Ngày 5 tháng 3 năm 1992, chú Triệu hàng xóm của Giang Triệt lần đầu tiên nhìn thấy hai vạn tệ tiền mặt trong cuộc đời hơn ba mươi năm qua, hai xấp màu xanh da trời, thật dày, chỉnh tề, được dán ngang bằng tờ giấy.

Ông đoán rằng nó sẽ hơi nặng, bởi vì khi tiền rơi xuống bàn, tiếng kêu rất to.

"Bịch!"

Sau đó ông nghe một câu chuyện làm giàu không thể tưởng tượng nổi đối với những thôn dân, tham dự một vài ít ý kiến, nhận được sự khẳng định của nhân vật chính trong câu chuyện này.

Dục vọng bành trướng trong nháy mắt như lửa cháy lan đồng cỏ.

Khoảng một giờ sau, ông ngoài gọi một cú điện thoại, trở về nói với ai đó rằng ông muốn đi Hải Nam.

Được ông thuyết phục và dự định đi cùng, còn có một em trai, hai bạn bè tốt của ông. Nói cách khác, một nhóm bốn người. Đây sẽ là nhóm người đầu tiên trong thôn thực sự bước ra thế giới mới vào đầu thập niên 90.

Bởi vì nơi này không thiếu ruộng tốt núi rừng, độ khó về no ấm cũng không cao, cho nên so với những địa phương khác bị cuộc sống bức bách đến mức không có cách nào phải đi lang bạt, ngược lại tụt hậu nhiều năm.

Bọn họ hỏi Giang Triệt: "Tiểu Triệt, cháu cảm thấy thế nào, có thể kiếm được tiền không?"

Giang Triệt hỏi ngược lại: "Mọi người định đi làm gì?"

Chú Triệu dang ra một đôi bàn tay thô ráp và khỏe khoắn, tự tin nói: "Nghe nói bên kia khắp nơi đang xây nhà, chú từng học qua nghề thợ nề, nên có thể kiếm được tiền đúng không? Đem theo ba bọn họ làm một chút việc vặt, sau đó chờ lăn lộn quen thuộc, chú muốn làm thầu xây dựng."

Năm 1992, bất động sản ở Hải Nam rất nóng......

Ở tỉnh Việt Giang, thành phố Thủy Xương xa xôi, huyện Tuyền Bắc, thôn xóm ngoại ô, có một nông dân còn chưa bước ra khỏi nhà đã nói, ông muốn đến đó làm thầu xây dựng.

Giang Triệt suy nghĩ một chút về tin tức nóng hổi trong trí nhớ, không nói nhảm: "Chỉ giúp người ta xây dựng, đừng mua nhà, đừng để người ta khất nợ tiền của chú, đây là ý kiến của cháu, chú Triệu."

Lời này tương đương với Giang Triệt đã đồng ý.

Thật ra chú Triệu đã hạ quyết định trước rồi, nhưng việc Giang Triệt đồng ý vẫn khiến ông mừng rỡ như cũ, ông hưng phấn gật đầu, đứng lên, luống cuống tay chân một chút sau đó chắp tay bốn phương tám hướng nói: "Chú, chú đi đây...... Về nhà thu dọn đồ đạc, ngày mai sẽ đi. Tết, tết sẽ về nhà, trong nhà có việc gì, nhờ mọi người giúp đỡ nhiều một chút, cám ơn!"

Một cái cúi đầu thật sâu, ông cứ như vậy rời đi trước mặt tất cả mọi người trong nhà Giang gia.

Toàn bộ căn phòng đều có chút kinh ngạc, phản ứng không kịp với hành động này... Lần trước trong thôn có người bỗng nhiên rời đi như vậy, hình như là thời Dân Quốc, đúng không nhỉ?

Khi đó, có một ngày, một thiếu niên ở cửa thôn nói chuyện phiếm dưới tàng cây nhãn, nói rằng hắn muốn đi làm lính cầm súng.

