Lục Hữu Lương chiếu một đoạn phim báo trước, sau đó tắt ngấm, tự chìm vào hồi ức, Lạc Văn Chu cũng không giục ông, chậm chạp lết về phía trước trong cảnh tắc cứng đường, hạ cửa kính xuống, đưa cho cục trưởng Lục một điếu thuốc.
Không đề cập tới việc khác, Lạc Văn Chu cảm thấy đồng chí Phí Độ có công lao rất lớn khi mình có thể nhẫn nại tốt như bây giờ.
Xe lết qua đoạn đường kẹt với vận tốc mười mét, cho đến khi Lạc Văn Chu rốt cuộc có thể nhích cái chân đạp thắng ra, Lục Hữu Lương mới thở dài: “Gần đây vất vả rồi, trọng trách đè trên vai cháu nặng lắm nhỉ?”
Nếu là người khác chắc chắn phải nói một câu khách sáo “vì nhân dân phục vụ”, ai ngờ Lạc Văn Chu chẳng khiêm tốn tí nào, nghe vậy mắt sáng lên: “Đúng thế lãnh đạo, chú cũng đã nhìn ra, vậy tiền thưởng cuối năm nhớ tăng cho cháu, làm đàn ông chẳng dễ dàng gì, nuôi gia đình áp lực lớn lắm!”
“Cút đi!” Một bầu phiền muộn của Lục Hữu Lương bị da mặt Lạc Văn Chu dội lại, nhất thời suy nghĩ gì cũng chẳng còn, ông nói rất vô tình, “Vì nhân dân phục vụ, đây đều là việc cháu nên làm.”
“Cháu vốn có thể dựa vào tài hoa ăn cơm, mà tổ chức khăng khăng bắt cháu dựa vào mặt,” Lạc Văn Chu đau đớn lắc đầu vì số kiếp “hồng nhan bạc mệnh”, sau đó chủ động quay lại chủ đề trước khi cục trưởng Lục cho một bạt tai, “Chú muốn nói với cháu chuyện tiền bối Cố năm đó à?”
“Cố Chiêu... Cố Chiêu.” Lục Hữu Lương đọc mấy lần cái tên vừa quen thuộc vừa xa lạ này, kế đó ngửa mặt dựa lên ghế, do dự giây lát tựa hồ không biết nên bắt đầu từ đâu, “Sư phụ cháu là sư huynh chú, trên chú một khóa, ở trường cũng là một nhân vật làm mưa làm gió, ông ấy đã kể cháu nghe chưa?”
“Sao mà chưa được,” Lạc Văn Chu hết sức thoải mái tiếp lời, “Lão Dương rỗi việc là bốc phét, nói gì mà ở trường có rất nhiều bạn nữ thích mình, cháu nói không thể nào, Đại học Công an Yến Thành chúng ta căn bản chẳng có ‘rất nhiều bạn nữ’, thế là bị đánh văng khỏi văn phòng.”
Con người Lạc Văn Chu hình như trời sinh không biết câu nệ là gì, bất luận là với bậc cha chú hay cấp trên, trên mặt Lục Hữu Lương thoáng qua nét cười: “Các chú khi đó không như bây giờ, muốn điều lên Cục công an rất khó, vừa phải trẻ, vừa không thể quá trẻ, phải rèn luyện ở cơ sở đủ rồi, mới có tư cách tham gia cuộc thi, đám các chú đều vắt óc đấu thành tích, đấu lý lịch. Năm ấy không biết tại sao mà Cục công an đặc biệt có nhiều suất nhận người, Cố Chiêu, chú, Lão Trương, Lão Phan đều lên cục năm ấy – A, có thể cháu không biết Lão Phan, ông ấy nghỉ nghề này lâu rồi, hiện đang giảng dạy ở Đại học Công an Yến Thành, trong kế hoạch Tập Tranh lần này, ông ấy là người phụ trách bên phía trường, rất kiêu ngạo, cũng không thèm về thăm.”
Lạc Văn Chu kéo cửa kính xe lên, từ dăm ba câu của cục trưởng Lục, anh giống như mở ra tấm ảnh cũ bày trong văn phòng cục trưởng.
“Chú và Cố Chiêu là bạn cùng lớp, Lão Phan là từ nơi khác điều về, Lão Trương hơi lớn hơn các chú, lập công, được Cục công an chỉ đích danh mời về. Lúc ấy trong đội hình sự có rất nhiều cao thủ và tiền bối, người trẻ tuổi mới tới đều phải làm việc vặt, bốn người các chú khi mới đến cơ bản chỉ làm chân sai vặt, ghi chép, bưng trà rót nước, mọi người gọi các chú là ‘tứ đại nha hoàn’.”
Lạc Văn Chu: “...”
Văn hóa đội cảnh sát sôi động này.
“Thêm một Lão Dương – Lão Dương là ‘tổng quản nha hoàn’, khi đó ông ấy cũng mới điều từ Liên Hoa Sơn về chưa được mấy tháng.” Khóe mắt cục trưởng Lục thoáng hiện lên nếp nhăn khi cười, “Năm người các chú tuổi tác xấp xỉ, lại tham gia công tác gần như cùng một thời kỳ, cả ngày đi chung, tận dụng triệt để học hỏi các tiền bối, cùng nhau làm chân sai vặt, sắp xếp hồ sơ vụ án... Ngoại trừ Lão Dương sớm ‘phản bội tổ chức’, các chú đều còn là đàn ông độc thân lớn tuổi, đôi khi một người trực, mấy người khác rỗi việc còn xách cặp lồng chạy tới trực chung.”
“Lão Dương kinh nghiệm phong phú nhất, can đảm cẩn trọng, trình độ nghiệp vụ cao nhất, Lão Trương gia đình kinh doanh, tiền bạc dư dả nhất, ra ngoài ăn cơm đều là ông ấy chủ động thanh toán, được quý nhất, là đại ca của các chú; Lão Phan khốn nạn nhất, tính tình khó ưa nhất, rất không hợp với chú, hai chú suốt ngày cãi nhau, nhưng không thù nhau, cãi xong một lúc là hòa, lát nữa không chừng lại trở mặt vì việc gì đó.”
