Bạch Thiển Dạ lắc đầu, nói: - Đó là huynh không có gặp đại ca trước khi làm quan, khi đó huynh ấy nha ---
Vừa nói đến Lý Kỳ, nàng không khỏi nghĩ tới lúc lần đầu tiên gặp mặt Lý Kỳ, khóe miệng bất giác lộ ra một tia ý cười ngọt ngào.
Trịnh Dật nghe nàng nói đến một nửa liền dừng lại, tò mò liếc mắt nhìn nàng một cái, nói: - Hắn cái gì?
Bạch Thiển Dạ nao nao, không biết trên mặt từ khi nào bay tới một tầng đỏ ửng, tiếp tục nói:
- Khi đó đại ca, thật sự là một văn cũng tranh giành, là một kẻ keo kiệt, bất cứ người nào cũng đừng nghĩ đến việc mò được một tia ưu đãi từ trên người huynh ấy, bất kể là Vương tỷ tỷ, hay là ta, khi đó câu cửa miệng mà huynh ấy thường nói chính là --- 'Đòi tiền không có, mạng thì có một '. Nhớ rõ lúc trước, huynh ấy vì một chút xíu tiền công như vậy, liền thao thao bất tuyệt, dẫn trải qua luận điển, nói đến đầu ta cũng hôn mê, đợi khi nói xong lời cuối cùng, ta mới hiểu được. Lúc ấy, ta còn tưởng rằng huynh ấy chỉ là một thương nhân ham lợi nhỏ. Nhưng, từ khi huynh ấy có chức vị về sau, vốn không có giống như trước kia, mọi việc đều chỉ mong kiếm lợi nữa, huynh ấy luôn lấy đại cục làm trọng, vì thế, huynh ấy cũng bỏ qua rất nhiều cơ hội kiếm tiền, hơn nữa còn tặng cho người khác. Bởi vậy có thể thấy được, đại ca thực sự không phải là một người chỉ mong kiếm lợi, thương nhân chân chính cũng không phải đều là vô thương bất tiêm. Không chỉ có như thế, thương nhân vẫn có thể sáng tạo của cải đấy. Huynh hẳn là may mắn huynh không có gặp đại ca khi đó, nếu không, huynh thật sự sẽ điên mất.
Nhưng ta bất đồng, ta hiện tại chỉ có một thân phận, chính là đông chủ Túy Tiên Cư, ta dĩ nhiên phải đem lợi ích của Túy Tiên Cư đặt ở phía trước nhất, với điều kiện tiên quyết không có làm thương hại đến ích lợi của Túy Tiên Cư, ta mới có thể ngẫu nhiên đi phối hợp với tân pháp của đại ca, hiện tại khế ước ký ra rồi, ta cũng không sợ mà nói cho huynh biết, kỳ thật mấy lần đại ca gửi thư, hy vọng Túy Tiên Cư có thể trợ giúp huynh nhiều hơn, không cần quá so đo ích lợi cá nhân, làm việc đều lấy đại cục làm trọng. Nhưng, ta chỉ trả lời cho huynh ấy bảy chữ.
- Hả? Kia bảy chữ?
- Đạo bất đồng, bất tương vi mưu. Bạch Thiển Dạ nói từng chữ một, nói xong, chính nàng cũng mỉm cười.
Trịnh Dật đầu tiên là sửng sốt, lập tức bật cười ha hả, nói:
- Rất khó tưởng tượng, lúc Kinh Tế Sử nhìn đến bảy chữ này, sẽ có cảm tưởng thế nào.
Bạch Thiển Dạ nói: - Ta cho rằng huynh ấy sẽ rất vui mừng.
Trịnh Dật hiếu kỳ nói: - Chỉ giáo cho?
