Mường Sang là một mường nhỏ, cách thủ phủ Chiềng Trình của Mộc Châu chưa tới mười dặm về phía tây nam.

Từ năm Thiệu Bình thứ sáu (1439), để xin tội với Hoàng Đế, Xa văn Thành buộc phải cắt đất Mường Sang cho triều đình, từ đó đến nay lúc nào cũng có ít nhất hai ngàn quân triều đình đóng quân ở nơi đây.

Đại doanh Mường Sang ba mặt dựa vào đồi núi, chỉ có mặt đông bắc có một thung lũng tương đối rộng rãi mà phe công có thể triển khai lực lượng. Ở phía này từ lâu đã cho đắp một bức lũy dài chừng một dặm rưỡi chắn ngang, ở ba bốn lối ra khác chỉ cần thiết lập vọng gác rồi bố trí quân ven theo sườn núi là được.

Hệ thống phòng thủ ở đây tuy chưa đến mức một người giữ ải ngàn người khó qua nhưng quân triều đình dựa vào tường lũy một chọi ba, chọi năm vẫn là dư xài.

Mường Sang có thể coi là một trong số các yết hầu của phủ Gia Hưng, ở phía Bắc có thể giám thị được con đường từ Mường Mỗi xuống Mộc Châu, ở phía nam có thể kiểm soát con đường từ Vạn Tượng thông qua Chiềng Ve lên Gia Hưng.

Về phía tây còn có một con đường thượng đạo thông đi các nơi, trong đó có một thông đạo nối với Chiềng Khừa, từ đây có thể bí mật tiến sang đất Vạn Tượng.

Tối hôm đó quân Việt trong đại doanh Mường Sang ra ngoài mai phục quân của Cầm Sinh chạy về chính là đi theo đường thượng đạo này mà vòng lên phía bắc.

Có thể nói mọi động tác dù lớn hay nhỏ của Mộc Châu hay mở rộng ra là toàn bộ miền nam phủ Gia Hưng đều phải diễn ra dưới tầm mắt đại doanh Mường Sang vậy.

Trong đại doanh Mường Sang, Lê Bồi đang tương đối xót ruột, Đỗ Lam lên đại doanh Mường Sang lịch luyện là do Đỗ Bí gửi gắm cho lão.

Lê Bồi vốn chỉ muốn để Đỗ Lam nhìn một chút xem dáng vẻ của quân Lam Sơn phục sát kẻ địch trông như thế nào, Đỗ Lam chỉ cần đi sau lưng hắn quan sát là được.

Ai ngờ, thằng này đúng là nghé mới đẻ không sợ cọp, dựa vào vũ lực sơ nhập nhị phẩm đích thân dẫn theo một ngũ kỵ binh xông vào trận tiền. Đã thế lại còn tách khỏi đội hình đuổi giết đối phương.

Giờ thì hay rồi, lúc hắn nghe tin dẫn người đuổi đến nơi, quân công không thấy đâu chỉ thấy Đỗ Lam nằm úp sấp trên ghề đất, hông có một vết dao găm đâm xiên.

May mà chưa tắt thở, thầy thuốc theo quân cũng chỉ có thể đổ rượu cao độ khử trùng rồi khâu vết thương lại, hắn đã hôn mê gần hai ngày nay, sống chết do trời.

Đúng lúc này hắn nghe thấy giọng nói lành lạnh của một lão già vang lên ngoài cửa.

- Tổng quản đại nhân thân chịu trọng trách chưởng quản một vệ, sao lại thất thần ra như thế.

Lê Bôi giật mình theo phản xạ quát lên.

- Ai?

Hắn ngước đầu nhìn, chỉ thấy hai người đang đứng ở ngay ngưỡng cửa nhà sàn, người vừa lên tiếng là một lão đầu khoảng hơn sáu mươi tuổi, vẻ mặt phong trần mệt mỏi nhưng ánh mắt sáng quắc hữu thần, hắn chưa kịp sửa lời thì lão già đã khệnh khạng nói mỉa.

