Phương Thanh từng nói với Tiêu Dã trên sân thượng của “Khu phố Xây dựng” rằng:
“Pháp luật là ranh giới thấp nhất để ràng buộc hành vi.
Tiêu Dã, chuyện đó cô giúp cháu nhưng không có nghĩa là cháu đúng.
Một khi con người phạm sai lầm, giống như có một lưỡi dao treo trên đầu không biết khi nào sẽ rơi xuống, cả đời sẽ không an yên.
Cháu sai rồi.
Cô cũng sai rồi.
Nhưng đã sai, chúng ta phải chấp nhận lưỡi dao treo trên đầu này.
Chúng ta cùng nhau chịu đựng.
Tiêu Dã, con đường của cháu còn rất dài, những gì cháu thấy bây giờ không phải là tương lai của cháu…”
Khi đó Tiêu Dã còn quá trẻ, không hiểu hết lời của Phương Thanh. Anh chỉ cảm thấy Phương Thanh khinh thường hành vi của anh, cho rằng anh kéo bà xuống nước và bằng một cách lý tưởng hóa, muốn anh đi thi đại học.
Tháng 10 năm 2013.
Tiêu Dã trở về từ Bắc Đô, lấy đồ trong ba lô ra và sắp xếp lại.
Một hộp màu vàng ánh kim được bọc ni lông rơi ra.
Tiêu Dã cầm lên, xoay nhẹ trên ngón tay vài lần, đột nhiên cảm thấy buồn cười nhưng lại không cười được.
“Chu kỳ của Hứa Chi Hạ… Đúng là quá trẻ con.”
Không lâu sau, Tiêu Dã nhìn thấy thông báo giải tỏa của văn phòng tháo dỡ tại cổng khu. “Khu xây dựng nhỏ” sắp bị phá dỡ.
Hàng xóm bắt đầu lần lượt dọn đi, khắp nơi đều có chữ “Phá dỡ” được khoanh đỏ.
Tiêu Dã thuê nhà, nói với bên môi giới rằng muốn một căn có ban công, tầm nhìn phải tốt.
Giữa tháng 10, buổi tối.
Nhân viên cộng đồng đến nhà nhiều lần, cuối cùng cũng gặp được Tiêu Dã ở nhà. Họ theo thông lệ xác nhận thời gian cư dân chuyển đi.
Tiêu Dã nói rằng anh vẫn đang tìm nhà.
Nhân viên cộng đồng suy nghĩ rồi nói:
“Cuối tháng chuyển được không? Nếu được thì anh điền cuối tháng nhé!”
Tiêu Dã gật đầu, điền vào và ký tên.
Nhân viên cầm chồng biểu mẫu rời đi, chợt nhớ ra gì đó:
“À đúng rồi!”
Cánh cửa chống trộm sắp đóng lại được mở ra, Tiêu Dã thò nửa người ra ngoài.
Nhân viên cộng đồng nói:
“Ba anh không yêu cầu nhà tái định cư, chỉ nhận tiền bồi thường giải tỏa. Anh biết chuyện này không?”
Nhân viên lại hỏi:
“Ông ấy đã được giảm án. Cuối tháng này sẽ ra tù. Anh biết không?”
Tiêu Dã đã lâu không gặc ác mộng, tối hôm đó anh gặp ác mộng.
Trong mơ, anh còn rất nhỏ.
Anh cuộn tròn trong chiếc tủ quần áo tối đen, cả người run rẩy.
“Rắc…” Cánh cửa tủ mở ra, ánh sáng dần lan rộng, chiếu lên người anh…
Ngày hôm sau Tiêu Dã không đến tiệm sửa xe.
Anh quyết định hôm nay sẽ chuyển đi.
Tiêu Dã thu dọn tất cả đồ đạc trong phòng của Hứa Chi Hạ.
Trong đống sách cũ, anh tìm thấy một bài thi đã ố vàng.
Trên bài thi, nét bút ký màu đen phác họa một gương mặt góc cạnh.
Hứa Chi Hạ vẽ rất thần.
Chỉ nhìn thoáng qua, Tiêu Dã nhận ra ngay đó là chính mình.
