“…Mọi người đều thích?” An Du mở to hai mắt, tỏ thái độ nghi ngờ đối với cách giải thích này của anh.
Khi cô bước vào buổi họp lớp thì vẻ mặt những người khác tràn đầy ngạc nhiên hơn hết là sự chế giễu, thậm chí có bạn nữ còn buột miệng hỏi: “Ai thông báo cho An Du vậy?” Sự hoảng hốt rõ ràng này không liên quan gì đến hoan nghênh cả, cô có thể phân biệt được.
Cô là kẻ tám lạng người nửa cân, nở nụ cười thân thiện khéo léo giống như đi gặp khách hàng, nghịch ngợm nói: “Làm sao? Đều là bạn học với nhau, không hoan nghênh mình à?”
“Mình thông báo cho người đẹp đấy, đương nhiên là hoan nghênh cậu rồi, đã lâu không gặp mà!” Lớp trưởng đứng ra hòa giải, lại tán dóc về chủ đề công việc, không khí mới nhộn nhịp trở lại.
Cô nhớ lại lúc đó Trần Thương đang làm gì, anh không nhìn cô, chỉ im lặng uống rượu, cũng không có ý định chào hỏi ai.
Nghĩ đến điều này, An Du nhếch môi, nhìn anh chăm chăm rồi hỏi: “Mọi người, bao gồm cả anh?”
Trần Thương liếc cô một cái, cười đến không rõ có ý gì, như thật như giả hỏi ngược lại: “Em cảm thấy thế nào?”
“… Xem như em chưa hỏi gì.” An Du thầm mắng bản thân quá xúc động, làm sao lại sơ xuất quên mất anh có đôi mắt có thể nhìn thấu mọi việc chứ.
“Haiz..” Cô ngại ngùng không lên tiếng, giống như không để tâm đến việc tán gẫu kia. Cô vờ như tò mò hơi nhiều, còn tỏ ra rất tự nhiên: “Cô ấy học cùng lớp với chúng ta à? Em có quen không?”
Trần Thương nhặt một cành cây từ dưới đất, chỉnh lại tấm biển báo tòa nhà bị xiêu vẹo cho ngay ngắn, vẫn nói câu đó: “Em cảm thấy sao?”
“…” Giữ im lặng cũng tốt thật đấy! An Du thầm chế giễu, hừ mũi, kết thúc cuộc nói chuyện vô vị.
Tòa nhà cũ đen kịt tĩnh lặng vẫn ở trước mắt, một viên gạch hay một miếng ngói đều khiến tâm trạng tệ hại của cô càng thêm lăn tăn.
An Du lùi lại một bước, liếc mắt nhìn về hướng khác, nói với Trần Thương: “Em muốn… đi dạo chỗ khác.”
Trong đêm tối, nếp nhăn giữa hai đầu chân mày của Trần Thương càng sâu hơn, anh gõ nhẹ vào bức tường của dãy phòng học cũ, nói: “Sắc mặt em rất kém.”
An Du không lên tiếng, bước chân cứ lùi về sau.
Trần Thương cười khẽ, ngẩng đầu dời tầm nhìn sang dãy cao nhất của tòa nhà, nhàn nhạt nói: “Trước khi chúng ta vào học thì tòa nhà cũ này đã có rất nhiều truyền thuyết không có thật, lời truyền miệng thông thường chính là cuối nhà vệ sinh có nữ quỷ treo cổ, chắc em cũng biết mỗi trường học đều không thiếu những câu chuyện này, những điều này chẳng qua là do học sinh dặm mắm thêm muối vào để tăng cảm giác đáng sợ mà thôi.”
“Có học sinh chơi Bút Tiên*, hoặc đôi khi sẽ có người lạ trèo tường vào để ngủ rqua đêm, cũng có đôi nam nữ học sinh ở đây làm chuyện người lớn, đánh nhau cũng không ít… chủ nhiệm phòng giáo vụ đã bắt được rất nhiều trường hợp như vậy.”
(Trò chơi Bút Tiên giống như trò gọi hồn cầu cơ.)