Các lão nhân cười mắng: "Cầm con mẹ ngươi."

Ngày hôm sau, hắn liền rời khỏi thôn trang, nghe nói hiện tại đang ở Đài Loan (theo Quốc Dân Đảng).

Bây giờ một người khác, một nông dân ở độ tuổi ba mươi, đã đưa ra một quyết định có vẻ quá vội vàng và hấp tấp, thậm chí sử dụng những từ như mơ hồ và thiếu hiểu biết, cũng không quá đáng.

Thế nhưng ở thời đại tin tức cực kỳ bế tắc, tư duy vô cùng hạn chế này, người có can đảm đi ra ngoài, lúc ban đầu phần lớn có sắc thái mù quáng, nhưng mà chính là những người này, người trước ngã xuống, người sau tiến lên, sáng lập ra từng thần thoại tài phú này đến thần thoại tài phú khác.

Giang Triệt có thể tưởng tượng, ngay hôm nay, thời điểm này, có lẽ sẽ có một người oai phong một cõi trong tương lai đang trằn trọc không thể ngủ được, do dự hồi lâu, cuối cùng quyết định đi xuống biển, anh ta có thể là nhân viên, có thể là trưởng phòng, thậm chí có thể là cục trưởng... Cũng có thể là chú Triệu có một bàn tay mạnh mẽ và là một nông dân có tham vọng, hoặc là công nhân chủ động, bị động mất việc.

Đó là xu hướng của năm 1992.

……

Đám người tụ tập ở Giang gia cuối cùng cũng được giải tán, ai về nhà nấy.

Giang phụ đứng ở cửa nhìn phía đầu hẻm xa xa, giật mình hồi lâu, mới đóng cửa lại, xoay người, nhìn con trai nói: "Đi kêu mẹ con chuẩn bị chút đồ ăn đi."

Ba nói đúng, cũng là người hiểu rõ Giang mẫu nhất, bởi vì nấu đồ ăn cho con trai, Giang mẫu vốn đắm chìm trong việc thương tâm dần dần khôi phục lại thần thái vốn có.

Lúc Giang Triệt ăn cơm, cha mẹ thì một trái một phải ngồi nhìn.

"Ba mươi lăm, ba mươi sáu..." Giang mẫu bình tĩnh một chút, lại đang đếm tiền, lần đầu tiên trong đời bà có thể nhìn thấy nhiều tiền như vậy.

Giang phụ dường như do dự một hồi lâu mới quyết định, trịnh trọng mở miệng nói: "Triệt nhi, lát nữa ba hỏi con chút chuyện, dùng lời của con mà nói, con phải có một nói một, có hai nói hai."

"Ba mươi mốt, ba mươi hai... ba... " Giang mẫu véo tay Giang phụ, "Cái gì mà một với hai, hại tôi lại đếm nhầm rồi."

Chốc lát, khí thế nghiêm túc của cha liền sụp đổ, Giang Triệt cười nói: "Mẹ, hay là mẹ về phòng đếm đi?"

Giang mẫu gật đầu, trừng mắt nhìn chồng một cái, ôm đống tiền trở về.

Giang Triệt buông đũa xuống, ngồi nghiêm chỉnh, "Ba, con ăn xong rồi, ba hỏi đi." Thật ra y đã sớm cảm giác được, hôm nay ba vẫn chưa hoàn toàn tin tưởng y cho lắm.

Giang phụ nhìn vào mắt y trước: "Triệt nhi, con có gì muốn chủ động thừa nhận với ba không?"

Chuyện cổ phiếu tuyệt đối không thể nhận được, đây ở trong mắt cha chính là đang đi đánh bạc, có khác gì anh rể họ đâu, Giang Triệt do dự một chút, lắc đầu.

Đối với việc này, Giang phụ hiển nhiên có chút thất vọng, chỉ chỉ ngực trái Giang Triệt, nói: "Lấy ra."