- Ta nếu là quan, vậy mọi chuyện đều dễ nói. Nhưng ta không phải, ta đối với việc nhượng bộ của quan phủ, về sau quan phủ chắc chắn sẽ nghĩ đến đây là chuyện đương nhiên, như vậy, từ một phương diện khác mà nói, chính là xúc phạm tới ích lợi của thương nhân, đây bất lợi đối với tân pháp, kiến thiết kinh tế đầu tiên chính là phải bảo hộ ích lợi của thương nhân, ta làm như vậy, chẳng phải là đi ngược lại, đại ca sở dĩ nghĩ như vậy, đó là bởi vì hắn hoàn toàn đứng ở địa vị của Kinh Tế Sử mà suy nghĩ mọi chuyện.
- Có lẽ muội nói không sai. Trịnh Dật gật gật đầu, đột nhiên nói sang chuyện khác: - Nhưng ta cũng không ủng hộ, ta nghĩ rằng việc tân pháp phải làm là lấy dân chúng làm đầu, bảo hộ ích lợi của dân chúng, thương nhân chỉ là ở trong đó vai trò nhân vật phụ trợ.
Bạch Thiển Dạ lại cười lắc đầu.
Trịnh Dật cau mày nói: - Muội cười chuyện gì?
Bạch Thiển Dạ nói: - Ta cười huynh cũng bị đại ca lừa gạt rồi.
- Hả? Nguyện nghe cao kiến.
Bạch Thiển Dạ bỗng nhiên chỉ tay về hướng bến tàu, nói: - Nếu tân pháp của đại ca là xuất phát từ dân chúng, như vậy bọn họ cũng sẽ không đứng ở chỗ này. Huynh đừng xem lúc đại ca tuyên truyền tân pháp, nói đúng cỡ nào, nghe hay cỡ nào, kỳ thật bằng không, bởi vì từ đầu đến cuối, tân pháp chỉ là vì người giàu có mà thiết lập, chứ không phải vì dân chúng bình thường.
Trịnh Dật kinh hãi, nói: - Đây--- đây chính là điều Kinh Tế Sử nói với muội.
- Không có. Đại ca sao lại nói với ta những điều đó chứ. Bạch Thiển Dạ lắc đầu, nói: - Nhưng theo tiến trình của tân pháp, một đặc điểm này sẽ không ngừng phóng đại, tiền tài trên đời sẽ theo tân pháp mà đến, không ngừng tập trung ở trong tay một bộ phận. Mượn việc tăng điền thuế mà nói, biểu hiện nhìn lên, là đang phòng ngừa thổ địa bị thôn tính, nhưng, không biết huynh có lưu ý, đồng thời với việc thực hiện tăng điền thuế, đại ca liền lập tức bắt đầu chỉnh đốn và cải cách thổ địa, chính là cái gọi là khu kinh tế, khu nông nghiệp, đối với người giàu có mà nói, thu nhập từ thuế tuy rằng gia tăng rất nhiều, nhưng giá trị thổ địa cũng tăng lên không ít, tương đương như vậy, thương nhân vẫn là buôn bán lời, triều đình cũng buôn bán lời, nhưng dân chúng cũng là người được lợi ít nhất trong đó.
Trịnh Dật nghe vậy liên tiếp gật đầu, nói: - Nhưng cứ như vậy, theo tân pháp tiến hành, dân chúng nhất định sẽ nhìn ra môn đạo trong đó, đến lúc đó chỉ sợ sẽ chống lại tân pháp, làm cho người ta có cơ thừa dịp.