Trần Thương để lại cho cô gương mặt nghiêng đẹp như tuyệt tác, ánh mắt thâm thúy, môi mỏng cất tiếng: “Trong khoa học thần kinh có một thí nghiệm kinh điển: Khi một con tinh tinh lớn vươn tay lấy quả chuối, và một con tinh tinh khác tưởng tượng ra bản thân mình hoặc người khác lấy quả chuối thì khu vực não sử dụng như nhau, điều này có tác dụng như ‘Tế bào thần kinh gương’.
(Tế bào thần kinh gương – chúng là một loại tế bào thần kinh được kích hoạt khi một hành động được thực thi và khi bạn quan sát hành động đó được thực thi hoặc bạn có một biểu hiện tinh thần của nó. Vì lý do này, họ được chỉ định làm họ “gương” vì theo một cách nào đó, họ phản ánh những gì họ nhìn thấy.)
Anh nhìn về phía An Du, không biết là an ủi hay trần thuật: “Vậy nên nếu như lúc nãy em nghĩ đến điều gì cũng đừng liên hệ với bản thân mình, có thể chỉ là một câu chuyện em nghe được, chứ không phải bản thân em tự mình trải qua.”
Lần đầu tiên Trần Thương nói với cô nhiều như vậy, ngữ điệu rất ôn hòa, An Du lại nhìn lỗ đen không thấy ánh sáng ngoài cửa sổ lần nữa, cảm giác sợ hãi dần biến mất.
Cô lại đứng về phía bức tường, kéo một dây mây khô héo, nhè nhẹ quất lên mép tường tòa nhà, giống như xua tan đi cảm giác túng quẫn khi nãy.
Trần Thương thấy vậy chỉ cười nhẹ, đợi sắc mặt cô tốt hơn, mới nắm lấy tay cô, nói: “Được rồi, lát nữa bị phát hiện thì em là kẻ phá hoại của công đấy.”
An Du bĩu bĩu môi, lòng bàn tay cầm nhánh cây: “Em không muốn ở đây.”
Trần Thương liếc nhìn xung quanh một vòng, kéo cô đi về phía cổng chính của trường: “Đi theo anh.”
“Trần Thương.” An Du gọi anh.
“Hả?”
“… Không có gì.” Cô đổi tay cầm nhánh cây, chạm tay với Trần Thương, cổ tay vừa xoay liền khớp với lòng bàn tay của anh, cô co tay lại, nắm chặt.
Trần Thương cúi đầu nhìn, nhếch môi, càng ra sức siết chặt, các khớp tay nổi lên màu trắng ngà.
Còn hai mươi phút nữa mới tan giờ tự học buổi tối, học sinh lớp mười hai học hành chăm chỉ, chỉ có một hai người giáo viên đi quan sát.
Hai người đi ngang qua hành lang dài, An Du dừng bước, chỉ vào một phòng học trong số đó: “Đó là phòng học của chúng ta nhỉ.”
Trần Thương xoa cằm: “Em nhớ điều này.”
“Em không đến nỗi cái gì cũng không có ấn tượng.” An Du rũ mắt: “Các mối quan hệ xã giao đối với em rất xa lạ, Márquez từng nói ‘Cuộc sống không phải là những tháng ngày chúng ta đã sống, mà là những ngày tháng chúng ta nhớ được’. Bây giờ là như vậy, em cũng không biết mình có được xem là đang sống không nữa.”
Trần Thương dừng bước, im lặng một lát rồi nhéo tai cô, “An Du, cuộc sống của mỗi người phần lớn không phụ thuộc vào hoàn cảnh hay sự việc khách quan, mà phụ thuộc vào hồi ức có chọn lọc của bản thân người trải nghiệm, cũng như trí tưởng tượng chủ quan và trần thuật.”
“Vậy cuộc sống trước kia của em như thế nào? Anh nói đi.” An Du ra lệnh.
Trần Thương cười cười: “Anh đã nói rồi, đại tiểu thư như em có cuộc sống quá đặc sắc, anh thật sự không nhớ rõ.”
“Anh chỉ nhớ tình yêu đơn phương của mình thôi.” An Du vùng tay muốn thoát ra khỏi tay anh nhưng không thành công, cô hơi tức giận: “Em không cần biết, anh chọn một điều rồi nói đi.”
“Được rồi.” Trần Thương không còn cách nào, quay người chỉ về phía hành lang đang treo các tác phẩm của học sinh: “Em có biết là lúc đó em đi học vẽ, cô Châu chủ nhiệm đã không đồng ý không?”