Ánh mắt anh di chuyển lên trên.
“Đề thi tuyển sinh đại học năm 2009.”
Điều đó có nghĩa là bài thi này Hứa Chi Hạ đã làm vào kỳ thi đại học năm 2010.
Năm 2010…
Trước kỳ thi đại học…
Khi đó, Hứa Chi Hạ chưa tròn 17 tuổi.
Tiêu Dã nhìn bài thi, nhếch môi, khẽ nói:
“Chẳng lẽ khi đó đã…”
Ngay sau đó, nụ cười của Tiêu Dã dần tắt.
Anh nhớ lại kỳ nghỉ đông năm nhất đại học, Hứa Chi Hạ trở về Ngọc Hòa, lần đó cô say rượu.
Cô khóc và nói:
“Em không phải trẻ con nữa… hu hu… anh nhìn em đi, em không phải trẻ con nữa…”
“Hu hu… tại sao anh không thể chờ em một chút? Em sẽ… em sẽ lớn rất nhanh…”
“Chờ em một chút, hu hu hu… chờ em được không…”
Những lời này Tiêu Dã nhớ rất rõ.
Bởi vì trước đây Hứa Chi Hạ từng yêu sớm.
Cô thích Lý Chí Minh.
Khi đó anh rất nghiêm khắc mắng cô. Cô khóc và nói mình không thích Lý Chí Minh nhưng những lời khác lại không nói được.
Cô hiếm khi dám cứng đầu mà đối đầu với anh.
Sau này, cô không chỉ một lần nói với anh rằng cô đã trưởng thành.
Khi nói những lời đó, đôi mắt cô sáng rực nhìn anh chăm chú.
Bài thi trong tay phát ra tiếng sột soạt do bị bóp chặt.
Tiêu Dã khép mắt, yết hầu nhấp nhô.
Thật ra, anh không nhớ rõ nhiều chi tiết, nhưng anh nhớ rất rõ Hứa Chi Hạ đã nhiều lần hỏi anh về chuyện xem mắt. Khi đó, anh cảm thấy khó hiểu…
Nghĩ đến đây, trong căn phòng vang lên một tiếng thở sâu, nặng nề.
Tiêu Dã mở mắt, nhẹ nhàng vuốt phẳng những nếp gấp trên bài thi, gấp đôi lại rồi kẹp vào cuốn sách.
Nếu đúng là như vậy, thì cô gái hay khóc đó, không biết đã khóc bao nhiêu nước mắt vì đau buồn.
Lại thêm một tiếng thở sâu vang lên.
Cả đời này, đối tốt với cô, dù có đưa cả mạng sống cho cô cũng không hề quá.
Chỉ là, anh cũng chỉ là một mạng sống không đáng giá, chẳng bằng tận tụy chăm sóc cô một cách chu đáo…
Đồ đạc của Hứa Chi Hạ được chuyển hết đến căn nhà mới mà Hứa Chính Khanh đã mua. Còn Tiêu Dã tạm thời ở trong phòng nghỉ trên tầng hai của tiệm sửa xe.
Trong thời gian đó, Tiêu Dã đã xem nhiều căn nhà qua môi giới, cuối cùng anh ưng ý một căn hộ hai phòng ngủ có ban công lớn.
Căn nhà đó không chỉ phòng khách có ban công, mà phòng ngủ chính cũng có, và tầm nhìn rất thoáng.
Phòng ngủ còn lại, Tiêu Dã dự định làm phòng vẽ cho Hứa Chi Hạ.
Cùng lúc đó, việc mở thêm một cửa tiệm mà anh và Lưu Thành Khâm đã lên kế hoạch từ lâu bắt đầu được triển khai.
Trước khi ngủ, Tiêu Dã thường nhắm mắt tính toán: năm sau có thể tiết kiệm được bao nhiêu, năm tới nữa thì được bao nhiêu, khi nào có thể mua được một căn nhà…
Nửa đêm.
“Keng, keng, keng ——” Tiếng kim loại va chạm chói tai.
Tiêu Dã tỉnh giấc, lật người bước xuống giường, đi vài bước đến cửa sổ, mở toang ra nhìn xuống.