- Chu choa mạ ơi, Tổng quản đại nhân thực là uy phong á, làm lão đầu ta sợ chết khiếp.

Lê Bồi vội vàng đứng dậy hướng Trịnh Tú chắp tay, cười bồi nói.

- Hà hà ... anh Tú, sao anh lại đến đây.

- Hừ, nếu lão già này không vác cái xác đến nói không chừng bọn giặc ở Mộc Châu đã chạy cả rồi.

Lê Chiêm đứng sau lưng Trịnh Tú vẻ mặt tươi tỉnh, ánh mắt điên cuồng ra hiệu cho Lê Bồi “thông cảm, người già khó tính”.

Lê Bồi cũng chỉ biết nhận mệnh, hướng Trịnh Tú thanh minh nói.

- Anh Tú, vừa gặp thằng em đã sa sả như thế, thằng em có chút hoảng sợ á. Mấy hôm trước em mới kéo người ra chặn giệt đám bại binh ở Tà Niết chạy về rồi còn gì.

Mồm thì nói khó như vậy nhưng nét mặt hắn giãn ra, khóe miệng cười giả lả cực kỳ hèn mọn, đủ hiểu quan hệ mấy lão già này không phải loại thường.

Trịnh Tú hừ một tiếng, dáng điệu tự đắc ngênh ngang ngồi lên chủ vị, nhún vài cái, lại sờ sờ tấm da hổ, cực kỳ vô sỉ nói.

- Mấy bữa nay hành quân vất vả, đã lâu chưa ngủ được bữa ngon, ai dà, thầy thuốc theo quân nói là dọc đường xóc nảy, làm hại đến thân già này. Lão đầu ta đây cần là chăn ấm đệm êm ngủ thật tốt vài bữa mới lại sức được, không biết thằng em có tiện giúp hay không.

Lê Bồi khóe miệng có chút co giật, nhìn tấm da hổ yêu quý mới kiếm được năm ngoái, vẻ mặt vẫn cố tỏ ra xởi lởi nói.

- Nếu anh Tú đã thích, một tấm da hổ có đáng là gì, Chiêm, chốc nữa mi cứ ôm tấm da hổ này về chỗ anh Tú, còn nữa, khắp cái đại doanh này anh Tú cần gì mi cứ tự tiện sắp xếp là được.

Lê Chiêm ngồi bên cạnh cực kỳ khó khăn mới nhịn được cười, gật đầu ra vẻ đã biết, phẩy tay sai nô tỳ pha trà rồi lại ngồi im không nói gì, chỉ sợ mở miệng ra là cười không ngậm lại được.

Lê Bồi cầm chén trà xanh lên, uống một ngụm mới thở ra một hơi thỏa mái, đủng đỉnh nói.

- Nói chuyện chính đi, lần này anh Tú với Chiêm định vây đánh quân Mộc Châu kiểu gì.

Trịnh Tú nhìn Lê Chiêm một cái rồi liếc xéo Lê Bồi nói.

- Mộc Châu cóc khô, giờ này trong Chiềng Trình nhiều lắm là có một ngàn quân ở lại chặn hậu, số còn lại cả dân cả quân đã theo đường núi chạy ra bờ sông Đà rồi.

Vẻ mặt Lê Bồi nhăn như quả mướp đắng, há miệng ra rồi lại ngáp ngáp không biết nói gì. Trịnh Tú thấy thế khinh bỉ nói.

- Ngộ ra rồi chứ gì, đây là Mộc Châu, từ thời Xa Liêu nổi lên, Xa Khả Sâm phát triển rồi Xa văn Thành thừa kế, đến nay đã ba thế hệ làm phù nạm Mộc Châu. Đường ngang ngõ tắt cả cái xứ Mộc Châu này có chỗ nào mà chúng không biết, giờ này hẳn là bọn chúng đã đang di chuyển ở đâu đó khu vực Đà Bắc rồi, chờ chúng đến được bờ sông Đà thì có mà đuổi vào mắt.