“Cố Chiêu nhỏ tuổi nhất, lúc đó các chú đều gọi ông ấy là ‘Cố lão ngũ’, không nói nhiều, rất biết quan tâm người khác, rõ ràng bản thân cũng nghèo rớt mồng tơi, nhưng chỉ cần người khác có khó khăn mở miệng, ông ấy đều trọng nghĩa khinh tài. Người còn cực kỳ chăm chỉ, ghi chú siêng nhất, tay không rời sách, tốt nghiệp bảy tám năm rồi, thời gian rỗi còn tự bỏ tiền về trường cũ học nghiên cứu sinh tại chức chuyên sâu.”
Hiền lành, chăm chỉ, tốt bụng, hễ chụp ảnh là căng thẳng... lời kể của Lục Hữu Lương dần dần tô màu cho hình tượng Cố Chiêu, “hiệp sĩ xe đạp” dưới tà dương Tiêu Hải Dương miêu tả đã có máu có thịt, bước ra khỏi lý lịch sơ lược mờ nhạt mà lạnh như băng trên mạng nội bộ.
“Sau đó các tiền bối lui về tuyến hai, lão ngũ hậu sinh khả úy thành đội phó, các chú đều rất phục, bởi vì quả thật chẳng ai cố gắng được như thế. Khi cháu ở cùng một chỗ với ông ấy, dù làm việc hay chơi, đều cảm thấy lòng rất yên bình, cháu nhìn đôi mắt ông ấy, sẽ cảm thấy mình quá xốc nổi, sẽ không tự chủ được ổn định theo.” Lục Hữu Lương dừng lại, “Án 327 là vụ án lớn đầu tiên Cố Chiêu xử lý sau khi làm đội phó, từng chấn động một thời, giải quyết cũng dứt khoát đẹp đẽ, điểm duy nhất không được hoàn mỹ, là Lư Quốc Thịnh chạy thoát.”
“Cháu có thể tưởng tượng, vì tên tội phạm truy nã này còn lẩn trốn, người dân xung quanh quốc lộ 327 hoang mang lo sợ, trời vừa tối là không ai dám đi đường đó. Để bắt hắn, cảnh sát phát lệnh truy nã toàn quốc, tiền thưởng cuối cùng nâng lên mười vạn – mười lăm năm trước mười vạn thực sự không phải là con số nhỏ, cháu biết nội ứng lúc ấy mạo hiểm mạng sống giúp đỡ móc nối, bắt bọn buôn ma túy, xong việc cũng chỉ được dăm ba ngàn, đôi khi kinh phí còn phát không kịp thời. Đám nội ứng nghe nói việc này đều phát điên lên, một dạo có người đến cắm điểm ngay gần nhà cũ của Lư Quốc Thịnh, nhưng người này không còn xuất hiện, hắn giống như cứ thế bốc hơi khỏi thế gian, không làm sao tìm được.”
Để nhà nước chi thêm mười vạn đồng treo thưởng, cần người phụ trách chạy hết các mối quan hệ, nói rách miệng, nhưng với đám Ngụy Triển Hồng Trịnh Khải Phong thì có tính là gì? Rơi xuống đất cũng lười cúi xuống nhặt.
Tiếc rằng, khi đó không ai biết đối thủ của mình là ai.
“Một năm sau Lư Quốc Thịnh tự mình say rượu bất cẩn để lại một dấu vân tay.” Lạc Văn Chu phá tan sự im lặng, “Cục trưởng Lục, lúc ấy tiền căn hậu quả việc này như thế nào, chú có thể nói rõ chi tiết không?”
“Vân tay là do pháp y bên dưới phụ trách xử lý vụ ẩu đả trong quán bar kiểm tra ra, lúc ấy tổ chuyên án đã giải tán, biết Lư Quốc Thịnh còn ở bản địa, mọi người đều phấn khởi, các chú lập tức mở camera của quán bar, không dừng chân chạy đi gặp người chứng kiến và nội ứng. Con gái Lão Dương bị bệnh, tình hình không tốt lắm, ông ấy vừa vặn xin nghỉ vắng mặt, việc này do Cố Chiêu phụ trách.” Lục Hữu Lương nói, “Quán bar ấy kinh doanh không chính quy, camera cơ bản là bài trí, các chú cắm điểm gần đó hơn một tuần, tiện tay bắt hai nhóm nhỏ bán ‘thuốc lắc’, mà bóng Lư Quốc Thịnh cũng chưa thấy, đành phải rút đi – lúc ấy các chú đoán, Lư Quốc Thịnh bất ngờ bị cuốn vào vụ ẩu đả, kinh động cảnh sát, khả năng đã sợ hãi trốn khỏi Yến Thành rồi.”
“Chưa chắc,” Lạc Văn Chu nói, “Muốn chạy hắn đã chạy lâu rồi, sau vụ 327 hơn một năm còn ở bản địa, chắc chắn là ở Yến Thành có thứ gì làm hắn bận lòng, còn dám đi uống rượu, cho thấy hắn có nguồn thu nhập cố định và địa điểm ẩn thân, thậm chí có thể tài chính tương đối dư dả – các chú không đi điều tra công ty vận chuyển hắn từng làm việc ạ?”
“Phỏng đoán của cháu giống hệt Cố Chiêu, nếu ông ấy còn trên đời, hai người chắc có...” Khóe miệng Lục Hữu Lương thoáng qua nếp nhăn khi cười, song nói đến đây lại ưu sầu, “Các chú đã điều tra công ty vận chuyển, nhưng chuyện Lư Quốc Thịnh và bà chủ yêu đương vụng trộm giấu rất kín, nếu không phải hắn tự khai, cả tên anh ruột cùng giết người với hắn cũng không biết.”
“Tay tài xế từng uy hiếp hắn thì sao?”
“Chạy rồi, chú đoán là đã nghe nói vụ án 327, biết cảnh sát chưa bắt được Lư Quốc Thịnh, sợ bị trả thù.” Lục Hữu Lương nói, “Lúc ấy các chú không biết trong đây còn có nội tình nên không điều tra kỹ.”
Dấu vân tay Lư Quốc Thịnh như hòn đá tung lên ngàn tầng sóng, song chỉ thoáng qua đã mất đi bóng dáng, đứt sạch manh mối.
