Cao Văn đứng trên tảng đá, nhìn những khuôn mặt chết lặng và sợ hãi bên dưới, hít một hơi thật sâu.
Dân chúng không ngu ngốc, nhưng điều đó không có nghĩa là họ không thiển cận.
Người ta có thể nói một ai đó ngu ngốc vì định kiến và khinh miệt, nhưng khi nói một người thiển cận thì chỉ có thể vì đó là sự thật.
Tầng lớp dân thường và nông nô ở thời đại này rất thiển cận, thiết lập xã hội đã hạn chế việc tiếp thu tri thức và trải nghiệm của họ, áp lực về chi phí sinh hoạt cũng khiến họ không còn hơi sức để quan tâm bất cứ thứ gì khác trừ mưu sinh, mà sống trong tình huống như vậy lâu dài đã làm cho họ dường như không dùng đến đầu óc, từ đó sinh ra ảo tưởng về “sự ngu dốt”. Nhưng trên thực tế, họ có thể động não suy nghĩ, chỉ là họ thiếu kiến thức để có thể hiểu những điều khó lý giải và quá xa xôi so với cuộc sống của họ.
Cho nên Cao Văn không thể giảng cho họ những điều quá cao siêu, hay nói với họ về lý tưởng, tương lai, hoặc việc phát triển sản xuất sẽ thay đổi hoàn cảnh của lãnh địa như thế nào. Nếu hắn nói như thế, họ sẽ lập tức gán mác cho những khái niệm “lớn lao” này là “chuyện của lãnh chúa” và vạch ra ranh giới rõ ràng với bản thân họ. Do đó, cách tốt nhất là nói với họ về những thứ có liên quan đến cuộc sống của chính họ.
- Hỡi cư dân của lãnh thổ Cecil.
Cao Văn nói lớn:
- Ắt hẳn mọi người đều biết ta là ai, cho nên, ắt hẳn mọi người cũng biết ta là người có quyền tối cao nhất trên lãnh thổ lúc này. Lời nói của ta có thể đại diện cho luật lệ của Cecil, những luật lệ này sẽ bảo vệ các người, và nó cũng là thứ mà các người phải nhất mực tuân theo.
- Chúng ta đang khai hoang lãnh thổ mới, nên chúng ta cũng cần những luật lệ mới, cho nên, ta sẽ tuyên bố ba điều:
- Đầu tiên, bởi vì lãnh thổ cũ cùng toàn bộ của cải đã bị tàn phá, với tư cách là tổ tiên của gia tộc Cecil, ta tuyên bố tất cả các khoản nợ với lãnh chúa sẽ được xóa bỏ. Từ hôm nay, dù là nông nô hay dân tự do, các người cũng không cần phải gồng gánh khoản nợ với lãnh chúa nữa.
Đám đông bên dưới có chút nhốn nháo nhưng không quá rõ ràng, bởi vì tuy ở thời đại này, dân thường hay nông nô ít nhiều đều thiếu nợ lãnh chúa, nhưng bây giờ lãnh thổ đang trong thời kỳ xây dựng lại và hầu hết mọi người đã mất đi khả năng trả nợ. Dựa theo lòng tốt của lãnh chúa Rebecca trong quá khứ, họ đã sớm đoán được các khoản nợ sẽ được xoá bỏ.
Cao Văn nói tiếp:
- Thứ hai, tất cả nông nô trong lãnh thổ đều có cơ hội trở thành dân tự do. Lãnh chúa sẽ giao một loạt nhiệm vụ như xây nhà, làm đường, khai thác mỏ và tham gia quân đội. Tất cả các nhiệm vụ này sẽ đi kèm với phương thức tính điểm tương ứng. Chỉ cần hoàn thành công việc tương ứng theo đúng yêu cầu, các người có thể tích lũy cống hiến. Sau khi đạt đủ tiêu chuẩn, nông nô sẽ có thể trở thành người dân tự do. Còn nếu các người đã là dân tự do, các người có thể nhận được khoản thù lao tương ứng khi hoàn thành công việc. Ta sẽ sớm thông báo cách thức cụ thể về việc tính toán thù lao, ta có thể đảm bảo với các người rằng bất kỳ nông nô cần cù và đáng tin cậy nào cũng có thể trở thành dân tự do miễn là người đó làm việc chăm chỉ trong hai, ba năm, và một người dân tự do sẽ có thể có nhà riêng nếu làm việc chăm chỉ trong năm, sáu năm!