Mặc dù nhiều năm nay không gặp phải trộm cắp hay rắc rối gì nhưng đèn pha lớn trước cửa tiệm sửa xe vẫn sáng suốt đêm – đó là quy tắc.
Dưới ánh đèn, bên cạnh chiếc xe, một người đàn ông cầm ống thép ngẩng đầu nhìn Tiêu Dã cười.
Bất ngờ, chiếc ống thép giơ lên, bóng đổ dài ra.
“Xoảng ——” Kính chắn gió của xe bị đập vỡ.
Tiêu Dã bước xuống lầu.
Anh đủ sức áp đảo Tiêu Cường.
Về mặt sức mạnh, điều đó là sự thật.
Anh dễ dàng đè Tiêu Cường lên cánh cửa xe, khiến ông ta không thể cử động:
“Ông không chịu được cảnh ngồi tù, không cam tâm, phải không?”
Tiêu Cường thở hổn hển, lấy ra một đơn kháng cáo từ túi xách, “Bốp” một tiếng, ném lên cửa kính xe.
Đêm đó, gió lạnh thấu xương.
Tiêu Cường châm một điếu thuốc, dựa vào cửa xe:
“Giờ tao có tiền thuê luật sư giỏi nhất để lật lại vụ án. Mày rõ ràng chuyện năm đó. Nếu xét xử lại… Ha! Mày có dám cược không? Lần này, mày có vào tù không?”
Tiêu Cường rít vài hơi, nhả khói, nói thêm với giọng chế giễu:
“Nhưng dù sao tao cũng chỉ có một thằng con trai, chậc! Tao còn phải trông cậy mày nuôi tao nữa!”
Ông ta hít thêm một hơi, thở khói:
“À, đúng rồi! Tao chịu khổ bao nhiêu năm nay, người đàn bà đó không phải không có công đấy nhỉ!”
Cuối cùng, Tiêu Dã có chút phản ứng.
Tiêu Cường để ý thấy, khẽ cười:
“Nghe nói chết rồi, đúng không?”
Nắm tay Tiêu Dã siết chặt.
Tiêu Cường hơi ngẩng đầu, thở ra một hơi, giọng điệu đầy ẩn ý:
“Nhưng bà ta còn có một đứa con gái, ba nợ con trai trả, mẹ nợ con gái ——”
Tiêu Dã lao đến như một mũi tên, túm cổ áo Tiêu Cường, nhấc lên rồi đập mạnh vào cửa xe.
Anh hung dữ nhìn chằm chằm vào kẻ bẩn thỉu này.
Tiêu Cường ngớ người trong giây lát sau đó bật cười lớn:
“Nghe nói cô ta là con dâu tao rồi đúng không? Thật đúng là duyên số nhỉ!”
Ông ta dí điếu thuốc đang cháy vào ngực Tiêu Dã.
Tiêu Dã chỉ mặc một chiếc áo mỏng sau khi vừa rời giường. Tàn thuốc cháy xém để lại mùi khét.
Nhưng anh như không cảm thấy đau.
Tiêu Cường thu lại nụ cười, tiến sát hơn:
“Con trai ngoan của tao, nếu mày vào tù, con dâu tao ai chăm? Con dâu tao phải làm sao đây?”
Khớp tay Tiêu Dã kêu răng rắc. Anh gằn từng chữ:
“Trước khi vào tù, tôi sẽ giết ông trước!”
Tiêu Cường bật cười khàn khàn.
Nhiều năm sau, Tiêu Dã cuối cùng cũng hiểu câu nói của Phương Thanh:
“Một khi con người phạm sai lầm, giống như có một lưỡi dao treo trên đầu, không biết khi nào sẽ rơi xuống, cả đời sẽ không an yên.”
Lưỡi dao đó không phải Tiêu Cường.
Mà là pháp luật.
Là hệ thống.
Pháp luật là ranh giới thấp nhất để ràng buộc hành vi.
Vi phạm pháp luật, trốn tránh hình phạt.
Giữa đêm khuya tỉnh giấc.
