Vào buổi chiều, sau khi thu dọn một chút, Giang Viễn và Vương Chung, mỗi người đi xe điện nhỏ của mình, đến hiện trường vụ án.
Tòa nhà gạch đỏ nằm ở ngoại thành vẫn như cũ khá lỗi thời. Con đường tiểu Mã là đường hai chiều, có 4 làn xe. Hai bên đường cũng ở giữa đều trồng cùng một loại cây cổ thụ lạ hoắc, nhưng với mức độ bụi bám trên lá cây thế này thì mức độ giữ gìn cũng bình thường. Có điều, thời gian trồng cây, khả năng duy trì cảnh vật nguyên vẹn cũng thuộc dạng có tâm.
Đây là vùng ngoại ô bên ngoài của huyện, nhưng bởi vì có một số nhà máy ở gần đó, nên phát triển thịnh vượng hơn nhiều nơi trong huyện.
Tất nhiên, chỉ có phồn vinh mà không phồn hoa. Nhìn bằng mắt thường, các tiểu khu cũ và các khu tái định cư mới chỉ duy trì ở mức độ khu công nghiệp lâu năm.
Các quầy hàng rong và cửa hàng nhỏ là hình thức kinh doanh chủ đạo ở quanh đây, mặt tiền của các cửa hàng nhỏ hầu hết là phong cách lỗi thời, khó khơi dậy ham muốn tiêu dùng của mọi người.
Những cửa hàng này còn chẳng muốn tân trang lại mặt tiền, tất nhiên chẳng hơi đâu tốn tiền lắp thêm camera làm gì.
Thành phố đã từng kiến thiết qua nơi này, nhưng sau thời gian đó chẳng có gì thay đổi. Con đường xây dựng từ lâu vẫn duy trì tình trạng giao thông, có điều vẫn dậm chân tại chỗ từ năm đó, mà thứ mới mẻ càng tốt hơn, hầu như chưa từng xuất hiện.
Khu vực xảy ra vụ án rõ ràng là hoang tàn hơn những khu vực khác trên cùng con đường. Phía cửa chính đang tụ tập mấy ông cụ, đang dùng ánh mắt dò xét nhìn ngó xung quanh. Còn hai cửa khác để ra vào tiểu khu đều bị cảnh sát dùng khóa lớn khóa mất. Những thứ vốn dĩ sinh ra để dân chúng sinh hoạt dễ dàng hơn, thì nay đang bị nghi ngờ là con đường gây án.
“Đi đâu?” Một ông cụ nhìn khá khỏe mạnh nhìn thấy Giang Viễn và Vương Chung dùng xe điện đi tới cửa thì lập tức chặn lại.
“Cảnh sát.” Cả hai người đều mặc thường phục đi tới, vì vậy họ lấy thẻ cảnh sát ra giơ trước mặt đám người.
Ông lão cau mày: "Nghe nói có kẻ chuyên làm giả chứng chỉ cảnh sát viên để lừa gạt mọi người. Các người có phải là phường chuyên lừa đảo không ..."
"Không tin thì gọi 110.” Vương Chung nói một câu, lại nói: "Chúng tôi đến phục khám hiện trường, các người có nguyện ý hay không làm nhân chứng?"
Ông lão lấy điện thoại di động ra, định gọi đến số 110 bèn sững sờ: "Cái gì?"
"Chúng tôi muốn vào xem xét hiện trường và tìm xem có bằng chứng nào không. Các người cứ đứng bên trong quan sát, đến thời điểm thì chỉ cần ký biên bản thôi." Vương Chung giải thích ngắn gọn.
Hệ thống nhân chứng Điều tra hiện trường vụ án của Trung Quốc yêu cầu cơ quan điều tra phải mời người của bên thứ ba đến chứng kiến các hoạt động điều tra và giám định tại hiện trường vụ án. Điều này hoàn toàn khác với hệ thống tư pháp Mỹ thường xuất hiện trong các bộ phim điện ảnh và truyền hình.
Hoa Kỳ áp dụng phương pháp tự xác nhận của cảnh sát, quy định một hệ thống ghi âm tại chỗ và yêu cầu cảnh sát tự xác nhận tính công bằng và tiêu chuẩn của các cuộc điều tra tại chỗ. Ngược lại, cả RB và Nga cũng sử dụng hệ thống nhân chứng để kiểm tra tại chỗ, nhưng chúng khác nhau.