Lê Chiêm thỏa mái cười nói.

- Anh Bồi không phải lo, em và anh Tú đã ém hơn một ngàn quân ở Nà Mường, bọn chúng muốn theo đường đó tiến đến bờ sông Đà hẳn sẽ bị quân ta đổ ra chặn đánh, bây giờ ta chỉ cần đốc suất đại quân theo sau tiền hậu giáp kích thì giặc chỉ có chạy vào nồi.

Nghe đến đây Lê Bồi mới thở ra một ngụm trọc khí. May thật, chiến dịch này mà không bắt được chủ lực của quân địch thì coi như chỉ hoàn thành một nửa, người Thái có thể quay lại Mộc Châu bất cứ lúc nào.

Lê Bồi nghiêm chỉnh chắp tay hướng Trịnh Tú, Lê Chiêm cảm tạ nói.

- Bồi ở đây mấy năm mà chưa biết được hết đường ngang ngõ tắt nơi này, may mà có hai anh em kịp thời bổ túc mới không đúc thành sai lầm lớn.

Đúng lúc này, một giọng ỏn ẻn của đứa nô tỳ đứng bên cạnh lí nhí nói.

- Bẩm ... bẩm lão gia, nếu muốn chạy lên phía bắc thì từ thung lũng Nà Ka không nhất thiết phải chạy sang bờ sông Đà đâu ạ.

Cả ba lão già đều hướng ánh mắt lom lom nhìn con nô tỳ bưng trà, Lê Bồi giọng gấp gáp hỏi.

- Ban, mi nói cái gì.

Bị ba lão già bò từ đống xác chết ra tập trung như thế, con nô tỳ có vẻ hơi sợ hãi, giọng như sắp khóc nói.

- Bẩm ... bẩm lão gia, từ thung lũng Nà Ka rẽ lên phía đông bắc mới thông sang Nà Sánh rồi đi quan Nà Mí ra bờ sông Đà. Nếu ... nếu những người mà các vị lão gia nói đến chỉ muốn chạy về phía bắc thì có thể rẽ hướng tây bắc, cứ thế theo đường rừng từ cuối thung lũng đi hơn một ngày đường là đến Mường Lựm, từ đó lại đi thêm gần một ngày đường nữa về hướng tây sẽ thông ra đường lớn ở Chiềng Hặc là có thể đi về phía bắc ạ.

Lê Chiêm nhíu mày, hắn đã mơ hồ phác thảo ra con đường mà đứa nô tỳ kia vẽ ra, cảm thấy dường như là có thể, Lê Chiêm vội hỏi.

- Làm sao mi biết con đường đó.

Chưa đợi đứa nô tỳ trả lời, Lê Bồi đã lên tiếng.

- Ả Ban sinh ra ở Mường Lựm, sau này gia đình thiếu đói mới bán nó cho người, qua tay mấy lần thì lưu lạc xuống Mộc Châu, hẳn là người ta đưa nó xuống Mộc Châu theo đường đó.

Trịnh Tú cùng Lê Chiêm hai mặt nhìn nhau, kèo này nghe chừng hỏng rồi, để cho hơn vạn dân Mộc Châu cùng gần vạn quân Thái chạy được lên Mường Mỗi, kế hoạch đánh sập căn cơ người Thái ở đây coi như phá sản.

Lê Chiêm đang định há miệng an ủi thì một tên thân binh bước vào chắp tay nói.

- Bẩm chư vị đại nhân, người của ta ở Nà Mường báo về, quân ta ém quân ở đó mấy ngày nay không thấy tên giặc nào đi qua, bọn chúng xin chỉ thị tiếp theo ạ.

