"Tiền lương cuối năm có thể kết toán trả được không? Nếu không năm sau thật sự không có tiền mua dầu ăn mà xào rau đâu, năm nay trong xưởng không phát nổi phúc lợi." Sau khi né tránh Giang Triệt, Giang mẫu kéo Giang phụ, có chút 'thê lương' đưa ra câu hỏi.
Hiện tại trong nhà còn lại không quá hai mươi tệ.
"Lát nữa tôi sẽ đi hỏi thăm một chút, yên tâm đi, nếu thực sự không được, tôi thừa dịp trước khi năm mới đến đi tìm việc khác, đến xưởng gạch đẩy gạch cho người ta vài ngày, dù sao thì tôi cũng để cho bà một năm mới vui vẻ."
Giang phụ dùng sự chắc chắn của người đàn ông để an ủi vợ.
"Nếu không... " Giang mẫu nói, "Nếu không tìm được công việc, tôi cũng đi làm thêm với ông vài ngày."
Giang phụ kinh ngạc một chút: "Bà không đi làm trong xưởng à?"
Bà Giang nhướng mày nói: "Đã bao lâu rồi không có việc đàng hoàng để đi làm, nhà máy vừa mới ra thông báo, sau này mọi người luân phiên bắt đầu làm việc, lúc nghỉ sẽ không tính tiền lương. Tôi nhìn lịch làm việc rồi, một tuần chỉ có đi làm một ngày. Cứ tiếp tục như vậy, nhà máy không kiếm được lợi nhuận, người làm công cũng phải chết đói."
Nhà dột lại gặp mưa gió suốt đêm, nhưng Giang phụ không biểu hiện ra bên ngoài nhiều lắm, cười nói: "Vậy bà cứ yên tâm ở nhà nghỉ ngơi vài ngày, tôi sẽ đi kiếm tiền cho bà."
Giang mẫu cười theo, sau đó dường như bất ngờ nghĩ tới điều gì đó, có chút hoảng hốt nói ra:
"Đúng rồi, vậy chúng ta đồng ý góp vốn vào nhà máy sản xuất đồ gia dụng mà cháu rể tôi điều hành, làm sao bây giờ? Sáu ngàn tệ đấy. Ai da, vừa vặn sáu ngàn tệ, đau lòng muốn chết."
Sáu ngàn tệ, cho dù Giang phụ muốn chống đỡ cũng không có cách nào chống đỡ nổi.
"Nói thẳng ra, cứ nói nhà chúng ta hiện tại không có tiền nhập cổ phần, không cùng nhau làm được. Bọn họ chắc không thiếu sáu ngàn tệ đúng không?"
"Tiền nhất định không thiếu được, bọn họ vốn nói là nể tình thân thích, vì giúp đỡ nhà chúng ta một chút, mới dẫn chúng ta cùng kiếm tiền. Nhưng lúc trước dù sao tôi cũng đã đáp ứng, lúc này bất ngờ lại nói không có tiền đầu tư...... Với tính tình hai chị của tôi, mềm lòng không giữ được cái mồm cái miệng, nếu biết chuyện chắc chắn sẽ không có gì hay ho để nói."
Giang mẫu nói thầm hai câu, lại cắn răng mắng vài tiếng 'thằng nhóc thối tha', vẫn không thể hả cơn giận trong lòng.
Con gái và con rể của hai chị gái nhà Giang mẫu đã sớm đầu cơ trục lợi, hiện giờ điều kiện cũng hơi tốt, cho nên người thân hai nhà đối đãi với một nhà em gái, cho tới nay đều có thái độ từ trên cao nhìn xuống, trịch thượng và hống hách.
Về điểm này, dưới sự ảnh hưởng của tình thân, Giang mẫu có lý giải của riêng mình, nhưng thật ra Giang phụ và Giang Triệt đều có cảm giác cực kỳ khác biệt.