- Sẽ không, ít nhất tương lai năm mươi năm tới cũng sẽ không. Bạch Thiển Dạ lắc đầu, nói: - Trước đây rất lâu, ta cũng khờ dại nghĩ vậy, nếu có một ngày như vậy, người trong thiên hạ đều có thể trải qua cuộc sống giàu có, thật là tốt biết bao nha! Khi đó, ta sẽ thường xuyên đi làm một ít việc thiện, nhưng đây chẳng qua là như muối bỏ biển thôi. Mãi đến khi quen biết đại ca, ta mới hiểu được, trên đời này vốn dĩ không có công bình, trước kia như vậy, bây giờ cũng thế, tương lai cũng vẫn vậy, huynh vĩnh viễn không thể ngăn cản việc trên đời không ai sẽ bởi vì không có cơm ăn mà đói chết. Có lẽ rất nhiều người đều đã nghĩ đến, tài phú của thương nhân gia tăng, đó đều là áp bức từ trong tay người nghèo, kỳ thật không phải tất cả đều như vậy, bất cứ người nào cũng có thể tạo ra của cải, của cải đang không ngừng tăng nhiều, mặc dù bộ phận lớn đã bị người giàu có kiếm đi rồi, nhưng dân chúng cũng chắc chắn phải nhận được một ít, chẳng qua là kiếm nhiều và ít. Cũng giống như những công nhân này, nửa năm trước, bọn họ chỉ là một đám lưu dân, hiện giờ mặc dù chưa có cuộc sống giàu có, nhưng là ít nhất mỗi ngày bọn họ có thể đủ ăn, tuy nhiên, người giàu có lại bởi vì mồ hôi của bọn họ, cùng với trả giá cực nhỏ, mà nhận được ích lợi gấp trăm lần, thậm chí nghìn lần, mà không phải là giống như mọi người đều suy nghĩ, một phương giảm bớt, một phương tăng nhiều. Đây có công bình không? Tất nhiên không công bình, nhưng đây là quy củ, là ông trời định ra quy củ, không ai có thể thay đổi. Tuy nhiên, tân pháp đã tạo ra cơ hội cho càng nhiều người, bất cứ người nào cũng đều có thể trở thành đại phú thương thắt lưng quấn trăm vạn quan, chỉ xem ngươi có bản lãnh này hay không thôi.
Trịnh Dật nghe vậy liền trầm tư hồi lâu, rồi thở dài một tiếng, nói: - Xem ra là ta nghĩ lầm rồi. Nhưng, muội tán thành không?
Vừa nói đến Lý Kỳ, nàng không khỏi nghĩ tới lúc lần đầu tiên gặp mặt Lý Kỳ, khóe miệng bất giác lộ ra một tia ý cười ngọt ngào.
Trịnh Dật nghe nàng nói đến một nửa liền dừng lại, tò mò liếc mắt nhìn nàng một cái, nói: - Hắn cái gì?
Bạch Thiển Dạ nao nao, không biết trên mặt từ khi nào bay tới một tầng đỏ ửng, tiếp tục nói:
- Khi đó đại ca, thật sự là một văn cũng tranh giành, là một kẻ keo kiệt, bất cứ người nào cũng đừng nghĩ đến việc mò được một tia ưu đãi từ trên người huynh ấy, bất kể là Vương tỷ tỷ, hay là ta, khi đó câu cửa miệng mà huynh ấy thường nói chính là --- 'Đòi tiền không có, mạng thì có một '. Nhớ rõ lúc trước, huynh ấy vì một chút xíu tiền công như vậy, liền thao thao bất tuyệt, dẫn trải qua luận điển, nói đến đầu ta cũng hôn mê, đợi khi nói xong lời cuối cùng, ta mới hiểu được. Lúc ấy, ta còn tưởng rằng huynh ấy chỉ là một thương nhân ham lợi nhỏ. Nhưng, từ khi huynh ấy có chức vị về sau, vốn không có giống như trước kia, mọi việc đều chỉ mong kiếm lợi nữa, huynh ấy luôn lấy đại cục làm trọng, vì thế, huynh ấy cũng bỏ qua rất nhiều cơ hội kiếm tiền, hơn nữa còn tặng cho người khác. Bởi vậy có thể thấy được, đại ca thực sự không phải là một người chỉ mong kiếm lợi, thương nhân chân chính cũng không phải đều là vô thương bất tiêm. Không chỉ có như thế, thương nhân vẫn có thể sáng tạo của cải đấy. Huynh hẳn là may mắn huynh không có gặp đại ca khi đó, nếu không, huynh thật sự sẽ điên mất.