Nói một cách đơn giản, các quốc gia có hệ thống nhân chứng yêu cầu người ngoài cuộc theo dõi quá trình thu thập chứng cứ, để tránh xảy ra khai man càng nhiều càng tốt. Ở một quốc gia như Hoa Kỳ, nơi không có hệ thống nhân chứng, mỗi cảnh sát phải tự kiềm chế bản thân, chẳng may xuất hiện chứng cứ giả thì cảnh sát là nơi bị nghi ngờ dựng lên tất cả mọi chuyện.
Mặc dù thường có những điểm không hoàn hảo trong thực tế, là những cảnh sát nhỏ, Vương Chung và Giang Viễn đều tuân theo các quy chuẩn.
Trên thực tế, việc chỉ tìm kiếm một hoặc hai người qua đường vẫn chưa phù hợp lắm với tinh thần của hệ thống nhân chứng điều tra tại chỗ. Về cơ bản, hệ thống này yêu cầu người tìm kiếm phải có hiểu biết nhất định về hiện trường, điều tra tội phạm và kết nối với vụ án. Đối với những người không liên quan chứng kiến, sẽ tốt hơn nếu họ có thể chứng kiến hiện trường điều tra nhiều lần trong suốt quá trình.
Tuy nhiên, vào thời điểm mà quần chúng không hiểu, nhân chứng không có tiền bồi thường, cảnh sát quá bận rộn, và hệ thống tư pháp không có yêu cầu cao, thì những yêu cầu như vậy rõ ràng là không thực tế, và cảnh sát càng sẵn sàng tìm kiếm những người hiểu chuyện, những người không cản trở cuộc điều tra và không làm rò rỉ thông tin.
Thật may có hai ông già chưa đến tuổi nghỉ hưu nhưng bắt đầu cuộc sống về hưu sớm vì công ty đang trên đà đi xuống. Điều đó cũng được hợp quy nhiều hơn so với việc sử dụng các sĩ quan cảnh sát phụ trợ làm nhân chứng.
Mấy ông già ở cửa luôn luôn nhàn rỗi, có thể sẽ đầy hứng thú với những vụ án mạng trong tiểu khu. Hỏi han một một lúc, thì hai ông cụ mới chịu đi cùng hai người tiến vào hiện trường vụ án.
Vương Chung lấy chìa khóa từ phòng làm việc, tháo niêm phong, trực tiếp mở cửa, sau đó khóa cửa lại và thay trang phục. Hai ông già chưa đến tuổi đã nghỉ hưu bị yêu cầu đứng trong góc, không được nói, không được cử động, không được chụp ảnh.
“Chúng ta bắt đầu từ đâu?” Vương Chung không định đến, cũng không có tự tin đi qua kiểm tra lại, nhưng Giang Viễn có ý kiến, cho nên vẫn đi theo.
Giang Viễn nhìn xung quanh rồi chậm rãi nói: “Bắt đầu lại từ đầu đi..”
Hắn vừa trả lời xong, bỗng giao diện mờ mờ của hệ thống từ từ hiện ra:
Nhiệm vụ: Bắt đầu lại từ đầu
Nội dung nhiệm vụ: Đối với hiện trường của vụ án Tiết Minh lặp lại điều tra, lấy thu hoạch được manh mối cùng chứng cứ.
Giang Viễn nhìn chằm chằm vào giao diện hệ thống trong vài giây trước khi nó biến mất.
“Làm lại từ đầu?” Vương Chung nghe có chút ngớ ngẩn, sau đó ghé sát vào Giang Viễn thì thào nói: “Có cần không?”
“Thử xem sao.” Giang Viễn nói xong cất trang bị, cầm một cốc thủy tinh đặt ở tủ giày gần cửa, dùng tăm bông thấm một ít nước rồi nhẹ nhàng lau.
Dù quen nhau được một thời gian nhưng trình độ hiểu biết của Vương Chung cũng sâu hơn một chút. Nhưng trong thâm tâm, Vương Chung đã hoàn toàn tin phục vào Giang Viễn. Chẳng hạn như kỹ năng so dấu vân tay, chênh lệch về thực lực quá dễ dàng phát hiện ra.
Sau một hồi ngây người, hành động của Giang Viễn khiến Vương Chung không nói nên lời.
Hiện tại, cách kiểm tra thông thường với một cái chén, hoặc là cách làm việc của cảnh sát điều tra huyện Ninh Đài, thường trực tiếp dùng tăm bông quẹt một vòng quanh miệng chén. Cách làm này có thể tìm ra DNA bám vào, nhưng nó là cách làm kiểu qua loa. Hoặc có thể lý giải, năng lực của bọn họ chưa đủ để làm cách cao cấp hơn.