An Du nghiêng đầu: “Vì sao chứ?”
“Lúc họp phụ huynh cô nói là thành tích môn văn hóa của em rất tốt, không nhất thiết phải thi năng khiếu. Nhưng em có biết khi đó em đã nói gì không?”
An Du cười, giục anh: “Em biết là môn văn hóa của em tốt rồi, anh vào vấn đề đi đừng có dài dòng nữa.”
Trần Thương hắng giọng, bắt chước lại giọng điệu của An Du, ba phần tự trách bảy phần xem nhẹ: “Cô Châu, em học cái gì cũng có thể học xuất sắc, cô đừng phí sức vì tỷ lệ đánh giá mà ngăn cản em nữa, em vẫn có thể thi được thành tích tốt giúp cô giành lấy giải thưởng như thường!’, em đã chọc tức cô Châu đến nỗi cô giữ em lại nói chuyện sau giờ học luôn.”
“Hở!” An Du cười đến nỗi vành tai ửng đỏ, “Em là người nói chuyện như thế hả? Không chừa mặt mũi cho giáo viên, cứng như vậy?”
Trần Thương gật đầu một cách khẳng định: “Em chính là như vậy đó.”
An Du nửa tin nửa ngờ, cào cào lòng bàn tay anh, thu lại nụ cười: “Đúng thật, ai cũng có thành kiến không tốt với các môn văn hóa của học sinh nghệ thuật! Lúc đó em hẳn là rất thích hội họa nên mới đi học.”
Nụ cười của Trần Thương nhàn nhạt: “Có lẽ vậy.”
An Du cùng anh dạo bước trên hành lang dài, đi ngang qua những bức tranh được treo trên dây thừng, An Du ngẫu nhiên thốt ra lời đánh giá bức tranh này về cơ bản thì không ổn, bức kia thì rất có năng khiếu, Trần Thương phụ họa gật đầu hoặc tiếp lời “Ừ”, sau cùng hai người dừng bước trước một bức tranh rõ ràng đã bị phá hủy.
Là tranh phong cảnh, nội dung là cảnh mặt trời mọc trên núi, phối màu rất độc đáo mới mẻ, cam xanh vàng lục, tầng lớp tăng tiến. Nhưng bức tranh xuất sắc này bị xé ra làm đôi, chỉ dùng keo dán dán sơ lại.
An Du sờ nhẹ vào vết xé, cong người kiểm tra tên tác giả ở góc phải dưới cùng, tiếc nuối nói: “Vừa nhìn là biết do người phá hủy…”
Cô đang nói thì bỗng dừng lại, tim vô thức đập nhanh: “Tranh của em… hình như cũng bị xé như thế này.”
“Chắc em nhớ nhầm rồi.” Lần này Trần Thương nói rất dứt khoát, xoa xoa huyệt thái dương của cô: “Lại đau đầu à?”
“Không, không phải, em không hề nhờ nhầm.”
An Du kéo lấy tay anh, trong đôi mắt là ánh sáng của phòng học xung quanh, vừa ướt át vừa sáng ngời nhìn anh chăm chú: “Bị người khác xé thành nhiều mảnh, lúc đó em rất tức giận, vốn định vẽ lại, nhưng… không biết là ai, đã giúp em dán lại, còn đóng khung…”
“Là dán từ đằng sau, rất tỉ mỉ, còn dùng chất màu phục hồi lại vết bị xé… Nếu không xem kĩ cơ bản sẽ không phát hiện ra…”
Cô buồn phiền dùng lực đấm từ đằng sau ót ra đến trán, có chút kích động: “Nếu như em biết được là ai giúp em, nhất định sẽ trực tiếp nói lời cảm ơn với người đó.”
Trần Thương vội vàng nắm chặt cổ tay cô, ôm cô vào lòng, đợi đến khi cô yên ổn nhắm mắt điều chỉnh lại hô hấp, anh mới xoa đầu cô: “Người đó cũng không để tâm đến tiếng cảm ơn này của em đâu.”
An Du xem anh như là bách khoa toàn thư, sốt ruột hỏi: “Anh có biết là ai không?”