Nhưng ta bất đồng, ta hiện tại chỉ có một thân phận, chính là đông chủ Túy Tiên Cư, ta dĩ nhiên phải đem lợi ích của Túy Tiên Cư đặt ở phía trước nhất, với điều kiện tiên quyết không có làm thương hại đến ích lợi của Túy Tiên Cư, ta mới có thể ngẫu nhiên đi phối hợp với tân pháp của đại ca, hiện tại khế ước ký ra rồi, ta cũng không sợ mà nói cho huynh biết, kỳ thật mấy lần đại ca gửi thư, hy vọng Túy Tiên Cư có thể trợ giúp huynh nhiều hơn, không cần quá so đo ích lợi cá nhân, làm việc đều lấy đại cục làm trọng. Nhưng, ta chỉ trả lời cho huynh ấy bảy chữ.
- Hả? Kia bảy chữ?
- Đạo bất đồng, bất tương vi mưu. Bạch Thiển Dạ nói từng chữ một, nói xong, chính nàng cũng mỉm cười.
Trịnh Dật đầu tiên là sửng sốt, lập tức bật cười ha hả, nói:
- Rất khó tưởng tượng, lúc Kinh Tế Sử nhìn đến bảy chữ này, sẽ có cảm tưởng thế nào.
Bạch Thiển Dạ nói: - Ta cho rằng huynh ấy sẽ rất vui mừng.
Trịnh Dật hiếu kỳ nói: - Chỉ giáo cho?
- Ta nếu là quan, vậy mọi chuyện đều dễ nói. Nhưng ta không phải, ta đối với việc nhượng bộ của quan phủ, về sau quan phủ chắc chắn sẽ nghĩ đến đây là chuyện đương nhiên, như vậy, từ một phương diện khác mà nói, chính là xúc phạm tới ích lợi của thương nhân, đây bất lợi đối với tân pháp, kiến thiết kinh tế đầu tiên chính là phải bảo hộ ích lợi của thương nhân, ta làm như vậy, chẳng phải là đi ngược lại, đại ca sở dĩ nghĩ như vậy, đó là bởi vì hắn hoàn toàn đứng ở địa vị của Kinh Tế Sử mà suy nghĩ mọi chuyện.
- Có lẽ muội nói không sai. Trịnh Dật gật gật đầu, đột nhiên nói sang chuyện khác: - Nhưng ta cũng không ủng hộ, ta nghĩ rằng việc tân pháp phải làm là lấy dân chúng làm đầu, bảo hộ ích lợi của dân chúng, thương nhân chỉ là ở trong đó vai trò nhân vật phụ trợ.
Bạch Thiển Dạ lại cười lắc đầu.
Trịnh Dật cau mày nói: - Muội cười chuyện gì?
Bạch Thiển Dạ nói: - Ta cười huynh cũng bị đại ca lừa gạt rồi.
- Hả? Nguyện nghe cao kiến.
Bạch Thiển Dạ bỗng nhiên chỉ tay về hướng bến tàu, nói: - Nếu tân pháp của đại ca là xuất phát từ dân chúng, như vậy bọn họ cũng sẽ không đứng ở chỗ này. Huynh đừng xem lúc đại ca tuyên truyền tân pháp, nói đúng cỡ nào, nghe hay cỡ nào, kỳ thật bằng không, bởi vì từ đầu đến cuối, tân pháp chỉ là vì người giàu có mà thiết lập, chứ không phải vì dân chúng bình thường.
Trịnh Dật kinh hãi, nói: - Đây--- đây chính là điều Kinh Tế Sử nói với muội.
