Tôn Đống Lương bị đẩy vào thế khó, thầm nguyền rủa nhóm người kia, nhưng vẫn phải giữ vẻ lịch sự, trả lời: "Việc này tôi không rõ lắm, chỉ nghe nói vài hộ được mùa, ít nhất đủ ăn trong năm nay."
Lãnh đạo công xã mừng rỡ: "Đồng chí Tôn Đống Lương, vậy phiền anh dẫn tôi đến nhà bà cụ Vệ một chuyến. Chúng tôi muốn xem bà ấy canh tác ra sao, nếu có kinh nghiệm hay cách làm đặc biệt, hãy để bà ấy chia sẻ để mọi người cùng học hỏi, cùng đóng góp cho xã hội mới!"
Tôn Đống Lương cũng muốn biết nhà họ Vệ làm cách nào, nên dẫn lãnh đạo công xã đến thẳng nhà bà cụ Vệ.
Bà cụ Vệ đang bận rộn hấp trứng cho Vệ Thiêm Hỉ, mãi loay hoay trong bếp nên không ra tiếp lãnh đạo công xã được. Nhờ vậy, Vệ Nhị Trụ có cơ hội ra mặt lần này. Tuy nhiên, bà cụ vẫn không yên tâm, lo Nhị Trụ nói hớ điều gì, nên vừa làm bếp vừa căng tai nghe ngóng.
Lãnh đạo công xã hỏi Vệ Nhị Trụ:
“Đồng chí Nhị Trụ, tôi nghe đồng chí Tôn Đống Lương nói rằng nhà các cậu khai hoang rất thành công, đất hoang cải tạo được trồng ra rất nhiều lương thực, chuyện này có đúng không?”
Nhị Trụ gật đầu lia lịa, giọng hơi lắp bắp:
“Đúng ạ, đúng là trồng được không ít.”
May
Nghe câu trả lời hài lòng, lãnh đạo công xã hỏi tiếp:
“Vậy nhà các cậu có bí quyết gì không? Nếu có, có thể chia sẻ cho bà con được không? Nếu bí quyết này thực sự hiệu quả, trong nạn đói này có thể cứu được rất nhiều người. Đợi đến lúc thu hoạch, tôi sẽ làm báo cáo với cấp trên, đề nghị tổ chức khen thưởng gia đình các cậu!”
Vệ Đại Trụ, người đã chứng kiến tận mắt “kỳ tích” của gia đình, vừa nghe câu hỏi, trong đầu liền hiện lên lời dặn của bà cụ Vệ. Anh ấy không dám nói thật, chỉ còn cách vắt óc nghĩ cách trả lời.
Trong bếp, bà cụ Vệ nóng lòng, chỉ sợ Nhị Trụ vụng miệng mà nói bậy. Thấy trứng sắp chín, bà cụ vội nhấc nồi xuống, thả tay áo đang xắn cao rồi chạy ra ngoài. Vừa kéo Đại Trụ sang một bên, bà cụ liền bước tới trước mặt lãnh đạo công xã, trên mặt nở nụ cười rạng rỡ:
“Ôi dào, mấy đứa con trai nhà tôi đầu óc chậm chạp lắm. Việc ngoài đồng toàn do tôi chỉ bảo. Các anh hỏi chúng nó có bí quyết gì thì chắc chắn không biết đâu, hỏi tôi mới đúng!”
Lãnh đạo công xã bị sự xuất hiện bất ngờ của bà cụ làm giật mình. Nhưng khi nghe rõ lời bà cụ nói, ánh mắt ông ấy càng thêm phần háo hức:
“Thế thì tốt quá, bà nói đi!”
Bà cụ Vệ nhanh nhạy, miệng lưỡi lanh lợi, lập tức bịa ra một lý do hợp tình hợp lý, lại làm bộ ngại ngùng, cười cười:
“Thật ra cũng chẳng có bí quyết gì ghê gớm. Ruộng muốn nhiều lương thực thì phải xem người làm ruộng có tận tâm không. Trước khi khai hoang, tôi đã bảo các con cày bừa đất thật kỹ, sau đó lấy phân nước từ nhà đem tưới. Tiếp theo, chúng tôi gánh nước sông Tứ về tưới khắp ruộng. Ngày thường thì chăm chỉ làm cỏ, tưới tiêu đều đặn. Có tâm lo đất như thế, lương thực làm sao mà không tốt được?”
Lãnh đạo công xã nghe vậy, chau mày:
“Không đúng lắm. Nhà khác cũng làm y như vậy mà.”
Bà cụ Vệ chặn ngay:
“Nếu làm giống mà năng suất không cao thì chỉ có thể nói họ chưa làm đủ! Trời có mắt, mình tận tâm làm, ông trời không bao giờ để dân đói. Người ta thường nói ‘Người thắng trời’, cứ làm đủ công sức thì trời đất cũng chẳng làm khó mình.”
Lãnh đạo công xã nghe vậy, suy nghĩ một hồi, rồi như được khai sáng:
“Đúng rồi! Làm ruộng có gì phức tạp đâu. Nếu không được mùa thì chắc do giống lúa, phân chưa đủ, nước chưa thấm. Chứ còn lý do nào nữa?”
Suy nghĩ thông suốt, lãnh đạo công xã lấy sổ ra, cẩn thận ghi lời bà cụ. Gật gù, ông ấy nói:
“Bà nói rất có lý. Làm ruộng không phức tạp, năng suất không cao phần lớn là do con người chưa đủ cố gắng. Trong thời kỳ khó khăn này, đúng là cần thêm nỗ lực.”
Ông ấy quay sang Tôn Đống Lương:
“Đồng chí phải kêu gọi đại đội sản xuất học tập bà cụ này. Ý thức của bà ấy thực sự rất cao! Tôi sẽ về công xã bàn bạc với lãnh đạo khác, mời bà qua các đội sản xuất khác để chia sẻ kinh nghiệm tăng năng suất.”
Bà cụ Vệ: “…???”