"Lấy cái gì cha?"

"Cái túi bên trái."

"……"

Thế mà vẫn bị phát hiện, hơn nữa khả năng lớn là đã sớm phát hiện, Giang Triệt rất bất đắc dĩ, cúi đầu cắn đứt đầu dây, đặt một gói giấy khác lên bàn.

Cho dù trong lòng biết rõ, Giang phụ mở ra liếc mắt một cái, thân thể vẫn không ngừng run rẩy......

Bốn vạn tệ, ông không nhìn lầm, Giang Triệt quả nhiên còn một bao khác, tài sản của Giang gia không phải hai vạn, mà là bốn vạn tệ.

Bởi vì con số này, niềm vui sướng đã biến thành sự sợ hãi.

"Chỉ hơn một tháng, làm sao con kiếm được?" Cha hỏi, giọng nói có chút run rẩy, vẻ mặt có chút nghiêm khắc.

"Chính là phương pháp vừa rồi con nói." Hạ quyết tâm không dám nói thật, Giang Triệt bình tĩnh nói ra.

Giang phụ bỗng nhiên đứng lên, lại ngồi xuống, lặp đi lặp lại hai lần, ông tựa hồ muốn bộc phát lửa giận, muốn chất vấn con trai, lại cố gắng khắc chế, ông chỉ là một nông dân giản dị thập niên 90, ông đã rối loạn, suy nghĩ hồi lâu, rốt cục nói: "Nhiều năm như vậy, cha chỉ biết một điều, có phương pháp kiếm tiền nhanh như vậy."

Lại còn có con đường kiếm tiền nhanh như vậy ư, Giang Triệt tò mò hỏi: "Chuyện gì?"

Giang phụ hạ giọng: "Buôn lậu, con nói thật, có phải là đi buôn lậu với người khác không?"

Giang Triệt rất tò mò, nhưng nhiệm vụ hàng đầu, y phải làm sáng tỏ: "Không có, chính là cách mà con nói khi nãy thôi."

"Vậy con đưa tay cho bố." Giang phụ kéo một cánh tay con trai lên, xoa xoa vài cái, cẩn thận quan sát, sau đó hoang mang nói: "Thật sự không phải hả?"

"Thật sự không phải. Hơn nữa cha đã quên? Con gọi điện về nhà từ Thượng Hải mà."

"Cũng đúng, nhưng chuyện con bán hàng tết.. thật sự kiếm được nhiều tiền như vậy?!" Ông cau mày một lúc lâu, trong suy nghĩ một người nông dân vẫn không thể hiểu được, nhưng cuối cùng vẫn quyết định tin tưởng con trai mình.

Nguy cơ được giải trừ, Giang Triệt hỏi ngược lại: "Cha, sao cha biết buôn lậu?"

Vẻ mặt Giang phụ không đúng lắm.

Giang Triệt thừa thắng xông lên nói: "Con biết rồi, cha, mấy năm trước cha nói làm ăn nhỏ với người ta, rất nhanh đã giải tán, nhưng vẫn không nói là làm cái gì... Thì ra cha buôn lậu đi. Khó trách con nói cha đi không lâu lắm, đã kiếm được mấy ngàn tệ, có tiền xây nhà..."

Giang phụ trong tình thế cấp bách, vội vàng như đang cố bào chữa: "Đó là cha không biết...... Ôn Thành, con có biết Ôn Thành không?"

Giang Triệt gật đầu, nghĩ thầm, ngay bên cạnh, xưởng da ở Giang Nam đã bị đóng cửa, ừm, trọng sinh đã có sẵn phương hướng, về sau mở một xưởng da ở Giang Nam, đóng cửa còn có thể mang theo tiền cùng em vợ chạy trốn.