- Không có. Đại ca sao lại nói với ta những điều đó chứ. Bạch Thiển Dạ lắc đầu, nói: - Nhưng theo tiến trình của tân pháp, một đặc điểm này sẽ không ngừng phóng đại, tiền tài trên đời sẽ theo tân pháp mà đến, không ngừng tập trung ở trong tay một bộ phận. Mượn việc tăng điền thuế mà nói, biểu hiện nhìn lên, là đang phòng ngừa thổ địa bị thôn tính, nhưng, không biết huynh có lưu ý, đồng thời với việc thực hiện tăng điền thuế, đại ca liền lập tức bắt đầu chỉnh đốn và cải cách thổ địa, chính là cái gọi là khu kinh tế, khu nông nghiệp, đối với người giàu có mà nói, thu nhập từ thuế tuy rằng gia tăng rất nhiều, nhưng giá trị thổ địa cũng tăng lên không ít, tương đương như vậy, thương nhân vẫn là buôn bán lời, triều đình cũng buôn bán lời, nhưng dân chúng cũng là người được lợi ít nhất trong đó.
Trịnh Dật nghe vậy liên tiếp gật đầu, nói: - Nhưng cứ như vậy, theo tân pháp tiến hành, dân chúng nhất định sẽ nhìn ra môn đạo trong đó, đến lúc đó chỉ sợ sẽ chống lại tân pháp, làm cho người ta có cơ thừa dịp.
- Sẽ không, ít nhất tương lai năm mươi năm tới cũng sẽ không. Bạch Thiển Dạ lắc đầu, nói: - Trước đây rất lâu, ta cũng khờ dại nghĩ vậy, nếu có một ngày như vậy, người trong thiên hạ đều có thể trải qua cuộc sống giàu có, thật là tốt biết bao nha! Khi đó, ta sẽ thường xuyên đi làm một ít việc thiện, nhưng đây chẳng qua là như muối bỏ biển thôi. Mãi đến khi quen biết đại ca, ta mới hiểu được, trên đời này vốn dĩ không có công bình, trước kia như vậy, bây giờ cũng thế, tương lai cũng vẫn vậy, huynh vĩnh viễn không thể ngăn cản việc trên đời không ai sẽ bởi vì không có cơm ăn mà đói chết. Có lẽ rất nhiều người đều đã nghĩ đến, tài phú của thương nhân gia tăng, đó đều là áp bức từ trong tay người nghèo, kỳ thật không phải tất cả đều như vậy, bất cứ người nào cũng có thể tạo ra của cải, của cải đang không ngừng tăng nhiều, mặc dù bộ phận lớn đã bị người giàu có kiếm đi rồi, nhưng dân chúng cũng chắc chắn phải nhận được một ít, chẳng qua là kiếm nhiều và ít. Cũng giống như những công nhân này, nửa năm trước, bọn họ chỉ là một đám lưu dân, hiện giờ mặc dù chưa có cuộc sống giàu có, nhưng là ít nhất mỗi ngày bọn họ có thể đủ ăn, tuy nhiên, người giàu có lại bởi vì mồ hôi của bọn họ, cùng với trả giá cực nhỏ, mà nhận được ích lợi gấp trăm lần, thậm chí nghìn lần, mà không phải là giống như mọi người đều suy nghĩ, một phương giảm bớt, một phương tăng nhiều. Đây có công bình không? Tất nhiên không công bình, nhưng đây là quy củ, là ông trời định ra quy củ, không ai có thể thay đổi. Tuy nhiên, tân pháp đã tạo ra cơ hội cho càng nhiều người, bất cứ người nào cũng đều có thể trở thành đại phú thương thắt lưng quấn trăm vạn quan, chỉ xem ngươi có bản lãnh này hay không thôi.
Trịnh Dật nghe vậy liền trầm tư hồi lâu, rồi thở dài một tiếng, nói: - Xem ra là ta nghĩ lầm rồi. Nhưng, muội tán thành không?