Những lời này như giọt nước tràn ly khiến một chút tâm lý may mắn cuối cùng của Lê Chiêm tan vỡ, hắn vỗ mạnh xuống bàn, cái bàn làm bằng gỗ trắc theo đó mà gãy làm mấy mảnh.

Trịnh Tú lúc này lại có vẻ trầm tĩnh đến lạ, hắn nhấp nhẹ một ngụm trà, lạnh nhạt nói.

- Chiêm, chuyện đã đến nước này, tức giận cũng không thay đổi được gì, cái chúng ta phải tính đến bây giờ là biến hóa thế nào để ứng phó với tình huống nằm ngoài dự kiến.

Phát tiết xong bực dọc trong người, Lê Chiêm lại quay về vẻ thỏa mái thường ngày, ngồi thẳng lưng hướng Trịnh Tú nói.

- Anh Tú nói đúng, bây giờ cấp thiết là phải nhanh chóng biến hóa sách lược phù hợp với tình hình hiện tại.

Mồm nhóp nhép nhai một miếng cá gác bếp, Trịnh Tú chậm rãi phân tích.

- Nếu ta có thể diệt sạch chủ lực của chúng ở đây thì kế hoạch từ Đông Kinh đề ra cũng không phải là không được, nhưng với tình hình hiện tại thì làm như thế không khác gì người si nói mộng.

Thấy bọn Lê Chiêm, Lê Bồi ra vẻ nghiêng đầu lắng nghe, Trịnh Tú mới nói tiếp.

- Người Thái ở Gia Hưng cũng thế, ở quy hóa cũng vậy, tuy là đã quy phục triều đình từ đầu thời Lý, thế nhưng bốn trăm năm nay chúng vẫn là người Thái, mà đã là người Thái thì thiên sinh thân cận với các vương quốc Thái ở Trường Sơn tây chứ không có tình nghĩa gì nhiều với triều đình Đại Việt ở Đông Kinh. Nói cho đúng ra, chúng chưa bao giờ là con dân Đại Việt.

Lê Bồi nghe đến đó cũng không nhịn được gật đầu, bổ sung nói.

- Vận khí của chúng ta không tệ, năm đó Tiên Đế tha bổng cho Xa văn Thành, vậy nên ít nhất ngay từ đầu chúng ta đã có chỗ đặt chân vững chắc ở đây, không đến nỗi tứ cố vô thân. Nếu lúc đó Xa văn Thành biết rõ tiên đế muốn nhân cơ hội này đưa người Kinh lên sống xen kẽ với người Thái thì hẳn là hắn thà chết cũng không chấp nhận.

Trịnh Tú nuốt tuột miếng cá, nói khẽ.

- Nguyên nhân là người Thái cho rằng Hoàng Đế muốn lập một doanh trại kiểm soát tình hình Phủ Gia Hưng, lực lượng lại không quá nhiều, chỉ có hai ngàn quân. Xa văn Thành là chủ nhà cũng không nói gì, vậy nên người Thái mới bị buộc phải bịt mũi chấp nhận quân Ưng Dương ở đây đóng quân, dựng đồn lũy, xây doanh trại, bước bắt đầu như thế đã là khá tốt. Tuy nhiên, Tiên Đế băng Hà, miếu đường rung chuyển, triều đình bây giờ lại muốn tiếp tục thừa hành chính sách của Tiên Đế. Dựa vào đại doanh Mường Sang mà mở rộng sức ảnh hưởng như vệt dầu loang, đầu tiên là đưa gia quyến của binh lính lên ở cùng, sau là đưa thân tộc lên chung sống, dần dà tạo thế để buộc người Thái phải thực sự quy phục triều đình Đông Kinh. Kế hoạch này quá tham vọng, với lực của chúng ta hiện tại muốn hoàn thành nghe chừng khó.

Lê Chiêm lẩm bẩm.