Với cảm giác ưu việt trước sau như một của họ, tình huống như lần này, một trận 'không biết tốt xấu', 'bùn nhão không đỡ được tường', 'cả đời phải nghèo'......
Giang phụ cười khổ một tiếng, nói: "Chung quy không làm chậm trễ việc làm ăn của bọn họ là tốt rồi, về phần nghe vài câu nhàn thoại, cũng không có biện pháp khác, chỉ có thể tùy ý bọn họ thôi."
Giang mẫu có chút không cam lòng nói: "Vậy sau này tôi còn phải làm thêm cho người ta à?"
Trên mặt Giang phụ thoải mái nói: "Vậy thì có gì, không phải cũng chỉ vài năm mà."
"Nếu không tôi đi nói một chút, ông đi giúp bọn họ trước, sau này lại......"
"... Không được." Giang phụ không do dự, trực tiếp cự tuyệt, thật ra bản thân ông cũng rất hiếu thắng.
"Nhưng cố gắng rất nhiều để học tập tay nghề làm ghế sô pha, thật đáng tiếc."
"...... Không có gì đáng tiếc ở đây, kỹ năng nhiều cũng tốt. Trước kia lúc tôi không có việc gì phải học tính toán, không phải cũng không nghĩ tới sau này sẽ lên làm kế toán trong thôn đó sao? Lúc học lái máy kéo ở xưởng gạch, cũng không nghĩ tới có thể dựa vào việc này để kiếm tiền cho người ta. Tay nghề học ở trên người, chung quy lại sẽ có tác dụng."
Ông nói thì bình thản lắm, nhưng thật ra Giang mẫu biết, nếu Giang Triệt ở đây, cũng rất rõ ràng, lúc này Giang phụ đang rất nản lòng, thật ra ông vẫn luôn chờ mong có thể làm một công việc gì đó, có thể có thay đổi tình cảnh của gia đình, chỉ là đang che giấu, vùi đầu yên lặng cố gắng cho bản thân.
Đây là một người đàn ông đã âm thầm tự mình học tính toán từ khi còn là một cậu bé, là một cậu bé biết được cái gì thì học cái nấy, hiện tại, ông còn phải đi học tay nghề thủ công làm đồ nội thất.
Kiếp trước, số tiền sáu ngàn tệ đưa cho cháu rể tương đương với việc bị lừa đảo, đối với một người đàn ông đã qua tuổi bốn mươi, một người đàn ông muốn thử một lần cuối cùng mà nói, chuyện này tạo thành đả kích quá lớn.
Mà lúc này, vì tiền đồ tương lai của con trai, ông không có lựa chọn nào khác, chỉ có thể yên lặng thừa nhận.
……
Mang trong mình cảm giác tội lỗi vô cùng, được cha mẹ tiễn ra cửa.
Giang Triệt cũng muốn để lại cho cha mẹ một tờ giấy, thẳng thắn trình bày tình hình thực tế và mục đích của y, nhưng với thân phận hiện tại của Giang Triệt, nếu thật sự làm như vậy, chắc chắn cha mẹ sẽ sốt ruột một thêm một lần nữa. Không chừng còn có thể cho rằng y đang bị lừa, liều mạng phải giữ y lại bằng được.
Vì thế lời nói ở trên tờ giấy, chỉ có thể là an ủi cùng ám chỉ, xin bọn họ yên tâm, cứ tin tưởng và bảo trọng thân thể là trên hết.
"Hơn nữa lần này chỉ là tạm thời..." Trên đường rời khỏi căn nhà yêu dấu, Giang Triệt chỉ có thể tự an ủi mình như vậy.
Đi ra ngoài ngõ, Giang Triệt bất ngờ phát hiện, ông nội vốn thân thể không được tốt lắm đang chờ ở đầu ngõ.
"Buổi sáng thấy ba cháu đi lấy tiền, hỏi hai câu, ông ấy không chịu nói...... Đã xảy ra chuyện gì đúng không? Ông nội cũng không có nhiều tiền lắm, cháu cứ cầm lấy đi."