Cả đời càng khao khát bình yên, lại càng không thể yên ổn.
“Pháp luật là ranh giới thấp nhất để ràng buộc hành vi.
Tiêu Dã, chuyện đó cô giúp cháu nhưng không có nghĩa là cháu đúng.
Một khi con người phạm sai lầm, giống như có một lưỡi dao treo trên đầu không biết khi nào sẽ rơi xuống, cả đời sẽ không an yên.
Cháu sai rồi.
Cô cũng sai rồi.
Nhưng đã sai, chúng ta phải chấp nhận lưỡi dao treo trên đầu này.
Chúng ta cùng nhau chịu đựng.
Tiêu Dã, con đường của cháu còn rất dài, những gì cháu thấy bây giờ không phải là tương lai của cháu…”
Khi đó Tiêu Dã còn quá trẻ, không hiểu hết lời của Phương Thanh. Anh chỉ cảm thấy Phương Thanh khinh thường hành vi của anh, cho rằng anh kéo bà xuống nước và bằng một cách lý tưởng hóa, muốn anh đi thi đại học.
Tháng 10 năm 2013.
Tiêu Dã trở về từ Bắc Đô, lấy đồ trong ba lô ra và sắp xếp lại.
Một hộp màu vàng ánh kim được bọc ni lông rơi ra.
Tiêu Dã cầm lên, xoay nhẹ trên ngón tay vài lần, đột nhiên cảm thấy buồn cười nhưng lại không cười được.
“Chu kỳ của Hứa Chi Hạ… Đúng là quá trẻ con.”
Không lâu sau, Tiêu Dã nhìn thấy thông báo giải tỏa của văn phòng tháo dỡ tại cổng khu. “Khu xây dựng nhỏ” sắp bị phá dỡ.
Hàng xóm bắt đầu lần lượt dọn đi, khắp nơi đều có chữ “Phá dỡ” được khoanh đỏ.
Tiêu Dã thuê nhà, nói với bên môi giới rằng muốn một căn có ban công, tầm nhìn phải tốt.
Giữa tháng 10, buổi tối.
Nhân viên cộng đồng đến nhà nhiều lần, cuối cùng cũng gặp được Tiêu Dã ở nhà. Họ theo thông lệ xác nhận thời gian cư dân chuyển đi.
Tiêu Dã nói rằng anh vẫn đang tìm nhà.
Nhân viên cộng đồng suy nghĩ rồi nói:
“Cuối tháng chuyển được không? Nếu được thì anh điền cuối tháng nhé!”
Tiêu Dã gật đầu, điền vào và ký tên.
Nhân viên cầm chồng biểu mẫu rời đi, chợt nhớ ra gì đó:
“À đúng rồi!”
Cánh cửa chống trộm sắp đóng lại được mở ra, Tiêu Dã thò nửa người ra ngoài.
Nhân viên cộng đồng nói:
“Ba anh không yêu cầu nhà tái định cư, chỉ nhận tiền bồi thường giải tỏa. Anh biết chuyện này không?”
Nhân viên lại hỏi:
“Ông ấy đã được giảm án. Cuối tháng này sẽ ra tù. Anh biết không?”
Tiêu Dã đã lâu không gặc ác mộng, tối hôm đó anh gặp ác mộng.
Trong mơ, anh còn rất nhỏ.
Anh cuộn tròn trong chiếc tủ quần áo tối đen, cả người run rẩy.
“Rắc…” Cánh cửa tủ mở ra, ánh sáng dần lan rộng, chiếu lên người anh…
Ngày hôm sau Tiêu Dã không đến tiệm sửa xe.
Anh quyết định hôm nay sẽ chuyển đi.
Tiêu Dã thu dọn tất cả đồ đạc trong phòng của Hứa Chi Hạ.
Trong đống sách cũ, anh tìm thấy một bài thi đã ố vàng.
Trên bài thi, nét bút ký màu đen phác họa một gương mặt góc cạnh.
Hứa Chi Hạ vẽ rất thần.
Chỉ nhìn thoáng qua, Tiêu Dã nhận ra ngay đó là chính mình.
Ánh mắt anh di chuyển lên trên.