“Các chú đã nghĩ hết các chiêu có thể nghĩ, cũng thử cả rồi, nhưng giống như mò kim đáy biển vậy, cháu chỉ biết dưới nước có, mà tìm không thấy. Kéo dài rất lâu, mà trên tay đâu phải không có việc gì khác, vụ án nào đưa đến Cục công an mà không quan trọng? Các chú thật sự hết cách, đành phải rút. Chỉ có Cố Chiêu vẫn âm thầm không bỏ cuộc, khoảng thời gian đó chú thấy ông ấy rõ ràng rất kẹt, mà hỏi không nói, người khác còn tưởng là đang yêu... Bây giờ nghĩ lại, khả năng là bí mật trợ cấp cho nội ứng rồi.”
Lạc Văn Chu không xen vào, biết ông sắp nói đến chỗ mấu chốt.
“Chú nhớ hôm đó chú đến nhà cha vợ lần đầu tiên, uống ít rượu với ông cụ, lúc về đã sắp mười giờ đêm. Hơi say, chú một mình đi đường tắt lên xe buýt, trên đường đột nhiên nhận được điện thoại của Lão Dương, nói đã xảy ra chuyện. Lúc ấy chú cũng chưa biết cụ thể xảy ra chuyện gì, giống như trời xui đất khiến có cảm giác gì đó, trong chớp mắt đã giật mình tỉnh rượu.”
“Lúc chú chạy tới, nhìn thấy Lão Dương đang túm cổ áo một người, gân cổ lồi lên rõ cao, như muốn đánh nhau vậy, một nhóm các anh em bên cạnh đang cố gắng kéo ông ấy lại – người ông ấy xách trong tay các chú đều biết, biệt danh ‘Lão Xỉ Than’, nghề nghiệp là nội ứng, làm nghề này đã bốn năm năm, đã có hồ sơ trong đội hình sự Cục công an, phối hợp với các chú trong rất nhiều lần hành động, từng cùng nhau vào sinh ra tử, có thể xem như nửa anh em bên mình.”
Lạc Văn Chu suy nghĩ một chút, cân nhắc từ ngữ: “Cung La Phù cháy lớn, cháu nghe nói có người chạy thoát, nhân chứng mục kích tố cáo Cố Chiêu là đầu sỏ gây nên vụ cháy – chính là ‘Lão Xỉ Than’ này ạ?”
“Là hắn. Lão Xỉ Than bị Lão Dương một tay xách lên, gào muốn đứt ruột, nói Cố Chiêu bình thường đối xử với hắn không tệ, hắn không thể làm như vậy, không thể nói.” Lục Hữu Lương thì thào, “Chú lúc ấy vừa nghe câu này, lại nhìn sắc mặt Lão Dương, thì tim lạnh ngắt.”
“Sau đó thẩm vấn kỹ càng mấy lần, Lão Xỉ Than rốt cuộc thừa nhận, nói Cố Chiêu lén đòi hối lộ đã không chỉ một lần, đều là dùng danh nghĩa tra án. Cho mấy nội ứng tương đối thân với ông ấy cầm mẫu vân tay Lư Quốc Thịnh, nhắm một mục tiêu, thăm dò hoàn cảnh, sau đó bỏ vân tay trong quán người ta, Cố Chiêu làm bộ nhận được tin tình báo đến lục soát. Trực tiếp ra giá, không nộp tiền thì nói nơi này chứa chấp tội phạm truy nã, có vân tay có ‘nhân chứng’, cho khỏi làm ăn tiếp.”
“Chết không đối chứng, lời nói một phía,” Lạc Văn Chu nói, “Các bằng chứng khác thì sao ạ?”
“Thứ nhất là kết luận khám nghiệm tử thi của pháp y, trước khi chết quả thật Cố Chiêu đã xảy ra xung đột tay chân với người phụ trách Cung La Phù, các chi tiết khớp với lời khai của nhân chứng mục kích.”
“Thứ hai, là các chú tìm được một loạt mẫu vân tay giống nhau trong tủ đựng đồ cá nhân của Cố Chiêu ở phòng trực ban.”
“Thứ ba là nhân chứng, mình Lão Xỉ Than nói, Lão Dương và các chú đều không tin, nhưng các chú tìm được một quyển sổ chưa đốt hết trên bộ xương cháy nham nhở ở hiện trường, là quyển bình thường Cố Chiêu mang theo người, đã cháy hết hơn một nửa, trên đó có thể loáng thoáng đọc ra vài địa danh và tên người, tên người đều là biệt danh của nội ứng, địa danh thì hẳn là thương hộ gần đây Cố Chiêu đến gặp – các chú triệu hết những người này tới thẩm vấn, chỉ có một thương nhân khả năng là sợ rầy rà, hỏi gì cũng đáp không biết, không chịu làm chứng, trừ ông ta ra, những người khác đều khai hết.”
Lòng Lạc Văn Chu chùng xuống: “Nhân chứng đều là người theo nghề nội ứng từng lập hồ sơ?”
Nội ứng có rất nhiều loại, có người vì tiền thưởng, có kẻ làm thuê linh tinh, có kẻ lập công chuộc tội, còn có người theo nghề nội ứng, những người này có tư liệu trong đội cảnh sát, hợp tác với cảnh sát không chỉ một lần, đôi khi gần giống người nằm vùng của cảnh sát, độ tín nhiệm cao, quan hệ vô cùng mật thiết.
Các bằng chứng không đủ chặt chẽ, đương sự thì đã chết rồi, nhân chứng lại đều là loại này...
“Cố Chiêu khi còn sống là người trượng nghĩa, quan hệ với nội ứng tốt có tiếng.” Lục Hữu Lương nói, “Các chú không thể không xem xét thận trọng lời khai của họ. Camera của quán bar xuất hiện vân tay Lư Quốc Thịnh sớm nhất không quay được Lư Quốc Thịnh, nhân viên quán bar không có ấn tượng với hắn ta, lại có một người pha chế rượu chỉ nhận Lão Xỉ Than, sau đó Lão Xỉ Than đã thừa nhận vân tay Lư Quốc Thịnh là do hắn ngụy tạo – nói cách khác, chuyện tội phạm truy nã mất tích một năm xuất hiện ở Yến Thành hoàn toàn là giả, do người bịa ra.”