“Làm sao anh biết được.” Trần Thương cười: “Đi tiếp thôi nào.”
Khi cô bước vào buổi họp lớp thì vẻ mặt những người khác tràn đầy ngạc nhiên hơn hết là sự chế giễu, thậm chí có bạn nữ còn buột miệng hỏi: “Ai thông báo cho An Du vậy?” Sự hoảng hốt rõ ràng này không liên quan gì đến hoan nghênh cả, cô có thể phân biệt được.
Cô là kẻ tám lạng người nửa cân, nở nụ cười thân thiện khéo léo giống như đi gặp khách hàng, nghịch ngợm nói: “Làm sao? Đều là bạn học với nhau, không hoan nghênh mình à?”
“Mình thông báo cho người đẹp đấy, đương nhiên là hoan nghênh cậu rồi, đã lâu không gặp mà!” Lớp trưởng đứng ra hòa giải, lại tán dóc về chủ đề công việc, không khí mới nhộn nhịp trở lại.
Cô nhớ lại lúc đó Trần Thương đang làm gì, anh không nhìn cô, chỉ im lặng uống rượu, cũng không có ý định chào hỏi ai.
Nghĩ đến điều này, An Du nhếch môi, nhìn anh chăm chăm rồi hỏi: “Mọi người, bao gồm cả anh?”
Trần Thương liếc cô một cái, cười đến không rõ có ý gì, như thật như giả hỏi ngược lại: “Em cảm thấy thế nào?”
“… Xem như em chưa hỏi gì.” An Du thầm mắng bản thân quá xúc động, làm sao lại sơ xuất quên mất anh có đôi mắt có thể nhìn thấu mọi việc chứ.
“Haiz..” Cô ngại ngùng không lên tiếng, giống như không để tâm đến việc tán gẫu kia. Cô vờ như tò mò hơi nhiều, còn tỏ ra rất tự nhiên: “Cô ấy học cùng lớp với chúng ta à? Em có quen không?”
Trần Thương nhặt một cành cây từ dưới đất, chỉnh lại tấm biển báo tòa nhà bị xiêu vẹo cho ngay ngắn, vẫn nói câu đó: “Em cảm thấy sao?”
“…” Giữ im lặng cũng tốt thật đấy! An Du thầm chế giễu, hừ mũi, kết thúc cuộc nói chuyện vô vị.
Tòa nhà cũ đen kịt tĩnh lặng vẫn ở trước mắt, một viên gạch hay một miếng ngói đều khiến tâm trạng tệ hại của cô càng thêm lăn tăn.
An Du lùi lại một bước, liếc mắt nhìn về hướng khác, nói với Trần Thương: “Em muốn… đi dạo chỗ khác.”
Trong đêm tối, nếp nhăn giữa hai đầu chân mày của Trần Thương càng sâu hơn, anh gõ nhẹ vào bức tường của dãy phòng học cũ, nói: “Sắc mặt em rất kém.”
An Du không lên tiếng, bước chân cứ lùi về sau.
Trần Thương cười khẽ, ngẩng đầu dời tầm nhìn sang dãy cao nhất của tòa nhà, nhàn nhạt nói: “Trước khi chúng ta vào học thì tòa nhà cũ này đã có rất nhiều truyền thuyết không có thật, lời truyền miệng thông thường chính là cuối nhà vệ sinh có nữ quỷ treo cổ, chắc em cũng biết mỗi trường học đều không thiếu những câu chuyện này, những điều này chẳng qua là do học sinh dặm mắm thêm muối vào để tăng cảm giác đáng sợ mà thôi.”
“Có học sinh chơi Bút Tiên*, hoặc đôi khi sẽ có người lạ trèo tường vào để ngủ rqua đêm, cũng có đôi nam nữ học sinh ở đây làm chuyện người lớn, đánh nhau cũng không ít… chủ nhiệm phòng giáo vụ đã bắt được rất nhiều trường hợp như vậy.”
(Trò chơi Bút Tiên giống như trò gọi hồn cầu cơ.)