Đến đây, huyên náo bên dưới triệt để biến thành các cuộc bàn tán xôn xao không đè nén được.
Nông nô trở thành dân tự do là một chuyện rất có tính khiêu chiến với quy tắc thông thường trong thời đại này. Dù luật của vương quốc Anso hay bất kì vùng lãnh thổ nào của các quý tộc khác đều không nghiêm cấm việc nông nô trở thành dân tự do, nhưng trên thực tế, sẽ không có quý tộc nào thoải mái cho phép nông nô của mình có được tự do. Đối với họ, nông nô là thứ rất rẻ mạt, và sẽ chẳng có vấn đề gì nếu họ vắt cạn những nông nô đến từng giọt máu cuối cùng. Đám quý tộc chỉ biết tăng thuế và giờ làm việc để làm giàu cho bản thân chứ căn bản không nghĩa ra việc trả tự do cho nông nô có lợi ích gì.
Đề xuất ban đầu của Rebecca về việc cho phép nông nô có cơ hội lấy lại tự do bằng cách tham gia quân đội cũng đã từng gây chấn động, nhưng lần này, Cao Văn hiển nhiên còn tiến một bước xa hơn.
Về phần tham gia làm việc nhận thù lao, thậm chí có nhà riêng… Rất nhiều thường dân tự do cảm thấy khó mà tin được chuyện này.
Làm việc cho lãnh chúa mà còn có tiền công? Ai mà tin được!
Cao Văn không cho họ thời gian để bàn luận mà tiếp tục thông báo điều thứ ba:
- Thứ ba, những lều vải, hàng rào và rãnh nước trong doanh trại cần xây trong hôm nay, đây chính là nhiệm vụ đầu tiên mà lãnh chúa giao cho các người theo luật mới. Ta đã cho người ghi lại khu vực mà mỗi người phải phụ trách. Chỉ những người làm xong việc theo đúng yêu cầu của ta mới được coi là đã hoàn thành công việc. Ngoài ra, để khích lệ mọi người làm việc chăm chỉ, mười người đầu tiên làm xong công việc của mình sẽ được ăn thịt.
Nói xong, Cao Văn không quan tâm bên dưới phản ứng thế nào, hắn trực tiếp nhảy xuống khỏi tảng đá rồi đi tới chỗ Hetty và Rebecca.
Những dân thường và nông nô tụ tập ở đó cứ đứng nghệt ra một lúc rồi đột ngột la lên, lao về doanh trại đã được hoàn thành. Họ muốn đi gia cố dây thừng và những cây đinh lỏng lẻo, còn có cắm hàng rào thật sâu xuống đất!
Đối với họ, những thứ như tính góp cống hiến và tiêu chuẩn chấm điểm mà Cao Văn vừa nêu vẫn quá mức cao siêu, và họ cũng không thật sự tin rằng những binh lính và kỵ sĩ giám sát sẽ nghiêm túc giúp họ ghi lại số lượng công việc mà họ làm, nhưng có một điều mà họ có thể nghe hiểu: buổi tối có thịt ăn!
Chỉ có sớm làm xong việc, hơn nữa còn phải làm việc nghiêm túc thì mới có thể có thịt ăn!
Đúng như Cao Văn nghĩ, chỉ có lợi ích cá nhân mới khiến con người có động lực mà cố gắng hết sức.