“Đề thi tuyển sinh đại học năm 2009.”
Điều đó có nghĩa là bài thi này Hứa Chi Hạ đã làm vào kỳ thi đại học năm 2010.
Năm 2010…
Trước kỳ thi đại học…
Khi đó, Hứa Chi Hạ chưa tròn 17 tuổi.
Tiêu Dã nhìn bài thi, nhếch môi, khẽ nói:
“Chẳng lẽ khi đó đã…”
Ngay sau đó, nụ cười của Tiêu Dã dần tắt.
Anh nhớ lại kỳ nghỉ đông năm nhất đại học, Hứa Chi Hạ trở về Ngọc Hòa, lần đó cô say rượu.
Cô khóc và nói:
“Em không phải trẻ con nữa… hu hu… anh nhìn em đi, em không phải trẻ con nữa…”
“Hu hu… tại sao anh không thể chờ em một chút? Em sẽ… em sẽ lớn rất nhanh…”
“Chờ em một chút, hu hu hu… chờ em được không…”
Những lời này Tiêu Dã nhớ rất rõ.
Bởi vì trước đây Hứa Chi Hạ từng yêu sớm.
Cô thích Lý Chí Minh.
Khi đó anh rất nghiêm khắc mắng cô. Cô khóc và nói mình không thích Lý Chí Minh nhưng những lời khác lại không nói được.
Cô hiếm khi dám cứng đầu mà đối đầu với anh.
Sau này, cô không chỉ một lần nói với anh rằng cô đã trưởng thành.
Khi nói những lời đó, đôi mắt cô sáng rực nhìn anh chăm chú.
Bài thi trong tay phát ra tiếng sột soạt do bị bóp chặt.
Tiêu Dã khép mắt, yết hầu nhấp nhô.
Thật ra, anh không nhớ rõ nhiều chi tiết, nhưng anh nhớ rất rõ Hứa Chi Hạ đã nhiều lần hỏi anh về chuyện xem mắt. Khi đó, anh cảm thấy khó hiểu…
Nghĩ đến đây, trong căn phòng vang lên một tiếng thở sâu, nặng nề.
Tiêu Dã mở mắt, nhẹ nhàng vuốt phẳng những nếp gấp trên bài thi, gấp đôi lại rồi kẹp vào cuốn sách.
Nếu đúng là như vậy, thì cô gái hay khóc đó, không biết đã khóc bao nhiêu nước mắt vì đau buồn.
Lại thêm một tiếng thở sâu vang lên.
Cả đời này, đối tốt với cô, dù có đưa cả mạng sống cho cô cũng không hề quá.
Chỉ là, anh cũng chỉ là một mạng sống không đáng giá, chẳng bằng tận tụy chăm sóc cô một cách chu đáo…
Đồ đạc của Hứa Chi Hạ được chuyển hết đến căn nhà mới mà Hứa Chính Khanh đã mua. Còn Tiêu Dã tạm thời ở trong phòng nghỉ trên tầng hai của tiệm sửa xe.
Trong thời gian đó, Tiêu Dã đã xem nhiều căn nhà qua môi giới, cuối cùng anh ưng ý một căn hộ hai phòng ngủ có ban công lớn.
Căn nhà đó không chỉ phòng khách có ban công, mà phòng ngủ chính cũng có, và tầm nhìn rất thoáng.
Phòng ngủ còn lại, Tiêu Dã dự định làm phòng vẽ cho Hứa Chi Hạ.
Cùng lúc đó, việc mở thêm một cửa tiệm mà anh và Lưu Thành Khâm đã lên kế hoạch từ lâu bắt đầu được triển khai.
Trước khi ngủ, Tiêu Dã thường nhắm mắt tính toán: năm sau có thể tiết kiệm được bao nhiêu, năm tới nữa thì được bao nhiêu, khi nào có thể mua được một căn nhà…
Nửa đêm.
“Keng, keng, keng ——” Tiếng kim loại va chạm chói tai.
Tiêu Dã tỉnh giấc, lật người bước xuống giường, đi vài bước đến cửa sổ, mở toang ra nhìn xuống.