"Lúc cha mười mấy tuổi, bên Ôn Thành còn rất nghèo, bởi vì thiếu ruộng đất, thời điểm, người nghèo sống không nổi, họ sẽ tới bên chúng ta làm công mấy tháng để kiếm tiền, kiếm chút lương thực trở về...... Lúc ấy có hai người tương tự như cha, ở nhà chúng ta hỗ trợ chặt trúc, mệ nội đối xử với bọn họ tốt như con ruột trong nhà, sau đó, chúng ta liền kết bái với nhau."

Còn có việc này, chú mình làm ông trùm buôn lậu? Phải biết rằng thời điểm nghiêm trọng nhất, buôn lậu ở Ôn Thành có thể chiếm 80% số lượng cả nước, sau đó cho đến khi quân đội phải xuất động can thiệp, mới chuyển sang phía Mân Nam, đây chính là một giai đoạn của lịch sử, Giang Triệt hứng thú, tiếp tục hỏi: "Sau đó thì sao?"

"Sau đó, mấy năm trước, bọn họ nói là muốn đi xông pha, tới tìm cha, nói rằng muốn dẫn cha đi kiếm tiền, lúc ấy thật sự quá nghèo, cũng có suy nghĩ trả qua mấy tháng ngày tốt lành với mẹ của con...... Cha liền đi theo."

"Cha ra biển buôn lậu?"

Giang phụ vội vàng lắc đầu: "Không ra biển, cha ở cùng với rất nhiều người, ở ngay một cái thôn ven biển, nửa đêm có thuyền đi qua, chúng ta đi qua bờ biển nhặt lại những thứ rơi từ trên thuyền, dù sao cũng chỉ khiêng lên lưng rồi bỏ chạy, khiêng rồi bỏ chạy... Lát nữa có người đến thu lại, trả tiền ngay tại chỗ. Cho đến khi có một lần đi theo đám người đó, bị cảnh sát đuổi phải chạy lên núi mới biết được, đó là buôn lậu phạm pháp... Về nhà nửa năm cũng không ngủ ngon nổi."

Không thể tưởng được cha mình còn có đoạn ký ức này, kiếp trước ông cũng không có nói, chắc lúc trước mình ở trong mắt ông cũng không thích hợp nghe những chuyện này.

"Không có việc gì, chúng ta không đụng vào nó là tốt rồi, cũng đã qua nhiều năm rồi, bên kia có nhiều người xông pha như vậy, người đứng đắn chắc chắn rất nhiều, đa phần đều phải xuất ngoại, cho nên mới nói, người tài ba kỳ thật đều do hoàn cảnh bức phải đi ra, con xem mấy năm nay, thành phố Thủy Xương chúng ta đất đai tài nguyên đầy đủ, nhưng ngay cả gót chân Ôn Thành cũng đuổi theo không kịp.."

Lúc này, Giang mẫu từ trong phòng đi ra.

Lại thấy tiền ở trên bàn.

Bà chạy trở về phòng, lại đi ra, rốt cục xác nhận hai xấp này không phải hai xấp trước đó, sau đó, bà đem tiền đặt cùng một chỗ, cứ như vậy ngơ ngác ngồi ngắm, nhìn bốn xấp 100 tệ màu xanh lam trước mắt.

Giang Triệt thầm nghĩ, số tiền này, có lẽ y không lấy lại được.

……

Khi Giang phụ chủ động nói ông muốn ra ngoài làm ăn, Giang Triệt thật sự rất vui, nhưng vẫn hỏi trước một câu vì sao.

Vẻ mặt Giang phụ phức tạp nói:

"Cha không thể ở lại nơi đây, cả ngày cứ mắc kẹt trong những chuyện chó má này được."

"Ngoài ra, cha cảm thấy mình phải mài giũa thêm cho bản thân, hôm nay hành động quả thật rất ngu ngốc, vì vậy cha muốn ra ngoài và làm một số công việc kinh doanh nhỏ trước, học cách làm ăn và đi từng bước một."