Trần Thương để lại cho cô gương mặt nghiêng đẹp như tuyệt tác, ánh mắt thâm thúy, môi mỏng cất tiếng: “Trong khoa học thần kinh có một thí nghiệm kinh điển: Khi một con tinh tinh lớn vươn tay lấy quả chuối, và một con tinh tinh khác tưởng tượng ra bản thân mình hoặc người khác lấy quả chuối thì khu vực não sử dụng như nhau, điều này có tác dụng như ‘Tế bào thần kinh gương’.
(Tế bào thần kinh gương – chúng là một loại tế bào thần kinh được kích hoạt khi một hành động được thực thi và khi bạn quan sát hành động đó được thực thi hoặc bạn có một biểu hiện tinh thần của nó. Vì lý do này, họ được chỉ định làm họ “gương” vì theo một cách nào đó, họ phản ánh những gì họ nhìn thấy.)
Anh nhìn về phía An Du, không biết là an ủi hay trần thuật: “Vậy nên nếu như lúc nãy em nghĩ đến điều gì cũng đừng liên hệ với bản thân mình, có thể chỉ là một câu chuyện em nghe được, chứ không phải bản thân em tự mình trải qua.”
Lần đầu tiên Trần Thương nói với cô nhiều như vậy, ngữ điệu rất ôn hòa, An Du lại nhìn lỗ đen không thấy ánh sáng ngoài cửa sổ lần nữa, cảm giác sợ hãi dần biến mất.
Cô lại đứng về phía bức tường, kéo một dây mây khô héo, nhè nhẹ quất lên mép tường tòa nhà, giống như xua tan đi cảm giác túng quẫn khi nãy.
Trần Thương thấy vậy chỉ cười nhẹ, đợi sắc mặt cô tốt hơn, mới nắm lấy tay cô, nói: “Được rồi, lát nữa bị phát hiện thì em là kẻ phá hoại của công đấy.”
An Du bĩu bĩu môi, lòng bàn tay cầm nhánh cây: “Em không muốn ở đây.”
Trần Thương liếc nhìn xung quanh một vòng, kéo cô đi về phía cổng chính của trường: “Đi theo anh.”
“Trần Thương.” An Du gọi anh.
“Hả?”
“… Không có gì.” Cô đổi tay cầm nhánh cây, chạm tay với Trần Thương, cổ tay vừa xoay liền khớp với lòng bàn tay của anh, cô co tay lại, nắm chặt.
Trần Thương cúi đầu nhìn, nhếch môi, càng ra sức siết chặt, các khớp tay nổi lên màu trắng ngà.
Còn hai mươi phút nữa mới tan giờ tự học buổi tối, học sinh lớp mười hai học hành chăm chỉ, chỉ có một hai người giáo viên đi quan sát.
Hai người đi ngang qua hành lang dài, An Du dừng bước, chỉ vào một phòng học trong số đó: “Đó là phòng học của chúng ta nhỉ.”
Trần Thương xoa cằm: “Em nhớ điều này.”
“Em không đến nỗi cái gì cũng không có ấn tượng.” An Du rũ mắt: “Các mối quan hệ xã giao đối với em rất xa lạ, Márquez từng nói ‘Cuộc sống không phải là những tháng ngày chúng ta đã sống, mà là những ngày tháng chúng ta nhớ được’. Bây giờ là như vậy, em cũng không biết mình có được xem là đang sống không nữa.”
Trần Thương dừng bước, im lặng một lát rồi nhéo tai cô, “An Du, cuộc sống của mỗi người phần lớn không phụ thuộc vào hoàn cảnh hay sự việc khách quan, mà phụ thuộc vào hồi ức có chọn lọc của bản thân người trải nghiệm, cũng như trí tưởng tượng chủ quan và trần thuật.”
“Vậy cuộc sống trước kia của em như thế nào? Anh nói đi.” An Du ra lệnh.
Trần Thương cười cười: “Anh đã nói rồi, đại tiểu thư như em có cuộc sống quá đặc sắc, anh thật sự không nhớ rõ.”
“Anh chỉ nhớ tình yêu đơn phương của mình thôi.” An Du vùng tay muốn thoát ra khỏi tay anh nhưng không thành công, cô hơi tức giận: “Em không cần biết, anh chọn một điều rồi nói đi.”
“Được rồi.” Trần Thương không còn cách nào, quay người chỉ về phía hành lang đang treo các tác phẩm của học sinh: “Em có biết là lúc đó em đi học vẽ, cô Châu chủ nhiệm đã không đồng ý không?”