Đây là một tư thái không thể từ chối, ông nội đưa cho hơn một trăm tệ, số tiền vụn vặt này được nhét vào trong tay của Giang Triệt.
Sau đó không đợi y kịp phản ứng, hút tẩu thuốc nhả một hơi, xoay người rời đi.
Giang Triệt nhớ lại kiếp trước mấy năm sau, chính mình ngàn dặm chạy tới, ông nội vốn bệnh nặng trên thân, khổ sở chống đỡ đến hơi thở cuối cùng, nhìn y một cái, mới chịu nhắm mắt buông xuôi.
……
Thượng Hải đầu thập niên 90 vẫn giữ lại một phần không khí của thời Dân quốc, so với cảnh phồn hoa và hiện đại sau này, 'khu phố nước ngoài mười dặm' trải qua một cảm giác đặc biệt hơn một chút.
Ngày 22 tháng 1 năm 1992, bốn giờ sáng, Giang Triệt mệt mỏi rã rời đi đến nhà ga Thượng Hải.
Lúc này, số tiền trên người y còn dư lại tổng cộng 6.242 tệ và 7 hào.
Điều này tương đương với, số tiền mà y có thể tiêu, tổng cộng 242 tệ 7 hào, trong đó có thể phải trả tiền tàu xe để về nhà - - chẳng may mua được giấy chứng nhận, muốn bán ra phải chờ thời gian rất lâu.
Lúc này trời còn chưa sáng, Giang Triệt dứt khoát ôm túi xách chợp mắt một lát ở nhà ga, đợi đến khi trời hừng đông, mới dậy rửa mặt, sau đó uống một chén sữa đậu nành, ăn hai cái bánh bao lót dạ.
Sau khi ăn xong, y lại tìm ông chủ xin rót một chai nước lớn, mặt khác mua thêm bốn cái bánh bao, nhét vào trong túi xách.
Cố găng tưởng tượng từ trong trí nhớ, trên những bức ảnh cũ phản ánh sự điên cuồng của thị trường chứng khoán đầu thập niên 90, cảnh xếp hàng gần như thảm thiết, Giang Triệt đã chuẩn bị sẵn sàng để 'liều chết đến cùng'.
Hỏi thăm một chút về giá tiền đi xe taxi, quá đắt, Giang Triệt không nỡ tiêu số tiền đó, đeo túi xách lên rồi đi bộ, vừa đi vừa xem, vừa hỏi thăm người ven đường.
"Chú, dì, bác, anh trai, chị gái...... em gái."
"Ai nha, tôi cũng sắp bốn mươi tuổi rồi, cậu thanh niên này, còn gọi tôi là em gái?"
"Hả, xin lỗi...... Đồng chí...... Chị gái?"
Lúc này, từ 'mỹ nữ' chắc chắn còn chưa trở thành một kiểu xưng hô bình thường, có nên gọi là vị tiểu thư không nhỉ? Giang Triệt cũng không thể xác định, tiểu thư lúc này có phải đã bắt đầu đại diện cho một khái niệm đặc biệt nào đó hay không (tiểu thư = gái mại dâm).
Y một đường cẩn thận lễ phép hỏi thăm: "Xin chào, xin hỏi giấy chứng nhận mua cổ phiếu phải mua ở đâu?"
Tình huống có chút ngoài dự liệu của y, đại đa số người được Giang Triệt hỏi đều mờ mịt lắc đầu, hỏi ngược lại một câu: "Thứ gì?... Chưa từng nghe nói qua."
Sau đó trong số những người còn lại có nghe nói qua, đại đa số sẽ dùng tiếng phổ thông mang theo giọng điệu nồng đậm của bọn họ, ân cần nhắc nhở với y: "Cái gì, cái đó để lừa người ta đấy, cậu tuổi còn trẻ nên không hiểu đâu, không nên chà đạp túi tiền trong nhà?"