Nghĩ kỹ lại, một tên tội phạm truy nã gây ra vụ án chấn động ở bản địa, có thể nấp kín một năm không bị phát hiện, còn nghênh ngang ra ngoài uống rượu, bản thân chuyện này đã rất đáng nghi rồi. Lại thêm Cố Chiêu nhiệt tình và chấp nhất không bình thường đối với việc này, cùng hành vi hành động đơn độc, thậm chí che che giấu giấu... Lạc Văn Chu cảm thấy, chỉ nhìn bằng ánh mắt người ngoài cuộc, anh đã sắp bị kết luận này thuyết phục rồi.
“Nhưng nói ông ấy đòi hối lộ, tiền hối lộ đâu? Để ở chỗ nào? Sử dụng làm gì?”
“Tiền ở trong nhà, tiền mặt, lục soát ra dưới gầm giường, tổng cộng hơn năm mươi vạn, con số cơ bản khớp với nhân chứng khai – mẹ ông ấy bị ung thư, chính bà cụ cũng không biết, kết quả chẩn đoán bệnh đè dưới đống tiền. Gia cảnh Cố Chiêu rất bình thường, cha mẹ làm nông, cha mất sớm, nhà cũng không đông người, mẹ làm trong một công ty tổng hợp trên thị trấn, công việc thời vụ, công ty cũng không chính quy. Hồi đó mọi người chưa có ý thức đóng bảo hiểm, bệnh nặng một đợt, số tiền này sợ là còn chưa đủ.”
Động cơ rõ ràng, vật chứng rành rành, lời khai của nhân chứng như sắt thép.
Đừng nói Cố Chiêu đã chết rồi, dù còn sống cũng chẳng biện bạch được.
“Hoàn cảnh xã hội lúc đó không thoải mái như hiện giờ, internet cũng chưa phát triển, Cục công an xảy ra vụ bê bối lớn như vậy, đương sự lại chết rồi, nên phản ứng đầu tiên của các lãnh đạo chính là bưng bít không cho nhắc lại, bây giờ cháu vào kho số liệu tra cũng chẳng ra... Đã mười bốn năm rồi.”
Mười bốn năm rồi, chân tướng đến quá muộn.
Lạc Văn Chu trầm mặc hồi lâu, đột nhiên nói: “Cục trưởng Lục, có một điểm cháu cảm thấy rất kỳ lạ.”
Lục Hữu Lương ngẩng lên, nhìn thẳng ánh mắt Lạc Văn Chu qua kính chiếu hậu.
“Tỷ lệ chúng ta phá án không phải trăm phần trăm, luôn có một số vụ án chưa kết thúc, trong tình huống lực lượng cảnh sát có hạn, phải xét theo nặng nhẹ tạm thời gác xuống, nhưng dù tổ chuyên án giải tán, vụ án vẫn còn đó, chỉ cần không trái quy định, không xung đột với công tác khác, người phụ trách tiếp tục điều tra là không có vấn đề gì cả.” Lạc Văn Chu nói, “Tại sao lúc ấy Cố Chiêu nhất định phải hành động đơn độc?”
Dẫu ông không muốn tăng thêm gánh nặng cho đồng nghiệp, lựa chọn điều tra một mình, một khi tra ra chút tiến triển hoặc có ý kiến mới, nhất định phải tìm đồng nghiệp phối hợp – bởi vì theo quy củ, bằng chứng cảnh sát tìm được trong tình huống âm thầm hành động, không thông báo cho bất cứ ai là không hợp quy định, cầm về cũng chỉ để tham khảo chứ không có giá trị.
Lục Hữu Lương im lặng chốc lát.
Lạc Văn Chu chậm rãi đậu xe ven đường, đầu xe quay thẳng vào cổng chính Cục công an, quốc huy lớn trên dấu hiệu công an khúc xạ ánh nắng giữa trưa.
“Chú Lục,” Lạc Văn Chu thấp giọng nói, “Ở đây chỉ có chú và cháu, những chuyện nên nói lẫn không nên nói, đều sẽ không vào tai người thứ ba.”
Lục Hữu Lương cụp mắt xuống, rốt cuộc thì thào rất nhẹ: “Đúng, nếu Cố Chiêu oan uổng, thì chỉ có một khả năng, chính là đội ngũ chúng ta không sạch sẽ.”
Trong xe chỉ có tiếng điều hòa “ù ù”, Lục Hữu Lương chốc chốc gõ đầu gối mình.
Lục Hữu Lương: “Sau khi bất ngờ phát hiện dấu vân tay Lư Quốc Thịnh, chúng ta lại thêm năm vạn vào giải thưởng ban đầu, sau đó thường xuyên nhận được điện thoại báo tin, nói gặp người tương tự ở đâu đó. Bất kể đuổi đến nhanh cỡ nào đều chẳng thu hoạch được gì – về sau đây cũng thành một trong các bằng chứng cho thấy chuyện tội phạm truy nã là không có thật.”
“Tư liệu của nội ứng đã lập hồ sơ đều bảo mật tuyệt đối, chỉ có người mình biết thân phận họ,” Lạc Văn Chu nói, “Bọn trộm không thể chạy đến Cục công an trộm cắp, nếu Cố Chiêu bị hãm hại, nhét đồ vào tủ của ông ấy trong phòng trực ban cũng chỉ có thể là người mình – lúc ấy Cố Chiêu hoài nghi Cục công an có nội gian, nên lựa chọn bí mật điều tra, nhưng ông ấy cũng biết quy định, cuối cùng khi tra đến Cung La Phù, để bằng chứng nghiêm cẩn, nhất định đã chọn trong những người mình tin tưởng một người làm hợp tác, và người này đã lấy mạng ông ấy.”
Lục Hữu Lương như chớp mắt đã già đi hàng chục tuổi.
Lạc Văn Chu quay đầu nhìn ông: “Chú Lục, chú còn việc gì khác muốn cho cháu biết không?”
Anh có cảm giác, nhất định Lục Hữu Lương đang có lời gì ngay trên môi, song đợi cả buổi, cục trưởng Lục rốt cuộc vẫn tránh ánh mắt anh: “Hết rồi, chú chỉ biết như thế thôi, đám già các chú đều là người hiềm nghi, chuyện này chỉ có thể dựa vào các cháu.”
Lạc Văn Chu nhìn thật sâu vào mắt ông một cái, lái xe vào sân Cục công an, chu đáo đưa Lục Hữu Lương đến dưới lầu chỗ phòng làm việc.