"Triệt nhi, con thấy được không?"

Câu hỏi cuối cùng này, ông có vẻ quá mức cẩn thận.

Không hề nghi ngờ đây là một chuyện đáng để vui mừng, lúc trước Giang Triệt đã từng có ý nghĩ như vậy, nơi này tất nhiên có rất nhiều người rất đáng yêu, nhưng cũng không thiếu loại chó má, hơn nữa đi ra ngoài, đối với tầm mắt, kiến thức của cha mẹ, đều có lợi, tương lai nhà họ Giang nghiệp lớn, bọn họ cũng cần trưởng thành.

Giang Triệt còn tưởng rằng sẽ khuyên bảo không nổi, cho rằng muốn đi buôn bán, cha cũng sẽ lựa chọn ở bản địa, dù sao đầu năm nay, xa xứ vẫn là một chuyện quá lớn, không ngờ rằng, chính cha đột ngột có giác ngộ như vậy.

Giang Triệt cười nói: "Đương nhiên là được, nhưng mà, cha, cũng có 'người nào đó' bị con và chú Triệu kích thích đúng không?"

Giang phụ cười cười không nói gì, vị trí trụ cột trong nhà bỗng nhiên bị đảo lộn, người đàn ông mạnh mẽ này làm sao cam tâm chứ? Hơn nữa đã có cơ hội, được bày ra trước mặt ông.

Giang mẫu đặt tiền xuống: "Vậy mẹ phải làm sao bây giờ? Mẹ cũng phải đi, nhưng trong nhà máy một tuần còn có một ngày làm việc."

Giang phụ cười nói: "Hôm đó bà đi làm cho người khác, bọn họ nhất định sẽ rất vui đấy."

"Chẳng may nếu tôi đi rồi, hoàn toàn không đi làm trong nhà máy nữa, vậy có phải tôi sắp bị sa thải đúng không?"

"Chính vì sợ điều này nên sớm một chút tìm một con đường khác." Giang phụ nói, "Với nhà máy của bà, không cần sa thải ai cả, qua hai năm nữa toàn bộ sẽ phá sản."

Cha nói đúng, thật ra thì làn sóng sa thải này đã lan tràn toàn bộ thập niên 90, muộn không bằng sớm, sau đó một nhóm người đều cố gắng xông pha, ngược lại, so với những người không được trả lương đầy đủ vẫn đang làm việc trong các nhà máy cho đến cuối thập niên 1990, sau này thực sự rất khó khăn.

Giang mẫu quyết tâm khó khăn, vỗ trán nói: "Tôi nghĩ xem."

Giang phụ nhỏ giọng ghé vào tai bà nói: "Đúng rồi, hôm nay nhiều người như vậy đều đã nhìn thấy, bà không sợ kế tiếp rất nhiều người tới hỏi bà để vay tiền à?"

Giang mẫu vội vàng ngồi thẳng dậy: "Đi."

Giang Triệt ở bên nhìn cảm thấy cực kỳ hứng thú, y cũng không biết, làm một người đàn ông vô cùng hiểu rõ vợ mình, có phải là một chuyện thú vị hay không, nhưng ít nhất cha mẹ ở chung với nhau, dùng lời sau này mà nói, cực kỳ hòa hợp.

"Đúng rồi, chúng ta nếu đi Lâm Châu, có phải là có thể gặp được bạn gái của Triệt nhi rồi đúng không?" Giang mẫu bỗng nhiên phản ứng, gây ra 'mạng người' là giả, nhưng bạn gái luôn là thật mà.

Chuyện sớm muộn gì cũng phải nói ra, không cần lảng tránh, Giang Triệt cười nói thẳng: "Thật ra, con đã chia tay rồi."

Giang mẫu kinh ngạc, "...... Vì sao?"