"Tại sao?"
"Ba mươi tệ một tờ, cướp tiền đấy, hơn nữa mua về sau còn muốn quay số, chuyện quay số không phải là rút thưởng như xổ số sao? Một năm mới phát hành ra mười loại cổ phiếu, cậu nói xem có thể quay số trúng được mấy người?"
"...... Đã hiểu."
Giang Triệt thật sự đã hiểu rồi, vì sao tờ giấy chứng nhận mua cổ phiếu năm 92 này lại trở thành 'giấy chứng nhận phát tài 92', khiến vô số người phải bóp cổ tay thở dài, kêu đau đáu than thở không nên bỏ qua?
Nguyên nhân chính là trong lời nói của những người như thế này.
Chính sự 'đồng thuận' phổ biến này đã che đậy nỗi sợ hãi và kháng cự của hơn 90% người dân, khiến cho tờ chứng nhận mua cổ phiếu đó sau này cất cánh.
“Sẽ có rất ít người mua, cơ hội trúng số sẽ lớn hơn tưởng tượng”.
Giang Triệt đưa ra kết luận.
Nhưng nếu như không có trí nhớ kiếp trước, hoặc là nói, cho dù kiếp trước mình cũng tới Thượng Hải, Giang Triệt suy nghĩ một chút, mình có tỷ lệ rất cao sẽ lùi bước, cho dù không lùi bước, cũng không dám đánh cược quá nhiều vào chuyện này.
Đây là hình ảnh thu nhỏ của hầu hết các câu chuyện làm giàu kéo dài 14 năm trước khi cải cách và mở cửa.
Tuyệt đại bộ phận người bởi vì thói quen tư duy cố hữu, quán tính cuộc sống, đối mặt với những thứ mới mẻ, thủy chung mang theo hoài nghi, nơm nớp lo sợ, chậm chạp không thể tiếp nhận.
Cho nên, ở giai đoạn này, trong tầng lớp bình thường chân chính có thể phất nhanh sau một đêm, đại khái có thể phân loại thành hai loại người:
Một loại đặc biệt thông minh, lại lý trí, thanh tỉnh.
Một loại xung động mù quáng khác, hơn nữa còn có tính cách như dân cờ bạc.
……
Cuối cùng, một người đàn ông chừng bốn mươi tuổi chỉ cho Giang Triệt về phía đại sảnh của một ngân hàng công thương, nói: "Ở đó có thể mua, tôi vừa mới mua... hai tờ."
"Cảm ơn." Sau khi cảm ơn, Giang Triệt bước nhanh về phía trước.
"Thanh niên." Người nọ ở phía sau gọi hắn.
"Hả?" Giang Triệt xoay người.
"Tờ giấy đó một tờ có giá tận 30 tệ đấy! Mua một hai tờ thử vận may là được rồi, biết không? Không được lãng phí tiền của cha mẹ." Đối phương tốt bụng nhắc nhở.
Lúc này nếu như y khuyên hắn mua nhiều hơn, hắn có tin tưởng không nhỉ? Có khi nào bị đánh phù mỏ không ta?
Chỉ do dự một chút, Giang Triệt liền bỏ cuộc, gật đầu ngỏ ý đã biết, sau đó cất bước đi vào đại sảnh ngân hàng hơi trống trải.
Thời gian dư dả, y lựa chọn ở bên cạnh quan sát trong chốc lát.
Gần nửa giờ sau, người đến mua tờ chứng nhận tổng cộng có bảy người, trong đó có người mua một tờ, có người mua hai tờ, nhiều nhất một lần mua bốn tờ.
Đủ rồi, tất cả dấu hiệu đều đã đủ cho thấy giấy chứng nhận phát tài 92: 'Đắt đỏ', 'Không đáng tin cậy', 'ế ẩm'.
Như vậy để hiểu được một vấn đề rất thực tế, giàu có không dành cho số đông, không dành cho người yếu bóng vía.