Cho đến khi nhìn thấy anh lái xe đi rồi, Lục Hữu Lương mới thở dài khe khẽ, sờ túi áo khoác – trong đó có một thiết bị nghe trộm mini đã hết pin.
Không đề cập tới việc khác, Lạc Văn Chu cảm thấy đồng chí Phí Độ có công lao rất lớn khi mình có thể nhẫn nại tốt như bây giờ.
Xe lết qua đoạn đường kẹt với vận tốc mười mét, cho đến khi Lạc Văn Chu rốt cuộc có thể nhích cái chân đạp thắng ra, Lục Hữu Lương mới thở dài: “Gần đây vất vả rồi, trọng trách đè trên vai cháu nặng lắm nhỉ?”
Nếu là người khác chắc chắn phải nói một câu khách sáo “vì nhân dân phục vụ”, ai ngờ Lạc Văn Chu chẳng khiêm tốn tí nào, nghe vậy mắt sáng lên: “Đúng thế lãnh đạo, chú cũng đã nhìn ra, vậy tiền thưởng cuối năm nhớ tăng cho cháu, làm đàn ông chẳng dễ dàng gì, nuôi gia đình áp lực lớn lắm!”
“Cút đi!” Một bầu phiền muộn của Lục Hữu Lương bị da mặt Lạc Văn Chu dội lại, nhất thời suy nghĩ gì cũng chẳng còn, ông nói rất vô tình, “Vì nhân dân phục vụ, đây đều là việc cháu nên làm.”
“Cháu vốn có thể dựa vào tài hoa ăn cơm, mà tổ chức khăng khăng bắt cháu dựa vào mặt,” Lạc Văn Chu đau đớn lắc đầu vì số kiếp “hồng nhan bạc mệnh”, sau đó chủ động quay lại chủ đề trước khi cục trưởng Lục cho một bạt tai, “Chú muốn nói với cháu chuyện tiền bối Cố năm đó à?”
“Cố Chiêu... Cố Chiêu.” Lục Hữu Lương đọc mấy lần cái tên vừa quen thuộc vừa xa lạ này, kế đó ngửa mặt dựa lên ghế, do dự giây lát tựa hồ không biết nên bắt đầu từ đâu, “Sư phụ cháu là sư huynh chú, trên chú một khóa, ở trường cũng là một nhân vật làm mưa làm gió, ông ấy đã kể cháu nghe chưa?”
“Sao mà chưa được,” Lạc Văn Chu hết sức thoải mái tiếp lời, “Lão Dương rỗi việc là bốc phét, nói gì mà ở trường có rất nhiều bạn nữ thích mình, cháu nói không thể nào, Đại học Công an Yến Thành chúng ta căn bản chẳng có ‘rất nhiều bạn nữ’, thế là bị đánh văng khỏi văn phòng.”
Con người Lạc Văn Chu hình như trời sinh không biết câu nệ là gì, bất luận là với bậc cha chú hay cấp trên, trên mặt Lục Hữu Lương thoáng qua nét cười: “Các chú khi đó không như bây giờ, muốn điều lên Cục công an rất khó, vừa phải trẻ, vừa không thể quá trẻ, phải rèn luyện ở cơ sở đủ rồi, mới có tư cách tham gia cuộc thi, đám các chú đều vắt óc đấu thành tích, đấu lý lịch. Năm ấy không biết tại sao mà Cục công an đặc biệt có nhiều suất nhận người, Cố Chiêu, chú, Lão Trương, Lão Phan đều lên cục năm ấy – A, có thể cháu không biết Lão Phan, ông ấy nghỉ nghề này lâu rồi, hiện đang giảng dạy ở Đại học Công an Yến Thành, trong kế hoạch Tập Tranh lần này, ông ấy là người phụ trách bên phía trường, rất kiêu ngạo, cũng không thèm về thăm.”
Lạc Văn Chu kéo cửa kính xe lên, từ dăm ba câu của cục trưởng Lục, anh giống như mở ra tấm ảnh cũ bày trong văn phòng cục trưởng.
“Chú và Cố Chiêu là bạn cùng lớp, Lão Phan là từ nơi khác điều về, Lão Trương hơi lớn hơn các chú, lập công, được Cục công an chỉ đích danh mời về. Lúc ấy trong đội hình sự có rất nhiều cao thủ và tiền bối, người trẻ tuổi mới tới đều phải làm việc vặt, bốn người các chú khi mới đến cơ bản chỉ làm chân sai vặt, ghi chép, bưng trà rót nước, mọi người gọi các chú là ‘tứ đại nha hoàn’.”
Lạc Văn Chu: “...”
Văn hóa đội cảnh sát sôi động này.
“Thêm một Lão Dương – Lão Dương là ‘tổng quản nha hoàn’, khi đó ông ấy cũng mới điều từ Liên Hoa Sơn về chưa được mấy tháng.” Khóe mắt cục trưởng Lục thoáng hiện lên nếp nhăn khi cười, “Năm người các chú tuổi tác xấp xỉ, lại tham gia công tác gần như cùng một thời kỳ, cả ngày đi chung, tận dụng triệt để học hỏi các tiền bối, cùng nhau làm chân sai vặt, sắp xếp hồ sơ vụ án... Ngoại trừ Lão Dương sớm ‘phản bội tổ chức’, các chú đều còn là đàn ông độc thân lớn tuổi, đôi khi một người trực, mấy người khác rỗi việc còn xách cặp lồng chạy tới trực chung.”
“Lão Dương kinh nghiệm phong phú nhất, can đảm cẩn trọng, trình độ nghiệp vụ cao nhất, Lão Trương gia đình kinh doanh, tiền bạc dư dả nhất, ra ngoài ăn cơm đều là ông ấy chủ động thanh toán, được quý nhất, là đại ca của các chú; Lão Phan khốn nạn nhất, tính tình khó ưa nhất, rất không hợp với chú, hai chú suốt ngày cãi nhau, nhưng không thù nhau, cãi xong một lúc là hòa, lát nữa không chừng lại trở mặt vì việc gì đó.”