Mặc dù nhiều năm nay không gặp phải trộm cắp hay rắc rối gì nhưng đèn pha lớn trước cửa tiệm sửa xe vẫn sáng suốt đêm – đó là quy tắc.
Dưới ánh đèn, bên cạnh chiếc xe, một người đàn ông cầm ống thép ngẩng đầu nhìn Tiêu Dã cười.
Bất ngờ, chiếc ống thép giơ lên, bóng đổ dài ra.
“Xoảng ——” Kính chắn gió của xe bị đập vỡ.
Tiêu Dã bước xuống lầu.
Anh đủ sức áp đảo Tiêu Cường.
Về mặt sức mạnh, điều đó là sự thật.
Anh dễ dàng đè Tiêu Cường lên cánh cửa xe, khiến ông ta không thể cử động:
“Ông không chịu được cảnh ngồi tù, không cam tâm, phải không?”
Tiêu Cường thở hổn hển, lấy ra một đơn kháng cáo từ túi xách, “Bốp” một tiếng, ném lên cửa kính xe.
Đêm đó, gió lạnh thấu xương.
Tiêu Cường châm một điếu thuốc, dựa vào cửa xe:
“Giờ tao có tiền thuê luật sư giỏi nhất để lật lại vụ án. Mày rõ ràng chuyện năm đó. Nếu xét xử lại… Ha! Mày có dám cược không? Lần này, mày có vào tù không?”
Tiêu Cường rít vài hơi, nhả khói, nói thêm với giọng chế giễu:
“Nhưng dù sao tao cũng chỉ có một thằng con trai, chậc! Tao còn phải trông cậy mày nuôi tao nữa!”
Ông ta hít thêm một hơi, thở khói:
“À, đúng rồi! Tao chịu khổ bao nhiêu năm nay, người đàn bà đó không phải không có công đấy nhỉ!”
Cuối cùng, Tiêu Dã có chút phản ứng.
Tiêu Cường để ý thấy, khẽ cười:
“Nghe nói chết rồi, đúng không?”
Nắm tay Tiêu Dã siết chặt.
Tiêu Cường hơi ngẩng đầu, thở ra một hơi, giọng điệu đầy ẩn ý:
“Nhưng bà ta còn có một đứa con gái, ba nợ con trai trả, mẹ nợ con gái ——”
Tiêu Dã lao đến như một mũi tên, túm cổ áo Tiêu Cường, nhấc lên rồi đập mạnh vào cửa xe.
Anh hung dữ nhìn chằm chằm vào kẻ bẩn thỉu này.
Tiêu Cường ngớ người trong giây lát sau đó bật cười lớn:
“Nghe nói cô ta là con dâu tao rồi đúng không? Thật đúng là duyên số nhỉ!”
Ông ta dí điếu thuốc đang cháy vào ngực Tiêu Dã.
Tiêu Dã chỉ mặc một chiếc áo mỏng sau khi vừa rời giường. Tàn thuốc cháy xém để lại mùi khét.
Nhưng anh như không cảm thấy đau.
Tiêu Cường thu lại nụ cười, tiến sát hơn:
“Con trai ngoan của tao, nếu mày vào tù, con dâu tao ai chăm? Con dâu tao phải làm sao đây?”
Khớp tay Tiêu Dã kêu răng rắc. Anh gằn từng chữ:
“Trước khi vào tù, tôi sẽ giết ông trước!”
Tiêu Cường bật cười khàn khàn.
Nhiều năm sau, Tiêu Dã cuối cùng cũng hiểu câu nói của Phương Thanh:
“Một khi con người phạm sai lầm, giống như có một lưỡi dao treo trên đầu, không biết khi nào sẽ rơi xuống, cả đời sẽ không an yên.”
Lưỡi dao đó không phải Tiêu Cường.
Mà là pháp luật.
Là hệ thống.
Pháp luật là ranh giới thấp nhất để ràng buộc hành vi.
Vi phạm pháp luật, trốn tránh hình phạt.
Giữa đêm khuya tỉnh giấc.
Cả đời càng khao khát bình yên, lại càng không thể yên ổn.