An Du nghiêng đầu: “Vì sao chứ?”
“Lúc họp phụ huynh cô nói là thành tích môn văn hóa của em rất tốt, không nhất thiết phải thi năng khiếu. Nhưng em có biết khi đó em đã nói gì không?”
An Du cười, giục anh: “Em biết là môn văn hóa của em tốt rồi, anh vào vấn đề đi đừng có dài dòng nữa.”
Trần Thương hắng giọng, bắt chước lại giọng điệu của An Du, ba phần tự trách bảy phần xem nhẹ: “Cô Châu, em học cái gì cũng có thể học xuất sắc, cô đừng phí sức vì tỷ lệ đánh giá mà ngăn cản em nữa, em vẫn có thể thi được thành tích tốt giúp cô giành lấy giải thưởng như thường!’, em đã chọc tức cô Châu đến nỗi cô giữ em lại nói chuyện sau giờ học luôn.”
“Hở!” An Du cười đến nỗi vành tai ửng đỏ, “Em là người nói chuyện như thế hả? Không chừa mặt mũi cho giáo viên, cứng như vậy?”
Trần Thương gật đầu một cách khẳng định: “Em chính là như vậy đó.”
An Du nửa tin nửa ngờ, cào cào lòng bàn tay anh, thu lại nụ cười: “Đúng thật, ai cũng có thành kiến không tốt với các môn văn hóa của học sinh nghệ thuật! Lúc đó em hẳn là rất thích hội họa nên mới đi học.”
Nụ cười của Trần Thương nhàn nhạt: “Có lẽ vậy.”
An Du cùng anh dạo bước trên hành lang dài, đi ngang qua những bức tranh được treo trên dây thừng, An Du ngẫu nhiên thốt ra lời đánh giá bức tranh này về cơ bản thì không ổn, bức kia thì rất có năng khiếu, Trần Thương phụ họa gật đầu hoặc tiếp lời “Ừ”, sau cùng hai người dừng bước trước một bức tranh rõ ràng đã bị phá hủy.
Là tranh phong cảnh, nội dung là cảnh mặt trời mọc trên núi, phối màu rất độc đáo mới mẻ, cam xanh vàng lục, tầng lớp tăng tiến. Nhưng bức tranh xuất sắc này bị xé ra làm đôi, chỉ dùng keo dán dán sơ lại.
An Du sờ nhẹ vào vết xé, cong người kiểm tra tên tác giả ở góc phải dưới cùng, tiếc nuối nói: “Vừa nhìn là biết do người phá hủy…”
Cô đang nói thì bỗng dừng lại, tim vô thức đập nhanh: “Tranh của em… hình như cũng bị xé như thế này.”
“Chắc em nhớ nhầm rồi.” Lần này Trần Thương nói rất dứt khoát, xoa xoa huyệt thái dương của cô: “Lại đau đầu à?”
“Không, không phải, em không hề nhờ nhầm.”
An Du kéo lấy tay anh, trong đôi mắt là ánh sáng của phòng học xung quanh, vừa ướt át vừa sáng ngời nhìn anh chăm chú: “Bị người khác xé thành nhiều mảnh, lúc đó em rất tức giận, vốn định vẽ lại, nhưng… không biết là ai, đã giúp em dán lại, còn đóng khung…”
“Là dán từ đằng sau, rất tỉ mỉ, còn dùng chất màu phục hồi lại vết bị xé… Nếu không xem kĩ cơ bản sẽ không phát hiện ra…”
Cô buồn phiền dùng lực đấm từ đằng sau ót ra đến trán, có chút kích động: “Nếu như em biết được là ai giúp em, nhất định sẽ trực tiếp nói lời cảm ơn với người đó.”
Trần Thương vội vàng nắm chặt cổ tay cô, ôm cô vào lòng, đợi đến khi cô yên ổn nhắm mắt điều chỉnh lại hô hấp, anh mới xoa đầu cô: “Người đó cũng không để tâm đến tiếng cảm ơn này của em đâu.”
An Du xem anh như là bách khoa toàn thư, sốt ruột hỏi: “Anh có biết là ai không?”
“Làm sao anh biết được.” Trần Thương cười: “Đi tiếp thôi nào.”