“Cố Chiêu nhỏ tuổi nhất, lúc đó các chú đều gọi ông ấy là ‘Cố lão ngũ’, không nói nhiều, rất biết quan tâm người khác, rõ ràng bản thân cũng nghèo rớt mồng tơi, nhưng chỉ cần người khác có khó khăn mở miệng, ông ấy đều trọng nghĩa khinh tài. Người còn cực kỳ chăm chỉ, ghi chú siêng nhất, tay không rời sách, tốt nghiệp bảy tám năm rồi, thời gian rỗi còn tự bỏ tiền về trường cũ học nghiên cứu sinh tại chức chuyên sâu.”
Hiền lành, chăm chỉ, tốt bụng, hễ chụp ảnh là căng thẳng... lời kể của Lục Hữu Lương dần dần tô màu cho hình tượng Cố Chiêu, “hiệp sĩ xe đạp” dưới tà dương Tiêu Hải Dương miêu tả đã có máu có thịt, bước ra khỏi lý lịch sơ lược mờ nhạt mà lạnh như băng trên mạng nội bộ.
“Sau đó các tiền bối lui về tuyến hai, lão ngũ hậu sinh khả úy thành đội phó, các chú đều rất phục, bởi vì quả thật chẳng ai cố gắng được như thế. Khi cháu ở cùng một chỗ với ông ấy, dù làm việc hay chơi, đều cảm thấy lòng rất yên bình, cháu nhìn đôi mắt ông ấy, sẽ cảm thấy mình quá xốc nổi, sẽ không tự chủ được ổn định theo.” Lục Hữu Lương dừng lại, “Án 327 là vụ án lớn đầu tiên Cố Chiêu xử lý sau khi làm đội phó, từng chấn động một thời, giải quyết cũng dứt khoát đẹp đẽ, điểm duy nhất không được hoàn mỹ, là Lư Quốc Thịnh chạy thoát.”
“Cháu có thể tưởng tượng, vì tên tội phạm truy nã này còn lẩn trốn, người dân xung quanh quốc lộ 327 hoang mang lo sợ, trời vừa tối là không ai dám đi đường đó. Để bắt hắn, cảnh sát phát lệnh truy nã toàn quốc, tiền thưởng cuối cùng nâng lên mười vạn – mười lăm năm trước mười vạn thực sự không phải là con số nhỏ, cháu biết nội ứng lúc ấy mạo hiểm mạng sống giúp đỡ móc nối, bắt bọn buôn ma túy, xong việc cũng chỉ được dăm ba ngàn, đôi khi kinh phí còn phát không kịp thời. Đám nội ứng nghe nói việc này đều phát điên lên, một dạo có người đến cắm điểm ngay gần nhà cũ của Lư Quốc Thịnh, nhưng người này không còn xuất hiện, hắn giống như cứ thế bốc hơi khỏi thế gian, không làm sao tìm được.”
Để nhà nước chi thêm mười vạn đồng treo thưởng, cần người phụ trách chạy hết các mối quan hệ, nói rách miệng, nhưng với đám Ngụy Triển Hồng Trịnh Khải Phong thì có tính là gì? Rơi xuống đất cũng lười cúi xuống nhặt.
Tiếc rằng, khi đó không ai biết đối thủ của mình là ai.
“Một năm sau Lư Quốc Thịnh tự mình say rượu bất cẩn để lại một dấu vân tay.” Lạc Văn Chu phá tan sự im lặng, “Cục trưởng Lục, lúc ấy tiền căn hậu quả việc này như thế nào, chú có thể nói rõ chi tiết không?”
“Vân tay là do pháp y bên dưới phụ trách xử lý vụ ẩu đả trong quán bar kiểm tra ra, lúc ấy tổ chuyên án đã giải tán, biết Lư Quốc Thịnh còn ở bản địa, mọi người đều phấn khởi, các chú lập tức mở camera của quán bar, không dừng chân chạy đi gặp người chứng kiến và nội ứng. Con gái Lão Dương bị bệnh, tình hình không tốt lắm, ông ấy vừa vặn xin nghỉ vắng mặt, việc này do Cố Chiêu phụ trách.” Lục Hữu Lương nói, “Quán bar ấy kinh doanh không chính quy, camera cơ bản là bài trí, các chú cắm điểm gần đó hơn một tuần, tiện tay bắt hai nhóm nhỏ bán ‘thuốc lắc’, mà bóng Lư Quốc Thịnh cũng chưa thấy, đành phải rút đi – lúc ấy các chú đoán, Lư Quốc Thịnh bất ngờ bị cuốn vào vụ ẩu đả, kinh động cảnh sát, khả năng đã sợ hãi trốn khỏi Yến Thành rồi.”
“Chưa chắc,” Lạc Văn Chu nói, “Muốn chạy hắn đã chạy lâu rồi, sau vụ 327 hơn một năm còn ở bản địa, chắc chắn là ở Yến Thành có thứ gì làm hắn bận lòng, còn dám đi uống rượu, cho thấy hắn có nguồn thu nhập cố định và địa điểm ẩn thân, thậm chí có thể tài chính tương đối dư dả – các chú không đi điều tra công ty vận chuyển hắn từng làm việc ạ?”
“Phỏng đoán của cháu giống hệt Cố Chiêu, nếu ông ấy còn trên đời, hai người chắc có...” Khóe miệng Lục Hữu Lương thoáng qua nếp nhăn khi cười, song nói đến đây lại ưu sầu, “Các chú đã điều tra công ty vận chuyển, nhưng chuyện Lư Quốc Thịnh và bà chủ yêu đương vụng trộm giấu rất kín, nếu không phải hắn tự khai, cả tên anh ruột cùng giết người với hắn cũng không biết.”
“Tay tài xế từng uy hiếp hắn thì sao?”
“Chạy rồi, chú đoán là đã nghe nói vụ án 327, biết cảnh sát chưa bắt được Lư Quốc Thịnh, sợ bị trả thù.” Lục Hữu Lương nói, “Lúc ấy các chú không biết trong đây còn có nội tình nên không điều tra kỹ.”
Dấu vân tay Lư Quốc Thịnh như hòn đá tung lên ngàn tầng sóng, song chỉ thoáng qua đã mất đi bóng dáng, đứt sạch manh mối.