Phương pháp lấy mẫu của Giang Viễn, Vương Chung chỉ thấy được trong một số rất ít vụ án. Cậu ta thấy đầu tiên Giang Viễn nhúng tăm bông vào nước, sau đó vắt đến khi khô một nửa. Khi lau, hắn không chà xát diện tích lớn mà chọn một vị trí trên miệng cốc, lấy tăm bông chà xát lên xuống rồi lau đều 3-4 lần, cố gắng lau sạch DNA có thể tồn tại trên đó.
Sau khi lau xong một điểm, Giang Viễn sẽ lau lại ở một điểm nhất định sau khoảng thời gian khác, nếu lặp lại nhiều lần thì việc tách chiết DNA của một cốc đã hoàn thành.
Làm như vậy đương nhiên sẽ mất nhiều thời gian hơn so với lau xung quanh, nhưng xác suất trích xuất DNA cũng cao hơn nhiều.
Mặc dù Vương Chung chưa từng thử phương pháp lấy mẫu DNA của Giang Viễn trước đây, nhưng từ những chi tiết mà Giang Viễn thể hiện, Vương Chung biết rằng đẳng cấp của Giang Viễn thực sự cao hơn so với đội khám nghiệm hiện trường.
Ví dụ, tăm bông ẩm sẽ dễ chuyển dời DNA hơn tăm bông khô, và cũng dễ chuyển DNA hơn tăm bông nhúng nước.
Dùng theo cách hiểu của người phương Bắc, tăm bông cũng giống như một chiếc khăn tắm, dùng khăn tắm khô để chà xát lên vùng da khô sẽ không thể chà xát nhiều, còn khăn tắm nhúng vào nước sẽ chỉ trượt ra xung quanh và không chà xát được nhiều bụi bẩn, phải dùng khăn tắm ẩm, hiệu quả tốt nhất để chà xát trên da.
Lấy cách hiểu của người không phải phương bắc làm ví dụ, tăm bông cũng giống như lưỡi, nếu để lưỡi khô liếm vùng da khô thì sẽ không liếm được nhiều, trên đầu lưỡi đầy nước hiệu quả cũng không tốt, mà phải là nửa làm ẩm đầu lưỡi liếm nửa làm ẩm làn da, hiệu quả mới là tốt nhất, điều chỉnh lực ma sát ở trạng thái tốt nhất.
Tương tự, phương pháp xác định điểm lau của Giang Viễn cũng hiệu quả hơn nhiều so với cách lau quanh một vòng tròn. Dùng cách hiểu của người phương Bắc để làm ví dụ lần nữa, chẳng khác nào dùng khăn tắm chà xát ở những điểm cố định, còn dùng khăn tắm để lau nhiều nơi, những thứ bị lau tới chỉ kiểu chung chung chẳng thể sạch được. Lấy cách hiểu của những người phương khác làm ví dụ, liếm một chỗ sẽ hiệu quả hơn liếm khắp nơi.
Giang Viễn thật sự có tài, cho nên Vương Chung không nói nữa, đơn giản đi theo Giang Viễn làm trợ thủ cho hắn.
Sau vài năm làm việc ở vị trí giám định dấu vết thuộc đội khoa học kỹ thuật hình sự, Vương Chung từ lâu đã hiểu rằng khi bản thân nhìn thấy một số thứ, mình cảm thấy có thể hiểu được, hoặc thậm chí rất dễ định nghĩa hành động đó nhưng nó không có nghĩa bản thân tự mình làm vậy được.
Lấy một ví dụ theo cách mà bất kỳ ai đã tham gia chương trình giáo dục bắt buộc 9 năm đều có thể hiểu được. Hình học của Euler có tổng cộng 5 công thức và ba định luật Newton chỉ tộng cộng 100 chữ. Người bình thường có thể hiểu được và thuộc làu làu, nhưng không có nghĩa bản thân họ nhìn thấy đề là biết ngay nên vận dụng công thức nào, kể cả có biết phải dùng công thức nào cũng chưa hẳn vận dụng tốt để hoàn thành cách nhanh chóng.
Vương Chung quanh năm cũng xuất hiện ở hiện trường để điều tra, nhưng thấy Giang Viễn làm vừa cẩn thận, vừa tốt và nhanh chóng, căn bản là kinh ngạc cũng không kịp. May mà khi trước so dấu vân tay, cậu ta đã quen làm trợ thủ cho Giang Viễn, làm đi làm lại thành quen, dần dần nó trở nên mượt mà hơn, thậm chí cậu còn cảm thấy khá thoải mái khi làm.