Trông thấy những dân thường và nông nô chạy đi như ong vỡ tổ, Hetty cảm giác còn có chút không rõ, mãi đến khi Cao Văn đứng trước mặt cô mới phản ứng được, mang theo tâm thế không thể tin nổi:
- Ngài tổ tiên… Những điều ngài vừa nói là thật sao?
Cao Văn cười như không cười nhìn cô:
- Cụ thể cháu đang nói đến cái nào?
- Cái mà nông nô có thể trở thành dân tự do nhờ vào làm việc…
Hetty cau mày nói:
- Tất nhiên cháu không phản đối điều này bởi vì trước đây Rebecca đã ban bố pháp lệnh rằng nông nô có thể trở thành dân tự do nhờ việc đi lính. Nhưng ngài nói cả việc xây nhà và làm đường cũng được tính là cống hiến, và họ chỉ cần hai đến ba năm để trở thành dân tự do… Có thật không ạ?
- Tất nhiên là thật rồi.
Cao Văn nhìn cô:
- Cháu thấy có điều gì không ổn sao?
- Nếu họ trở thành dân tự do dễ như vậy, chỉ sợ không bao lâu nữa, toàn bộ nông nô trong lãnh địa đều sẽ trở thành dân thường.
Hetty sửng sốt:
- Con cái của dân thường cũng là dân thường. Thế trong tương lai lãnh thổ Cecil sẽ trở thành nơi không có nông nô sao?
Cao Văn tiếp tục nhìn cô, nụ cười trên mặt không thay đổi:
- Không có nông nô thì có gì không ổn sao?
Từ thói quen suy nghĩ và thế giới quan xuất phát từ giai cấp, Hetty theo bản năng cảm thấy có gì đó không đúng. Nhưng với kiến thức và tư tưởng vượt xa những quý tộc cùng thời của cô, cô lại thấy việc không có nông nô cũng không có gì sai. Thế là, cô mắc kẹt giữa hai quan điểm đối nghịch nhau.
Ngược lại, Rebecca chau mày suy nghĩ một chút, sau đó nói:
- Thật ra, cháu nghĩ rằng… Ngày nay, chế độ nông nô đã không còn cần thiết nữa, cho nên không có nông nô cũng chẳng sao.
Cao Văn ngạc nhiên nhìn hậu duệ bình thường vẫn đầu đất của mình, khẽ gật đầu:
- Cháu nói tiếp đi.
- Nông nô là nguồn lao động, và mục đích của nguồn lao động chính là cung cấp sức lao động, nhưng nếu chúng ta cho phép họ trở thành dân tự do, chúng ta thậm chí có thể thu về sức lao động dồi dào hơn. Thế tại sao chúng ta cứ giữ khư khư cái khái niệm “nông nô” này làm gì?
Rebecca đưa tay gãi đầu:
- Năm đó cha từng nói với cháu, nguyên nhân chính không trả tự do cho nông nô là vì khi họ có được tự do, không còn chịu cảnh đòn roi, thì họ tức khắc sẽ trở nên lười biếng, không chịu làm nữa, nhưng cháu nghĩ dùng roi không phải cách tốt nhất…
Cao Văn tán thưởng nhìn cô nàng, và Rebecca, lần đầu tiên được nhận sự khích lệ từ tổ tiên lập tức trở nên to gan và lưu loát hơn:
- Và cháu cũng để ý rằng nếu chỉ có một nông nô được giao việc, kiểu gì người đó cũng sẽ nghĩ cách lười biếng, nhưng nếu để hai nông nô làm một công việc giống nhau và bảo họ ai làm xong trước sẽ được nhận thêm một cái bánh bao, thì họ có thể nhanh chóng hoàn thành lượng công việc của ba hay bốn người. Giá trị của chúng vượt xa một cái bánh bao… Thế nên cháu nghĩ, chúng ta không cần dùng roi vọt để ngăn họ lười biếng, mà dùng những cách khác có khi sẽ tốt hơn.
- Đây là một giác ngộ không tồi.
