khi ấy tôi vừa mới được bổ nhiệm làm bác sĩ chính thức, một bác sĩ khác trong nhóm lại đang rất suy sụp. Bởi vì anh ta chỉ định chụp MRI cho bệnh nhân, nhưng bệnh nhân lại muốn về nhà uống nước bùa chú. Anh ta khuyên can vài câu, thế là bị khiếu nại."
Lương Nguyện Tỉnh bất lực thở dài: "Vậy nên anh không xin nghỉ phép được."
"Đúng vậy." Đoàn Thanh Thâm nói, "Khoảng thời gian đó quá bận rộn. Khi không xin được nghỉ phép, đồng nghiệp an ủi tôi, bảo cứ để lần sau chụp, đợi đến khi nào được nghỉ phép năm thì hãy đi. Tóm lại... làm bác sĩ là thế đấy. Tốt nghiệp là tốt rồi, vào bệnh viện là tốt rồi, kết thúc thời gian thực tập là tốt rồi, được bổ nhiệm làm phó giáo sư là tốt rồi, về hưu là tốt rồi. Nhưng... nhưng không phải vậy. Bệnh viện của chúng tôi có một giáo sư, 87 tuổi rồi vẫn bị mời làm việc lại."
Lương Nguyện Tỉnh nhất thời không biết nên đáp lời thế nào, cậu quay đầu nhìn sang Đoàn Thanh Thâm.
Đoàn Thanh Thâm mặc áo len cổ tròn, yết hầu anh hơi chuyển động, tiếp tục nói: "Sau đó tôi nhận ra rằng mình sẽ bỏ lỡ sao chổi này. Đến tháng Tám, nó đến Trái Đất, có rất nhiều khu vực quan sát, cấp sao biểu kiến cũng rất cao. Mà mùa hè thì thời tiết rất tốt, nhiếp ảnh gia khắp thế giới đều chụp được nó, còn tôi thì không. Lần tiếp theo nó quay lại Trái Đất là sáu vạn năm sau, nghĩa là, tôi đã vĩnh viễn bỏ lỡ nó. Và rồi sau này, tôi sẽ bỏ lỡ thêm nhiều ngôi sao khác nữa, cho nên tôi... đã nghỉ việc."
Anh nói xong, thở dài một hơi. Không nghi ngờ gì nữa, vì một sao chổi mà nghỉ việc, Đoàn Thanh Thâm cảm thấy chuyện này dù có kể với ai thì đối phương cũng sẽ thấy quá hoang đường, vừa hoang đường lại vừa ngang ngược. Một vật thể từ ngoài không gian và một công việc ổn định, trong thời đại mà làm gì cũng chẳng dễ dàng này, anh lại nghỉ việc chỉ vì lỡ mất vài bức ảnh.
Lương Nguyện Tỉnh lấy điện thoại ra, đổi bài hát khác, bài "Last day on Earth" của Tai Verdes.
"Hửm?" Đoàn Thanh Thâm nhận ra cậu đổi bài hát, bènhỏi:
"Tại sao lại đổi bài?"
Anh đang lái xe, không thể nhìn tên bài hát trên màn hình điều khiển trung tâm.
"Last day on Earth." Lương Nguyện Tỉnh nói, "Ngày cuối cùng trên Trái Đất, nếu hôm nay là ngày cuối cùng trên Trái Đất, tôi sẽ không đến nhà thờ."
Một bài hát chưa đến ba phút, Lương Nguyện Tỉnh hát theo, hát cho Đoàn Thanh Thâm nghe.
Anh chưa từng nghĩ tới sẽ có người đáp lại lý do anh nghỉ việc bằng cách này. Trong giây lát, anh cảm thấy khóe mắt mình hơi cay. Chỉ một chút thôi, bởi anh vẫn phải tập trung lái xe.
Lương Nguyện Tỉnh không nói những lời an ủi như "Như vậy không sao đâu" hay "Điều này đáng giá mà". Thay vào đó, cậu hỏi ngược lại anh rằng, nếu hôm nay là ngày cuối cùng của anh trên Trái Đất thì sao? Hôm nay chúng ta đang trên tuyến cao tốc G30 đoạn Tân Cương đi Hami, đang hướng tới ước mơ ban đầu của chúng ta. Anh cảm thấy thế nào? Có phải ngay cả khi đây là ngày cuối cùng, thì cũng chẳng sao cả?
Lương Nguyện Tỉnh thậm chí còn không nói với anh "Việc học y vốn dĩ không phải là điều anh tự nguyện".
Nhìn về phía trước đi, giống như con đường này vậy. Cứ lái về phía trước, những chuyện khác đều đã qua rồi.
Buổi tối đến Hami, sau khi làm thủ tục nhận phòng ở khách sạn xong, việc đầu tiên họ cần làm là xin túi đựng đồ bẩn để giặt quần áo. Tiếp đó lái xe ra ngoài đổ xăng và tìm quán ăn. Ban đêm trời đã lạnh đến mức hơi thở hóa thành sương, Đoàn Thanh Thâm đang tìm kiếm quán ăn mà Giang Ý chia sẻ.
Điểm định vị trên bản đồ thực ra hơi mơ hồ, chỉ hiển thị tên một con đường nào đó. Lương Nguyện Tỉnh cũng không khỏi cảm thán Giang Ý quả nhiên là biên tập viên tạp chí địa lý, ngay cả quán ăn ở góc khuất thành phố thế này mà cũng biết.
"Ờ... hình như là chỗ này rồi." Đoàn Thanh Thâm ngẩng đầu nhìn xung quanh. Xe của họ đã đỗ ở bãi đỗ ven đường, hai người phải đi bộ tới.
Lương Nguyện Tỉnh thở ra làn khói trắng, cậu nhìn theo hướng anh tìm kiếm: "Có biển hiệu đặc biệt nào không?"
Vừa lúc đó, điện thoại của Đoàn Thanh Thâm "tinh" một tiếng, Giang Ý gửi tới một tin nhắn thoại. Anh mở lên nghe: "Tôi nhớ ra rồi! Bên đó có một khẩu hiệu rất lớn, chiếm cả một bức tường: Quê hương của dưa Hami!"
"..." Cả hai im lặng nhìn nhau.
Lý do chẳng có gì đặc biệt, tường ngoài con phố này mới được sơn lại, rõ ràng là chưa trải qua sự bào mòn của mưa gió.
Kết quả là trọng tâm mà Lương Nguyện Tỉnh nắm bắt được lại lệch khỏi quỹ đạo Trái Đất, cậu nhíu mày, hỏi: "Anh, hóa ra câu đó ngắt nhịp như vậy sao? Tôi cứ tưởng là "Quê hương của, dưa Hami", nhưng mà cô ấy lại nói là "Quê hương của dưa, Hami"."
"Có lẽ cô ấy đang bận làm gì đó nên dừng lại một chút, hơn nữa..." Đoàn Thanh Thâm điềm tĩnh nhìn cậu, "Giờ em muốn thảo luận chuyện này sao?"
"Không đâu, tôi đói lắm rồi." Lương Nguyện Tỉnh đút cả hai tay vào túi áo khoác, nhích lại gần anh cọ cọ, "Nhanh đi tìm quán mì bò đó đi, tôi muốn bỏ thêm năm muỗng ớt."