"Cô ấy ở lại trường, con không được ở lại, hơn nữa cô ấy còn muốn đi ra nước ngoài, hai người không cùng đường với nhau." Giang Triệt bình tĩnh kể lại.

Cha quay đầu nhìn vào mắt Giang Triệt, có chút lo lắng, sợ y đang che giấu cảm xúc, chuyện thất tình này lớn lắm, còn là mối tình đầu của thanh niên mới 18 tuổi, tổn thương biết chừng nào.

Mẹ y thì quay đầu suy nghĩ.

Giang Triệt cảm thấy, mẹ đang suy nghĩ nên an ủi y như thế nào, kết quả mẹ chỉ sâu kín nói một câu: "Quả nhiên là người không có phúc khí, Triệt nhi của mẹ tốt như vậy."

……

Buổi nói chuyện đã kết thúc, Giang Triệt rửa mặt xong mới trở lại phòng, phát hiện tiền lì xì năm mới đã đặt ở dưới gối đầu, một tờ tiền mệnh giá hai tệ, nhìn rất mới tinh. Ừm, bốn vạn tệ đổi thành hai tệ, nhưng cảm giác rất vui vẻ.

Giang phụ, Giang mẫu nằm ở trên giường, lúc thì ông xoay người, lúc thì bà xoay người, cũng không thể ngủ ngon được. Tiền đã được tách ra rồi khâu lại, mấy bộ quần áo dùng để may tiền đều đặt ở trên giường, mặt khác thì hành lý cũng đã được thu xếp hơn phân nửa, nhưng cảm xúc còn phải thu xếp tương tự.

"Cha Triệt nhi, tôi nói cho ông biết, tôi có chút hoảng sợ... Đột ngột phải đi rồi, công việc trong nhà máy không làm nữa, đất đai cũng không trồng trọt nữa, nghĩ lại thật đáng sợ, chúng ta ra ngoài nên làm gì?"

Giang phụ nghiêng người: "Không được, tôi muốn đầu tư ít tiền vốn một chút, số tiền còn lại phải để lại cho Triệt nhi, việc làm ăn cứ để tôi tự mình tìm hiểu, chờ qua đó dàn xếp ổn thỏa một chút, sẽ không làm phiền Triệt nhi nữa. Cứ như vậy tôi mới có thể học được thứ gì đó. Thứ hai, Triệt nhi còn đang đi học, sau này còn phải ăn cơm nhà nước, chúng ta cũng không thể bắt đầu từ bây giờ, chỉ trông cậy vào con trai mình......"

Giang mẫu trong bóng tối khẽ cười hai tiếng.

Giang phụ hoảng hốt nói: "Bà cười cái gì?"

"Tôi cười nhạo 'người nào đó' không có mặt mũi."

Giang phụ cười khổ: "Ai bảo Triệt nhi bỗng nhiên hiểu chuyện chứ."

……

Ngày hôm sau, hai người dì lại tới lần nữa, dỗ dành người cậu thành thật của Giang Triệt, anh trai của Giang mẫu đến hỗ trợ nói chuyện.

Ở quê Giang Triệt, địa vị của cậu rất cao.

Bất quá Giang gia đã người đi nhà trống.

Ông Giang mở cửa, nhưng chỉ mời cậu của Giang Triệt vào, hai người cùng nhau uống rượu một bữa, ông Giang đem sự tình nói rõ ràng cho hắn.

"Triệt nhi đã nói với cha mẹ nó, bảo anh nhất định phải đưa em họ Triệt nhi đi học đầy đủ, con gái cũng là ...... A, bảo bối, trung học phổ thông tốt hơn trung học cơ sở, thi không đậu đại học, thi lại thêm một năm nữa. " Ông Giang trải ba trăm tệ lên bàn, thừa dịp hơi say nhẹ nhàng nói: "Cậu Triệt nhi, cầm lấy đi, anh là người thành thật, đừng tính toán cho người khác là được rồi, cháu ngoại của anh, nó tốt lắm."