“Các chú đã nghĩ hết các chiêu có thể nghĩ, cũng thử cả rồi, nhưng giống như mò kim đáy biển vậy, cháu chỉ biết dưới nước có, mà tìm không thấy. Kéo dài rất lâu, mà trên tay đâu phải không có việc gì khác, vụ án nào đưa đến Cục công an mà không quan trọng? Các chú thật sự hết cách, đành phải rút. Chỉ có Cố Chiêu vẫn âm thầm không bỏ cuộc, khoảng thời gian đó chú thấy ông ấy rõ ràng rất kẹt, mà hỏi không nói, người khác còn tưởng là đang yêu... Bây giờ nghĩ lại, khả năng là bí mật trợ cấp cho nội ứng rồi.”
Lạc Văn Chu không xen vào, biết ông sắp nói đến chỗ mấu chốt.
“Chú nhớ hôm đó chú đến nhà cha vợ lần đầu tiên, uống ít rượu với ông cụ, lúc về đã sắp mười giờ đêm. Hơi say, chú một mình đi đường tắt lên xe buýt, trên đường đột nhiên nhận được điện thoại của Lão Dương, nói đã xảy ra chuyện. Lúc ấy chú cũng chưa biết cụ thể xảy ra chuyện gì, giống như trời xui đất khiến có cảm giác gì đó, trong chớp mắt đã giật mình tỉnh rượu.”
“Lúc chú chạy tới, nhìn thấy Lão Dương đang túm cổ áo một người, gân cổ lồi lên rõ cao, như muốn đánh nhau vậy, một nhóm các anh em bên cạnh đang cố gắng kéo ông ấy lại – người ông ấy xách trong tay các chú đều biết, biệt danh ‘Lão Xỉ Than’, nghề nghiệp là nội ứng, làm nghề này đã bốn năm năm, đã có hồ sơ trong đội hình sự Cục công an, phối hợp với các chú trong rất nhiều lần hành động, từng cùng nhau vào sinh ra tử, có thể xem như nửa anh em bên mình.”
Lạc Văn Chu suy nghĩ một chút, cân nhắc từ ngữ: “Cung La Phù cháy lớn, cháu nghe nói có người chạy thoát, nhân chứng mục kích tố cáo Cố Chiêu là đầu sỏ gây nên vụ cháy – chính là ‘Lão Xỉ Than’ này ạ?”
“Là hắn. Lão Xỉ Than bị Lão Dương một tay xách lên, gào muốn đứt ruột, nói Cố Chiêu bình thường đối xử với hắn không tệ, hắn không thể làm như vậy, không thể nói.” Lục Hữu Lương thì thào, “Chú lúc ấy vừa nghe câu này, lại nhìn sắc mặt Lão Dương, thì tim lạnh ngắt.”
“Sau đó thẩm vấn kỹ càng mấy lần, Lão Xỉ Than rốt cuộc thừa nhận, nói Cố Chiêu lén đòi hối lộ đã không chỉ một lần, đều là dùng danh nghĩa tra án. Cho mấy nội ứng tương đối thân với ông ấy cầm mẫu vân tay Lư Quốc Thịnh, nhắm một mục tiêu, thăm dò hoàn cảnh, sau đó bỏ vân tay trong quán người ta, Cố Chiêu làm bộ nhận được tin tình báo đến lục soát. Trực tiếp ra giá, không nộp tiền thì nói nơi này chứa chấp tội phạm truy nã, có vân tay có ‘nhân chứng’, cho khỏi làm ăn tiếp.”
“Chết không đối chứng, lời nói một phía,” Lạc Văn Chu nói, “Các bằng chứng khác thì sao ạ?”
“Thứ nhất là kết luận khám nghiệm tử thi của pháp y, trước khi chết quả thật Cố Chiêu đã xảy ra xung đột tay chân với người phụ trách Cung La Phù, các chi tiết khớp với lời khai của nhân chứng mục kích.”
“Thứ hai, là các chú tìm được một loạt mẫu vân tay giống nhau trong tủ đựng đồ cá nhân của Cố Chiêu ở phòng trực ban.”
“Thứ ba là nhân chứng, mình Lão Xỉ Than nói, Lão Dương và các chú đều không tin, nhưng các chú tìm được một quyển sổ chưa đốt hết trên bộ xương cháy nham nhở ở hiện trường, là quyển bình thường Cố Chiêu mang theo người, đã cháy hết hơn một nửa, trên đó có thể loáng thoáng đọc ra vài địa danh và tên người, tên người đều là biệt danh của nội ứng, địa danh thì hẳn là thương hộ gần đây Cố Chiêu đến gặp – các chú triệu hết những người này tới thẩm vấn, chỉ có một thương nhân khả năng là sợ rầy rà, hỏi gì cũng đáp không biết, không chịu làm chứng, trừ ông ta ra, những người khác đều khai hết.”
Lòng Lạc Văn Chu chùng xuống: “Nhân chứng đều là người theo nghề nội ứng từng lập hồ sơ?”
Nội ứng có rất nhiều loại, có người vì tiền thưởng, có kẻ làm thuê linh tinh, có kẻ lập công chuộc tội, còn có người theo nghề nội ứng, những người này có tư liệu trong đội cảnh sát, hợp tác với cảnh sát không chỉ một lần, đôi khi gần giống người nằm vùng của cảnh sát, độ tín nhiệm cao, quan hệ vô cùng mật thiết.
Các bằng chứng không đủ chặt chẽ, đương sự thì đã chết rồi, nhân chứng lại đều là loại này...
“Cố Chiêu khi còn sống là người trượng nghĩa, quan hệ với nội ứng tốt có tiếng.” Lục Hữu Lương nói, “Các chú không thể không xem xét thận trọng lời khai của họ. Camera của quán bar xuất hiện vân tay Lư Quốc Thịnh sớm nhất không quay được Lư Quốc Thịnh, nhân viên quán bar không có ấn tượng với hắn ta, lại có một người pha chế rượu chỉ nhận Lão Xỉ Than, sau đó Lão Xỉ Than đã thừa nhận vân tay Lư Quốc Thịnh là do hắn ngụy tạo – nói cách khác, chuyện tội phạm truy nã mất tích một năm xuất hiện ở Yến Thành hoàn toàn là giả, do người bịa ra.”
Nghĩ kỹ lại, một tên tội phạm truy nã gây ra vụ án chấn động ở bản địa, có thể nấp kín một năm không bị phát hiện, còn nghênh ngang ra ngoài uống rượu, bản thân chuyện này đã rất đáng nghi rồi. Lại thêm Cố Chiêu nhiệt tình và chấp nhất không bình thường đối với việc này, cùng hành vi hành động đơn độc, thậm chí che che giấu giấu... Lạc Văn Chu cảm thấy, chỉ nhìn bằng ánh mắt người ngoài cuộc, anh đã sắp bị kết luận này thuyết phục rồi.