- Thực ra, nếu ta có thể diệt được hết chủ lực người Thái ở Phủ Gia Hưng tại Mộc Châu này thì cũng không khó đến như thế.

Trịnh Tú không phản đối, nhưng giọng nói của hắn ngày lạnh nhạt.

- Đúng như thế, người Thái sùng bái vũ lực, lấn yếu sợ mạnh, chúng ta muốn đưa người lên đây nhưng lại quên mất lập uy. Chúng ta muốn bành trướng sức mạnh ở vùng sơn cước này phải chứng minh cho người Thái thấy chúng ta không phải là không làm gì được bọn họ. Lần này họ nổi loạn là khó khăn, là thử thách nhưng đồng thời cũng là cơ hội cho chúng ta lập uy, cho chúng ta bổ khuyết sai lầm. Cái kết lại là chúng ta không diệt được chủ lực của chúng, không phải sao.

Lê Bồi thở dài nói.

- Lần này Cầm Sương đã chứng minh cho các Mường Thái khác thấy sự thực là triều đình cũng không thể nắm chắc được hắn mà đánh, điều này sẽ kích động các mường Thái khác phản ứng mạnh mẽ hơn khi triều đình hành động đụng chạm đến lợi ích của chúng.

Trịnh Tú lại bốc một miếng cá gác bếp nữa đưa lên miệng ăn, vừa ăn vừa cười nói.

- Vậy nên bây giờ dù là quay ngược lên phía bắc công lũy Mường Mỗi, chúng ta cũng phải chủ động đánh,chỉ có cách đó mới có thể đe nẹt bọn chúng, đảm bảo uy vọng của triều đình thì người của ta mới tiện làm việc.

Lê Chiêm có chút thấp thỏm hỏi.

- Nếu như mấy chẳng may chọc cho người Thái một lần nữa chung tay hợp sức như thời Cầm Cương thì sao? Sang năm Chiêm Thành ắt sẽ động binh ở phía nam, đến lúc đó hai mặt trận đều đánh lớn, em e rằng ...

Trịnh Tú nghe đến đây không nhịn được cười ha hả.

- Chiêm, có phải mi cho rằng đám mán mọi ở đây, bây giờ vẫn có thể đồng lòng hợp sức như khi Cầm Cương còn sống phải không?

- Chuyện này ...

- Chiêm à, tôn trọng đối thủ là tốt, nhưng có những lúc không nên đánh giá cao đối thủ quá đáng, Phà Ngừm dựng nên vương quốc Vạn Tượng là loại anh hùng năm trăm năm có một, Cầm Cương sai sử các mường người Thái ở Hưng Hóa cũng là anh hùng trăm năm có một. Cầm Cương mới chết được bốn năm nay mà thôi, nếu người Thái có thể mỗi bốn năm lại sản sinh một anh hùng trăm năm có một như thế nghĩa là khí vận của chúng đã hưng, ta nhẫn nhịn hơn nữa cũng không thể ngăn cản được.

Lê Chiêm vẫn hơi có vẻ lo ngại.

- Lý là như thế, em chỉ sợ ta lỡ thua trận này thì vốn liếng từ thời Tiên Đế xây dựng ba bốn năm nay thành công cốc hết.

Nghe thấy thế Trịnh Tú cũng không khỏi có điều suy nghĩ, trầm tư một lát, đoạn lão thở dài thỏa mái nói.

- Vậy được rồi, trước hết ta cứ cho quân về đóng giữ ở Tà Niết, đảm bảo đường lên phía bắc, còn đánh hay không thì gửi tin về cho Thái Giám đại nhân quyết đoán. Nếu đánh, có thể điều thêm doanh đệ nhị của Phủng Thánh quân lên đây, hẳn là đại pháo cùng pháo cối của doanh đệ nhị cũng đã huấn luyện đâu ra đó rồi, dùng tường đá Mường Mỗi thử pháo cũng là lựa chọn không tồi, hà hà ...