Cao Văn nhịn không được cười rộ lên, đây là một điều tương đối dễ hiểu, nhưng trong thời đại ngày nay, hầu như không có ai sẽ để ý đến khía cạnh này. Trên thực tế, đám quý tộc vốn chẳng buồn quan sát những nông nô của họ hay thậm chí là dân thường làm việc như thế nào. Họ cũng không có khái niệm thống kê hiệu quả công việc, vung roi và phái binh lính giám sát nông nô là cách cai trị tốt nhất của họ. Còn về Rebecca…
Hắn chỉ có thể nói rằng quý cô Tử tước ở vùng quê nghèo này bình thường nhất định rất rảnh.
Cũng nhờ rất rảnh mà cô nàng mới có thể nghĩ đến những chuyện này.
Có điều, Rebecca chỉ có thể nghĩ đến những vấn đề nổi cộm này nhờ vào sự quan sát của mình. Mà trên thực tế Cao Văn hiểu rất rõ, sự xuất hiện và xóa bỏ chế độ nô lệ không chỉ là vấn đề của “roi vọt và bánh mì”. Nguyên nhân sâu xa hơn là vấn đề về năng suất lao động có đủ hay không, xã hội đã thực sự đến mức cần phải thay đổi hay chưa.
Thông qua một khoảng thời gian quan sát, hắn tin rằng ít nhất đối với những gì hắn thấy, chế độ nông nô đã không còn phù hợp với sản xuất của thế giới này. Phần lớn người phải làm các công việc lặp đi lặp lại, kém hiệu quả và rẻ mạt. Dựa vào số lượng con người ở tầng lớp thấp sản xuất ra các vật tư khác nhau để cung cấp làm giàu thêm cho tầng lớp thượng lưu, mà những nguồn lao động này thậm chí còn chẳng có cơ hội để vươn lên. Tầng lớp thượng lưu, những người có thể sử dụng ma pháp, rõ ràng đã đạt đến giai đoạn mà họ có thể xem pháo hoa, nghe nhạc trong lâu đài của mình và dùng đèn huỳnh quang (đá ma thuật) để thắp sáng, nhưng những dân thường ở bậc thấp hơn đang sống trong hoàn cảnh không khá hơn người nguyên thủy là mấy. Mọi thứ của xã hội này đều rất kì dị.
Nếu đây là ở Trái Đất thì sớm đã diễn ra những thay đổi lớn đến long trời lở đất, nhưng ở nơi này, sự tồn tại của các sức mạnh siêu nhiên đã ngăn không cho chuyện đó diễn ra.
Bởi vì cả trăm dân thường cầm vũ khí đứng lên cũng không phải là đối thủ của một pháp sư hay kị sĩ mới vào nghề. Ngay cả khi họ không sợ chết và đông gấp đôi, thì điều đó vẫn là không thể.
Nếu thế giới này cứ tiếp tục phát triển thì sớm muộn gì cũng có một ngày cục diện bế tắc này được phá vỡ, nhưng Cao Văn không muốn chờ đợi, hắn nhất định phải thay đổi tất cả và bắt đầu phát triển kế hoạch to lớn của riêng mình.
Bởi vì hắn có cảm giác, thủy triều đen đang đến gần.
Năm đó, cho dù là đế chế Gondor trong thời kỳ hoàng kim cũng không thể chống đỡ được thủy triều đen. Bây giờ, khi tất cả các quốc gia đều đã thoái lui về thời Trung cổ kém văn minh thì làm thế nào họ có thể đối đầu với thủy triều đen đây, dùng mặt chống đỡ sao?
Và ngay cả khi gạt vấn đề thủy triều đen sang một bên, Cao Văn cũng còn một mối bận tâm khác.
Những "đôi mắt" bí ẩn trên bầu trời.
Một thế giới thời Trung cổ lạc hậu khó mà tránh thoát được trọng lực, nếu bị trọng lực bóp nghẹt thì ngay cả nhìn lên bầu trời cũng không đủ tư cách, chứ đừng nói đến việc nghiên cứu các bí mật nằm giữa những vì sao.