“Nhưng nói ông ấy đòi hối lộ, tiền hối lộ đâu? Để ở chỗ nào? Sử dụng làm gì?”
“Tiền ở trong nhà, tiền mặt, lục soát ra dưới gầm giường, tổng cộng hơn năm mươi vạn, con số cơ bản khớp với nhân chứng khai – mẹ ông ấy bị ung thư, chính bà cụ cũng không biết, kết quả chẩn đoán bệnh đè dưới đống tiền. Gia cảnh Cố Chiêu rất bình thường, cha mẹ làm nông, cha mất sớm, nhà cũng không đông người, mẹ làm trong một công ty tổng hợp trên thị trấn, công việc thời vụ, công ty cũng không chính quy. Hồi đó mọi người chưa có ý thức đóng bảo hiểm, bệnh nặng một đợt, số tiền này sợ là còn chưa đủ.”
Động cơ rõ ràng, vật chứng rành rành, lời khai của nhân chứng như sắt thép.
Đừng nói Cố Chiêu đã chết rồi, dù còn sống cũng chẳng biện bạch được.
“Hoàn cảnh xã hội lúc đó không thoải mái như hiện giờ, internet cũng chưa phát triển, Cục công an xảy ra vụ bê bối lớn như vậy, đương sự lại chết rồi, nên phản ứng đầu tiên của các lãnh đạo chính là bưng bít không cho nhắc lại, bây giờ cháu vào kho số liệu tra cũng chẳng ra... Đã mười bốn năm rồi.”
Mười bốn năm rồi, chân tướng đến quá muộn.
Lạc Văn Chu trầm mặc hồi lâu, đột nhiên nói: “Cục trưởng Lục, có một điểm cháu cảm thấy rất kỳ lạ.”
Lục Hữu Lương ngẩng lên, nhìn thẳng ánh mắt Lạc Văn Chu qua kính chiếu hậu.
“Tỷ lệ chúng ta phá án không phải trăm phần trăm, luôn có một số vụ án chưa kết thúc, trong tình huống lực lượng cảnh sát có hạn, phải xét theo nặng nhẹ tạm thời gác xuống, nhưng dù tổ chuyên án giải tán, vụ án vẫn còn đó, chỉ cần không trái quy định, không xung đột với công tác khác, người phụ trách tiếp tục điều tra là không có vấn đề gì cả.” Lạc Văn Chu nói, “Tại sao lúc ấy Cố Chiêu nhất định phải hành động đơn độc?”
Dẫu ông không muốn tăng thêm gánh nặng cho đồng nghiệp, lựa chọn điều tra một mình, một khi tra ra chút tiến triển hoặc có ý kiến mới, nhất định phải tìm đồng nghiệp phối hợp – bởi vì theo quy củ, bằng chứng cảnh sát tìm được trong tình huống âm thầm hành động, không thông báo cho bất cứ ai là không hợp quy định, cầm về cũng chỉ để tham khảo chứ không có giá trị.
Lục Hữu Lương im lặng chốc lát.
Lạc Văn Chu chậm rãi đậu xe ven đường, đầu xe quay thẳng vào cổng chính Cục công an, quốc huy lớn trên dấu hiệu công an khúc xạ ánh nắng giữa trưa.
“Chú Lục,” Lạc Văn Chu thấp giọng nói, “Ở đây chỉ có chú và cháu, những chuyện nên nói lẫn không nên nói, đều sẽ không vào tai người thứ ba.”
Lục Hữu Lương cụp mắt xuống, rốt cuộc thì thào rất nhẹ: “Đúng, nếu Cố Chiêu oan uổng, thì chỉ có một khả năng, chính là đội ngũ chúng ta không sạch sẽ.”
Trong xe chỉ có tiếng điều hòa “ù ù”, Lục Hữu Lương chốc chốc gõ đầu gối mình.
Lục Hữu Lương: “Sau khi bất ngờ phát hiện dấu vân tay Lư Quốc Thịnh, chúng ta lại thêm năm vạn vào giải thưởng ban đầu, sau đó thường xuyên nhận được điện thoại báo tin, nói gặp người tương tự ở đâu đó. Bất kể đuổi đến nhanh cỡ nào đều chẳng thu hoạch được gì – về sau đây cũng thành một trong các bằng chứng cho thấy chuyện tội phạm truy nã là không có thật.”
“Tư liệu của nội ứng đã lập hồ sơ đều bảo mật tuyệt đối, chỉ có người mình biết thân phận họ,” Lạc Văn Chu nói, “Bọn trộm không thể chạy đến Cục công an trộm cắp, nếu Cố Chiêu bị hãm hại, nhét đồ vào tủ của ông ấy trong phòng trực ban cũng chỉ có thể là người mình – lúc ấy Cố Chiêu hoài nghi Cục công an có nội gian, nên lựa chọn bí mật điều tra, nhưng ông ấy cũng biết quy định, cuối cùng khi tra đến Cung La Phù, để bằng chứng nghiêm cẩn, nhất định đã chọn trong những người mình tin tưởng một người làm hợp tác, và người này đã lấy mạng ông ấy.”
Lục Hữu Lương như chớp mắt đã già đi hàng chục tuổi.
Lạc Văn Chu quay đầu nhìn ông: “Chú Lục, chú còn việc gì khác muốn cho cháu biết không?”
Anh có cảm giác, nhất định Lục Hữu Lương đang có lời gì ngay trên môi, song đợi cả buổi, cục trưởng Lục rốt cuộc vẫn tránh ánh mắt anh: “Hết rồi, chú chỉ biết như thế thôi, đám già các chú đều là người hiềm nghi, chuyện này chỉ có thể dựa vào các cháu.”
Lạc Văn Chu nhìn thật sâu vào mắt ông một cái, lái xe vào sân Cục công an, chu đáo đưa Lục Hữu Lương đến dưới lầu chỗ phòng làm việc.
Cho đến khi nhìn thấy anh lái xe đi rồi, Lục Hữu Lương mới thở dài khe khẽ, sờ túi áo khoác – trong đó có một thiết bị nghe trộm mini đã hết pin.
